A
Nederland en de oorlog
HEUMATIEK
Aspirin
Telegrammen
I cM
De gemaskerde ruiter.
FEUILLETON.
YRIjrWAG 6 OCTOBER 1939
Tevens
he koop-
Atlanti-
ij oorlog-
DE DUITSCHE WAARSCHUWING.
Ook tot Denemarken en Finland
r Volgens de Deensche bladen Is ook aan
Denemarken een nota gezonden, waarin
Dultschland de neutrale scheepvaart
waarschuwt tegen onbehoorlijk gedrag bij
de .Britsche en Fransche wateren.
Finland heeft eenzelfde waarschuwing
ontvangen.
Onwettig, zegt Amerika.
Minister Huil heeft formeel verklaard:
„De regeering dto Vereenigde Staten
erkent niet de wettfcmeid van een onbe
perkte inmenging té^almzien van Ame-
rikaansche koopvaardijscïi
waarschuwde hij
vaarders tegen het
binnenvaren vatfi wateren
sche Oceaan en de 0:s
voerend gebied.
TORPEDEERING VAN
«CHEPEN.
Stap de^bslo-staten?
ïn verband nwt pti, l&Sedeeren van
neutrale schepen wbtat®ngs diploma
tieke weg overleg, gepleegd tusschen de
Oslo-staten, waaraOBI^^^Nederland be
hoort. A"
Terwijl aanvankelijk, ieder land, welks
schepen werden getorpedeerd, afzonder
lijk te Berlijn zou protesteeren, wordt nu
de mogelijkheid overwogen, om een ge
meenschappelijke stap te Berlijn te doen.
In officieele kringen te Den Haag ver
klaarde men, dat ons land bij zoodanig
overleg niet betrokken is.
DUITSCH SCHIP OP EEN MIJN
GELOOPEN.
Een Duitsche vrachtboot van 8000 ton,
Welke verleden week te Lulea (Zweden)
ijzererts geladen heeft, is bij Borkum op
pe thuisreis op 'n mijn geloopen. Woens
dag is dat bericht te Lulea aangekomen.
De bemanningen van schepen in de
buurt hoorden een ontploffing en zagen
twee minuten later, dat het schip zonk.
GRIEKSCH STOOMSCHIP GETORPE
DEERD.
Bemanning naar Iersche kust
gebracht.
Woensdagavond zijn 28 overlevenden van
een Grieksch stoomschip, Diamantis, dat,
naar verklaard wordt, tér hoogte van
Landsend door een Duitsche duikboot tot
zinken was gebracht, aangekomen te
Ventry Bay, op een stille plaats in het
Iersche graafschap Kerry.
De Duitsche onderzeeboot heeft hen,
voordat het 4990 ton metende schip tot
zinken gebracht werd, opgenomen en 36
uur aan boord gehouden.
In een opvouwbare rubberboot, die van
de duikboot werd uitgezet, voeren de
mannen naar de kust. De Iersche kust
wacht zag den onderzeeër, nadat hij zijn
passagiers afgezet had, onder water ver
dwijnen. Het was te laat om te pogen
bet Duitsche schip vast te houden.
Onmiddellijk nadat men uit een aan
de kust gelegen dorp het gebeurde had
gerapporteerd, vertrok een autobus om
de opvarenden op te halen. Geen hun-
net was er ernstig aan toe. Zes moesten
naar een ziekenhuis worden overge
bracht, doch van hen behoefden slechts
twee voorloopig te worden opgenomen.
De bemanning van de „Diamantis" toon
de zich zeer tevreden over de behande
ling aan boord van het Duitsche schip.
DE ONbERGANG VAN DE „GUN".
Het gedrag van den Duitschen
duikbootcommandant.
H. vas meldt uit Stockholm:
De kapitein van het Zweedsche schip
*>un dat door een Duitsche duikboot is
gfctorp 'deerd, heeft medegedeeld, dat een
putschpatrouille aan boord van zijn
schip as gekomen en de bemanning
dt'ong de lading ontplofbare stoffen te
pldatsen. Zij dreigden bij de minste te
genstand derf kapitein en twee man, die
als gijzelaars aan boord van de onder
zeeër waren gebracht, dood te schieten,
aldus Havas.
Onder bedreiging met de revolver lie
ten de manschappen van de patrouille
zich naar een kast brengen. Zij braken
deze open om zich meester te maken van
de sigaretten. De cóïflmanaant van de
duikboot poogde verscheidene malen den
Zweedschen kapitein te dringen, een
verklaring te Onderteekëhën, waaruit
blijken, dat de lading niet voor
s bestemd was.
RUSSISCH HOUT NAAR ENGELAND EN
FRANKRIJK.
Vervoer met Noordsche schepen
normaal.
De in Noorwegen en Zweden geuite
teronderstellingen, dat er politieke mo
tieven zouden zijn voor het charteren
door Rusland van Noöirsche en Zweed
sche schepen, voot het vervoer van hout
over de Witte Zee naar Engeland en
Frankrijk, worden in Deensche kringen
niet gedeeld.
De Denen hechten geen bijzondere be-
teekenls aan de vraag naar schepen, die
zij ontvangen hebben. Een firmant van
eep der oudste Deensche reeders zeide,
dat eiken herfst c.a. honderd Scandina
vische firma's dergelijke aanvragen ont-
vanftü, had men d£, dit Jaar niet ont
vangen, dan zou men daarover verbaasd
zijn geweest.
Dit jaar kwamen de brieven, zooals
steeds, van de Russische exportorganisatie.
Zij hadden de gebruikelijke vorm. Men
meent, dat meer politieke beteekenis kan
worden gehecht aan de vraag van Le
ningrad naar schepen in neutrale lan
den, die graan uit Leningrad moeten
vervoi
tabletten
RUSLAND HOUDT SCHEPEN VAST.
