Kort bestek.
Binnenland
MCUWS
Binnenland
De vacantia is
weer voorbij!
M. NORT
FEUILLETON.
a
VRIJDAG H SEPTEMBER lm
partement van oorlog en dat van marine,
de laatste tijd betrouwbare berichten bit
Londen hebben ontvangen, volgens wel
ke een kleine, maar invloedrijke kring in
de Britache financieele wereld en bij de
Britsche admiraliteit streeft naar ,een
compromisvrede met Duitschland. Aan
deze beweging, waarvan ook de £meri-
kaansche ambassadétir, Kennedy, deel zou
uitmaken, zouden de volgende feiten ten
grondslag liggen.
In kringen van Britsche marine-offi
cieren vraagt men zich steeds af, of En
gland's wanhopige strijd tegen Duitsch
land niet in laatste instantie de belangen
der Vereenigde Staten dient. Voorts
vraagt men zich af of Engeland, zelfs
wanneer het aan een Duitsche invasie
mocht ontkomen, niet zoozeer leegge
bloed zal zijn, dat de geheele economische
en strategische oogst van de na-oorlogs
tijd door de ongedeerde Amerikaansche
vloot zal worden thuisgebracht.
Verder betwijfelt men in Britsche ma
rinekringen, of de Vereenigde Staten be
reid zullen zijn in het a.s. voorjaar bom
menwerpers en gevechtsvliegtuigen ter
beschikking van Engeland te stellen. De
vernielingen, door bommen aangericht,
in de Britsche industrie, zouden aanzien
lijk ernstiger zijn dan in de pers wordt
toegegeven. De dagelijksche stijging van
de door de Duitsche bommenwerpers ver
oorzaakte millioenenverllezen doet thans
reeds met zekerheid voorspellen, dat het
herstel van de economische verliezen
Jaren zal kosten, naar uit Engeland ver
luidt.
De overeenkomst tusschen Roosevelt en
Churchill zou in Londen aanzienlijke cri-
tlek ontmoeten, waarbij vooral van be
lang is, de verdenking, dat Engeland door
de afstand der waardevolle steunpunten
op het Westelijke halfrond een al te hoo-
ge prijs heeft betaald. De ervaring toont,
dat een kleine, maar hooggeplaatste
groep in Engeland onder bepaalde om
standigheden een beslissende invloed kan
verwerven op de politieke oriënteering.
Het Amerikaansche blad acht het der
halve raadzaam met aandacht deze vre
desbeweging gade te slaan, in het bijzon
der wanneer het vernietigende Duitsche
bombardement aanhoudt.
DE ENGELSCHE BOMMEN OP BERLIJN
Een in de tuin van dr. Goebbela.
Het bombardeeren van de Duiteche
Rijksdag, de Brandenburger Tor en an
dere symbolen van het Duitsche volk,
waarvan wij Woensdag melding maak
ten, heeft in Berlijn in alle lagen der be
volking een hevige verbittering gewekt.
Daar bij het nachtelijk neerwerpen
van de Engelsche dynamiet- en brand
bommen tevens ook turnlokalen, het ka
tholieke Hedwigszlekenhuis, het gebouw
der Duitsche Ingenieurs, dus over het ge
heel genomen niet-militaire doelen, zijn
getroffen, blijkt volgens het D.NJB., aan
ledereen duidelijk de militaire zinloos
heid van deze aanvallen der Royal Air
Force; zij lokken dezelfde verbittering te
gen Engeland uit als het massaal neer
werpen van zelfontbrandende brand
plaatjes, gericht tegen de Duitsche oogst-
voorraden en bosschen en tegen boeren
hofsteden. Deze plaatjes worden alleen
uitgeworpen in plattelandsstreken en
nooit op militaire doelen. Deze soort oor
logvoering tegen de vreedzame boerenbe
volking van Duitschland wordt in Ber
lijn zoo arglistig en misdadig geacht, dat
algemeen de wensch naar 'n nieuwe uit
breiding van de vergeldingsactie van het
Duitsche luchtwapen hoorbaar wordt.
Een woordvoerder van de Amerikaan
sche legatie deelde volgens de U. P. me
de, dat behalve de drie brandbommen,
die in de buurt van de legatie zijn inge
slagen, in den tuin van het gebouw twee
bommen zijn gevallen. Deze hebben groo-
te kraters in de grond geslagen, maar
sijn niet ontploft. Leden van de Duit
sche luchtbescherming zijn thans bezig
#e bommen te onderzoeken.
Een bomsplinter of een granaatscherf
Van het luchtdoelgeschut is door 't raam
van de kamer van den eersten gezant
schapssecretaris, dat op de Hermann
Göringstrasse uitziet, geslagen. Oeen 1500
meter van de legatie verwijderd is de
plaats waar een bom van 500 kg. is in
geslagen. Naar wordt verklaard, heeft een
scherf van deze bom de muur van het
gezantschapsgebouw getroffen, zonder
echter verdere schade aan te richten.
