PfëuillêtonT
DISTRIBUTIE
nieuws
Kort bestek.
Gemengd nieuws
Nederland vroeger, nu en in de toekomst
MAANDAG 9 SEPTEMBER» IMë
adig. Dedoor-
nks; die voor
Pax-Holland)
geevacueerdfe
Pax-Holl&ad)
regeering „ln Fransch-Afrika «eer uitge
breide volmachten gekregen om de ver
dediging en de veiligheid van het Fraji-
sche koloniale rijk te waarborgen. Door
de opdracht tot deze missie, de verdedi
ging in Afrika te centraliseeren, heeft de
regeering bewezen, dat zij vastbesloten
ls, zich met alle middelen te verzetten
tegen de intriges, die erop genpht zijn,
het moederland en de koloniën van
elkaar te verwijderen en de eenheid van
Frankrijk la gevaar te brengen.
ACCOORD INZAKE DE DOBROEDSJA.
Bezetting begint 20 September.
In de Bulgaarsehe hoofdstad wordt be
vestigd, dat te Crajowa het Roemeensch-
Bulgaarsche accoord over de Zuidelijke
Dobroedsja is onderteekend.
Naar het D. N. B. verneemt, bepaalt
het verdrag, dat de Roemeensche be-
atuursdistricten Kaliakra en Dorostolo
aan Bulgarije worden afgestaan. Het ge
bied omvat 7726 vierkante kilometer en
let _in totaal 378.000 inwoners, waarvan
het grootste gedeelte uit Bulgaren be
staat. De Roemenen nemen in het gebied
eerst de derde plaats in.
Het zal tuspchen 15 en 20 September
ontruimd en door de Bulgaarsehe auto
riteiten in bezit genomen worden. De mi
litaire bezetting door de Bulgaarsehe
troepen zal eerst op 20 September aan
vangen en in vier etappen geschieden.
Ten slotte voorziet het verdrag in de
Uitwisseling van ongeveer 100.000 Roe
menen uit de Zuidelijke Dobroedsja en
ongeveer 45.000 Bulgaren uit de Noorde
lijke Dobroedsja.
HOE KONING CAROL HEENGING.
Eenige generaals gearresteerd.
Omtrent de jongste belangrijke ge
beurtenissen in de Roemeensche hoofd
stad is het volgende bekend geworden,
zoo meldt het D.N.B.
Gen. Antonescu heeft in de loop van
Donderdag verder geïnformeerd naar de
houding van het leger en van toonaan
gevende kringen jegens den Koning. Hij
kreeg overal ten antwoord, dat koning
Carol moest aftreden. Vrijdagmorgen om
half vijf deelde Antonescu den koning het
resultaat van zijn enquête mee en be
paalde, dat de koning voor zes uur moest
Antwoorden.
In die tusschentijd hadden verscheide
ne, door Carol begunstigde, generaals ge
probeerd hem een ander beeld van de
toestand te suggereeren. Generaal An
tonescu verklaarde in een brief, dat dit
een verdraaiing van de werkelijke toe
stand was: het geheele land en het le
ger verlangden aftreden, daar anders
stroomen bloed zouden vloeien. Boven
dien kwam ter kennis van den koning,
dat de commandant van de gardetroepen
weigerde, op lieden van Roemeensche na
tionaliteit te schieten. Daarop deelde de
koning om tien minuten voor zes zijn
besluit om af te treden mede.
Generaal Antonescu heeft de gene-
E-ls, die den Koning hebben probeeren
mislaiden, terstond doen arresteeren.
der hen bevinden zich de chef van de
generale staf, Mihail, de voormalige pre
mier, generaal Argetoianu, en de ex-
minister van luchtvaart, generaal Teodo-
rescu.
De IJzeftn Garde verspreidt thans de
vltigkchrlftert, die twee dagen geleden
voor het eerst verschenen en waarin de
abdicatie van koning Carol geëischt
werd. Een vlugschrift van Horia Sima,
gedateerd 1" September, bevat verklarin
gen van Condreanu van 1936 tot 1939,
waarin hij wees op de komende cata
strofe der Roemeensche buitenlandsche
politiek. In dit vlugschrift wordt de ko
ning ervan beschuldigd, dat hij, nog in
de laatste oogenblikken voor de beslis
sing van Weenen, steun buiten de spü
gezocht heeft.
Er gaat aldus dit vlugschrift
slechts één roep uit het volk op: hij
moet afstand doen, de agent van de vrij
metselarij en van hef jodendom, de man
van Engeland en van de aftakelende de
mocratieën; de vernieler van het land
moet van de Roemeensche troon ver
dwijnen. Bima spoort dan het volk en
het leger aan de beginselen van de )e-
gionnairs te aanvaarden in de nagedach
tenis van Codreanu. Naar verluidt, werd
de leider der IJzeren Garde, Hoira Sima,
Vrijdagmiddag uit Kroonstad komende,
te Boekarest verwacht, waar hij een on
derhoud zou hebben met generaal Anto
nescu.
Kroonraad afgeschaft.
De Roemeensche regeering heeft de in
stelling van de Kroonraad afgeschaft. De
Kroonraad was een speciale instelling ter
adviseering van den Koning. Hij was in
het leven geroepen na de invoering van
de autoritaire koninklijke groniwet van
Februari 1918.
IJzeren Garde in de regeering.
