OPPLAKVELLEN
SEINLICHT JES
H. v. Asperen
.Mijnhardtjes
JJ*<Hnas*lcdiUc*untel
j Uit ons Regeeringshuis
[Teuilleton.
Em R.-K. boerenarbeider
Hooiland
lading Thomasslakkenmeel
S. W. N. VAN NOOTEN
Noordeloos
S.&W.N.V. NOOTEN
Plaatselijk nieuws
Rechtszaken
Marktberichten
Gemengd nieuws
I
WAANPAG I NOVEMBER 191#
Ondertrouwd:
JACQ. KOMMER
en
ALI TEN CATE.
Huwelijksinzegening Donderdag
23 Nov. as., des morgens te 11 uur,
In de Parochiekerk van O. L. Vr.
van Lourdes, Jacob Catskade 13
te Amsterdam.
Amsterdam, 6 November 1Ö39.
2e Nassaustraat 33 hs.
Toek. adres: Jacob Catskade 213.
Heden overleed, na een
kortstondige ziekte, zacht en
kalm, onze lieve en zorgza
me Tante, Oud-Tante en
Schoonzuster
MARIA MOLENAAR,
ln den ouderdom van 78
Jaar en 11 maanden.
Lekkerkerk:
C. W. MOLENAAR.
M. M. MOLENAAR
KRoGER
en Kinderen.
Berken woude:
W. C. MOLENAAR.
N. M. MOLENAAR—BOS
en kind.
Berkenwoude:
Wed. M. C. MOLENAAR-
OUDENES.
Lekkerkerk, 3 Nov. 1939.
De Begrafenis zal plaats
hebben op Dinsdag 7 No
vember a s., op de Alge-
meene Begraafplaats te
Berkenwoude.
Heden behaagde het den
Heere, tot onze diepe droef
heid, na een korte onge
steldheid, van onze zijde
weg te nemen, onze lieve en
zorgvolle Vrouw, Moeder,
Behuwd- en Grootmoeder,
Zuster en Tante, Mej.
PETRONELLA
JOHANNA KOK,
geboren Kersten,
ln den ouderdom van ruim
66 jaar.
Uit aller naam:
B. KOK.
Bergambacht, 6 Nov. 1939.
Heden overleed in het Dia-
conessenhuls te Rotterdam,
zacht en kalm, onze lieve
Vrouw, Moeder, Behuwd- en
Grootmoeder
JANNIGJE
VAN DER WAL,
geb. Voormolen,
ln den ouderdom van 72
Jaar en 3 maanden.
Uit aller naam:
F. VAN DER WAL.
Kinderen en Klein
kinderen.
Streefkerk, 4 Nov. 1939.
De teraardebestelling zal
plaats hebben te Streef
kerk, op Woensdag 8 No
vember as., van 1112
TERSTOND GEVRAAGD:
liefst met Zoon; belden best kunn.
melken, bij A. H. STRAATHOF,
Leimuiden, bij de R.-K. Kerk 72.
Huis met tuin disponibel.
TERSTOND GEVRAAGD:
EEN BOERENKNECHT,
goed kunnende melken.
T. EIKELBOOM Lekkerkerk
Opperdult 360.
GEVRAAGD voor direct:
EEN NETTE DIENSTBODE,
voor dag en nacht; zelfst. kunn.
werken. DE WIJNKELDER,
Markt 15 - Gouda.
GEZOCHT:
EEN KEURIG NET MEISJE,
v. d. en n. Zelfstandig kunn. koken
en werk. Nat. onverschillig. Werk
ster aanwezig. - Ruygrocklaan 14l,
Den Haag.
NET MEISJE gavraagd,
P.O., v. d. en n., te Utrecht; zelfst.
kunn. werken en koken; v.g.g.v
Brieven, onder No. 1725, aan het
Bureau van dit Blad.
GEVRAAGD tegen 20 November:
Emi flink* DAGDIENSTBODE
zelfstandig kunnende werken.
Werkster aanwezig. - Aanmelden:
G. VAN DUIJVENDUK - Haven 18
f Schoonhoven.
DE DEFINITIEVE KUNSTMEST-
TOE WUZING.
De Voeasei-commissaris voor
Zuid-Hoiiand deelt het volgende
mede:
De eerstdaags plaatsvindende
definitieve kunstmesttoewijzing
kan met worden herzien en geldt
tot en met 30 Juni 1940.
Alleen in zeer bijzondere geval
len kan hiervan wellicht worden
afgeweken, ni. als:
a. De tuinbouwconsulent of land-
bouwconsulent op verzoek van
betrokkene éen onderzoek heeft
ingesteld en zoodanige wijziging
deugdelijk en schriftelijk bij den
Provincialen Voedsel-Commissa-
ris motiveert.
b. De oppervlakte, waarop de toe
wijzing is gebaseerd blijkens
schriftelijke uiteenzetting van
den betrokkene aan de afdee-
ling Kunstmestdlstributle van
den Provincialen Voedsel-Com-
mlssaris, Anna Paulownastraat
22, Den Haag, kennelijk op een
vergissing berust.
In beide gevallen is het volko
men overbodig zich over zoo'n wij
ziging persoonlijk in verbinding te
stellen met den PlaatsellJken Bu
reauhouder of den Provincialen
Voedsel-Commissaris, of zijn bu
reau*
Tegen gevallen, waarbij achteraf
blijkt, dat teveel is toegewezen,
door opgaaf van te groote opper
vlakte, door opgaaf ln twee pro
vincies van dezelfde oppervlakte,
door verzwijging van verkleining
van bedrijf of teeltvergunning enz.
enz., zal streng worden opgetre
den.
Niet od eigen bedrijf benoodig-
de kunstmestbonnen, dienen niet
aan de leverancier te worden ver
strekt, doch kiinnen by den Plaat
selijken Bureauhouder te allen tij
de weer worden Ingeleverd.
