r
ÜSïïtSoKT)
De standpunten van
Berlijn en Londen.
Iht Fïïicö- mek& op -tocoaA,
e&n waahjdnruj vwt éwaÉiteit
Binnenland
Gemengd nieuws
Uw Zenuwen
WOENSDAG W APRIL 194#
PROCLAMATIE VAN DEN DEEN-
SCHEN KONING.
Koning Christiaan van Denemarken
heeft uit het paleis Van Amalienborg een
proclamatie uitgegeven, Vraarin hij pro
testeert tegen de bezetting van Denemar
ken en er bij de bevolking op aandringd
kalm te blijven.
De proclamatie van koning Christiaan
aindigde met de woorden: „God behoede
u allen. God behoede Denemarken". De
koning heeft tezamen met den eersten
minister Stauning nog een oproep onder
teekend, die eveaeens uit Kopenhagen is
uitgezonden en waarin gezegd wordt:
„Duitsche troepen hebben in dit land
thans contact gevestigd met de Deensche
gewapende macht en het is de plicht van
het volk zich te onthouden van iedere
weerstand tegen deze troepen."
Bezetting in enkele uren.
De Amerikaansche radiostations ver
strekten bijzonderheden over de bezet
ting van Denemarken. Zij was binnen
enkele uren en zonder eenig incident vol
tooid.
Een lid der Deensche legatie in Was
hington heeft verklaard: De invasie van
Denemarken door Duitschland is een
schok voor alle Denen. De invasie is bij
na ongelooflijk, want zij is door niets
Uitgelokt. Nog slechts een jaar geleden
heeft Denemarken aan Duitschland ver
zekerd. dat het niet zou deelnemen aan
eenig antl-Duitsch blok en dat het een
Invasie van zijn grondgebied niet zou
toelaten. Duitschland van zijn kant heeft
toen toegezegd, het Deensche grondge
bied te zullen eerbiedigen.
Vlugschriften uitgestrooid.
Terwijl omstreeks zes uur de Duitsche
troepen Kopenhagen bezetten en ver
scheidene Duitsche oorlogsschepen van
verschillende klassen op de reede ver
schenen en troepen ontscheepten, vlogen
50 Duitsche militaire toestellen over de
stad, waar zij vlugschriften ln de Deen
sche taal neerwierpen. In deze strooibil
jetten werd gezegd, dat Duitschland De
nemarken en Noorwegen had bezet. De
bevolking werd opgeroepen kalm en ge
disciplineerd te blijven.
KOPENHAGEN BEZET.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
publiceerde de volgende speciale berich
ten:
„Dinsdagochtend vroeg hebben Duit
sche gemotoriseerde troepen en pantser
strijdkrachten de Duitsch-Deensche grens
nabij Flensburg en Tonder overschreden
en zij rukken thans over Aabenraa en
Esbjerg naar het Noorden op.
Bij het aanbreken van de dag zijn
Duitsche troepen ontscheept in de Klei
ne Belt nabij Middelfart, waar zij de
brug over de Belt hebben bezet.
Duitsche zeestrijdkrachten z(jn de
Groote Belt binnengedrongen en hebben
te Korsor en Nyborg troepen ontscheept.
Van Wamemünde uit zijn met het veer
troepen en een pantsertrein te Gjedser
aan land gezet, vanwaar zij de opmarsch
naar het Noorden zijn begonnen. Tege
lijkertijd is de brug te Vordlngborg in
het Zuidelijk deel van het eiland Seeland
bezet.
Duitsche troepen zijn bij het aanbre
ken van den dag te Kopenhagen ont
scheept. De citadel en het radiostation
werden bezet.
Sedert acht iSur bevindt de geheele
stad zich in Duitsche handen."
Later meldde het Duitsche opperbevel:
„De opmarsch in Jutland naar het
Noorden en op de eilanden maakt snelle
vorderingen.
De Deensche regeering heeft aan de
Deensche troepen order gegeven geen
tegenstand te bieden. De Duitsche en
Deensche commando's hebben zich met
elkaar in verbinding gesteld.
NOORSCHE HAVENSTEDEN BEZET.
Daarentegen stuitten de Duitschers in
Noorwegen vrijwel overal op verzet, doch
niettemin meldde Radio Oslo al spoedig
dat zij de havensteden Bergen, Stavan-
ger. Trondheim en Narvik hadden bezet.
Een Duitsch oorlogsschip had een klei
ne troepenmacht in Narvik aan land ge
zet.
BIJSTAND DER GEALLIEERDEN
VOOR NOORWEGEN.
Officieele Britsche mededeeling
Het departement van buitenlandsche
zaken te Londen deelde mede: .De Brit
sche en de Fransche regeeringen hebben
besloten, terstond haar volle bijstand te
verleenen aan Noorwegen en zij hebben
te kennen gegeven, dat zij de oorlog in
volledig deelgenootschap met dit land
zullen voeren. De noodzakelijke militaire
en vlootmaatregelen worden dienover-
NIEUW OORLOGSTERREIN.
"i
V-V
£T.
ATLANTISCHE
OCEAAN
7WEDEN
NOOR-
WEGEN Am'°
NOOm-
zee
HftÊ*Tiet kaartje vindt men aangegeven het bezette Denemarken en Noorwegen,
met de Engelsche mijnenvelden en de in de berichten genoemde plaatsen. Een
seegevecht heeft vermoedelijk plaats gehad ter hoogte van het woord „Oceaan".
Ia hat Skagerak en bet Kattegat bij Denemarken liggen Duitsche mijnenvelden.
eenkomstig genomen in samenwerking
met de Fransche regeering.
