I SCHOONHOVENSCHE COURANT
Ö-.
L_J
,1
Helsinki wacht in spanning.
M
DUUR BETAALDE VISCH.
Amerika’s neutraliteitswet.
Bah/mann
U staaft pcettif
enr
zeec Mocdulif.!!
NOVEMBER
aantdcditifen!
Schitterende keuze in de
nieuwste modellen en stoffen.
Be-
„Als Ame-
K.
DE BEWAPENING VAN AUSTRALIË.
ult-
71e JAARGANG.
"1
I
a. nadat het door
der leden van de
SEN TORPEDO-
3T HET SCHIP
de overstrooming
3 dezen weg haar
dwaarts aan dan
den
werd
die
en
-<?■ --
Gulden bij verliet
van een oog.
Mantel», Swaggers,
Coituums, Japonnen,
Hoeden, Bontmantels,
Kindermautcls
en Jurken,
Regenmantels, enz.
COUÖA
elke regel
.plaatsing 1
tentiën
plaatst
zoonde In de resi-
•-B. organiseerde
ir. O. C. A. van
nks kapt. Lotsy.
in het Turksch. Het is voor het eerst se
dert jaren, dat Italië van een zoo wel
willende houding deed blijken.
kapitein van het tankschip, waarom hij
zonder licht voer, waarop werd geant
woord, dat de verlichtingsinstallatie de
fect was. De kruiser gaf toen bevel te
stoppen, doch de „Emmy Friedrich” gaf
hieraan geen gehoor en beweerde, dat de
machines niet werkten. Toen de kruiser
het bevel herhaalde, stopte de Friedrich.
Een detachement gewapende man
schappen begaf zich aan. boord. De be
manning van het tankschip, een veertig-
Verochiint Maandag, Woensdag
en Vrijdag. Prijs bij vooruitbeta
ling- voor Schoonhoven per 3
maanden t U5; P« P»‘
Met verzekering 15 cents meer.
te Schiedam, van
De verzekerde moet in het
bezit zijn van een polis.
door
Duizenden
en ver
ten, zooals het vredesverdrag van Dorpat
en het Finsch-Russische nlet-aanvals-
verdrag. Finland is door geen enkele
vreemde staat beïnvloed. Als vrijheidlie
vend volk wil het geen conflict. Het heeft
getoond tot vergaande offers bereid te
zijn, zooals uit de voorstellen blijkt, wel
ke vandaag, zoo sprak Erkko, door de
Finsche delegatie in Moskou zullen wor
den overhandigd.
Finland weet, welke weg het heeft te
gaan, hoe zwaar die ook moge worden.
Finland moet zich angstvallig ver hou
den van iedere politiek der groote mo
gendheden. Er zijn geen omstandighe
den, welke een vreedzame oplossing, ook
nu, onmogelijk doen schijnen.
FINLAND’S „KLEINE MAGIN0TLIN1E".
Een prachtig natuurlijk bolwerk
Het gedeelte van Karelié, waarop de
Russische eischen betrekking hebben be
vat Finland’s „kleine Maginot-linie", wel
ke volgens buitenlandsche militaire krin
gen alleen overtroffen wordt door de
Maginot- en Siegfriedlinies.
meertjes, moerassen, wouden
sperde hoopen rolsteenen uit de ijstijd,
welke met de daar tusschen gelegen mi
trailleursnesten een ononderbroken bol
werk vormen. Rotsformaties met opgaan
de wanden, welke nimmer minder dan
een meter hoog zijn, vormen een natuur
lijk obstakel voor tanks. In de moeras
sen zijn tankvallen opgesteld, welke niet
door vorst beïnvloed worden. In Finsche
kringen regt men, dat het opgeven van
deze linie voor Finland hetzelfde betee-
kent als voor Tsj echo-Slowakije het op
geven van de versterkingen in de Bo-
heemsche bergen en dat door deze over
gave het heele land open zou komen te
liggen.
De Finsche legatie te Kopenhagen
heeft medegedeeld, dat het eiland Han-
gö met mijnen beschermd is en dat de
doorvaart tusschen de eilanden Hastöen
Busö gesloten is.
„De vlsch wordt duur betaald”, laat
Heyermans in zijn drama „Op hoop van
regen’’ de visschersvrouwen zeggen, daar
mede er op doelende, dat zoovele vls-
schers hun graf in de golven vinden.
Thans echter geldt van deze woorden
niet de figuurlijke, maar de letterlijke
beteekenis. De visch wordt thans in volle
zin duur betaald. Op de afslag te Umul-
iden heeft een treiler met zijn vangst een
besomming van f 11.000 gemaakt en een
ander schip maakte in één week f 700.