De leider van de Uzeren Garde, Horia
Bima, die de laatste dagen in de provin
ce vertoefde, is op uitnoodiging van An
tonescu Vrijdagmiddag naar Boekarest
teruggekeerd.
Nog des avonds had hij het eerste on
derhoud met generaal Antonescu over de
deelneming van de Uzeren Garde aan de
nieuwe regeering.
Overal in de stad zijn biljetten der
IJzeren Grade aangeplakt, waarin den
ex-koning het verwijt wordt gemaakt.dat
hij het land heeft uitgebuit en Roemenië
een Joodsch land heeft gemaakt. De ge
schriften eischen zijn veroordeeling.
Prins Nicolaas keert terug.
Het blad Porunca Vremi meldt, dat
prins Nicolaas, de broeder van ex-koning
Karei, Uit zijn verbanning in Italië naar
Roemenie zal terugkeerep.
Prins Nicolaas heeft in de zomer van
1937 van al zijn rechten als lid der ko
ninklijke familie afstand gedaan en la
ter heeft hij op grond van de meenings-
verschillen met Karei het land moeten
verlaten. Voor de buitenwereld was het
voorwendsel het burgerlijke huwelijk van
den prins, die toen de naam Nicolaas
Brana heeft aangenomen.
Prinses Helena terug.
Antonescu heeft aan de in Italië wo
nende moeder van koning Michael een
telegram gezonden, waarin hij haar ver
zoekt naar Roemenië terug te keeren om
den jongen koning terzijde te staan. Het
Roemeensche volk heeft, naar hij in het
telegram verklaart, eenstemmig en geest
driftig met de troonsbestijging van haar
zoon zijn instemming getuigd.
Daarna heeft koning Michael een vlieg
tuig naar Florece gezonden om zijn moe
der, prinses Helena, naar Boekarest te
rug te halen.
Ex-koning Carol had zich, naar me«
weet, in 1928 van haar laten scheiden en
in 1930 verhuisde prinses Helena naar
Florence.
- TELEGRAMMEN AAN HITLER EN
MUSSOLINI.
Minister-president genergal Antonescu
zond telegrammen aan Hitler en Musso
lini. Het telegram aan den Führer luidt
als volgt: Excellentie. De eerste gedachte
van de Roemeensche natie op deze his
torische dag, waarop de gezonde kracht
is teruggevonden, geldt het uiten van
trouw aan het groote Duitsche volk en
zijn grooten leider, dit in de zekerheid
van het heden en het vertrouwen in de
toekomst.
Aan Mussolini heeft Antonescu getele
grafeerd: Excellentie. Op deze dag waar
op de Latijnsche ster van het Roemeen
sche volk herrijst, zendt het Roemeen
sche volk zijn bekentenis van trouw aan
het Italiaansche volk en zijn grooten
Duce.
TREIN MET EX-KONING BESCHOTEN.
Na een avontuurlijke reis door Roeme
nië is ex-koning Carol, via Joegoslavië en
Italië, gistermiddag vijf uur te Lugano
aangekomen.
Op de tocht door Roemenië neeft zich
dlcfat bij de Joegoslavische grens een
ernstig incident voorgedaan, zoo meldt
het D.N.B. Enkele honderden leden van
de IJzeren Garde hebben getracht een
aanslag te plegen op de speciale trein,
ws^rmede Carol de reis maakte. Toen het
hun, na een vuurgevecht met het mili
taire escorte, niet gelukte de trein tot
stilstand te brengen, zetten enkele der
aanvallers «net een losse locomotief de
♦achtervolging in. Anderen sprongen in
een auto om te trachten de trelh bij het
grensstation Hatzfeld (Jimbolia) in te
halen. De achtervolgers konden echter
niet beletten, dat de ex-koning en zijn
gevolg ongedeerd de Roemeensch-Joego
slavische grenk passeerden.
De pogingen om de trein tot stilstand
te brengen, werden eerst opgegeven toen
het Joegoslavische grensstation Bola was
bereikt. Ondertusschen werd onophoude
lijk gevuurd.
Eenmaal zou het gelukt zijn de trein
van den ex-koning te doen stoppen, doch
het militaire escorte zou de aanval heb
ben afgeslagen.
AMERIKA'S DEFENSIE.
Geen verdrag met Au»tralie.
Te Washington is op een persconferen
tie den minister van BuitenJandsche Za
ken, Huil, de vraag gesteld, of de regee
ring der V. 8. met het oog op de ontwik
keling in het Verre Oosten ook met
Australië (evenals met Canada) een de
fensief verbond wilde sluiten. Huil ant
woordde, dat op het oogenblik geen plan
nen voor zulk een verdrag bestaan.
Verbindingsweg met Alaska.
De plaatsvervangende chef van den
Canadeeschen marinestaf, Murray, heeft
te Ottawa verklaard, dat de onlangs door
Roosevelt in het leven geroepen Caha-
deesch-Amerikaansche verdedigingsraad
o.a. plannen zal bespreken voor de aan
leg van een door Canada leidertöe stra
tegische verbindingsweg tusachen de Ver.
Staten en Alaska.
Amerika voor belangrijke
beslissing.
Verklaring van Myron Taylor
De persoonlijke vertegenwoordiger van
Roosevelt bij het Vaticaan, Myron Tay
lor, die Zaterdag uit Lissabon te New-
York is aangekomen, heeft verklaard, dat
de Vereenigde Staten binnenkort in in
ternationale vraagstukken beslissingen
van vitale beteekenis voor de toekomst^,
van dat land zouden moeten nemen.
