Mijnhardtjes
Uit ons Regeerings||uis
Gemengd nieuws
Een zware verkoudheid
ampo daar lucht Ja van öpl
Het vermiste meisje.
's Werelds loop
Binnenland
Plaatselijk (nieuwsl
FEUILLETON, j
VRIJDAG U NOVEMBER 19»
êche geheime politie beschouwd worden
als de financiers en aanstichters van het
moordplan in de Burgerbraukeller. Deze
opvatting klopt met de bewering van de
Gestapo, dat de Britsche geheime dienst
bij de aanslag betrokken was. Otto Stras
ser wordt echter als directe organisator
aangewezen.
Otto Strasser is de vroegere leider van
Zwart Front, een andere fascistische or
ganisatie in Duitschland. Hij moest des
wege vluchten en woont reeds eenige ja
ren in Zwitserland.
Strksser en zijn intiemste vrienden
verklaren echter, dat zij geen George Ei
ser kennen ent dat deze naam nooit op
de lijst van leden van Zwart Front is
voorgekomen. Strasser zelve heeft ver
klaard, dat de leider der Duitsche staats
politie, Himmler, zelf de organisator van
de aanslag was. Himmler zou Hess heb
ben gezegd, dat hij een aanslag noodig
had om een „haat-offensief te ontkete
nen tegen Engeland en om een voor
wendsel te hebben tot optreden Jegens
tegenstanders m het binnenland. Hess
zou hebben toegestemd, op voorwaarde,
dat geen slachtoffers zouden vallen.
Himmler hield evenwel aan en tenslotte
kwam men overeen dat enkele onbetee-
kenende personen als slachtoffer zoudeq
vallen, omdat anders niemand zou ge-
looven aan een werkelijke aanslag
Op 8 November, des middags te vijf
uur, kregen de ziekenhuizen te Munchen
bevel zich bereid te houden. De bom
werd vermoedelijk geplaatst na het ver-|
trekken van Hitier uit de zaal van dt'
Burgerbraukeller.
In aansluiting op deze meening geeft
het Britsche persbureau Reuter een weer
gave van
de Engelsche gedachte
over deze aanslag, waarbij ook de beide
agenten van de Britsche geheime dienst
medegewerkt zouden hebben. Volgens ticj
Duitsche verklaring zouden deze immers,
zooals wij reeds meldden, getracht heb
ben in contact te komen met revolution -
naire leden van de N.S.D.A.P. Daardoor
en door hun verbindingen, met deze lie
den, die later politie-ambtenaren bleken
te zijn, zouden zij in handen gevallen
zijn van de Gestapo. Reuter zegt hier
over:
Laten wij, ter wille van de argumen
teering, aannemen, dat de twee genoem
de officieren de bomaans ag hadden ge
organiseerd. Himmler verklaart, dat zij
aan de Gestapo hun bedoeling n en plan
nen hadden onthuld. Hieruit volgt dan
logisch, dat de Gestapo op> de hoogte
moet zijn geweest van de voorgenomen
bomontploffing, en in weerwil daarvan
liet ri£toe, dat deze geschiedde.
Of de Gestapo wist dus van te voreh
fan de explosie af en wenschte, dat zij
plaats had een theorie, welke Himm
ler waarschijnlijk niet gaarne openiijk
als waar zal willen erkennen of zijn
pogingen om de schuld op de Britsche
Intelligence Service te werpen worden
niet door bewijzen gesteund.
ROEMEENSCHE REGEERING
AFGETREDEN.
De Kroonraad bijeen.
XJit Boekarest wordt gemeld, dat de
Roemeensche regeering is afgetreden.
Donderdagmiddag om 4 uur is de
Kroonraad bijeengekomen. Aan de bij-
sadeur ln Frankrijk, tegen begin Decem
ber naar Washington ?ijn ontboden om
er met Roosevelt te confereeren. Het blad
wijst op de bijzondere beteekenis van
dergelijke besprekingen van de Europee-
sche ambassadeurs met den president.
De Daily Telegraph schrijft, dat Ken
nedy, de ambassadeur der Vereen. Staten
aan boord van het Italiaansche schip
„Rex" begin December naar de Ver. Sta
ten zal vertrekken met het doel de Kerst
dagen in Amerika te vertoeven. Het blad
voegt hieraan toe, dat de onmiddellijke
reden voor het vertrek van Kennedy is,
dat mevrouw Kennedy geen vergunning
van de autoriteiten kan verkrijgen, om
terug te keeren naar het gebied der vij
andelijkheden. Het bericht besluit met
te zeggen, dat de verdere plannen van
Kennedy onzeker zijn, doch dat het mo
gelijk Is, dat hij niet naar de ambassade
te Londen zal terugkeren, daar zijn ge
dachten bij de Amerikaansche politiek
zijn en hij gedurende de a.s verkiezings
campagne in de Ver. Staten wil zijn.
TATARESKU.
eenkomst namen deel de leden der afge
treden regeering en de adviseurs van ko
ning Carol.
George Tatarescu, oud-premier en oud
ambassadeur te Parijs, heeft een nieuwe
regeering gevormd.
AMERIKAANSCHE AMBASSADEURS
ONTBODEN?
Gerucht over een conferentie.
Het Fransche persbureau Havas meldt:
Onafhankelijk van Davies, den ambassa
deur der Vereenigde Staten te Brussel,
wiens aankomst in de Ver. Staten door
Summer Welles werd bekend gemaakt,
zouden volgens den correspondent van de
New York Times te Washington, Kenne
dy, de ambassadeur te Londen, Biddle,
de ambassadeur bij de Poolsche regee
ring, en wellicht ook Bullitt, de ambas-
kwam daarbij in een gespan. Het dier
liep tegen een disselboom en werd zoo
zwaar gewond, dat het ter plaatse moest
worden afgemaakt.
D geneest men spoedig door inwrijving
en inademing van Dam po.
Pot 50. Dooi )0 ct By Apoth. en DrodittA
ONTDUIKEN VAN DE DIENSTPLICHT
Verscheidene arrestaties in
België.