In geval men bv. nhosphommr-
bonnen wil inruilen tegen b v. stik
stofbonnen, is ook advies van den
Landbouw- of Tul "bouw-Voorlich
tingsdienst vereischt.
Chef tot den nieuwen kantoor
bediende:
Ik zag Je gisteravond met een
Jongedame.
Dat was mijn zuster, mijn
heer.
Zoo, dan bën je eigenlijk mijn
zoon?
Hoezoo, mijnheer?
Wel, Jouw zuster ls mijn doch
ter.
Uit dt hand ta kaap aangabodtn
1 kamp la klas
gelegen In "het We»teinde
van Oud-Alblas.
Te bevr bij ALBERTUS DEJONO,
Oud-Alblas 182.
Het voorbeeld gevolgd.
Dinsdagmorgen 7 Nov. zijn de kunstmestbonnen, voor
zoover U hiervan bericht hebt gehad, te Uwer beschikking.
Thans hebben wij in lossing een
Wanneer U ons tijdig de bon hiervoor kunt bezorgen
bestaat de mogelijkheid dat wij U direct uit aanvoerschip
kunnen bezorgen, waardoor kosten van opslag en extra
vracht kunnen worden voorkomen.
Aanbevelend,
N. V. */h C. Schouten Zoon, Bergambacht
VOOR DISTRIBUTIE-BONS
VERLAAGDE PRIJZEN!!!
AFGEHAALD VAN ONS BUREAU
10 STUKS I 0.05
25 STUKS i 0.10
50 STUKS I 0.18
75 STUKS 0.25
100 STUKS en meer i 0.30
SCHOONHOVEN
y OOR alle aangelegenheden on«
blad en onze drukkerij be
treffende, vervoege men zich voor
bij onzen agent, den heer
die tbiinimintia,
Advertentiën en alle
aoortan Drukwerk
aanneemt
Schoonhoven
raabUdinye*. vraag ca
drijramlenj. gevoode* ca
raa 6 rage's (bëg vooruitbetaling), bik* regel
worde* opgenomen cdvertentlCn met dienst-
tnbod vaa 2e hands goederen (niet van hand ei-
verforen raken en onii|ndc raken-ad verten ties
minder dan ld regels tegen I 1per plaatsing.
Jong* Vrouw aeekt eenige WAS-
SCHEN aan huis. Br. fr., No. 74,
Boekh. LAGENDIJK. Gr.-Ammers.
Ta keop gevraagd: EEN PETRO
LEUMLAMP. - J. RIETVELD,
Agent Schoonh. Courant, VUst.
Te koop: JUNKER on RUH-
KACHEL tegen billijken prijs. Te
bevragen bij R. C. VAN ZANTEN,
Stolwijk.
CORN». VAN BEUSEKOM
Zoadhandel
Arnhem - Tal. 25109
Vogelzaden
Nog steeds verschillend* soorten
vogelzaden te leveren.
Vraagt pryaopgaaf.
Te koop aangeboden: ORGEL.
Aan 't zelfde adres: Nieuwe LUID
SPREKER. Te bevragen: Hulsweg
E 68 - Bergambacht.
To koop
alken an oragon granan
Schouwen.
A. ANKER, Timmerman,
Bovenkerk, Stolwijk.
Werk opgedragen.
Polsbroek. Pe heg%|ac. Teeuw W. Jzn.
heeft het afbreken eener oude woning
an het bouwen van een nieuw burger
woonhuis na onderhandsche lnschrij-
vlng, opgedragen aan de volgende, ln
de gemeentf wonende ambachtslieden:
Metselwerk: J. N. Teeuw, timmerwerk:
J. Strien en Zn., schilderen en behangen
Gebr. J. en B. D. Kooiman, smlds- en
loodgieterswerk, benevens electrifieatie
L. L. Horde.
Begin van brand.
Polsbroek. Toen de graanhandelaar T.
H. M. v. d. VUst Donderdagavond thuis
kwam, bemerkte hij een sterke brand
lucht- Bij onderzoek bleek, dat ln de
motor van de vrachtauto door kortslui
ting brand was ontstaan, die reeds de
planken van de schuur had aangetast
Doordat het gevaar tijdig was bemerkt
kon grooter onheil worden voorkomen.
HEROPENING HERVORMD RUST
HUIS.
Sliedrecht. In tegenwoordigheid van
tal van genoodlgden, o.m. burgemeester
en wethouders, de gemeente-secretaris,
de heer De Haas van Drosser, notaris v.
Bockel, Ds. v. d. Kraan, Ned. Herv. pre
dikant, mej. Doets, voorgangster der
Vrljz. Herv. Gem., officieren van het Le
ger des Hells, de heer Schalekamp, ar
chitect Nieuwpoort en de aannemers, ls
Woensdagmiddag het Herv. Rusthuis
heropend.
Nadat de voorzitter der regenten, de
heer W. v. Delft, een kort welkomstwoord
had gesproken, ging hij de geschiedenis
van het gebouw na en memoreerde, dat
binnen de 5 Jaar een tweede verbouwing
noodig bleek, waarna hij de voordeelen
opsomde, o.a. kamers voor echtparen,
electriache lift voor hen die slecht trap
pen kunnen klimmen, meer kamers, zie
kenzaaltjes, enz. Vervolgens somde de
secretaris, de heer van Oosterom, alle
verbeteringen in bijzonderheden op en
merkte tenslotte op, dat op deze herope
ning de binnenvoogd juist 2 jaar aan 't
rusthuis ls verbonden.
Architect Nieuwpoort gaf een korte
technische uiteenzetting van de Vsu-
wlngen en hierna volgde er rondgang
door het gebouw. Tenslotte sprak de
burgemeester, Ir. H. Popping, nog een
felicitatiewoord, het gebouw bij een
eerste rangshotel vergelijkend. Na dezen
spreker volgden felicitaties van Ds. Van
der Kraan, mej. Doets, den heer Schale
kamp, officieren van het Leger des Hells
en den heer Leemen, gevolgd door een
slotwoord van den voorzitter, den heer
W. van Delft.
Cursus Inst Middenst. Ontw.
