IgSHB] SCH00NH0VEN5CHE COURANT j
ONSCHATBAAR VERLIES.
St.NicoIaascadeaux
zooals beenpijpen, jasbeschermers,
hand beschermers, oor warmer», ket-
tingkasten, rij wielen, autopeds enz.
Groote spanning
tusschen Rusland en Finland.
le radio?
1
■II
2000
J. K. SNOEI
JAN BROUWER
„Insulinde”
WOENSDAG 29 NOVEMBER 1939
TWAALF BLADZIJDEN.
Ne. 8405.
NOVEMBER lf.59
wil
Electriiche »cheerapparaat (Philips}.
Electriech gramuloon combinatie.
vu
TM
NIEUWE
24 nur in
hun
on-
h*Ip
K.
sfeer in Moskou.
TE
de
bestaat uit drie
nota
tonton
SCHQOMH0VKM
IBONNE’S, die öch aan
vember.
en 414 4 M KRO
o v ember.
in 414.4 M. NCRV
3 Onderwijsfond*
L
m.
▼ARA tete®-
en 736—8*6
handelingen, welke onlangs zijn gevoerd,
uiteengezet.
Finsche
in
dat
Aansluiting
radiocentraie
ilecht* f* et. p. week
i zffn,
blad
STADH V19ÜTBAAT t-S
JLOriKEBSTKAAT M
HawiU -T.L 113 - Uhoonhor»
Kad>o<«hnicu*. Service v P.llipr radio El.dhow»
Philips radio
1940
contant of reedt af.
f i.-p.w’
FINLAND’S ANTWOORD AAN
MOSKOU.
BEREID, TROEPEN TERUG
TREKKEN.
Mil. Morton hetwllde doek
Na een bespreking heelt de Finsche
regeerlng haar antwoord cp Ss
de regeerlng der Sovjet-Unle
ceerd.
ZU wijlt er op, dat zij bij de onder-
MOSKOU ZEGT HET NIET-
AANVALSVERDRAG OP.
Gisteren heeft Molotof den gezant van
Finland te Moskou het Russische ant
woord op de Finsche nota van Maandag
overhandigd.
De Russische
deelen.
In het eerste constateert de Russische
RUSSISCHE MAATREGELEN.
Verloven ingetrokken.
Generaal Meretchkof, de commandant
van het district Leningrad, heeft alle
verloven Ingetrokken en aan alle officie
ren, onderofficieren en manschappen be
vel gegeven zich binnen
depots te melden.
Een overeenkomstig
langs uitgegeven voor de Russisch Oost-
zeevloot door
raai Trubitsch.
In de buurt van Leningrad worden op
groote schaal manoeuvre» gehouden,
waaraan zware bommenwerpers en jacht
vliegtuigen deelnemen. De militaire staf
van het district Leningrad heeft het vol
gende communiqué uitgegeven „In ver
band met de u.tdagende artilleriebeschie
ting van Finland uit op onze troepen,
hebben de Russische troepen bevel, het
vuur te beantwoorden. Indien zich de
Finsche provocaties mochten herhalen,
totdat zij, die het vuur geopend hebben,
vernietigd zijn".
DE ANTI-FINSCHE BETOOGINGEN IN
RUSLAND.
In geheel Rusland worden de anti-
Flnsche betoogingen voortgezet. Ze zijn
gericht tegen de „Finsche provocaties’ en
dreigen met represailles.
De Russische luchtmacht heeft een re
solutie aangenomen, waarin gezegd
wordt: „Onze vliegers zijn prachtig voor
bereid. Indien de communistische partij
ons bevel geeft, dan zullen .zwermen"
jachtvliegtuigen en bommenwerpers den
vijand zonder genade vernietigen, en al
dus verdere anti-sovjet-provocaties ver
hinderen”.
Een bijeenkomst van Moskousche
schrijvers en dichters heeft verklaard:
„Onze regeerlng heeft aan de Finsche
oorlogskliek een laatste gelegenheid ge
geven haar houding te herzien. Indien
zjj van deze gelegenheid geen gebruik
maakt, zal zij spoedig het lot ondergaan
van kolonel Beek en president Moscicki."
Ophitsing per radio.