Te Charleroi is oen uitgebreide ontdui
king van de dienstplicht ontdekt. Een
twintigtal dienstplichtigen heeft zich,
door middel van vervalschte medische
attesten aan de militaire dienst onittrók-
ken. Twee geneesheeren en een hoofd
verpleger van het militair hospitall te
Antwerpen zijn gearresteerd, alsmede een.
oorlogsinvalide en een kastelein, die de
verbinding tot stand brachten tussehen
de soldaten en de bovengenoemde medi
ci. Hiervoor kregen zy 1000 tot 10.000
franc. Men verwacht nog meer arresta
ties.
Den betrokken dienstplichtigen was de
raad gegeven, net te doen alsof zij lijden
de waren aan vallende ziekten. Zij kre
gen dan een verklaring van een der twee
geneesheeren en werden naar het mili
tair hospitaal te Brussel of Antwerpen
overgebracht ter observatie. Door tus-
schenkomst van den hoofdv trpleger wer
den zij dan na eenige tijd v eer heenge-
De belde artsen hebben n i hun arres
tatie medegedeeld, dat zij fie verklarin
gen aflegden zonder ooit een der patiën
ten onderzocht te hebben. f
ERNSTIGE AARDBEVING IN TURKIJE.
Minstens 18 dooden.
Een hevige aardbeving hééft ln vele
districten van Anatoiië zeer ernstige
schade aangericht. De schokken werden
met tussqhenpoozen in de afgeloopen'24
uur gevoeld. Tot dusver zijn, naar ge
meld wordt, 18 personen, onder wie vier
kinderen, gedood, doch men vreest, dat
de lijst van slachtoffers veel gtfpbter zal
zijn. Vele menschen zijn gewqid. Tien
tallen liggen onder het puin bfdolven.
Een spoor gevonden?
Er ls nog steeds geen oplossing gevon
den voor de geheimzinnige verdwijning
van het Armterdamsche meisje Johanna
de Nigtere. Het tweede vermiste meisje,
over wier lot men zich reeds ongerust
maakte, is terecht. Zij had bij een tante
gelogeerd en haar ouders in ongerust
heid gelaten.
Intusschen heeft de politie op ver
schillende punten in Amsterdam huis
zoekingen verricht, ln verband met de
verdwijning van eerstgenoemd meisje.
Deze huiszoekingen hebben tot nu toe
gepn enkel resultaat opgeleverd.
De familie var. het vermiste meisje
heeft bekend laten maken, dat zij een
heloönlng van f 1000 uitlooft voor het
terugvinden van Johanna.
Fantasie speelt weer een rol.
Er zijn bij de politie tientallen mede-
deelingen binnengekomen van menschen
dte haar meenden te hebben gezien. Er
zijn zelfs menschen die meenen d|^. het
meisje omit%*k« 'tienuur.
inleen ahto rljafende ln dé Térdlnand
Bolstraat, auu hebben gezeten, in ge
zelschap van. eenige mannen. Het meisje
zou hebben gerpapen „mpeder, moeder".
De wagen was een grijze auto, die ech
ter spoedig ült het gezicht was verdwe
nen. Al deze raededeelingen schijnen
echter van alle grond ontbloot.
net meisje gezien?
Intusschen heeft de politie echter ook
nog twee verklaringen gekregen van
menschen, die meenen het meisje te
hebben gezien.
Eén dezer getuigen zag haar ln de
buurt van de Heisteeg, de andere op de
Singel. Zij zou toeïi ln gezelschap zijn
geweest van een than, die npar ruwe
sdhatting 30 a 35 jaar moet zijn. Hij
droeg een lichte dikke jas van Engelsche
gevlokte stof. Het tweetal voerde blijk
baar een gesprek, doch de man en het
meisje liepen nonchalant naast elkaar.
De verklaringen van belde getu'gen zijn
zoo positief en kloppen zoo goed met
elkaar, dat van geen persoonsverwarring
sprake kan zijn.
DUITSCHE COMMUNISTEN GEARRES
TEERD.
Door Amsterdamsche vreem
delingenpolitie.
De Vreemdelingenpolitie heeft de laat
ste dagen in verschillende deeien van
Amsterda'm Duitsche communisten ge
arresteerd, die reeds geruime tijd ln de
hoofdstad vertoefden en bij partij genoo-
ten waren ondergebracht. Het zijn, zoo
ver bekend, zes mannen en een vrouw,
die vroeger ln Duitschland een rol van
eenige beteekenis vervulden in de com
munistische partij, doch later naar Ne
derland vluchtten en op onwettige wijze
onze landsgrenzen passeerden.
De meeste communisten, die ln de loop
der laatste jaren naar ons land uitwe
ken, wisten zich hier eenige tijd schuil
te houden, doch dank zij het krachtige
optreden van de Amsterdamsche vreem
delingenpolitie, heeft men de verblijf
plaatsen van tientallen Duitsche com
munisten weten te vinden. Er moeten
naar ruwe schatting meer dan honderd
van deze heeren te Amsterdam vertoe
ven, die thans allen bij de politie bekend
zijn en goed onder controle worden ge
houden.
ONFORTUINLIJKE BATTERIJ.
Paard moest worden
afgemaakt.
De batterij, waarvan verleden week ln
de provincie Utrecht een caisson ls ont
ploft, heeft Dinsdag wederom met tegen
slag te kampen gehad.
Toen de batterij door Zeist reed, werd
het paard van den bevelvoerenden kapi
tein door een auto aangereden en sloeg
op hol. De kapitein viel van het paard,
doch kwam er goed af.
In volle vaart rende het dier voort en
n verwacht nog meer anysta- tallen liggen onder het puin bic
- 1
(Vergadering op Woensdag).
Antwoord ivan den minister,]
Woensdagmiddag is de behandeling van
de begrooting van Binnenlandsche Za
ken voor 1940 voortgezet.
Minister VAN BOE IJ EN behandel
de eerst enkele afzonderlijke punten.
Over de inrichting van de stemhokjes
hebben de Regeering geen klachten meer
bereikt. Over de Zondagsrust zal later
beter gesproken kunnen worden als het
desbetreffende wetsontwerp er ls. De mi
nister zeide niet te gelooven alle party -
en daarbij geheel tevreden te kunnen
stellen. Met den Bioscoopbond ls over
leg gepleegd, met het gevolg, dat goed
gekeurde films direct uit de circulatie
zullen worden genomen, als plotseling
bezwaren zich tegen de vertooning zou
den voordoen.
