du*! De positie der neutralen. ONDER SPANNING. I I! r Spanning en nervositeit. NOVEMBER 1939 eq av> If. Telet Postrekening 13763. en I van av. de 0 uur en’s avondz K. 2 1.30 uur en 's av. ’s Avonds 6 uur. Duitschers door deze de fl .30 )geL medegedeeld, dat de inhoud van het te legram dat onze Koningin en de Koning der Belgen Dinsdag tot den Rijkskanse- lier hebben gericht, zorgvuldig zal wor den onderzocht. van dat ■MEENTE. i. 9.30 uur en ’s av. Kraats. zijn, blad In van KERK. 9 30 uur en ’s av: J, van ’s-Graven- inde'* :ente h.v. 10 uur en ’s avonds ir. kND HEILS. 1- 10—11 UU1 :rpoort, Wij o. heer Adler. 9.30 uur en ’s av, ivendorp. neutrale buiten zette een be- ’een 10 uur en '8 avonds ukelaar, Em.-Predi- F. GEM 1L. Berm wegl aan. >nds 6 uur, Ds. H, opeischen Spr. wees dan ook nog op de Engelsche blokkade-pohtiek en gaf dui delijk te verstaan, dat het Duitschland aangenaam zou zijn, wanneer Holland iets meer van zich af zou bijten. Inzake de oproep van de Koningin der Nederlanden en den Koning der Belgen, zeide spr. tenslotte, dat deze niet over het hoofd kan worden gezien. dan heel goed zoodanig zijn, dat zij niet binnën de gtenzen beperkt blijven en dat de- verantwoordelijke personen daarom tijdige maatregelen nemen. Nog altijd 13 het ons moeilijk te be grijpen, dat een der oorlogvoerenden on ze neutraliteit zou willen schenden. ZIJ hebben allen belang bij die onzijdig heid en zij lijden alle verliezen, wanneer men ons in de krijg zou betrekken. Duitschland heeft het moeilijk genoeg om er nog een vijand bij te halen, een sterke legermacht af te zonderen om ons te bestrljdeij, zijn tegenstanders gelegen heid te geven via Nederland Duitschland op zwakkere plaatsen aan te vallen dan door de Slegfrledlinle en bovendien een leverancier en een afnemer te verliezen. Voor Engeland is het luchtgevaar gerin ger zoolang wij neutraal zijn en als ge noemd land ons aanvalt, weet het daar door gevaar te loopen de Duitschers aan onze kust te krijgen. Dikwijls hoort men ook bespreken de mogelijkheid dat Frankrijk en Engeland doortocht zullen verlangen door België en Nederjand om Duitschland, bulten zijn Slegfrledlinle om’ aan te vallen of de eisch van Duitschland voor zoo’n door tocht om Frankrijk in het Noorden te bestrijden; De oorlogvoerenden zouden dan twee landen moeten bekampen, die meer dan een millloen man op de been hebben. Nederland met een kust waar een landing vrijwel onmogelijk Is en met een waterlinie, waarvan de zaakkundlgen in binnen- en buitenland zeggen, dat die nooit is te nemen; België met een forten gordel in het Oosten en een sterke linie achter de kanalen in het Noorden. Wil dit zeggen, dat er dus geen enkel gevaar ons bedreigt? Niemand zal zoo dwaas zijn Jets van die aard te beweren. Zoolang er oorlog is verkeeren de neu tralen in gevaar, maar het is zaak dat niet grooter en niet meer nabij te denken dan het is en niet bij elke maatregel van regeerlngswege of van de legerleiding te roepen: „Hannibal staat voor de poor ten!” We moeten daarin zien blijken, dat de leidende personen in het land waak zaam zijn op alle punten en In plaats dat zulks ons verontrust moeten we er gerus ter door worden en erkentelijk. Prof. J. Iging van 6 uur, DUITSCHLAND ONDEZOEKT HET AAN BOD. De Regeerlngspersdienst meldt: De Duitsche gezant heeft in opdracht zilner Regeering aan minister Kleffens Nederlandsch-Belgisch overleg. Minister Van Kleffens ontmoet zijn Belgischen collega. Zondag hebben de ministers