Taylor weigerde, er zich nader over uit
te laten, van welke aard deze vak**atu,w
De werkzaamheden aan de Maastunnel te Rotterdam vorderen gestadig,
gang onder den Westzeedijk. Rechts: de opgang voor wielrijders; links:
het autoverkeer. (Foto
ken waren. Voorts weigerde hl), een ver
klaring af te leggen over ztfn missie bij
het Vaticaan.
JAPAN EN INDO-CHINA.
Amerika waarschuwt.
De minister van buitenlandsche zaken
Cordell Huil heeft een verklaring gepu
bliceerd, waarin hij o.a. zegt, dat de re
geeringen van de Vereenigde Staten en
van verscheidene andere staten, waar
onder Japan, de laatste maanden uit
drukking hebben gegeven aan haar
wenich, dat in de Stille Oceaan en in
zonderheid in Nederladdsch-Indië en
Fransch Indo-China de tegenwoordige
toestand behouden blijft.
Daar een officieele bevestiging van be
paalde geruchten omtrent een zooge
naamd Japansch ultimatum aan Fransch
Indo-China ontbreekt, heeft de Ameri-
kaansche regeering er bezwaar tegen
aan deze geruchten geloof te hechten. De
politieke situatie en het voorwerp van
deze geruchten zijn evenwel een aange
legenheid, waaraan de Amerikaansche
regeering beteekenis toekent. Het is dui
delijk, dat, indien deze geruchten ge
grond mochten blijken, de uitwerking op
de openbare meening van de VJ3. „onge
lukkig" zou zijn.^
Het Zweedsch ministerie van Bui
tenlandsche Zaken deelt mèoe, dat giste
ren te Moskou een overeenkomst over de
goederenruil, een betalingsaccoord en een
credietovereenkomst tusschen Zweden en
de Sovjet-Unie zijn ondeteekend.
In het eerste Jaar der overeenkomst zal
de wederzijdsche goederenruil de waar
de van 150 millioen kronen bereiken.
Zweden verleent de Sovjet-Unie voor den
tijd van vijf jaer een crediet van 100 mil
lioen kronen tegen een rente van 4V« pro
cent per jaar.
Amerikaansche legerkringen bevestigen
volgens Associated Press, dat 229 tanks
uit de wereldoorlog naar Canada zullen
worden overgebracht voor opleidings
doeleinden. Slechts een enkele tank is
hiervan te gebruiken. De andere zijn ge
heel verroest en moeten grondig nage
keken worden. Hieraan zou eenzelfde
ruilovereenkomst als met de torpedooboot-
jagers ten grondslag liggen.
De Amerikaansche Senaat heeft het
Wetsontwerp, waarbij een crediet ten be
drage van 5,2 milliard voor de Lands
verdediging beschikbaar wordt gesteld,
aangenomen. Het totaal van de in deze
zittingsperiode voor bewapeningsdoelein
den toegestane of bestemde gelden gaat
aldus de 15 milliard te boven.
Volgens een bericht van het Ameri-
kaansch blad New World Telegram, kost
de oorlog Engeland dagelijks 36 millioen
dollar 72 millioen gulden) ongerekend
de verliezen aan luchtvaart-materiaal en
de door de Duitsche bommen aangerich
te schade.
ENGELSCHE BOMMEN.
Zondagmorgen «ijn twee bommen ge
vallen in het land van den landbouwer
H. Stuyt te Heer Hugowaard. De projec
tielen kwamen 300 meter achter de boer
derij neer en troffen daar vijf schapen.
Twee waren terstond dood, twee ande
ren moesten worden afgemaakt.
Zaterdagnacht hebben Engelsche bom
menwerpers in de omgeving van ■■-Her
togenbosch drie bommen neergeworpen.
De projectielen kwamen terecht in een
polder te Orthen. Een door deze polder
loopende kabel van het electrisch net
werd getroffen, tengevolge waarvan de
kabel niet meer functionneerde.
GROOTE BRAND IN ROGGESCHUUR.
Geen bluschwater.
Zondagmiddag omstreeks zes uur werd
de Oosterbeeksche brandweer gealar
meerd voor een ernstige brand, die was
uitgebroken in een groote voorraadschuur
van de boerderij Boschhoeve aan de
Boschweg onder Buunderkamp bij het
dorp Welfheze. De schuur was tot de nok
gevuld met rogge. In een Oogwenk stond
de groote loods in lichterlaaie en 't vuur
sloeg nog over naar twee roggemijten, die
op eenige meters afstand stonden.
Waterstand:
Schoonhoven hg. water 0 10 uur, 1.45M.
Eerste Kwartier. Op 15.53, onder
J 0.47. Volle Maan 16 September.
HOE LAAT VERDUISTEREN?
In verband met de verduistertngsvoor-
schriften, wijzen wij erop, dat heden
9 September de zon ondergaat om 20 uui
10 min Opkomst morgen 10 September
7 uur 06 min. Tusschen deze beide tijd
stippen ia dus alle lichtuitstraling ver
boden.
