COCKTAIL
's Werelds loop
Spanning
om de Zwarte Zee stijgt,
PE KENNER,
/vraagt
en
rookt
FEUILLETON, j
2
WOENSDAG 28 FEBRUARI 1946
EEN LIJFWACHT VOOR HANSSON.
Zweedsch premier krijgt een
lijfwacht.
/oor de eerste maal sinds de wereld
oorlog ls het noodzakelijk gebleken, dat
de Zweedsche premier een lijfwacht
heeft. Hansson heeft de laatste tijd zoo
veel dreigbrieven ontvangen, dat de po
litie het raadzaam heeft geacht, twee
detectives aan te wijzen als zijn lijf
wacht. Dag en nacht wordt zijn huis
door hen bewaakt.
EEN BEMIDDELINGSPOGING?
Stockhoïms Tidningen verneemt uit
Moskou, dat de Duitfeche ambassadeur
aldaar, graaf Von der Schulenburg, na
zijn terugkeer uit Berlijn, een koorts
achtige, diplomatieke activiteit ontwik
kelt.
Hij heeft reeds herhaaldelijk Molotof
bezocht en met hem overleg gepleegd.
Officieel is hieromtrent niets meege
deeld, maar het wordt in welingelichte
kringen opgevat als een aanwijzing, dat
men over de Finsche oorlog gesproken
heeft.
De mogelijkheden van een bemidde
lingspoging van Duitsche zijde zijn thans
veel grooter dan een maand geleden,
toen het roode leger groote nederlagen
leed. Maar ook destijds reeds speurde
men van Duitsche zijde naar de kansen
van een bemiddelingsactie, die evenwel
door het Kremlin beslist afgewezen werd,
daar dit een aanzienlijk prestigeverlies
voor de Russen beteekend zou hebben.
Naar aanleiding van uit Stockholm
ontvangen berichten,volgens welke de
drie Scandinavische landen bereid zou
den kunnen zijn, in de Finsche oorlog
te bemiddelen, heeft een Finsch woord
voerder te Londen tegenover Reuter
verklaard
„Finland is steeds bereid tot vrede.
Wij zouden van iedereen bemiddeling
aanvaarden, indien ons een eervolle vre
de zou worden gebracht, want daarom
hebben wij aldoor gevraagd."
De dagelijksche lijst
Slachtoffers van de zee-oorlog.
Het Zweedsche stoomschip „Santos" is,
Volgens Reuter, in het Noordelijk deel van
de Noordzee tot zinken gebracht. Er zijn
12 overlevenden; nog, 30 menschefi wor
den vermist. Het schip mat 3840 ton.
Het Spaansche schip Banderas" (2140
ton), waarvan eenige dagen geleden ge
meld werd. dat het door een inwendige
ontploffing was vernield, is volgens het
Fransche persbureau, in werkelijkheid op
zes mijl van Kaap Villano door de Duit
sche onderzeeer getorpedeerd. Het schip
vervoerde fosfaat van Noord-Afrika naar
Pasajes (Spanje).
Het Engelsche schip „Loch Maddy" uit
Glasgow (4996 ton) is vorige week Dins
dag in de Noordelijke Atlantische Oceaan
getorpedeerd. Vier menschen zijn gedood,
35 overlevenden zijn aan land gebracht.
In het Duitsche legerbericht is gezegd,
dat de verliezen der geallieerde en neu
trale koopvaardij van het begin van den
oorlog totj 20 Februari 469 schepen, met
een totale tonnage van 1.810.315 ton be
droegen.
De Fransche admiraliteit verklaart, dat
deze cijfers onjuist zijn. Tot 19 Februari
hebben de geallieerden en neutralen 312
schepen met een tonnage van 1.065.129
ton verloren.
Uit Hammerfest werd gisteren aan het
Noorsche telegraafagentschap gemeld,
dat het Duitsche stoomschip Orizaba
(6937 ton) ten Noorden van Skjervoey
aan den grond was geraakt.
Het Finsche vrachtschip „Margare-
tha" heeft de uit 45 personen bestaande
bemanning gered, na noodseinen van dit
Duitsche vaartuig te hebben opgevan
gen. De „Orizaba" is gezonken.
Het Deensche s.s. „Maryland" (4895
ton) wordt vermist.
Officieel wordt te Londen medegedeeld
dat het Duitsche schip „Wahehe" (4709
ton) is buitgemaakt door een Britsch
oorlogsschip en naar een Engelsche ha-
Ven gebracht. Vernomen wordt, dat de
Duitsche bemanning verhinderd werd
ln haar poging, het schip tot zinken te
brengen.
ITALIAANSCH SCHIP AANGEVALLEN.
Door 3 Duitsche vliegers.
Tijdens een luchtaanval op de Noord
zee, die zich ook uitstrekte boven de
monding van de Firth of Forth, is gis
termiddag om 12 20 ook een Italiaansch
schip aangevallen.
Nadat kort te voren van een aantal
treilers bericht was ontvangen, dat zij in
gevecht waren met Duitsche vliegtuigen,
en van hun afweergeschut gebruik maak
ten, bereikten de Britsche admiraliteit
noodsignalen van het 3615 ton metende
Italiaansche m.s. ,Mira". Het seinde „Wij
worden door" vliegtuigen gebombardeerd".
Uit nader binnenkomende berichten
bleek, dat het schip zich slechts enkele
mijlen uit de kust bevond, ter hoogte van
St. Abbs Head Van de kust uit zag men,
dat drie toestellen enkele minuten lang
rond het Italiaansche schip cirkelden en
dat bommen werden uitgeworpen. Een
sleepboot is ter assistentie uitgezonden en
Britsche Jachtvliegtuigen stegen op. om
de aanvallende vliegtuigen, die, naar de
Britsche admiraliteit heeft vastgesteld,
vijandelijke bommenwerpers waren, te
verdrijven. Boven de monding van de
Firth of Forth ontwikkelde zich toen
voor de zooveelste maal in deze oorlog
een hevig luchtgevecht.