Het is in de vorige oorlog ook zoo ge
weest. In Dultschland leed men honger
<en voor alles wat eetbaar was betaalde
men ruim. Engeland echter was er op uit
om te voorkomen dat Dultschland le
vensmiddelen kreeg toegevoerd en daar
door boden soms Duitschers efï Engel-
schen tegen elkander op om de harlng-
’buit. Het Is toen wel gebeurd, dat een
Engelsch schip de vangst van een ha-
rlngvisscher opkocht tegen een veel te
hooge prijs en dat na het sluiten van de
koop de vlsschen niet meegenomen, maar
eenvoudig overboord geworpen werden.
De koop was dan alleen gesloten om te
voorkomen dat het voedsel naar Duitsch-
iand zou gaan.
Later ging het minder gemoedelijk. De
Engelschen brachten onze visschers-
«chuiten op en de Duitschers torpedeer
den ze. Toch bleven de onvervaarde man
men er op uit gaan. Het was het oude
bloed der voorvaderen, die in de 80-ja
rige oorlog zeiden: Al moest ik er vour
Poor de hel om zaken te doen, ik zou ’t
mlet laten.
Ook nu is er het gevaar van de mijnei
en bij het vertrek der treilers naar zee.
«iet men de angstige gezichten der ach-
kerblljvenden het schip nastaren met de
feange vraag in het hart: Zullen wij hen
Cerugzien?
De mannen, die er op uit trekken om
de zilveren vlsschen te vangen en er zil
ver voor te ontvangen, zijn welgemoed
en maken zich niet veel zorgen om het
mijnengevaar. Er staat een ultkljk en als
fleze zoo n bol met voelhorens in de na
bijheid ziet, wenkt hij bedaard met de
<hand om den roerganger aan te geven
/hoe te wenden om de mijn te ontloopen.
Nachts laat men de boot zoowat met
de stroom of het getij meedrijven, omdat
dit het minste gevaar oplevert, daar de
mijnen dan in dezelfde richting drijven
BRITSCH PROTEST TE KOPENHAGEN
De Britsche gezant te Kopenhagen
heeft opdracht gekregen bij de Deensche
regeerlng protest aan te teekenen tegen
de vrijlating van den Dultschen vlieger
Nakskov. Nakskov maakte op 7 October
met een lesvliegtuig een noodlanding op
Laaland. Hij mocht met zijn toestel naar
Dultschland terugkeeren, nadat de auto
riteiten beslist hadden, dat hij niet ge
ïnterneerd kon worden, daar hij ongewa
pend was en het vliegtuig niet tot een
gevechtstoestel gemaakt kon worden. Men
gelooft, dat het Britsche protest wordt
gesteund op de overweging, dat zoowel
het toestel als de vlieger tot de Duitsche
luchtmacht behoorden.
HONGARIJE EN HET BALKAN-BLOK
Geen toenadering.
United Press verneemt te Londen, dat
Hongarije de Roemeensche voorstellen
om een gemeenschappelijke niet-aan-
valsverklanng af te leggen, definitief
heeft afgewezen. Voor het eerst had Roe
menië dit voorstel te Boedapest gedaan
op 14 September, nadat de troepen van
beide zijden van de grens waren terug
getrokken.
De weigering van Hongarije wordt in
de kringen van Balkan-diplomaten te
Londen beschouwd als een bewijs dat de
Duitlsche invloed in Hongarije nog steeds
groot is. Het plan Hongarije bij ’t nieuw
te vormen Balkan blok te betrekken, kan
tengevolge van deze beslissing wel als
mislukt worden beschouwd.
DUITSCHERS VERLATEN TURKIJE.
Op advies van Berlijn.
De Dultsche regeerlng heeft door haar
vertegenwoordigers den Dtu-schers jn
Turkije dringend geraden, zich gereed
te maken, om het land zoo spoedig mo
gelijk te verlaten.
Velen van de Duitschers wonen reeds
lang in Turkije. Een groot aantal is reeds
vertrokken, anderen hebben hun bagage
vast verzonden.
Politieke kringen in Turkije zijn eenlgs
zins verontrust door deze beweging onder
de Duitschers kort na het mislukken der
Turksch—Russische onderhandelingen.
Vriendelijk gebaar van Rome.