van Bui- tenlandsche Zaken van België en van Nedenand elkander te Breua ontmoet. Elk hunner was vergezeld vah den secre- tarls-generaal van zijn departement. Te ongeveer half zeven kwam minister Van Kleffens per auto bij het Bredasche «tadhuls aan en werd op het bordes door burgemeester Van Slobbe ontvangen. On geveer drie kwartier later verscheen mi nister Spaak. Zijn auto werd voorafge gaan door een auto van den kapltein-dis- trictscpmmandant der koninklijke maré chaussee te Breda. Te ongeveer acht uur kwam de secre taris van minister Van Kleffens, dr. Van Royen, te Breda aan. Nadat de ministers eenige tijd bespre kingen hadden gevoerd, zag men te kwart voor negen minister Vap Kleffens in een naast de conferentietafel ge legen wachtkamer, waarvan de gordijnen slechts half gesloten waren. De minister voerde uit dit vertrek een telefoongesprek dat ruim tien minuten duurde. Daarna voerde dr. Van Royen eenige telefoonge sprekken. Te ruim kwart voor negen begaven bei de ministers en hun secretarissen zich gezamenlijk naar de Kroon voor het di ner. Te ongeveer kwart voor elf heeft mi nister Spaak de terugreis naar België aanvaard, terwijl minister Van Kleffens kort na elven naar Den Haag vertrok. CAMPAGNE IN DE DUITSCHE PERS GESTAAKT. Uit Berlijn wordt aan het Belgisch te- legraafagentschap gemeld, dat Vrijdag in de dagbladen geen spoor meer te vin den was van een perscampagne tegen de neutralen. denheid met het regeeringsstelsel en het voorspel van ernstige gebeurtenissen in dat land en de gevolgen daarvan kunnen GERUSTSTELLENDE WOORDEN UIT DUITSCHLAND. EEN NADRUKKELIJKE VERKLARING de bultenlandsche persconferentie het ministerie van bultenlandsche zaken te Berlijn, heeft Zaterdag een be voegd spreker van het departement ver klaard, dat ten aanzien van de eerbiedi ging der Nederlandsche neutraliteit door Duitschland het Duitsche standpunt be kend is: Duitschland zal deze neutrali teit eerbiedigen, zoolang zij ook door de andere partij geëerbiedigd wordt. De Duitsche regeering vindt het derhalve niet noodzakelijk, om een nieuwe verkla ring af te leggen. Spr. herhaalde nogeens Ons 94*qg£punt is bekend. De spreker was niet bevoegd, zich over militaire zaken uit te laten; toch wilde hij er op wijzen, dat het aantal Duitsche troepen, dat thans in het Westen gecon centreerd is, zóó groot is, dat het niet enkel achter de Westwall kan blijven. De Duitsche troepeh zijn achter dien West wall als het ware waaiervormig opge- iteld. Dat wil ongeveer zeggen, dat de Noordgrens van de Duitsche troepenfor maties van het Noordpunt van de West wall in ongeveer N. O. richting loopt tot ergens tusschen Emden en Bremen de Noordzeekust wordt bereikt. De spreker zeide ten derden male: De neutraliteit wordt door ons geëerbiedigd. Nederlanders, die zich thans over Duitschland ongerust maken, zouden aldus spr. goed doen, toch ook eens meer op de andere partij te letten. In dit verband wees spr. op een telegram inde Journal de Genève uit Parijs, waarin het heet, dat Frankrijk de controle over de Luchthaven van Vlissingen zou wille» lur, in j dings» Sinds Augustus 1914 is het gedaan met onze paisibele rust en we herinneren ons nauwelijks meer hoe kalm en ongeschokt We toen leefden. Van genoemde datum af verkeeren we in de toestand van iemand, die nu eens met meer, dan met minder spanning uitziet naar hetgeen er met hem zal gebeuren. Eerst keken we uit naar het einde van de oorlog en toen eindelijk de vurig verbeide vrede