DUITSCHLAND HEEFT EEN „THEORE
TISCH RECHT".
Neutralen lijden practisch
verlies.
In gezaghebbende kringen te Berlijn
wordt verklaard, dat Duitsche duikbuo-
ten het „theoretisch recht" heooen ook
neutrale schepen 4ot zinken te brengen,
weike een „navicert" hebben gekregen
van een Britschen consul, zelfs Indien
een dergelijk schip van de eene neutrale
haven naar de andere koerst.
Verklaard wordt, dat een dergelijk
neutraal schip zich onderwerpt aan de
Britsche controle, wanneer het een Brit
schen consul bijzonderheden over de la
ding mededeelt, evenzeer als wanneer
het een Britsche controlehaven zou zijn
binnengeloopen.
Tenslotte werd opgemerkt: „Wij zullen
de Engelsche hlokkade breken; als het
niet op de eene manier kan, dan maar
op een andere."
CHURCHILL SPREEKT OyER DE
ZEEOORLOG.
Hij is tevreden
De Engelsche minister van marine,
Winston Churchill, heeft bij de indie
ning van zijn begrooting in het Lager
huis een rede gehouden, waarin hij o.m.
sprak over de bestrijding dér duikboo-
ten.
„Wij hebben tot dusver gestreden met
het zeer bescheiden aantaJ destroyers,
dat wij reeds bij het uitbreken van den
oorlog hadden, gesteund door een groot
aantal kleine vaartuigen," aldus Chur
chill.'
„Gedurende de zomer zullen echter tn
Duitschland tal van nieuwe duikbooten
gebouwd worden. Wij zullen aan dit
gevaar het hoofd bieden met het groote
aantal nieuwe schepen, dat thans in
aanbouw is en die speciaal uitgerust
worden voor de vernietiging van duik
booten.
In alle bescheidenheid kan ik zeggen,
dat wij ons op het punt van de tech
niek door de Duitschers niet voorbijge
streefd voelen."
„Een van de wonderlijkste dingen die
ik ooit heb medegemaakt," aldus ver
volgde Churchill, „is de manier waarop
de wandaden der Duitschers door de
neutralen worden aanvaard. De neutra
le bladen maken meer ophef, wanneer
ik hun in een toespraak op hun plicht
wijs, dan wanneer hun schepen tot zin
ken worden gebracht en meer dan dui
zend van hun zeelieden den dood vin
den, of liever: vermoord worden."
„De huidige leer der neutrale staten
schijnt deze te zijn dat Duitschland eerst
een aantal voordeelen mag behalen door
inbreuk te maken op alle bestaande re
gels en dat het dan weer een aantal
voordeelen mag behalen door aan te
dringen op strikte Interpretatie van de
internationale wetgeving, die het in stuk
ken heeft gereten."
Het is geenszins vreemd, dat de Brit
sche regeering er genoeg van krijgt. Ik
begin er mijnerzijds zelf genoeg van te
krijgen."
U-BOOT DEED 16 SCHEPEN ZINKEN.
Het opperbevel der Duitsche weer
macht deelde mede:
Een U-boot, onder commando van ka
pitein-luitenant Herbert Schultze, is van
een lange tocht teruggekeerd en heeft
gerapporteerd, dat 34.130 bruto reg. ton
aan schepen tot zinken is gebracht.
Daarmede heeft deze duikboot in totaal
zestien Schepen met een tonnemaat van
114.510 bruto reg. ton tot zinken ge
bracht.
DUITSCHE DUIKBOOTEN GE&QNKEN
De Fransche torpedojager „SImoun'
heeft voor Kaap Fmisterre een Di\tsche
onderzeeër tot zinken gebracht.
Toen men op de „Simoun" den peris
coop waarnam, werd onmiddellijk Ven
aanval op de duikboot gedaan, welke
spoedig werd gevolgd door een tweede
aanval met dieptebommen, waarna zich
een groote olievlek begon te vormen. De
duikboot verdween in de diepte om niet
meer boven te komen.
Voorts meldt het Noorsch Tel. Ag. uit
Oslo, dat het Noorsche s.s, „Arnfinn Jarl"
(1151 ton) in botsing is gekomen met
een Duitsche duikboot. De periscoop werd
afgerukt en men gelooft dat de duikboot
is gezonken.
BRITSCHE VLUCHTEN BOVEN
DUITSCHLAND.
Tot Berlijn doorgedrongen.
Het Britsche departement van lucht
vaart deelde gisterochtend mede: „Ge
durende de afgeloopen 24 uur hebben
Britsche vliegtuigen een aantal geslaag
de vluchten boven het vijandelijke ge
bied ondernomen, waaronder verken
ningsvluchten boven Helgoland en de
Duitsche Noordzeesust, alsmede vluchten
boven uitgestrekte deelen van het West-
Duitsche binnenland.
In de lqop van «ie nacht hebben onze
vliegtuigen, behAlve dat zij de voortdu
rende controle-vluchten boven de Frie
se he eilanden handhaafden, belangrijke
Duitsche Oostzee havens verkend, terwijl
andere, die beven midden-Dultschland
opereerden, tcc Berlijn doordrongen. Alle
toestellen zijn teruggekeerd.
Duitsche gevechtsvliegtuigen deden
geen poging om de Britten aan te val-
iera De bommenwerpers werden in de
veelkleurige stralenbundels van de zoek
lichten gevangen.
Het felst was de zoeklichtactie boven
de Roer.
Bij Keulen en Dusseldorp werd buiten
gewoon hevig gevuurd door ae Duitsche
luchtdoelgeschut. Eenige brandbommen
werden op de bommenwerpers afge
vuurd; de projectielen waren door ket
tingen verbonden, die zich om de vlieg
tuigen moesten wikkelen en deze ln
vlammen ter aarde moesten doen storten.