Sliedrecht. De nieuwe cursus der afd.
Sliedrecht van het Instituut voor mld-
denstandsontwikkeling ter behaling van
het diploma „algemeene handelskennis",
vereischt volgens de Vestigingswet, zal
Maandag 27 November aanvangen. Onge
veer 20 cursisten hebben zich aange
meld.
ARRONDISSEMENTS RECHTBANK
TE DORDRECHT.
(Zitting van 3 November).
De Rechtbank deed heden uitspraak
in de volgende zaken:
M. L., te Gorinchem: diefstal vaneen
rijwiel. Eisch: 8 maanden gevangenis
straf met aftrek der preventieve hechte
nis. Uitspraak 6 maanden gevangenis
straf met aftrek der preventieve hechte
nis.
P. 8, te Gorinchem: het te luid doen
spelen van een radiotoestel. Eisch: be
vestiging van het vonnis a quo. Uit
spraak f 10 boete subs. 5 dagen hechte
nis.
KANTONGERECHT DORDRECHT.
De kantonrechter heeft ojl veroordeeld
wegens:
Rijwiel zonder rood achterlicht en geen
voorlicht: A. v. d. B., Ottoland, 2 x f 1
of 2 x 1 d.
Rijwiel zonder rood achterlicht: W. E.
TAlblasserdam, f 2 of 2 d.
Rijwiel zonder licht: L. D„ Papen-
drecht, f 2 of 2 d.
Rijwiel zonder rood achterlicht: W. L.
te Giessendam f 1 of 1 d.; O. W. en A.
W., beiden te Bleskensgraaf, leder f 2 of
2 dagen
Arbeidswet: A. v. d. Z., Oud-Alblas, 2
x f 3 of 2 x 3 d.
Dronkenschap: J. den B., Papendrecht,
t 3 of 3 d.
Rijwiel zonder rood achterlicht: C. J.
B., Hardlnxveld, f 2 of 2 d.
BURENKWESTIE T* OUDERKERK.
Een landbouwer, M. H., uit Ouderkerk
a.d. Ussel, heeft reeds sedert geruime tijd
oneenigheid met zijn buurman W. van
Vliet, over een erischeidmg, die volgens
H. niet op de juiste plaats staat. Van
Vliet had gemeend de kwestie te kunnen
oplossen door de hulp ln te roepen van
het kadaster. Een landmeter was versche
nen en aan de hand van de kadastrale
gegevens heeft deze toen de scheidslijn
yastgesteld. Aangezien H. daarbij niet ln
het gelijk gesteld werd, wenschte hij deze
beslissing niet te aanvaarden en het ge
schil tusschen beiden bleef dus bestaan
en tegelijkertijd de veete. Herhaaldelijk
heeft H. zich al voor de rechtbank te ver
antwoorden gehad, wanneer hij weer eens
eigen rechter had gespeeld en nu moest
hij andermaal terechtstaan, omdat hij
Van Vliet beleedigd had, hetgeen ook al
met die erf scheidingskwestie samenhing.
De president bracht verdachte onder het
oog, dat hij zich bij de beslissing van den
landmeter heeft neer te leggen of dat hij
anders met bewijzen moet komen om asm
te toonen, dat het kadaster niet juist ls.
Verdachte beweerde, dat hij ln het ge
heel geen beleedlgende uitdrukking tegen
Van Vliet had gebezigd, doch zoowel Van
Vliet als diens vrouw verklaarden het te
genovergestelde.
De vertegenwoordiger van het O. U.
zelde, dat verdachte dergelijke dingen
moet afleeren door een behoorlijke straf.
Spr. eischte f 40 boete subs. 10 dagen
hechtenis, maar daarnaast een voor
waardelijke gevangenisstraf van 3 maan
den met een proeftyd van 3 Jaar.
rAAKDEN EN VKK
AMSTERDAM, 6 Nov. Ter veemarkt
waren heden aangevoerd 739 vette koelen
waarvan de prijzen waren: le kwal. 74
—80. 2e kwal. 60—68 3e kwal 48—56 per
K.G. siachtgewlcht; 60 melk- en kalf-
koelen f 180—260 per stuk, 27 vette kal
veren 2e kwal. 54—60, 3e kwal. 44—52 per
K.G. levsndgewicht; 94 nuchtere kalve
ren f 7—12 per stuk; 77 schapen f 16—
25 per stuk; 414 varkens: vleeachvarkens,
wegende van 90—110 K.O., 76-78, iwa-
re varkens 7678, vette varkens 76—78
per K.G. siachtgewlcht.
Aangevoerd 3 wagens geslachte runde
ren uit Denemarken.
GORINCHEM, 6 Nov. Veemarkt van
heden. Op de heden gehouden veemarkt
werden geen runderen aangevoerd, het
geen natuurlijk in verband staat met de
Vrijdag gehouden St. Hubertusmarkt.
Op de varkensmarkt was de aanvoer
gering en de handel kalm, De prijzen
waren: drachtige varkens f 80110, nat
te zeugen f 40—80, overloopers f 20—35,
biggen f 12—20.
UTRECHT, 4 Nov. Veemarkt, Totaal
aangevoerd 3010 stuks vee. Stieren f 0.24
—0.31 p. pond. Handel kalm, prijzen on
veranderd. Slachtkoeien 2e srt. f 0.27—
0.33, 3e srt. f 0 22—0.26 Handel matig,
prijzen gelijk. Vaarzen f 130200, melk
koeien f 150—250, kalikoeten f 160—260,
varekoelen f 80—180. Handel zeer kalm,
prijzen vrijwel gelijk. Magere kalveren
f 25—80. Handel redelijk, gedrukte prij
zen Nuchtere kalveren f 69. Handel
redelijk, prijzen iets hooger. Magere var
kens f 2537, schrammen f 1624, btg>-
gen f 10—154 Handgl matig, prijzen Iets
hooger; magere schapen f 1825, Handel
kalm, prijzen onveranderd. Lammeren
f 11—17 Handel kalm, prijzen iets lager.
