1 SCHOONHOVENSCHE COURANT
J Teief. 20. TeL-Adre«: Vannooten, S. k W. M. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN 25 Postrekening 13763. I_
VREDESKANSEN WEINIG GESTEGEN.
DRIE SOORTEN WAARHEID
r.
[RECHT
streken
Hitler's betoog stelde teleur.
Berlijn’s hoop: de neutralen.
«•Up
MAANDAG 9 OCTOBER 1999.
Tie JAARGANG.
TTKN BLADZIJDEN.
ER 1939
dietan.
Italië vecht niet mee.
is
Washington kan de rede niet
aanvaarden.
T SUCCES!
1, R’datn
rsluis.
lam.
Duurstede
Haven 11,
JFORT.
fTER.
we orde te kofhen. Het belangrijkste Is
het herstel van het gevoel van veiligheid
in Europa. Duitschland wil volledige dui
delijkheid geven wat zijn politieke wen-
schen betreft. Behalve de koloniale eisch
welke Duitschland natuurlijk moet hand
haven, heeft het verder geen eischen
meer te stellen. Het wenscht een einde te
maken aan alle hindernissen, die zijn
Internationale handel op het oogenblik
nog In de weg staan. En dat wil de vrede
op absolute wijze garandeeren. Daartoe
behoort vermindering van de bewapening
het afschaffen van de ongeoorloofde wa
penen als gasoorlog, dulkoootoorlog, con
trabande enz. Voorts moet een oorlog in
de toekomst zijn vreeselljk karakter ont
nomen worden, vooral wat betreft het
voorkomen van slachtoffers onder vrou
wen en kinderen.
Een vredesconferentie is gewenscht,
maar niet onder het dreunen van de
kanonnen. Daarom moet heden en niet
later deze conferentie bijeenkomen ten
einde gruwelijke verliezen nog te voor
komen.
vraag of Mussolini Jets
bemiddelingspoging, loo-
■kel* pakje»
paar bij dr
weiag geldt
Tsjecho-Slowakije te erkennen. Een vre
de, die belde staten onder Duitsche over-
heersching zou laten, zou niet de zegen
krijgen aan deze zijde van de Atlantische
Oceaan.
Er is geen enkel punt, waarover Hitler
verklaart te willen onderhandelen In ruil
voor de groote concessies, die hij voor
Duitschland elscht.
Vrede op Hitler’s voorwaarden, zoo zegt
men, zou zeer voordeellg zijn voor
Duitschland.
sderf ea be-
aptyfFertd-
cea maaltild.
jrhe. autvera
persoonlijke
n uitstekend
ge keel veor
reel moeten
aan de kin*
Bij menig lezer bestaat de geheel on
juiste meenlng, dat elke courant dag aan
dag moeite heeft zijn kolommen vol te
krijgen en dat de redacties daarom het
foefje hebben verzonnen om de eene dag
iets te melden, wat ze weten dat niet
waar is, om het de volgende dag te kun
nen tegenspreken. In werkelijkheid Is het
tegendeel het geval, vrijwel alle couran
ten zitten dagelijks met meer copie en
zetsel dan ze kunnen opnemen en de re
dactie staat dan voor de moeilijke keuze
welke berichten weggelaten moeten wor
sen. Daarenboven heeft elke redactie een
gruwelijke hekel aan onjuiste berichten,
waarvan zij moet erkennen, dat ze on
juist zijn geweest.
Toch is het niet te ontkennen, dat,
alle waakzaamheid ten spijt, er vooral
vooral In oorlogstijd nogal eens berich
ten worden geplaatst, welke later blijken
bezijden te waarheid te zijn. De laatdun
kende lezer schuift dan minachtend zijn
blad terzijde en mompelt, dat die kran
ten er maar op los schrijven. Als hij zich
even de moeite gaf om na te denken, zou
bij Inzien hoe onbillijk zijn verwijt is.
