HITLER'S VOpRSTELLEN
I AFGEWEZEN!
Geen vrede zonder waarborgen.
Groote spanning rondom Finland.
MODERNE VOLKSVERHUIZING.
deradioj
Btik/mann
▼BIJDAO 13 OCTWHO 1»
TWAALF BLADZIJDEN.
5o. 8385.
11 OCTOBER 1D39
Verschijnt Maandag. Woensdag
I en Vrijdag. Prijs bij voorultbeta-
I ling: voor Schoonhoven per 3
I maanden 1.25; per post 1A0.
I Met verzekering 15 cents meer.
Postrekening
Telef. 30. TeL-Adras Vannooten.
M.
AVRO uitzen-
sitnatie
K.
14 J. (te Nieuw
en P. van
Smk
van
Irene.
ia
Japonnen, oituums
en Bontmantels
in elke gewenschte
prijslage.
De nieuwste modellen
in klokken en kiok-
plooien toonen wij u m
In Kindermantels
en Jurken een zeer
uitgebreide sorteenng
ook in Bieyle.
r de
Fln-
Muilwijk en
den
van
Johanna, d. van
Kalle. Johan-
J. L. Steen*:amer
hangt voor u gereed!
rienen, 81
er. i
sltje, d. van P.de
- Jan Aria, z.van
i Ouden. Hen
ri M .Slingerland,
ong, 28 J, en A
hierna:
10.15
1035
00 en
rDat is nu vooral van
het grootste belang
evenals de zeer voor»
deelige prijzen.
ber.
n A
van J. van
llemjjntje, d.
ins.?
em, 38 j-, eehtge-
1.30. J
derde
Adver
ts ge-
imer”.
naar
en
verschaffen vari doeltreffende
haar
wij
het
HET LOT VAN FINLAND OP
HET SPEL.
ONDERHANDELINGS MET RUSLAND
BEGONNEN.
De ontruiming der groote steden
Sinds Woensdag zijn in Finland de mi
litaire voorzorgsmaatregelen in een snel
ler tempo voortgezet en de spanning in
het geheele land is toegenomen, als ge
volg van de onzekerheid over de aard der
Russische voorstellen.
De ontruiming van Helsinki en andere
steden werd uitgestrekt tot alle niet-
ambtenaren en nlet-militalren. De scho
len zijn gesloten, de unlverslteit en de
technische colleges zijn nog geopend,
maar de mannelijke studenten houden
zich gereed om zich bij de eerste oproep
bij een vrijwilligerscorps aan te sluiten.
van
De verzekerde moet in het
bezit zijn van een polis.
Door Prins Bernhard cpgencmen foto van Prinses Beatrix cn
wijk en L. C van
lacoba, d. van A
re vaar, 25 j-, en
van Leeuwen, 27
20 J.
Wijk
lappen”; 8 00
SOS berich
te Kamerkoor
.nvi.c-: ..Onderwljs-
tericbten ANP en
NCRV Salon orkest-
i012.00 Schriftle-
KBONNE’S, die zich aan
a n A Gulden bij levenslange
2 0 v v ongeschiktheid.
Advertentiën: 16 regels
elke regel meer f 0_20;
plaatsing halve prijs,
tentlën worden g r a
plaatst in ..De Gorcui
In het geschiedenisboekje dat we op
school in gebruik hadden stond een jaar
tal met daarachter „Begin der groote
volksverhuizing”. Het jaartal kennen we
niet meer en dat is jammer, omdat de
schrijver van dat boekje de eenige is ge
weest, die opit heeft kunnen zeggen wan
neer die volksverhuizing begon. Niemand
weet het, niemand kan het bij benade
ring van een eeuw gissen. We weten dat
er reeds in de voortijd een groote volks
verhuizing van het Oosten naar het
Westen geweest is en dat in de bekende
geschiedenis de Germaansche stammen
opdrongen naar en in het Romeinsche
rijk, maar we kunnen niet eens zeggen
wanneer die volksverhuizingen geëindigd
zijn. Eén ding echter weten we met ze
kerheid, namelijk dat die verplaatsingen
van volksmassa’s zijn begonnen uit be
hoefte naar het bezit van meer land, wat
soms voortkwam uit gebrek aan voedsel.