Een gelijke mededeeling over de geal
lieerde hulpverleening aan Noorwegen
werd te Parijs gepubliceerd.
Naar Reuter verneemt, omvatte de
hulp welke de geallieerden naar Noor
wegen zonden, zoowel vliegtuigen als oor
logsschepen en manschappen.
Expeditieleger reeds on
derweg"?
De zender van American Columbia
Broadcast deelde mede. dat te New York
berichten waren ontvangen, volgens wel
ke een Britsch expeditieleger seeds op
weg was naar Noorwegen. Te Londen
was daarvan geen bevestiging te verkrij
gen.
DUITSCHE MIJNEN IN NOORSCHE
EN ZWEEDgCHE WATEREN.
De Duitsche radio deelde voorts mede,
als waarschuwing aan de scheepvaart,
dat mijnen waren gelegd voor alle be
langrijke havens aan de Westkust van
Noorwegen, alsmede in het Skagerak. Öb
mededeeling zegt. dat de mijnen gelegd
zijn in het gebied tusschen Lindesnaes,
Lodbjerg. Flederoey .en Fandneshage.
Ook werd mededeeling gedaan, dat in
alle belangrijke Zweedsche havens, als
mede in de havens van het Skagerrak,
gistermorgen vroeg door Duitschland
mijnen warei\ gelegd.
ZWEDEN MOBILISEERT.
De Zweedsche legatie in Londen ont
ving het bericht, dat het Zweedsche le
ger, de vloot en de luchtmacht gemobili
seerd waren.
Uit militaire kringen te Stockholm
werd vernomen, dat de Zweden hun ver
dedigingstroepen, speciaal in de Zuide
lijke districten Skaane en Smaaland,
haastig versterkt.
Zweden zou alle aanvallen op haar
neutraliteit en territoriale integriteit af
slaan, onverschillig door welke oorlog
voerende partij, dit zou geschieden, meldt
United Press uit Stockholm.
Later werd echter in een bericht uit
Oslo, dat omtrent de Zweedsche mobili
satie tegengesproken.
DUITSCHE ACTIE REEDS LANG
VOORBEREID.
Te Londen wordt er de nadruk op ge
legd, dat het een Maandag door Brit
sche vlootsrijdkrachten getorpedeerde
troepenschip zich in een dusdanige po
sitie bevond, dat iedere suggestie, dat
het binnenrukken van Noorwegen door
Duitsche troepen een represaillemaatre
gel is voor het peggen van mijnen in de
Noorsche territoriale wateren, er krach
tig door wordt ontzenuwd. Het Duitsche
troepenschip moet uit Duitschland ver
trokken zijn vóór de Duitsche autoritei
ten inlichtingen hadden over het plan
der geallieerden, mijnen te leggen.
ALLE STEUNPUNTEN BEZET.
Gisteravond maakte het opperbevel
der Duitsche weermacht bekend:
„Vandaag bevinden zich in Noorwegen
aan het einde van de dag alle militair
belangrijke steunpunten in Duitsehe han
den. Onder meer zijn Narvik, Drontheim,
Bergen, Stavanger, Christiansund en Os
lo door sterke strijdkrachten bezet. Daar
waar verzet van eenig belang werd ge
boden, zooals te Oslo en Christiansund,
is het gebroken.
De kustversterklngen, welke voor een
gedeelte in nauwe samenwerking met
marine en luchtwapen door stoottroepen
van het leger werden genomen, zijn ter
afweer van vijandelijke aanvallen ge
reed, evenals sterke afdeelingen van het
luchtwapen.
In Denemarken en Noorwegen heerscht
rust.
De opmarsch van nog meer sterke Duit
sche strijdkrachten geschiedt thans on
gestoord en snel volgens het vastgestelde
plan.
DE VAL VAN OSLO.
PRO-DUITSCHE REGEE
RING GEVORMD.
Oproep aan het leger.
Om half negen gisteravond heeft Vid-
kun Quisling voor de Noorsche omroep
de proclamatie voorgelezen van een
nieuwe Noorsche regeering aan het
Noorsche volk, zoo meldt het DN.B..
De proclamatie, waarin Quisling zich
voorstelt als chef van de nieuwe regee
ring, verwijst in de eerste plaats naar
de schending der Noorsche neutraliteit
door Engeland, welke uit het leggen van
mijnvelden e.d. hééft bestaan.
De proclamatie verwijst voorts naar
de „niets zeggende protesten" der voor
malige Noorsche regeering.
Thans heeft een regeering van „natio
nale concentratie" het bewind overge
nomen om de belangen van Noorwegen
op dit oogenblik waar te nemen. De fe-
geering van Nygaardsvold is afgetre
den en door een nationale regeering ver
/Vangen.
In de verklaring worden alle Noren
aangespoord de handen ineen te slaan
om den toestand het hoofd te bieden.
Quisling zeide, dat verdere tegenstand
Is gelijk te stellen met „misdadige ver
nietiging van waarden."
Ten slotte volgde een oproep aan de
weermacht de nationale regeering te
gehoorzamen.
De leider der nieuwe regeering, Vid-
kun Quisling, heeft tegelijkertijd de por
tefeuille vin buitenlandsche zaken op
zich genomen. Vidkun Quisling, heeft
na de oorlog als secretaris deel uitge
maakt van de expeditie van Nansen
naar Rusland.
In 1932 werd hij minister van lands
verdediging. Later trad hij evenwel uit
de regeering en richtte hij de beweging
„Nasjonal Samling" op. een partij naar
nationaal socialistisch model).
Naast deze nieuwe regeering. die zich
weer te Oslo vestigde, aangezien zij im
mers met de Duitsche invallers samen
werkte. handhaafde zich echter het wet
tig gezag te Hamar.