BOTER, KAAS EN EIEREN.
OUDEWATIR, 6 Nov Kaas. Aanvoer
37 partijen, 1665 stuks 8325 K.G. Prijzen:
rijksmerk le soort f 32—83, Idem 2e soort
f 29—31 Handel matig.
GROOT-AMMER8, 4 Nov. Aan de kaas
markt alhier waren Zaterdag aangevoerd
14 partijen met te zamen 371 stuks ka
zen, wegende 2597 K.G. Handel matig.
GROENTEN, AARDAPPELEN EN FRUIT
•S-GRAVENHAGE, 3 Nov. Haagsche
velling voor fruit en groenten N V. Vel
ling van 3 November. Br. clalrgeau I 10
—14, II 6—9, bonne kmlse I 17—20, II
12—15, zw. wijnperen 812, willlam du-
cheese I 9—12, II 6—7, herfstmaagden-
peren 34 gieser wildeman 68J4,
ljsbouten 5—6, brederode 5—7, winter-
jan 46, dlv. stoofperen 45, goudrei-
netten extra 1417, I 1012. II 48,
dubb. bellefleur I 6—7H. H 35, belle
fleur 4—5U, sterappels I 710, II 46,
notarisappels I 10—14, n 4—8, konlngs-
rood 4—6, eng. bellefleur 4—6, lentsche
roodjes 3—6, dlv. zure appels 36, cam-
pagnezoet I 4—T 1 2—4, zoete pippe
ling 57, zoete relnetten 6—9, dlv. zoete
45, goudreinetten val 4—6, witlof I
101.1017.20, u 13.50—15.10, champig
nons 70—100. Prijzen per K.G.
SCHOONHOVEN, 3 Nov. Veiling. Appels
goudreinet I 814 cent, bellefleur 4—7,
gronlnger kroon 59, roosjes 710, ster
appel 812, lemoenappel 59, zoete pip
peling 58, campagnezoet 46, hooilaars
4—7, konings pippeling 5—9, armgaard 5
7, wljnzuur 46, peren: beurre clalr
geau 814, conference 1214, vendeur
peer 59, koningspeer 57, legipont 9—
14, st germain 6—8, beurre van kleef 5
8, g. wildeman 57, winterjan 46
pondspeer 35, st. remy 4—6, knolperev
36, bergamot 34; groenten: kropsl»
ryW-0.85, anriJjWle 0.80—1.45, per 100;
winterwortelen 2%4 cent, per kg.; kro
ten 1.50—2.00 per 100 bos; kippeneieren
f 5.85—8.65, heneieren f 5 00—5.40 pei
100 stuks.
UTRECHT, 3 Nov. Vereen. Groenten-
en Vruchtenveiling Utrecht en omstr.
Radijs f 1,20—1.60, wortels f 36 70 pei
100 bos; andijvie f 1.20—3.80; bloem
kool f 1.50—18, bleekaelderie f 1—6, knp)
selderie f 16, komkommers geel f 1.50
6.20, sla f 0.30—1.40 p. 100 stuks; aard
appelen f 2.70—3.70, andijvie f 2—6.70,
bieten f 0.90—3.90, Idem gekookt f 6—7,
boerenkool f 2.80—6.10, chineesche kool
f 2—3.60, gele kool f 2.20—5.10, groene
kool f 2.60—5.40, roode kool f 2—5.10,
postelein f 13, prei f 1.50—4 50, pronkboo-
nen f 3—13, rapen f 1.80—380, slaboonen
f 28—54, snljboonen f 14—41, winterspi-
nazie f 814, zomersplnazie f 3—14,
spruiten f 4—22, uien f 0.60—4.50, wasch-
peen f 1.50—5, winterwortelen f 1.80—4,
witlof f 10—22, peterselie f 4—28, selde
rie f 2—16, tomaten 14—23, blauwe drui
ven f 14—36, witte druiven f 22—44, fram
bozen f 66—100 p. 100 kg.; perziken f 18,
paprika's f 4.10—4.70, vijgen f 0.60—2 p.
100 st.
ZWUNDRECHT, 3 Nov. Andijvie f 120
—220, bloemkool I f 12.80—22.30, ld. II
f 5.60—1420, idem in f 2.20—1140 alles
p. 100 stuks; andijvie f 2.20—4, boeren
kool f 33.70, gele sav. kool f 2 40—2.80,
groene sav. kool f 3—4.20, kroten f 2.40—
3.20, postelein f 7.70—8.30, prei f 320—
4.00, roode kool f 1.50—3 60, spinazie
(glas) f 11.80—14, idem (natuur) f 6.10—
10, spulten I f 15—20, kassnijboonen f 27
33, koude grond veldsla f 2, uien f 3.80
—4.50, witlof I f 14—15, witte kool f 2—
3.10, wortelen (waschpeen) f 2.90—4 alles
p. 100 kg druiven f 7208 60, tomaten
f 2.50—5 belde p. 100 pond; witte knollen
f 2.20—3.20, knolselderij (1 bos van 5 st.)
f 16-26; kroten f 1.20—1.70, peterselie
f 1.10—1.50, witpunt radijs f 120—A
rammenas f 2—2.70. wortelen f2.60-4.50
alles p. 100 bos; kropsla f 0.70—140 p.
100 kroo: selderij 9—21 et. p. dozijn.
NmTtzeisLAD VOOR ZUH4-HOLLAND EN UTRECHT Schormhovensch- Courent
i rwfTT»* b'.ab.
(Vergadering van Vrijdag
Verhooging predict voor
werkverruiming.