Radlo-Moskou 1» thans voor het eerst
ook in het Flnsch gaan uitzenden In
deze uitzendingen, waarin een Finsche
vrouw als spreekster optreedt, wordt het
Finsche volk opgestookt om zijn pre
mier weg te jagen.
Voorts worden door de radio voortdu
rend resoluties van arbeiders in bedrij
ven in alle deelen van de Sovjet-Unle
bekend gemaakt, waarin zij zeggen, dat
zij willen strijden. Zoo hebben de mijn
werkers in het Donetz-kolenbekken vol
gens United Press verklaard dat zij, als
het noodlg mocht zijn, terstond zullen
optrekken om de Sovjet-Unle te verdedi
gen en dat zij onderwijl de steenkool-
productle zullen opvoeren om in de be
hoeften van de natie te voorzien.
Een oorlog onvermijdelijk?
In buitenlandsche kringen te Berlijn
vreest men, dat een oorlog tusschen Rus
land en Finland moeilijk te vermijden
zal zijn. Duitsche bevoegde kringe i zijn
optimistischer. Intusachen blijft het
ambtelijke standpunt, dat dit geschil
Rook- on Pruimtabakken
vanat 6 cent per half en»
Vraagt ze Uwen winkelier of bij
W. RIJNEVELD,
Haven 66 - Tel. 91 ichoonhoven
5 Schrif tlaaxog en
m (930—8 45 Ge-
rgendicnst, 11.00
met Pianobege-
12.00 Berichten,
Berichten ANP,
.sch Bakxi Orkeri
-2.55 Gramofoon;
o en Oramotocm;
Chr. Kinderkoor
j; 4.44 FeMeata-
jd; 5.45 aremo-
iauserie; «De sa-
ig en het onder
en ütoommaabi-
epen', 7J0 Be-
>r eking, 8.00 De
ling SOS becieh-
8.00 Causerie
in de breodtog
ahemeebe Ottert
10.00 Berichten
ur, 1036 Vervolg
300, CA. HM
VOOR ALLEN EEN GENOT!
als U met de St. Nicolaas een
HAARD- OF HAARDKACHEL geeft
De zuinige, veel warmte gevende
F W HAARD of HAARDKACHEL
HAARD-KOOK-KACHEL nog voor on-
verhoogden prijs. - Een Becht Dyse-
rinek Haardkachel, mooi model, flinke
capaciteit, reeds voor 50.-, ongeplaatst.
Vul-, en Huishoudkachela - Fornuizen
Zonder verplichting inlichtingen bij
HAARD- EN KACHELHANDEL
G. TROMPETTER
Lopikentr. 49 - Schoonhoven,
verscheidene dagen geleden moet zijn,
daar kapitein Prien naar verluidt naar
de Duitsche wateren teruggekeerd is. al
vorens rapport omtrent de torpedeering
uit te brengen.
United Press wijst er op, dat er In het
Duitsche communiqué slechts sprake van
is, dat de duikboot den Brltschen kruiser
„getorpedeerd en vernietigd" heeft; et
wordt niet gezegd, dat de oorlogsbodem
tot zinken is gebracht.
Te Londen niets van be.
kend.
Het Ministerie voor de Voorlichting te
Londen, heeft een verklaring gepubli
ceerd, waarin gezegd wordt. „Naar aan
leiding van de Duitsche bewering, als zou
een Britsche kruiser zijn getorpedeerd,
kan worden medegedeeld, dat hiervan te
Londen niets bekend U-”
den gemaakt, die In de loopgraven ge
zonden werden om het bajonetten en
messen de gewonden af te maken, ble
ken, in het burgerlijk leven teruggekeerd
niet maar in eens die moordlust te kun
nen afleggen. Aan die beangstigende
rechtstreeksche gevolgen denken we nu
niet, alleen maar aan de reeds sterk
merkbare Invloed op hen, die ver van het
front en In neutrale landen leven. „Nog
Iets nieuws vandaag?" „Neen, weer een
Engelsch schip getorpedeerd. Ik geloof
30 man verdronken”. „Anders niets?"
