1 SCHOONHOVENSCHE COURANT DEN 940" I f 100.-. ZEE OORLOG WEKT GROOTE BEROERING DE KRACHT VAN NEDERLAND De wapenen die onze vrede beschermen Ne. 8431. TTKN BLADZIJDEN. FEBRUARI 1M« De rivier, in. wIJza otterdam ee itterdiM ei Graveahsge. Graveahage. be- ngen lecilig heb- de PF KRACHT VAN NFMHW. die tijdbommen U keerexL IDAM. verkrijgbaar, st geschieden zijn op het be er en over op- krulstocht van de „Graf „Altmark” als hulp- GEESTBRimaK ONT VANGST. den Wll- En- ?ectua. i Staat, lanciën. Verschijnt Maandag, Woensdag en V.“"J*“ ling: maanden IJS; Met verzekering MAANBAN FWRUABI 1H>7U JAARGANG. «BLAD VOOR ZUID HOLLAND EN UTRECHT Vrijdag. Prijs bij vooruitte ta- voor Schoonhoven per 3 per post 1.50. 15 cent» meer. Krijgslist binnen Noorsche wateren Engeland bevrijdt 300 ix 400 gevangenen verschillende aanvaller zijn, ge- diger Innerlijk te verbergen. De con structie van deze kazematten Is stevig; 22_ 1er geruft steviger de Van VMM groote De bevoegde schending En- dai «ij» De Britsche torpedoboot jager Cossackle Zaterdagmiddag om 15 uur 40 In d« Schotsche haven Leith aangekomen, mat de bevrijde Britsche zeelieden. Te Leith heerschte geweldige geestdrift. Tiendui zenden inwoners van Edinburgh waren overgewipt om de mannen te begroeten en in de haven loeiden alle sirenes toer Advu^.... elke regel plaatsing 1 tentlën plaatst Noorsch-Bntsche bewaking zou gesteld en door Noorsche en 1 schepen naar Bergen zou worden leid, waar een onderzoek zou kunnen worden Ingesteld en de geheele aangele genheid in overeenstemming met het in ternationale recht behandeld zou kun nen worden. Dit voorstel werd niet aan vaard. De commandant van een der Noorsche kanonneerbooten verklaarde, dat de „Alt mark” niet gewapend was, dat hij niets van de gevangenen aan boord wist, dat het schip de vorige dag te Bergen was onderzocht en verlof had gekregen op zijn tocht naar Duitschland van de Noor sche territoriale wateren gebruik te ma ken. Na deze verzekering trokken de Engel- In gezaghebbende kringen te Londen wordt verklaard dat reeds eenige tijd be kend was, dat zich drie- tot vierhonderd Britsche krijgsgevangenen aan boord van het schip bevonden. Ook de Noorsche re- geering moet dit hebben geweten en de Britsche regeering heeft derhalve met verbazing vernomen, dat de Noorsche re geering de „Altmark” heeft toegestaan Bergen te verlaten met de gevangenen aan boord om binnen de Noorsche ter ritoriale wateren naar een Dultsche ha ven te stoomen. De Noorsche regeering had het schip vast moeten houden en het grondig moeten doorzoeken. Dat zij dit niet heeft gedaan, dwong de Britsche regeering, onmlddellljk handelend op te treden om de gevangenen te bevrijden. Indien nog een verdere rechtvaardi ging noodlg was, dan zou deze gevonden kunften worden in het algemeen optre den van de Duitschers in de oorlog ter ree, waarbij zij geen acht slaan op de rechten van de neutralen. Uit het feit, dat de Noorsche autoritei ten bij het onderzoek dat zij aan boord van de „Altmark hebben Ingesteld, nieta hebben gemerkt van de gevangenen, blijkt, dat dit onderzoek zeer oppervlak kig is geweest. «tuks. Prijzen: ideieren f 4.50-» el vlug. Ver. Elerveilini en f 4.10—f 5J? EIEREN. :aas. Aanvoer 74 J. met rijksmerk 1. f 28—29. Han- 2 cent. jonden. Prijzen: ïiboter 7580 ct» NOORSCH PROTEST. Op haar beurt heeft de Noorsche re geering haar legatie te Londen opdracht gegeven de Britsche regeering van de feiten in kennis te stellen en een ern stig protest te laten hooren tegen deze grove schending van de Noorsche terri toriale wateren, welke hevige veront waardiging heeft veroorzaakt, daar zij geschiedde in een Noorsche fjord en dientengevolge niet geweten kan worden aan een vergissing of aan verschil van opvatting over de limiet der territoriale wateren. Aan de legatie is opgedragen teeischen dat