Vrijdagmiddag is de behandeling van
de verhooging van het crediet voor werk
verruiming met 30 millioen voortgezet.
De heer SMEENK (A.R.) wees er op,
dat met de ultvi «ring van cultuur-tech
nische werken moet worden voortgegaan.
De Regeering wil daarvoor 20 millioen op
den kapitaaldienst beschikbaar stellen.
Op welke gegevens berust dit bedrag? Is
dit voor een Jaar of* voor meer jaren?
In de toekomst kunnen voor de land
bouwende bevolking moeilijkheden uit de
cultuur-technische werken voortvloeien,
maar we weten niet hoe de landbouw er
over 25 Jaar voor zal staan. Met de zelf
voorziening in oorlogstijd mag niet te
veel rekening worden gehouden.
Er zuilen ook bijdragen worden ver
leend aan particulieren voor gebouwen
ran algemeen maatschappelijk nut. Een
bedenkelijke richting schijnt de Regee
ring hlei ln te zullen slaan. De Regee
ring steekt zich hier ln een wespennest.
Hoe denkt zij de onpartijdigheid daarbij
te betrachten?
De heer B U L S M A (VJD.) zelde gaar
ne den minister te zullen steunen ln zijn
strijd tegen de werkloosheid.
Er is een Rijksdienst voor de bestrij
ding van de werkloosheid Ingesteld, dat
moet worden toegejuicht, want eenheid
by hetop te lossen probleem ls noodig.
Ook spr. drong aan op Inschakeling
van het particuliere bedrijfsleven, vooral
voor de bouwnyverheld. Met de krotop
ruiming moet stelselmatig worden door
gegaan.
De heer ROST VAN TONNIN
GEN (N.SB.) zelde dat dit kabinet meer
eenheid ln de werkloosheidsbestrijding
wil. Op zichzelf zou men dat moeten toe-
Juichen, ware het niet, dat de verbete
ring slechts schyn ls. De uitbreiding
van den cultuurgrond ls noodz&keiyk,
maar ze moet deel uitmaken van een
groot, algemeen welvaartsplan, en dit
Juist ontbreekt. Hy vroeg ook opruiming
der krotwoningen Kan deze minister, die
zelf uit de arbeidersstand ls voortgeko
men, daaraan niet op korten tennyn een
einde maken?
De heer WUNKOOP (CP.) be
pleitte arbeiderswoningbouw en krotop-
culming ln een snel tempo.
Nederland heeft behoefte aan cultuur
grond, maar als de vermeerdering" daar
van geschiedt volgens het plan-Westhoff
dan worden de eigenaren bevoordeeld.
De heer lr. V0 8 (SD.A.P.) herinnerde
er aan, dat er ln 1938 gemiddeld 335 000
werkloozen waren. Thans zyn 350.000
man onder de wapenen, maar de werk
loosheid ls niet verminderd.
Er zullen 80 a 90.000 menschen door dit
wetsontwerp aan werk worden geholpen,
maar hoevelen door werkverschaffing en
boevelen door normale opneming ln het
bedrijfsleven?
De ontginning van woeste gronden
brengt allerlei moeilUjke vragen mede,
o.m. of op den duur een redely ke op
brengst van den grond wordt verkregen
of dat de bebouwer op den rand van een
minimum-bestaan zal leven.
Ook spr. maande tot voorzichtigheid
met de subsidieering van particuliere wer"
ken van maatschappeiyk nut.
De heer AM E LINK (a.r.) acht cul
tuurtechnische werken noodzakeiyk. Er
is zeer veel goeds bereikt op dit gebied.
Tusschen 1920 en 1937 is de cultuurop
pervlakte van oiys land met 145.000 ha.
toegenomen. Thans, nu de oorlog woedt,
biykt de noodzakeiy kheid van deze uit
breiding. Helaas ls het aantal tewerkge-
stelden de laatste maanden achteruitge
gaan. In Februari werd het aantal van
73000 bereikt; midden September be
droeg dit aantal 45.000. Wat ls daarvan
de oorzaak?
Ten aanzien van de wyziging van het
karakter der werkverschaffing, merkt
spr. op, dat de plannen van minister
Romme zyn volkomen Instemming heb-
plege men overleg met de werknemersor
ganisatie.
Antwoord van den minister.
De MINISTER VAN SOCIALE
ZAKEN, de heer Van den Tempel, zegt
dat het bU Werkfondswerken gaat om
de vervroegde uitvoering van normale
werken. In September bedroeg het aan
tal tewerkgestelden 47.230 op 250.728
werkloozen. De tyd van het jaar speelt
ook een rol. In September 1938 bedroeg
het aantal 44.000 op 300.000 werkloozen.
De teruggang van het aantal steunge-
vallen op het platteland ls niet zoo groot.
Er zyn verschillende oorzaken voor.
Spr. wijst op het afnemen van de werk
loosheid op het platteland.
Een andere factor ls de mobilisatie; 5
pet. van de tewerkgestelden zyn onder
de wapenen en 24 leidende krachten zyn
gemobiliseerd. Defensiebelangen over
wegen. Ook de prystyging speelt een rol.
Men vindt het getal 80 a 90 duizend
hoog. Doch vele groepen vallen er bin
nen. Voor e/en goede werkverruimingspo-
litiek ls een scherpe doelstelling noodig.
De mogelijkheden om het achteruitloopen
van het aantal tewerkgestelden tegen te
gaan, zyn er: in de cultuurtechnische
werken. De regeering zal voortvarend
zyn.
Spr. zal zooveel mogeiyk aan de be
zwaren van de bouwvakken tegemoet ko
men.
De regeering zal tot aankoop moeten
overgaan. Men kan niet nu reeds vast
stellen, welke gronden zullen worden ge
kocht.
Ten aanzien van de organisatie van
den Werkverruimingsdienst wyst spr. er
op, dat de vraag bedryf of dienst niet
van primair belang is, daar de organi
satie zal worden behouden. Spr. heeft
er ernstig bezwaar tegen om tot Instel
ling van een bedrijf over te gaan.
