EEN ECHTE VOLKENBOND.
De „Simon Bolivar"
op een mijn geloopen en gezonken.
Ruim 90 opvarenden vermist; 8 dooden; 305 geredden.
MAANDAG M NOVEMBMl 1»M
ACHT BLADZIJDE*
NOVEMBER I»3t
’S WERELD’S LOOP.
een
130 passagiers
I
ver-
van
dat
niet gewond, doch hun zenuwgestel was
geschokt.
mc
Eenlgen
deed
het
wat
den,
aangeeft, dat dit niet op al te
sombere wijze zal geschieden.
In dit nummer beginnen wij op
pagina 3 een nieuwe rubriek. Uit
opschrift daarboven blijkt,
daarin behandeld zal wor-
terwijl des schrijvers naam
ven in een radlo-rede gisteren opmerkte: hetgeen
er bestaat geen haat tusschen de volken.
K.
vooraanstaande Tsjechen hebben te Pa
rijs een Tsjecho-Slowaaksche regeering
onder de titel van „Nationaal Comité"
opgericht. De Fransche regeering heeft
van de oprichting van dit comité ken
nis genomen, dat met name bevoegd zal
zijn het accoord toe te passen van, 2 Oc
tober j.l. betreffende de hervorming van
het Tsjecho-Slowaaksche leger. Van het
uit acht personen bestaande comité zijn
vijf Tsjechen en drie Slowaken. Behalve
genoemde drie personen maken er deel
van uit de heeren Outrata, Ripka, Sla
vik, mgr. Schrameck en generaal Wlest.
Jean Schrameck behoorde indertijd tot
de Tsjechische katholieke partij. Gene
raal Ingre onderscheidde zich in de We
reldoorlog aan het Fransche front. Ge
neraal Wlest Is oud-Inspecteur van het
Slowaaksche leger. Outrata is een eco
nomisch en financieel expert.
Eén dag na het vertrek....
Het stoomschip „Simon Bolivar”, dat
kort geleden na een vrij lang oponthoud
in de Engelsche wateren in de haven van
Amsterdam was aangekomen, vertrok
Vrijdag weer naar West-Indië. Het was
zoo goed als volgeboekt.
De opvarenden waren:
in de eerste klasse, 45 in de tweede en 55
in de derde klasse, benevens een beman
ning van ongeveer 170 koppen. Gezag
voerder van het schip was kapitein Voor-
spuy.
De „Simon Bolivar” behoorde tot de
drie groote passagiersschepen van de K.
N. S. M. en was 7906 br. r. t.
Een goed en nog lang niet verouderd
passagiersschip is hiermede voor de Ne-
derlandsche koopvaardijvloot te loot ge
gaan; een schip dat tien jaar lang de
vaderlandsche driekleur met eere over de
Atlantische Oceaan heeft gedragen.
De „Simon Bolivar” werd in 1927 ge
bouwd op de werf van de Rotterdamsche
Droogdokmaatschapplj
vijftig Ucht gewonden.
Bataafsche Petroleum Maatschappij en
ook eenlge religieuzen.
De „Simon Bolivar” is vermoedelijk ge
zonken, zonder dat iets van de lading ge
borgen kon worden.
STANDRECHT IN PRAAG.
Opnieuw terechtstellingen.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt: De
protectoraats-regeering heeft het stand
recht afgekondigd voor Groot-Praag, het
platteland rondom Praag, Kladno,
raun en Horchowitz. Deze
geldt niet voor Duitsche staatsburgers.
Zaterdag zijn drie Tsjechen
een overval op een Duitscher terechtge- Slavische grens is gevlucht,vis deze grens
steld. Onder hen bevinden zich twee po- Dohderdag de geheele dag hermetisch
litle-beambten. gesloten geweest. Te Splelfeld werd de
Zoowel te Praag als te Berlijn Is van
gezaghebbende zijde aan United Press
zich éen tweede even hevige ex- verklaard, dat het die dag volkomen rus-
plosle voor. Even na de laatste ontplof- tig is geweest,
flng kapse’sde het schip. Ik weet nau
welijks nog, hoe ik ontkomen ben.”