Voor Engeland bestemd.
Het D.N.B, verneemt bij geruchten uit
Moskou, dat 12 Britsche en 5 Zweedsche
schepen, die voor Engeland bestemde
vracht (speciaal cellulose en erts) aan
boord genomen hadden, in de haven van
Moermansk door de Sovjet-autoriteiten
tot nader order zijn vastgehouden.
Deze maatregelen worden van Russi
sche zijde gemotiveerd, met <je verorde
ning waarin de volkscommissaris voorde
Buitenlandsche Handel gemachtigd is de
uitvoer van Russische goederen naar die
landen te verbieden of op te houden,
welke door exportbeperkingen of andere
beschikkingen voor de buitenlandsche
handel der Sovjet-Unie nadeelige voor
waarden hebben geschapen.
Stalin werkt zijn program af.
Thans Finland aan de beurt?
Rusland werkt nog steeds krachtig
door aan de uitvoering van zijn plannen:
Versterking van de macht der sovjets
langs de Oostzee.
Te Moskou is Donde'rdag een verdrag
van wederzijdsche bijstand tusschen de
Sowjet-Unië en Letland onderteekend.
Aan de onderteekening van het verdrag
zijn besprekingen voorafgegaan, welke
van 2 tot 5 October hebben geduurd.
Heden zal Urbsys, de Litausche minis
ter van buitenlandsche zaken, opnieuw
naar Moskou vertrekken. Het kabinet te
Kaunas heeft tot Woensdagavond laat en
Donderdag opnieuw vergaderd ter bestu
deering van de Russische voorstellen.
Wat Estland betreft, de minister van
buitenlandsche zaken, Selter, en de Sow-
jet-Russische zaakgelastigde, Botsjkares,
hebben Woensdagavond de ratificatie
oorkonden van het verdrag van weder-
zijdsche bijstand uitgewisseld. Daarmede
heeft het pact rechtsgeldigheid verkre
gen. Een Estlandsche en een Russische
commissie zijn belast mèt de voorberei
ding voor de ten uitvoerlegging der ver
dragsbepalingen.
Uit Letland is Ozolins, da voorzitter
van het civiele departement van de se
naat het opperste gerechtshof per
viiegtuig naar Moskou vertrokken om
deel te nemen aan de Russisch-Letsche
"wT
koloniale
De ministerraad heeft onder voorzit
terschap van president Ulmanis de aan
leg van een nieuwe spoorweg RigaKul-
diga (Goldingen) goedgekeurd. Men ver
klaart, dat het, met het oog op de be
teekenis, die de haven van Libau zal
krijgen, als deze aan de Sowjet-Unie zou
worden afgestaan, noodzakelijk is om een
meer directe verbinding der stad, hetzij
met de Sowjet-Unie, hetzij met Riga, tot
stand te brengen.
Tenslotte is er nog Finland. Ten aan
zien van dit land is het veelzeggend, dat
Rusland tracht het versterken van de
Aaland-eilanden te voorkomen, hetgeen
werd uitgedrukt in een artikel in de Iz-
westia. Het artikel zinspeelde erop, dat
de Aalandeilanden vroeger aan tsaris
tisch Rusland behoorden, zoodat Rus
land, gezien de strategische' waarde, in
staat was, zich te verdedigen tegen
Frankrijk en Engeland. In dit artikel
worden eventueele eischen ten opzichte
van Finland echter niet duidelijk om
schreven.
In Finsche kringen vraagt men zich af
of de Finsche minister van buitenland
sche zaken de zesde zal zijn. die een ult-
noodiging zal krijgen, om Moskou te be
zoeken
GEEN BRITSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN
BERLIJN.
D.N.B. ontkent.
Het Duitsche nieuwsbureau meldt:
„Het Engelsche ministerie van lucht
vaart heeft beweerd, dat Engelsche vlieg
tuigen in den nacht van 2 op 3 October
boven Potsdam en Berlijn vlugschriften
hebben laten vallen. Het commando der
luchtmacht deelt in dit verband mede,
dat noch in die nacht, noch In de voor
afgaande nachten, vijandelijke vliegtui
gen zich boven Potsdam of Berlijn be
vonden hebben. Men heeft dus ook geen
vlugschriften kunnen laten vallen."
BELGIE'S HANDEL MET OORLOG
VOERENDEN.
Besprekingen gaande.
De Belgische regeering voert reeds lang
onderhandelingen met Frankrijk,
Duitschland en Engeland, over economi
sche aangelegenheden, waardoor de hoop
is gewekt, dat de binnenlandsche toe
stand zal verbeteren.
Met Frankrijk zijn de besprekingen
reeds bijna geëindigd. In hoofdzaak be
troffen zij' de levering van 4000 ton Bel
gische kolen tegen 6000 ton Fransch erts
De. overeenkomst heeft verder betrekking
op vele andere goederen,
waren en levensmiddelen.
Nu een der belangrijkste leden der Bel
gische delegatie, die in Duitschland on
derhandelt, zich tijdelijk te Londen ^be
vindt, zijn de besprekingen in Duitsch
land opgeschort.
Volgens verklaring van officieele zijde,
vorderen de onderhandelingen bevredi
gend.
Officieus wordt vernomen, dat België
heeft aangeboden, buitenlandsche goe
deren te bewerken en de fabrikaten te
verkoopen naar die landen, waar de
grondstoffen zijn gekocht.
De controle omtrent de leveringen
naar oorlogvoerende landen acht men
niet moeilijk, omdat de Belgische uitvoer
afhankelijk is van daartoe strekkende
vergunningen.
HECHT CONTACT MET DE
DOMINIONS.