Wat de benoeming van burgemeesters
betreft, de academisch gevormden heb
ben over 't algemeen geen voorkeur; zij
moeten eerst ervaring in de gemeente
administratie hebben opgedaan. Er moet
echter tijdig voor recruteering van een
aantal Jonge lntellectueelen, voor dit
ambt geschikt, worden gezorgd, waartoe
de minister den weg heeft geopend.
Gemeente-financien.
Komend tot- de gemeente-financiën,
zeide de minister, dat de Regeering nog
altijd begeert voor dit vraagstuk een op
lossing te vinden. Het vereischt echter
een langen tijd van voorbereiding. Ge
tracht zal worden het ontwerp zoo tijdig
in te $ien,en, dat de gemeenten met de
nieuwe begrooting erop kunnen rekenen.
Op detaills wilde de minister thans niet
ingaan.
De minister geloofde, dat de 32 mil-
lioen voor de noodlijdende gemeenten wel
voldoende zouden zijn.
De vrijwillige burgerlijke dienst heeft
in het voorlaatste kabinet Colijn al een
onderwerp van beraadslaging uitgemaakt
met name de vraag of deze dienst ver
plicht moest worden voor moeilijke tij
den. Ons land beschikte reeds over vrij
willige organisaties, die goed werkten.
Aan het stelsel der vrijwilligheid moest
zoo lang worden vastgehouden, ook al
omdat een verplichte dienst te groote of
fers van de politieke kassen zou vergen.
Bij de afdeellng
„Luchtbescherming"
zeide de heer 8TEINMETZ (R.K.),
dat in de 3 Jaren dat de wet werkt, nog
veel onzekerheid, nalatigheid en verwar
ring bestaat. De burgemeesters hebben
veel macht in deze zaak. In sommige
gemeenten wordt veel werk verricht,
worden schuilplaatsen e.d. aangelegd,
doch ln andere bestaat groote nalatig
heid of legt men geen schuilfcopgraven
aan. omdat men deze „muizenvallen"
niet wil. Er ls gebrek aan centrale lei
ding van Regeeringswege en ook worden
er te hooge lasten op de gemeenten ge
legd.
Het ls noodig. dat wij een geruststel
lend beleid der Regeering zien, o.a. ten
aanzien van de verschaffing van gas
maskers. Stelt de Regeering de versprei
ding daarvan op prijs of nlet?^
De heer v. d. ZAAL (A.R.) consta
teerde, dat wij op het gebied der lucht
bescherming nog lang niet gereed zijn.
Alles geschiedt veel te langzaam en te
stroef. Aan den top is er te veel orga
nisatie, hetgeen een vlotte afwerking
verhindert.
Bemoeit de minister zich hier niet te
veel met de inwendige aangelegenheden
der vereenlgingen? De gemeenten worden
op te hooge kosten gejaagd en de Over
heid houdt zich te veel afzijdig.
Hoe staat het met de evacuatie? Daar
mee ls men ook te laat.
De heer VAN HOUTEN (CDU.)
verklaarde de luchtbeschermlngsmaat-
regelan als noodzaljlelijk te aanvaart)
al kon hij de doelmatigheid van alle
inzien. Heeflt de Rc^eering zelf wel
trpuwen fn het feebquik van gasmaskë,
Betonnen schuilplaatsen en uttbi
ding van dê brandweer zijn noodig.
Rijk mag niet de grfpotp lasten op de
meenten afschuiven. Wie gewetensbezwa
ren heeft, maig niet gedwongen worden
mede te feijken aan de luchtbescher
mingsdiensten
KEES (S.D.A P.), betoog»
ipg nog piet haar (plicht tert
ie^luchcbeschermiing he^ft
I één wanverhouding tus-
i>or pefensie beschikbaar
-en wat het. Rijk voor de
irife op de begrooting
- wees even-
erjjig ten dan-
ningbouw, nu
|zich afzijdig
buren v#.lt t#
1.
De heer Di
dat de Regeei
aanzien van.
vegvuld. Er f
schen wat v
wordt gesteld
lucntbescherri
bréngt.
Van een zetfbeheersching der bevól-
klM in groote woningcomplexen ln de
stélen zal weinig sprake kunnen zijn. ter
z«| centrale leiding bij gedecentraliseer-
déjült voering moeten zijn.
Efe heer dr. I. H. J. VOS (L.) legt zich
neer bij het standpi^nt, dat de luchtbe
scherming geen rijkstaak is en spreekt
zijn waardeering uit voor hetgeen de
laatste jaren in ons land ls gedaan. Hij
pleit voor een eenhoofdige leiding van
de luchtbescherming.
Spr. betreurt niet, dat er geen animo
bestaat voor gasmaskers. Deze zijn alleen
noodig voor de vrijwilligers. In Engeland
kan de vijand niet landen, daarom kan
hij daar van gas gebruik maken om te
demoraliseeren. Dit behoeft men bij ons
niet te vreezen. 8pr. wil de gashysterie
in ons land tegengaan.
Mevr. MACKAY—KATZ (CU.) is
van oordeel, dat er bij de Luchtbescher
ming centrale leiding moet zijn.
Spr. acht het de zaak omdraaien wan
neer men aandrang om gasmaskers uit
de burgerij afwacht Acht de regeering
gasmaskers wel of niet noodzakelijk? Dit
moet duidelijk zijn.
De heer BIJL6MA (V.D.) ls van
oordeel, dat de regeering zien wel bewust
kan worden, dat er niet genceg ls ge
daan. Wij moeten afzien van een passief
fatalisme. Er wordt in het openbaar over
de beteekenis der luchtbescherming ge-
polimiseerd. Dit ls onjuist.
Alle houten loopgraven zijn ondeug
delijk, volgetfs spr. Hier worden waar
schijnlijk tonnen gouds aan besteed.
De heer ZANDT (ST. O.) is van oor
deel, dat de luchtbescherming geen ge-
meentetaak ls, vooral niet in dezen tijd.
De luchtbescherming zou op t-en misluk
king moeten uitloopen. Ten aanzien van
de gasmaskers lichte de regeering op
deugdelijke wijze voor. Men make de
luchtbescherming alsnog tot een rijks
taak.
De heer EFFEN Dl (C.) betoogt, dat
de toestand van de luchtbescherming
hopeloos is.
Antwoord van den minister.
De MINISTER VAN BINNEN
LANDSCHE ZAKEN, de heer Van
Boeyen, verklaart, dat binnenkort de ge
meentebesturen ingelicht zullen worden,
hoe de evacuatievoorschriften zullen lul
den.