DE HOLDING VAN ZWEDEN.
„STRIKTE NEUTRALITEIT".
Gisteravond verklaarde de Amerikaan
sche radio, dat Hitier ook Zweden voor
de keuze heeft gesteld, tusschen het aan
vaarden van de Duitsche ..bescherrrpng"
of een inval.
Aan de mededeeling verd toegevoegd,
dat het Zweedsche parlement die avond
zou bijeenkomen om e-n beslissing te
nemen en een Reuterb°richt ait .Stock
holm bevestigde, dat de beide Kamers
van de Rijksdag in gehe'me .ergadering
waren bijeengekomen.
Volgens Reuter kondigde de Zweed
sche radio gistei avond aan, dat de
Zweedsche regeering in antwoord op de
vraag van Duitschland, zijn voornemen
had te kennen gegeven, e«n strikte neu
traliteit in acht te blijvn nemen.
Daarnaast meldde het D.N B. uit Ber
lijn, dat de Zweêdsche regiering in dit
antwoord verklaarde, dan zij wenscht
vast te houden aan haar politiek van
strikte neutraliteit en g -e.ierlei stappen
denkt te ondernemen, welke gericht zijn
tegen de Duitsche maatregelen in Dene
marken en Noorwegen.
De Zweedsche regeering doet ln haar
antwoord verder uitkomen, dat zij niet
voornemens is eenigerlei maatregelen te
nemen, welke aanleiding zouden kunnen
geven tot een conflict tusschen de Duit
sche en de Zweedsche regeering.
OPPERSTE OORLOGSRAAD BIJEEN.
Militaire en diplomatieke maat
regelen.
Officieel wordt medegedeeld: „De Op
perste Oorlogsraad der Geallieerden is
gistermiddag te Londen bijeengekomen
voor de zevende maal sedert het uitbre
ken van de oorlog ter bespreking van
de toestand, die het gevolg is van de
Duitsche Inval in Noorwegen en Dene
marken.
De vertegenwoordigers van Frankrijk
en Engeland hebben de geheele situatie
bestudeerd en ih volledige eensgezind
heid besloten tot verschillende militaire
en diplomatieke maatregelen, welke zul
len worden genomen ten einde het hoofd
te bieden aan deze jongste daad van
agressie.
De bijeenkomst, die op Downingstreet
10 werd gehouden, duurde bijna twe®
uur. Reynaud en zijn medewerkers waren
kort voor de bijeenkomst per vliegtuig
aangekomen.
BRITSCHE JACHT OP DUITSCHE
SCHEPEN.
H Troepentransportachip getorpe
deerd.
Aan het Duitsche ingrijpen in Scandi
navië was nog een krachtige Britsche ac
tie in de Noorsche wateren vooraf gegaan
Nauwelijks waren Maandagmorgen de
Engelsche en Fransche oorlogsschepen
gereed met het leggen van de mijnenvel
den aan de Noorsche kust of Britsche on-
derzeeers en torpedobootjagers begonnen
een felle klopjacht om alle Duitsche
schepen aan te pakken, die de laatste 24
uur uit de Noordelijke vaarwateren van
Noorwegen vóór de mijnenlegging ont
snapt waren. Daarbij zijn drie groote
Duitsche schepen tot zinken gebracht.
Een ervan was het Duitsche troepen
transportschip „Rio de Janeiro", dat ter
hoogte van Lillesand, iets ten Noordoos
ten van Kristianssand werd getorpe
deerd. Aan boord bevonden zich 500 man
en voor zoover thans bekend, zijn onge
veer 200 man omgekomen.
Ook een Duitsche tankboot van 15 005
ton werd in de buurt van Svenör tot zin
ken gebracht alsmede een stoomschip bij
de ingang van de Fjord van Oslo.
Zeeslag m de Noordzee.
DUITSCH SLAGSCHIP GEZONKEN?
Radio Stockholm meldt, dat gisteravond
in het Noordelijk deel van de Noordze®
een hevige zeeslag woedde.
Volgens onbevestigde berichten Is hel
Duitsche slagschip „Gneisenau" tot zin
ken gebracht- met 1500 man aan boord,
LUCHTAANVAL OP BRITSCHE
SCHEPEN.
Het opperbevel der Duitoche weer
macht maakt bekend:
Op grond van rapporten van verken
ners zijn gistermiddag sterke eenheden
van het Duitsche luchtwapen uit Dene
marken en Noorwegen opgestegen. In t
Noordelijk deel van de Noordzee weiden
vijandelijke slagschepen, zware en lichte
kruisers, alsook torpedojagers g<*slgna-
leerd.
Volgens tot nu tee ontvangen radiobe
richten is als eerste gedeeltelik resul
taat vast te stellen, dat door bommen
van zwaar kaliber werden getroffenr
twee slagschepen elk door drie voltref
fers, twee zware kruisers, eveneens door
zware voltreffers, een schip ligt met
zware slagzij, een ander staat in brand.
Groote olievlekken bedekken het zee
oppervlak over een groot gebied.
(Zie vervolg Buitenland en Tele
grammen op bladz. ft).
Cüwberiam spreekt in bet
Lagerhuis.
In het Lagerhuis heeft gistermiddag
minister-president Chamberlain een ver
klaring afgelegd over de toestand. Daar
bij herhaalde hij de verzekering die aan
Noorwegen was gegeven betreffende de
hulp van de geallieerden en voegde hier
aan toe. dat krachtige eenheden van de
vloot zich op zee bevonden. De nieuwe
en wreede daad van agressie, waaraan
Duitschland zich heeft schuldig gemaakt
zal op Duitschlands eigen hoofd weer te
recht komen en bijdragen tot zijn eigen
nederlaag, aldus Chamberlain.
