i
SPANNING IN DE MIDDEL-
LANDSCHE ZEE.
Beweringen omtrent een telefoon»
gesprek.
Binnenland
PUROItjer op!
V
*1
Plaatselijk nieuws
Nederland
|en de oorlog
ALLE VERLOVEN INGETROKKEN.
Gemengd nieuws
FEUILLETON.
IE HEERSCHZUCHTIGE
RENTXEESTERES.
2
WOENSDAG 8 MET 194Q
HAAKON VII: WIJ ZULLEN OVER
WINNEN.
Koning Haakon van Noorwegen heeft
een proclamatie tot zijn volk gericht,
waarin hij verklaart: „In het Noorden
bezetten wij nog sterke posities en van
daar uit zullen wij er in slagen met de
hulp, waartoe thans plannen worden be
raamd, de rest van het land te herove
ren.
Zooals de eerste Dultsche aanval mis
dadig en bruut was. -1 zoo is de Duitsche
oorlogvoering der afgeloopen Yier weken
meedoogenloos en barbaarsch geweest. De
Duitsche. verliezen ter zee en te land zijn
tot dusver vele malen grooter geweest
dan de onze.
Ieder huis. dat is vernield, iedere moord
op weerlooze burgers heeft slechts de
vastberadenheid van het volk versterkt,
om de aanvallers uit het land te verdrij
ven. Ik en de regeering zijn vastbesloten
vol te houden tot het land is bevrijd."
NOORSCHE BESCHULDIGING.
Hospitaal- en passagiers
schepen gebombardeerd?
flet Noorsche telegraaf agentschap
Tneldt, dat Duitsche vliegtuigen voort
gaan onverdedigde Noorsche hospitaal
en passagiersschepen a^n te vallen. Er
zijn 29 personen gedood of gewond, toen
het Noorsche schip „Queen Maud", dat
gewonden aan boord had, bij Gratanger
werd gebombardeerd, hoewel overal dui
delijk groote roode kruis emblemen wa
ren aangebracht.
Honderd vrouwen en kinderen waren
aan boord van het kustvaartuig Richard
With toen dit ter hoogte van de noord
kust van Noorwegen werd gebombardeerd
en met machinegeweren beschoten werd.
De passagiers begaven zich in de red
dingbooten. Er werd niemand gedood en
er is slechts geringe schade.
Een ander stoomschip de Tordenskjold
werd eveneens uit de lucht gebombar
deerd en met machinegeweren beschoten.
Van de passagiers, onder wie zich een
groot aantal vluchtelingen bevond, dat
naar Finland terugkeerde, werden e$n
paar gewond. Het Noorsche telegraaf-
agentschap zegt, dat de Duitsche vliegers
ook schieten op visschers, boeren, vrou
wen, kinderen en zelfs op koeien in de
weide.
US KRUIT IN DE BOTNISCHE GOLF.
De Finsche radio-omroep heeft mede
gedeeld, dat het ijs in de Kvarken, het
nauwste deel van de Bothnische Golf, na
de strengste winter sedert 70 Jaar, giste
ren in beweging ls gekomen. Het verkeer
ter zee tusscherl Zweden en Finland zal
waarschijnlijk binnenkort worden her
vat.
Door de Kvarken passeert onder meer
de ertsrofü© tusschen de Zweedsche ha
ven Lulea en Duitschland.
ZWEDEN WIL VRIJ BLUVEN.
De commandant van het Zweedsche
leger, Arvit Eriksson, heeft een radiorede
over de defensie gehouden. „Wij weten,
aldus Eriksson, dat de oorlog, indien de
omstandigheden ons zouden nopen, de
wapenen op te nemen, groote verliezen
zal veroorzaken. In de strijd tegen vreem
de voogdij loopen wij de kans, leven, huis
en goed te verliezen, doch waartoe zou
den al die dingen ons dienen, als wij on
ze vrijheid niet behielden? De Zweden
moeten blijk geven van möed en vastbe
radenheid, twee eigenschappen, welke ge
durende eeuwen zijn kracht waren. De
geschiedenis heeft bewezen, dat onze
kracht met het gevaar toeneedit. Wij
wenschen onze vrijheid van handelen te
behouden voor een vrij en onafhankelijk
Zweden."
DUITSCH—ZWEEÏ
STEMMING.
Briefwisseling tusschen staats
hoofden.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt: In
de tweede helft van April hebben de
koning van Zweden en Hitler schriftelijk
van gedachten gewisseld over de politie
ke toestand.
Deze gedachtenwisseling heeft naar de
Duitsche en de Zweedsche regeering
openlijk hebben verklaard de volledige
eensgezindheid ten opzichte van de toe
komstige politieke houding der twee lan
den Jegens elkaar nog versterkt.
Het Zweedsche departement van bul-
tenl. zaken bevestigt het bericht omtrent
de briefwisseling. Het voegt er bij, dat
van Zweedsche zijde nogmaals de nadruk
werd gelegd op het voornemen van Zwe
den zijn neutraliteit naar alle zijden te
handhaven en dat van Duitsche zijde de
verzekering werd gegeven, dat deze neu-
trameit zal worden geëerbiedigd.
Initiatief van koning Gustaaf.
i Stockholm is men van meening, dat
ning Gustaaf het initiatief heeft ge*
jiomen tot deze briefwisseling met Hitier.
Fr zijn geen aanwijzingen, wat den ko
ning er <fp dit oogenblik toe heeft ge
bracht, de nadruk te leggen op de wil
van Zweden, om. neutraal te blijven. Men
herinnert er aan, dat de correcte neu
trale houding van Zweden openlijk door
Von Ribbentrop is erkend en geprezen en
daarom werd niet gedacht, dat Zweden
van Duitschland een nieuwe geruststel
lende verklaring zou vragen of verwach
ten. Het wordt Wet waarschijnlijk ge-
fhI
J^nin
acht, dat openbaarheid zal worden ge
geven aan de tekst der brieven, welke de
beide staatshoofden hebben gewisseld.