De brandweer vanOosterbeek, die ge
assisteerd werd door de brandweer van
Welfheze en die van Renkum, stond te
gen de geweldige vuurzee machteloos,
omdat in de omgeving geen water aan
wezig was. Zij kon zich er slechts toe be
perken de boerderij, die eveneens gevaar
liep, met emmers water, die van 'n pomp
aangedragen moesten worden,i nat te hou
den. Voor alle zekerheid was het huis
raad reeds in veiligheid gebracht. De
boerderij kon echter, mede dank zij
giylstige windrichting, behouden blijven
NACHTELIJKE BRAND TE MAASSLUIS
In de nacht van Vrijdag op Zaterdag
is het sigarenmagazijn Speier aan de
Markt te Maassluis, dat bewoond werd
door den heer H. van der Berg, door een
korte doch felle brand geheel vernield.
De bewoners, man, vrouw en kind, wisten
zich, door uit een ruim drie meter hoog
raam te springen, in veiligheid tt stellen.
Ook de bewoners van de belendenas
perceelen moesten hun woningen verla
ten. De brandweer slaagde er in, uitbrei
ding te voorkomen en het vuur tot ge
noemd pand te localiseeren.
De oorzaak van de brand ls neg nlei
bekend. De schade, die door verzekering
wordt gedekt, is vrij aanzienlij k.
ROTTERDAM VROEQ NAAR BED.
Half tien sluitingsuur.
Aangezien het met ingang van heden
allen niet rijks-Duitschers verboden is
zich tusschen 22 en 4 uur in de open
lucht op te houden, overweegt de burge
meester van Rotterdam de cafe's en open
bare vermakelijkheden om halftien ta
doen -sluiten.
PARAGUEESCH PRESIDENT EN ZIJN
VROUW OMGEKOMEN.
Jlii vliegongeluk gedood.
De president van Paraguay, Estigarrl-
bla, en zijn vrouw zijn bq een vliegonge
luk om het leven gekomen. Het toestel is
vermoedelijk in een dikke mist tegen een
rots gevlogen. Het werd bestuurd dooi
een ervaren gevechtsvlieger uit de Cha»
co-oorlog.
Het stoffelijk overschot van den ver
ongelukten president wordt reeds heden
in een plechtige staatsbegrafenis ter aar
de besteld. Daarom is deze dag tot een
nationale rouwdag verklaard.
IN BELGIE AARDAPPELEN EN MELK
OP DE BON.
België heeft de lijst van levensmiddelen
welke onder de distributiebepalingen val
len, met twee posten uitgebreid; Van he
den af is het verbruik van volle melk
op een halve liter per hoofd en per dag
gesteld en van aardappelen krijgen de
Belgen dagelijks een half kilogram per
hoofd.
Wat betreft het aantal gedistribueerde
voedingswaren is Nederland thans door
Belgie voorbijgestreefd. In het rantsoe
nenstelsel zijn sinds eenige tijd o.m. ook
chocolade (reepen etc. 4 gram per dag)
en zout (40 gram per dag) opgenomen.
Schoenlappers aan den arbeid in de Centrale Werkplaats te Delft, waar ten oenoeve van de 1800 geevacueerdfe Rotter
dammers, die sdc* nae steeds ia Delft bevinden, pngeveer 2000 paar oude schoenen weer als nieuw gemaakt wolrden.
(Foto Pax-Holi&ad)
w
HfüWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHTJSchoonhnvenschf Courant MAANDAG 9 SEncMBgR 1946
OVERSCHIETENDE BROODBONNEN.
Slechts twee dagen geldig.
Van 9 September tot en met 15 Sep
tember sljn de met „5" genummerde bon
nen van het broódbonboekje geldig.
De bonnen, welke de consumenten 15
September nog niet gebruikt hebben, zul
len niet zooals tot nu toe het geval
was nog vier dagen geldig zijn, doch
Slechts twee dagen, en wel tot en met
Dinsdag 17 September. De detaillisten,
kunnen deze bonnen vervolgens tot eni
met Donderdag 19 September ter inwis
seling tegen toewijzingen inleveren bij de
plaatselijke distributiediensten.
LEVENSMIDDELEN VOOR HOTELS,
CAFE'S, ENZ.
De secretaris-generaal van Landbouw
en VisscherJJ deelt mede:
In verband met een billijke verdeeling
van de beschikbare voorraden is het
noodzakelijk bleken de toewijzingen aan
hotels, café's," restaurants, lunchrooms,
cantines en dergelijke instellingen te be
palen op vijftig procent van het verbruik
gedurende de maand September 1939.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
van de bovenbedoelde regeling in het al
gemeen niet zal kunnen worden afgewe
ken, soodat het geen sin heeft klachten
HET GOUD VAN DE EEMZAHE
HOEVE
door
CHARLES ALDEN SELTZER.
Maar de korte man had Brazo snel en
scherp aangekeken. Hij liep maar een
paar voet voorbij de plek, waar zij tegen
elkaar botsten, stond stil, keerde zich om
en keek Brazo na, tot deze de deur van
de herberg binnenging.
Toen trad de korte man den kappers
winkel binnen en knoopte een gesprek
aan met den kapper.
„De stad gaat vooruit", zei hij.
„Dat is zeker", stemde de kapper toe.
,De menschen stroomen toe," zei de
korte man. „Het is niet zooals in de
meeste steden, waar men iedereen kent.
zy komen hier te snel, om ze te kennen.
En men zou toch graag sommigen ervan
kennen. Bijvoorbeeld dien kerc), die hier
Juist uitkwam. Zeker een vreemdeling?"
„Ik ken hem niet."
„Heeft hij niet toevallig zijn naam ge-
eoemd?"