Men verneemt, dat op de plaats, waar
de „Simon Bolivar” Is gezonken, nog
twee andere vaartuigen door mijnen be
schadigd zijn.
tlngen bijeen te rapen,
schrikkelijk.”
Een hofmeester zelde: „De Simon Bo
livar” bevond zich voor de Oostkust, toen
zich zonder eenig voorteeken een vreese-
lljke ontploffing deed hooren. Iedereen
begreep direct, dat de toestand ernstig
was, doch er ontstond geen groote pa
niek. De menschen haasten zich naar
haat, de reddingsbooten. Sommigen verzamel
den in allerijl nog wat van hetgeen hun
toebehoorde. De sloepen aan stuurboord
zijde werden gestreken en men trachtte
ook de booten aan bakboordzijde te la
ten zakken, doch het schip helde over,
loeflijkheden veroorzaakte.
tW na de eerste ontploffing
een tweede even hevige ex-
De geredden komen aan wal.
Artsen en ambulance-auto’s stonden
aan de kust te wachten, toen de eerste
geredden aan land werden gebracht. Er
waren vele vrouwen en kinderen onder;
bij de laakten bevond zich ook een
kindje van elf maanden, dat schreide en
om zijn moeder riep.
Zeventien geredden zijn In ziekenhui
zen opgenomen. Daaronder bevinden zich
drie kinderen van minder dan een jaar
oud. De meesten dezer geredden hadden
een poos in zee rondgedreven. Zij waren
kele actie van beteekenls in staat was
gebleken. Toen in Augustus van dit jaar
de oorlog steeds dreigender nabij kwam,
heeft men op veel tusschenkomst ge
hoopt, maar geen oogenblik is het be
staan van een volkenbond iemand te
binnen geschoten.
Nu is het weer de tijd dat de jaarlljk-
sche bijeenkomst gehouden zou moeten
worden, maar men heeft wel ingezien,
zien was of er blanken onder ons waren.
Een ander vertelt, hoe hij, eerst zwem
mende, later drijvende op een stuk wrak
hout, minutenlang ronddobberde In een
dikke ollelaag en een Engelsch meisje
Vijftig ernstig en
Een zware slag heeft de Nederlandsche
Scheepvaart getroffen.
Het ministerie van buitenlandsche za-
fcen te ’s-Gravenhage ontving Zaterdag
avond van onzen gezant te Londen tele
fonisch bericht, dat het s.s „Simon Bo
livar” van de Koninklijke Nederlandsche
fetoomboot Maatschappij nabij de Engel-
Uche kust op een mijn was geloopen.
Volgens de voorloopige berichten wa-
Iren honderd gewonden te Harwich aan
iland gebracht. Van hen waren vijftig
«waar gewond. Onze gezant had het
.Great Eastern Hotel aldaar voor hen ge
reserveerd. In de loop van de nacht ver
nam ïhen nader bij het Departement van
(Buitenlandsche Zaken» dat van de 400
^opvarenden 310 personen aan land wa
ren gebracht. Er werden dus nog 90 per
sonen vermist.
Er zijn Vrijdag nog meer S.S.-mannen
te Praag aangekomen, waardoor hun to
taal aantal in de Tsjechische hoofdstad
is gestegen tot 10.000.
Volgens U. P. gelijkt de benedenstad
te Praag na de publicatie der genomen
besluiten een doode stad. De Tsjechen
vermijden de openbare plaatsen en blij
ven zooveel mogelijk in hun woningen.
Opvallend Is, dat het D.NJB. kort vóór
de publicatie van zijn bovenstaand com
muniqué had gemeld, dat in het protec
toraat orde en rust heerschte.
Aanslagen In het Maasgebied.
EEN VERIJDELD PLAN.