Alle granaten misten echter haar doel.
Voor het eerst is in een mededeeling
van het departement van luchtvaart mel
ding gemaakt van verkenningsvluchten
boven de Oostzee. De Britsche vliegtui
gen hebben daarvoor een aanzienlijk deel
van het Duitsche gebied moeten overste
ken. De verkenningsvlucht boven Berlijn
was de derde sedert het begin van den
oorlog.
Berlijn weet van niets.
Berlijn meldt, dat van Engelsche vlieg
tuigen boven Berlijn niemand iets heeft
bemerkt. Van bevoegde zijde wordt ver
klaard, dat Indien inderdaad een En-
gelsch vliegtuig boven Berlijn is geweest
dit minstens 8 a 10.000 meter hoog gevlo
gen moet hebben.
DUITSCHE VLIEGTUIGEN BOVEN
PARIJSCH GEBIED.
Maandag tegen 8 uur 30 hebben Duit
sche vliegtuigen gevlogen boven het Pa-
rijsche gebied. Zij moesten echter spoe
dig terugkeeren, aangezien terstond de
luchtafweer in actie was gekomen.
Gisterochtend te 4.20 uur is in de
streek van Parijs luchtalarm gemaakt. Te
5.35 uur klonk het sein, dat alles veilig
was.
TWEE VLIEGTUIGEN NEERGE
SCHOTEN.
Het Britsche departement van lucht
vaart deelt mede: „Een Duitsch bombar
dementsvliegtuig, een Heinkel-toestel, is
gistermiddag even voor 1 uur, voor de
monding van de Firth of Forth door een
escadrille Britsche gevechtsvliegtuigen
aangevallen en neergeschoten."
Bij de kust van Northumberland is de
zelfde middag een tweede Heinkel-toe
stel door Engelsche gevechtsmachines
neergehaald. Men zag 3 inzittenden van
het Duitsche toestel in een rubberboot
plaats nemen.
Een snelle motorboot van de Britsche
luchtmacht is na vter uur op zee te heb
ben gezocht, teruggekeerd zonder eenlg
spoor te hebben gevonden van de drie
leden der bemanning. Ook de twee Brit
sche vliegtuigen hebben vergeefs ge
zocht.
ACTIVITEIT AAN DE MOEZEL.
Uit Zuid-Oost Luxemburg wordt ge
meld. dat op de rechteroever van de Moe
zel groote Duitsche activiteit heerscht.
Nooit waren de treinen zoo talrijk, ter
wijl men ook cavalerie kon zien. Uit
Winterange, een dorp tusschen Remisch
en Schengen, komen berichten binnen
over een soortgelijke drukte. Dag en
nacht bewegen zich tusschen Nonningen
het front münitie- en levensmiddelen
colonnes. Tusschen Nonning en Besch is
een nieuw dorp als een paddestoel uit
den grond verrezen.
Göring zou Zaterdag met vier gene
raals vertoefd hebben bij de brug te Ech-
ternach, welke over de rivier de Sauer
van Duitschland naar Luxemburg leidt.
WEER EEN DUITSCHE VERDEDI
GINGSLINIE.
Het Engelsche persbureau Reuter ver
neemt „uit betrouwbare bron" dat
Duitschland een verdedigingslinie langs
de Deensche grens aanlegt. Zij zal loopen
op een afstand van 14 tot 16 K.M. van de
grens. Onlangs hebben de bewoners van
de streek tusschen de grens en de linie
de aanzegging gekregen, dat zij er op
voorbereid moeten ?ljn, hun huizen te
verlaten indien het opperbevel dat noo-
dig oordeelt.
Gemeld wordt, dat volgens de meening
in Deensche kringen uit de aanleg dezer
Unie blijkt, dat Duitschland de tegen
woordige grens als definitief beschouwt.
Naar men veronderstelt zou de bouw een
voorzorgsmaatregel tegen een Britsch-
Fransche inval zijn.
KONING CAROL NAAR ROME?
In welingelichte Roemeensche kringen
verluidt, dat koning Carol, in het kader
van de Italiaansch-Roemeensche toena
dering. een officieel bezoek aan Rome zal
brengen. Hij zou door zijn minister van
Buitenlandsche Zaken. Gafencu, verge
zeld worden. De Italiaansche regeering
zou reeds te kennen gegeven hebben, de
gasten gaarne te ontvangen.
Het koninklijk bezoek aan Rome zou
ln de eerste helft van April vallen.
VLIEGTUIG VALT OP HUIZEN.
Een van de hulzen ln een straat ln Wallington ln het graafschap Surrey, welke door een omlaag stortend
vliegtuig zijn in brand geraakt en vernield. Het wrak van het vliegtuig ligt in den voortuin.
„Het wemelt van oorlogs
schepen."
Uit de geruchten, die aan het einde
van de vorige week de ronde deden over
Russisch-Turksche grensincidenten en-
zoovoort, distilleert men in Belgrado
(Joego-Slavië) waar men ze alle over
dreven acht. niettemin een grond van
waarheid. Dat er aan beide zijden van
de Kaukasus troepenbewegingen plaats
hebben, zou vast staan.
Natuurlijk wordt hieromtrent zoowel
van Russische, als Turksche kant de
grootste geheimhouderij betracht en
daaruit zijn de geruchten ontstaan. Doch
het ls nu ook komen vast te staan, dat
deze twee landen niet de eenige belang
hebbenden zijn. De geallieerden verscher
pen de controle ln de Aegeische Zee en
de ingang van de Dardanellen de laat
ste weken sterk.