DRIE TORPEDOJAGERS GEZONKEN.
Geallieerde bevestiging.
De Fransche admiraliteit deelt mede:
Op 3 Mei ls een in convooi varende troe
pentransport op de Noordzee door vijan
delijke vliegtuigen aangevallen. Geen der
schepen van het geallieerde convooi werd
getroffen. De torpedojager Bisoh, die tot
het escorte behoorde, is echter gezonken.
Een groot deel der opvarenden kon wor
den gered.
Officieel wordt te Londen medegedeeld
dat de Poolsche torpedojager Grom bU
operaties voor de Noorsche kust als ge
volg van een bomaanval is gezonken. Een
officier en 65 manschappen worden ver
mist.
Het aanbod der Britsche regeering den
torpedojager te vervangen door een, die
thans op een Britsche werf in aanbouw
ls, ls door de Poolsche autoriteiten in
dank aanvaard.
Officieel wordt te Londen medegedeeld
dat de Britsche torpedojager Afridi ls
gezonken.
De Afridi behoorde tot de 16 modern
ste Britsche torpedojagers, waarvan ook
de Cossack en de Gurkha deel uitmaak
ten.
De Afridi mat 1870 ton. De bemanning
bestond uit 240 koppen. Het schip had
opdracht het troepentransport pe be
schermen tegen aanvallen van vliegtui
gen en onderzeeërs. Bij een vijandelijke
luchtaanval werd de jager door bommen
getroffen, zoodat het schip zonk. Twee
vijandelijke vliegtuigen zijn omlaag ge
schoten.
Van de ondergang van een van deze
drie torpedojagers is reeds in het Duit
sche legerbericht melding gemaakt.
RUSSISCHE VERSTERKINGEN IN
ESTLAND.
Russische troepen leggen verdedigings
werken aan in het district der stad Hap-
sal ln Estland, waar veel Zweden wonen.
Verder wordt gemeld, dat onlangs het
besluit genomen is, het stadje Odens-
holm te versterken, waarna de beurt zal
komen aan de plaatsjes Nuckö en Roh-
hoküll.
Tusschen de dorpen Osterby en Skata-
nes zal een Russisch vliegveld worden
aangelegd. Aan de Estl&ndsche kusten
herstellen de Russen de verdedigings
werken, die er tijdens de oorlog van 1914
zijn aangelegd. De bevolking van de twee
eilanden Rogo zal eerder moeten ver
trekken dan oorspronkelijk het plan was.
DUITSCHE INVAL IN ENGELAND.
Technisch mogelijk?
De directeur van het Italiawscas Wad
Telegrafo, Ansaldo, heeft Zondag la zjn
wekelijksche toespraak tot de troepen
gezegd: „Napoleons poging tot een inval
in Engeland zal zeker en ap >eJig door
Duitschland in deze oorlog worden her
haald. Nooit zijn de omstandigheden,
waarin een oorlog gevoerd wordt, voor
den aanvaller zoo gunstig geweest. Nocit
tevoren zijn de technische middelen,
waarover Engelands tegenstander op het
vasteland beschikt, zoo perfect geweest."
DE DUITSCHE TROEPEN AAN BELGIE'S
GRENS.
Naar in bevoegde kringen te Brussel
verluidt, zou een deel der Duitsche troe
pen-eenheden die langs de Belgische
grens waren samengetrokken, terugtrek
ken en naar een andere bestemming ver
plaatst zijn. Het ls echter niet bekend
waarheen de troepen vertrokken zijn.
ENGELAND WENDT ZICH
TOT ROME.
In gezaghebbende diplomatieke krin
gen te Rome verneemt de United Press-
correspondent, dat Engeland aan Italië
gevraagd heeft, zijn Juiste positie ten op
zichte van de oorlog te bepalen en dat
Engeland zijn vaste hoop tot uitdrukking
heeft gebracht, dat het antwoord vóór
de 16de Mei gegeven zal worden. Deze
kringen veronderstellen, dat het zenden
van de Engelsche maritieme versterklri-
gen naar de Middellandsche Zee, ver-
bandt houdt met het verzoek, dat zoo
wordt vernomen verleden week ls in
gediend, toen de Britsche zaakgelastigde
sir Noe^ Charles, op dezelfde dag als de
Amerikaansche ambassadeur. Phillips, een
conferentie had met Mussolini.
Hoewel deze berichten ls doorgaans be
trouwbare diplomatieke en politieke krin
gen de ronde doen, woeden zij door krin
gen uit de Britsche ambassade ontkend.
Men beschouwt echter de terugkeer
(Maandagavond) van den Britschen am
bassadeur. sir Percy Loraine, te Rome
als een belangrijken factor in de laatste
ontwikkelingen in de Engelseh-Italiaan-
sche betrekkingen.
Naar verluidt, staat de Britsche stap
gelijk met een vraag op der man af. of
Italië nu neutraal is dan wel ln oorlog.
Itallë's status van non-belligerent"
wordt, zoo wordt verklaard, door Londen
als onbevredigend beschouwd, gezien het
belang dat de Geallieerden hechten aan
het doorzetten van de blokkade en gezien
Itallë's bondgenootschap met Berlijn.
Britsche ambassadeur naar
Ciano.
Reuter verneemt, dat Loraine, by zijn
terugkeer te Rome vrijwel zeker een nor
maal beleefdheidsbezoek zai brengen aan.
graaf Ciano en dat dëëhovereenkoiffstig
een dergelijk bezoek geen beteekenis zou
hebben.
Ondertloud van MnssoHni
met den kroonprins.
Maandag heeft Mussolini een onder
houd van ruim een uur gehad met kroon
prins Umberto, over militaire zaken van
het gebied, waar de kroonprins het op
percommando uitpefent.
TUSSCHEN CHAMBERLAIN EN
REYNAUD.
Volgens Londen en Parijs
louter fantasie.