De geallieerden hebben mijnenvelden
in de Noorsche wateren gelegd om, te
voorkomen, dat Duitsche schepen onge
hinderd konden passeeren. waarbij zij op
geen enkele wijze in de normale Noor
sche handel tusschen belde kwamen.
De geallieerden, hebben op geen enkel
oogenblik bezetting van eenig Scandina
visch gebied overwogen, zoolang dit niet
werd aangevallen door Duitschland.
De Duitsche regeering houdt vol, dat
de inval in Noorwegen een antwoord is
op de actie van de geallieerden in de
Noorsche wateren. Dit argument zal nie
mand overtuigen. Een dergelijke gecom
pliceerde operatie moet lang van te vo
ren zijn voorbereid en het is niet tegen
te sprekpn. dat ze niet alleen in voorbe
reiding, doch reeds ln uitvoering was,
toen wij de mijnen legden De feiten van
de Duitsche bezetting bewijzen dit.
Reeds vanmorgen, zoo zei Chamberlain,
zijn gewapende Duitsche krachten Trond
heim binnengevallen. Als de Duitsche ex
peditie was begonnen, nadat bekend ge
worden was. dat Britsche mijnenvelden
gelegd zouden worden, dan zouden de
schepen Trondheim nog niet bereikt
kunnen hebbea.
Vod Ribbentrop motiveert de
daad.
Gistermiddag heeft de Diitteche minis
ter van buitenlandsche zaken, von Rib
bentrop, in de Bundeeeaal de buiten
landsche journalisten ontvangen.
De perschef van het ministerie, da
Schmidt, las de nota's der Duitsche re
geering aan de Noorsche en Deensche
regeeringen voor. Daarna gaf von Rib
bentrop mondeling een toelichting.
De minister wees er op. dat de
sche regeering bewijzen in handen had.
dat de geallieerde troepen dezer dagen
in Noorwegen zouden landen. Britsche en
Fransche hooge officieren zouden reeds
in Scandinavië alles voorbereid hebben.
Het doel eener geallieerde bezetting zou
tweeërlei zijn.
Ten eerste den erts toevoer naar
Duitschland af te snijden.
Ten tweede door Zweden heen te trek
ken en Duitschland in de flank aan te
vallen.
De Duitsche troepen aldus de mi
nister hebben vannacht deze pogin
gen verijdeld en zullen er in de toekomst
▼oor zorgen, dat geen Engeischman of
Franschman meer voet in Scandinavië
zet.. De integriteit Van Noorwegen en De
nemarken zou thans en in de toekomst
ten volle gerespecteerd woeden en de
Duitsche actie had ten doel, deae landen
te bewaren voor de vernieling van
oorlogsramp.
„Ik bén overtuigd" aldus eindigde
von Ribbentrop „dat de Ptthrer met
zijn beslissing dit oude deel van Europa
voor een zekeren ondergang en vernieti
ging bewaard heeft."
Over Zweden sprak von Mbhentrop
Bint.
3 TWEEDE BL^
V'ETTWSBLAD
VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT gehoonh.T.n..h. Coor.pt
WOENSDAG 10 APRIL 194#
Nederland
en de oorlog
Alle verloven ingetrokken.
Verlofgangers moesten
teragkeeren.
Aanvankelijk deelde gistermiddag het
Algemeen Hoofdkwartier mede, dat ge
durende de eerstvolgende dagen geen
nieuwe periodieke verloven zouden wor
den verleend aan sommige troepen, op
gesteld in de kust en grensgebieden.
Later meldde echter de Regeerings-
persdienst:
De regeering heeft bij wijze van
voorzorgsmaatregel besloten de vol
gende verloven ln te trekken:
a. Voor al het personeel van land- en
zeemacht: de periodieke verloven, vac an
tieverloven, buitengewone verloven (met
uitzondering vah die, verleend wegens
ernstige ziekte of overlijden van gezins
leden);
b Bovendien voor het personeel, behoo-
rende tot de luchtstrijdkrachten, de
luchtdoelartillerie, de luchtdoelmitrail
leurs en de zoeklichten; zakenverloven,
studieverloven.
Alle militairen aan wie vorengenoem
de verloven zijn verleend, moeten ter
stond naar hun standplaats terugkeeren.
Onder studieverloven vallen niet dege
nen, die uitstel van eerste oefening heb
ben of uitstel van een nog te vervullen
gedeelte van hun eerste oefening hebben
gekregen. Zij, die dergelijk uitstel genie
ten, behoeven vooralsnog niet op te ko
men voor het einde van hun uitstel.
VEILIGHEIDSMAATREGELEN OP DE
NOORDZEE.
Hulp convooi-schepen.
De Nederlandsche vereeniging van ree-
ders van koopvaardijschepen heeft een
belangrijk plan uitgewerkt om sneller en
doeltreffender hulp te kunnen verleenen
aan Nederlandsche schepen, die in nopd
zijn, tengevolge van de oorlogstoestand.
Men is namelijk voornemens om 4 treilers
uit te rusten, die op de Noordzee zullen
patrouilleeren en ln voortdurende verbin
ding met Schevenlngen-radio zullen staan
De schepen, die verbouwd zullen wor
den voor het transport van zieken en
gewonden en verblijven zullen elk een
gedeelte van de .Noordzee toegewezen
krijgen, dat zij dagelijks moeten door
kruisen. Voortdurend zullen drie schepen
op zee zijn, terwijl het vierde voor aflos
sing zorgt.