De regeling van de arbeidsvoorwaarden
by werkfondswerken en werkverruiming
ls geheel verschillend. BU de eerste wor
den zy vastgesteld in overleg met de
Vakbonden. Het loon was ln de practijk
vrijwel geiyk aan die in het vrije werk.
Overneming van C.A.O.'s zal weinig ver
andering brengen.
De lage loonen in het vrije bedrijf mo
gen niet als maatstaf worden genomen.
OoK in collectieve contracten zyn lage
loonen vastgelegd. Men moet trachten
tot loonen te komen, die voor het le
vensonderhoud voldoende zyn.
Er wordt naar de loonhoogte ln de
verschillende gemeenten door den dienst
een onderzoek Ingesteld.
«fAANxMo 0 NOVEMBER 19»
t r-Zm
proeven genomen met tanks, is de d eugde.ykheid van het Nederlandsche
inundatie-gebied als versperring voor den vyand gebleken. Nauweiyks eenige
meters ln het overstroomde gebied binnen gedrongen, strandt een vechtwagen
onherroepeiyk ln de eerste de beste sloot, die onzichtbaar onder het watervlak
hem dit lot bereidt. De bestuurder tracht zich te bergen.
DE GESTOLEN BROCHE.
door
REINHOLD ORTMANN.
16
Zij behoefden van Ranten, die bUna
onherkenbaar verpletterd en verminkt
was, niet eerst te onderzoeken, om te
eonstateeren, dat hy op de plaats zelf
omhiddeliyk dood moet zyn geweest By
Rudolf Imberg daarentegen ontdekten zy
tot hun grootste verwondering nog zwak
ke teekenen van leven. De hoop op be
houd van dit leven scheen weliswaar, den
aard der verwondingen ln aanmerking
genomen, uiterst klein. De dorpsdokter en
de beide collega's van buiten, die zich on
der de zomergasten bevonden, waren het
erover eens, dat de arme jonge man het
hoogstens nog een paar uur zou kunnen
maken en dat hij vóór zyn dood be
zwaarlijk nog wel eenmaal tot bewustzijn
tou komen.
Daar verscheen plotseling nog een vier
de helper in de gedaante van een be
roemden Zuid-Dultschen chirurg, die
eerst daags te voren ln het dorp was
aangekomen, zoodat zyn collega's van
*Un aanwezigheid nog geen kennis droe
gen. Hy onderzocht den ongelukkige nog
eens en de verklaring, die hy daarna af
legde, verwekte by de anderen wel eenigs
zins verbazing. Want terwijl zy het er
tameiyk over eens« waren geweest, den
reddeloos verloren patiënt alle pynlijke
behandelingen te besparen, die hem
maar overbodige kwellingen zouden ver
oorzaken. bekeek de groote feeelmeestej
met de hem eigen energie de zaak dade-
lUk van een geheel ander standpunt.
„Zoo lang er nog leven ln hem ls, heb
ben wy geen recht hem als verloren te
beschouwen." verklaarde hy en zyn col
lega's waren bepaald stom van verbazing
toen zagen, met welk een beslistheid
en zeerheid hy onmiddeliyk met de be
handeling een aanvang maakte. Een paar
maal scheen weliswaar het zwak glinste
rend levensvonkje onder zyn handen ge
heel uit te dooven, en alle hulpmiddelen
der medische wetenschap moesten te
hulp worden geroepen, om het telkens op
nieuw aan te blazen. Maar na verloop
van een uur waren toch de gebroken le
dematen, volgens alls regelen der kunst
gezet, gespalkt en verbonden en men had
den nog steeds bewusteloozen Jongen
man ln een rustig gelegen kamer op de
benedenverdieping een bed klaar ge
maakt.
De groote chirurg, die slechts een paar
daagjes ln het dorp had willen doorbren
gen, verklaarde thans, dat hy ln lader
geval zou biyven, zoolang zyn aanwezig
heid den ongelukkige van hut kon *yn.
zyn edelmoedig gedrag ten opzichte van
Rudolf Imberg waar andere collega's
reeds alle hoop hadden verloren had
'zUn roem wederom aanzleniyk verhoogd
en bovendien had hU hierdoor de harten
van het geheele toeristen-gezelschap
stormenderhand veroverd.
Weliswaar meenden de andere docto
ren schouderophalend: „Jammfer ran de
aangewende moeite, want hy kan den
morgen toch niet halen." Maar reeds den
volgenden dag voorspelden ze niets meer,
want Rudolf Imberg had niet alleen den
nacht overleefd, maar zUn hart werkte
ook weer veel krachtiger, en hy was zelfs
nu en dan heel even by bewustzyn ge
weest.
Het ls beter den gulden middenweg te
bewandelen om schadelijke reacties te
voorkomen. De arbeidsvoorwaarden kun
nen niet door het vrije bedrijf worden
bepaald. Klachten behooren in handen
van de vakvereenigingen.'
Spr. kan niet geheel aan den wenach,
dat ook meer Jongeren te werk kunnen
worden gesteld ln de werkverschaffing
tegemoet komen. Hij zal overwegen, of
niet een tweede zoon uit een gezin in
werkverschaffing kan worden opgeno
men.
Ten aanzien van de subsidleering ran
werken van handel en nijverheid en van
particuliere werken van algemeen maat
schappeiyk nut, vraagt spr.: Hoe kan
de regeering met een plan komen?
Het initiatief moet uitgaan van het
bedrijfsleven zelf. Thans ls er geen ini
tiatief. Het was voor de regeering moei-
ïyk tengevolge van de omstandigheden,
verschillende vragen te beantwoorden.