Het ls moeilijk thans over de gasmas
kers te beslissen. Zeven a tien mlllioen
gulden zijn hiermede gemoeid.
Spr. citeert een brief van den minister
van defensie, waaruit blijkt, dat deze
verstrekking van gasmaskers niet noodig
oordeelt, daar
hij geen gasgeraar vreest.
De minister wil zich onthouden van
ingrijpen in de Vereeniging Luchtbe
scherming, doch dan dient de vereeni
ging zich ook niet te bemoeien met ver
schillende zaken.
Ten aanzien van de schuilkelders
geeft spr toe, dat de regeering terugge-
sdNPoicken ls voor de financieels gevol-
uwmaterla
zouden la
sie geb
h hout.
r k li zei
ingvoorzie-f
gen van den bouw daarvan. Dit ls ee^
regeeringsbeslissing geweest. Aan de go^
meenten zijn voorschriften gegeven, ho»f
de kelders te vervangen door loopgra»
ven.
Daarna werden behandeld de afdea*
lingen Krankzinnigenwezen en Armwe*
zen, waarna de vergadering werd ver
daagd tot Donderdagmiddag.
Zitting van Donderdag.
In de vergadering werden goedgekeurd
het aangaan van een leening van 3Qfl
millioen gulden, een wijziging van o*
Pensioenwet Spoorwegambtenaren en
daarna werd voortgegaan met de afd
Armwezen van Binnenl. zaken.
V olksh uis vesting.
Bij de afdeeling Volkshuisvesting gal
de heer BüMMtR (s.d.) in overweging
in de allereerste plaats voor arbeiders
woningen I te zorgen, wapaan groote bei
hoefte is; de bouw van Woningwet-wo
ningen moet doorgaan. De huren dienen 1
nauwlettend te worden bewaakt; de gei
stegen bouwkosten hebben reeds stiji
gingen van 40 Cent per week v'eroon
zaakt. Speciale aandacht voor den volks
woningbouw op het platiteland is noodig
Bepalingen, welke dezeiï bouw beperken
heffe men op. $)e krotdpruiming moet
doorgaan. Weike planijieljiheeft dë rei
g,pering (ten deze If
De heer TJA LM A (J
eens op de taak-jder rej
zjen van den aSjbeidersi
het parttbulier Snitiptiel
houdt entjtljgmflf' \4i
verwacht#. |i
j Waf'de
len betrel
ger kujni
zou willeL1
De heeft. d.
kwerftie V^n h^tp
Benepen enj wees\||ferop. ds
rilngnood éaitstaat. niet
worden, dsjjljde mepsch^i
keri. De ge&eenten 'moete
woongelegenhcden zorgen.^
De heer STElNMET
te betwijfelen, ,of er j aan
ment voldoende enetgie j
keld op het gebied der
ntng. Hetj aantal krotwon-n^en wordt,
volgens het rapport van den Nationale»
Woningraad, nog op 70.000 geschat. I
Het aantal éénkamehvoningen ls nog
groot; hygiënische en zedelijke gevaren
doen zich hier Voor. We zijn don oorlog
Ingegaan' met een te kleine woningrei
serve. Aan de woningbouwverenigingen
moet ruimer baan worden gelaten.
De heer RUYTER (rit I besprak in
't bijzonder den slechten woningtoestand
op het platteland en vroeg w&arom niet»
meer gebruik is gemaakt van don post
van f 10 000 voor verbetering van eigen
woningen en voor bijdragen aan ge
meenten voor eigen woningen van ai*
beiders.
Dr. VOS (lib.) wees erop. dat de krot
opruiming stelselmatig moet worden
aangevat, vooral op het platteland. Dat
een urgentieplan voor distributie van
bouwmaterialen wordt voorbereid, moet
worden toegejuicht; de minister denkt
dan ook aan den particulieren bouw.
De heer ANDRIESSEN (rit.) con
stateerde eveneens een daling van d<
woningproductie, vergeleken met het
vorige jaar. Bijzondere maatregelen zul
len moeten worden voorbereid, om ooi,
aan de particuliere nijverheid arbeider#
woningbouw mogelijk te majeen. Me*
onderschatte de beteekenis dfr reeds na
ingetreden prijsstijging van materlales
niet!
Mevrouw M A C K A Y—K A T Z (c.h.)
ondersteunt wat enkele sprëeksters heb«
ben gezegd ten aanzien va/n het platte
land. Spr. ls van meening, dat te groot*
onbekendheid hcerscht bij de gemeente
besturen met de bestaande regelingen.
Teo aanzien van de centrale leiding
der volkshuisvesting merkt Spr. op, daf
de behoefte bestaat aan een nationaal
plan.
De heer VANLIENDEN (s.d.) waar
schuwt tegen te sterke inschakeling van
de particuliere bouwnijverheid. De acti
viteit daarvan ontw.Mckelt zich daar, waar
de huurprijs niet door arbeiders kan wor'
den opgebracht.
De heer BIJL SM A (v.d.) Is van oor
deel dat er ten aanzien van de woning-
politiek geen reden is voor ernstige on<
gerustheid.
Er moet een overbrugging zijn tussehen
den prijs voor een nieuwe woning enden
prijs, dien ook de allerarmsten kunnen
betalen. Spr. wijst op het groot* belang"
van opruiming van krotten; speciaal ten
plattelande is dit een gebiedende elsch.
De Woningwet behoeft slechts uitbrei
ding om aan deze bezwaren tegemoet t«
kunnen komen. Doch ook de gemeente
besturen zijn niet altijd actief genoeg op
dit punt. De prijzen zijn in het algemeen
te hoog ten opzichte van de loonen. D«
regeering wijst echter bijdragen in dft
exploitatiekosten principieel af. De op
lossing is: uitbreiding van
de Landarbeiderswet.
Beschikking over een stukje grond kap
in den koopprijs tegemoetkomen.
De Landarbeiderswet worde toegepast
ook op sociaal met landarbeiders gelijk tf
stellen personen.
(De zitting duurt voort/*
ZUID
EN WC—
door
JAN TAN LOCSTOP.