geko men was, gevoelden we al spoedig, dat 1 we niet in een toestand van evenwicht I waren gekomen, maar in een van over- gang naar andere verhoudingen. Sinds September 1,918 is die spanning blijvend toegenomen en in de laatste dagen werd zij voor velen onrustbarend. De boodschap dat de verloven der militairen werden in getrokken deed ons nog banger naar de grenzen zien en we vergaten, dat deze maatregel in de jaren 19141918 meer malen is toegepast, zonder dat het tot oorlog is gekomen. Daarbij komen de gretig vertelde en bedrukt aangehoorde geruchten, waarvan men er zooveel kan verzamelen als men begeert. Zij, die de oorlogstijd van voor 25 Jaren hebben meegemaakt, zijn, als zij een goed geheu gen hebben, minder ontsteld, omdat ook in die 4 Jaren telkens de Ijselijkste ge ruchten de ronde deden, zooals, dat de Duitschers doortocht door Limburg ver langden, dat de Engelschen de Schelde wilden opvaren om Antwerpen te ontzet ten en van al die geruchten bleek, nim- pier iets waar te zijn. Nu wordt allerwege met vertrouwenwek kende zekerheid verhaald, dat een der oorlogvoerende ons land rechtstreeks be dreigt, dat reeds een ultimatum is gezon den, dat de Inundatie begonnen is, dat tal van hulzen zijn opgeblazen en wie de waarheid dier geruchten betwijfelt, wordt voorgehouden, dat toch in elk geval de verloven zijn Ingetrokken, wat niet is te gen te spreken. Die maatregel behoeft nog geen oorlogsgevaar te beteekenen. Na een aanslag op een staatshoofd ontstaan heel dikwijls onlusten of oproerige be wegingen In de betrokken staat. Het kan een daad zijn van een of enkele perso nen, maar het kan ook de actie zijn van 1^. een organisatie, een uiting van ontevre- uur en ’s avonds lenhoven. n WILLIGE-LAN- en ’s avonds 6 uur, 9 30 uur en 's av. Tol. 10 uur en ’s avonds i Zwammerdam. m. 10 uur en ’s av. Lonkhuizen, van Het oordeel van Londen. In politieke kringen te Londen ismen van oordeel, dat de Duitsche troepen concentraties aan de grens van Neder land niet ten doel hebben een inval op Nederlandsch gebied te doen. Vermoe delijk willen concentraties Nederland slechts beïnvloe den. Opgemerkt wordt, dat de vrijheid en de onafhankelijkheid van Nederland een der groote Engelsche levensbelangen is. Engeland zal echter nooit neutraal Ne derlandsch gebied betreden, zonder daar toe ultgenoodlgd te zijn en zonder daar voor de toestemming van Nederland te hebben ontvangen. (Dit laatste gaat nog verder dan de Duitsche verklaring; deze komt echter van half-officleele zijde, terwijl het be richt uit Londen, zooals gezegd, slechts de meenlng van politieke kringen weer geeft. Red.). De essentieele voorwaarden, waarop wij besloten zijn, dat een eervolle vrede ver zekerd zal moeten worden, zijn reeds dui delijk bekend gemaakt. Mijne volkeren hebben de wapens eerst opgenomen, nadat ahe pogingen gedaan waren om de vrede te behouaen. De on- middellyae aameiding tot ons besluit om oorlog te voeren is Dmtscniands aanval op Polen geweest. Doch deze aanval was slechts een nieuw voorbeeld van de Duit sche politiek tegenover zijne naburen. De ruimere doeleinden, waarvoor mij ne volkeren thans strijden, zijn, dat Eu ropa moge worden verlost van de altijd weerterugkeerende vrees voor Duitsche agressie. De factoren, welke naar het oordeel van mijn regeeringen van elke regeling deel behooren uit te maken, zijn uit de ze verklaringen onzer politiek helder en duidelijk aan de dag getreden. Mocht Uwe Majesteit in staat zijn, mij