„Heelemaal niet." De kapper glimlach
te. Meestal noemen zij hun naam niet,"
vervolgde WJ.
„Zei hij niet waar hij vandaan kwam?"
„Hij deed zijn mond alleen open om
te zeggen, dat ik zijn haar en baard
moest knippen."
„Had hij een baard, zoo? Hm. Veran
dering van uiterlijk. Dat ziet er verdacht
®lt. zeker ziek geweest."
„Ja, dat schijnt wel."
*Nu, ziekte verandert de menschen
of verzoeken te dier zake tot het Centraal
Distributiekantoor of de plaatselijke dis
tributiekantoren te richten.
PETROLEUM-RANTSOEN VERMINDERD.
De secretaris-generaal van Handel,
Nijverheid en Scheepvaart maakt bekend,
dat de duur van de eerstkomende dis
tributie-periode voor petroleum, in ver
band met het beschikbaarhouden van
een zoo groot mogelijke voorraad gedu
rende de wintermaanden, wordt gebracht
op acht weken.
Gedurende het tijdvak van 9 Septem
ber tot en met 3, November zal de met
„periode 6" gemerkte petroleumzegel
recht geven op het koopen van twee liter
petroleum.
BIETEN- EN AARDAPPELROOIERS.
Extra rantsoen brood.
De secretaris-generaal, waarnemend
hoofd van het departement van Land
bouw en Visscherij maakt bekend, dat
aan mannelijke arbeiders belast met het
aardappelen- en bietenroolen tot 1 No
vember as. extra broodrantsoen op ba
sis van 100 pCt. mogen worden verstrekt.
Deze tijdelijke extra verstrekking heeft
alleen betrekking op brood en niet op
boter of vet.
Arbeiders, die gedurende deze periode
heel wat."
De korte man ging naar buiten. Hij
liep de straat door en de herberg in waar
Brazo binnengegaan was. Het was eon
groote tent en er waren verscheidene
mannen in, maar Brazo was er niet bij.
De korte man liep de straat weer op.
Hij ging de heele straat door en keek
met waakzame blik rond, terwijl hij de
eene herberg na de andere Dinnengir.g.
Eindelijk vond hij, in een iets deftiger
gelegenheid, den man, die hij zocht.
Het gebouw was gemaakt van lood
recht geplaatste dennenplanken. Er wa
ren geen latten over de voegen en de zon
scheen er doorheen. De Inrichting had
een ruwen houten1 vloer en geen zolde
ring, behalve de dakplanken en dwars
balken. Een ruwe toonbank liep langs
den eenen kant, met een plank waarop
verschillende flesschen stonden, een
houten hamer om kranen in biervaten
te slaan, eenige whiskey- en bierglazen
en een reusachtige Colt-revolver. Aan den
muur boven de plank hing een ovaal
spiegeltje.
De bovenkant van de toonbank be
stond uit twee "dennenklanken van on
geveer een voet breed. Deze waren voch
tig van het bier, dat er op geknoeid was
en dampten van de verstikkende hitte.
Een orgel tegen den muur aan den over
kant der toonbank galmde de tonen van
„de Spotvogel". De mannen stonden in
een dubbele rij voor de toonbank, ter
wijl de 2 herbergiers, zoo vlug zij kon
den, glazen vulden met schuimend bier.
Brazo had een glas whiskey gedronken
HIJ had het warm gevonden en van
minderwaardige kwaliteit en hij ver
langde niet naar meer. Maar er waren
maanden voorbij gegaan sedert hij in de
stad was geweest en het gaf hem een
zeker genoegen om deel uit te maken van
andere oogstwerkzaamheden verrichten en
vrouwelijke werkkrachten komen hiervoor
niet in aanmerking.
RAAD VAN DE VOEDINGSRAAD-
STOOFPOT MET TOMATEN EN
SLABOONTJE?
(maaltijd voor 45 personen).
Gewoonlijk wordt het geven Van twee
groenten min of meer als luxe beschouwd.
Dit is het ook zeker als beide groenten
apart toebereid en opgedaan worden,
want behalve twee pannen en £wee dek
schalen, gebruiken we immers ook twee
gasvlammen, of andere warmtebronnen
't Wordt een ander geval als we beide
groenten tezamen bereiden en opdoen,
hetgeen zoo nu en dan mogelijjc zal zijn.
Zelfs kunnen we ook de aardappelen wel
eens samen met de groenten gaar ma
ken, zoodat we een echt eenpansgerecht
koken. Het van ouds gewende stampen,
laten we soms eens achterwege, hiervoor
in de plaats komt dan luchtig omschud
den, waarbij eveneens alle bestanddeelen
worden vermengd.
de menigte. Het was de eerste maal, dat
hij een goudgravers-stad bezocht en hij
amuseerde zich over de gesprekken der
inwoners.
De korte man was binriengekomen en
stond nu naast het orgel. Zijn hoofd lag
een weinig opzij, alsof hij beter naar de
muziek wilde luisteren, die uit het in
strument kwam, maar zijn blik rustte op
Brazo.
Eenmaal keerde Brazo zich om en be
trapte den korten man, toen de laatste
naar hem keek. Brazo's oogen werden
een weinig dichtgeknepen. Het gelaat
van den korten man leek hem bekend.
Maar de korte man ontmoette Brazo's
blik slechts vluchtig, gaf geen teeken van
herkenning en daarom besloot Brazo, dat
zijn herinnering hem parten speelde.