Dan zou hij al$us kunnen denken: in
een oorlog zijn twee partijen en elk van
hen doet zijn best om zoowel zijn han
delingen als zijn strategie In de wereld
bijval te doen vinden. Daartoe geven le
gerleiding en regeering slechts zulke be
richten aan de nieuwsagenten door, wel
ke de overwinning melden van het leger
en edele gedachten van de regeering. Dat
is tegenwoordig heel gemakkelijk, omdat
alle bladen over de geheele wereld van
Reuter bet doordachte Engelsche nieuws
krijgen, van Havas het patriottische
Fransche nieuws, van het Duitsche
Nieuws Bureau het goed gecontroleerde
Duitsche nieuws. Men kan daarom zeg
gen dat in oorlogstijd al die berichten
niet veel anders zijn dan regeerings-
berichten, omdat er nu geen tijdingen
doorgegeven worden, die niet eerst door
een of andere regeerlngs- of legerlei-
dingzeef zijn gegaan. Zoo’n bureau meldt
dan dat bU eea gbvcdbt tusschen vlieg-
Londen geeft weinig hoop.
Vredesaanbod is onvol
doende.
Een op gezag van de Britsche regee
ring uitgegeven verklaring zegt:
„De redevoering van Hitler is in twee
deelen verdeeld. Het eerste deel, dat in
hoofdzaak een overzicht is van de afge-
loopen gebeurtenissen, vloeit over van
verdraaiingen van de waarheid, welke
gemakkelijk herkend zullen worden door
tuigen de eigen partij geen enkel verlies
leed, maar dat er 7 toestellen van den
vijand werden neergeschoten. Die vijand
bericht echter Ijskoud dat hij geen en
kele machine verloor, maar dat zijn te
genstander met 10 vliegmachines minder
moest vluchten. De redactie, die zulke,
elkaar tegensprekende berichten, ont
vangt, kan en mag natuurlijk geen keuze
doen, zij kan niet beoordeelen welke van
de twee het geduehtst liegt en welke het
wat nauwkeuriger met de waarheid
neemt. Dus kan zij niet anders doen dan
te plaatsen hetgeen haar wordt gezon
den zoowel van de berichten van partij A
als die van B. Komen ze op dezelfde
dag, dan wordt de lezer de keuze over
gelaten, aan welke van de twee hij het
meest geloof zal schenken, maar voigen
ze een dag na elkaar, dan Is de lezer ge
neigd te zeggen; daar heb je weer zoo’n
tegenspraak.
Met andere berichten wordt de indruk,
als of de bladen maar raak schrijven,
nog sterker, zonder dat de redacties
ddaraan Iets kunnen doen. ZIJ ontvangen
bijvoorbeeld van een der nieuwsbureaux
hetberlcht, dat het grootste Duitsche
stoomschip „Bremen” op zee is overge
daan aan een Italiaansche maatschappij
en natuurlijk plaatsen ze dat. Eenlge da
gen Jatér meldt het Duitsche nieuws
bureau, dat zulks niet waar Is en de bla
den zijn dus verplicht die tegenspraak
op te nemen. Volgt de tijding, dat het
schip door de Engelschen is op
gebracht en weer een dag daarna de te
genspraak. Nu zullen er redacties zijn,
die wat sceptischer worden en een vol
gend bericht omtrent het schip niet da
delijk plaatsen, maar dan blijkt juist dat
deze mededeeling volkomen waar Is, het
blad komt dan dagen achteraan met zijn
tijding en de lezer is ontevreden.
Bij de oorlogberichtun dient men voor
al de bekende stelling indachtig te zijn
dat er drie soorten van waarheid zijn:
namelijk de uwe. de mijne en de echte.
De meening in Amerika.
Wat de Vereen. Staten betreft, minis
ter Huil heeft, aldus meldt United Press
uit Washington, tegenover de pers ver
klaard, dat hem, behalve uit berichten
In de bladen, niets bekend was van het
feit, dat Duitschland iets zou voelen voor
bemiddeling van of aanbieding van „goe
de diensten” door de Vereenigde Staten.