„Neen, niets bijzonders dus”. Zulke ge
sprekken kan men In elke kring hooren
en erger dan dit. Hoe neutraal we ook
zijn, we hebben onze sympathieën ten
opzichte van de oorlogvoerenden en wan
neer een bericht komt, meldend, dat de
ons sympathieke partij een zeker aantal
mannen van zijn tegenpartij heeft ge
dood, dan gevoelen we ons verheugd. We
vergeten ten eenemale. dat de mannen,
die in duikbooten, in zinkende schepen,
in brandende vliegtuigen, omkomen, jon
ge levens zijn met hoop op behoud met
verlangen naar redding dat zij evenzeer
aan het leven hechten als de onverschil
lige lezer der berichten, dat zij moeders,
vaders, vrouwen, kinderen en verloofden
hebben, voor wie hun dood de zwaarste
slag is, welke hen kon treffen. Ons ge
voel is in dat opzicht reeds nu zoodanig
afgestompt, dat we niet meer begrijpen,
niet meer willen begrijpen, hoe wreed en
hoe gemeen en hoe volstrekt onnoo-
dlg al die offers zijn.
Dat is de schade die de oorlog uitwerkt
achter het front en een verlies dat van
grooter beteekenls is dan het verloren
gaan van een lading handelsgoederen.
Naarmate de oorlog langer duurt zal
die verruwing der zeden en van het ge
moedsleven in alle landen, ook in de
nlet-oorlogvoerende groeien en machtl-
ger worden en meer haar invloed doen
gelden op het openbare leven. Met de
duur van de krijg zal die Invloed het zie-
leleven dieper en onherstelbaarder aan
tasten.
Onze verliezen aan levens, schepen en
goederéh zijn nauwkeurig te berekenen,
maar niet te schatten is ons zedelijk ver
lies.
s Imperatief,
aandrang in
Advertentièn: 1—6 regels 1.30,
elke regel meer f 0.20; derde
plaatsing halve prijs. Adver-
tentlën worden gratis ge
plaatst in „De Gorcumer".
tO Orgetep* M
rte' «Onse boo
ing, 1030 Foot
ibedrijven, 1&00
Ortert, 1XM
jfoon,
r de vrouw, 130
jfoon, 3.14 Foor
K) VARA Oztert;
ra*atogtecfao
«dar, IA»
M) Bijbal I I*™-
berichte» 4*
L Varia; 8JB W-
k00 niilWmm
VARA OrteM
mugbuk; MJk
Jrgotapel; DUB-
NIEUWSBLAD VOOR ZUID HOLLAND EN UTRECHT
I MH TeraeXering IS cenU meer. Teler. M TeL-Adres: Vannooten. S. i W. N. VAN NOOTKN, SCHOONHOVKN, HAVEN M Footrekenlng 137SS. L
dat zij Leningrad onder bedreiging
houden.
In het derde deel wordt geconstateerd
dat de Finsche regeermg een vijandige
daad pleegt jegens de Sovjet-Unie, wel-
ke niet vereenigbaar is met het niet-aan-
valsverdrag, dat tusschen de twee landen
bëetaat. Derhalve acht de Sovjet-Unia
zich genoopt zich van heden af ontsla
gen te achten van de verplichtingen van
<tiat verdrag, dat systematisch door de
Finsche regeerlng is geschonden.
NOTA OVERHANDIGD.
Nader meldt Havas uit Moskou, dat
Molotof, de volkscommissaris voor bui
tenlandsche zaken, in tegenwoordigheid
van den vice-commissaris Potemkin, den
Fmschen gezant te Moskou, Yrjo Koski
nen, een nota heeft overhandigd, waar
in het verdrag van non-agressie. dat tus
schen Finland en de Sovjet-Unie is ge
sloten, wordt opgezegd, .wegens de anti-
Russische politiek van Finland.
de
op de nota van
J gepubli-
Weer een Britsche kruiser
getorpedeerd
RAPPORT VAN KAPIT1IN PRIEN.
Schip van de zware
Londen -klasse.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht meldt, dat een Britsche kruiser
van de „London"-klasse door kapltetn-
luitenant ter zee Prien, die onlangs een
geslaagde aanval op Scapa Flow heeft
gedaan, ten Oosten van tie Sttetland-
eilanden. Is getorpedeerd en vernietigd.
(De kruiser» van de ,,London”-kla*se
zijn van het zg zware type. Behalve de
„London" maken van deze klasse deel
uit de kruisers „Shropshire”. Devonshire”
en ..Sussex”. De schepen meten ongeveer
9800 ton).