Tegenover d^ze houding van Duitsch-
land jegens Tu’Ndje valt een vriendelijk
Italiaansch gebUr ter gelegenheid van
de herdenkingsdag der Turksche repu
bliek, sterk op Radio Rome zond het
Turksche volkslied 'üt toespraak de lichten. De commandant vroeg
NIEUWSBLAD VOOR ZUIDTiOLLAND EN UTRECHT
J Telef. 20. TeL-Adres: Vannooten. B. W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN Postrekening 13763.
als het schip. De ergste tijd ^venwel is
op komst, dat is als de Novemberstormen
over het zeevlak jagen, als de stormwind
de golven breekt en schudt, de schepen
voortjaagt, opstuwt en neerploft en als
er van uitkijken naar de mijnen geen
sprake kan zijn. Dan slaan de gevaar
lijke ijzeren peren los van hun veranke
ring en drijven door de stroom voottge-
dreven in alle richtingen. Het gevaar
voor een doodelijke stoot tegen de voel
hoorn van een mijn is dan veel grooter
maar denk niet dat dit de vlsschers
zal weerhouden om uit te varen. Ook
dan zullen zij, misschien wat ernstig ar
en zorgelijker dan nu, zee kiezen om hun
netten uit te werpen en de vrees der
achterbil]venden zal nog wat smartelij
ker zijn, maar ze zullen blijven varen en
de visch zal dan in dubbele beteekenis
van het woord duur betaald worden. Ia
Egmond aan Zee staat een eenvoudig ge-
denkteeken voor de visschers, die in 1?
oorlogsjaren 19141918 op zee zijn om
gekomen door oorlogsmiddelen. Het *uj a
er, alleen in dat eene dorpje, 103. Niet in
alle vlsschersdorpen vindt men zulke &>-
denkteekenen, maar wel zijn In al die
plaatsen nog weduwen en weezen vai
hen, die bij het vangen van visch gedood
werden.
Het is mogelijk dat het weer zal gaan
a la toen en dat de harlngvissche -s op
zee nog bedreigd worden, behalve door
stormen en mijnen, door Duitsche duik-
booten en Engelsche marinevaartulgen,
maar evenmin als een kwarteeu w gele
den, zullen zij aarzelen om de ge\? ar
volle tocht te ondernemen. Niet uislui
tend is dat om de hooge gages, welke
tan zoo’n stoute tocht verbonden zijn,
zoo hoog dat in 1914 men visschers in
hun vaarplunje zag stappen in een eer
ste klasse coupé om in Ams^rdam of
Fotterdam te gaan passagieren en dat
E'nmaal een varensgezel, die te laai, aan
de trein kwam, parmantig een locomo
tief huurde om zich naar zijn woonplaats
te laten brengen. Het is niet aileen de
ruime vergoeding, die hun wacht als
zij terugkomen, het is ook d: zucht naar
avontuur, de aantrekking van het ge
vaar, het verlangen zich te onderschel-
d- n en de onversaagde koppigheid der
Hollandse he zeevaarders.
zich een groot aantal jongen», tal Dultsche zeelieden, bevond zich bij de
reddingbooten. De Engelschen gelastten
den Duitschers, zich van de booten te
verwijderen, doch zij weigerden en daar
na verscheen de kapitein van de .Jümmy
Friedrich”, die den Engelschen officier
mededeelde, dat de waterdichte schotten
waren geopend en de buitenboordkranen
kapot gemaakt. WIJ zinken dus en doen
het beste met de sloepen neer te laten,
zoo zei hij.
Het Engelsche detachement verliet het
schip, dat zonk met een lading van 40.000
barrels Mextcaansche petroleum.
Het blad gelooft, dat de bemanning van
het Dultsche schip aan boord van de
Kruiser naar Jamaica is overgebracht en
daar geïnterneerd.
EIGEN TANKSCHIP TOT ZINKEN
GEBRACHT.
Om opbrenging te voorkomen.
Volgens een bericht van den correspon
dent te Panama van de New York Times
heeft een Duitsch tankschip, de „Emmy
Friedrich”, dat getracht had, door te
gaan voor een neutraal schip, zichzelf
tot zinken gebracht, teneinde te ontko
men aan opbrenging dooi een Engelsche
kruiser.
Deze kruiser had op 24 October de
„Emmy Friedrich” op de Caraibische Zee
ontmoet. Het tankschip voer met ge doof
den
.BONNE'S, die rich ua onze administrate opgeven voor de verzekering, rijn volgens de vastgestelde bepalingen tegen ongevallen verzekerd voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HAVBANK
Gulden bij levenslange z A n Gulden bij n n Gulden bij verlies a a a Gulden bij verliea a a Gulden bij verlies a Gulden bij verlies van
2000 ongeschiktheid. O V U overlijden. J U U van band ot voet. I V V van een oog. 1 V U van een duim. 6 0 een anderen rlnger.
Speciale collectie in zwart en
blauW tot de grootste maten.