Nu in de 20e eeuw worden opnieuw
volksverhuizingen georganiseerd, maar
thans om andere redenen. Het zijn de
drie dictatorstaten, die nu een volksver
huizing organiseeren, Italië heeft met
toestemming van Duitschland de Duit-
sche Inwoners van Tirpl van haard en
hof verdreven. Rusland en Duitschland
verwisselen inwoners van Polen, Estland,
Letland en Litauen met het doel om de
vermenging van rassen en volken te be
perken. Een gerucht spreekt zelfs van
nog ultgebreider volksverhuizing, van het
terugbrengen van Duitschers uit Roeme
nië, Finland, Joego-Slavië en Hongarije,
’t Zou een overbrenging zijn van enkele
millioenen en dus de grootste volksverhui
zing, welke er ooit is geweest. De bedoeling
is om met die Duitschers, die sii/ds jaar en
dag en velen sinds eeuwen, In die andere
landen wonen, het nieuwe gebied in Po
len te bevolken. De Dultsche regeering
jset er haast achter, want volgens berich
ten In niet-Duitsche bladen hebben de
in Estland en In Letland wonende Duit
schers slechts 48 uur tijd gekregen om
hun zaken te regelen en huh bezittingen
te verkoopen. De Letten en Esten van
Dultsche afkomst kregen daarvoor twee
weken. Voor de meesten zal dat wel een
volkomen ruïne beteekenen, want wie
binnen 48 uur zijn zaak moet overdoen,
zijn bezitting moet verkoopen, Is er zeker
van daarvoor niet veel te krijgen.
De bedoeling van deze verhuizing zal
wel zijn om In Posen, de Corridor en Op-
per-Sllezlë een zuiver Dultsche bevolking
1,. October
van Joh. v. d.
k
Völd. 32 J- en J.
merk en de bezieling geweest zijn van
den menschelijken vooruitgang.
WIJ zoeken geen materieel voordeel
voor ons zelf, wij verlangen van ’t Duit-
sche volk niets dat zijn zelfrespect zou
kunnen kwetsen.
De vrede, welke wij besloten hebben
tot stand te brengen, moet een waarlij-
ke en stevig gegrondveste vrede zijn en
niet een onzekere wapenstilstand, telkens
onderbroken door onrust en herhaalde
bedreiging. Wat staat een dergelijke vre
de In de weg? Dat is de Dultsche regee
ring alleen.
Duitschland moet de
redden.
Er moet voldaan worden aan een eer
ste voorwaarde en alleen de
regeering kan hieraan voldoen,
zij niet wil, kan
Rusland’s eischen.
Volgens het Deensche dagblad „Politl-
ken” is men in politieke kringen te Mos
kou van meening, dat Rusland bij deon-
derhandellngen met Finland, welke he
denmiddag aanvangen, de volgende voor
stellen zal doen:
lo. Finland móet aan de Sovjet-Unle
eenige eilandjes in de Finsche Golf ge
legen, op de route, welke de vloot van
Leningrad moet passeeren, afstaan.
2e. Een militair verbond, waarbij ech
ter geen Finsch gebied zal worden bezet
3e. Nauwere politieke en economische
samenwerking.
4o. Uitwijzing van alle Duitschers uil
Finland, naar het voorbeeld van Estland
en Litauen.
OP HET ERGSTE VOORBEREID.
Intusschen gaat Finland door met
voorbrfeidingen van verschillenden aard;
men wil op het ergste voorbereid zijn
Over de militaire maarregelen wordt wei
nig meegedeeld. Er is nog geen Mobi
lisatie afgekondigd, maar de weermacht
is toch in feite en in sterke mate gemo
biliseerd. Woensdag en Donderdag zijn
opnieuw enkele categorieën reservisten
onder de wapenen geroepen en in ver
schillende deelen van het land zijn ook
de burgerwachten, die een goed geoefen
de reserve van ruim 120 000 man vormen
in dienst getreden. Alle stellingen in de
grensstreken zijn ingenomen en evenali
Er valt te praten.
Men wijst er op, dat de speciale Fin
sche afgezant naar Moskou niet de be
voegdheid bezit, definitieve schikkingen
te treffen, aangezien een dergelijke be
voegdheid alleen aan de Kamer is voor
behouden. Men geeft over het algemeen
de mogelijkheid toe van onderhandelin-
gen met Rusland over de Hogland-eilan-
den in de Finsche Golf, waar men het
bestaan van gegronde Russische belan
gen erkent, maar geheel anders Is het
gesteld met de kwestie der Alands-eilan-
den en de aanleg van Russische forten
op deze eilanden, zou men als een on
draaglijke bedreiging voor de veiligheid
van Finland beschouwen.
Voorts spreekt men reeds van de aan
spraken, die Rusland zou kunnen doen
gelden op het Ijzererts In Noord-Zweden
en op de Noorsche haven Narvik.