In welingelichte kringen te Berlijn ver
luidt. naar United Press meldt, dat van
den Brltschen kruiser
zevenhonderd opvarenden
zijn omgekomen.
Het oorlogsschip zou getorpedeerd zijn
tusschen de Shetlandeilanden en de
Noorsche kust. De datum waarop de tor-
pedeenng zou zijn geschied is niet be
kend. maar men neemt aan dat dit reeds
Niet-aanvalaverdrag opgezegd Finnen
van provocatiei beschuldigd - Oorlogs-
ve het
stond.
Na ongeveer dertig tot veertig mlnu-
ten van strijd, hield de vijand met schie
ten op en werden drie sloepen, welke
niet door de granaten getroffen waren.
regeerlng. dat de Finsche rggeering
haar antwoordnota heeft ontkend,
op 26 November een aanvalsdaad is ge
pleegd. hetgeen niet anders kan worden
uitgelegd, dan dat de Finsche regeerlng
de openbare meening verkeerd wenscht
voor te lichten.
In het tweede deel wordt geconstateerd
dat de weigering, de troepen terug te
trekken tot 25 km. van de grens en de
vraag om de Russische troepen van de
grens terug te trekken, erop wijst, dat de
Finsche regeerlng Leningrad onder de
onmiddellijke bedreiging van zijn leger
wil houden. Verder wordt verklaard, dat
de Finsche troepenmacht zich grooten-
deels bij dit deel van de grens bevindt,
terwijl de Russische troepen op vele hon
derden kilometers van de grens gecon
centreerd zijn. De aanwezigheid van de
Finsche trdepen echter beteekent een di
recte bedreiging van Leningrad. Hieraan
wordt toegevoegd, dat het terugtrekken
van de Russische troepen tot 25 k.m. van
de grens een dwaasheid is, aangezien de
troepen dan zelfs nog niet in de voorste
den van Leningrad zouden liggen, het
geen deze stad in groot gevaar zou bren
gen. De voorstellen van Rusland zijn mi
nimale eischen; indien de Finsche re-
geering ze verwerpt, dan beteekent dit.
haar standpunt reeds heeft
ZU betoogt voorts, dat van
zijde niet provoceerend is opgetreden:
geen enkel kanonschot is gelost, hetgeen
filet kan worden gezegd van Russische
zijde.
Niettemin verklaart de regeerlng van
Finland zich bereid haar troepen op de
Karellsche landengte van de grens op
de door de Sovjet-Russische regeerlng
gewenschte afstand terug te trekken, op
voorwaarde, dat van Russische zijde een
gelijke maatregel wordt genomen.
Verder doet Finland het voorstel, dat
de Russische en Finsche grenscomman-
danten gezamenlijk een onderzoek zullen
instellen naar de toedracht van net in
cident.
In de drie maanden oorlog zijn van de
volgende neutrale Nederlandsche schepen
tot zinken gebracht: Mark, Binnendijk,
Tegri, Safe, Simon Bolivar, Sliedrecht,
Spaarndam.
Bij de ramp van de „Simon Bolivar”
«ijn 86 menschen omgekomen, met de
„Sliedrecht" 26 en met de „Spaarndam"
5. Van de buitenlandsche schepen ver
melden we alleen de „Curageous", waar
mee 550 mannen het leven verloren, de
„Royal Gak”, waarmede er 800 ten on
der glpgen, de Engelsche hulpkruiser,
welke dezer dagen getorpedeerd werd en
die 300 mannen meenam, de Poolsche
mailboot „Pilsoedskl” met 7 slachtoffers,
een Britsche loodsboot met 22 dooden,
een Duitsch marinevaartuig met 12 doo
den, een onbekend aantal Duitsche duik
booten met een onbekend aantal dooden.