de Britsche vloot order ontvangt voortaan de Noorsche souverelniteit te eerbiedigen. De regeering van Noorwegen verwacht bovendien, dat de Britsche re geering de gevangenen zal overgeven aan de Noorsche regeering, schadevergoeding zal betalen en voldoening zal geven. ENGELAND VERKLAART ZIJN OPTREDEN. Vijf minuten later zag men oyeral op de paadjes groepen en secties in loop pas, trokken de paarden in vollen galop de stukken geschut in de opstellingen, spuwden de kazernes en andere verblij ven hun groepen uit. Daarna verdwenen geleidelijk de hollende figuren uit het landschap: na twintig minuten waren alle posten in het acces en het waren er vele bezet en bedrijfsklaar. Ook de kust alhoewel deze Advsrtentlén: 16 regels 1.30, 1 meer f OJO; derde halve prijs. Adver- worden gratis ge in „De Gorcumer”. j TeW. 30. TeL-Adrw. Vannooten. B. A W. M. VAN NOOTkN, SCHOONHOVEN, HAVEN M. Postrekening 13763. IBONNI’S, die sieh aan onse administratie opgeven voor da verzekering. zijn volgens de v&stgestelde bepalingen tegen eugevallea verzekerd voor bedragen, gewaarborgd door da NIEUWE HAVBANK te Wchiartam, vaa n ft ft ft Oulden bU ^ensianife n n Gulden Mj O A ft Gulden bij verlies O ft ft Qullien Mj verlies e ft ft Gulden bij verUee z ft Gulden bij verlies van Da verzekerde moet In het U V V ongeschiktheid. O V V everlljden. J U U van hand of voet Z v U van een oog. 1 V U van eea duim. 0 V een anderen vinger. bezit zijn van een polls. Nederland heeft thans strooken land, die voor een halsbrekende hindernissen zouden Het heele verdediglngsstelsel is baseerd op de gedachte, dat elke bevei liging zelf weder een beveiliging behoeft niets is op één kaart gezet, telkens za gen we, zoowel in het klein als in het groot, dit principe toegepast, zoo Is de waterlinie, vroeger vrijwel onze eenige defensiegordel, door verschillende in de diepte gegroepeerde linies gedekt, welke kil n 1 ren terug. Na het vallen van de duisternis echter begaf de „Cossack” zich in overeenstem ming met de orders der admiraliteit op nieuw In de fjord. De Noorsche bodems wilden bij een onderzoek geen medewer king verleenen, doch zij bleven passief. HOE DE „ALTMARK” STRANDDE. De Britsche torpedojager trachtte langszij de „Altmark" te komen, doch de Dultsche kapitein gooide het roer om en wilde de „Cossack” rammen, zoo vertelt een der Britten, die op de .Altmark" wa ren. Plotseling sprong een van de Britsche officieren op het 2.5 meter lager gelegen dek van de .Altmark”, duwde een Duit- scher op zij. die kwam toeloopen, rende naar de brug en zette de scheepstele- graaf op „met volle kracht achteruit.” Het gevolg van dit signaal was. dat de „Altmark” in volle vaart strandde. De officier liep vervolgens naar de hut van den kapitein. Hij trok de deur open en werd In de arm gewond door ’n schot uit een revolver, welke zoodanig was op gehangen, dat zij afging als de deur opengemaakt werd. Eenige der Duitse he bewakers werden bang en sprongen met een paar Dultsche matrozen overboord. Een van hen is ver dronken, de meeste anderen wisten over het Ijs de wal te bereiken. Bij een ge vecht met de Britsche matrozen, dat daarop volgde, werden vier Duitschers gedood. Groote vreugde heerschte er onder de gevangenen, toen zij een stem hoorden, telde: „Zijn hier ook Engelschen?” Volgens een der matrozen waren in de verblijven der gevangenen geplaatst Waren de Britten een halfuur later gekomen, dan had het te laat kun nen zijn. De Britten waren om. opgesloten in het ruim en in een leege olietank. Duitsch schip tot sinhen gebracht Het Dultsche petroleumtankschip ..Bal dur”, dat tijdens deze gebeurtenissen buiten de territoriale wateren passeerde, werd gesommeerd te stoppen door den jager „Ivanhoe”. De bemanning van de „Baldur” bracht het schip daarop tot DUITSCHLAND PROTESTEERT. Het incident heeft geleld