Dit alles en de verhalen van visschera
over wat zij op zee gezien hebfcen, laten
natuurlijk niet na, diepe indruM^jp de be
volking te rttaken. De vlsscherf'ldie doot
het oponthoud door de conlróle soms
vele dagen over tijd zijn,verklaren dat
het tusschen Turkije ^err Griekenland
wemelt van geallieerde oorlogsschepenen
transportbooten, die krijgstuig naar de
Turksche havens brengen
Daar komt dan nog bij. dat de Russi
sche radio zeer heftig is tegenover Tur
kije. Volgens het Duitsche recept worden
de Turken beschuldigd, grensincidenten
uit te lokken enzoovoort. De Russische
radio „voor binnenlandsch gebruik" zaait
een sterk antl-Turksche stemming onder
de Bovjet-bevolking.
De Turksche radio* daarentegen heefl
na het ontstaan der geschillen de pro
gramma's vrijwel niet gewijzigd, zoodat
de Russen niets „Verdachts" kunnen be
luisteren. In de pers wordt de bevolking,
kennelijk op aandringen van hoogerhand,
aangemaand de kalmte te bewaren. Zij
moet geen geloof hechten aan wilde ge
ruchten. Op het oogenblik is er nognieta
van beteekenls om zich ongerust over te
maken. De bevolking wordt echter ge
waarschuwd, dat belangrijke gebeurte
nissen op til zijn.
Reeds een botsing?
In Belgrado zijn sinds de besliste te
genspraak van Ankara, over een grens
incident nieuwe geruchten binnengeko
men over botsingen. Een daarvan was
zeer positief. Het meldde, dat het reeds
tot een gewapend conflict tusschen Turk
sche en Russische troepen was gekomen.
De regeering te Ankara zou daarop aan
Moskou hebben aangeboden haar troe
pen enkele kilometers van de grens terug
te trekken, mits Rusland hetzelfde zou
doen.
In hoeverre dit bericht juist is en een
eventueel Russisch antwoord is nog niet
bekend.
ROOSEVELT WEER CANDIDAAT.
Roosevelt heeft zich candidaat laten
stellen voor de voorverkiezingen in de
staat Illinois, welke ten doel hebben, den
democratischen gegadigde voor het pre
sidentschap aan te wijzen. In politieke
kringen beschouwt men dit als het be
wijs, dat de president zich voor een der
de ambtsperiode candidaat wil stellen.
De Senaat van de staat New York heefl
een motie aangenomen, waarin het Con
gres gevraagd wordt, een wet aan te ne
men, welke presidenten der Vereenigde
Staten verbiedt naar een derde ambts
periode te dingen.
KAN ENGELAND DE OORLOG WINNEN?
Iemand, die onpartijdig is als er zul-
ken zijn zou op deze vraag antwoor
den: Ja, maar Duitschland kan die oolc
winnen. Een onpartijdige «echter schrijft
zoon boek niet en uit het antwoord kan
men opmaken, naar welke zijde de schrij
ver georiënteerd is. De auteur is de
Zweed, baron Lage Staël von Holslein,
zijn antwoord ln het inleidende hoofdstuk
is ontkennend. Daarna laat hij die vraag
resten en behandelt uitvoerig andere
kwesties, waarbij men niet onzeker blijft,
aai welke zijde dee schrijvers sympa-
thien zijn.
Wat voor ons belang is hetgeen hij
schrijft over het konvooienstelsel als be
scherming der neutrale scheepvaart.
Hij wenscht, dat de escorteering der
neutrale schepen door de neutralen zelfi
energiek ter hand zal worden genomen;
het systeem bezit volkenrechtelijke auto
riteit en 't tijdstip om het in te voeren is
gunstig. Het doel moet zijn, den inter-
neutraien handel in zijn normale omvang
in stand te houden.
Uitvoerig wordt verder de vraag be
sproken. wat „contrabande" eigenlijk ls.
Ook de aantasting van het recht der neu
tralen door het bestrooien van hun kus
ten met mijnen door de oorlogvoeren
den wordt scherp afgekeurd en becritl-
seerd aan de hand der bepalingen van
het volkenrecht.
Eeci der eerste punten op het program
van de vrede, aldus luidt de conclusie van
den schrijver, dient de onschendbaarheid
van de particuliere eigendom ter zee te
zijn en h)j wekt zi)n Zweedsche landge-
nooten op, het „neutrale défaitisme" over
boord te werpen en zich door aan ge
noemd doel mede te werken, een nieuwe
enrenaam te verwerven.
3 TWEEDE BI.AD.
wrwrrwSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND F* UTRECHT Sdieonhevenscke Courant
WOENSDAG 2S FEBRUARI 1966
JAN VAN LOCHTOP.
De versjes van den kinderdichter Hie-
ronymus van Alphen zijn sinds lang in
onbruik en als ze ooit worden aange
haald, dan is het, om te laten hooren
hoezeer onze tijd veranderd is met die
van 100 jaar geleden. De kinderen, die
van Alphen bedichtte, waren braaf, al te
braaf, veel te braaf. Mij dunkt, dat een
normale Jongen, ook uit Van Alphen's
dagen, lust gehad moet hebben om met
die toonbeelden van deugd, ijver en leer
gierigheid eens een afgezonderd kwar
tiertje te krijgen, teneinde ln de gelegen
heid te komen die brave Hendrikken hun
meening voelbaar te maken. Maar »r ls
toch één eigenschap, die welke een dier
deugdzamen in overmaat bezat, die in
deze tijd weinig voorkomt. Ik bedoel die,
waarvan de dichter schreef: „Hij had
een afkeer van het liegen, wijl God het
ziet".