Bij de Maasbrug bij Seraing heeft zich
een Incident voorgedaan, dat er volgens
den Brusselschen correspondent van het
Hdbld. op wijst, dat vorige Incidenten bij
bruggen over de Maas in het gebied van
de vesting Luik, zooals voor enkele da
gen nog bij een andere brug en dat mis
schien ook wel de verschrikkelijke ont
ploffing, die de spoorbrug van Val Be
noit te Luik zelf vernielde, niet aan een
ongelukkige samenloop van omstandig
heden (in dit bepaalde geval aan het
inslaan van de bliksem) geweten moe»
ten worden.
Zaterdagmorgen om vijf uur merkten
nl. twee arbeiders, die te Seraing'over
de Maasbrug gingen, een man op, die zich
onder de brug trachtte te verbergen. Zij
waarschuwden den schildwacht en deze
zag toen, dat de man langs de ladder van
de mlddenpijler afdaalde naar de plek,
waar de dynamietlading is aangebracht
Toen de man geen gehoor gaf aan zijn
sommaties, schoot de soldaat op hem. De
man, waarschijnlijk getroffen, stortte in
de Maas, zwom nog even verder en ver
dween daarna. Men heeft niets meei
van hem gezien en men neemt aan dal
hij 13 verdronken.
BELGIE HERSTELT DE VERLOVEN.
De Belgische minister van defensie,
heeft met Ingang van Zaterdag j.l. den
militairen opnieuw verlof toegestaan. De
verloven, die, zooals meh weet, eenlge
tijd waren Ingetrokken, zullen drie da
gen per maand bedragen. Thans zijn
echter maatregelen getroffen, om d<
reistijd buiten de verloftijd te doen val
len, zoodat elke soldaat zijn drie dagen
verlof ten volle thuis zal kunnen doon-
brengen.
NOG GEEN TROEPEN NAAR HUIS.
In Zwitserland.
De kwestie van het naar huls zenden
van troepen, welke in verscheidene krin-
t het onder-
Benésj, generaal Ingr, Osusky en anders werp van een officieel communiqué var
De volkenbond met welk een jube
lende geestdrift, welk een vast geloof en
jvclk een hecht vertrouwen werd die ont
vangen, toen de totstandkoming in 1919
pekend werd. Lang hebben die geestdrift,
geloof en vertrouwen niet geduurd, het
alsof de staatslieden zich inspan
den om dat geloof weg te nemen op de
spoedigste en meest afdoende wijze. Het
Jjegon er al mee, dat het land van den
gtlchter, Amerika, weigerde toe te treden
Itot den bond, waarvan het noodzaak
|>epleit had. Dat was echter het ergste
piet, men zou niet veel minder gelukkig
geweest zijn met een bond van Europee-
■che staten. De volkenbond evenwel was
pltgebroed In de door politiek en over
winningsroes verpeste atmosfeer van
(Versailles. De mannen, die daar de vol
kenbond samenstelden, dachten niet aan
Ide toekomst, de vrede en het geluk der
(volken, maar uitsluitend aan de engere
belangen van hun land en aan de glo-
(rieuse overwinning, die zij meenden be
haald te hebben. Daarom mocht de over
wonnene, Duitschland, niet mede aan
kitten aan de tafel van de volkenbond
ten daarmede was het levensbeginsel van
Me bond weggenomen. Nog geloofden de
gnenschen aan de belofte, dat nu de ont
wapening zou volgen en om alvast daar-
piee een begin te maken werd aan
fc)ultschland de ontwapening bevolen,
flrfaar helaas vergaten alle andere staten
pe afgelegde beloften en begonnen on-
knlddellljk nadat zij die hadden af ge
legd, hun bewapening uit te breiden en
fte versterken.