De redacties van de Nederlandsehe
•owranteh hebben verschillendeaan-
sehrflvtngen ontvangen van hoogst ach
tenswaardige Instellingen om zich te
enthowden van scherpe artikelen Jegens kj^ne naties,
een der oorlogvoerende staten #jn om
smetteloos neutraal te blijven. Dat doen
as en Ik ben ook van plan zoo te Mande-
ha. Maar, heb ik mij afgevraagd!, kan
nen niet lelieblank-onzijdig zijn, wan
neer men de oorlogvoerenden, afgepast
am da beurt, toejuicht eq. aanvalt? Zou
ha* mogen? t Zou eigenlijk eerlijker,
tanmlnrëa ais t eerlijk geschiedt en aan-
gaolen Ik eoo eerlijk ben als regen, wil
fk *t wel eens prdoeeren.
Om eerlijk te tijn ls Duitschland aan
ie beurt voor lof en Engeland voor
bèaam. De vangst, die dé Duitsche ra ge
daan hebben met den dader van de aan
slag te Munchen ls al knap politiewerk
maar veel handiger nog is de
zij de Engefcche Intelli-
blj de neus hebben gehad.
ln het woordenboef het Engel-
Iprd „Intelligence" opzoekt, dan
als veppaling: verstand, be-
kundigheid, kennis,
Het fs dus duidelijk
bedoelen met hun
namelijk een dienst,
rersthha, begrip enz
bij plq dienst Het
elsctre écherpzinnig-
dpn heb ik yoof
tentte» geen bvermaat
(en Ufyhet verhaag dat
t doen een tikje over-
rien4|lljk van ^ltleg,
Duitschland, maar WJ de uitvoer ls die
maatstaf niet meer toe te paseen, want
door uit te voeren kan Duitschland geen
contrabande Invoeren.
Kr zal niet veel tegen te doen zijn.
Maar we hebben er een groote troost bij.
Als onze handel en onze scheepvaart
wordt lamgeslagen, mogen we ons erme
de troosten te weten, dat Engeland strijdt
voor de vrijheid en de belangen van de
IMS RIJKSWEG DENHAAGUTRECHT
Zaterdag opening.
De weg Den Haag—Utrecht zal Zater
dagmorgen om half elf voor het gebruik
worden opengesteld. Dit zal geschieden
bij het tegenwoordige eindpunt van de
weg, d w z. bij de overgang van de weg
naar Bodegraven. De openstelling zal in
verband met de tijdsomstandigheden
zonder eenige plechtigheid geschieden.
bertfeht, mededeel
wat de. Engelschi
ïnwöbgeilce Seryicj
erover]
held ls
de Hngélsc]
van onteag.-.M1
de rijultseheja e
dreven en wat
maar als hW gj
mhrflvdni ,<|6nf
I Jitleg,
ils zij Bét be-
Engelschen
lnzichtdienst
loopen. 5 'j,
die fk yoor
Het Isipjpn-
gerinf Viang
veratttfija, be-
iei^st zijn vvan de
Maar dit ls
<ïroot-Brittann»
slotje voor de wei
of ar twee Engel*
grip enz. minder I.
Intelligence Servtcty mai^ het is1 tref van Nederlandschen Zeeheld Jan van Galen,
belang dat genoemd land van pldii jls er Haijf Majesteit liet den schilder Willem
nog minder op te gaan letten wllfe er ln van^Kónijnenbtirg en den glazenier Joep
Gedenkramen m de Nieuwe Kerk
overgedragen.
Da Koningin aanwealf.
In tegenwoordigheid van de Koningin
zijn Donderdag tijdens een plechtige bij
eenkomst in de Nieuwe Kerk te Amster
dam de gebrandschilderde ramen ter
herinnering aan het veertigjarig regee-
ringsjubileum van de Koningin overge
dragen aan het kerkbestuur.
De kunstschilder W. A. van Konijnen
burg maakte de ontwerpen voor belde
ramen en de uitvoering was opgedragen
®(fn den glazenier Joep Nicolas.
De Koningin kwam bm ongeveer kwart
over elf bij het Paleis op den Dam en
begaf zich te voet met Haar gevolg naar
de Nieuwe Kerk. waar zich inmiddels de
burgemeester van Amsterdam en de le
den van het comité haddftn verzameld.
Afn de ingang van de kerlji werd de Ko-
nftjgin ontvangen floorfmr; L. J A. Trip.
dié Hare MajfestelU naarj de voor Hfar
bésten^e plaats bigeleicCde. De organist
van dp Nieuwe Kejtk, Hetófc Van Loohuis,
prelüdieerde op het moliéf van „Wilt
heden nu treden" uit Valerius' Getjenck-
clapck.
i Nadat allen hun plaatsfn hadtien In
genomen, we#d het woor<x gevoerq door
mr "lp"lp en vervolgehs sprak mr J. C.
W if, de ^ruyn van Melöi- en Marie-
kerke.
Da Koningin begaf zich toen toG op
eenlfjjfe afstand van de ranien, welke zijn
aangebracht boven het graf van den
buurt staan als het er op los slaat.
Hét bericht toch dat Engeland voortaan
ook de Duitsche ttitvoer zal controleeren
beteekent een zwa/e slag Voor onze han-
del en scheepvaart, die toch al geen over-
«shot hebben.
Niemand kan ontkennen, dat ónze
handel van Duitschland aoo goed als
geen hinder heeft ondervonden en van
Engeland des te meer Dt begrijp nog
fry dat dit veroorzaakt wordt door En-
gedztnTs positie ter zee en Dultschland's
positie te land, maar het feit blijft, dat
het Engeland ls. dat onze handel onmo
gelijk maakte, toen het nog alleen maar
betrof de aanroer naar Duitschland. Nu
echter aal er ook bijkomen, dat. zooals
het tn netjes gezegd wordt, ook de Duit
sche uitvoer „onder controle wordt ge
nomen" Deze nette term beteekent ln
beter Hoïlandsch ,4n beslag wordt geno
men". en nu staat het te wachten, dat
ook onze handel en scheepvaart op die
wijze „onder controle" komt.
Btj de aanvoer werd alles In be*lag ge-
■<*nen wat contrabande was voor
Nlcofas bij zich ontbieden en betuigde
Haar tevredenheid over hun fraaie werk.
Terwijl de organist het Wilhelmus
speelde, bpgaf de Koningin zich naar
bulten, waar de auto's gereed stonden
om naar Den Haag terug te keeren.
.UTRECHT'S WEGENPLAN.