Afkeer? Moet Je komen; men liegt dat
t een lieve lust is of eigenlijk een zeer
onlieve onlust. Men liegt naar liet sys
teem dat Beaumarshals heeft aanbevo
len, geducht stevig en voortdurend. Er
is geen enkele leugen, waarvoor men te
rugschrikt en als het niet met liegen
gaat, dan doet men het met een gesle
pen misleiding. Die „men", waarover ik
het heb, zijn geen boeven of piraten,
geen oplichters of zakkenrollers. maar
mannen die graag voor fatsoenlijk door
gaan, die zich verheffen op hun eer en
hun eergevoel, die zwaar belecdlgd 2on-
den zijn, als iemand hun zou toevoegen:
U HoogEdelgestrenge liegt, Uwe Excel
lentie draait. Het zijn hooggeplaatste
staatslieden, ministers, gezanten, gene
raals en mannen van eenzelfde positie.
Maar die mannen van eer liegen als een
kwakzalver. Als Russische vliegtuigen een
Zweedsch dorp hebben gebombardeerd,
en Zweden protesteert, dan wordt brutaal
geantwoord, dat hët geen Rus is ge
weest. Als dan de Finnen de Russische
vliegers gevangen nemen, die erkennen
dat zij op dat Zweedsche dorp bommen
hebben geworpen, zijn de leugenaars niet
beschaamd, maar geven ze geen antwoord
meer. Als Duitsche vliegmachines boven
ons land vliegen, en herkend Worden,
antwoorden de Duitschers daar niet op,
maar worden kwaad, omdat, naar hun
zeggen, Engelsche vliegers over ons ter
ritoir Zijn gekomen.
Nu moet men er voor oppassen zich
kwaad te maken over zulke dingen, dat
ls lastig en nutteloos. Men moet de raad
volgen die de Duitschers schreven op de
verwoeste woningen in België bij hun
doortocht in 1914: „Nicht ürgern, uur
wundern". Erger Je niet, wees alleen
verbaasd. Wanneer onze regeering aan
de Duitsche schrijft, dat een Duitsche
machine die boven Nederland gevlogen
heeft, was een Helnkel III, dan ant
woordt de Duitsche autoriteit Ijskoud:
soo'n machine bestaat ln Duitschland
niet en hij lacht met zijn mede Ex
cellenties om die grap, want er stond
in het Nederlandsche weliswaar Heinkel
111, maar de Duitscher heeft dat willen
zien als Heinkel III (Romeinsche 3) en
het protest wordt dus afgewezen.
Toch lijkt me de Russische methode
doeltreffender. Het is die, waarvan Von
del zei „Ontkennen is het reest en beter
dan verwerenBoutweg liegen en ont
kennen, wat er ook gebeurt. Komt de an
dere met bewijzen, dan blijven lieten en
Iets beweren van vervalsching of verwis
seling.
De oorlog, zeggen de vereerders daar
van, kweekt de heerlijkste eigenschap
pen bij de mensch aan, zooals ridderlijk
heid, trouw, dapperheid.
Oprechtheid ook?
Nederland
en de oorlog
VOOR MEER DAN 300 MILLIOEN
INGETEEKEND.
Opnieuw staatsleening.
De 4 pCt. staatsleening 1940. ad f 300
millioen, waarvoor de gelegenheid tot
inschrijving tot Maandagmiddag vier uur
openstond, is ruim volteekend. Er zal
eenige korting moeten worden toegepast
op de bedragen, waarvoor werd Inge
schreven.
Dit communiqué werd Maandag ln de
avond gepubliceerd en het geeft wel een
schril beeld van de tegenstelling tus
schen kunnen en willen van de vermo
genden in den lande. Bij de vorige
staatsleening. waarbij het adjectief vrij
willig nog niet tusschen aanhalings-
teekens geplaatst behoefde te worden,
werd voor nog geen derde ingeteekend.
Thans, nadat Jhr. De Geer gedreigd had
meteen gedwongen leening tegen lager
percentage, is de f 300 millioen ruim
volteekend. Dat beteekent dus (het com
muniqué stond ln de taal van .het depar
tement van Financiën) met enkele tien
tallen mlllioenen overschreden. Nu da
beleggers dus zagen, dat zij er alleen
maar op achteruit konden gaan als zij
niet lnteekenden, hadden zij ineens wel
geld beschikbaar.
Hoevelen in ons land brengen groote
offers voor de mobilisatie, door hun
dienstplicht? Waarom konden dan de
groote beleggers eerst ook niet mede
werken aan de landsverdediging. Een
medewerking ondertusschen, waarvoor
zij met een rente van 4 pCt. ruimschoots
beloond werden?
Laat ons weer tevreden zijn, dat, zij
het met de flinke dwang van Jhr. De
OR»r, thans deze onaangename beleve
nis tot het verleden behoort, al moet het
ons van het hart, dat een rente van 3 of
3V* pet. ook ruim voldoende was geweest
en zeker als het gaat om ons Vaderland
uit de moeilijkheden te helpen!
OPNIEUW VREEMDE VLIEGTUIGEN.
De Regeeringspersdienst meldt:
Vliegtuigen van onbekend gebleven na-
ttonaliteit zijn gisternacht langs de kust
bij Amsterdam en boven de provincie
Utrecht waargenomen. Zij zijn herhaal
delijk beschoten.
De liehtkogela. Vier
arrestaties.
Maandagavond tusschen negen en tien
uur zijn weer llchtkogels afgestoken rond
om Amersfoort, terwijl eenige vliegma
chines in de lucht waren, onzichtbaar,
maar wel hoorbaar. Omstreeks midder
nacht werden vier burgers in het Soes-
terkwartier in de tuin van een woning
gearresteerd door de wachtposten.
Zij zijn met een personenwagen van
het pantserafweergeschut naar 't hoofd
bureau van politie te Amersfoort over
gebracht, waar zij aan een streng ver
hoor werden onderworpen. Tot nu toe
heeft geen der aangehoudene bekend iets
met de llchtkogels te maken te hebban.
WEER EEN GRONINGSCHE KUST
VAARDER VERGAAN.