Donderdagmiddag zijn de onderhande-
lingen te Moskou begonnen.
i Volgens United Press overweegt het
Finsche kabinet de mogelijkheid, de re
geering uit Helsingfors naar elders over
te brengen.
Amerika en Scandinavië
doen beroep op Moskou.
Alvorens de Russisch-Finsche bespre**
klngen te Moskou begonnen, heeft
Donderdag een onderhoud van een mir
plaats gehad tusschen den Amerikaan-
schen gezant te Moskou, Stelnhardt en
Molotof. De gezant heeft uitdrukking ge
geven aan de ernstige hoop der Vereenig-
de Staten, dat er niets moge gebeuren,
wat schadelijk zou kunnen zijn voor
vreedzame betrekkingen tusschen 1
land en de Sovjet-Unle.
Dezelfde middag hebben ook de ge
zanten van Denemarken, Noorwegen en
Zweden te Moskou, op instructie van hun
regeeringen, een bezoek gebracht aan
de Sovjet-regeering en medegedeeld, dat
alle Scandinavische landen met de groot
ste aandacht de onderhandelingen vol
gen. die thans tusschen Rusland en Fin
land ingeleid worden. Zij uitten hun
verwachting, dat hierbij niets voorvallen
zal, dat Finland belet, in de toekomst
volkomen onafhankelijk zijn neutrale
positie te handhaven, die het in de
nauwste samenwerking met de overige
Scandinavische staten inneemt en men
heeft uitdrukking gegeven aan de wensch
dat deze onderhandelingen integendeel
de vriendschappelijke verhouding tus
schen de Sovjet-Unle en Finland zullen
versterken.
De banken betalen nog slechts bedragen
uit tot een maximum van 2000 Finsche
marken (ongeveer f 75) en lange rijen
staan te wachten om geld op te nemen,
dat noodig is voor de evacuatie. Denge
nen, die In staat zijn hun onderhoud tij
dens de periode van evacuatie zelf te be
talen, wordt verzocht dit te doen. Men
schat dat 40 pCt. der bevolking hiertoe
in staat is. Degenen, die dit niet kunnen
krijgen het geld van de staat.
Naar aan Hasler Nachrichten" volgens
Havas uit Helsinki wordt gemeld, is de
volmaakte overeenstemming, die in alle
Finsche partijen ten aanzien van de bui-
tenlandsche politiek heerscht, indruk
wekkend.
en L. den Oudén
te Schoonhoven
onae administratie opgeven vooc de veraekering. zijn volgens de vastgestelde bepalingen togen ongevallen verzekerd voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HAVBANK te Schiedam,
n n Gulden bij Q A A Gulden by verilea AAA Gulden by vqrhea 1 A A Gulden by verlies s zi Gulden bij verlies van
O U V overlijden. r J U U van hand of voet. Z U V van een oog. 1 V v van een duim. O v een anderen vinger.
I October,
en 414 4 M 8 00
NCRV; 11.00 KRO;
O A ft Oulden v’rnea
L V V van een oog.
te krijgen, zoodat Duitschland het be
zwaar van het fheerschen over een Pool-
sche minderheid weet te ontgaan. De
eigenlijke Polen zullen dan ook wel ge
transporteerd worden naar het Polen
rondom Warschau.
Om dit te bereiken ontziet de Dultsche
regeering niets. Men vergete toch niet
dat in Baltlsche landen waaruit de Duit
schers nu verdreven worden, al bijna 7
eeuwen lang door die Duitschers bewoond
zijn, de landen zijn ontgonnen en gecul
tiveerd door de Duitschers, zij zijn daar
de groothandelaars, de grootgrondbezit
ters en de aristocraten van het land. Zij
worden nu geheel tegen hun zin overge
bracht naar een ander land en moeten
de eeuwenoude banden, welke hen met
het land hunner geboorte en het land
hunner vaderen verbinden, verbreken
terwllle van Dultschlands grootheid.
Toch is er iets wat die verjaagden eenl-
germate met hun lot zal verzoenen. Het
is de wetenschap, dat met de soldaten
van het Russische leger, die in deze lan
den zullen binnentrekken, ook het bols
jewisme meekomt. Dat wil zeggen dat die
groothandelaars, grootgrondbezitters, fa
brikanten enz. hun bezit toch zouden
verliezen, dat zij naar bolsjewistische
grondslag, beroofd zullen worden van
hun bezit en dat hun verder lot als kapi
talist of als bourgeois bedenkelijk, zooal
niet gevaarlijk zou kunnen worden. Ge
dachtig aan het lot van hun standgenoo-
ten In Rusland, zouden zij vermoedelijk
toch een onzekere toekomst in een
vreemd land verkiezen boven de zeker
heid van een doodvonnis of een verban
ning naar Siberië.