Op die wijze was het natuurlijk ón
mogelijk dat deze zoo dringend noodlge
bond het leven kon houden. Het was
fceen krachtig opbloelend leven, maar een
pwljnend bestaan, In stand gehouden
■net kunstmiddelen. De groote mogend
heden waren er de baas en zij behandel
den de kleinere staten als leden, waar
mede zij geen rekening behoefden te
pouden. Achtereenvolgens verlieten Ita
lië, Japan, Duitschland en eenlge kleine
■taten de bond en niemand schonk meer
aandacht aan de bijeenkomsten van de
(Verminkte volkenbond, die tot geen en-
De gezagvoerder omgekomen.
Een hofmeester der eerste klasse heeft
medegedeeld, dat gezagvoerder Voor-
spuy onmiddellijk om het leven is geko
men, terwijl hij zich op de brug bevond.
Het leek, alsof de ontploffing zich vlak
onder hem voordeed.”
Allen zwart van de stookolie.
Bijna alle geredden waren met stook
olie overdekt. Een van hen vertelt: „Wij
dat het zou zijn de dwaasheid ten top j waren zoo zwart, dat het gewoon niet te
voeren, Indien men nu nog In alle ernst
een volkenbondsvergadering bijeen ging
roepen. Tot welk een vreemde ontmoe
tingen zou zoo’n vergadering niet lelden.
De republiek Polen is nog lid van de
bond en zou er dus de Russische afge- ®el omtrent de uitwerking van de ont-
vaardlgden ontmoeten. De Russische de
legatie zou als vrienden van het afwezi
ge Duitschland kunnen weigeren de af
vaardiging van Polen en van Tsjecho-
Slowaklje te erkennen en de leden van
deze overweldigde landen zouden weer
In de mogelijkheid komen om voor het
forum van de volkenbond en van de
wereld vurige betoogen te houden over
de agressie, waaraan zij hebben bloot ge
staan. Om zulke bedenkelijke samen
komsten te vermijden, is op voorstel van
Nederland en Zweden aangenomen geen
vergadering te houden van de bond,
maar alleen een samenkomst van de
bond, die verleden jaar verdaagd Is, die
geen verder gevaar kan doen en waar-
y 84S1. ACHT BLADZIJDE* MAANDAG XS NOVEMBER 1WJAARGANG.
NIEUWSBIAD VODR ZUID HOLLAND EN UTRECHT
SCHOONHDVENSCHE COURANT I
J Telel. X. TeL-JUta»; Vaaaooten. 8. i W. N. VAN NOOTKN, SCHOONHOVEN, HAVEN V. Pottretenüig 1310. - L
JbONNE’S. die ach ui «i» «dmlnlstraUe opgeven voor de verzekering, UJn volgen, de vartgertelde bepalingen tegen ongevallen verzekerd voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HAVBANK t. Schiedam, van
n A n o Gulden bU levenslange zon Gulden t>U o o A Gulden b|] verlle, a a a Gulden bn verllee 1 A n Gulden by verilea z a Gulden bij verlies van De verxekerde moet In be»
2 0 0 0 ongeaehllrUield. O V U overlijden. J U V van hand ot voet. Z V V van een oog. 1 U U van een duim. O V een anderen vinger. beat xljn van een pollA
het aantal opvarenden
de „Simon Bolivar” wordt gemeld,
zich onder de passagiers ongeveer 90 van
Engelsche en 50 van andere bultenland-
■che nationaliteit bevonden, vooral uit
Duitschland en andere Centraal-Euro-
peesche landen. Er'waren veel vrouwen
en kinderen aan boord.
Onder de Nederlandsche passagiers
k'aren verscheidene beambten van de
REARRESTEERD,
RECHTGESTELD.
r Universiteiten voor drie jaar
gesloten.
Uit Tsjechië komen reeds eenlge tijd
allerlei berichten omtrent ernstige gis
tingen onder de bevolking cn zelfs over
veelzeggende uitingen van verzet, die
met kracht werden onderdrukt.