tot twee pro testen; een buitengewoon scherp protest van de Dultsche regeering bij de Noor sche en een krachtig protest van da Noorsche regeering te Londen. Het Dultsche protest is gisterochtend door den Duitschen gezant te Oslo aan den Noorachen onderstaatssecretaris van Buitenlandsche Zaken, Buil, overhandigd Het houdt o.m. het volgende In: „Ik protesteer op de scherpste tegen het overweldigen van het Duitscha sa. .Altmark” door den Engelschen tor pedojager „Cossack” binnen in de Jo- sing-fjord, dus binnen de Noorsche ter ritoriale wateren, waarbij Dultsche doo* den en gewonden te betreuren zijn. Ik spreek het allerscherpste protest uit tegen de ongehoorde schending van het volkerenrecht in de Noorsche kust wateren en tevens tegen het feit, dat da Noorsche regeering ons schip, de „Alt mark” niet voldoende bescherming heeft geboden. Ik moet uw aandacht er op vestigen, dat het hier gaat om een buitengewoon ernstige situatie, welke de scherpste ge volgen met zich kan meebrengen". MISLUKT OVERLEG. Aan de Ingang van de fjord versche nen twee Noorsche kanonneerbooten. De commandant van een der Britsche sche- pen, de „Cossack”, kreeg opdracht een voorstel te doen, volgens hetwelk het Dulteche schip onder gemeenschappelijk» worden Britsche ei/ bege- VERONTWAARDIGING TE BERLIJN. T» Berlijn heeft de aanhouding de .Altmark” een buitengewoon ontstemming veroorzaakt, woordvoerder noemde deze van de Noorsche onzijdigheid door geland een staaltje van zeerooverlj, in de wereldgeschiedenis nog niet voorbeeld heeft. In een uitgebreid telegram van kapitein van de „Altmark" aan de helmstrasse deelt hij mede, dat de gelachen op wreede en brutale manlei zijn opgetreden. is geenszins vergeteen, van nature vrij veilig is. Landingspogingen immers zijn slechts op zeer weinig punten mogelijk. Is de ge heele kust met snelvurend geschut be zet, deze enkele gevaarlijke punten zijn tot moderne forten gemaakt, het duin is omgewoeld en overaj dreigen vuur monden. Wij zagen stukken geschut van zwaar kaliber, die slechts even boven het duin uitstaken. Zij stonden echter verankerd op wat men een onderaard- schen toren zou kunnen noemen, op een in het duin verzonken betonnen bouwwerk van drie verdiepingen, waar in munitiemagazijnen en verblijven waren aangebracht. In een afzonderlijke com mandopost, eveneens van metersdik be ton, voorzien van de geweldige optische instrumenten, zal het vuur van dit ge schut worden bediend. Het geschut en de commandopost zijn steed» bezet ZIJ worden beschermd door batterijen van kleiner kaliber. Deze weer worden door mltraileurnesten tegen landingspogingen beveiligd. Tegen snelvarende motorbooten Is kort halfautomatlsch marlnegeschut, dat zeer snel vuurt, ongesteld. Batterijen luchtafweergeschut van alle kalibers staan links en rechts In het duin. Ook naar de landzJJde zijn er kazematten, om ook naar dien kant tegen verrassin- 'gen gedekt te zijn. Zoo is Nederland één bolwerk gewor den en zal het, bij het vorderen van den tijd, steeds meer worden. De weermacht door burgerlijke aannemingsbedrijven waar ston den. De oplossing was hier weer geheel anders. De vijand mpet hier op korten afstand, met een stelsel van kruisvuren, worden opgevangen, de artillerie zal de overkant van het kanaal wel bestoken, maar de eigen kant moet toch door In- lanteriewapens tot de waterkant toe bezet blijven, want de opdracht luidt: niemand er door. Die wapens zijn er ook, maar waar? Dat schoenmakerswinkeltje met zijn frissche gordijnen, bekijk van nabij, en gij ziet hoe schijn driegt. Het gordijn is geschilderd en de baksteenen buitenmuur bedekt meters beton en staal. Ginds is een bijgebouw tje, waar de tulpen voor een vriendelijk venster bloeien, de tulpen en het ven ster zijn geschilderd, de vuurmond even wel is echt. Een konijnenhok blijkt zware