Op het ontwerp der Utrechtsche pro
vinciale begrooting voor 1940 is een be
drag vgn f 400.000 op de kapitaaldienst
uitgetrokken (evenals vorig Jaar) voor
de uitvoering van het provinciale wegen
plan. Ged.. Staten stellen voor van dit
bedrag o.m. te besteden voor weg no. 4
(Woerden—Montfoort), Voor aanleg van
een gedeelte tussehen de nieuwe rijks
weg 's-Gravenhage—Utrecht en de Zuid-
Hollandsche grens ten Noorden daarvan;
weg no. 5 (De MeernOudewater)
voor grondaankoop en verbetering onder
Hoenkoop;
weg no. 6 (Benschoprijksweg van
Utrecht naar 's-Hertogenbosch), voor
grondaankoop en verbetering onder
Benschop.
AMERICAN BLEND
MIDDENSTANDSEXAMENS. J
Bij de te Rotterdam gehouden Mid
denstandsexamens jijn geslaagd w
Smit. Glessendam; C. Trapman. Gles-
sendam: L. Verhoeff, Waddlnxveen; C.
f. Verkerk, Gouderak; A. Vis, Alblasser-
dam; G. Vogel, Hardinxveld; H. Vonk,
Stolwijk; R. J. d. Wal, Waddinxveen;
J. Wervenbos, Hardinxveld; A. v. Leeu
wen. Gouda; A. van Zessen, Oud-Alblas;
P. G. Scharleman, Gouda.
jlergambacht. Voor het eerste elftal
£taat een wedstrijd op eigen terrein op
het programma tegen Nleuwerkerk I.
Het beloofd een spannende strijd te wor
den.
Brandwijk. De collecte voor het Alge
meen Steuncomité heeft f 73.89 opge
bracht.
Groot-Ammers. Voor het belastingjaar
1940-'41 zijn voor de peraoneele belasting
200 opcenten vastgesteld én voor de ge-
meente-fondabelasting 78.
Gevonden: Een rljwlelbelastingmerk.
Te bevr. bij J.. Terlouw A 96.
»De Reisduif".
Krimpen a.d. Lek. De postdulrenver-
eeniging „de Reisduif' hield haar jaar
vergadering ln de zaal van Café-restau
rant Schippers. De verslagen van secre
taris en penningmeester werden onder
dankzegging goedgekeurd. Er bleek een
batig saldo aanwezig te zijn. Het be
stuur werd ln zijn geheel herkozen. Ten
slotte werd het voorstel aangenomen om
16 December een tentoonstelling te hou
den.
Dames-comité.
Krimpen a.d. Lek. Hier heeft zich een
dames-comité gevormd om gaven, het
zij ln natura, hetzij in geld, ln te za
melen om de hier gelegerde militairen
met St. Nicolaas een verrassing aan te
bieden.
Moordrecht Verschillende Iepen boo-
men staande aan de IJsseldJJk, zullen
wegens de iepziekte gerooid moeten wor
den.
Molenaarsgraaf. Dt opbrengst der col
lecte ten bate van het Algemeen Steun
comité bedroeg f 117.03.
Nieawerkerk a.d. Utsel. De nieuwe brug
over de Ringvaart ln de Zuidplaspolder
in de Zeven huizerhoek, ls 100 goed als
gereed. Zoodra deze nieuwe brug in ge
bruik zal zijn genomen, wordt de oude
brug gesloopt.
Eieren veiling Donderdag 32 Novem
ber. Aanvoer 4750 stuks. Prijzen f 4.80—
f 6.20; kipeieren f 3.80--4.40; heneieren
f 3.30—3.80; eendeieren f 4.75, alles per
100 stuks.
N^w-Lekkerland. De heer W. J. Ver-
ztjl heeft een aan hem behoorend blok
van acht woningen, genaamd ,3elle-vue"
en staande aan den Middelweg, onder
hands verkochtaan den heer A. Rljkée
te Al b lasser dam.
MeJ. P. c. den Boer heeft, wegens
voorgenomen huwelijk, ontslag genomen
als leidster van de Gereformeerder Meis-
Jesvereeniging „Mirjam".
Nleuwerkerk a.d. IJssel. De heer D. v.
Houweling, heeft bedankt als voorzitter
(Ier Anti-Rev. Kiesvereeniging.
gemengde zangvereen. „De Lof-
stem" zal dit jaar geen Kerstwijdings-
avond houden, zooals dit de laatste ja
ren gewoonte kas; inplaats hiervan zal
een zanguitvoering worden gegeven op
een nader te bepalen datum. Het niet
houden dezer wijdingsavond houdt zijn
verband met het feit, dat velen der le
den onder de wapenen zijn.
De toestand op Ver-Hitland.
Nleuwerkerk a.d. IJssel. Dat de tiranie
ln de buurtschap Ver-Hitland nog niet
beëindigd is. met het overlijden van den
heer Bloot, werd dezer dagen bewezen,
toen een automobilist, die ter plaatse on
bekend was, gedwongen werd 2 K.M.
achteruit te rijden, daar de heer Bloot
Jr. weigerde dén bestuurder door te la
ten. Wanneer zullen de autoriteiten een
eind maken aan deze toestand.
V«rglit U nlall Ze heeien:
en ze zijn niet rond, doch hartvormig.
.Heemskerk".
Nieuw-Lekkerland. Maandagavond hield
de IJsclub „Heemskerk" ln het café Van
Vliet haar jaarvergadering. De voorzitter
de heer C. C. van Dijk, memoreerde *ln
zijn openingswoord het overlijden van
den heer A. de Jong Cz., die tal van Ja
ren bestuurslid van dè vereeniging ls ge
weest. Uit de rekening en verantwoor
ding van den penningmeester bleek, dat
er een batig slot was van f 246,86. Door
de heeren M. de Jong en A. Verkerk werd
de rekening nagezien en accoord bevon
den. De aftredende bestuursleden, de
heeren S. 8mit, H. de Vries en D. de
Lange werden bij acclamatie herkozen.
Eveneens werden herkozen de commis
sarissen W J. Verzijl en W. den Boer,
terwijl in de vacaturen, ontstaan door
het overlijden van den heer A. de Jong
Cz. en de ontslagname van den heer J.