mededeeling te doen van eenigerlei voor stellen van Duitschland, van een zooda nige aard, dat zij een werkelijk vooruit zicht bieden op verwezenlijking van het door mij boven omschreven doel, zoo kan ik reeds aanstonds verklaren, dat mijne regeeringen daaraan de meest ernstige aandacht zullen schenken. EEN BRITSCH PLEIDOOL George Lansbury, de pacifist en afge vaardigde der arbeiderspartij, heeft in een te Londen gehouden redevoering ver klaard, dat kleine staten hetzelfde recht hebben als machtige naties, om gehoord te worden. Lanbsury steunde de vredesoproep. Hij zeide: In de laatste drie jaren heeftKo ning Leopold Europa al meer gewaar schuwd voor het gevaar van een oorlog en steeds opnieuw zijn zijn oproepen be antwoord met een stilte, welke bijna een hoon was. Het is de plicht van lederen Chriten man of vrouw zich aan te sluiten bij de vastberaden poging de con ferentie en bemiddeling, welke thans worden-voorgesteld, te verzekeren. BELGIE’S NEUTRALITEIT. Verschillende bladen verboden. De Belgische regeering heeft verder besloten voor onbeperkte duur het ver schijnen van het rexistische dagblad „Le Pays Reel” te verbieden wegens zijn op ruiende artikelen tegen Engeland. Een zelfde maatregel is genomen, om dezelf de reden, tegen het Vlaamsche commu nistische weekblad ,H,et Vlaamsche Volk” dat te Antwerpen verschijnt en tegen ’t Waalsche radicale dagblad „La Bataille Wallonne”, dat te Charleroi uitkomt. In laatstgenoemd blad werd geijverd voor het opgeven der neutraliteit, ten voor- deele van Frankrijk. De regeering heeft ook de Invoer in België verboden van het Duitsche dagblad „Der Stürmre". DEFENSIEMAATREGEI.EN IN ZWITSER LAND. Nog geen algemeene mobilisatie. Het Zwitsersche kabinet heeft in over leg met generaal Guisan besloten, de af gekeurde mannen tusschen 20 en 40 jaar te doen herkeuren. Men achtte het nog niet noodig, de al gemeene mobilisatie af te kondigen. Wel zijn nog enkele veiligheidsmaatregelen genomen, terwijl eenige kleine groepen reservisten onder de wapenen zijn ge roepen. In de loop van de zitting werd tevens kennis genomen van het rapport van den chef van het departement van Economi sche Zaken, over de stand van de levens middelenvoorraden, die in het land aan wezig zijn en het stadium waarin de eco nomische onderhandelingen verkeeren, welke met Engeland en Frankrijk worden gevoerd Bekende Joden gearresteerd. Volgens „Politiken” is de aandacht van de Gastapo na den aanslag te München, gevestigd op de Joodsche en monarchis tische kringen in Beieren. Verscheidene bekende Joden tB München en omgeving zijn naar het hoofdkwartier van de Gesta po overgebracht. Men vraagt zich af, zoo vervolgt het blad, hoe het mogelijk was, dat de hel- sche machine niet door de politie ont dekt is. Het gerucht gaat, dat men de Gestapo verhinderd heeft om, zooals ge bruikelijk is, het lokaal waar Hitler zou spreken, te doorzoeken, zeggende, dat de oude nazi-garde een voldoende bewaking vormde. Alle orders, welke de politie uit Berlijn ontvangen heeft, kwamen het departement van propaganda, nauw met de Gestapo samenwerkt. CHAMBERLAIN BESCHULDIGD VAN DE AANSLAG. Een artikel in een der Berlijnsche bla den, dat geïnspireerd wordt door regee- ringskringen, beschuldigt Chamberlain er persoonlijk van, dat hij de directe aanstichter zou zijn van de bomaanslag te München. Dertig punten van beschuldiging al dus het blad bewijzen onweerlegbaar Chamberlain’s schuld. Het zegt, dat hel >s. J. G. w. Terhaak i. 