De Duitsche bladen maken alle met
veel ophef en tot in bijzonderheden mel
ding van een telefoongesprek, dat vol
gens hen op 30 April j.l. van 22.1022.25
tusschen Chamberlain eh Reynaud is ge
voerd.
Tijdens dit gesprek bespraken de twee
staatslieden, aldus de Duitsche bladen,
een aanstaande actie in de Middelland
sche Zee. Onder meer zou Reynaud ver
klaard hebben, dat hij van generaal
Weygand de toezegging had ontvangen,
dat deze op 15 Mei ln het Naburige Oos
ten gereed zou zijn. Er was verder ge
sproken over moeilijkheden in het bij
zonder met betrekking tot Turkije. Ten
slotte zou Chamberlain er op hebben aan
gedrongen, dat er van de Fransche zijde
niet opnieuw Indiscreties zouden worden
begaan.
Zoowel Londen als Parijs spreken de
Duitsche berichten over dit telefoonge
sprek tegen en noemen deze „leugenach
tig" en „fantastisch".
Havas publiceert de volgende verkla
ring uit offlcieele Fransche bron:
„Het gaat hier om zuiver leugenachti
ge beweringen, zoowel wat betreft het
feit zelf van het telefoongesprek, dat
nooit heeft plaats gehad, als wat betreft
de aan de regeeringen der geallieerden
toegeschreven voornemens. Wnds gerui
me tijd had de Duitsche propaganda niet
zulk een volmaakt voorbeeld van haar
methoden verschaft."
VEILIGHEIDSMAATREGEL IN IN
EGYPTE.
Intusschen heeft de Egyjftische pre
mier decreten ondëfteekend -betreffende
nieuwe veiligheidsmaatregelenAlle per
sonen, die vuurwapens, ontplofbare stof
fen of producten, die kunnen dienen tot
vervaardiging van bommen bezitten,
moeten vóór 15 Mei daarvan aangifte
doen.
De autoriteiten hebben het recht huis
zoekingen in particuliere woningen te
verrichten. Er zijn voorzorgsmaatregelen
genomen in de zóne van het Buezkanaal.
dat voortdurend wordt onderzocht naar
mogelijk zich daar bevindende mijnen.
De productie der olieraffinaderijen van
Suez wordt bewaard in ondergrondsche
reservoirs ln de woestijn.
TURKSCHE TROEPENCONCEN
TRATIES?
Aan de Grieksche grens.
De Times meldt uit Stamboel:
Het Agentschap Anatoliè publiceert
twee berichten uit Sofia van resp. het
Deutsche Nieuwsbureau en van Havas,
welke merkwaardigerwijze eensluidend
zijn. Zij beweren, dat concentraties van
Turksche troepen langs de Turksch-
Grleksche grens groote bezorgdheid in
Bulgarije verwekken en dat deze maat
regelen klaarblijkelijk op EngeJsrh ver
zoek zijn getroffen. Het agentschap Ana-
tolië spreekt deze berichten met klem te
gen en verklaart dat Integendeel
Turksche recruten, wier diensttijd is af
geloopen, regelmatig naar huis worden
gezonden.
Sofia vreet van niets.
Het Buigaarsche telegraafagentschap
heeft daarop een verklaring gepubliceerd
waarin gezegd wordt, dat in Sofia niets
bekend is van Turksche troepenconcen
traties en dat men er zich derhalve ook
niet bezorgd over maakt.
ITALIË EN DE OORLOG.
Russische meening.
Het Sovjet-Russische blad „Troed"
schrijft: „Italië staat op het punt zich
ln de oorlog te begeven ten einde de
heerschappij in de Middellandsche Zee
te veroveren; het wacht nog slechte op
het Juiste moment." Het blad vervolgt
dat de Italiaan«che voorbereidingen voor
alsnog het karakter dragen van een be
dreiging van de geallieerden, bedoeld als
een soort chantage om een offensief van
de geallieerden op de Balkan te voorko
men. „De geringste schending van de
neutraliteit op de Balkan aal onmiddellijk
interventie van Italië ten gevolge heb
ben." aldus het blad.
„De Italiaanache bedreigingen zullen
wellicht van Invloed zijn op de plannen
van de geallieerds» om een nieuw oor-
logstooneel op de Balkan te scheppen,
maar wanneer de geallieerden dit plan
niet laten varen, darij en alleen dan
zal Italië zich in qe porlog begeven."
ÓTTO VAN HjlfiSBURG.
Aartshertog Otto vin Habsburg, de
kroonpretendent naaw de Oostenrijksch
Hongaarsche troon, «stelt, zooall reeds
eerder gemeld, plannen op voor de stich
ting van een nieuwe! Jüonau-monarchie.
In het kader ,,van die! plannen hqeft hij
een studiereis naar Amerika gemaakt.
Na een verblijf vanjz^s weken is de
aartshertog thans stem onder de indruk
van de reis. te Parijs teruggekomen. Twee
maal werd hij door F
de eerste keer in
trekken op de tweede!
Witte Hu^s. Mevrouw!
Btt, de gezant te Pai
het gesprek, dat lai
uur di^rde. De
selen v^n de éteieril
bestudeerd en kreeg
de mate, waarin de
toestand in
GEORGE LANSBÜRY. t
KLM.-DIENSTEN OVER DE OCEAAN.
In Augustus naar Paramaribo.
De KLM. hoopt omstreeks Augustus
een aanvang te maken met het verkeer
over de Atlantische Oceaan tusschen Am
sterdam en Paramaribo.
Gelijk indertijd ook bij de voorberei
ding van de luchtverbinding met Ned.
Oost-Indië geschiedde, zal op de lijn
naar West-Indië een aantal proefvluch
ten aan de opening,van de vaste dienst
voorafgaan. Het ls de bedoeling, dat reeds
dadelijk post wordt meegenomen.