Om te voorkomen deze schepen, die
uitsluitend bedoeld zijn als hulpreddings-
booten, zelf beschoten worden, zal aan
de regeeringen van de oorlogvoerende
landen bekend gemaakt worden, dat de
schepen niet bewapend zijn en gemakke
lijk te herkennen, omdat ze geheel in
rood en wit geschilderd zullen worden.
Dit plan, dat 1« uitgegaan van parti
culieren, zal onder rijkstoezlcht uitge
voerd worden, waartoe de regeering on
langs reeds een commissie heeft inge
steld.
HET NEERGESTORTE BRITSCHE
VLIEGTUIG.
De wrakstukken van de Britsche jager,
welke op Goede Vrijdag na een luchtge
vecht met Duitsche vliegtuigen op de
ondergeloopen uiterwaarden bij Herwen
neerstortte, kunnen nog steeds niet ge
borgen worden. De uiterwaarden staan
nog ongeveer een meter onder water. De
rivieren zijn wel flink gevallen, maar
minder dan verwacht werd. Op het
oogenblik Is er zelfs weer was, zoodat het
nog wel eenlge tijd zal duren, alvorens
de uiterwaarden droog liggen en het ber
gingswerk opnieuw ter hand genomen
kan worden.
LOONSVERHOOGINGEN EN
TOESLAGEN.
Reeds aan 400.000 man.
Volgens gegevens, verzameld door het
Centraal Bureau voor de Statistiek heb
ben thans in Nederland ongeveer 400.000
personen in het vrije bedrijf na Augus
tus 1939 een loonsverhooging of loonbij-
slag ontvangen. Telt men de arbeiders bij
de werkverruimingen en de gesteunden
mee, die, zooals bekend, ook een bijslag
hebben ontvangen, dan stijgt het totaal
cijfer tot 600.000.
Deze groep personen staat tot het to
tale aantal beroepsbeoefenaren in Neder
land in een verhouding van 1 5. De al-
gemeene indruk is, dat de loonstijging
gemiddeld niet belangrijk grooter is dan
5 pCt.
Onder de groepen arbeiders, die loons
verhooging kregen, zijn 40.000 arbeiders
uit het bouwbedrijf. 30.000 uit de mijn-
Industrie, 56.000 uit de metaalindustrie,
55.000 uit de textielindustrie. 10.000 uit
de sigarenfabrieken, 59 000 uit land- en
tuinbouw. 9000 uit de zeevaart, 9000 uit
de havenbédrijven.
DE UHLENFELS ONDER NEDER
LANDSCHE NAAM.
Gisteren werd van Britsche zijde ge
meld, dat men bijna gereed was met het
lossen der lading van de Uhlenfels", een
7000 ton metend Duitsch vrachtschlp.dat
door de Britsche marine Nerd buitge
maakt. Men verklaart, dal het schip een
ware schatkamer is. Hulden, wol. katoen
en afvalproducten worden nog gelost, te
zamen met tonnen lijnkoeken en aard-
noten.
De Engelsche gezagvoerder, die t schip
naar Londen heeft gebracht, heeft ver
klaard, dat toen de gezagvoerder van
de Uhlenfels besloot, door de Britsche
blokkade heen te breken, hij de naam
„Aagtekerk Rotterdam" heeft laten
schilderen over de werkelijke naam van
het schip.
Radiobelasting en Wereld
omroep.
Steun aan omroepvereenigingen
▼oor nieuwe taak.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft thans een wetsontwerp Ingediend
om te komen tot een regeling van de fi
nanciering van de Nederlandsche radio-
omroep.
De grondslagen van deze regeling zijn
de navolgende:
Aan den Nederlandse hen luisteraar
wordt de wettelijke verplichting opgelegd
van een jaarlijksche bijdrage tot instand
houding en verdere uitbouw van de Ne
derlandsche radio-omroep. Van deze ver
plichting kan de luisteraar zich kwijten:
door betaling van een bedrag, dat de
minister zou wenschen te stellen op f 5,
aan de A.VJl.O., K.R.O., N.CJl.V. of
VAJR.A. of aan de V.PJt.O.
Een eenigszins hooger bedrag zal van
de luisteraar worden gevorderd, by. van
f 6. ingeval een luisteraar niet aan een
der genoenxle organisaties wenscht bij
te dragen.
Naar schatting bedraagt dit aantal niet
aan een der omroepvereenigingen vrij
willig bijdragende luisteraars ongeveer
50 pCt. van het totaal aantal.
Ter zake van de genoemde bedragen
wijst de minister er nog ten overvloede
op. dat tot verhooging daarvan alleen
zou mogen worden overgegaan, Indien de
geldelijke omstandigheden, waarin het
Nederlandsche omroepstelsel zoude gaan
verkeeren, zich ln die mate zouden wij
zigen, dat daarin een noodzaak tot ver
hooging zou zijn gelegen.
Aan omroepvereenigingen wordt op de
grondslag van de aan die organisaties
in het zendtijdenbesluit toegewezen taak
gewaarborgd het totaalbedrag, dat leder
van haar over het Jaar 1938 aan vrij
willige bijdragen van de luisteraars ont
ving.
De werelduiizendHiren.
De omroepvereenigingen moeten gelde
lijk ln st-yit worden gesteld, de nieuwe
taken, welke haar in de toekomst wach
ten ,(de programma-verzórging der we
reld-uitzendingen, der uitzending naar
de overzeese he gebieden en te zijner tijd
der televisie-uitzendingen) te vervullen,
alsmede de nog steeds stijgende kosten
van de thans reeds door haar verzorgde
uitzendingen te bestrijden. Uit de bin
nenkomende gelden zullen aan d$ orga
nisaties de voor het verrichten van deze
taken benoodlgde bedragen worden te
goed gedaan.