9.30 uur en ’s' avi >SEL. Bermweg. Vnx 6 uur, Ds. D. K. Wie. ier. .30 uur en ’s avonds nou. uur en ’s avonds 9 vult het bovenstaande aan. schrijft: „Ik breng in herinnering de oproep door den Koning der Belgen op 23 Au gustus uit naam der staatshoofden Van de Oslo-staten gedaan, waarin Z.M- ge pleit heeft voor <je onderwerping van ge schillen en eischen aan open onderhan* deling, ten uitvoer gelegd |n een geest van broederlijke samenwerking. Zoowel mijn regeering van het’ Vereenigd Ko ninkrijk, als de Fransche regeering, heeft gunstige antwoorden op dezen oproe^ ge zonden. Uw gezamenlijk aanbod van goede diensten op 28 Augustus werd welkom geheeten door mijne regeering en door de Fransche, Italiaansche en Poolsche regeeringen. Enkele jjagen later heeft de Duitsche regeering een niet-uitgelokte aanval op Polen gedaan, hetwelk op de meest ruwe wijze onder den voet is ge- loopen. Myne regeeringen waardeeren hooge- tn. 9.30 uur en 's av, tman. d. IJSSEL. Van. 9.3Q Ds. Toornvliet V.m. 9.30 uur Js. H. van Heljst i. 9.30 uur en 's av, in. 30 uur en *s avonds .er. IJSSEL. Van. ir, Ds. D. A. Vog .30 uur en ’s av, 10 uur en 1b avond/ Erdmann. m. 9.30 uur en *8 au :enkamp. EK V.m. 9.30 uur Bruns ting. ï.30 uur en ’s avond/ 7an. erk. SEL i 's avonds *5 uur, 9.30 uür en ’s av, IJSSEL. Vjn. 0*39 Leesdienst. tan. Vm. 10 uur J. Groen. n. 9.30 uur en ’s der. n. 9.30 uur en "s av, i: ^BONNE'S, die zich aan onze administratie opgeven voor de verzekering, zijn volgens de vastgestelde bepalingen tegen ongevallen verzekerd voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HA VB ANK te Schiedam, van /v n n Gulden bij levenslange ft ft Gulden bij o ft ft Gulden bij verlies n ft ft Gulden bij verlies 1 ft ft Gulden bij verlies r ft Gulden bij verlies van De verzekerde moet in het 2 V v U ongeschiktheid. O U-Al overlijden. J v V van hand of voet V V van een oog. 1 U v van een duim. O V een anderen vinger. bezit kljn van een polis. yo 8398. ACHT BLADZIJDEN. MAANDAG 13 NOVEMBER 1939 He JAARGANG. NIEUWSBIAD VDOR ZUIHHDLLAND EN UTRECHT SCH00NH0VEN5CHE COURANT [HtfWl J Telet. 20. TeL-Adres: Vawwoten. 8. W. N. VAN NOOTKN, SCHOONHOVEN, HAVEN IA Postrekening 13763. Plaatst ln -°e Gorcumer-, 9.30 uur en 's jel. 9 30 uur, n.m. r, Ds. M. Hofman. 0 uur en ’s avonds ONGEMOTIVEERDE OPSCHUDDING In België en vooral te Brubsel deden Zaterdag weer allerlei geruchten de ron de omtrent bedreigingen van staten in West-Europa. Een landsch radiostation zond r—-- richt uit, volgens hetwelk een Inval in Nederland en België dezer dagen te ver wachten zou zijn. Dit bracht natuurlijk heel wat opschudding teweeg. Spoedig werd echter van bevoegde zij de te Brussel meegedeeld, dat dit bericht absoluut ongegrond was. De minister van bultenlandsche zaken, Spaak, had Zaterdag een vrij langdurig onderhoud met den Nederlandschen ge zant te Brussel, Baron van Harinxma thoe Slooten. Men vermoedt, dat dit be zoek verband hield met zekere bespre- kingen in de Belgische kabinetsraad van Vrijdagavond. Mr. Spaak heeft na het bezoek van den Nederlandschen gezant nog langdurig geconfereerd met den Bel gischen minister-president Pierlot. De Belgische militaire autoriteiten heb ben Zaterdag nog eenige aanvullende voorzorgsmaatregelen getroffen. De vredesbemiddeling. Het antwoord van Frankrijk, en Engeland. De antwoorden van den President der Fransche republiek en van den Koning van Engeland op het aanbod van goede diensten van de Koningin van Neder land en