Maar er was een vreemde gteed in de
oogen van den korten maiv zichtbaar
blijk van een gemoedsbeweging die haar
weerga vond in Brazo's bewustzijn. Hij
herkende de gemoedsbeweging als twij
fel en hij wist, dat de man probeerde om
zich hem te herinneren. Brazo had den
korten man ergens, bij de een of andere
gelegenheid ontmoet, dat stond voor hem
vast. Hij was er zeker van, dat de korte
man hetzelfde dacht.
Maar het was vreemd, d»t Brazo'» twij
fel gepaard ging met vijandelijkheid.
Deze gevoelens gingen beslist samen.
Brazo was er zeker van, dat, welke be
kendheid hij ook aan den anderen man
had, deze verbonden was met zijn vij
andschap. Maar zijn herinnering begaf
hem. Zijn contact met den man was ze
ker een toevallige Wik geweest en dé man
zelf eigenlijk niet de moeite waard.
Brazo keek niet meer naar den man.
Hij bleef een poosje aan de toonbank
staan en toen liep hij de straat op en
bezichtigde de stad.
We laten een recept volgen van een
smakelijke „stoofpot", met tomaten en
alaboontjes. Kaas vervangt dit maal ter
afwisseling het vleesch.
2 kg. aardappelen, 1)4 pond slaboon-
tjea, 1 pond tomaten, V» pond Jonge kaas,
1 eetlepel zout, 2 kopjes water, 80 gram
boter (4 afgestreken eetlepels), desge-
wenscht 1 ui.
Haal de slaboontjes af en breek ze
doormidden. Zet ze op met het water en
het zout en kook Ze half gaar (ongev. 20
min.). Boen intusschen de aardappelen
schoon met een pannenspons of een
harde borstel. Snijd ze doormidden en
doe ze bij de half gare slaboontjes. Voeg,
als de aardappelen een kwartier gekookt
hebben, de gewasschen en in vieren ge
sneden tomaten toe. Doe de in blokjes ge
sneden kaas erbij als de aardappelen
gaar zijn; giet overgebleven kooknat af
(maar bewaar dit) en schud alles luch
tig door elkaar. Laat de boter in de koe
kenpan bruin worden (desgewenscht on
der toevoeg ng van een fijn gesnipperde
ui» en voeg hierbij het afgegoten kook
nat. Oeef deze Jus bij de stoofpot.
verwondert wel. Spr. blijft nog altijd van
oordeel, dat ons land onder de volken
van"Europa met eere mocht worden ge
noemd, aJ is hij geenszin blind voor de
gebreken, die in ons staatsbestel zich
hebben geopenbaard en waartegen spr.
reeds twintig jaar geleden zijn stem
heeft verheven.
De toestand van Nederland, nu het
land door den overwinnaar bezet is, wordt
gekenmerkt door een roep van alle kan
ten om hervorming, om herstel, om ver
nieuwing. Uit welke hoek deze vernieu
wingsdrang ook komt, In één opzicht is
hij vrijwel gelijk, n.l. in zijn afkeer van
degenen die vroeger het land hebben be
stuurd. Het merkwaardige daarbij is ver
der, dat de vernieuwers in Nederland
waarschijnlijk onder elkaar niet minder
verdeeld zijn dan de oude politieke par
tijen waren.
Wat spr. betreft, hij zou buitengewoon
verblijd zijn, wanneer wij op het gebied
van sociale wetgeving, woningbouw, volks
gezondheid, onderwijs, geestesvrijheid,
zullen kunnen houden, wat wij hadden
en Indien degenen, die na ons komen,
ons koloniaal bewind in de toekomst op
even voortreffelijke wijze zullen voeren
als in het verleden het geval was.
Alleen ons staatsbestel zal, ook als wij
volledige onafhankelijkheid verkrijgen,
op de helling moeten.
De politieke Wilsvorming in Nederland
werkt te langzaam, de daadkracht liet
vaak te wenschen. Spr. is echter van oor
deel, dat men gedurende de bezettings
tijd zich niet kan bezig houden met her
vormingen in ons Staatswezen. Dat zal
tot later moeten wachten.
Velen meenen, dat men wat moet doen
vooral om gevaren, die men dueht, te
keeren. Uit zulk een onbestemde vrees
voor toekomstige gevaren is de Neder-
landsche Unie geboren.
Zeker is het, dat de tweede Ned. Unie
een soort schuilkelder geworden is voor
hen, die bevreesd zijn voor de groep, die
door den heer Mussert wordt geleld.
Spr. zette nogmaals Uiteen, waarom
zijn geestverwanten zich met de opzet
der tweede Ned. Unie niet kunnen ver
eenigen.
Op zichzelf erkent spr. de wenschelljk-
heid van een algemeeqe uiting van d»
geest des volks voor zoover deze niet met
het Nederlandsche extremisme meegaat.
En dat is stellig 85 4 90 procent van het
volk. Maar dat kan alleen slagen, wan
neer men rekening houdt met de gecom
pliceerde geestelijke structuur van het
Nederlandsche volk.
Op dat doel had de eerste Ned. Unie
zich ingesteld en daarmede houdt de
tweede Nederl. Unie geen rekening. Ook
zij propageert d? eenheidsinstituten in
staat en maatschappij en wijst de saam-
bundeling van de bestaande organisaties
af.