Het D. N. B. verneemt voorts, dat op
drie meter afstand van de woning van
den minister voor propaganda, dr. Goeb-
bels, gelegen ln de Hermann Göringstras
se een zeven kilogram zware brandbom
is gevallen. Zij veroorzaakte ln de tuin
van den minister een groot gat en be
schadigde een groot rozenpark.
In welingelichte kringen te Berlijn
wordt voorts verklaard dat de Britsche
luchtmacht, behalve Berlijn en eenige
steden aan de Belgische kust ook Ham
burg en andere steden asn de Noordkust
van Duitschland ln de ntcht van Dins
dag op Woensdag heeft aangevallen.
VOLTREFFERS OP HET BERLIJNSCH
STATION?
Getuirenis van 4l/l millioen
inwoners.
Naar het D.N.B. uit Berlijn meldt, heeft
de afdeeling inlichtingen van het Brit
sche ministerie van luchtvaart verklaard
dat het Potsdamer Station, in het cen
trum van Berlijn herhaaldelijk doorbom
men van zwaar kaliber en door verschei
dene honderden brandbommen is getrof
fen. Dit was de loop van de aanval op
Berlijn, welke de RAF. in de nacht van
Dinsdag op Woensdag heeft onderno
men. Daaraan wordt toegevoegd, dat de
ze aanval een karakteristiek voorbeeld is
van de huidige verrichtingen van de R.
A F. De aanval van Dinsdag op Woens
dag was met groote nauwkeurigheid uit
gevoerd. De bestuurders van de vliegtui
gen die er aan deelnamen, zouden ver
klaard hebben, dat zij voltreffers op het
station hebben waargenomen en ook iri
de buurt van het station.
Naar aanleiding hiervan merkt het D.
NB. op, dat 4Vs millioen Berlijners ge
tuigen zijn, dat de nacht volkomen hel
der was en dat noch het station zelf ge
troffen, noch ln de omtrek bommen ge
vallen 'zijn. Wat 4»/i milUoert Berlijners
verder kunnen getuigen ls de „groote
nauwkeurigheid" van de Royal Air Force.
BRAND- EN DYNAMIETBÓMMEN OP
HAMBURG EN BREMEN.
Het D.N.B. meldt dat de Engelsche
vliegers in de nacht van Woensdag op
Donderdag bij hun aanval op Hamburg
en Bremen wederom woonwijken hebben
gebombardeerd. De vijandelijke vliegtui
gen wierpen hun bommen o.a. op een ge
bouw van een liefdadige instelling in een
Noordelijke voorstad van Hamburg en
voorts meer in de buurt van de stad. In
totaal werden te Hamburg 36 woningen
aanzienlijk beschadigd. Een school werd
door dynamletbommen ongeveer ver
woest, enkele kantoorgebouwen werden
getroffen.
Te Bremen werd een groot aantal
brand- en dynamletbommen op de bin
nenstad geworpen. Hierbij werden hout
opslagplaatsen, kistenfabrieken en derge
lijke ondernemingen, doch geen voor de
oorlogvoering belangrijke of militair-be
langrijke doelwitten getroffen.
Te Hamburg werden vijf burgers ge
dood. Bovendien werden drie burgers
zwaar en twaalf licht gewond. Onder de
gewonden bévinden zich vier kinderen.
ENGELSCHE BOMMEN OP BRUSSEL.
Naar Woensdagavond uit Brussel werd
gemeld, hebben Engelsche vliegers ook in
de nacht van Dinsdag op Woensdag we
der op nlet-militaire doelen en vooral
woonhuizen lukraak bommen geworpen.
Zoo hebben zij in de omgeving van Brus
sel in scheervlucht 8 bommen op woon
huizen laten vallen, waarbij vijf burgers
om het leven zijn gekomen, waaronder
een gezin bestaande uit vader, moeder en
twee dochters van 12 en 18 Jaar. De
bommen hebben bovendien aanzienlijke
schade aan hulzen aangericht. Tot ver in
de omtrek van het Britache aanvalsdoel
bevinden zich geen objecten van mili
taire aard. Groote ontstemming heeft
het onder de bevolking gewekt, dat de
Engelschen ook nog de woonwijken on
der mltrailleurvuur genomen hebben.
Dinsdagmorgen hebben de Britsche
vliegers hun bommen laten vallen op de
gemeente Herstal bij Luik, waarbij ech
ter geen schade werd aangericht.
VLIEGVELD VAN CHARTOEM
GEBOMBARDEERD.