Gezien de negatieve reactie op de rede
van Hitler in Engeland en Frankrijk is
men in bevoegde kringen de meening
toegedaan dat Roosevelt af zal zien van
tusschenkomst op dit oogenblik. uit vrees
dat een staking van de vijandelijkheden
th^ns zou leiden tot een „gewapende wa
penstilstand" zonder zekerheid van een
oplossing.
Senator Pittman heeft volgens Reuter
als zijn meenlng te kennen gegeven, dat
elke vredesstap van Roosevelt zou moe
ten worden voorafgegaan door een dui
delijk bewijs, dat de geallieerden zelf
reeds vredespogingen In het werk heb
ben gesteld.
steeds gehandeld tegen de Duitsche be
langen in. Een werkelijke vrede in Euro
pa, aldus Hitler, is slechts mogelijk in-
dlen Duitschland en Engeland wederom
tot toenadering en vriendschap geraken.
Het laatste deel van de rede was het
voornaamste. Hierin sprak Hitler in
hoofdzaak over zijn voorstellen om tot
een vredelievende regeling tusschen
Duitschland aan de eene, Frankrijk en
Engeland aan de andere zijde te komen.
Hij stelde aan de geheele wereld de
vraag: Waarom moet op het oogenblik
nog verder oorlog gevoerd worden? Het
Polen van Versailles is voorgoed voorbij
en een oorlog om Duitschland in elkaar
te slaan en een nieuw Versailles op te
richten is nutteloos. Dat gelukt nooit. Na
vijf tot tien jaren zal de situatie nog de
zelfde blijven.
Hitler sprak de volgende wenschen uit:
In het Oosten moet een rijksgrens tus
schen Duitschland en Rusland opgericht
worden, waarbij de mogelijkheid bestaat
om ook nog een kleinere Poolsche staat
wederom in het leven te roepen. Een
nieuwe orde moet worden gesticht tus
schen de nationalisten, in het belang van
alle aan elkaar grenzende staten. Het
Joodsche probleem moet in elk geval tot
een oplossing worden gebracht. Polen
mag geen brandhaard in het Oosten blij
ven, Duitschland en Rusland nemen de
verantwoording op zich om tot deze nleu-
den zullen de regeeringen van Londen en
Parijs zeker niet nalaten, rekening te
houden met de werkelijke gevoelens van
hun volken en met de ware belangen van
hun uitgestrekte, rijke en zeer trefbari
wereldrijken."
Intusschen worden met de dag de tee*.
kenen duidelijker, dat Italië vastbesloten
is, zelf buiten het conflict te blijven. Het
bereidt zich voor op een langdurige neu
traliteit. Ook van militairen samenwer
king tusschen Italië en Rusland schijnt
geen sprake te zijn.
Spreken is silver....
Mussolini het woord
Te Washington wordt in welingelich
te kringen verklaard, dat de Vereenigde
Staten geen vrede kunnen onderschrij
ven, zooals Hitler die voorstelt, aangezien
de regeering der Vereenigde Staten eerst
kort geleden heeft geweigerd de verove-
ring en deellng van Polen te erkennen,
de bevolking in" ons land en inderdaad ®v®na? wej8eBdf devernietiging van
in de geheele wereld.
Bijvoorbeeld de bewering dat humane
methoden van oorlogvoering zijn ge
bruikt in Polen, is weerlegd door verkla
ringen In het parlement en door het rap
port van den Amerikaanschen ambassa
deur in Warschau. De wereld heeft reeds
een eigen oordeel gevormd over het z.g.
verzoek van de Tsjechen om ingeiijfd te
worden in Duitschland, terwijl Hitler’s
verklaring, dat hij zijn belofte nooit ge
broken heeft, alleen aantoont, dat woor
den voor hem een beVekems hebben,
welke totaal verschilt van die, welke ge
meenlijk daaraan gehecht wordt.