J. Verhaar, gekozen werden de heeren
A. Verkerk en A. J. Verhaar. De regeling
van de wedstrijden in de ax winter werd
aan het bestuur overgelaten. Na de
rondvraag, welke weinig opleverde, had
onder de aanwezige leden een verloting
plaats.
Nieuwpoort De uitslag van de wed
strijd tussehen de damvereenigingen „Kijk
Uit I" te Nieuwpoort-Langerak en „Denk
en Zet I" te Ameide, ls als volgt:
Kijkt Uit I. Denk en Zet L
J. HakemulderH. den Boer 9
M. Deelen—A. Labee 11
A- P. Brokking—T. van Zessen 5—2
A. Droog—B. Verhelj p 3
A. den HartogA. Diepenhorst 20
J. Ouweneel—J. Kool (y 2
W. v. Beuzekom—H. Prince d. Aa 2—0
B. Vermeulen—A. v. d. Grein l—l
Joh. Ouwerkerk—R. Labee 2_o
G. Stlgter—G. Heljkoop i_i
11—9
Noordeloos. Voor het damdlatrici
„Leerdam speelde „Ons Genoegen" een
competitiewedstrijd tegen „Brederode",
van Ameide. „O. G." was volledig, terwijl
de gasten twee invallers telden. De ger
detailleerde uitslag was:
O- O- Brederode
W. van Muljlwijk—W. Bouter 2-4
D Rietveld—T. Kool 2—0
P. de Groot—W. dé Bie l—l
P. Kros—B. v. d. Berg O—2
D. de Groot—M. de Kraak 2—0
C. de GrootO. Langerak 20
J. Kros Jr.G. Roodhorst 02
W. de Jong—B. Versluis 02
J C. HoeljenooaJ. Versluis 0—2
H Trappenburg—Chr. Verguis 2—0
Totaal 11—9
Polsbroek. De collecte ln deze gemeen
te, gehouden ten bate van het Alge-
KDk? efkkxO 3xi, Uad
meen Steuncomité heeft f 73.60 opeer
bracht.
Streefkerk. De minister van Onder
wijs, Kupsten en Wetenschappen heeft
gunstig beschikt op een verzoek van het
gemeentebestuur om na 1 Januari a.s.
den vierden leerkracht aan den OI*
school I te mogen handhaven, zulks voor
het tijdvak van 1 Januari—1 April 1940
Wagenrennen.
Zevenhuizen. De jongens A. P. Koren
en J. de Koster reden spelenderwijs met
een handwagen op de EendrachtsdijK.
Doordat de 10-jarige J. de K. stoeiend
op de wagen stond, kon de andef de wa
gen niet meer recht houden en koerste
naar de waterkant. Bang voor een nat
pak, sprong de K. uit de wagen en kreeg
een beenfractuur. Nadat dokter Ver-
duyn den Boer hulp had verleend, had
overbrenging naar een ziekenhuis plaat/
Gasverkenners.
Zevenhuizen. De opleiding voor ga»
verkenners is beëindigd. Deze cursus
werd, onder leiding van den heerWob-
bes, door 23 personen gevolgd. Momen
teel wordt door dezelfde personen een
E.H.B.O.-cursus gevolgd onder leiding
van dokter Verduyn den Boér.
Zevenhuizen. Veiling op 22 Novembei
Aangevoerd 9504 eieren. Prijzen kippen
eieren f 5 256.35; henneneieren f 4.15
f 525; eendeneieren f 2.603.40; allsc
per 100 stuks. Hanen f 0.80; kippen
f 0 55—f 1.50 en konijnen f 1.15—2.05 p
stuk.
«EBR0KEMTR0TS.
Romac Tan VIOLETTB CARR,
De woorden klonken treurig en de
rader had het hoofd gebogen. Lore zag
het en wae een oogenbltk later bij hem,
sloeg haar armen om zijn hals.
.Vader, lk ben erg onhebbelijk geweest.
Ik had dit niet mogen zeggen. Wij we
ten immers allemaal, dat U altijd ge
werkt hebt, zonder iets te kunnen berei
ken. U kunt onmogelijk alles goedmaken
er Toor u °P Loringen verknoeid ls."
De vader streek haar over haar blonde
haar.
.,Je bent mijn lief kind, Lore. Maar
aardl8 tegen Frank te zijn, hij
verdient het toch
Vlug verliet h« het vertrek, Lore stond
echter nog langen tyd op dezelfde plaats
en dacht en dacht, tot haar hoofd haar
pijn deed.
„Probeer aardig tegen Prank te ztln"
had haar vader gezegd.
Zeker, Prank had alle zorgen yan
haar vader afgenomen. Daarvoor was ze
hem ook zeer dankbaar, als eerst maar
die angst verdween. Deze angst was het
echter, die zij voelde als zij maar aan
Prank dacht, liefde kon zfj hem niet ge
ven, het zou wel altijd dankbaarheid
blijven.
Langzaam ging Lore naar den tuin.
DERDE HOOFDSTUK.
Frank Daalman was in zijn wonLig.
langzaam in gedachten verzonken 11/
hy door de vertrekken. Van de zakeiyke
aangelegenheden gingen zyn gedachten
naar Loringen. Eigeniyk - Als hy met
zichzelf te rade ging, begreep hy zich
zelf niet meer. Zijn heele wezen ver
langde naar het jonge, blonde meisje
waarvan hy wist, dat zij hem niet lief
had. Deze liefde werd dagelyks heviger,
verlangender. En toch wist hij, dat hij'
op een harde proef, zou worden gesteld.
Frank Daalman rekte zyn elegante
gestalte uit, die steeds boven de men-
achen uitstak, waar hy ook kwam. Ge
duld! Hij zou haar winnen, maar ge-
makkeiyk zou het hem niet vallen, zoo
veel geduld te moeten oefenen. Over
morgen was het de trouwdag!
Doch ook deze zou geen vervulling
brengen. Het was slechts een maatregel,
zoodat hy Lore niet aan Iemand anders
zou behoeven af te staan! Lore! Het le
ven was koud, onverdragelijk, waarde
loos zonder haar. Als hij slechts een en
kele keer dit mooie, gouden haar mocht
kussen! En hy had het gekust! Niemand
had hem, haar verloofde, dit kunnen
verhinderen, zelfs Lore niet! Maar zij
was nog schuwer en angstiger geworden.