Aanval op Kaaaala afgeslagen.
In het weermachtsbericht van Donder
dag deelt het Itallaansche hoofdkwartier
het volgende mede:
De spoorwegwerken aan de Egyptische
kust en de vijandelijke militaire werken
te Solium en Sidi-Barrani werden op
nieuw des nachts en overdag onderwor
pen aan bombardementen uit de lucht,
welke branden, ontploffingen en vernie
lingen teweegbrachten. Vijandelijke pant
serwagens werden gebombardeerd en be
schoten.
De vijand heeft gepoogd een luchtaan
val te ondernemen op Derna, maar hij
werd door jagers en luchtdoelgeschut op
de vlucht gedreven. Een vijandelijk vlief-
tuig van het type „Blenheim" werd neer
gehaald, een ander toestel waarschijnlijk
ook. Een Italiaansch vliegtuig ls niét te
ruggekeerd.
Onze vliegtuigformaties hebben het
vliegveld van Chartoen gebombardeerd,
waar een hangar werd getroffen. Ook
werd een aanval gedaan op het spoor
wegknooppunt van Hajla, waar de spoor
weg. wagons en magazhnen werden ge
troffen Op het vliegveld van Atbara wer
den drie hangars getroffen en brak brand
uit. Al onze vliegtuigen zijn terugge
keerd.
De jUand heeft verder gepoogd een
aanval 1* ondernemen met pantserwa
gens en artillerie van klein kaliber op
het bruggehoofd van Kaseala. Onze ar
tillerie heeft den vijand op de vlucht ge
jaagd en na een gevecht dat een uur
duurde. WIJ leden geen verliezen. Een
andere aanval op onze Doebat-af deelin
gen te Gherilli werd eveneens zonder ver
liezen aan onze kant na een strijd van
twee uur afgeslagen.
Een Engelsch vliegtuig bombardeerde
de woonwijk Assab, waarbij burgerwonin
gen werdeh beschadigd Een inlander
werd gedood; twee anderen werden ge
wond Een andere vijandelijke aanval op
de kamnén van Chachaman, ten Zuiden
van Addis Abeba veroorzaakt# lichte
schade. Een vijandelijk vliegtuig werd
neergeschoten; de bemanning krijgsge
vangen gemaakt.
Vijandelijke vliegtuigen trachtten een
aanval te ondernemen op de vlootbasis
van Massaoea, waar het luchtdoelgeschut
terstond ln werking trad. zoodat de toe
stellen hun bommenlast in zee moesten
laten vallen.
Een duikboot is op haar basis terugge
keerd, na in de Atlantische Oceaan
27 000 ton vijandelijke scheepsruimte tot
zinken te hebben gebracht.
TELEGRAFISCHE „BOM" UIT
ALEXANDRIE?
De bekende bultenlandsch-politieke
medewerker van Telegrafo, Ansaldo, heeft
bijzondere nadruk gelegd op de beslis
sende strategische beteekenis van het
Engelsch-Libysche front.
Hetzou kunnen zijn, zoo verklaarde
Ansaldo in een tot de Itallaansche weer
macht gehouden radiorede, dat op zeker
oogenblik aan de Londensche hemel een
bom ontploft, die wellicht nog grootere
uitwerking heeft dan de laatste bom
men op Londen en die uit een telegram
uit Alexandrie zou bestaan. Delke inhoud
dit telegram heeft, zoo verklaarde An-
salo, kan thans niet gezegd worden, doch
dit kan men wel r^den.
Roosevelt haat de oorlog.
„Thans meer dan ooit".
President Roosevelt heeft Woensdag
avond zijn eerste verkiezingsredevoering
gehouden voor de vakvereeniging van
vrachtauto- en andere chaufieurs te
Washington, zoo meldt het D. N. B.
De Amerikaansche democratie, zoover-
klaarde hij, werkt langzaam en bedacht
zaam. Sinds 1933 ls er echter reeds veel
bereikt, b.v. minimum-loonen en grenzen
voor de arbeidstijd, alsmede het recht
van den werknemer, ln georganiseerde
groepen met zUn werkgever te onder
handelen. Vóór 1933 was dar niet moge
lijk.
Roosevelt ging ,toen over tot de defen
sie- en dienstpllchtkwestle en legde er de
nadruk op, dat de regeering de fabrie
ken zou overnemen, die medewerking
weigerden.
Tenslotte zeide Roosevelt: „ik haat de
oorlog thans meer dan ooit. Ik ben vast
besloten, alles te doen wat ik kan, om
voor alle tijden dé oorlog van onze kus
ten verre te houden. Ik sta met mijn
partij op de grondslag van het té Chica
go aangenomen program Wij zullen niet
aan vreemde oorlogen deelnemen en wij
zullen ons leger, onze vloot en ons lucht
wapen niet buiten het Amerikaansche
werelddeel naar vreemde landen ten strij
de zenden, behalve ia geval van een aan
val."