De herhaalde suggesties, dat Groot-
Brlttannië verantwoordelijk is voor de
oorlog zijn niet op feiten gegrond. Inte
gendeel, de pogingen van de Britsche re
geering om de vrede te behouden gedu
rende de opeenvolgende, door Duitsch
land in de laatste twee jaar veroorzaak
te crisis, zijn welbekend en door de ge
heele wereld erkend.
Ook Parijs afwijzend.
Welingelichte kringen te Parijs, aldus
Havas, zijn van meenlng, dat de rede
voering van Hitler beantwoordt aan het
geen men ervan kon verwachten. Afge
zien van de oude thema's, waarop Hitler
naar zijn gewoonte terugkomt, onder
scheidt de redevoering zich door edkele
bijzondere trekken.
In de eerste plaats door het cynisme,
Verschijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag. Prijs bij vooruitbeta
ling: voor Schoonhoven per 3
maanden 1-25; per post 150.
Met verzekering 15 cents meer.
United Press meldt uit Londen:
In politieke kringen is men van mee
nlng, dat de rede van Hitler geen basis
vormt voor de vrede. Men is er van over
tuigd, dat de regeering zoowel als het
parlement de voorstellen als geheel on
aanvaardbaar beschouwen, daar zU in
geen enkel opzicht tegemoet komen aan
het doel, waarom Engeland en Frankrijk
zich in de oorlog hebben begeven.
Zaterdag heeft
gevoerd tot fascistische leiders van Sar
dinië. Hij maakte daarbij geen gewag van
de rede van Hitler en evenmin van ds
oorlog.
RUSLANDS POLITIEK
AAN DE OOSTZEE.
FINLAND AAN DE BEURT.
Zaterdag publiceerde het Flnsche tele
graaf-agentschap het volgende bericht:
„Zooals de minister van buitenlandsche
zaken, Erkko, reeds op 18 September
heeft medegedeeld, zijn tusschen Fin
land en Rusland langs diplomatieke weg
onderhandel!ngen over zekere punten
van politieke en economische aard ge
voerd. --
De Sowjet-regeerlng heeft thans ge
vraagd of de Flnsche regeering bereid is
een specialen gevolmachtigde- te zenden
ter bespreking van hangende vraagstuk
ken. De Flnsche regeering overweegi
thans deze vraag".
Reservisten opgeroepen.
Het* ministerie van oorlog te Helsinki
deelt mede: „Daar het noodig schijnt te
zijn, de neutraliteitsdefensie van Finland
te versterken, zijn de reservisten der
troepenafdeelmgen voor buitengewone
oefeningen onder de wapenen geroepen.
Daar hierdoor gebrek aan ruimte wat de
mogeiykheld voor inkwartiering in de
garnizoenen betreft, is ontstaan, zijn
deelen der troepen uit de stedelijke gar-
F*. W«S.
NIEUWSBLAD VOOR ZUID HDLL4ND EN UTRECHT
IBONNE’S, die zich aan onze administratie opgeven voor de verzekering, zijn volgens de vastgestelde bepalingen tegen ongevallen verzekerd voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HAVBANK te Schiedam, van
Gulden bij levenslange n n Gulden bij a n Gulden bij verlies O ft ft Gulden b0 verÜM 1 ft ft Gulden bij verlies z n Gulden bij verlies van De verzekerde moet in het
2000 ongeschiktheid. O U V overlijden. J U U van hand of voet. 4 U V van een oog. 1 V v van een duim. U U een anderen vinger. bezit zijn van een poMs.
hoop
ontvangst, die
Duitschland hoopt op diplomatieke
hulp.
Roosevelt of Mussolini?
In nlet-ófficieele Duitsche politieke
kringen te Berlijn heeft men blijkens
verschillende berichten nog steeds hoop
op vrede. Men baseert deze hoop o.a. op
mogelijke bemiddeling van Roosevelt, ten
einde tot een wapenstilstand te komen,
doch vooral heeft Berlijn het oog op
Het vredesoffensief. Mussolini gericht.