Gezien de bron, waaruit d^e berichten
kwamen, las men ze In de regel met de,
noodlge reserve. Een Vrijdagavond door
het DN.B. afgegeven bericht werpt eph-
ter een scherp licht op de gespannen
toestand In het protectoraat. Het Duit
sche Nieuwsbureau meldt namelijk het
volgende:
Sedert eenlge tijd probeert een groep
Tsjechische intellectueelen, in samen
werking met den gevluchten ex-presi
dent Benesj, door kleine of grootere da-
J aw n-cJn tv» hoi
EEN „BEMOEDIGEND VERSCHIJN
SEL.”
Jean Masarijk, de oud-gezant van
Tsjecho-Slowaklje te Londen, heeft ver
klaard, dat „het een bemoedigend ver
schijnsel is, dat het Tsjechische volk te
gen het Duitsche bewind rebelleert.”
De Tsjechische leiders In het buiten
land pogen thans de rust In het moeder
land te handhaven.
In Tsjechische kringen wijst men er
op, dat de demonstraties en onlusten der
laatste dagen spontaan zijn geweest; het
is een toeval, dat zij op dezelfde datum
hebben plaats gehad als de vorming van
het Tsjecho-Slowaaksch Nationaal Co
mité te Parijs. De Duitschers weten ech
ter zeer goed, dat het Tsjecho-Slowaak
sche volk volkomen op de hoogte Is van
de activiteit van zijn leiders In het bui
tenland ten gunste van een herstel der
onafhankelijkheid van de Tsjecho-Slo
waaksche natie; vandaar, aldus het oor
deel Ih genoemde kringen, dat zij waar
schijnlijk hun waakzaamheid verdubbe
len.
plofflng: „Het was of een reusachtig
olievat uiteenspatte.”
Geredden vertellen.
Een Jonge Nederlander vertelde:
„Wij bevonden ons ongeveer twintig
mijl van de Oostkust, toen zich een ont
zettende ontploffing voordeed, gevolgd
door een tweede, welke groote schade
aanrichtte. Tientallen menschen werden
vermist. Ik kan niet zeggen* hoe ik ont
komen ben. Ik werd van drie dekken
naar beneden geworpen.”
„Het was verschrikkelijk”.
Een andere schipbreukeling verklaar
de: „Na de ontploffing sprongen velen
van ons in het water. Wij hadden zelfs
aan niemand eenlge aandacht behoeft te geen tijd om onze kleeren en onze bezit-
geven. tlngen bijeen te rapen. Het was ver-
De volkenbond van 1919, kan men
zeggen, heeft afgedaan, hij wacht op het
doodsuur, dat wellicht nog eenlge jaren
kan uitblijven, omdat er nog zijn, die
van deze bond Iets verwachten. Ten on
rechte, de stervende bond kan zonder
eenlge schade verdwijnen en de wereld
moge ultzlen naar een andere, een echte
volkenbond, niet gebaseerd op 1
vrees en macht, maar op liefde, vertrou
wen en gelijkheid. Mogelijk Is het stel
lig; mogelijk niet slechts, de wereld
snakt er naar, de geheele menschheld
hoopt er op, want zooals prof. Van Schel-
Nadere opgaven.
Gisteravond heeft de dlrectel van de
KNBM. een lijst van vermisten gepu
bliceerd, die op dat oogenblik nog 135
namen droeg. Vannacht zijn echter aan
tallen genoemd, die meer met de hierbo
ven genoemde overeenstemmen.
Volgens deze Jongste opgave telt de
Volledige lijst van bemanning en passa
giers van de „Simon Bolivar” 406 na
men. Er zijn In verschillende Engelsche
plaatsen toaatl 305 geredden en 8 doo
den zoodat nog 93 personen worden
mist.
Omtrent
Advertentiën: 1—6 regels 1JO,
elke regel meer 0J0; derde
plaatsing halve prijs. Adver
tentlën worden gratis ge
plaatst in „De Gorcumer”.
den van tegenstand, rust en orde in het
protectoraat Bohemen en Moravlë te
verstoren.
Daarbij kan worden geconstateerd,
dat de raddraaiers van deze daden van
tegenstand vooral ook aan de Tsjechi
sche Hoogescholeji te vinden zijn.