mitrailleurs te bedekken en een huisje, dat men, afgaande op eenige bijbehoo- rende gebruiksvoorwerpen, onmiskenbaar als een „zekere plaats” meende te heb ben herkend, blijkt een nog kwaadaar- barrières zich tot dicht bij deE lands grenzen voortplanten. Een vijand, van welken kant hij ook zou komen, zou linie op linif moetep forceeren. om tot het centrum te kunnen doordringen. Men heeft ons van elke soort linies stukken laten zien, stukken van een linie in een grensstreek, van een die meer het cen trum des lands nadert, van de waterlinie en van de versterkte kust, telkens was het gegeven terrein op eigen wijze uitge buit Ergens in een der voornaamste hoofd linies, was er een kale moerassige vlak te, met slechts hier en daar een goeden weg, rond zulk een toegang concentreer- de zich dan de kracht der verdediging, de tanks en pantserwagens en het zware materieel, die in het terrein geen schijn van kans hadden, waren op of dicht bij de wegen te verwachten, dus waren dA4r de tankgrachten en versperringen, de kazematten met anti-tankgeschut en verschillende achter elkaar gelegen mi trailleursnesten en steunpunten, deels In beton, deels van hout en aarde, ter wijl de artillerie achterwaarts haar plaats had. Zulk een „acces-verdedi- ging” wacht den vijand op een vooruit bepaald punt op, wetend, dat hij krachten niet kan en zal verspillen het moeras. Elders in die omgeving zagen we de ▼erdfediglng van *n boschachtige en vlak ke zandstreek. Hier was de verdediging In de breedte uitgetrokken, hermetisch gesloten en ook verraderlijker gecamou fleerd. Hier zijn de mogelijkheden ge schakeerd, en -de hinderlagen dus even eens, hier geen openlijke tankgracht, maar valkuilen, verborgen onder een humuslaag. de natuur, het bosch, het struikgewas, levert hier de camouflage. Weer elders 5yas de situatie geheel anders, daar liep de linie door een be bouwde kom, langs een kanaal, aan belde zijden huizenrijen <de belendende hulzen kunnen op vallen, ze zullen er slechts door worden. Weer ergens anders Is een snijpunt van kanalen, er is ook een heuvel, dié is dus nu een fort geworden, een moderne burcht, die zijn omgeving mét tiental len schietgaten beheerscht en de gewel digste aanvallen zal tarten. Wij gaan verder, daar -is een een der groote rivieren? Mis, het stroompje, nauwelljk op kaart te vinden, heeft een breedte een kilometer gekregen. Het Is een kwes tie van dammen en sluizen, de hier ge stelde inundatie vormt nog een onder deel van de uitgestrekte linie, waaraan "bovenstaande voorbeelden zijn ontleend. Wij kom?n bulten de linie in de rich ting van de grens. Hier liggen bruggen. De bewoners van grensstreken weten het wel: elke brug Is een bolwerk. De wach ten ervoor, erachter, de kazematten in front en opzij, de prikkeldraadversper ringen tot ver achter de kazematten, de „asperges" en Friesche ruiters, zij be schermen de brug zelfs van aanvallen van de zijde van het binnenland. Elk beschermingsmiddel wordt weer door een ander beschermd. Over die bruggen komt mensch noch machine. Een alarm van de waarschuwingspost, en de brug gaat dicht met kettingen, asperges, sta len deuren enmltrallleurvuur. Dreigt het gevaar ernstiger, de' pantser-afweer- kanonnen vuren, nog een halve seconde waarin de brugcommandant het gevaar wikt een druk op de knop vernie tigt het werk van millloenen, elke brug In het grensgebied bevat een zorgvuldig bewaakte springlading, die zoo lang de oorlogstoestand duurt elk oogen- blik tot ontploffing kan worden ge bracht. Zoo stelt elk terrein, elke situatie, een eigen probleem, dat op ëen eigen wijze wordt opgelost. Waar de linie gloednieuw is dit Is bij de voorste linies nabij de grens meestal het geval. doch ook In het binnenland zijn vele vierkante kilometers volkomen nieuw is het werk „van den grond af” opgebouwd. In streken, waar