Wat de particuliere objecten van alge
meen maatschappeiyk nut betreft, er is
nog geen aanvrage geweest. De samen
stelling van de beoordeelende instanties
geven voldoende waarborg voor geiyke
behandeling der verschillende richtingen
De regeering onderschryft, dat de bes
te bestrijding van de werkloosheid ls:
versterking van het bedrijfsleven; doch
tot zoo lang biyven werkverschaffing en
werkverruiming noodzakelijk.
Spr. wyst op de plannen tot aanbouw
van de handelsvloot en die tot ontwik
keling van een nationale vllegindustrie
om aan te toonen, wat de regeering doet
voor onze nationale oeconomie.
De regeering zal haar strijd tegen de
werkloosheid voortzetten en zich niet
door moeiiykheden laten afschrikken,
doch de Kamer neme te snel wisselende
omstandigheden ln aanmerking.
Daarna volgden replieken.
De vergadering wordt verdaagd tot
Dinsdagmiddag 1 uur.
ONTSTELLENDE VONDST TE RIJSWIJK
Oude man was reeds 2 of 3
weken dood.
In een woning aan de Haagweg te Rys-
wyk is Vrijdagmiddag de 70-jarlge J. W.
P. dood aangetroffen. Men neemt aan,
dat de alleenwonende heer P. In zyn huls
onwel ls geworden en vervolgens over
leden. HU moet 2 6 3 weken geleden ge
storven zUn.
De overledene stond als'een zonderling
bekend. Hy bezat zyn huls te RUswyk en
een woning ln Den Haag. Zijn zoon, die
te Amsterdam woont, had geruime tijd
niets van zyn vader gehoord en ging
daarom eens op onderhoek Uit. Toen hU
aan de woning geen gehoor kreeg, werd
de politie gewaarschuwd en men ver
schafte zich door een raam toegang. In
de achterkamer vond de zoon het UJk
van zyn vader op een divan.
Aanvankeiyk werd aan misdrijf ge
dacht, doch een gerechteiyk onderzoek,
dat vier uur duurde, wees tenslotte uit,
dat de man een natuuriyke dood was ge
storven. Ook werd in de woning niets
vermist.
WISSELLOOPER JN ELKAAR GEZAKT.
Negenhonderd gulden verdwenen.
De 43-jarige wissellooper V., van de
Nijmeegsche Radio-centrale, ls Zaterdag
„Het is een wonder," zelden de heeren
doctoren thans en zonder afgunst voeg
den zy hieraan toe: „Als deze verlenging
van zyn leven werkelijk als een voordeel
voor hem ls te beschouwen, dan heeft hU
dat alleen en uitsluitend aan den profes
sor te danken."
Naar aanleiding van brieven, die men
by Rudolf gevonden had, had men doc
tor Volkman telegrafisch ln kennis ge
steld met het ongeluk, dat zyn vriend
was overkomen. Reeds op den avond van
den tweeden dag na ontvangst van het
telegram arriveerde de advocaat ln het
bergdorp. Maar hy kwam niet alleen,
doch vergezeld van een door verdriet ge
bogen ouden man, dien hy onder voort
durende troostvolle woorden met beide
handen moest ondersteunen, toen zy uit
het rijtuig stapten.
Rudolf was geheel buiten kennis, toen
zy de ziekenkamer binnentraden. ZUn
oogen waren wel wijd geopend, maar hy
herkende noch zUn vader, noch zUn
vriend, en hij zag er ook nog steeds uit
als iemand die ten doode ls opgeschre
ven. Daar de oude pandhouder ln zyn
grenzenloos verdriet zich slechts uitslui
tend met de gedachte bezig hield, dat
ook hy niet meer zou kunnen leven, als
zyn zoon hem ontnomen werd, moest
Volkmar in zyn plaats alle schikkingen
treffen ln het belang van den patiënt.
Het was dan ook van zelf sprekend, dat
hy ook omtrent de oorzaak van het on
geval en de gebeurtenissen, die eraan
waren voorafgegaan, zoo nauwkeurig mo
gelijk Inlichtingen trachtte ln te winnen.
Dat Rudolf Imberg het slachtoffer van
een goed voorbereide, schandelijke mis
daad was geworden, bleek hem op grond
van de in aanmerking komende feiten
spoedig als vaststaand. Reeds de om
standigheid, dat de belde ongelukUlgen
ln de Staringstraat bewusteloos ln elkaar
gezakt. HU werd door eenige personen
opgenomen en een woning binnenge
bracht, waarna men den man naar het
St. Canisius-ziekenhuls transporteerde. De
looper had een portefeuille met ongeveer
900 gulden aan bankbiljetten en zilver
geld by zich. BU aankomst in het zieken
huis bleek de portefeuille verdwenen. De
politie stelt een nauwkeurig onderzoek in.
Verscheidene personen ls reeds een ver
hoor afgenomen, hetgeen nog geen resul
taat heeft gehad.
LEGERVLIEGTUIG IN INDIK
VERBRAND.
Biykens bericht van den commandant
der militaire luchtvaart ln Indië ls Za
terdagmorgen, kort na het vertrek van
het vliegveld te Ambon, een Glenn Mar
tin brandend neergestort bU het schier
eiland Hitoe, tegenover Ambon. Het toe
stel is geheel verbrand. De plaats waar
het vliegtuig zich bevindt, vertraagde het
doorkomen van nauwkeurige gegevens
omtrent het lot van de zich aan boord
bevindende personen, doch later bleek
dat allen waren omgekomen.
De teraardebestelling van de stoffeiyke
overschotten had Zondag plaats.
De slachtoffers.
In de „Glenn Martin" waren gezeten
als eerste piloot de sergeant-viiéfcer
Kromhout van der Meer, als tweede pi
loot vaandrig-kortverband-vlieger Com-
furius, de brigadier-monteur Muider, de
brigadier-radiotelegrafist Steenman en
de burger-daggelder Versteeg.
MILITAIR VLIEGTUIG MAAKT NOOD
LANDING.
Een Fokker T. V. beschadigd.