De tweede helft van de rede van Hit
ler behelst zijn „vredesvoorstellen".
In hun huidige vorm zijn deze in vele
opzichten vaag en duister. Opgemerkt
wordt echter, dat zij geen voorstel behel
zen, betreffende een weer goed maken
van door Duitschland aan andere volke
ren aangedaan onrecht.
Desalniettemin zullen zij, gelijk ver
klaard Is door den premier en den mi
nister van buitenlandsche zaken, onder
worpen worden aan een nauwgezette be-
studeerlng in overleg met de regeeringen
van de Dominions en van de Fransche
republiek. Het is echter noodzakelijk te
herinneren aan twee dingen.
1. Geen vredesvoorstellen hebben kans
aanvaard te worden, welke niet daad
werkelijk Europa bevrijden van de be
dreiging van agressie.
2. De verzekeringen, welke door de
Duitsche regeering in het verleden zijn
gegeven bij vele gelegenheden, zijn waar
deloos geworden en thans zal iets meer
dan woorden noodig zün om het vertrou
wen te vestigen, dat de basis voor de
vrede moet vormen.
Geen basis voor vrede?
te beleedigen, niet alleen In zijn leiders,
maar zelfs in zijn combattanten, en in
de tweede plaats door zijn persoonlijke
hoogmoed. Hitler’s toon echter blijft ge
forceerd en demagogisch.
Zijn aanval op de Engelsche ministers
wordt een persoonlijke zaak, zooals vroe
ger de aanvallen op Schuschnigg en
Benesj
In de internationale politiek dient Hit
ler zich aan als een kampioen voor de
Europeesche vrede en vrijheid. Een som
matie aan de andere mogendheden om
de exploitatie van Midden- en Oost-Eu-
ropa af te staan voor leder bevel, voor
lederen wensch van Duitschland als een
Duitsch koloniaal gebied, ziedaar de
grondslag, waarop Hitler den vrede in
Europa wil grondvesten.
Ook „United Press” heeft de Indruk,
dat men In vooraanstaande Fransche
kringen Hitler’s voorstellen als geheel
onaanvaardbaar beschouwt.
Advertentlën: 1—6 regels 1.30,
elke regel meer f 0.20; derde
plaatsing halve prijs. Adver-
tentiën worden gratis ge
plaatst in „De Gorcumer”
Omtrent de
voelt voor een
pen te Rome de meeningen nog uiteen.
Berlijn zal waarschijnlijk nieuwe
putten uit de gunstige
Hiller’s rede in de Italiaansche bladen
Is ten deel gevallen.
Het Livorneesche blad „Telegrafo” (het
blad van de familie Clano) schrijft:
„De rede in haar geheel overtreft ver
re de verwachtingen, die men in de bui
tenlandsche kanselarijen had geformu
leerd. Deze rede Is een daad van diep ge
loof. Deze man, dat kan niemand tegen
spreken, gelooft aan wat hij zegt. Wie na
deze rede nog durft spreken over een.
.manoeuvre" begrijpt niets van de gehei
men der geschiedenis. Deze rede, aldus
de commentator, moet op de meest ern
stige wijze In overweging worden geno
men, om Europa de gruwelen van een
nieuwe oorlog te besparen.
rVoorts schrijft bijv. Vlrglnlo Gayda in
mi Meft Polen, de Glornale d’Italia: »Jn hun antwoor-
Hoofdpunten uit
Hitler’s rede.
Wegens het late uur, waarop de Duit-
iche rijkskanseller Vrijdagmiddag zijn
rede voor de Rijksdag hield, hebben we
toen in een deel onzer oplage daarover
slechts een zeer beknopt verslag je kun
nen plaatsen.