DE DIENSTPLICHT IN AMERIKA.
Geen uitstel bij invoering.
De gemengde commissie van Senaat en
Huis van Afgevaardigden der Ver. Staten
is tot overeenstemming, gekomen over het
dlenstplichtontwerp. De Senaat bad de
maximumleeftijd, waarop men nog dienst
plichtig zou zijn, aanvankelijk bepaald
op 30 jaar, het Huis van Afgevaardigden
daarentegen op 44 jaar. Het compromis
stelt die leeftijd op 35 jaar.
De toevoeging van het Huis van Afge
vaardigden, waarbij de invoering van de
algemeene dienstplicht na het van kracht
worden der wet, twee maanden werd uit
gesteld om nog een proef te nemen met
het vrljwllllgerssysteem ls geschrapt.
Het compromisvoorstel gaat thans eerst
naar den Senaat en vervolgens naar het
Huls van Afgevaardigden.
DË BRITSCHE VLIEGTUIGEN
BOVEN ZWITSERLAND.
Engeland betuigt zijn diep
leedwezen.
Officieel wordt uit Bern medegedeeld:
Tar beantwoording van de door het
Zwitsersche gezantschap te Londen in
gediende protesten tegen de schendingen
van de Zwitsersche neutraliteit door de
Britsche luchtstrijdkrachten heeft de re
geering van Groot-Brittannië 8 Septem
ber opnieuw uitdrukking gegeven aan
haar „diepe leedwezen" over de voorge
vallen „incidenten" en nogmaals de ver
zekering gegeven dat de vliegers instruc
tie hebben gekregen om het vliegen over
Zwltsersch gebied te vermijden.
De Zwitsersche gezant te Londen heeft
opdracht gekregen, erop aan te dringen,
dat deze instructies streng worden opge
volgd en opnieuw de aandacht van de
Britsche regeering op de ernstige gevol
gen te vestigen, welke nieuwe schendin
gen van de Zwitsersche neutraliteit met
zich zouden kunnen meebrengen.
IN ROEMENIE.
Ontvangst van de koningin
moeder.
Het offlcieele programma voor de ont
vangst van de koningin-moeder van Roe
menië is thans gepubliceerd.
Koning Michael zal heden-, Vrijdag
avond naar he. grensstation Hatzfeld
(Jimbólia) vertrekken, waar hij Zater
dagochtend vroeg zal aankomen. Iets la
ter, om 11,15, arriveert de koningin-moe
der, die, gelijk bekend, in Italië ver
toeft, bij dit grensstation. De jonge ko
ning en zijn moeder zullen hierop geza
menlijk nasx Boekarest reizen, waar zU
door de regeering zullen worden be
groot. In aansluiting hierop zal een
plechtige godsdienstoefening worden ge
houden in de patriarchale kerk, waaraan
de koning, de koningin-moeder en de re-
geering zullen deelnemen.
De Belgische regeering in Frankrijk
heeft tot ontbinding besloten.
In het Mexicaansche staatsblad wordt
de Invoering aangekondigd van de alge
meene dienstplicht. Dienstplichtig zijn
alle mannelijke inwoners tusschen 18 en
45 Jaar.
De Hongaarse he troepen zijn gisteren
Klausenburg, de hoofdstad van Zeven
burgen binnengetrokken. In de stad werd
druk gevlagd. De bevolking ontving de
troepen met gejuich.
Radio Londen meldt, dat 1700 Engel
sche kinderen ln Nieuw-Zeeland zijn aan
gekomen.
Chamberlain heeft, naar Reuter ver
neemt, zijn werkzaamheden hervat. De
minister van Arbeid, Bevln, die eveneens
afwezig was, is ook op zijn post terugge
keerd.
De indentitietsbewijzen.
DISTRIBUTIE-STAMKAART KAN
ERVOOR DIENEN.
In een circulaire aan de burgemeesters
schrijft de secretaris-generaal wnd. hoofd
van het dep. van binnenlandsch» zaken
o.a.:
Als identiteitsbewijs ln den zin der ver
ordening wórde beschouwd;
a. Een geldig Nederlandse h paspoort,
afgegeven door de bevoegde Nederland-
sche autoriteiten;
b. Een niet langer dan een jaar gele
den ul<tgereikt bewijs van Nederlander
schap, voorzien van een goedgelykend,
met de" gemeentestempel gewaarmerkt
portret.
c. Een distributiestamkaart voorzien
van e endergelijk portret;
d. Een door of namens den burgemees
ter voor den duur van ten hoogste een
jaar afgegeven identiteitsbewijs;
En verder identiteitsbewijzen, afgege
ven voor personeel van de opbouwdlcnst,
de posterijen, enz. Personen, die ln het
bezit sljn van een bewijs van Nederlftrd-
schap of distributiestamkaart, kunnen
dat bewijs of die stamkaart persodftlljk
aanbieden, hetzij bij de plaatselijke poli
tie, hetzij ter secretarie (afdeeling be
volking), ten einde het noodige voor het
aif identiteitsbewijs geldend maken, te
doen verrichten.