Op de^e wijze zal worden bereikt, dat
aan de Nederlandsche omroep alle gel
den zullen toevloeien, die hij voor de uit
oefening van zijn taak ln de toekomst
behoeft.
Daarnaast moet worden gedacht aan
de zeer belangrijke kosten, gemoeid met
de bouw en de exploitatie der omroep-
zenders, voor zoover die niet krachtens
bestaande bepalingen door de omroep
organisaties moeten worden gedragen. Te
denken is hierbij vooral aan de zend
apparatuur voor de werelduitzendingen
en de uitzendingen naar de overzeesche
gebiedsdeelen en wellicht in de toekomst
ook de televisie-uitzendingen.
Deze kosten zullen moeten worden ge
dragen door de Ned. omroep-zender
maatschappij „Nozema", die daartoe de
beschikking zal krijgen over een gedeelte
van de binnenkomende gelden. Van het
bestaan van dit lichaam kan een nuttig
gebruik worden gemaakt door het als
centraal orgaan, waarin de overheid
overwegende zeggenschap heeft, bij de
uitvoering van de hier geschetste finan-
cieele regeling in te schakelen.
SOCIALE VERZEKERING VOOR KLEINE
ZELFSTANDIGEN.
Adviescommissie ingesteld.
Bij Koninklijk Besluit van 1 April is
een commissie ingesteld met de opdracht
advies uit te spreken omtrent de wen,-
schelijkheid om ten behoeve van de klei
ne zelfstandigen waaronder zijn te
verstaan degenen, die voor eigen reke
ning en risico een tak van bedrijf of een
vak uitoefenen, en daaruit geldelijke lnT
komsten hebben, welke een zeker bedrag
por jaar niet te boven plegen te gaan
voorzieningen te treffen, welke een soort
gelijk doel beoogen als de voor de loon
arbeiders bij de Ongevallenwet, de Ziek
tewet, de Invaliditeitswet en de Kinder
bijslagwet getroffen voorzieningen.
Tot lid en voorzitter is benoemd mr. dr.
J. van Bruggen, lid van de Verzekerings
kamer. Mr. S. Mok, voorzitter van de
Raad van Arbeid uit Leiden, is benoemd
tot lid-secretaris. Voorts heeft een groot
aantal ambtenaren en vertegenwoordi
gers van verschillende organisaties in
deze commissie zitting.
De commissie zal Woensdag 17 April
in het departement van Sociale Zakem
worden geïnstalleerd.
Drie personen verdronken.
Auto in het water gereden.
Gistermiddag omstreeks één uur Is te
Sluiskil door tot nu toe nog niet beken
de oorzaak een auto ln het kanaal Gent-
Temeuzen gereden.
Het ongeval werd bemerkt door eenlge
militairen. Zij trachtte de inzittenden te
bevrijden en na korten tijd gelukte 't toen
den bestuurder van de auto, de heer J.
den Hamer uit Axel, op 't drbge te bren
gen. Geneeskundige hulp was spoedig ter
plaatse, doch het mocht niet meer ge
lukken de levensgeesten van den heer
Den Hamer op te wekken.
In den wagen bevonden zich vermoe
delijk nog twee personen, voor zoover
bekend de heeren Verschelling en J. van
Deree. ZIJ zijn beiden verdronken. Het
stoffelijk overschot van den heer Den
Hamer ls naar het ziekenhuis vervoerd.
De auto was op weg van Axel naar
Sluiskil.
GROSSIER OVERVALLEN.
Zijn vroegere knecht aange
houden.
Gisterochtend bemerkte de grossier ln
groente en fruit, van de L. uit oe Ha-
tertscheveldweg te Nijmegen, dat van zijn
pakhuis de deuren geforceerd waren.
Toen hij binnenging, werd hij door
iemand gegrepen en met een stuk hout
op het hoofd geslagen. De man behield
zijn tegenwoordigheid van geest en greep
d$n aanvaller vast, die zich evenwel los
rukte en er vandoor ging. Zijn flets liet
hij echter achter. Van de L. had een
hoofdwonde en een gekneusden vinger
opgeloopen.
De politie kon a'l spoedig overgaan tot
de arrestatie van den dader, den 32-ja
rigen V„ die bij van de L. in dienst is
geweest en aan wien he£ bekend was, dat
z«n vroegere patrpop zijn geld bij zich
draagt als hij naar de markt gaat.
DE KINDERMOORD TE AMSTERDAM.
Bekentenis van den dader.
De man, die Zondag ln zijn woning in
de Borgerstraat te Amsterdam ls aange
houden, verdacht het zoontje van vier
maanden van zyh vrouw om het leven te
hebben gebracht, heeft Maandag na een
langdurig verhoor bekend, het kind. dat
de geheele nacht had gehuild, tenslotte
met het hoofdje voorover ln de kussens
te hebben geduwd, tengevolge waarvan
de baby iri"g$stikt.
De mart Wal voor den officier van jus
titie worden geleld.
OFFICIEREN VAN „GRAF SPEE"
ONTSNAPT.
Naar te Buepos Aires verluidt, zijn elf
officieren van de ,,Graf Spee" ontsnapt.
Men gelooft dat zij in vermomming op
weg zijn naar Chili. Hoewel de beman-
slaap wordt weer rustig door het gebruik van
Mijnhardt's Zenuwtablettan
Glazen Buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten
ning geïnterneerd was, werd aan de of
ficieren tot dusver volledige vrijheid van
beweging verleend. Nadat onlangs drie
officieren en twee matrozen ontvlucht
waren, had de Argentijnsche regeering
besloten van de oWicïerén hun eerewoord
te elschen of h«n te intemeeren.