In verband daarmede geven we hierbij
nog een samenvatting van de voornaam
ste punten uit Hitler’s betoog.
De lange Inleiding van de rede vormde
een breedvoerig overzicht van de politie
ke en militaire situatie met een opgave
ran de Duitsche verliezen en de Poolsche
jevangenen.
Vervolgens zette Hitler de oorzaak van
het uiteenvallen van Polen en het niet
nakomen der beloften van de westelijke
mogendheden jegens dit land uiteen,
waarbij Hitler ook de nieuwe Duitsch-
Russlsche vriendschap besprak. Hij ver
klaarde, dat Duitschland1 niet naar een
wereldheerschappij streeft. Daarop
volgde een overzicht van de wijze, waar
op het Duitschland gelukt Is een herzie
ning van het Verdrag van Versailles door
te zetten, waarbij slechts de laatste pe
riode, n.l. die tegen Polen, veel bloed
heeft gekost.
Hitler betoogde dat Duitschland met
zijn buurstaten een zuivering der betrek
kingen nastreeft, waarbij hij ook in het
bijzonder wees op de tradltloneele vriend
schap met Nederland.
Hij verklaarde dat de grenzen met
Hongarije en Joegoslavië „eeuwig” zul
len zijn en dat ook de vriendschan met
Italië een eeuwig karakter draagt.
Duitschland heeft geen eischen aan
Frankrijk te steflen, noch op het oogen-
bllk, noch in de toekomst en het heeft
steeds getracht met Engeland op vriend
schappelijke voet te bleven en zelfs
vriendschap met dat land te mogen slui
ten. Engeland heeft echter zijnerzijds
DE „BIMtENDMK” IN HET
KANAAL VERGAAN.
DE BEMANNING GEBED.
Vermoedelijk op mijn ge*
stooten»^.
Een maand nadat het eerste Neder-
landsche koopvaardijschip tengevolge van
de oorlog verging, is het tweede slacht*
offer gevallen.
In de nacht van Zaterdag op Zondag
is het vrachtschip van de Holland
Amerlka-lijn, de „Binnendijk", in het
kanaal vermoedelijk op een mijn geloopen
en enkele uren later gezonken.
Het schip was met een lading graan et
veevoeder voor de Nederlandsche regee
ring en een hoeveelheid stukgoederen op
weg van Amerika naar Rotterdam toen
aan de Ingang van het Kanaal, In het
donker, plotseling een hevige explosie
plaats had aan bakboord van het voor
schip.
De kapitein Het enkele vuurpijlen af
schieten, omdat door de ontploffing de
radio-lnstallatle onklaar was geworden»
evenals de machines en de olieleidin
gen.
Terwijl een deel van de bemanning bij
de booten bleef, klaar om die te strijken,
trachtten de andere mannen de olie-
leidingen en de waterdichte schotten
te herstellen en zoodoende het schip
drijvende te houden. Daarin Is men
niet kunnen slagen -De boot zonk steeds
diep'er.
Ondertusschen was een Engelsch con-
tróleschip, door de ontploffing en de
vuurpijlen opmerkzaam gemaakt, langszij
gekomen, zoodat de bemanning en de
gewonden konden overstappen. Juist toen
men zich op veilige afstand van de Bin
nendijk bevond, begon de olie te branden
en volgden nog eenlge kleine ontploffin
gen, waarschijnlijk veroorzaakt door dr
brandende olietanks.
Toen het schip in de diepte was ver
dwenen, zette het reddende vaartuig
koers naar de Engelsche kust, waar de
bemanning in Weymouth aan wal werd
gezet. Men zal trachten met den „Volen
dam", een schip van de Holland-Ameri-
kalijn, dat ter controle in Engeland ligt
naar het vaderland over te steken.
De (Binnendijk" was een schip van een
serie van acht, die in 1921—'22 werd ge
bouwd. Het vergane vaartuig werd ge
leverd door de werf de Noord te Alblas*
serdam en mat omstreeks 6000 ton.