Met nadruk wordt gewezen op de ver
antwoordelijkheid van den ambtenaar en
op de ernstige gevolgen, welke voor hem
uit ontdekking van een vervalschlng,
mystificatie of onrechtmatig gebruik van
een aan een ander toebehoorend(e) be
wijs of kaart, kunnen voortvloeien.
DE PORTRETTEN.
Voor de legitimatie-bewijzen moet
iedereen voorzien zijn van een goedgelij-
kende foto.
Daaronder is te verstaan elke (pas) fo
to, welke den persoon duidelijk kenbaar
weergeeft. Het is de bedoeling, dat de be
volking, met het oog op de korte spanne
tijds, zoo weinig mogelijk moeilijkheden
in de weg worden gelegd met betrekking
tot de elschen, waaraan een foto eigen
lijk behoort te voldoen.
Niettemin verdient hét aanbeveling
dat zij, die voor het onderhavige doel
toch z.g. pasfoto's moeten doen maken,
reeds thans rekening houden met de
eischen, welke bij de invoering te zijner
tijd van eenvormige identiteitsbewijzen,
aan een goed gelijkend portret zullen
worden gesteld, te weten:
afmetingen SVi c.m. breed bij 4Vi c.m.
hoog;
de foto mag uitsluitend het hoofd en
eventueel het bovendeel van de borst van
den afgebeelden persoon weergeven;
ze moet den afgebeelden persoon dui
delijk en zonder hoofdbedekking weer
geven;
de afbeelding van het hoofd moet on
geveer 2 c.m. in doorsnee of grooter zijn;
de foto moet den afgebeelden persoon
half „en face" en half „en profil" naar
rechts toonen, zoodanig, dat het linker
oor duidelijk zichtbaar is;
de beeldtrekken moeten scherp en niet
geretoucheerd zijn, (geen wazige of z.g.n.
kunstfoto's);
gelijkmatige z.g.n. egale kleur; witte of
grijze achtergrond;
de foto mag geen nevenafbeeldingen
bevatten (geen andere personen), geen
nuis, geen landschap, geen hond, enz);
de achterzijde der foto's moet zijn van
wit papier zonder eenige stempelafdruk,
opdruk of anderszins;
de foto mag geen stempelafdruk of
deel van een stempelafdruk bevatten.
WERKLOOZEN KRIJGEN KOLENBON,
In afwachting van bijslag,
regeling.
De secretaris-generaal van Sociale Za.
ken heeft aan de gemeentebesturen moe-
gedeeld, dat, in afwachting van een na
der te ontwerpen regeling inzake de .ver
strekking van een brandstoffenbljslag jn
de komende wintermaanden, het g®.
wenscht is reeds nu voorzieningen t«
treffen om ln zorg zijnde werx'ov,en la
de gelegenheid te stellen twintig procent,
van hun wintervoorraad kolen over 1ö39ï
194(i ln te slaan. r"
Goedgekeurd wordt, dat aan de itf on
dersteuning zijnde werklooze g-huwde en
ongehuwde kostwinners, alsmede aan
hen, die een steun voor alleenwonendtn
ontvangen, Indien zij over een of meer
weken van de maand September in di
steunregeling zijn opgenomen of in werk
verruiming zijn geplaatst, een kolenboo
wordt verstrekt.
Deze kolenbon heeft een waarde van
f 5 75, zijnde ongeveer een vijfde ge
deelte van het totaalbedrag, dat gedu
rende de winter 19391940 aan in on
dersteuning zijnde werkloozen is uitge
keerd aan brandstoffenbijslag, vermin
derd met den extra brandstoffïnbyalag
Aan werkloozen, die bij anderen een ka
mer hebben gehuurd zonder hulseiyi
verkeer, daarbij zelf de zorg voor hui
voedsel dragen en voor het verkrijgei
van brandstoffen op zichzelf z'Jn aan
gewezen, kan een kolenbon worden ver
strekt ter waarde van f 2.85, mits zij over
een of meer weken van de maand Sep
tember ln ondersteuning zijn. Indien
werkloozen thans reeds ln het bezit zijn
van de hun toegestane nocveelhcld
.brandstoffen, kunnen zij niet meer voor
bovenbedoelden bon in aanmerking ko
men.