In het Lagerhuis heeft minister Eden
verklaard, dat de regeeringen van Cana
da, Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-
Afrika bezig zijn, regelingen te treffen,
om elk een lid van het kabinet naar
Groot-Brittannië te zenden, ten einde
met de Britsche regeering zoo spoedig,
als uitvoerbaar is, overleg te plegen. De
ze stap wordt genomen tot aanvulling
van de bestaande regelingen voor samen
werking tusschen de regeeringen van het
Britsche gemeenebest en de regeering in
het Vereenigd Koninkrijk.
De ministers der Dominions zullen ln
Londen confereeren met de ministers,
met het doel, te komen tot een coördina
tie, welke het beste profijt zal bieden van
de bijdragen, die elk kan leveren voorde
gemeenschappelijke zaak.
ROOSEVELT NOODIGT MOSCICKI UIT
Te Boekarestr is uit goede bron verno
men, dat president Roosevelt den voor-
maligen president der Poolsche repu
bliek, Mosoicki, heeft ultgenoodigd, zich
Jn de Vereenigde Staten te vestigen.
Daar zijn gezondheidstoestand hem op
het oogenblik een dergelijke reis niet ver
oorlooft, zou Moscicki voornemens zijn,
zich eerst* zpodra mogelijk, voor eenige
weken naag- £$yjtserland te begeven.
De Tsjechische generaal Prchala, die in
Polen Tsjechische en Slowaaksche legi
oenen heeft georganiseerd, is van Boe
karest naar Frankrijk vertrokken.
DE CHINEESCHE NEDERLAAG
IN NOORD-HOENAN.
WEERBERICHT.
Naar waarneming in de morgen van
6 October.
Verwachting tot Zaterdagavond:
Aanvankelijk gedeeltelijk bewolkt; droog,
weer met plaatselijk ochtendnevel; mor-'
gen overdag toenemende bewolking en
tegen de avond kans op eenige regen,
vooral in het Westen; weinig verandering
in temperatuur; matige, tijdelijk zwakke.
Zuidelijke wind.
Volgens het communiqué van het Ja-
pansche expeditie-leger in Midden-China
hebben Japansche troepen ln het Noor
delijke deel der provincie Hoenan, in de
z.g. negende oorlogszone, lag geleverd
aan 42 divisies Chineesche troepen. Aan
14 dezer, waarbij 6 divisies van het Chi
neesche centrale leger is een vernietigen
de slag toegebracht. Ook 7 andere divi
sies hebben tamelijk ernstige schade be-
loopen.
Aan dit communiqué wordt nog toege
voegd, dat de Chineezen 25.000 man aan
dopden hebben achtergelaten (een Ha-
vas-bericht spreekt van 35.000), terwijl
2500 man werden gevangen genomen. De
Japansche buit heeft 100 stuks bergge-
schut, 30 houwwitscrs, 50 zware machine
geweren, 200 Chechische machinegeweren
en 4000 geweren opgeleverd.
(Een paar dagen «eleden sprak Domei
reeds van een slag, geleverd aan 19 divi
sies en van 10.000 dooden).
GEEN RUSSISCHE TROE
PEN IN SINKIANG.
Officieel Chineesche kringen te Tsjoen-
king spreken de berichten over het bin
nenrukken van groote Russische strijd
krachten in Sinkiang tegen.
LUXEMBURG WORDT ROODE-
KRUIS-CENTRUM.
Zender beschikbaar gesteld.
Het Luxemburgsche Roode Kruis heeft
voorgesteld, het Luxemburgsche omroep-
station weer in werking te stellen en het
in dienst te stellen van het Internatio
nale Roode Kruis. De uitzendingen zou
den er in de eerste plaats toe dienen, om
inlichtingen te geven omtrent combat
tanten, wier families geen berichten heb
ben ontvangen.
Tevens bestudeert men de mogelijk
heid om in Luxemburg een groot inter
nationaal verzamelcentrum in te richten
voor het opnemen van gewonden van al
le oorlogvoerende naties. Voor dit doel
heeft Luxemburg reeds uit de Vereenig
de Staten belangrijke sommen gelds ge
kregen. De minister van buitenlandsche
zaken, Beek, staat in contact metDultsch
land en Frankrijk om hun toestemming
te verkrijgen voor dit groote humanitaire
werk,- -
AANGEREDEN EN GEDOOD.
BEILEN, 6 Oct. Donderdavond is te
Hoog-Haten onder de gemeente Bellen
de aannemer-timmerman H Kok, uit
Smilde, met zijn flets tegen een truc met
treiler opgereden. De man kreeg een
schedelbreuk en overleed eenige oogen-
blikken na het ongeval.
STERKE DRANK VEROORZAAKT
ONGELUK.
Een zwaar, een lichtgewonde
LAREN, 6 Oct. In de afgeloopen nacht
is op de rijksweg AmsterdamAmersfoort
onder de gemeente Eemnes een personen
&uto, bestuurd door den 25-jarigen O. v.
B., uit Amersfoort, tegen een stilstaande
vrachtauto gebotst. De heer van B. liep
zware verwondingen op aan hoofd en
borst en werd naar het St. Elisabeths
ziekenhuis te Amersfoort vervoerd. Een
passagier, de heer L., eveneens uit
Amersfoort, werd licht gewond. De auto
is in beslag genomen. De inzittenden ver
keerden onder de invloed van sterken
drank.
HET RUSSISCH-ESTLANDSCHE
VERDRAG.
REVAL, 6 Oct. Volgens een officieele
Estlandsche mededeeling loopen de on
derhandelingen met Rusland, welke te
Reval worden gevoerd, over het verdrag
van wederzijdsche bijstand, ten einde.