We zijn evenals in 1914 nu al zoover,
dat die regelmatige vermelding van zoo
veel dooden ons niet méér aangrijpt dan
kort geleden het dagelijksche bericht
van een auto-ongeval. Toen kort voor de
oorlog eenige duikbooten onder gingen,
leefde de geheele wereld mede en hoop
te men op tijdige redding der opgeslote
nen. Toen spanden vreemd en eigen
zich om het hardst in om menschenle
vens te redden en wanneer ergens een
vliegtuig met een of twee personen ver
mist werd, zonden verschillende staten
hun scheden en vliegtuigen uit om naar
de zoek geraakt? vliegmachine te speu
ren. Dit laatste is menschelijk en de na
tuurlijke aandrang van de mensch om
een in nood verkeerend schepsel, mensch
of dier, te helpen en zoo mogelijk te red
den. Daarvoor stelt menigeen zonder aar
zelen eigen leven in de waagschaal. Het
is wat de wijsgeer Kant omschreef als de
categorische Imperatief, namelijk de
krachtige aandrang in ieder mensch
naar het goede.
Tot de dingen, die de oorlog vernielt,
bshooren ook vele goede eigenschappen
in de mensch. We denken nog niet eens
aan de onvermijdelijke verruwing aan
het front, waarvan de vorige oorlog zul
ke vreeselijke gevolgen getoond heeft. De
mannen, die 4 jaren lang aangezet wa
ren om zooveel mogelijk medemenschen
te dooden, die geprezen en beloond wer
den als zij een groot aantal dooden had-
onze administratie opgeven voor de verzekering, zijn volgens de vastgestelde bepalingen tegen ongevallen verzekerd voor bedragen, gewaarborgd door de NIEUWE HAVBANK t« Schiedam, van
Gulden bij levenslang» z n n Gulden bij 2 ft ft Guidefi bü verlies O ft ft Gul<ien TMllea 1 ft ft Qulden blJ verlles z rj Gulden bij verlies van De verzekerde moei in het
O V U overlijden. J U U van hand of voet. L V V van een oog. 1 V V van een duim. O V een anderen vinger. bezit zijn van een polis.
05—8.15 en 10.Ou
idienstig halfuur,
let Rococo Octet,
Gramofoon; 1.15
venuur, 3.00 Mo-
icst; 4.45 Gramo-
iisUn en Solist
KO Orkest, 635
ichten, 7.15 Cy-
i Gemeenschap
Reportage, 8 00
edeelingen; 8.15
Sympiumie Or-
Usten, 9.15 Voor
ofoofl; 9 4Ü KRO
1.55 Gramofoon;
10.30 Berichten
Dintcren en sljn
JRO Boys en So-
(oon.
4. AVRO uitxan-
I Sleep-, ketel-,
steel- en kJop-
model stofzuiger
Cont. v.at f 29.50
Eleetr. theelicht
ketel of brood*
rooster.
HOE DE „RAWALPINDI” TEN
ONDER GING.
STRIJD WAS ONOilUK.
„Deutschland” kreeg
van e*n tweede, schip.
De Britsche Admiraliteit heeft omtrent
den ondergang van de 16 697 ton meten
de hulpkruiser „Rawalpindi” de volgexx
de verklaring doen publiceren
De hulpkruiser „Rawalpindi” maakte
deel uit van een patrouille lin de Noorde
lijke Atlantische Oceaan, ivelke de con-
trtbande-contróle op de Dtitsche han
del ten uitvoer legde. Deze taak is bij
zonder zwaar, door de lange, donkere
nachten en de hevige koude en daarom
had men hiervoor groote zeewaardige
schepen, welke eelvuldige stormen kon
den doorstaan, uitgekozen.
Op 23 November des middags half vier
zag de „Rawalpindi” zuidpostelijk van
Ijsland een schip. Toen dp gezagvoerder
kapitein Kenhedy, dit vaartuig met zijn
kijker had opgenomen, zeide hij:
„Het is de Deutschland”.
De bemanning kreeg bevel zich op haar
post te begeven en de koers van ’t schip
werd gewijzigd, ten einde den vijand aan
stuurboord tê' krijgen. Er werd rook ont
wikkeld, om de „Rawalpindi” in staat te
stellen te ontkomen. Weldra verscheen
echtereen tweede vijandelijk schip aan
stuurboordzijde. De „Deutschland” na
derde en gaf de „Rawalpindi” een tee-
ken te stoppen. Toen het schip doorvoer,
kreeg het een schot over den boeg. Na
dat deze waarschuwing in den wind was
geslagen, werd een >ersté «salvo Aelost uit
de 28 c M. kanonnen van de .Deutsch
land” van een afstand van ongeveer 9
K.M. De „Rawalpindi" beantwoordde het
vuur met haar vier 15 c.M. kanonnen
aan stuurboord. Het derde s^lvo van de
„Deutschland" doofde alle lichten van da
„Rawalpindi" en stelde de electrische lie
ren, die voor den aan voer van de muni
tie gebruikt worden, bulten werking, het
vierde salvo schoot de geheele brug en
de radiohut weg.