De route ls als votet uitgezet: Amster-
dam—Oporto (1850 km.), Oporto-Lissa-
bon (210 k.m.), Lissabon—He de Bal, een
Bij stukloopen vanI huid en voeten,
éftorzitten. zonnebrand en smetten;
.mlaar vooral ook bij brand- en
'énijwonden, ontvellingen en allerlei
hiidverwondingen.
Het verzacht en geneest
ivelt ontvipgen,
particulier» ver
verdieping vin het
Roosevelt en) Bul
namen deal aan
dan Anderhalf
ir heeft fle begin-
iansche djpmocratie
in hoqge auijk van
nerikalnep van de
de" hoogte zijn.
pverdischef ilapden 0 k.m,
Ie Sal^Paj-amkribo j k.m
praibj
afgef
EEN LAATSTE fREljlïSSTAP?
Door den Pab^ en Roosevelt.
N^jfcfyit bevpegde bron Vaticaan
der
en IlefJde
in tot|al 8580' 'k.m^ welke afj
tisch geheel boven zee zal
.legd.
Drie DC. 3-toestellen,
^Xema" pn de „Wulp" voor
bruik bestemd zijn en de de
va is bedoeld,1 zijn vpor de
speciaal ingericht.
EXTRA] STEUN^
Vftor feeding, dekking
ais reser-
aandiensi
wordWgernomen heeft de Paus «zln-
sj^eufLop president Roosevjelts vredespo
gingen tijdens de audiëntie die hi| heeft
verleertd aan den prins en- de prinses van
Piemo^t. NAar verluidt heeft de PAüa de
hoop uitgesproken dat Italië het |niet
noodig zal oordeelen aan dé oorlog gdeel
te/nemen.
voorts wordt verklaard dat
mgr. Orsenigo, den| pauselijken
telBeriijn. heeft verzocht inllöhtih§
te winnen bij de Duitsche rcgeerlr
In bevoegde kringen op het
veijluidt. dat de Pajus aan den
UJlcen afgezant van president Roosevelt,
Myron Taylor,rfheeft medegedeeld dat hij
volkomen instemde met Roosevelts po
gingen om het conflict te beperken,
maar dat hij tevens van meening was,
dat het oogenblik gekomen was om niet
alleen te probeeren uitbreiding van het
conflict te beperken, maar ook een laat
ste poging te doen tot een aigemeéne
vredesstap.
ninist
Voor
schoei
,1
m piedi
'jaa*Ü ok c
>rm Van ïl>
De minljster van Aociale zak,
aan de gëmeentebeAturen
dat evenais het vorige Ja
1940 extra-hulp ln dl vorm I
dekking en schoeisel kan 4pordft
strekt ,aan ondersteunde ep téWerkge-
stelde arbeiders en kan de onder'de sg.
groep B vallende kleine grondgebruikers
en tuinbouwers. De gemeenten, dié voor
deze extra-hulp ln aanmerking wenschen
te komen, moeten ui^riyk Jyli een
aanvraag daartoe aan het departement
van sociale zaken Indienen.
hefeft)
edeeld,
vooi
ileeding
Gistermiddag om half zes is ln een
Londensch ziekenhuis, waar hij geduren
de drie weken werd verpleegd, op 81-Ja-
rlge leefthijd overleden George Lansbury,
de oud-leider van de Britsche Labour-
p&rtij.
DE HOUDING VAN AMERIKA.
BU Duitsche of geallieerde
overwinning.
Het Amerikaansche blad de „Chicago
Daily News" verklaart in een hoofdartikel
dat het belang der Vereenigde Staten
eischt, dat de geallieerden winnen. „Wij
zijn er ons (Ver. Staten) zeer duidelijk
van bewust, wat dit voor ons meebrengt,"
aldus het blad. „Het moet ons de over
tuiging schenken, dat hoe meer wy de
geallieerden helpen met voorraden, cre-
dieten en een soepele houding ten aan
zien van de blokkade maatregelen, het
gevaar steeds minder zal worden, dat wij
in de oorlog worden betrokken."
Het blad voegt eraan toe. dat bij een
Duitsche overwinning de Britsche en
Fransche eilanden ln de Caribische Zee
door Amerika ln bezit zouden moeten
worden" genomen, teneinde het Panama
kanaal te beveiligen, terwijl Amerika
Canada en de Latijnsche republieken zou
moeten helpen, hun onafhankelijkheid te
handhaven tegen een Duitsche agressie.
Luchtbeschermingsdienst.
Capelle iu!. IJsseL De heer Ch. Relj is
Voornemens ontslag te vragen als hoofd
van de plaatselijke- luchtbeschermings
dienst. Als zoodanig zal dan aangewezen
worden de heer J." H. Quelle-, thans plaats
vervangend hoofd van deze dienst.
Groot-Ammers. Gevpnden: een dames-
rijwiel. Te bevragen H. W. de» Kater, Kerk*
straat 19.
STROOMPRIJS VERLAAGD.
Gouderak- Qed. Staten hebben goedge
keurd. dat de stroomprijs van het GEB.
met 5 cent per kilowatt verlaagd wordt.
Van de dijk.
Goudsrak. Ter hoogte van de bakkerij
van den heer Den Braber, stond Maan
dagmiddag de met paard bespannen wa
gen van den voddenkoopman Adr. Nobel
uit Gouda. In de nabijheid stond de
vrachtwagen van den heer Stouthart.
Blijkbaar schrok het paard, toen dezé
auto startte, want het dier maakte een
paar sprongen, om daarna, gevolgd door
de wagen beneden aan de dijk tegen 't
winkelhuls terecht te komen. Met vereen-
dekrachten ls het voertuig weer naar bo
ven getrokken, doch de wagen was nog
al beschadigd.
Lammeren - handeL
Oudewater. De lammerenhandei heeft
hier wederom een aanvang genomen: de
prijzen zijn, van f 8 50 tot f 9.50 per stuk.
Een weg met een toekomst.