-
Advertentlën: 16 regels 1.30,
l meer 0.20; derde
halve prijs. Adver-
worden gratis
in „De Gorcumer".
MOLOTOFS CRITIEK OF ROOSEVELT.
Terugroeping van ambas
sadeur bepleit
Tijdens de debatten in het Amerikaan-
sche Huis van Afgevaardigden over het
neutraliteitsontwerp, verlangde Maccor-
mack, dat de regeerlng haar ambassa
deur te Moskou zou terugroepen ia ver
band met de critiek, welke Molotot in
zijn rede op president Roosevelt heeft
geoefend. Hij noemde Molotof's woorden
over de stap van Roosevelt ten behoeve
van Finland een poging oip het Ameri-
kaansche publiek te beinvlr-'den en een
ernstige schending van het internatio
nale recht.
De verklaring van MacCormack leidde
tot een felle gedachtenwisseling. De re
publikein Hamilton Fish noemde de ver
klaring de meest oorlogszuchtige rede
voering sedert 1917, toen de Vereenlgde
Staten in den oorlog gingen.
MacCormack antwoordde:
rlkanen moeten wij er voor zorgen, dat
ons land niet de goddelooze krachten
steun verleent, doch hen, die op de bres
staan voor christendom en democratie,
helpt”.
De opheffing van het
wapenembargo.
Ook Huis van Afgevaardigden
beslist.
Donderdag heeft ook het Huis van Af
gevaardigden der Ver. Staten de wet,
waarbij het wapenembargo wordt opge
heven, goedgekeurd en wel met 243 tegen
181 stemmen.
Het Huis verwierp de motie van
afgevaardigde Shanley, waarb-j
voorgesteld het embargo te handhaven
en de export van wapenen en munitie te
verbieden.
Ook de motie van John Voorhis,
voorstelde, de uitvoer van wapens
munitie te verbieden, doch de export
van vliegtuigen toe te staan, werd ver
worpen met 244 tegen 179 stemmen.
Een amendement van Wolcotts, waar
bij aan financieele instellingen, die on
der controle van de regeerlng staan, ver
boden zou worden, geld aan oorlogvoe
renden te leenen, werd eveneens ver
worpen, met 228 tegen 196 stemmen.
Aanzienlijke uitbreiding.
Na een bijeenkomst van het Australi
sche oorlogskabinet heeft minister-pre
sident Menzies medegedeeld, dat het be-
wapeningsprogram een belangrijke
breiding zal ondergaan.
In plaats van vijftig, zullen honderd
Lockheed-vliegtuigen van de Ver. Staten
worden gekocht, wanneer de Neutrali
teitswet zal zijn opgeheven. Drie inplaats
van twee torpedojagers zullen worden ge
bouwd. Het leger zal worden gemotori
seerd; de kosten hiervan bedragen
1 500.000 pond sterling. Voorts zullen nog
vier munitle-fabrieken worden gebouwd.
Een Australisch expeditie-corps van
20.000 man zal over zee worden gezon
den, tenzij de omstandigheden dit onmo
gelijk maken.
De regeerlng zal een aantal snelle en
krachtige koopvaardijschepen charteren
en bewapenen, opdat ze in staat zijn op
te treden tegen vijandelijke bewapenoe
koopvaarders torpedojagers. Zestig
JAPANSCHE GOEDEREN ONDER
BRITSCH CONVOOI.
In officieele Britsche kringen te Ko
penhagen is Woensdag bevestigd, dat
Japan definitief heeft besloten, in de toe
komst gebruik te maken van Engelsche
convooien. Een aantal Japansche firma’s
heeft de Engelsche regeerlng medege
deeld. dat zij Japansche goederen, be
stemd voor Nederland, onder bescher
ming der Engelsche marine zullen, ver
zenden.
AAN HET FRONT.
Slechts piaataeljjke gevechten
met Duitsche „stoottroepen”.
In een beschouwing over de gebeurte
nissen aan het front zegt de militaire
correspondent van Havas om. het vol
gende;
De Duitschers maken steeds meer ge
bruik van z.g. stoottroepen bij hun da-
geiijiLsche pavrouilletochten en gevech
ten van man tegen man. Men kan daar
door de onjuiste indruk krijgen, dat het
Duitsche offensief aan heftigheid heeft
toegenomen.
Dit is in het geheel niet het geval. Aan
het front blijft fust heerschen, nauwe
lijks onderbroken door strikt plaatseiijke
incidenten. De Duitsche „stoottroepen”
zijn eenheden, die gespecialiseerd zijn in
operaties op kleine schaal.