Vervallen zwembad.
Bergambacht. Het zwembad in deze
gemeente verkeert in een zoodanige toe
stand, dat, wil ipen er deze zomer van
profiteeren, erveel zal moeten worden
opgeknapt.
De springtoren is onigevallen en alle
trapjes zijn weggespoeld. Velg tegels zijn
verschoven en op de bodem terecht'ge
komen.
Grool-Ammers. Aan de bijz. school ia
benoemd tot onderwijzeres mej. tf. H.
Arnoldussen te Leerdam, thans werk
zaam als kweekelinge ihet akte aan het
bljz. l.o. te Gorkum.
Hoornaar. Gevonden: heeren- en da-
mesportemonnaie met eehige geldstuk
ken en een rijwielplaatje. Inlichtingen
veldwachter Eskes.
Arbeidscontract opgexegd.
Meerkerk. De federatie Meerkerk van
de Ned. Landarbeidersbond heeft aan de
Werkgevers in de Vijfheerenlanden het
arbeidscontract opgezegd tegen 1 Mei
1940. Wordt het door de federatie voor
gestelde nieuwe contract niet aanvaard,
dan staat een arbitrage door den rijks-
bemiddelaar voor de deur.
Noordeloos. De afdeellng Noordeloos
van de Ned. Landarbeidersbond heeft tot
de gemeenteraad van Ottoland een ver
zoek gericht om de loonnorm voor de
landarbeiders op f 16 te bepalen. 1
Zevenhuizen. Er is aangevangen met
het baggëren van de slooten langs den
Onderweg en den Burgemeester Klink-
hamerweg.
De politie trof gisteren een mam in
beschonken toestand aan. Na eenige vra
gen deelde de aangehoudene mede,- dat
hij nog 15 dagen hechtenis te goed had.
Na informaties bleek betrokkene reeds
„gebromd" te hebben; hij is blijkbaar
door de verschillende vonnissen de tel
kwijt geraakt.
DE HEERSCHZUCHTIGE
RENTMEESTERES.
Roman van den bekenden schrijver
VICTOR VAN DUKE.
Honger doet zeer; ook de titel van ba
ronesse helpt daar niet voor en hoewel
men haar reeds dikwijls had vtrzekerd,
dat zij een schoonheid was, toch had
geen van de mannen, die haar met ver
liefde oogen hadden aangekeken, er zelfs
maar aan gedacht, haar te vragen of zij
rijn vrouw wilde worden. Als men van
huls uit zoo verwend is als zij, en dan
door den dood van de cuders plotseling
alleen en straatarm komt te staan in de
wereld en dan bij onvriendelijk familie
leden de rol van asscheóoe.ster te spelen
krijgt, dan doet men alles wat men kan
om bij vreemden een betrekking te krij
gen, die tenminste de vrijheid waarborgt
Met schimpscheuten hadden de familie
leden haar laten gaan, rij zou den moed
niet hebben met hangende pootjes teiu?
te keeren.
Er werd geklopt. Augusta Helm, de
hulshoudster, trad binnen. Zij was een
robu3te verschijning, midden veertig met
goedige gelaatstrekken. Zij begon dade
lijk:
..Daar hebt U ook wat moois gedaan,
Mevrouw. twee gezelschapsdames gelijk!
Neen. dat ls toch wel een beetje te veel
▼an het goede." Zij keek de beide meis
jes. die daar stonden, alsof zjJ met haar
"&uur geen raad wisten onderzoekend
en lachte toen medelijdend: „Twee
zulke natte haasjeaJ nat »ov-
mer, als U een van haar Weer weg moet
sturen."
Mariene zuchtte: „Ik heb een oude, zie
kelijke vader en wil hem helpen. Zijn
pension is heel klein."
De roodblonde zei heftig: „Ik heb al
leen maar een paar nijdige bloedverwan
ten, die mij elke hap brood misgunnen.
Ik loop nog liever het water in, dan dat
ik naar hen terug ga."
Mevrouw von Malten zei steunend en
zuchtend; „Hoe is het mogelijk, dat ik
zoo'n toestand kon veroorzaken!"
Augusta Helm schudde het hoofd.
Er zijn erger dingen op de wereld, Me
vrouw. Breekt U zich daar vandaag ver
der het hoofd maar niet mee."
De grijze dame vouwde de handen en
zei: „Alles wat ik doe, loopt mis."
„Vergissen is menschelijk! Kom dame
tjes, ik zal U naar Uw kamer brengen.
Dan zal lk U eens wat lekkers te eten
brengen en als het onweer heelemaal
over ls, zult U slapen als kinderen. En
morgen als de zon schijnt zij wil
de zeggen, dan ziet alles er heel anders
uit! Maar zij brak af en ging naar de
deur:
„Wilt U maar meekomen? Mevrouw von
Malten wil nu graag alleen zijn."
De beide jonge meisjes volgden de huls
houdster; maar voordat zij de deur be
reikt hadden, leek het alsof het heele
slot in vlammen stond, .terwijl even later
de donder het heele gebouw op zijn
grondvesten deed trillen.
„Jong, jonge, wat een weer, het heeft
ergens ingeslagen," zei Augusta.
Op hetzelfde oogenblik werd er bene
den een deur opengegooid en een groote
heer stormde naar binnen. Hij scheen
niemand te zien behalve de Jtleins, oude
dame, die met beide handen de stoel
leuningen omklemde. Met enkele sakre
den ww hii kg haar.