DE AFSCHERMING VAN RIJWIEL-
LAMPEN.
Goedgekeurde en zelfgemaakt#
kappen.
De Rijksinspecteur voor de bescher
ming van de bevolking tegen luchtaan
vallen (Heerengracht 23, Den Haag),
maakt, naar aanleiding en ter rectifica
tie van tal van misvattingen en publica
ties op het gebied van afscherming vaa
rijwiellampen, het volgende bekend:
1. Ieder, die een afschermkap, voor sen
rijwiellamp of een rijwiellamp met be
perkte llchtuitetrallng bij de handel
koopt, moet er op toezien, dat deze voor
zien is van het door de rijksinspectie
vastgestelde goedkeurlngsmerk (bestaan
de uit een rechthoek met daarin de let
ters I.LB., waaronder het nummer).
2. Andere dan goedgekeurde afscherm-
kappen voor rijwiellampen mogen niet
in de handel worden gebracht.
3. De vorm en uitvoering van een dooi
de handel op de markt gebrachte goed
gekeurde afschermkap of rijwiellamp met
beperk^ lichtultstrallng behoeven met
ln overeenstemming te zijn met de in d«
verduisteringsverordening voorgeschreven
afmetingen, spleet enz., ook deze anders
vorm en uitvoeringen voldoen blljkeni
het keur ten volle aan de bepalingen uU
de verduisteringsverordening.
4. De controleerende politieambtenaar
heeft slechts de aanwezigheid van dit
keur te controleeren en niet de vorm en
uitvoering van de goedgekeurde afscherm
kap.
5. Alleen zij, die zelf een afschermkap
maken en deze dus niet koopen, moeten
de bepalingen betreffende de afmetingen
en plaats van de spleet van de verduiste
ringsverordening in acht nemen (da
spleet 1 bij 3 c.rti. in de onderste helft
van de kap).
Goedgekeurde, ln de handel gebrachte
uitvoeringen voor de afscherming van
rljwlèllampen zijn dus altijd goed, ook al
wijkt de constructie geheel af van dl#,
welke voor de eigen gemaakte afscherm*
kappen is voorgeschreven.
DE NIEUWE ZENDERS.
De nieuwe Nederlandsche omroepzen*
der te Loplk voor de golflengte van 4 IS
m., zal waarschijnlijk omstreeks half Oc
tober (ter vervanging van de zender-
Jaarsveld) in gebruik komen. Ongeveer
zes weken daarna kan de nieuwe zendei
voor de golflengte van 30.15 m. volgem
DE TABAKSDISTRIBUTIE.
Rijksbureau ingesteld,
In de „Staatscourant" is opgenomen
een beschikking van den Secretaris-Ge
neraal van Handel, Nijverheid en Scheep
vaart inzake de distributie van tabaken
tabaksproducten.
Hierbij wordt ingesteld een Rijksbureau
voor tabak en tabaksproducten, dat t#
's-Gravenhage ls gevestigd. Bij dit bu
reau moeten alle ondernemingen, betrok
ken bij de bewerking of handel in tabak,
doch met uitzondering van de kleinhan
del, zich aanmelden door middel vaneen
door de directie vast te stellen formulier.
Na inschrijving ontvangt de aanvrager
een inschrljvingsbewijs, aangevende den
bedrijfstak, welken de aanvrager mag
uitoeïenen. Hieraan zijn voorwaarden en
beperkingen verbonden.
j TWEEDE BMP.
NIEUWSBLAD VOOR ZPID-HOIXANP EN UTRECHT ScBoonHownich. Cour.nt
VRIJDAG 11 SEPTEMBER 1940
WAT VERKRIJGBAAR IS
artikel en bon
Brood Bons no 5
Bloem .Bon no. 71
Boter en Vet Bon no.05 12
boterkaart
Bon no. 05, 06 en 07 (vetk.)
Bon no. 08 (vetkaart)
Bon no. 09,10,11 en 12 (vetk.)
Rifit Bon no. 41
Maizena, enz. Bon no. 28
Macaroni Bon no. 15
Havermout Bon no. 54
Suiker .Bon no. 72
Koffie, Thee Bon no. 73
Zeep. Bon no. 115
(alg. dis Cr. bonboekje)
Bon no. 116
(bi) textlelk. extra uitgereikte bonnen)
Petroleum Zegel Periode 6
HOEVEELHtlD
100 gram brood of 125 gr.