Bij de directie van het scheepskantoor
J G. Mulder te Groningen is Maandag
avond een telegram ontvangen van den
kapitein van het motorschip „Ida", groot
250 bruto ton, thuisbehoorend te Gronin
gen, waarin hij meldt, dat het schip ter
hoogte van Gembrokershire voor de kust
van Wales is gezonken. De bemanning
van 6 koppen is gered.
Een later telegram meldde, dat het
schip op een zich onder water bevindend
voorwerp was gestooten en lekgeslagen
was. De „Ida" was in enkele minuten ge
zonken. Het schip had een lading steen
kolen van Groningen naar Salcombe in
Engeland vervoerd en na lossing aldaar
een lading ijzererts ingenomen.
SPONNAGE OP JACHTWERF?
Fotograaf gearresteerd.
Zondagmorgen was op het terrein van
de Jachtwerf „Schakenbosch" van Van
Ravestein te Leidschendam, iemand aan
het fotografeeren.
Daar het terrein in beslag genomen ls
AMERICAVT-QgAR KITES
COCKTAIL UNITED CIGARETTE FACTORIES INCL
door militairen, kwam de houding van
dezen burger de gemeente-politie nogal
verdacht voor. De fotograaf, S. geheeten,
werd aangehouden en gehoord.
Hij vertelde, dat hij gewoond had ln de
residentie en sedert eeinge dagen in Arn
hem vertoefde. Hij móest, zoo beweerde
8. bij zijn verhoor,, watersportfoto's ne
men voor een firma te Schiedam.
S. ls later door de militaire politie over
gebracht naar de residentie.
VREDESARBEID VAN DR. COLIJN?
De correspondent te Amsterdam van
het Engelsche blad „Daily Express" meent
te kunnen melden, dat onze oud-minis
ter-president, dr. H. Colijn, een ontmoe
ting zal hebben met president Roose
velt's afgezant Sumner Welles. De be
spreking zou waarschijnlijk, naar het be
richt luidt, in Duitschland plaats vin
den.
De correspondent voegt aan deze me
dedeeling aan zijn blad toe, dat dr. Co-
lijn reeds sedert eenige weken bezig is, te
trachten, een vredesformule te vinden,
op de basis waarvan onderhandelingen
tusschen de geallieerden en Duitschland
begonnen zouden kunnen worden. Te
vens zegt hij nog, dat onze oud-premier
besprekingen gevoerd heeft met Musso
lini, graaf Ciano en politieke leiders ln
andere landen. Ten slotte verklaart de
berichtgever, vernomen te hebben, dat
dr. Colijn reeds een vredesplan gevonden
zou hebben, dat aanvaardbaar geacht zou
worden door de 2 oorlogvoerende partijen.
Dr. Colijn heeft de juistheid van dit
bericht ontkend.
Maandagavond bevond dr. Colijn zich
ln de Parljsche trein, die om 7 uur uit
Roosendaal vertrok en wel in een gere
serveerde coupé. Omtrent het doel van
zijn reis en het land van bestemming
ls niets bekend.
Vermoedelijk is de oud-minister-presi
dent vertrokken naar Genève, in verband
met het werk der internationale econo
mische commissie die onlangs in Den
Haag bijeenkwam.
„NEDERLAND ZOU VECHTEN".
Als het noodig was.
„Eerst schieten zij, dan protesteeren
zij, elke keer dat een vreemd vliegtuig
verzeild raakt boven hun gebied of in hun
territoriale wateren." Dat is de indruk
welken 'de Amerikaanschen journalist, H.
B Elllston, na een bezoek aan Nederland
heeft medegenomen. Hij zeide ln een ra
diorede in Londen: „De opvatting welke
lk soms bulten Nederland aantref, als
zouden de Hollanders niet vechten wan
neer hun land werd aangevallen, wordt
ln Nederland uitgelachen."
„Het zou onzinnig zijn," besluit Elliston
„ook maar «een oogenbllk te onderstellen,
dat deze Hollanders niet zouden vechten
als het moet om te behouden wat zij zelf
tot stand brachten."
Onze versterkingen.
Naar aanleiding van het bezoek van
correspondenten van dagbladen der neu
trale landen aan de verdedigingslinie in
Nederland, publiceert het Hongaarsche
dagblad „Peet" op de voorpagina een op-
Vallend opgemaakt artikel van zijn Ne-
derlandachen oorrespondent over het na
tuurlijke en technische wonder der Ne
derlandsche versterkingen.
Het uitvoerige artikel spreekt zeer
waardeerend over de verdedigingswerken
en over de Nederlandsche soldaten, en
constateert, dat Nederland alles heeft
gedaan om zijn neutraliteit en vrijheid
te handhaven.
BEMANNING „ALKMAAR» TE
LISSABON.
Het sj. „Stuyvesant" van de K.N.S.M.
met aan boord de bemanning van het
se. „Alkmaar", dat bij de Kaap-Verdi-
sche eilanden op een rots is geloopen,
is gisteren, op weg naar Amsterdam, te
Lissabon aangekomen.
De kapitein Johan Berkhout en de
tweede officier Reindert Hart gingen van
boord; zij zullen vandaag per trein naar
Holland vertrekken.
Volgens de verklaringen van de be
manning van de „Alkmaar" staat het
niet vast, of het vergaan van het schip
hetgevolg is geweest van. een machine
storing of van een fout in de navigatie
De opvarenden vertelden, dat ze veer
tig uur op de rotsen hadden doorge
bracht, terwijl het schip langzaam zonkj
eerst toen was de zee in zooverre ge
kalmeerd, dat de reddingbooten van hel
Portugeesche schip hen uit hun gevaar»
lijke positie konden bevrijden.
Defensie-zaken.
Memorie vaat Antwoord.
Hier volgt het slot van de Memorie van
Antwoord aan de Eerste Kamer t>p da
Defensie-begrooting.
Goen „kernen".