d?n Koning der Belgen, werden Zondagmorgen ontvangen en worden thans onderzocht. In het antwoord van Presi dent Lebrun wordt o.m. geschreven: De regeering der Republiek en het Fransche volk brengen eensgezind hulde aan de gevoelens, waardoor de boodschap welke Uwe Majesteit tot mij richtte, is bezield. Zij waardeeren er ten volle de hoogheid en de adel van. Geen natie ter wereld is vreedzamer dan de Fransche. Geen enkele natie heeft meer offers voor de Europeesche vrede gebracht. Frankrijk heeft reeds menig vuldig tot uitdrukking gebracht, dat het besloten is en blijft, om alle mogelijkhe den ter verzekering van een eervolle en duurzame vrede tusschen de volken te verwelkomen. Deze kan dus slechts tot stand worden gebracht door herstel der onrechtvaardigheden, welke het geweld aan Oostenrijk, Tsjecho-Slowakije en po len heeft aangedaan. Elke oplossing, die de overwinning van het onrecht zou wet tigen, zou aan Europa slechts een hache lijk bestand schenken, zonder eenig ver band met de wettige en Bestendige vre de. welks komst Uwe Majesteit beoogt. Het staat thans aan Duitschland en niet aan Frankrijk zich uit te spreken voor of tegen die vrede, waarnaar alle bedreigde landen haken, wier veiligheid en onafhankelijkheid door zijn toedoen bedreigd worden. Het antwoord van den Koning van Engeland De Kr>n|y Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag. Prijs bij vooruitbeta ling: voor Schoonhoven per 3 maanden 1.25; per post 1.50. Met verzekering 15 cents meer. 1F. GEM ran. 9.30 erk. 9.30 uur en ’s (EEN TEN. 9.30 uwr en De Ruyter- uur en DE AANSLAG TE MÜNCHEN. UITLATING VOOR DE „VRIJHEIDS- ZENDER”. Reuter meldt uit Londen, dat de Duit sche vrljheidszender Vrijdagavond heeft- verklaard: „Onze strijdersgroep, welke wist hoe de Bürgerbraukeller binnen te komen, zal ook de deur naar Duitsch- land’s toekomst openen”. HET ONDERZOEK. De speciale corfimissle, welke met het onderzoek naar de daders van het mis drijf belast is, moest, aldus D.N.B., Vrij dag drievoudig versterkt worden om de groote hoeveelheden binnenkomende op gaven en mededeelingen grondig te kun nen bewerken. Thans zijn deskundigen bezig, zoo nauwkeurig mogélljk uit de ge vonden deelen de herkomst van ’tvoor de ontploffing gebruikte machanische ontsteklngsapparaat vast te stellen. Men kap thans reeds zeggen, aldus het D.NJB., dat in elk geval naar de le- geering van afzonderlijke metaaldeelen te oordeelen, het bewijs van buitenland» sche oorsprong te leveren is. Uit verschillende richtingen wordt het onderzoek gevoerd om geheel onafhan kelijk van elkaar, een absoluut onom- stootelljk resultaat te verkrijgen. Deze wijze van onderzoek Is daarom van be slissende beteekenls, omdat de commis sie reeds een zeer speciale richting volgt» EEN SPOOR GEVONDEN?' Aanslag reeds In Augustus voorbereid. Himmler, de chef der Gestapo, heeft z verklaard, dat men ln verband met de aanslag op Hitler sterke verdenking koes tert tegen een arbeider, die herhaalde lijk herstellingswerk heeft verricht aan de galerij in de bürgerbraukeller. Himmler verzoekt het publiek uit te zien naar den werkman en indien het lijk de geest van Uwe Majesteits aanbod, hem ontdekt, daarvan mededeeling te --""i^oen aan het hoofdkwartier der Gestapo ‘le München. Hij zegt, er thans zeker van te zijn, dat de voorbereiding van de mis daad ongeveer eind Augustus is begon» nen. 9.30 uur, i. Bevestig ’s avonds

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1939 | | pagina 1