De twee Duitsche schepen naderden nu
snel en inmiddels was het tweede vaar
tuig rond de achtersteven van de ^Ra
walpindi" gevaren en schoot thans van
bakboordzijde. De „Rawalpindi” hield 'l
gevecht vol tot haar
laatste kanon buiten werking
was gesteld en het geheele schip, behal-
voor- en achterdek, in bran<J
Euitschland niets aangaat. Er wordt be-
t eerd, dat Italië Finland zou hebben
aangespoord, de tusschenkomst van
Duitschland in te roepen, maar dit ge
rucht wordt niet bevestigd en in politle-
k» kringen te Berlijn verklaart men, dat
een Duitsche actie niet is ondernomen.
„Ons geduld is uitgeput".
Gisteravond te negen uur plaatselijke
tijd heeft de omroeper van Radio-Mo»-
kou, in zijn overzicht over de anti-Fin-
sche betoogingen verklaard, dat het ge
duld van het volk der Sovjet-Unie ten
einde is. „Het volk wacht met energie en
kalmte de loop der gebeurtenissen af.
Het heeft alle vertrouwen in het onover
winlijke Roode Leger en keurt de maat
regelen van de regeerlng goed. De impe
rialistische gekken te Helsinki moeten
bedenken, dat het Roode Leger opdracht
zou kunnen krijgen te antwoorden op
hun provocaties”.
MOSKOU MELDT 1
GRENSINCIDENTEN.
In berichten, die gisteren van Moskou
uit zijn verspreid, worden de Finsche
troepen beschuldigd van nieuwe schiet
partijen In de grensstreek. Op meer dan
een punt zouden volgens deze bewerin
gen Finsche kanonnen zi|n afgevuuid en
Russische soldaten getroffen.
Duitschland kondigt tegen-
blokkade aan.
Ook ten koste van de neutra
len.
Bevoegde instanties in de Wilhelm-
strasse verklaren, dat Duitschland de
Engelsche aanslag op de Duitsche export
zal beantwoorden met even scherpe
tegenmaatregelen te nemen. Duitach-
land zal een blokkade instellen teken
Britsche exportwaren, welke door Groot-
Brittannié verzonden worden. Of dit op
Britsche of neutrale schepen zal zijn, kan
van geen invloed zijn.
„Wij zullen,” zoo werd tegenover dan
Berlijnschen correspondent van de .Tei9
verklaard, „zoolang voortgaan met onze
afwaermethode tegen de Britsche blok
kade, tot geen neutraal, ja zelfs geen
Bntsch schip meer Engelsche havens
durft aan te doen of daaruit te vertrek
ken. Niet alleen de Engelsche Zuid- en
Oostkusten zullen wij blokkeeren op de
wijze, zooals wij dit de laatste weken
deden, doch ook de Britsche Westkust.
Ons doel Is Engeland zoo van de wereld
af te snijden, dat het aan den lijve »al
ondervinden, wat het beteekent, de to
tale blokkade tegen een land af te kon
digen.
Gramofoon, 846
foon, 10 00 Mor-
afoon; 10.30 Voor
nbie Jetty Can-
iw, 1130 Ensem-
Gramofoon (om
I. 00 Omroep Or-
uw, 2.10 Omroep
Naaicursus; 3.45
est (opnj; 440
nder half uur, 530
1 Solist; 830 Cy-
in het werk
leneratle”;
Inderkoor _Zi
ling (opaS; 741
^bu les, 8.00 B«-
selmgen; hierna,
ke wereM", 840
J. 45 Causerie. De
t Leger des HeUa
minderbedeelden;
.Kunst in veilig-
11.00 Berichten
ansorkest en 80-
ofoon.
z
bevel w;jd
haar bevelhebber, adml-