Het ligt niet ln het voornemen van den'
min. te bevorderen, dat overal kernen/
aanwezig zijn van die volksgroepen, die
vanouds hebben getoond betrouwbaar te
zijn. Hij wenscht, zoolang niet het tegen
deel blijkt, de weermacht te zien als een
eenheid, welke trouw aan het wettig ge
zag boven verdenking staat, en hij kan
dan ook niet medewerken aan een maat
regel, waardoor op bepaalde onderdeelen
of groepen van militairen een stempel
van onbetrouwbaarheid zou kunnen wor
den gedrukt.
De minister is voorshands van mee
ning, dat thans voldoende instanties
werkzaam zijn om toe te zien, dat ten
opzichte van de defensieuitgaven de
grootst mogelijke zuinigheid betracht
wordt.
Wat de vergelijking tusschen de mo-
bilisatiekosten in België èn die in Neder
land betreft, wijst de minister op Zwit
serland, waar de kosten per dag berekend
worden op rond 5 millioen Zw. frs. (2.1
millioen gulden).
Aangezien het verleenen van verloven
in geen geval de paraatheid van de weer
macht mag aantasten, kan voor het te
genwoordige bezwaralijk aan de zaken»
verloven uitbreiding worden gegeven.
Tegen het naar huis zenden van vaders
van groote gezinnen bestaan be
zwaren. Onbillijkheden zouden niet te
vermijden zijn, o.m. omdat officieren, ka
der en gespeclaliseerden van deze maat
regel niet zouden kunnen profiteeren.
Dienstplichtigen, die in het buitenland
woonachtig zijn, en hun verlof thuia
wenechen door te brengen, krijgen de
verschuldigde vlsumkosten vergoed. In
verband met verschillende ondervonden
bezwaren, o.a. het verkrijgen van de be-
noodlgde visa, het toelaten in bepaalde
gebieden, enz., ls een regeling getroffen,
waarbij bedoelde dienstplichtigen voor
zoover zij Wonen ln een der oorlogvoe
rende landen, met ingang van 1 Maart
1940 in het genot van groot verlof kun
nen worden gesteld.
De vervanging van de troepen, thana
belast met de grens- en kunstbeveiliging,
door andere troeepn, heeft de aandacht,
van den opperbevelhebber.
Terugkeer gemobiliseerd en.
De minister kan mededeelen, dat
ongeacht wat door verschillende Instan
ties ter zake reeds ls verricht de re
geering een commissie heeft samenge
steld, welke opdracht heeft haar te advi-
seeren omtrent het vraagstuk van den
terugkeer van de gemobliseerden in het
burgerleven, ihet Inbegrip van de even
tueel te treffen wettelijke voorzieningen.
De minister houdt omtrent de verstrek
king van boter aan de militairen voort
durend contact met zijn ambtgenoot van
economische zaken. Vooralsnog zijn de
kosten een bezwaar om tot verstrekking
van boter over te gaan.
DE VALSCHE AANKLACHT
door VIOLETTE CARR.
18
Intusschen was het half vijf geworden
toen zij de woning had verlaten en nu
was het bijna zes uur, het begon al te
schemeren. Fientje stond op een groot,
bijna verlaten plein. Een groot, somber
gebouw rees voor haar op. Sombere hoo-
ge muren omgaven haar. In het midden
was een met ijzer beslagen deur, links en
rechts daarvan stonden de soldaten als
wachtposten, terwijl op een bord het
woord „Strafgevangenis" stond.
Onwillekeurig sprongen de tranen in
haar oogen en zij moest eerst even heen
en weer loopen, tot zij zichzelf weer in
bedwang had. Het was bijna een apart
stadsdeel voor zich. Aan den eenen kant,
ook op deze verlaten ruimte, lagen nog
twee van die sombere gebouwen met de
opschriften: „Kantongerecht" en „Arron
dissementsrechtbank".
Zy hep naar den overkant. Nu kon zij
tien, dat achter den rpuur op een bin
nenplaats hooge gebouwen oprezen, naar
geestige gebouwen, die lange rijen van
kleine, getraliede vensters bezaten, die
een uitstekend kozijn hadden, zoodat de
gevangenen niet naar beneden konden
kÜken. Het was donker geworden, de
straatlantaarns werden aangestoken, en
uit al die kleine ramen kwam een zwak
lichtschijnsel. Haar hart kromp Ineen,
toen zij naar het troostelooze. grauwe
gebouw keek. Zij had wel nardop kun-
h'n huilen. Daar, ln een van die cellen
4«4'<r zoo'n vr«esel(1k traliewerk, daar
zat Xaver. Daar zat hij en kon zelfs niet
naar buiten kijken. Hij, de bergbeklim
mer, die gewoon was over de vrije, witte
gletscher te klauteren! Zij probeerde zich
voor te stellen hoe hij daar op den rand
van zijn krib zat en vertwijfeld de handen
wrong, hoe hij tegen de muren $loeg. hij,
die het zelfs in zijn huis vroegef niet uit
had kunnen houden, zelfs in den winter
niet. Wat moest hij lijden, hij zou ver
teeren van helmwee. Zij hielden hem ge
vangen als een moordenaar I Als een mis
dadiger! Hem, die zoo goed was en zoo
zacht met al zijn brute kracht. Xaver
een moordenaar! Xaver, die eens een
verdwaald geitje was nagesprongen, om
het te redden.
Daar! Achter die vreeselljke muren! In
dat groote, doodstille huls, waar de mis
dadigers zaten.
Goed, dat het plein verlaten was, dat
zich op Zondag hier niemand ophield en
trouwens toch zelden iemand passeerde.
Een van de torenklokken ln de omgeving
sloeg acht. Twee volle uren had het ra-
delooze meisje hier in een kring rondge-
loopen en niets kon zij doen, tenminste
vandaag zeker niet. Zij kon hem zelfs
niet zien! Naar huis moest ze maar in
ieder geval wist ze nu, waar ze hem kon
vinden. Toen zij langs de schildwachten
ging had zij het gevoel, dat ze haar na
staarden. Toen liep zij weer naar de
tramhalte terug. Zij moest naar huis.