Nu lelde men uit het feit, dat een al-
gemeene volksbeweging niet naar buiten
ls kunnen optreden niet af, dat men in
het heden met de armen gekruist rustig
moet blijven neerzitten. Dat doen wij ook
niet. De Ned. Unie houdt vergaderingen
en tracht het publiek voor haar inzich
ten te winnen; hetzelfde doen de protes-
tantsche christenen. En bovendien valt
er een ontzaglijke hoeveelheid practlsch
werk te doen, waar ieder op zijn wijze
aan kan meewerken, zoodat men waar
lijk niet bevreesd behoeft te zijn, dat men
De open ruimte tusschen de beide rij
en woningen was veranderd in een voet
dik stof door de wielen van wagens cn
andere voertuigen. Het lag in hooge hoo-
pen en geulen, in bergjes en opeengesta
peld. Het vloog hoog in de lucht. Het
legde zich op de daken der gebouwtjes cn
bekleedde ze met een grijs poeder. Er
was geen wind om het weg te drijven.
De gevestigde stadjes zooals Brazo die
kende, hadden een zeer bepaalde atmos
feer van gehechtheid. Hun gebouwen,
hoewel niet zoo degelijk als zij konden
zijn waren tenminste het beste, wat met
het ter beschikking materiaal gemaakt
kon worden. Ook waren de bewoners dier
stadjes en dit was van meer belang
gewoonlijk eerlijk en betrouwbaar. Het
waren mannen, die men kende, zij wa
ren bekend met de streek, zij hoorden er
in thuis.
De bewoners van Wainright waren
slechts tijdelijke bewoners. Zij zochten
geen tehuis, maar goud. Zij stelden geen
belang in de stad, behalve dat zij haar
beschouwden als een plaats, waar zij
zekere levensbehoeften konden inslaan
en hun verlangen naar eten en drinken
bevredigen. Zij hadden geen gemeen
schapsgevoel.
Een dozijn tenten waren blijkbaar
speelholen. Een massa mannen zwermden
daar rond, spelend en verliezend aan de
handige individuen die geleken op spin
nen, die op den loer lagen. Restaurants,
waarvoor myriaden vliegen gonsden, wa
ren stampvol met menschen, die wed-
IJverden met de gevleugelde plaaggees
ten. De reuk van verschraald bier, ver
mengd met de geuren van het kooken
en den stank van gebrande hoeven uit
een smederij hingen drukkend over dit
alles.
Marskramer» met allerlei waren
schreeuwden om de aandacht te trek
ken; een kwartjesvinder demonstreerde
zijn tooverspel voor een gapenden cyni-
schen maar belangstellenden kring toe
schouwers. Een ander individu daagde
hoorders op zoetklinkende toon uit: „De
hand is vlugger dan het oog, mannen!"
Voor hem, op een tafeltje lagen drie
schelpen. Onder een ervan lag een bol
letje en hij noodigde zijn gehoor uit om
hun keus te maken. Zelden zoo al kozen
zij Juist.
Er waren verscheidene tenten, stamp
vol met voorraden van allerlei aard. Een
keurmeester bewoonde zijn tent, maar
zijn fornuisje werkte slechts met tus-
schenpoozen. Een bank was er vlakbij.
De toonbank van den bankier was een
ruwe, houten tafel, zijn safe een kleine
stalen brandkast. Stapeltjes goud- en
zilvergeld lagen op de tafel. Een man,
met een geweer over zijn knieën, zat in
een hoek op een kist. Een man, die deze
bank zou berooven, zou de geheele stad
tegen zich krijgen.
Er waren geen kinderen in de stad,
het was een stad van volwassenen, even
begeerig als kinderen. Zij leefden ln een
atmosfeer van onbegrensde vrijheid. Zak
kenroller8 bewogen zich onder de menig
te en verrichtten hun handwerk. Overal
blaften honden. Geverfde vrouwen werk
ten sluw. Er waren moorden gepleegd.
Op de helling van den Zuidelijken rots-
rand, stonden reeds houten Kruisjes.
Goud!
Brazo's belangstelling was niet groot
In werkelijkheid was zij cynisch. Hij
had genoeg gezien, daarom stak hij de
straat over, liep naar zijn paard, steeg
op en reed naar het Oosten, naar het
huisje.
(Wordt vervolgd)
3 tweede blap.
WAT VERKRIJGBAAR IS
ARTIKEL EN BON
Brood Bons no 5
Bloem t Bon no. 71
Boter cn Vet Bon no.05 tm 12
boterkaart
Bon no. 05, 06 en 07 (vetk.)
Bon no. OS (vefkaartj
Bon no. 00,10,11 en 12 (vetk.)
Rijst - Bon no. 41
Maïzena, enz. Bon no. 28
Macaroni
Bon no. 15
Havermout Bon no. 54
Suiker
Koffie, Thee
Zeep.
Bon no. 72
Bon no. 73
Bon no. 115
(alg. dlstr. bonboekje/
Bon no. 116
(bij rextlelk extra uitgereikte bonnen)
Petroleum Zegel Periode 6
HOEVEELHEID
100 gram brood of 125 gr.
roggebrood per bon
H p. bloem, zelfrijzend bak
meel, roggemeel of boek-
weitmeel
*/j pond boter
W pd. margarine of boter
H p. gesm. spijsvet of boter
H pd. boter m. lOct.reductie
l/i pond rijst of rijstemeel
1 ons maïzena, gnesmeel,
puddingpoeder of tapioca
1 ons macaroni, spaghetti
of vermicelli
Vt pond havermöüt, gort of
grutten
1 kilogram
H ons thee of H pd. koffie
150 gr. toiletzeep; óf 120
gr. huishoudzeep; óf 200
gr. zachte zeep: óf 250 gr.