Reeuwijk. Het blijkt, dat voor de on
dernemingen met kraanwageninstalla-
ties ln éen der Reemlijksche wegen, n.l.
de Reewal, een goede toekomst zit. Meld
den wij de VOTige week, dat een vracht
auto en eon luxe auto daar door de groo
te kuilen in de weg te water gereden wa
ren en moesten worden gelicht, opnieuw
is er een slachtoffer gevallen, n.l. een ge
neesheer uit Waddinxveen, die op onge
veer dezelfde plaats door de groote kul
len in de Reewal de macht over zijn
stuur verloor en in het water reed. De
bestuurde*- wist zich te redden. De auto
ls met een kraanwagen gelicht. Het blijkt
wel zeer duidelijk, dat deze weg dringend
verbetering behoeft.
De gemeente-veldwachter, de heer
J. Wondergem, heeft om gezondheidsre
denen ontslag gevraagd uit zijn functie
van hoofd van den luchtbeschermings
dienst. welk ontslag hem ls verleend. De
functie ls thans opgedragen aan den
veldwachter J. F. van Deden.
Aanbesteding ophaalbrug.
Reeuwijk. Zaterdag heeft het Ingeni
eursbureau Van Steenis te Zeist voor re
kening van de polder Reeuwijk in hotel
Zomerzorg aanbesteed de ijzeren boven
bouw voor een ophaalbrug in de Nieuw-
dorperweg. De uitslag was als volgt: N V.
Werkspoor te Amsterdam f 7200; firma
Smulders te Utrecht f 8850; Havenbe
drijf Vlaardingen-Oost te Vlaardingen
f 6230; N V. Machinefabriek Jaffa ta
Utrecht f 5950; N V. Van Kooten's Con
structie Werkplaatsen te Rotte edam,
f 5948; N.V. Machinefabriek Industria te
Sneek f 5685; N.V. Hollapdia te Krimpen
a.d. IJssel f 5300; N.V. Machinefabriek
Pannevis te Utrecht f 5169; N.V. voorh.
Bosman te Rotterdam f 5021; firma C.
J. Spruit. Machinefabriek, Utrecht f 4695.
De gunning geschiedt later.
tweede blad.
^'EUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT Scboonhovcnscbe Courant
■'I i i i i i i ii i V
•WOENSDAG 8 MEI 1940
VERLOFGANGERS DIRECT NAAR
HUN STANDPLAATSEN TERUG
GEKEERD.
De ftegeeringsperadienst meldde gis
teren periodieken, vacantie-, buitepèe-
■wone-,,kleine-, zaken- en studieverloven
worden voor land- en zeeipacht lnger
trokken. Bovendien worden Ingetrokken
weermachtsverloven van het perso
neel, ingedeeld bij de luchtdoelarfMlejjrie,
MchtdoelmltraUleurs. de luchtstrijdkrafeh-
en de zoeklichtafdeelingen en de
llmacht. E
verlofgangers moeten onverwijld
hun onderdeden teimgkeeren. f
flj, aan wie buitengewoon verlof jl is
rijend wegens ernstige ziekte of ovjer-
ien van gezinsleden, keeren fpa axlóop
■- dit verlof naar hun onderbeden te-
I i
Het AN P. vqegt hleriaah toe, dat ir
het heefÜ vernomen, <$e /intrekking
de verloven gezift moqt worderti als
Hrg^naatregël ip«
«omen onzekerhei
toestand.
.DEROM BE^ERKfE DIJ^ST-
IgELING DER SPOORWERK!*,
igana van heden Wordt op de l|j-
Nederlandsche Spoorwe^n wi
ierkte dienstregeling gereden, zc
jfo.a. ook op J0 April is ïrtyevoei
•dt nog gestreefd naar enkeje aaii-
en.
veel als eenigsplns mogelijk ,ls zal
te directie der Nederlandsche Spporwe^
gen op verschillende trajecten bedien
den organlseeren.
Op de meeste stations is heden de be
perkte dienstregeling voor het publiek
verkrijgbaar.
DE 21 GEÏNTERNEERDEN.
Weer eenife namen.
Tot de 21 personen, die op last van het
Militaire gezag zijn geïnterneerd, behao
ren de directeur der Enschedesche
taxi-onderneming EE.TO., G. Has perho
ven en H. A. van Hllten, oud-hoofd
inspecteur van politie te Enschedé. De
laatste heeft vijf jaar geleden de politie
dienst moeten verlaten en zich te Arn
hem levestlgd, waar hij thans is aange
houden. Voorts behoort de Amsterdam-
mer Lalleu tot de geïnterneerden. HQ zou
betrokken rijn geweest hij de uniform-
mokkelza&k.
Oók te Zwolle is één der 2*1 Nederlan
den gearresteerd. Het is de Utrechtenaar
Feltmeyer, leider van de zoogenaamde
Mussert-garde
Verder worden genoemd de koopman
F. E. H. Jelinger, die te Rotterdam stond
Ingeschreven, maar rich de laatste tijd
t* Haarlem ophield, de kunstschilder J.
Proost te Rotterdam, de losse werkman
J. v. d. Hoonaard te Poortugaal. de zich
Journalist noemende A. G. Bouten te
Rotterdam en Van Dillen te Arnhem, ver
tegenwoordiger van een grossiersfirma ln
rijwielen en auto-onderdeelen. De heer
Van Dillen is lid van de N.SJ3., doch be
kleedt I in deze organisatie geenerlei func
tie.
Mr. Rost van Tonningen
blijft Kamerlid.
Mr. E. W. Catz schrijft asan de Tel!:''
N.u fyet lid van de Tweede Kamec, mr.
M. M. Rost van Tonningen dóór het mi
litaire gezag in bewaring is gesteld, rijst
dé vraag of zijn lidmaatschap 'dier Ka
mer onverminderd blijft vóórtbestaan.