De vraag blijft wat gebeuren zal met
Moravië, dat ook een Dultsch land heet,
maar dat door Tsjechen is bewoond. Zal
ook daar een stroom van elders gehaalde
Duitschers heengevoerd worden?
Bij de vroegere volksverhuizingen
werden de menschen opgejaagd door ge
brek aan voedsel, door gebrek aan ruimte
of door een natuurramp. Toen was er de
bittere noodzaak tot het verlaten van
hun land en men ging vrijwillig. Nu Is
er van dat alles niets. ZIJ die rustig, te
vreden en in welvaart In hun land leef
den, werden op bevel en naar de wil van
een enkelen man naar een ander land
verjaagd, omdat zulks past in zijn plan.
Dat is nogal eenlg verschil.
CHAMBERLAIN’S ANTWOORD.
GRONDSLAG1 ONAANVAARDBAAR.
Tijdens zijn verklaring in het Lager
huis heeft minister-president Chamber-
lain Donderdagmiddag gesproken over de
vredesvoorstellen van Hitler. Hij zelde
hierover:
„Het zou onmogelijk zijn voor Groot-
Brittannië, een dergelijke grondslag te
aanvaarden, zonder te kort te doen aan
zijn eer en zijn elsch op te geven, dat
internationale geschillen moeten worden
geregeld door besprekingen en niet door
geweld.
De voorstellen zijn besproken in over
leg met de Dominions en Frankrijk.
De minister-president voegde hieraan
toe, dat de voorstellen, welke de Dult
sche kanselier naar voren heeft gebracht
om, wat hij noemt het tot stand bren
gen van de „zekerheid van d? Europee-
sche veiligheid”, gegrondvest moeten
worden op de erkenning van zijn ver
overingen en zijn recht te doen, wat hij
wenscht met de overwonnenen.
„Wij kunnen niet voorbijgaan”, zoo zel
de Chamberlain, „dat Hitler is afgewe
ken van zijn lange tijd beleden politieke
beginselen en geloof. Dit herhaald bre
ken van zijn woord en de plotselinge
wendingen in zijn politiek, ma^kt het
tot een fundamenteele moeilijkheid, te
spreken over de verdere voorstellen inde
■rede van den rijkskanselier.
VERSTREKKENDE BESLUITEN
VERWACHT.
In DuitschItaliaanschRus
sische conferentie.
Volgens goedlngelichte nationaal-soci
alistische kringen te Berlijn werden daar
gisteren tegen heden (Vrijdag) dringen
de besprekingen verwacht tusschen
Duitschland, Italië en (Rusland, over
de door deze drie mogendheden in
de toekomst te voeren politiek, indien,
zooals men reeds verwachtte, Cham
berlain Hitlers vredesvoorstellen zou ver
werpen.
Volgens deze kringen zouden deze be-
sprekingenHen hoogste 48 uur duren,
waarna waarschijnlijk „vérstrekkende
belangrijke beslissingen” zouden worden
aangekondlgd.
CHAMBERLAIN VOOR DE RADIO.
Chamberlain zal Zaterdagavond een
radiorede houden, waarin lüj de jongste
ontwikkeling van de internationale toe
stand zal bespreken.
Berlijn concludeert:
Strijd tot het bittere einde.
Donderdagavond heeft Adolf Hitler zijn
voornaamste medewerkers in de Rljks-
kanselarij om zich vereenigJft om de tekst
van Chamberlain'8 red» te bestudeeren.
Er Is nog geen officieel commentaar van
Dultsche zijde bekend geworden, maar
vast staat, dat in de Wilhelmstrasse de
opvatting heerscht, dat aan een vrede
lievende oplossing van het conflict niet
meer mag worden gedacljt, zoodat wa
pengeweld de beslissing zal moeten bren
gen.
Men neemt aan dat Berlijn nu met
Moskou en Rome zal confereeren.
De rede van Chamberlain heeft in de
Wilhelmstrasse een verpletterenden in
druk gemaakt. Ook zij, die nog gehoopt
hadden, dat de vredeskansen niet geheel
behoefden te worden opgegeven, zijn
thans ervan overtuigd dat Engeland de
vernietiging vari het Dultsche rijk wil, en
voor geen enkel vredesvoorstel, hoe con
creet ook gesteld, te vinden zou zijn ge
weest. Hitler ziet daarom nog slechts één
•mogelijkheid: strijd tot het bittere einde.