Zeeppoeder; óf 125 gr
zeepvlokken; óf 250 gr.
zelfwerkende waschmid-
delenöf 200 gr. vloeiba
re zeep. De bon geldt ook
voor gezlnswasch per acht Kg.
droog waachgoed
50 gr. scheerzeep èf één
tube scheercrême, öf één
pot scheerzeep
2 liter
GELDIG
t/m 15 Sept.
t/m 4 Oct.
t/m 18 Oct.
t/m 18 Oct.
t/m 18 Oct.
t/m 18 Oct.
t/m 4 Oct.
t/m Nov.
t/m 1 Nov.
t/m 4 Oct.
t/m 27 Sept.
t/m 27 Sept.
t/m 24 Sept.
t/m 31 Dec.
t/m 3 Nov.
De roep om vernieuwing
Prof. Slotemaker de Bruïne en
Dr. Colijn aan het woord.
In het Kurhaus te Scheveningen zijn
Zaterdagmiddag vergaderingen gehoude^
van de A R. Kieskringcentrale, te 's-Qrem
venhage en de Kamerkrin^vereenlgini'
der C.H.-Unie. In beide vergaderingëft
hebben prof. dr. J. R. Slotemaker de
Brume en dr. H. Colijn redevoeringen
gehouden.
Prof. Slotemaker de Bruïne zeide o.m.:
De historie leert dat uitgebreide oorlo
gen een enorme wijziging brengen op po-
Mtiek, economisch en sociaal erf, ja, dat
zij de gansche geestesgesteldheid omzet
ten. Dit mag dus ook thans worden ver
wacht.
Als men nu echter de roep om ver
nieuwing ontleedt, wordt men teleurge
steld, want daarin is geen enkel nieuw
element aanwezig.
Spr. betoogde, dat op het gebied der
economische ordening nieuwe dingen
groeiende zijn. Volgens spr. is het geen
fantasie, dit te voorspellen: doch hij acht
dit onderwerp ongeschikt om er een
grootsche volksbeweging mede te stu
wen- Ten eerste ls alles in Europa nog
groeiende en het is nauwelijks denkbaar,
dat Nederland hier zal kunnen hande
len buiten zeer nauw contact met het
geen op het gansche continent groeit.
Ten tweede la het zeer de vraag, of de cor
poratieve ordening naar Italiaansch mo
del, die onder ons gepropageerd wordt, de
overtuiging weerspiegelt van de groote
meerderheid van het Nederlandsche volk.
Ten derde is 't onderwerp te materieel, te
relatief en ook te oud om een nieuwe
beweging te stuWen.
Op staatkundig terrein is een dubbele
vernieuwing onmisbaar. De versplintering
in het partijwezen moet worden tegen
gegaan. Echter pleit spr. geenszins voor
de vorming vap één partij, die allen zou
omvatten; een kunstmatige eenheid zou
ons verarmen. Dat overigens het bestaan
van meer partijen aan de werkelijke na
tionale eenheid geen afbreuk behoeft te
doen, is gebleken, toen de zes dusge
naamde groote partijen elkander gemak
kelijk vonden.
Behalve de bestrijding der versplinte
ring is bestrijding van de ontaarding der
democratie onmisbaar. Naast een sterk
regeergezag acht spr. volksinvloed on
misbaar. Doch AR. en C.H. hebben én
als Kamerlid èn als minister fel gestre
den tegen het streven der Kamer, om op
de stoel der regeering plaats te nemen.
Hier vooral komt het er op aan, dat prin
cipieel en niet uit tijdelijke berekening
met het verleden wordt gebroken. Op
staatkundig terrein ls grootsch vernieu-
wing3werk te verrichten.
Wie roept om gemeenschapszin tegen
over individueel of groepsegoïsme, roept
om een nieuwe geest. En deze kan niet
verkregen worden zonder geestelijke
krachten ln de diepe religieuze zin van
dit woord. Daarmede is als onvoldoende
afgewezen het streven om cultureel-
geestelijk te helpen met verwerping van
geestelijke kracht en het streven om de
volkseenheid te bereiken door onder
schikking van het geestelijke akn het na
tionale.
Tot een gezamenlijk werken riep spr.
allen op, die de waarde der geestelijke
goederen erkennen en branden van be
geerte om het volksgeheel te dienen.
Rede van dr. H. Colijn.
Dr. Colijn bewoog zich in zijn rede rond
drie punten: Nederland in het verleden,
in het heden en UnHtf toekomst.
Nog immer zijiMei/tfSlen, die een ver-
oordeelend vonnw'tpiwreken over het
Nederland van vnfoffityfel 1940. Dat zulks
ln de eerste vervattende weken na 14
Mei het geval was/ behoeft geen verwon
dering te wekker/. In die eerste dagen
heeft ieder van ons wel eens wat gedaan,
gezegd of geschreven, wat hij nu niet of
althans niet op'die wijze zou hebben ge
daan, gezegd of geschreven. Maar dat de
veroordeeling 'van het Nederlandsche
verleden, cultèreel, sociaal, zelfs wat het
geestelijke leven betreft, aanhoudt, dat