In -de bijeenkomsten van de gemengde
militaire commissie, zijn in de laatste vier
dagen de districten ter sprake gekomen,
die op grond van het bijstandsverdrag
aan Rusland komen, ter gebruikmaking
als steunpunten*; daartoe behooren de
eilanden Oesel en Dagos, zoomede de Bal-
tischport.
Na de definitieve sluiting van de werk
zaamheden der commissie kan spoedig de
ten uitvoerlegging van het verdrag wor
den verwacht.
MOLEST-PREMIE VERLAAGD.
NEW YORK, 6 Oct. De zee assurantie-
maatschappijen hebben de premie van
scheepsladingen van en naar Europa ver
laagd. Dit besluit werd genomen met het
oog op de grooter veiligheid van het ver
voer, sinds het stelsel van convoleering
werd ingevoerd.
WEER EEN KALME NACHT.
Aan het Westfront.
PARIJS, 8 Oct. Het legerbericht van
den ochtend van 6 October luidt:
Een kalme nacht. Activiteit van pa
trouilles, met name ten Zuid-Westen van
Saarbrücken.
GROOTE AMERIKAANSCHE VLOOT -
BEWEGING.
San DIEGO, 6 Oct. Negen en twintig
oorlogsbodems der Ver. Staten met 106
vliegtuigen en de meeste:- torpedojagers
van de vloot zijn gisteravond laat naar
H. H. VEEHOUDERS.
Om eenige zekerheid le hebben dat
U bij het op stallen van Uw vee
••n Harder Koeschaar
••n Electrifch* Scheermachine
of één voor handkra ht,
in Uw bezit hebt tegen normale prijs,
is het hoog noodig die thans te bestellen bij
B. NATZIJL - Drogist - Stolwijk.
Waterstand:
Keulen stand 1.56 M., val 0.—M.
Schoonhoven hg. water 10.40 uur, 0.80 M.
Luchttemperatuur.
De temperatuur bedroeg hedenmiddag
12 uur in de schaduw:
55 graden" Fahrenheit.
Vrijdag 6 October: Laatste Kwarti r Op
24.11, onder 14.46.
Wielrijders, licht op!
6 October
18.53 uur.
Hawai vertrokken. Hun aankomst zal tot
gevolg hebben, dat in Hawai de grootste
concentratie van vlootstrijdkrachten zaJ
zijn. met uitzondering van de tijd, dat de
jaarlijksche vlootmanoeuvres worden ge-
gehouden. Naar officieel wordt medege-
deeld, was deze vlootbeweging reeds eeni
ge maanden in studie en dient zij als oefe,
nlng.
VOLTOOIING POOLSCHE VELD
TOCHT.
BERLIJN, 6 Oct. In overeenstemming
met de nieuwe bepaling der Duitsch-Rus-,
sische grens, wordt een gebied bij Su-
walki door het Russische leger ontruimd.
Donderdagochtend zijn de Russen met de
ontruiming begonnen. Vrijdag zal Suwal-
ki worden bezet en op 7 October zal het
geheele gebied tot de Litausche en Rus-,
sische grens in Duitsch bezit zijn.
DRAIS
CHT VAN 6MAAK - PRL/5 70 ct
DUITSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN
BELGIE.
PARIJS, 6 Oct. Zes Duitsche vliegtui
gen hebben vandaag het Belgische grens
gebied bij St. Vith overvlogen.
DUITSCHLAND EN BULGARIJE.
SOFIA, 6 Oct. In bevoegde kringen ln
Sofia verwacht men, dat de Dultsch-Bul-
gaarsche handelsbesprekingen nog dezg
weck hun beslag zullen krijgen.
DUITSCH LEGERBERICHT.
BERLIJN, 6 Oct. Het Duitscne leger,
bericht luidt: „Ten Oosten van Deblin
hebben vanochtend de laatste overblijf
selen van het Poolsche leger, ongeveer
8000 man, de wapenen neergelegd. Ten
oosten van de Weichsel ls gisteren do
voorwaartsche bpweging begonnen tot be
zetting van het gebied der Duitsche en
Russische belangen.
In het Westen zwakke bedrijvigheid
der artillerie. Overigens een rustige dag.
DUITSCHE DUIKBOOT IN DE
STILLE OCEAAN.
BUENOS AIRES. 6 Oct. De opperbevel
hebber der Chileensche vloot heeft tegen
Havas verklaard, dat een in de haven
van Valparaiso (Chili) dienstdoende of
ficier op 5 October de periscoop heeft
waargenomen van een duikboot. Het on
derzoek heeft bevestigd, dat hier spraka
is van een Duitsche duikboot.
Ze holde nog harder, terwijl het eene
schot na het andere achter haar knalde.
De woesteling schoot, om het kind
schrik aan te jagen en tot terugkeer te
dwingen, maar niet om haar te dooden.
Maar hij had bulten den Gemaskerde
gerekend. Deze sprong op de rug van
Zilver en rende met het witte paard
naar het vluchtende meisje. Vijf tellen
later had hij zijn eigen lichaam en dat
van den witten hengst tusschen haar en
haar aanvaller geplaatst.
De laatste kogel uit het pistool van
Engel raakte den gemaskerden ruiter.
Duizelig door de wond, die leelijk begon te
bloeden, gebruikte de Gemaskerde de
volgende vijf seconden, terwijl Engel zijn
revolver opnieuw laadde, om zijn groo-
ten hengst te doen keeren en terug te
rijden naar het kleine meisje En, met
inspanning van al zijn krachten, leunde
hij over het zadel en ving haar in zijn
armen, terwill Zilver yoortrende.
TW EEDE BLAD.
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT
VRIJDAG 8 OCTOBER 1939
PRINS BERNHARD TE AMSTERDAM.