roggebrood per bon
Vi p. bloem, zelfrijzend bak
meel, roggemeel ofboek-
weitmeel
•/a pond boter
H pd. margarine of boter
Vt p. gesm. spijsvet of boter
Vi pd. boter m. 10 ct. reductie
'/i pond rijst of rijstemeel
1 ons maïzena, griesmeel,
puddingpoeder of tapioca
1 ons macaroni, spaghetti
of vermicelli
l/j pond havermoüt, gort of
grutten
1 kilogram
Yi ons thee of H pd. koffie
150 gr. toiletzeep; óf 120
gr. huishoudzeep; öf 200
gr. zachte zeep: öf 250 gr.
zeeppoeder; öf 125 gr.
zeepvlokken; öf 250 gr.
zelfwerkende waschmid-
delen; öf 200 gr. vloeiba
re zeep. De bon geldt ook
voor geztnswasch per acht Kg.
droog waschgoed
50 gr. scheerzeep óf één
tube scheercrême, öf één
pot scheerzeep
2 liter
OELDIQ
t/m 15 Sept.
t/m 4 Oct.
t/m 18 Oct.
t/m 18 Oct
t/m 18 Oct.
t/m 18 Oct.
t/m 4 Oct.
t/m 1 Nov.
t/m 1 Nov.
t/m 4 Oct.
t/m 27 Sept.
t/m 27 Sept.
Belde soorten speciale toiletzeep zullen
uitsluitend verkrijgbaar worden gesteld'
op de bons voor „een rantsoen toilet
zeep". Op een bon is een stuk van 75 gr.
verkrijgbaar.
GEEN ONGERUSTHEID OVER BRAND
STOFFEN VOORZIENING.
Ieder krijgt zijn deel.
De Bond van Nederlandsche Handela
ren in Brandstoffen schrijft:
Bij een groot deel van de bevolking be
staat nog steeds groote vrees, dat men
het kwantum kolen, waarop men recht
heeft, niet zal ontvangen. Met alle na
druk moge er daarom ter geruststelling
de aandacht op worden gevestigd, dat
men er niet de minste schade van zal on
dervinden, wanneer men op 1 October
zijn 20 procent niet in huis zou hebben.
Er is wel door het Rijkskoienbureau me
degedeeld, dat degenen, die hun 20 pro
cent vóór 1 October niet hebben ontvan
gen na die datum geen recht meer heb
ben op levering van deze hoeveelheid of
het resteerende gedeelte daarvan, doch
het schijnt de aandacht van velen te zijn
ontdaan, dat in dezelfde publicatie ver
meld werd, dat de bedoelde personen
daarvan geen schade zullen ondervinden
omdat „rekening zal worden gehouden
met de dan aanwezige voorraad bij de
verbruikers."
Op deze laatste mededeeling moge alle
nadruk vallen. Afnemers, die op 1 Octo
ber dus hun 20 procent niet mochten
hebben ontvangen, worden niet ten ach
ter gesteld bij diegenen, die dat wel heb
ben ontvangen. Zij zullen bij de per 1 Oc
tober in werking tredende distributie
regeling o.a. stellig de voorrang hebben,
terwijl degenen, die reeds hun 20 procent
ontvingen, dan zullen moeten wachten
totdat ieder zijn deel heeft ontvangen.
Hier komt het op aan. Er komt op 1 Oc
tober een nieuwe regeling, welke reke
ning houdt met de vraag of en hoeveel
men tot die datum al dan niet ontvan
gen heeft.
In verband met het bovenstaande mo
ge nog worden verzocht van de handela
ren niet het onmogelijke te vragen. Het
kan nu wel als een vaststaand feit wor
den aangenomen, dat het niet mogelijk
zal zijn iedereen vóór 1 October zijn 20
procent te bezorgen. Maar dit behoeft
geen enkelen verbruiker zorgen te baren,
omdat dit door de in te voeren distribu
tieregeling vanzelf ln orde komt. Ieder
blljve daarom bij zijn ouden leverancier,
aangezien men dan zijn rechtmatig aan
deel zal ontvangen.
GEEN NACHTVAARTVERBOD VOOR
KUSTSTROOK.
Schippers moeten aan boord
blijven.
Blijkens een mededeeling van den
inspecteur-generaal voor de scheep
vaart, mag in het gebied, waarin men
zich tusschen 22 uur en 4 uur niet buiten
mag bevinden, de nachtvaart, voorzoo
ver deze aldaar was toegestaan, onver
minderd voortgang vinden, mits zorg
wordt gedragen, dat geen der aan boord
zijnde personen zich in genoemde tijd
aan wal begeeft of aan boord stapt.
t/m 24 Sept.
t/m 31 Dec.
t/m 3 Nov.
NIEUWE SOORT ZACHTE ZEEP.