onze vaderen reeds doende waren met hun enorme verdedi gingswerken, bestaat een deel van den arbeid in het verzwaren van bestaande forten en llnledljken en In het lardeeren van het oude groen met moderne tonnen werken. Ook hier, waar de waterstand zijn problemen stelt, Is dé verzette arbeid enorm. De dijken, die ook bij beschieting waterkeerend moeten blijven, zijn verzwaard tot twintig meter dikte verschillende nieuwe dijken zijn lengte van kilometers in recördtljd geworpen. Spuislulzen zijn aangelegd of verbeterd, zoodat de militaire bevelheb bers den waterstand In de hand ben. In een enkele nacht kunnen millioenen kubieke meters water worden overgebracht van de eene kom naar de andere. Bijzonder sterk is de accesverdedlging, d‘w.z. de verdediging van de toegangs wegen, die tusschen de. Inundaties door- loopen. ZIJ zijn bezaaid met kazematten en andere bevelllglngsmiddelen, van een hoog punt af konden wij getuigen zijn van een alarmoefening in zulk een acces Eenige vuurpijlen, hoomsignalen, en al les rende naar zijn uitrusting en wapen. bijgestaan, heeft wonderen verricht Toch kan men niet zeggen, dat zij het aan schijn van onzen bodem veranderd heeft want dit is zoo weinig mogelijk geschied. Waar het kon, Is steeds van de eigen aardigheden van het landschap gebruik gemaakt om de werkes zoo onopvallend mogelijk te doen zijn. Ook daarvan heeft men ons frappan te staaltjes laten zien. Ergens op een sterk punt van ons verdediglngsstelsel, waar een beboschte heuvelrug uitgebrei de Inundaties beheerscht, wandelden wij met vijftig oplettende collega's langs efen pad door laag sparrenhout Plotseling barstte vlak achter ons een salvo van een batterij zwaar veldgeschut los. Wij wa ren midden door de batterij geloopen. niemand had iets gezien. Bij nadere be schouwing bleek de plek gronds een uit gebreid labyrinth van loopgraven en ge schut opstelling te bevatten, zeer kundig afaedekt met gaas, vlechtwerk en spar rengroen. Ergens anders liet men ons raden: waar staat hier een battery? Wij zagen welland en hooimijten, kip penhokken, hier en daar een haag, een boerderij, een landweg, maar geen bat terij. Toen liet men ons naderbij komen: er was hier en daar Iets echts, maar het meeste was bedrog: het vredige land- schap bevatte geducht geschut, opgesteld in de pseudo-hooimljt, het pseudo-klp- penhok, het slechts schijnbare bosch- aadje. Als men zoo onder deskundige leiding op dergelijke details opmerkzaam wordt gemaakt en Nederland» landschap leert zien van zijn grimmige zijde, dan kan het niet anders of men Is na drie dagen geïmponeerd en draagt de overtuiging mee, dat sinds September onze nationa le veiligheid aanzienlijk is toegenomen. WIJ zijn laat begonnen met onze linies, doch wij doen het nu met grondlgen ernst. In de Noorsche territoriale wateren heeft zich een incident voorgedaan, dat heel wat beroering heeft verwekt. Britsche torpedojagers hebben name lijk tusschen de 300 en 400 zeelieden, die gevangen zaten oj) het Duitscbe schip „Altmark", bevrijd. De Britsche admiraliteit deelt mede, dat zij in volledige overeenstemming met de Engelsche regeering, den oorlogssche pen opdracht had gegeven de Noorsche neutrale wateren binnen te varen bij het zoeken naar het Dultsche schip „Alt mark", dat door vliegtuigen was waar genomen en een toevlucht had gezocht in de Noorsche Joslngfjord. De Engelschen, die de .Altmark” aan boord had. waren afkomstig van de ze ven door de „Graf Spee” tot zinken ge brachte Engelsche schepen. Het schip Is gedurende drie maanden dag en nacht door de Britsche marine achtervolgd, nadat de „Admiral Graf Spee” was ondergegaan. Het beschikte over drie stukken van 15 cAf. en liep 25 knoopen. Tijdens de Spee” diende schip. s

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schoonhovensche Courant | 1940 | | pagina 1