Inspectie der Marine.
prins Bernhard heeft Donderdag, ver
gezeld van zijn waam. adjudant, gep.
schout bij nacht C. baron de Vos van
Steen wijk, namens de Koningin onder
deden der Koninklijke Marine te Am
sterdam in oogenschouw genomen.
Te hall elf kwam de Prins per auto
aan de marine-kazerne in de Groote Kat
tenburgerstraat te Amsterdam aan. ge
kleed in de uniform van ,luitenant-ter-
zee le klasse. Kapitein-ter-zee N. Rost
van Tonningen, leidde hem langs de ge
wapende eerewacht, welke in de vestibu
le stond opgesteld.
De overige equipage werd op het ach
terterrein van de kazerne geïnspecteerd,
het bureau van den commandant van de
kustwacht bezocht en ook het voormali
ge admiraliteitsgebouw.
Tenslotte begaf Prins Bernhard zich
naar den radiodienst, waar hij werd
rondgeleid door den chef van deze dienst
kapitein-luitenant-ter-zee Houtsmuller.
De Prins onderhield zich met verschil
lende officieren en vroeg nog tal van In
lichtingen als aanvulling op de toelich
ting, welke hem overal werd gegeven.
Te ongeveer kwart voor twaalf keerde
de hooge bezoeker per auto naar de re
sidentie terug.
ALGEMEEN STEUNCOMITÉ GEÏN
STALLEERD.
Prinses Juliana heeft Donderdagmid
dag, als eere-presldente, te 's-Gravenha-
ge, in de groote vergaderzaal van het de
partement van Binnenlandsche Zaken,
het Algemeen Steuncomité 1939 geïnstal
leerd. De Prinses hield hierbij een rede,
waarin ZU met groote erkentelijkheid
staatsraad mr. J. B. Kan ln de zoo ver
antwoordelijke voorzittersfunctie begroet
te. Mr. Kan beantwoordde de toespraak.
GEESTELIJK-ZEDELIJKE BELAN
GEN DER GEMOBILISEERD EN.
Landelijk Protestantsch oomité
Bi een te Utrecht gehouden bijeen
komst van vertegenwoordigers van ver
schillende Christelijke organisaties, die
op onderscheiden gebied werkzaam zijn,
is definitief besloten tot de instelling van
een Protestansch-ChristeUjk comité voor
de behartiging van de geestelijk-zedelijke
belangen der gemobiliseerden.
Dit comité beoogt de arbeid, die ten
behoeve van de gemobiliseerden door al
lerfel organisaties van Prot.-Chr. richting
wordt verricht, te regelen en te bevorde
ren. Het staat onder leiding van den oud-
mén tater ran Binnenlandsche Zaken en
Ftnancifn mr. J. A. de Wilde en is sa
mengesteld uit vertegenwoordigers van
verschillende vakbonden en Jeugdorgani-
sattes.
De samenstelling van het uitvoerend
•omété is als volgt geregeld; oudminister
mr J. A. de Wilde, voorzitter; H. Gordeau
(algem. secretaris Ned. Jongelings Ver
bond), ondervoorzitter; mr. A. T. v. Dij
ken, Vd Tweede Kajper en bestuurslid
lüfltahren Bond; P. van Nes Cm., J. C.
PelUcaan, mevr. B. A. Knoppers en J.
Betolpper.
Bet secretariaat is gevestigd te Utrecht,
Ptadhonderslaan 43-45, Utrecht, telefoon
nummer 12443.
HET ONDER DE WAPENEN BLIJVEN
VAN DIENSTPLICHTIGEN.
De oproeping van de wegen
troepen.
Ingediend is een ontwerp van #et tot
het onder de wapenen blijven van dienst
plichtigen.
In de memorie van toelichting zegt de
minister van defensie:
Na het voltooien van de mobilisatie en
de concentratie is het verkeer, o.m. ver
band houdende met den aan- en afvoer-
dienst van het leger, dermate toegeno
men, dat maatregelen moeten worden
getroffen om de wegen in het bijzon
der die, waarover in normale tijden wei
nig verkeer plaats vindt in behoorlijke
staat te houden. Het werd daarom noodig
geacht om een aantal buitengewone
dienstplichtigen (ongeveer 700 man),
die ervaring bezitten in het onderhoud
van wegen en uit dien hoofde bestemd
waren voor de wegentroepen, bij Kon. be
sluit van 5 September 1939 in werkelij-
ken dienst te roepen.
Het thans aangeboden ontwerp van
wet is een uitvloeisel van art. 193 der
Grondwet, hetwelk voorschrijft, dat het
onder de wapenen blijven van ouitenge-
woon opgeroepen dienstplichtigen bij de
wet zooveel noodig moet worden bepaald.
Voorgesteld wordt deze wet in werking
te doen treden met ingang van den dag
nadien harer afkondiging.
BESLAG OP GRAANVOORRADEN.
Op verschillende groote boerderijen in
de Haarlemmermeer zijn boonen, tarwe
en andere graanvoorraden in beslag ge
nomen. De betrokken landbouwers zou
den voor de inventarisatie te lage op-
brengstcijfers hebben opgegeven, hetgeen
strafbaar is. Bij karren vol zijn de ln be
slaggenomen voorraden naar een cen
trale opslagplaats vervoerd. Tegen de
overtreders is proces-verbaal opgemaakt.
Nr lat de bewaker zijn collega had be
vrijd, verklaarde deze, dat hij de vorige
avond omstreeks twaalf uur naar de cel
van de vier Duitschers was gegaan, om
dat deze gebeld hadden. Op het oogen-
blik, dat hij de celdeur opende, kreeg hij
een hevigen stomp in het gelaat, waar
door hij even versuft raakte en op de
grond viel. Hiervan maakten rijn vier
belagers gebruik om hem vast te binden
en hem een prop in de mond te duwen,
zoodat het den bewaker onmogeljjk was
om hulp te roepen. Vervolgens droegen
zij hem in de cel en namen hem zijn
sleutels af. Hun eerste werk was, een
landgenoot te bevrijden, die ln een na
bijgelegen cel was opgesloten.