„Kfoeder, de bliksem ls in onze kerk in
geslagen, gelukkig zonder brand te verT
oorzaken. Ik heb het vanuit mijn raam
gezien. En het is precies eender als twee
Jaar geleden, Lilian ligt weer boven in de
bibliotheek op het tapyt. Ik heb haar
bloed gezien, het bleef aan myn handen
kleven en toch ben ik haar moordenaar
niet." Hy hief zyn handen omhoog en
knielde voor de oude dame neer.
De verdachte.
De huishoudster schoof de beide vrou
wen met een enkele bewpging de kamer
uit. Op de gang gekomen pakte zy onder
lederen arm een van de jonge meisjes en
voelde duideiyk, hoe zy beiden beefden.
Aan het einde van de lange gang opende
zy zonder een woord te zeggen een ka
merdeur en liet hen binnen. Het was een
smalle, maar lange kamer, die gezellig
ingericht was en waarin het behaagiyk
warm was.
„Komt U hier maar binnen, dametjes
en maak het U gemakkeiyk, dan komt
U wel over de schrik van het zoo®ven
meegemaakte heen. Dit is myn zitkamer
overdag, als ik een uurtje vrij ben. Het
is de gezelligste kamer van het heele
slot. zooals de jonge mynheer altijd zegt.
Ontdoe U van hoed en mantel en gaat
U zitten. Ik geloof dat lk U eerst een
verklaring schuldig ben voor hetgeen U
zoo juist hebt meegemaakt, anders suit
U vannacht geen oog dicht kunnen doen
En dat zou mij spy ten
Heelemaal ontdaan namen de beide
vrouwen, die door een advertentie in een
van de couranten toevalligerwijze hier
tezamen gekomen waren, op de bruin
pluche canapee plaats, üij zaten daar
met bleeke gezichten en wijd ofpenge-
sperde oogen en de ontzetting van de
korte scene, die fejlSfild.
tusschen hen in. zy voelden belden een
yzige koude.
De huishoudster stond tegen den muut
geleund. Ook zy was bleek, maar zy deed
haar best te glimlachen, zy had mede-
ïyden met de beide geschrokken meisjes.
Het kwam zelden voor, dat ln dezen yjd
van het jaar een .zoo'n zwaar onweer
boven het slot losbrak! En dat het nu
juist vandaag zulk' noodweer moest zyn!
Hoe erger het onweer was, des te ster
ker was de herinnering voor Achlfrf von
Malten en de bliksem, die zoo juist in de
dorpskerk was ingeslagen, gelukkig zon
der brand te veroorzaken, had deze tieuv-
rlge herinnering weer geheel opgerakeld.
Zy haalde diep adem.
„Luister eens, dametjes. Het is een heel
treurige geschiedenis geweest met den
jongen mynheer, die hem vroeger ge
heel van streek heeft gebracht. Het ls
geen geheim en ln de heele omtrek kent
men hem en zelfs nog veel verder ver-
wyderd.
Twee jaar geleden was hier een wees
voor langen tyd te logeeren. zy was de
dochter van een overleden vriendin van
mevrouw von Malten en mynheer von
Malten werd op haar verliefd.. Tenmin
ste dat vermoedt men, niemand weet het
echter met zekerheid, zy was een mooi
meisje, en op een onweersavond, zooals
vandaag, vond de Jonge mynheer haar
boven, ln de bibliotheek op het tapyt lig
gen, badende ln haar bloed zy was dood
gestoken. Het moordwapen werd, hoe
lang men er ook naar gezocht heeft, niet
gevonden. Maar by een onvoorzichtige
aanraking had mynheer von Malten
bloed aan zyn handen gekregen en werd
als de moordenaar gevangen genomen.
Later werd hy wegens gebrek aan be
wijs ook weer vrijgesproken. Het laat
h®m echter niet los. Het drukt op hem
Ais een ww last. Dat maakt hem men-
schenschuw en zyn moeder melancho
liek. Ofsfchoon er reeds een vermogen is
Detaald voor verschillende beroemde de
tectives, heeft men 'nooit eeh spoor van
den dader kunnert ontdekken. Dat drukt
op moeder en zoon, want zy voelen zich
beiden' verdacht. Er zyn wel ;s waarVer
schillende menschen, die aan de onschuld
van mynheer von Malten gêlööven; maar
er zyn er helaas "nog meer. die van hét
tegendeel overtuigd zyn. De menschen
gelooven nu eenmaal liever het slechte
dan het goede van hun medemenschen."
ZIJ besloot haar relaas: „Zoo, nu weet
U de geschiedenis, dametjes, cn nu ga lk
voor het eten zorgen. Het weer schijnt
een beetje tot bedaren te komen. Ik zal
U naar Uw kamers brengen."
zy gingen een trap op, schijnbaar in
een afgelegen gedeelte van het slot. Twee
kamers, die naast elkander gelegen wa
ren, werden geopend. Helderheid en licht
w^s het eerste, wat de meisjes zagen, de
kamers waren uitstekend gemeubileerd
met gezellige meubels en kostbare tapij
ten
„Het moet heeriyk zijn om hier te
wonen." dacht Olga Zabrouw by zichzelf,
maar zy kromp in elkaar toen zy aan
de scène dacht, die zij zoo juist beleefd
had Ook Mariene Wgrner vond, dat het
leven hier wel heérlljl; moest zyn. Maar
de arme verdachte deed haar leed. zy
had hem slechts even vluchtig gezien,
maar als een sterk gevoel ging het door
haar heen „Hij is onschuldig!
Betden hingen mantel en hoed aan den
kapstok en openden haar koffers; toen
wachtten zij op het avondeten Stom'
hun entree in het slot Maltstein ook on
der een boos gesternte? Hun gelukkige
jeugd zegevierde echter over schrik eu
angst en de hqnger liet zich voelen.
(Wordt vervolgd?.