Qezien onze Grondwet eij de voorschrif
ten uit de geldende Kieswet moet 't ant
woord op 41e vraag bevestigend luiden:
Ook het salaris van ijlen betrokkene
de Grondwet spreekt yan een „schade
loosstelling" gaat gpwoon door. De
tweede alinea van art 92 der Grondwet
bepaalt nL, dat schadeloosstelling niet
wordt genoten door d£ Fpden,diej het
ambt van minister bekleeden. noch oók
floor hen. die gedurenta een geheele, zif
ting afwezig bleven." 4
(Zooals men weet. begint in Septem
ber een nieuwe zittinjh.
In Bel
teling
ln Nederi
wekt. De
sel verk
gerusts te
hetgeen
IS VERBAASD.
3ver'jome maatregelen.
(leeft het /bericht ykn de plolt-
jioogde voorzorgsmaatregelen
groote verwondering ge-
ijlichtinjgen, die men te 'Brus-
luidden de laatste yveken
|ider. Mep heeft ln Betgië ln
dusyer juit Nederland werd
hog geep aanleiding gevonden
Szondete*1!! voorzorgsmaatrege
len te nemytt. i
N.S.B.-KRS aangehouden TE
WOÏKDEN.
Dt politie te Watrden beeft dezer da-
gen Vijf ledeh vamlle1 N S B. aangeHouüen
op de Havep. WaM zQ bezig ware]i met
het! verspreiden wan circulaires en pam-
fletten. De "mannjln waren Tnet een auto
uit Bodegraven hurt woonplaats ge-
komen e^ hadden reeds een bèhoorlijke
oplage verspreid. Dit was hem gelukt
doordat slechts drie der manAefn' juich
met de verspreiding bezighielden, de 4e
met de auto ln de buurt bleef en de
vijfde op de uitkijk was gezet.
De politie heeft de mannen meè naar
het bureau genomen en aq.n een verhoor
onderworpen. Nadat de auto was Onder
zocht en alle bescheiden fcn beslag waren
genomen, zQn zij heengezonden.
DE LOGGER GLORIA YERLOREN?
Schoten en exploeie gehoord.
Naar aanleiding hqt uitblijven van
dp logger Gloria, KW 52. «Üeelpn de,,óp-
varenden van de Hubefta Gerfcida, KW
5, een .motorjpgger. mpde. dat ritf op Vrij
dag 26 Afiril ln de onmiddellijke nabij
heid van de Gloria hebben gevischt'Bij
het Vallen van den nacht verloor men el
kaar echter uit.hpi oog. 's Nachts om
kwart over drie** werd dfe bemanning van
de Huberta Gerarda plotseling opgeschrikt
door kanonschoten op betrekkelijk gerin
ge afstand. Er werd ook met een mitrail
leur geschoten en men kon de kogels
hooren fluiten.
De opvarenden van de K. W. 5 zijn er
van overtuigd, dat deze schoten bestemd
zijn geweest voor de Gloria. In dit geval
bestaat de mogelijkheid dat de K.W. 52
tot zinken is gebracht.
Eenigen tijd na het schieten hoorden
de opvarenden van de Huberta Gerarda
een explosie: waarbij waarschijnlijk de
Willy, Sch. 01, ten onder( is gegaan.
Het is geenszins uitgesloten, dat de be
manning van de Gloria in veiligheid is,
al heeft meh nog niets over haar verno-
men» I
ERWTEN EN BOONENj ZONDER BON.
Hamsteren ^is nechter verboden.
Morgen komt de distriroutieregeling voor
boónen, caJpiicijners eaw grauwe erwten
te vervallen.
Met inga/na van Vrijdag 10 Mei is de
verkoop van ideze artikelen aan het pu
bliek vrij'en pehoeft, derhalve bij afleve
ring door derj winkeliai£,geen bon van de
rijksdistributièkaart tif'Iworden ingele-
Er woijdt nadrulck!li|fijop gewezen, dat
van génoenjde dajtum 'ra, boonen, cajiu-
Cij^ers en grauwe^ ervAën weder valken
Onder het hamsterverblÊl, krachtens het
welk men zich van de Joaaron(jer vallen
de goederen binnén eeET'week niet méér
mag verschaffen, dan ipeh gedurende e|en
week normaél pleegt te i gebruiken.
De verkoop en afl^vëring door groót-
gjossiers aan grossiers en door grossiers
aan detaillisten valt ingang van
Vrijdag, evenals vóór ,'S^j .aanvang der
bouwcentrale alsnog een nader vast te
stellen hoeveelheid boonen, capucijners
en grauwe erwten ter beschikking van
den handel zal stellen.
HAGESPRAAK DER N.S.B.
De N S B. zal Tweede Pinksterdag haar
gebruikelijke Hagespraak te Lunteren
houden. Het militair gezag heeft voor
deze bijeenkomst namelijk toestemming
verleend, op voorwaarde, dat er een be
sloten karakter aan gegeven wordt. Dien
tengevolge zullen niet-leden en de pers
niet toü de Hagespraak worden toegela
ten. De vergadering zal slechts eenige
uren duren. Bijzondere verkeersmaatre
gelen zijn ditmaal niet getroffen.
VISUMDWAN<f BELGIE EN NEDERLAND
Nu de Belgische regeering, ingaande 10
Mei, ook voor Nederlandsche Onderdanen
die België wenschen te bezoeken, visum-
dwjang heeft ingesteld, zal in het toeris
tisch versper tusschen Nederlapd en Bel
gië van 10 Mei af een geldig paspoort
met visum noodzakelijk zijn.
distributie het -gevaH^vas,» onder de be
palingen der Landboawcrlsiswet. Dit
brengt o.a. mfde% dat (net vervoer van
grootgrossier naar grosaer en van grps-
sier naai? detaillist, evenals thans reeds
J>U groene erwten en stwiterwten het ge
val ls, gedekt behoort tp zijn door van
wege de Nederlandsche Akkerbouwccn-
trqde door de Vereniging Rotterdamscne
Korenbeurs ter beschikjkint van den han
del' te stellen vervöerbèwijzen.