Dat wist hy en hij had het dus verder
nagelaten, zy verbeelde zich, dat zij
dezen knappen, maar Innerlijk volkomen
bedorven man kon liefhebben. Daarvoor
had hy menschenkennis genoeg. Het
was een geruststelling voor hem geweest
toen men hem op Loringen verklaard
had, dat Frits Rohrbeck nooit een aan
zoek had gedaan. Frank haalde diep
adem. Rohrbeck had Lore nooit gekust!
Slechts hem zou de eerste kus gelden,
hem, Frank Daalman! HU stak een si
garet aan en overlegdê4 toen, wat hij
als huwelijkscadeau voor Lore by zijn
juv/elier zou koopen. Eigeniyk had hij
persoonlijk een si»ier en myrthekrans op
het hoofdje van Lore het mooist gevon
den, want haar grootste sieraad was toch
haar frissche jeugd. Maar het was nu
eenmaal gewoonte, dat dë bruid van een
vermogend man een kostbaar geschenk
ontving. De Juwelier had hem een zeer
byzonder collier laten zien. wel was de
prys overdreven hoog, doch dat speelde
geen rol, zoodra het Lore betrof. Lore,
die hem zou leeren liefhebben.
Dr. Daalman wist niet hoe lang hy zoo
had gezeten Tegenwoordig zat hy vaak
ln gedachten verzonken en vergat den
tyd.
Dat zou anders worden, als Lore maar
eerst zUn vrouw was. Ze zouden op reis
gaan, naar Caprl! Hy zou haar ook Pa-
rys, Nice. Monte Carlo of Lugano laten
zien, dat wist hy nog niet precies In
leder geval zou Lore zich op de huweiyks
reis wel verheugen. Het zou hier ln huis
ook niet zoo stil meer zyn, want met de
Jonge mooie vrouw zouden er ook men
schen in zyn huis komen en vrooiyk ge-
lacht zou opklinken. Deze stilte en rust
zouden dan tot het verleden behooren.
Hy was al oud! Midden ln de veertig!
Niet, dat hy zich oud voelde, 0 neen!
Daarvoor was hy ln zyn leven te vaak
alleen geweest. Maar Lore's Jeugd zou
hem misschien oud vinden.
Dr. Daalman stond op Waarom zou
Juist Lore hem oud vinden? Waarom de
den andere vrouwen zoo haar best by
hem? Waarom hadden die zich jaren
lang moeite gegeven hem te winnen?
Omdat zij op zyn geld belust waren-
Maar Lore wilde hem niet. Zy wilde Frits
Rohrbeck, omdat hy een jonge, knappe
man was
Helder en duidelijk klonken deze
woorden. Zoo helder en duidelijk, als
had iemand naast hem ze uitgesproken.
Hy liep met groote passen door de ka
mer Toen ordende hy zyn gedachten en
liep naar de eetkamer. Een oogenbllk
zat hy zwijgend tegenover zyn oude
huishoudster Opeens keek hy haar aan
onderzoekend, opmerkzaam.
„Lieve Mevrouw Keiler! Ik wilde U
vragen ook na ntijn huwehjk in myn
huis te biyven. Myn verloofde is nog
heel Jong; ik wil in geen geval de lasten
van deze groote huishouding op haar
schouders leggen. Wat denkt U daar
van?"
Hy behoefde het antwoord eigeniyk
niet te hooren, want een gelukkig lach
je kwam op het gezicht van de oude
dame. Toen zei ze:
„Ik dank U, dat U my ook verder Uw
vertrouwen wilt schenken, meneer Daal
man. Maar als ik bedoel: zal de
Jonge mevrouw het hier mee eens zyn?"
.Hatuuriyk zal ze dat."
Het antwoord klonk kort en Dondig.
maar hy schrok zelf even van den klank
van zyn stem. Hoe boud had hy dit ge
zegd. Hy wist toch heelemaal niet, of
Lore aich met rijn beslissing inzake de
huishouding sou kunnen vereenigen. En
als ze haar aanwezigheid nu eens lastig
vond? Hij schudde die onaangename ge
dachten van zich af. Lore zou rich wel
schikken."
„ft ben een beetje opgewonden, Me
vrouw Keiler," zei hy tegen haar.
Neemt U het maai; niet kwaiyk En nu
moeeten vrij maar aan de pastei begin
nen."
Van dat oogenbllk af praatte hy
▼riendeiyk met haar over ditjes en dat
jes. Er was nog veel te doen eer de jon
ge vtouw waardig ontvangen sou worden
Sn als ze vam de reis terugkwamen,
moest alles in orde zyn.
Dr Daalman besprak dit alles, terwyi
Mevrouw Keiler Instemmend knikte, zy
zou hem tevreden stellen, maar ze wist,
dat dit niet gemakkeiyk zou zijn, omdat
hy een moeilijk te voldoen mensch was.
Na het eten stond hy op. schoof zijn
stoel te-fug en verliet haastig het ver
trek. Zy keek hem in gedachten ver
zonken na en mompelde in zelf zelf:
..Wat moet hy veel van haar houden,
maar hy gelooft aan geen geluk lk
voel het. En hy verdient het toch heusch
Misschien weet freulle Loringen niet wal
voor een rykdom rijn liefde beteekent'
Een stralende Augustusmorgen! De
zon had al haar pracht op dezen dag
met byzondere gulheid uitgestrooid. De
rozen in het park Loringen geurden zoo
betooverend. dat de lucht zich zwaar en
bedwelmend op de menschen legde. De
vogels zongen uit volle borst. Alle plan
ten waren met een lichte dauw bedekt
en de druppels glinsterden in de zon ais
diamanten.
Een kleine slanke witte gestalte liep
langs den muur, waar tussehen het groen
roode en witte klimrozen bloeiden. In
den >tuin waren bloemperken, met roze
marijn, vingerhoedskruid, riddersporen,
vergeetmynietjes en liefdesterren.
Deze laatste waren zeldzaam wit en
geurig en de sneeuwwitte bloemen hin
gen als een fyne sluier naar beneden.
Liefdessterren! BUna vUandig keek het
meisje er naar. Ze ging vlak naast d«
bloemen staan en snikte luid.
„Er bestaat geen liefde? Er is alleen
macht en geweld! Wie die bezit, behaalt
altyd de overwinning!" Het meisje geer
de naar het pad terug en liep langzaan»
verder.
fWordt vervolgd).