Onder de krijgsgevangenen, tijdens de
jongste plaatselijke gevechten tusschen
Fransche en Duitsche stellingen gemaakt
bevindt
Sommigen zijn achttien of negentien jaar
oud. Onder deze jonge soldaten van nieu
we lichtingen zijn ook afdeehngen van
de Hitlerjugend en de Arbeidsdienst,
waaruit de stoottroepen ztfn geretru-
teerd.
De Duitsche artillerie nam in hevig
heid toe. Er werd kort maar vrij heftig
geschoten. Hierbij werd het kleine Fran
sche stadje Forbach, ten Oosten van de
Wamdt, op drie kilometer van het front,
het doel van een bombardement.
DE DUITSCHE „VESltAK”-
SLAGSCHEPEN. P
Churchill heeft in het Lagerhuis mede
gedeeld, dat gemeld wordt, dat twee Duit
sche oorlogsbodems van het type
.Deutschland”, in de Atlantische Oceaan
opereeren, een in het Noordelijk en een
in het Zuidelijk deel.
Churchill voegde hieraan toe. dat men
er zeker van kon zijn, dat althans één
Duitsch oorlogsschip van het „Deutsch-
land”-type buitengaats vertoefde.
In het Lagerhuis werd voorts gevraagd
wat gedaan werd, om te verhinderen, dat
Duitsche dulkbooten zouden schuilen of
zich weer van brandstof voorzien in in
hammen van de lersche kust. Churchill
verklaarde, dat dit tot de verantwoorde
lijkheid van de lersche regeerlng behoor
de: in volle zee was de Engelsche marine
echter actief.
VERONTWAARDIGING IN ZWEDEN.
United Press meldt uit Stockholm:
De rede van Molotoff heeft in de open
bare meening in Zweden verrassing en
verontwaardiging gewekt.
De vlootbases tegenover de Oostzeeha-
vens worden hier niet alleen als een be
dreiging tegen Finland, maar tegen alle
Scandinavische staten beschouwd.
De eenlge verzachtende omstandigheid
acht men, dat ^(olotof's toon in de pas
sage over de vtóotbases iets gematigder
was dan bij de andere eischen.
Er is een sterke stroomlng in Zweden
ten gunste van actieve hulp aan Finland,
hoewel de mogelijkheden voor militaire
hulp beperkt zijn.
Rusland kan Finland van twee kanten
aanvallen en beheerscht bovendien de
zee en de lucht.
Zweedsche hulp zou slechts verleend
kunnen worden vla Noord-Zweden en
Finmarken, hetgeen een zwaren last zou
leggen op één van de meest kwetsbare
punten van de Zweedsche defensie.
DE FINSCHE DELEGATIE TE MOSKOU
I De Finsche delegatie onder leiding van
|»aasikivi is Woensdagochtend om 7 uur
110 (Ned. tijd) te Moskou aangekomen.
I Barkov, de chef van het protocol te
Moskou, heeft de delegatie aan het sta
tion ontvangen. Ook de gezanten van
Rweden en Denemarken en de gezant
schapssecretaris van Noorwegen te Mos
kou waren aanwezig.
I De Finsche gedelegeerden probeerden
lonmlddellijk met het volkscommissariaat
van Buitenlandsche Zaken In contact te
treden. Zij kregen echter ten antwoord,
idat Stalin en Molotof door de zittingen
(van de opperste Sovjet zeer in beslag
genomen worden. Donderdag was er dus
jgeen sprake meer van onderhandelingen.
FINLAND BEREID TOT VERGAANDE
OFFERS.
Maar het wil neutraal blijven.
De Finsche minister van buitenland-
fcche zaken, Erkko, heeft Woensdagavond
|te Helsinki een redevoering uitgesproken.
H-ij zeide allereerst, het te betreuren.dat
floor de rede van Molotoff bijzonderhe
den bekend zijn gemaakt over de Rus-
■isch-Flnsche onderhandelingen. Ver
bolgens verklaarde hij o.m.: Finland ziet
jin de door Rusland voorgestelde maatre
gelen een Russisch „imperialisme”. Fin-
|land kan ingaan op niets, dat zijn eigen
(neutraliteit in gevaar zou brengen. Dat
pou echter het geval zijn voor iedere
dienstbaarheid ten gunste van een bui-
Itenlandsche mogendheid op Finsch ge
bied. Hierover bestaat naar Erkko’s mee
ting overeenstemming met Rusland. Fin-
jlands wil tot neutraliteit is tevens een
- ’bescherming voor Rusland.
1 Finland gaat er van uit, dat zim ver
dragen met Rusland vrijwillig zij^ iteslo-
VRUDAG 3 NOVEMBER 1938