Het Aigt ln de bedoeling, dat de Akker-
BRANDSTICHTING TE OLDpiROEK?
Maandagnacht is te Oldebrojek de boe
renwoning van de weduwe Werfhorst tot
de grond toe afgebrand. Een schuur met
de daarin geborgen landbouwgereed
schappen en een hooiberg werden even
eens een prooi der vlammen. Vier kalve
ren en eenige kippen kwamen in de
vlarhmen om.
In verband met deze brand vernemen
wij, dat mej. van de Werfhorst, die het
pand alleen bewoont, enkele weken ge
leden des nachts geklop op haar raam
heeft vernomen. Zy durfde echter niet
naar buiten te gaan en schonk verder
aan het gerucht weinig aandacht. In de
nacht van de brand nam zij het geklop
weer waar. Een half uur later stond haar
huis in vlammen. In nachtgewaad moest
de vrouw zich in veiligheid stellen.
SCHIETPARTIJ TE DUULIN.
I.R.A.-aanslag op postzak.
Een ernstig vuistgevecht heeft plaats
gehad in het centrum van Dublin tus
schen rechercheurs en een aantal man
nen, die. gewapend met revolvers en
automatische geweren, een auto probeer
den aan te houden, waarin de diploma
tieke postzak van den Britschen verte
genwoordiger Sir John Maffey werd ver
voerd.
Men gelooft dat de aanvallers aanhan
gers zijn van 't Iersche Republik. Leger.
De rechercheurs, die de postauto es
corteerden, openden het .vuur op hen. Bij
de botsing werden twee rechercheurs
door machinegeweerkogels gewond. De
aanvallers hebben een gewonde achter
gelaten. Zij zijn zonder de poststukken
in een automobiel gevlucht.
MONSTER-PROCES IN BELGIE.
Binnenkort zal de zaak der valsche
vrijstellingen van militaire dienst, welke
kort voor het uitbreken van de oorlog in
België heel wat opschudding teweeg
bracht, voor de rechtbank te Charleroi
worden behandeld. Niet minder dan 204
beklaagden, o.w. verscheidene genees-
heeren, die valsche getuigschriften af
leverden, zullen terecht staan. Men ver
wacht dat, als alles normaal verloopt,
het proces ten minste twee of drie weken
zal duren.
Gisterennacht brak brand uit in de am btswoning van d$n commissaris der Ko ningin in de provincie Drente, ïnr. dr.
R. H. baron de Vos van SteenwQk. De ambtswoning is gelegen direct naast het Gouvernementsgebouw. Het door den
brand iferwoeste gebouw.
Roman van den bekenden schrijver
VICTOR VAN DUKE.
II
Toen zij eindigde, zei mevrouw von
Halten nadenkend: „Ik heb onder Uw
tiagen van de bergen gedroomd. Op mijn
huwelijksreis heb ik met mijn man een
Mooie bergtocht gemaakt. Dat waren
danige, gelukkige dagen."
Achim haalde diep adem. „En ik dacht
lerug aan ihQn studententijd. Ik heb fi-
tosofie gestudeerd. De dagen van weleer
l*gen diep ln mij begraven, nu leven zij
Weer voor me en ik denk terug aan de
*»ttige uren, die ik in mijn studenten-
NJd heb doorgebracht."
De stem van Olga Zabrow beefde een
toetje.
«Toen mijn ouders nog leefden heb ik
•ens een reisje door de bergen gemaakt."
Mariene greep naar de toetsen. Het
was haar, alsof Achim haar toeriep, wat
*11 nog voor hem zingen zou. Nog inni
ger en warmer dan 's middags zong zij
tot lied. dat zij zelf had gecomponeerd;
Juichend en blij klonk het:
JU bent als een wonder, dat mij wenkt,
mij ln nood ook weer vreugde schenkt
°P wie ik wachtte, sinds tijden lang,
Omdat niemand anders mijn zuchten
vernam;
Omdat niemand* die kracht heeft
als jij. slechts jij,
•JJ bont als een wonder, o, maak ml) blij
Achim's oogen rustten, terwijl Mariene
dit lied zong, op haar gezicht. ZQn moe-
fcet OPeena
niet meer zoo onmogelijk, dat het schip
van het leven van haar eenigen zoon
toch nog ln een gelukkige haven terecht
zou komen. Mariene Werner was haar
bij de eerste oogopslag al dadelijk goed
bevallen. Misschien beviel zij Achim ook
en zou hij haar kunnen liefhebben. Hij
had een Jonge, zachte levensgezellin noo
dig, die hem met zachte hanri uit de
duistere, kronkelige wegen weghaalde,
waarin zijn geest nog ronddoolde en
waaruit hij den terugweg niet meer kon
vinden.
Zij zelf kon hem er nleJt uithelpen,
want zij was, sinds dien vreeselijken
avond, toen men Lila von Bom vermoord
lr. de bibliotheek had gevfcnden, nooit
meer de oude geweest, vootfal niet. nadat
men haar zoon als den moordenaar ge
vangen had genomen. Er ontwaakte nieu
we hoop in haar en het verging haar als
had zoon, het lied bleef ln haar gedach
ten:
„Jij bent als een wonder dat mij
wenkt
Toen de meisjes eindelijk naar haar
kamer waren gegaan, zei mevrouw von
Malten uit het diepst van haar ziel tegen
haar zoon: „Die Mariene Werner ls mij
bijzonder sympathiek, ja, bijna als een
dochter."
„Moeder!" Hij nam de beide handen
van de oude dame in de zijne en kuste
ze; er was een eigenaardige glans ln zijn
oogen. „Ik ^il U wel zeggen, dat het mij
net gaat als U. Ook mij is zij zeer sym
pathiek. Neen, nog meer dan dat, ik ge
loof, moeder, dat ik haar liefheb."
Moeder en zoon keken elkaar lang en
zwijgend aan.