VrUdagmiddag heeft een nieuw type
Fokker bom-vliegtuig (type T V) by Bel
len een noodlanding moeten doen. Het
vliegtuig kreeg op groote hoogte een de
fect aan een der motoren en is tusschen
Bellen en Brunsting gedaald. Het vlieg
tuig, dat met ingetrokken wielen landde,
zich omkneld gehouden hadden als man
nen, die op leven en dood met elkander
worstelden, was daarvoor immers al be-
wUs te over. Bovendien echter was door
een nauwkeurig onderzoek overtuigend
vastgesteld, dat de breuk der bescher
mende leuning door de verwyderlng \an
eenige spijkers met opzet was geschied.
Indien evenwel een der beide omlaag ge
storte mannen deze schurkenstreek be
gaan had, dan kon het alleen Van Ran
ten geweest zyn, en Volkmar's verdere
naspeuringen brachten hem snel genoeg
op het Juiste spoor.
Weliswaar waren het eerst slechts ver
moedens, die hy over den samenhang der
verschillende feiten en over den loop der
verschrlkkeiyke gebeurtenis kon vast
stellen. Want degene, dien hy voor den
schuldige hield, was dood en de beide an
dere personen, die behalve hy daarover
Inlichtingen hadden kunnen geven, zou
men daarnaar tevergeefs gevraagd heb
ben. LIU van Ranten lag Immers in Ru
dolfs tegenwoordige woning eveneens
zwaar ziek en men vreesde voor haar le
ven nauweiyks minder dan voor het zy-
ne. Mevrouw Therese Haller, die, door
Volkmar op de hoogte was gebracht, be
vond zich reeds op weg naar Tirol, om
haar door gevaariyke koortsen aange
taste nicht de noodige hulp te verleenen.
En daar verscheidene aangelegenheden
van he thoogste gewicht den advocaat tot
zyn grooten spyt naar huis terugriepen,
had hy besloten, alleen haar komsfr nog
af te wachten, voor hU de terugreis aan
vaardde.
Welke rol ook steeds die ongelukkige
vlinderbroche bij de gebeurtenissen ge
speeld mocht hebben, die zich hier had
den afgewikkeld dat zy er een beslis
send aandeel ln gehad had, ken niet
twyfelachtig zUn. Volkmar was vast be-
Tegen Gevatte koude. Koorts, Griep
Ze zlfn niet rond, doch hartvormig.
werd van onderen vrij ernstig beschadigd.
De vijf inzittende militairen bleven on
gedeerd. Het vliegtuig is onder militaire
bewaking gesteld en zal gedemonteerd
worden.
TRAGISCH ONGELUK.
Op den vooravond van zijn
trouwdag.
Op de vooravond van zyn trouwdag lg
een soldaat uit Schiedam, die ln Brabanjt
ln garnizoen ls, het slachtoffer van een
ongeluk geworden.
Donderdagavond reed de Schiedammer
G. van der Lubbe met eenige soldaten
op een vrachtauto mee van Sint Oeden-
rode naar Boxtel om daar de trein naar
Schiedam te nemen, waar hy gisteren ln
het huweiyk zou treden. Op den Schyn-
delschcweg onder Boxtel ls de Jongeman
van de in volle vaart rijdende vrachtautf
gevallen.
In zorgwekkende toestand werd hy op
genomen en naar het Sint Ludwina-zie-
kenhuls te Boxtel vervoerd, waar hU mei
een zware hersenschudding en diepe
hoofdwonden in bedenkeiyke toestand ls
opgenomen.
LEENEN OP Z'N AMERIKAANSCH.
Bijna twee milliard dollar.
De Amerikaansche minister van finan
ciën, Morgenthau, heeft medegedeeld,
dat de regeering overweegt een leening
van byna twee milliard dollar uit te
schrUven. Deze leening, die vóór 1 Janu
ari uitgegeven zou worden, zal voor an
derhalf milliard strekken tot aflossing
van obligaties, die op 15 Maart 1940 ver
vallen. De rest wordt gereserveerd voot
bestryding van een tekort der regeerlngs*
bureaux.
sloten niet werkloos te wachten, totdat
een der betrokkenen in staat zou zyn,
den sluier over dit sombere geheim op te
lichten. Maar zonder een vooralgaande
bespreking met Mevrouw Haller kon hij
geen verdere stappen doen <in om haar
zoo snel en zeker mogeiyk aan te treffen,
ging hy haar tot aan het vooiiaatsti
station tegemoet.
Stipt op tyd liep de trein het station
binnen, maar Volkmar meende zyn oogen
niet te kunnen vertrouwen, toen hy, ter-
wyi hy naar de gewichtige verschynlng
van de verwachte dame uitzag, een an
dere welbekende, sieriyke gestalte vooi
het open portier van een coupé derd«
klasse zag staan.
.Juffrouw Willlsen," riep ny uit. „U?
Dat ls werkeiyk een geweldige verras
sing. Wat ln de wereld brengt u hier
heen?" zy was uitgestapt, maar zy wilde
niet toestaan, dat hy de kleine handkof
fer van haar overnam.
„Wat my hierheen voert, mynhee*
Volkmar, weet u heel goed," zei ze haas
tig, terwyi een verraderiyke kleur zich op
haar gelaat afteekende. „Het was niet
Juist van u, dat u my daarvan niets mee
deelde en dat ik het pas uit de courant
moest vernemen. Maar zyn toestand is
toch niet zoo slecht als de courant wel
schrijft niet waar? U zoudt Immers
stellig niet van zyn zyde geweken zijn,
als als dat verschrlkkeiyke te vreeze»
zou zyn."
Hy zag, hoe zy in angstige afwachtlhg
op zyn antwoord beefde, zag, hoe de op
winding van dit oogenblik haar drong,
haar hartsgeheim prijs te geven en diepe
bewondering was het, die hem voor haat
vervulde.
iWordi vervolgd)..