Over een uur zou de deur worden afge
sloten.
Het duurde lang eer de tram kwam en
zij steeg in. Veel geld had zij niet meer,
juist genoeg om de reis terug te kunnen
betalen. Zij zat weer in haar hoekje,
maar vergat heelemaal waar zij was.
Steeds weer waren haar gedachten bij
Xaver. Zou hij V* gedoeld hebben, dat
zij voor de gevangenis had gestaan? Zou
hij zich erg ongelukkig voelen. Hoe zou
zijn cel er van binnen uit zien? De dui
zenden gedachten die door haar hoofd
gingen, deden haar geheel vergeten waar
zij zich bevond.
„Eindhalte. Allemaal uitstappen!"
Zij stond op een plein, dat veel minder
verlicht was dan de andere gedeelten van
de stad en de omgeving was haar volko
men vreemd. Misschien was zij te ver
meegereden en zij vroeg den conducteur,
die Juist bezig was de beugel van den
tram om te gooien:
„Conducteur, hoe kom ik ln de Lud-
wlgstrasse?"
De man lachte schel. „Wilt U naar de
Ludwigstrasse? Dan bent U in de ver
keerde tram gestapt, hie bent U in Gie-
sing."
„Groote hemel!"
Fientje keek zoo verschrikt, dat de
man goedmoedig antwoordde: „Nu, zoo
erg is het niet, wij gaan dadelijk weer
terug, stapt U maar gauw in."
„IIJ, heb geen geld meer."
„Ja, dat ls lastig, want zonder geld
kunt U niet trammen, dan zult U op een
andere manier zien thuis te komen."
„Is het ver?"
«Als U gaat loopen, hebt U gauw een
klein uurtje noodig."
„En hoe moet ik loopen?"
„Het beste ls dat U de tramrails volgt
en steeds maar rechtuit loopt, ook al
buigt de rails soms naar een zijstraat af.
De hoofdrails loopt rechtdoor, dan komt
U er van zelf. De conducteur steeg ln en
de tram vertrok. Fientje stond daar be
vend ^alleen bij de eindhalte, terwijl de
torenklok nu half negen sloeg Ze begon
te rennen. Hemel lief. Een uur had de
man gezegd en over een half uur werd
de hulsdeur afgesloten. Bulten adem, met
pijn in het hart van het hollen kwam zij
eindelijk in de Schellingstrasse aan en
juist toen zij aanbelde sloeg het negen
uur.
Den volgenden avond zat Fientje ln
haar kamer en begon een brief te schrij
ven. Verschillende keeren verscheurd? zij
echter het begin en probeerde het weer
opnieuw.
„Lieve Xaver! Ik ben in Miinchen,
ben alleen hier gekomme om dient öij
je te zijn. Ik weet niet, wat lk moet
doen, om bij Je te komme. Ik wil je
zoo graag zien en Je zeggen hoeveel
lk van Je hou, ik blijf je trouw en
weet niet wat ik moet doen, de heele
dag zou ik wel kunnen huiler. Ik heb
zoo'n verdriet als ik aan je denk en
ik niets kan doen om je te hellepe.
Je FIENUE."
Ook deze brief beviel haar maar half,
doch zij schreef een enveloppe en deed
hem er in.
„Aan Xaver Kernbacher uit Pontresi-
na, ln de strafgevangenis Miinchen, in
de Ohlmühlengasse."
Nu eerst viel het haar in, dat Xaver
toch moest weten, waar ze was en op de
rugzijde schreef zij als afzendster: „Jo-
sephina Collina, bij meneer minister
Schwedler in de Schellingstrasse 47."
Toen zij de brief in de brievenbus
wierp, bonsde haar hart en ze had een
gevoel, als of ze een domheid had be
gaan.
Ze wist eigenlijk niet eens of Xaver
wel ln dat gebouw zat en of haar brief
hem zou kunnen bereiken. Nu was zij vol
afwachting of er een brief voor haar
kwam.
Eindelijk waren de stukken uit Chur
aangekomen en de rechter van instructie
zat met zijn assistent de verschillende
acten door te lezen.
„Jongens, dat is een moeilijke kwestie.
Hij ls een moordenaar, dat is vast. Na
tuurlijk heeft hij Infanger uit Jalouzie
neergeschoten, maar hij liegt. En wij
kunnen hem alleen dan uitleveren, als
het blijkt, dat hij werkelijk een moord,
begaan heeft, maar niet wegens het
schieten van een gems. Vrijlaten kunnen
wij hem ook niet, want stel, dat hij het
wel gedaan heeft. Heeft men de moeder
in Pontresina nog niet aan, een verhoor
kunnen onderwerpen?"
Een ordonnans trad binnen. „De direc
teur van de strafgevangenis stuurt U
hierbij dezen brief, die voor Xaver Kern
bacher bezorgd is."
Het was de brief van Fientje, die de
rechter nu in zijn hand hield en terwijl
hij even een sigaret aanstak, las hij op
den achterkant van de enveloppe de
naam van de afzendster: Josephina Col
lina.
De assistent zei: „Dat is toch het meis
je uit de bergen, die verklaard heeft, dat
zij met Xaver Kernbacher verloofd was
en die hem tijdens zijn arrestatie heeft
verpleegd. Wij kunnen haar voor laten
komen, nu wij haar adres weten, want
toen wij haar als getuige wilden aan
vaarden, verklaarde de vader, dat zij naar
de stad was gegaan en dat hij haar adres
niet wist.
De rechter lachte gemoedelijk. „Kijk,
waarde collega, er komt misschien ad wat
licht in de zaak. Het meisje woont bij
minister Schwedler in de Schellingstras
se. Wij zullen eens even zien wat ag
schrijft."
iWordt vervolgd).