Eindelijk zei ze: „Achim, beste jongen,
als dit waar zou zijn, dan geloof ik weer
aan geluk in je leven. En als zij ook van
Jou zou gaan houden, dan zal Ik den dag
zegenen, dat zij over onzen drempel
kwam. En ik geloof zeker, dat je, in ge
zelschap van een lieve vrouw, de vreese-
lijke dagen van vroeger zult leeren ver
geten."
Nqgmaals kuste hij de smalle handen
van zijn moeder, waarvan de huid als
zacht geplooide zij aanvoelde. „Moeder,
een vonkje hoop op geluk en er komen
allerlei denkbeelden bij me op, waaraan
ik nog nooit ernstig gedacht heb. Goe
den nacht, moeder. Het is haast elf uur.
Ik hoop, dat U heel rustig en goed zult
slapen." Hij lachte: „Wij zullen van
nacht allebei heerlijk slapen. Het is me,
alsof de donkere wolken nu wel gauw
voorbij zullen zijn, die reeds al te lang
Maltstein verduisterd hebben."
Zij namen afscheid van elkaar.
Boven. In de kamer van Mariene, za
ten de beide vriendinnen nog een oogen
blik by elkaar. Olga deed geheimzinnig.
„Ik zou je Iets zeer interessants kunnen
vertellen, juffrouw Grootoog." zy lachte:
„Dat is trouwens een mooie naam voor
je."
zy lachten beiden. Daarna vroeg Mar
iene: „En, Olga, wat heb Je voor interes
sants te vertellen?"
Op hetzelfde oogenblik hoorde men
buiten een schril, scherp gefluit. Het wa
ren eenige schelle tonen na elkaar en
onmiddeliyk hierop vloog de deur open.
Over den drempel strompelde sidderend
en bevend de oude huishoudster. Terwyi
zy naar adem snakte, stiet zy uit:
„De witte amazone! Goede hemel,
de witte amazone! Ik was bezig de wasch
in de linnenkast te leggen, toen ik het
gefluit hoorde."
Met een paar stappen was zij bij het
raam.
„Daar! Daar!" riep ze en wees naar
buiten.
Olga draaide onmiddellijk het licht uit
en liep naar het andere raam toe, waar
Mariene reeds stond. Ze moest zich aan
de vensterbank vasthouden, want wat zy
zag, vervulde haar met schrik. Achter
den lagen muur, hel door het maanlicht
beschenen, zag zy een wit paard en op
zyn rug een witte gedaante. Terwyi nog
maals het akelige gefluit weerklonk, joeg
het spookpaard met zyn griezelige be-
rydster door de lichte plek, om daarna
in het donker te verdwynen. Als een vi
sioen als een geestesverschyning, was
alles voorby.
Olga kon van de schrik byna niet spre
ken, terwyi Mariene zich op een stoel liet
neervallen en ademloos zei" „Dat gaat
myn verstand te boven!"
Augusta ging naar de deur. „Ik ben er
naar van. Ik houd heelemaal niet van
alcohol, maar nu ga ik naar de keuken
om een glas rum te drinken."
Olga vroeg: „En dat, wat wy zoo juist
gezien hebben, vertoont zich dat wel va
ker?"
Augusta knikte slechts, zy was te op
gewonden om veel te antwoorden, /ij
legde beide handen voor haar gezicht en
snikte het uit, Mariene ging naar haar
tce
Kom, juffrouw Helm, niet hul,en Daar
ls toch geen reden voor?"
De vróuw liet langzaam haar handen
zakken.
„Neen, lk huil niet, maar ix ben heele
maal van streek. Als lk niet zooveel ja
ren hier op het slot geweest was dan
zou ik onmiddeliyk myn boeltje pakken
en morgen vroeg verdwynen."
„Maar U zag het laten wij maar
zeggen het spook vandaag toch niet
vcor het eerst, nietwaar?"
Augusta antwoordde: „Natuuriyk was
het niet de eerste keer. Toen i'c het voor
het eerst zag, wilde ik vertrekken, maar
lk was Intusschen zoo aan mevrouw ge
hecht, dat ik het niet over me kdh V«r-
krygen, haar in den steek re laten."
Olga Zabrow was weer heelemaai jfe-
kalmeerd en haalde de schouders op.
„Nu," sprak zy, „als de witte amazone
niets anders doet, dan een beetje flui
ten, als een vrooiyke straatjongen, en
voorby rent, alsof de duivel haar ach
terna zit, dan zou ik er zeker myn be
trekking niet voor opgeven. Integendeel
ik bedoel, een spook van een origineel
soort maakt nog feens een beetje vróö-
ïykheid en brengt een beetje opwinding,
vooral als men het vaker riet."
„U moet niet zoo lichtvaardig over deze
dingen spreken. Geesten en spoken ver
dragen het niet, als zy worden bespot en
dan wreken zy zich." bracht Augusta
angstig uit.
Olga wilde een overmoedig antwoord
geven, maar Mariene wenkte haar liever
te zwygen.
Na even diep te hebben ademgehaald,
zei Augusta: „Neen, de geesten kurihen
niet hebben, dat men met hen spot.
Maar ik moet nu gaan."
Zy greep de deurknop beet.
Op dit oogenblik klonk opnieuw het
schrille gefluit en als by afspraak hol
den de drie vrouwen naar het raam.
Daar kwam ze weer voorby gerend, de
witte amazone, weer van den kant, waar
vandaan zy zoo straks opgedoken was.
Mariene beefde van het hoofd tot de
voeten by het zien hiervan. Het hinderde
haar. dat Olga er om lachte en een
beetje uit haar humeur zei ze: „Olga. al
lach je nu ook, toch voel jy je ook niet
heelemaal op je gemak."
De barones werd ernstig.
„Wat mU betreft! Ik wil toegeven dat
ik my niet erg op myn gemak voel. De
eenige troost is, dat deze ongekende ge
beurtenis zich voorloopig wel nést meer
zal herhalen."