8.05—9.15 en 10.00
irgendienst. 10 45
dsdienstig halfuur
KRO Orkest (12.45
en Gramofoon
3.003.55 Vocaal-
cert; 4.00 Bijbelle-
5 15 Handenarbeid
Ipollo” en Gramo-
tier; 7 00 Berlch-
ng; 7.45 Causerie-
eedschf
naling
ndsche
iserle:
8 00 VARA; 10 DO
12.00 AVRO; 4 00
9.00 VARA; 10.40
ARA.
m ANP; hierna:
;enwijding; 10.20
jvoordracht; 11.10
rpel; 12.00 De Pal-
i ANP en Oramo-
usements Orkest;
05 Het Lyra Trio;
4.00 AVRO Dans-
nmuzlek met toe-
Orgelspel (in de
<0 Voor de klnde-
6.00 Teun Klomp
6 30 Letterkundig
oon; 7.00 VARA
..Het Beglnselpro-
fl)); 7 23 Berich-
,.De dijk"; hler-
clüs: ..De boeken
Pi ano voord rac h t
iap van het Vrij-
IV)”: 9 00 Vraag
eralda en Solist:
10 15 Verkorte
je”- 10.40 Avond-
ANP; 1110 Jazz-
12 00 Gramofoon:
Dultsche
Indien
er voorloopig geen
nieuwe of betere .wereldorde komen van
het soort als waarnaar alle landen ver
langend uitzien.
Het ligt dus voor de hand: ofwel de
Dultsche regeering moet een overtuigend
bewijs geven van haar verlangen
vrede door ondubbelzinnige daden
door het
waarborgen voor haar voornemen 1
verplichtingen na te komen, ofwel
moeten in onze taak volharden tot
einde.
De keuze is aan Duitschland.”
1.05—9.15 en 10.00
belsche causerie;
LRO Melodisten en
ANP en Gramo-
2.00 Orgelcon-
•pera „De Barbier
3.40 Gramofoon;
Gramofoon; 5 15
list; 6.00 Gramo-
tep eh Solist: 7.00
srie: „Het KRO-
'oon; 8.00 Berlch-
Octet; 8 35 Gra-
»eel; 9.15 Gramo-
■t; 9 45 KRO Or-
0 Berichten ANP:
Lajos Veres en
11 25—12 00 Gre
en ANP; 1
genwijding;
de vrouw;
olist (om 11vu
0 Gramofoon (c.a.
1 15 De Romancers
O Aeolian Orkest;
irsus; 3^5 Gramo.
en thuTszittenden;
"RO Weekkaleldos-
deren; 5.30 AVRO
Solist: 6.30 Sport-
:inderen; 7.05 Pro-
n; 8 00 Berichten
eventueel: Vraag
Iet Concertgebouw
pauze: Causerie;
20 Gramofoonmu-
11.00 Berichten
KVRO Dansorkest’
’s Puszta Orkest.
)ctober.
en 414.4 M. Al-
verzorgd door de
De waarheid Is, dat na onze ondervin
ding in het verleden, het niet langer
mogelijk is, te vertrouwen op het Ijdele
woord van de huidige Dultsche regee
ring.
Het maakt geen deel uit van onze po
litiek om een Duitschland, dat in ver
trouwde vriendschap wil leven met an
dere landen, uit te sluiten van de plaats
in Europa waarop het recht heeft.
Niet uit wraak, maar voor de
vrijheid.
Wij zijn niet ten strijde getrokken met
een wraakgierig doel, doch alleen tot
verdediging van de vrijheid. Niet alleen
de vrijheid van de kleine mogendheden
staat op het spel, ook het vreedzame be
staan van Groot Brlttannië, de Domi
nions, Indië en de rest van het Britsche
imperium, Frankrijk en In het algemeen
alle vrijheidlievende landen, is er bij be
trokken.
Wat ook de uitslag van den huldigen
strijd moge zijn, op welke wijze deze
strijd ten einde wordt gebracht, de we
reld zal niet gelijk zijn aan die welke
wij tevoren kenden.
De Britsche regeering weet maar al te
goed, dat in een moderne oorlog tus
schen groote mogendheden, de overwin
naar en de overwonnene beiden gruwe
lijke verliezen lijden. Doch buigen voor
onrecht zou hdt einde beteekenen van
alle hoop, en vernietiging van die levens
waarden, welke eeuwen door het ken-
71e JAARGANG.
NIEMIADVOÜRZUID HDLLANO EN UTRECHT
SCH00NH0VEN5CHE COURANT I
J Telet 90. TeL-Adre« Tannooten. 1 W. M. TAM NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN IA Postrekening 13763.
In groote maten slaagt U even
eens naar wensch en raden U aan
nu zeker met te wachten.
GOUDA