Met behulp van de sleutels wisten zij
in de gang te komen, welke naar de
hoofdingang leidt. Daar de bewaker de
sleutels van deze deur echter nooit bij
zich draagt, zagen de mannen zich deze
weg versperd. Zij gingen daarom terug,
forceerden de deur van een kolenberg
plaats en wisten vandaar uit op de bin
nenplaats te komen, nadat zij eerst door
verbuiging van de spijlen een opening
hadden gemaakt in een ijzeren hek. Met
een trapje, dat zij in de kolenbergplaats
vonden, was het tenslotte zeer gemakke
lijk over een schutting en den buiten
muur van het gebouw te klimmen en in
den nacht te verdwijnen.
Slechts va^n een hunner meent de po
litie
een spoor gevonden
te hebben. Het was bekend, dat deze man,
voor hij gedetineerd was, omgang heeft
gehad met een meisje uit Velsen. Uit het
feit, dat in dié gemeente een fiets gesto
len is, leidt de politie af, dat de man ln
deze richting ls gevlucht.
Nadat de ontvluchting ontdekt was,
heeft de politie een uitgebreid onderzoek
ingesteld en het signalement der ont
vluchten per radio doen verspreiden. Drie
mannen hadden communistische sympa-
Pas op! Er is ©en R in de maand
BIVAKMUTSEN.
W* wmJ wtak
met)* mij©
acbred Kaaff
wie weef wa.K* iieoe jomjtry
die bivakmuis zal draaen/
Nooit tevoren was het Leger
In ons land zoo populair,
Aller harten kloppen immers
Warm voor onzen militair!
Hij wordt thans door alle burge
Als de steunpilaar beschouwd
Waar de veiligheid der natie
Geheel aan is toevertrouwd.
Vele vlugge vrouwenhand
Zijp nu ijv'rig in de weer
En de stapel bivakmutsen
Groeit dan ook al meer en meer.
Als nu aanstonds onze mannen
Eenzaam op hun posten sto-n
Zullen deze mutsen helpen
Om de koude af te slaan.
Heerlijk gloeien dan hun ooren
En hun harten bovendien
Want ze zullen in gedachten
Al die breisters voor zich zien!
Stellig schatten ze haar leeftijd
Op zoo'n achttien, twintig jaar....
Maar soms zijn soldatendroomen
Ook toch maar ten deele waar!
Gevangenbewaarder neer
geslagen.
VIJF DUITSCHERS ONTVLUCHT.
Uit H. v. Bewaring te Haarlem.
In de nacht van Dinsdag op Woensdag
hebben, naar eerst Woensdagmiddag werd
gemeld, vijf Duitschers, die in het Huis
van Bewaring te Haarlem waren opge
sloten, kans gezien te ontvluchten.
De ontvluchting is eerst Woensdag
morgen ontdekt door den tweeden bewa
ker. Deze wordt 's nachts door zijn col
lega om de twee uur gewekt en doet dan
op zijn beurt de ronde door het gebouw.
Die morgen werd deze bewaker echter
pas omstreeks zes uur wakker en uit de
omstandigheid, dat zijn collega hem nfet
gewekt had, leidde hij af, dat er iets on
gewoons gebeurd moest zijn. De man
vond tot zijn ontsteltenis zijn collega
stevig gebonden en met een prop in de
mond, op de vloer van de cel liggen,
waarin vier Duitschers opgesloten waren
geweest. Een vijfde Duitscher, die in een
andere cel gevangen had gezeten, was
eveneens verdwenen.
Rauw weer op komst. Ge voelt het aan
Uw rheumatlek. Waarom zoudt ge nog
langer door 't leven gaan als *n wande
lend weerglas, met scheuten en pijn bij
iedere aanwijzing van ander weer? Het
rheumatiekseizoen staat 'Vöór de deur.
maar het is nü nog tijd. Neem Kruschen
Salts De aansporende werking van Kru
schen's zes minerale zouten op lever, nie
ren en ingewanden heeft een we'ladige
invloed op Uw heele gestel. Dat komt
omdat die tot nieuwe werking opgewekte
organen Uw bloed zuiveren van alle over
tollige schadelijke zuren, die zich nu op-
hoopen in het gestel en oorzaak zijn van
Uw klachten. Begin vandéég Uw kuur,
om straks te ervaren, dat ge vrij blijft
van de ondragelijke pijnen, die U nj het
leven vergallen.
Kruschen Salts, verkrijgbaar bij apo
thekers en drogisten a 0.40, f 0.75 en
1.80 (extra groot pak). Fabrikanten:
E. Griffiths Hughes Ltd., Manchesrer
(Engeland). Opgericht 1758. (Ad7.)
thieen. de twee anderen waren nationaal-
socialist. Het vermoeden ligt voor de hand
dat zij na hun ontvluchting niet bij el
kaar zijn gebleven.
De bewaker, die door de mannen was
overvallen, heeft geen nadeelige gevolgen
van dezen sensationeele overval onder
vonden. Hij heeft een wonde aan het
hoofd, die niet van ernstige aard ia.
FRAUDE BIJ RIJKSLEVERINGEN
IN OORLOGSTIJD.
Vele arrestaties.
De Kon. Marechaussee uit Boxtel heeft
in samenwerking met de brigade Veghel
van de militaire politie, een groot aantal
militairen en burgers gearresteerd we
gens fraude bij leveranties aan militaire
autoriteiten in oorlogsdagen.