Daar deze elementen zich op 28 Octo
ber en 15 November er toe hebben laten
verleiden tegen eenlge Duitschers hand-
tastelijk op te treden, zijn de Tsjechi
sche hoogescholen voor de duur van drie
Jaren gesloten, negen daders doodge
schoten en een vrij groot aantal betrok
kenen gearresteerd.
United Press vult dat bericht aan met
de mededeellng, dat het aantal door de
Duitsche autoriteiten gearresteerde Tsje
chische studenten ongeveer twaalfhon
derd bedraagt. Aanvankelijk waren er
tweeduizend in hechtenis genomen, doch
800 zijn later weer vrijgelaten.
ERNSTIG VERZET M TSJECHIË.
TWAALFHONDERD STUDENTEN
NEGEN TE-
VERMANING VAN PRESIDENT HACHA.
Staatspresident Hacha heeft zich Za
terdagmiddag in een radiorede tot de
Tsjechische bevolking gericht.
Hij betoogde, dat de Tsjechische bevol
king, die door haar voorbeeldige houding
gedurende de oorlog tot dusver getoond
had haar positie volkomen te beseffen,
zich door klelnie groepen onverantwoor
delijke personen tot onverantwoordelij
ke daden heeft laten verleiden. Deze ver
blinde elementen werden beïnvloed door
de vijandelijke propaganda en de op
ruiing der emigranten.
Het Tsjechische volk Is In de levens-
ruimte van het Duitsche volk ingescha
keld en moet begrijpen, wat daarvan de
consequenties zijn.
Hacha noodigde de bevolking uit zich
te onthouden van Verstoring der orde en
rust. Elke handeling tegen de openbare
macht zou onafzienbare nadeelen zoowel
voor personen als voor het volk na zich
sleepen. Nieuwe Qffers zouden zinneloos
zijn, de bevolking moest zich niet opeen
dwaalspoor laten brengen.
Verschijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag. Prijs by vooruitbeta
ling: voor Schoonhoven per 3
maanden 1.25; per post 1.50.
Met verzekering 15 cents meer.
HACHA GEÏNTERNEERD?
Volgens uit Praag te Belgrado ontvan
gen berichten, aldus Havas, zou presi
dent Hacha van Tsjecho Slowakije In
feite in zijn kasteel Lany geïnterneerd
zijn, onder een administratief voorwend
sel. Zelfs zou het vrijgeleide van de Duit
sche politie Ingetrokken zijn, dat den
president het recht gaf, zich vrij door
het geheele protectoraat te bewegen. De
Intemeering zou verband houden met de
weigering van den president In te gaan
op de uitnoodlging, om een bezoek aan
Berlijn te brengen. Men beweert, dat de
president te Berlijn een decreet had moe
ten teekenen tot mobilisatie van een mil-
lloen Tsjechen, die in de Duitsche regi
menten opgenomen zouden worden in de
verhouding van één Tsjech op drie Duit
schers.
TSJECHO-SLOWAAKSCHE REGEERING
GEVORMD.
Zetel te Parijs.
De Tsjecho-Slowaaksche oud-president gen besproken wordt, vormt
DE AANSLAG TE MÜNCHEN.
Moord op Weensch politieman
Het Fransche persbureau Havas meldt
dat volgens een in Marlbor ontvangen
bericht, een politie-ambtenaar te Wee
nen is vermoord. De aanslag zou verband
houden met talrijke arrestaties, welke
Be- dagelijks in Oostenrijk verricht worden
maatregel sedert de bomaanslag te München. Aah-
gezlen, naar de Gestapo beweert, da
wegeqf moordenaar in de richting Bn de Joego-
or>httra_ ■laviaz'ha trrens in trovliiAhL. in How aronn
Dohderdag de
gesloten geweest. Te Splelfeld werd
sneltrein Weenen—Triest verscheidene
uren opgehouden. De reizigers moesten
uitstappen en werden door de S.S. nauw
lettend gefouilleerd.