Dit geval werd ontdekt, toen een in
woner van Schijndel zijn gerequireerde
auto terug kreeg, waarvan de geheel
nieuwe banden door versletene waren
vervangen. De man stelde de autoriteiten
daarvan in kennis en het onderzoek leid
de tot de ontdekking van omvangrijke
knoeierijen. Het bleek, dat in het St. Mi
chielsgestel bij 's-Hertogenbosch garage
houders in samenwerking met militaire
chauffeurs minder benzine afleverden
dan op de bons werd verantwoord. Dit
geschiedde sedert April en al werden
uiteraard geen groote hoeveelheden ver
duisterd, daar dit te zeer de aandacht
zou hebben getrokken, op de lange duui
waren hier belangrijke bedragen mee ge
moeid.
Spoedig arresteerde de marechaussee
een garagehouder uit St. Michielsgestel,
later verscheidene militairen. Na uitge
breide verhooren werden in Mierlo nog
elf militairen gearresteerd, die per mili
taire auto, geëscorteerd door zwaar ge
wapende militaire politie, naar 's-Herto
genbosch wérden vervoerd.
Na .voorgeleiding aan den Officier van
Justitie aldaar zijn de arrestanten allen
opgesloten ln het Huls van Bewaring.
Fraude bij rijkslevering ln oorlogstijd kan
worden gestraft met 12 jaar gevangenis
straf.
OVERSTROOMINGEN IN SPANJE.
Door buitengewoon hevige regens, die
de laatste dagen in het gebied van 8e-
villa (Spanje) zijn gevallen, ie het water
van de Guadalquivir gestegen en de vlak
te van Triana ondergeloopen. De bewo
ners hebben hun huizen moeten verlaten.
Zij bevinden zich thans met hun vee ln
het dorp Canas en omliggende heuvelen.
De spoorlijn van Sevilla naar Cordova ls
op verscheidene plaatsen afgesneden. De
haven van Sevilla ls voor de scheepvaart
gesloten en alle schepen moeten steviger
vastmaken met het oog op den sterken
stroom. Te Saragossa ls de Bbro, welks
peil vier meter boven normaal is, botten
de oevers getreden.
IE CEST0LEN BROCHE.
door
MSTNHOLD ORTMANN.
Jk denk van wel. En als je werkelijk
de man bent met het gezonde, heldere
eerstand, voor wien ik je tot op heden
fcsb gehouden, dan moet je dit genoeg
■tjn om je van de onuitvoerbaarheid van
dit dolle huwelijksplan te overtuigen. Je
jKJUdt met zulk een stap je heele toe
komst verwoesten en je grenzenlooe on
gelukkig maken. Ie echter Greta Willisen
werkelijk het fijngevoelige meisje, zooals
Jouw medelijden dat in haar ziet, dan
taovt de gedachte Jouw bestaan te heb
ben verwoest, haai dubbel ongelukkig
maken, ook al zou se zich nu natuurlijk
gemakkelijk genoeg laten overhalen, de
feanrt te grijpen, die haar uit haar droef
heid en ntt haar kommervolle omstan
digheden omhoog zou werken!
„Je argumenten zijn, naar ik aan
neem, hiermee uitgeput. En als Je nog
jeerdeie gereed zoudt hebben, dan ver-
koek as jezelf en mij te besparen. Ik
heb mijn besmit niet plotseling en zoo
•onder strijd genomen, dat het nu door
louw redeneering Ineens aan het wanke
len zou worden gebracht. Voor de laatste
jnaai verklaar ik je, dat ik ran Greta's
jdnschuïd rotsvast overtuigd ben, evenals
m tegelijkertijd nog steeds geloof in de
«nschuid van het jonge meisje, dat mijn
weder het sieraad heeft overhandigd. Je
Aunt me daarom in je hart voor gek uit
scheiden, maar ik verwacht ook, dat je
hebt voor mijn overtuiging. Als
je sombere voorspellingen inzake mijn
toekomst ln vervulling gaan, dan zal ik
evenals menig goed voorganger, als offer
vallen van den strijd, dien ik terwille
van de gerechtigheid voer. Ik kan bezwij
ken, zooals ieder strijder kan bezwijken;
dat het echter met eere zal geschieden,
daarvoor sta ik je borg. En laat nu dit
onderwerp tusschen ons voor goed zijn
afgehandeld. Ik weet dat je waarschu
wing oprecht gemeend was en daarvoor
dank ik je zeer. Een herhaling van dit
incident zou mij echter kunnen beleedi-
gen en krenken. Wil Je na mijn huwelijk
onze zakelijke verhouding verbreken, dan
verklaar ik mij ten volle bereid ons con
tract te beëindigen. Je zult gedurende
deze drie maanden wel tijd genoeg heb
ben het met Jezelf te overleggen. Goede
nacht!"
Hij snelde plotseling naar bulten, zon
der het antwoord van den doctor af te
wachten. Deze echter zag hem hoofd
schuddend na.
„Hij is werkelijk in staat het te doen,"
zeide hij bij zich zelf. „Dat toch Juist de
beste menschen zoo dikwijls dol en blind
hun ondergang tegemoet willen rennen!"
HOOFDSTUK VL
Het was op een somberen Augustua-
avond, toen Rudolf Imberg zich langzaam
en in vermoeide houding als iemand, die
een onaangename taak voor den boeg
heeft, begaf naar het oude huis in de
Johannestraat. Hij was in een paar
maanden tijds erg veranderd. Zijn ge
zicht was bleek en mager geworden; een
bittere, smartelijke trek lag pver zijn ge
laat. In zijn oogen echter en op zijn
voorhoofd stond een onwankelbaar be
sluit vast.
Bij het huis van mevrouw WUlisen ge
komen, was er dan ook van aarzelen geen
sprake, doch hij trok met vaste hand aan
de bel. Toen hem open werd gedaan en
toen hij de slanke meisjesgestalte ln het
halfduister van de gang herkende, trad
hij snel over den drempel.
„U bent het juffrouw Greta? God
dank! En uw gezondheid heeft er niet al
te veel onder geleden, niet waar?"
„Zooals u ziet, mijnheer Imberg," ant
woordde zij, terwijl zij hem de hand reik
te. „Men sterft niet zoo gemakkelijk, als
men den wil en den plicht heeft om te
leven. Wilt u zoo vriendelijk zijn binnen
te komen? Mijn moeder is uitgegaan om
zich in een zaak, waar veel handenarbeid
noodig is, persoonlijk voor te stellen.
Maar ik verwacht haar ieder oogenblik
terug."
Zij sprak meer en sneller dan anders,
als om over haar verlegenheid heen te
komen, die Rudolf toch onmogelijk kon
ontgaan. Toen zij ln de verlichte huis
kamer tegenover elkander stonden,
schrikten beiden van de groote verande
ring, die ze hadden ondergaan stads se
elkander voor het laatste hadden gezien
Greta vroeg op een toon waaruit diepe
bezorgdheid sprak. „Wat ziet u er ont
daan uit, mijnheer Imberg! U bent toch
niet ziek geweeet?"
„O neen een beetje overwerkt mis
schien. Maar dat heelt heelemaal niets
te beteekenen. Be wil u niet vragen, Juf
frouw Greta, hoe u de* vreeseüjke drie
maanden
yNeen, neen," viel nj hem smeekand
in de rede. „Vraagt u daarnaar niet! Laat
ons er nooit over praten, ik vermoet het
dringend!"
„Natuurlijk niet, als u d* aoo wét lk
kwam feitelijk om over iets anders met
u te »rs»v M, boacbe®* htk firn aan
gelukkig toeval, dat de afwezigheid van
uw moeder mij ln staat stelt, het zonder
omwegen te doen. Gelooft u aan de op
rechtheid van mijn vriendschap, juf
frouw Greta?"
Hoe zou ik daaraan mogen twijfelen na
alles, wat u voor mij wat u voor ons
heeft gedaan!"
„Och, het was maar bitter wefnlg en
uw moeder had wel gelijk, toen zij mij
verweet, dat het u meer nadeel dan voor
deel had opgeleverd. Nu echter, nu zou
ik iets willen doen, dat u neen, zoo
niet. Neemt u het mij niet kwalijk, al3
ik het niet op de Juiste wijze onder woor
den weet te brengen."
Het viel hem nu toch oneindig veel
moeilijker, dan hij het zich had voorge
steld. Dat hij zijn aanzoek niet in het
gewaad van een vurige liefdesverklaring
koo steken, daarover was hij geen oogen
blik ta twijfel geweest Maar hij had zich
over den geschlkten vorm het hoofd niet
gebroken, omdat hij dacht dat op het
beslissende moment hem de passende
woorden wel te binnen zouden schieten
Nu ontdekte hij tot zijn groote schrik,
hoezeer hij zich daarin vergist had
Hoeveel magerder en bleeker zij in deze
drie maanden ook geworden was, was zij
hem nooit lieftalliger toegeschenen dan
in deze zoete verwarring, veroorzaakt
door zijn onhandige inleiding. En hij
voelde dat hij dit bekoorlijke jonge meis
je, dat er als het ware voor geschapen
was een liefhebbenden man gelukkig te
maken, zijn hand niet als een edelmoe
dig, genadig geschenk mocht aanbieden
HU beminde haar niet, daarvan gevoelde
hC zich ook nu nog tot ln het diepst van
zijn hart overtuigd beminde haar ten
minste niet zoo, als hij het eens had ge-
dsoonvi de v~uw to hatntenen die sta
levensgeluk als een trouwe gezellin bou
vormen. Maar de gedachte, zijn gansche
leven aan het hare te verbinden, had nu,
sinds hij haar in al haar teere, zachte
schoonheid voor zich zag, toch al het
beangstigende en drukkende voor hem
verloren alles, dat hem het recht zou
heben gegeven, zijn besluit nog langer als
een daad van zelfopoffering te beschou
wen. Ja, het flitste voor de eerste maal
als een sombere gedachte doo* rtjn brein,
dat zij het misschien was, die hier het
zwaarste offer zou moeten brengen, en
dit onbestemde gevoel deed hem seconden
lang aarzelend en onzeker tevergeefs naar
woorden zoeken-,
Maar hij zag de pijn, die zij bil zijn
aarzelen leed,en daarom maakte hij er
door een snel besluit een eind aan.
,Jk ben gekomen, Juffrouw Greta om
u een vraag te stellen, de gewichtigste,
die door een man tot een jong meisje
kan gericht worden. Wilt u mij ten aan-
schouwe van de gansche wereld het
recht verleenen. om u helpend en be
schermend terzijde te staan? Niet slechts
tot den dag. waarop uw rechtvaardiging
zal plaats hebben, maar voor altijd en
niet als uw vriend, maar als uw echtge
noot?"
Het was geschied en hij haalde diep
adem. Een zonderlinge blijmoedigheid
gevoelde hij op hetzelfde oog?nblik, dat
hij het beslissend woord gesproken had.
Alle zware strijd, dien hij de laatste
drie maanden had gevoerd, scheen voor
hem weggevaagd. Al was het geluk, waar
naar hij thans zijn hand uitstrekte niet
bedwelmend en overweldigend, doch rus
tig en bescheiden, toch was het geluk
dat deed de stemming van dit oogenblik
hem duidelijk en overtuigend gevoelen.
^Ennriti zeritiied).