In verband met de zeep-distrlbutie,
deelt de Vereenlglng van Fabrikanten
van Zachte Zeep ln Nederland mede, dat
haar leden zijn begonnen met het a/le
veren van een nieuwe zachte zeep. Deze
zeep is geelachtig van kleur en ondoor
schijnend en verschilt uiterlijk dus van
de zachte zeep van de oude samenstel
ling. Zij kan echter worden gebruikt op
precies dezelfde wijze en voor dezelfde
doeleinden. De nieuwe zachte zeep ken
merkt rich verder door een zeer groot
reinigingsvermogen, terwijl zij, opgelost
in warm water, een overvloedig en dik
schuim geeft, zoodat deze zeep ongetwij
feld ln dezelfde mate zal voldoen als de
vroegers zachte zeep.
DE TOILETZEEP.
Tijdelijk drie soorten.
Twee nieuwe soorten van eenheldszeep
komen in het begin van de volgende
maand in de handel.
Onder eenheidstolletzeep wordt ver
staan: de thans aan te maken toiletzeep
ln stukkën van 75 gram met een vetzuur-
gehalte van 40 procent. Deze zal 'ver
krijgbaar zijn op alle bons voor zeep,
d.wx. op de bons van het algemeen dis-
Uw klndaran gaan
wser naar school I
Laat toch tijdig hun oogen onderzoeken
I en zoo noodig koopt hun BRIL bij
FIRMA
I Gorincham, Oa«th(il«»traat 13
Talaf. 2789
trlbutiebonboekje, op de bons waarop
staat „een rantsoen zeep" en- op de bons
„een rantsoen zeep", waarop staat aan
gegeven, gedurende welke periode de bon
geldig is. Op één bon zullen twee stuk
ken eenheidstoiletzeep van 75 gram ver
krijgbaar worden gesteld.
Onder speciale toiletzeep worden ver
staan de toiletzeep van oude samenstel
ling (verkrijgbaar zoolang de voorraad
Strekt) en de thans nieuw aan te maken
speciale toiletzeep in stukken van 75 gr.
met een vetzuurgehalte van 80 procent.
De KLM heeft in een der huizen van de Vondelstraat te Amsterdam een QP1®1"
dln&Lchoolvoor haar Uitvaartpersoneel geopend. - Tijdens de les v^rradio
telegrafisten. (Foto-raxj
Bespiegelingen.
Het is niet gemakkelijk in deze
tijd van kentering en overgang,
midden in de beroeringen, de wor
ding der dingen duidelijk te zien
en vast te stellen. De nieuwe we
reld, die geboren wordt en het
nieuwe leven, dat gaat komen, is
voor velen meer een openbaring
dan bewuste beleving. Het is ge
makkelijker achter de dingen aan
te loopen en achteraf te consta-
teeren, dat de wereld anders is ge
worden.
Niet te ontkennen is, dat elke
tijd er een is van overgang en dat
de groei altijd in gang is, maar
niemand zal tegenspreken, dat,
die wij nu beleven, veel sterker
overgangstrekken vertoont dan een
vorige. Zulke tijden bieden aan
hen, die bewust deze dagen en we
ken en maanden beleven en die
zich rekenschap geven van het
geen rondom hen voorvalt, moge
lijkheid van bewustwording van
hoogere idealen en gesterkte wil.
Wanneer wij gelooven in de wil en
zijn macht, dan weten wij ook, dat
ln tijden van kentering uit de be
wogenheid der zielen iets groots
geboren wordt. Wij zien het oude
onvolkomen in scherpe belichting,
wij zien vanwaar catastrophen
'moeten komen, waarom een oude
wereld moet ondergaan en een"
nieuwe zal verrijzen. Zekerder ge
voelen wij ons gedragen door
ideale overtuigingen en het weten
in welke richting het leven zich
i zal moeten bewegen.
Wij beleven de worsteling van
twee machten, die van de beper
king en het zoeken van het eige
ne en die van het üniverseele, die
boven het beperkte uitgaat. In de
oude wereld was jacht en strijd
om het eigene, dringen en worste- 1
len om naar boven te komen en
zich te handhaven ten koste van
wie of wat ook. De leuze leder
voor zich, bezielde de menschheid,
men vond dat natuurlijk en van
zelfsprekend. Nu is er worsteling
en kentering in de geesten, nieu
we geesten, nieuwe verlangens en
idealen worden geboren en waar zij
zich niet uitsluitend richten op
materiele belangen, maar ook op
samengaan en eenheid daar komt
het diepere besef over ons, dat de
menschheid zich van haar een
heid bewust gaat worden, kos
misch besef moet ontwaken, de
gescheidenheid moet worden op
geheven. Nog ligt de menschheid
geklonken in hare ketens, nog ligt
zij ln de verwarring, maar zij, die
verder kunnen zien dan alleen
wat naast en om hen gebeurt, we
ten het al, dat het heengaat naar
het diepere levensbesef en naar
een wereld, waar men zich niet
van gevoelens van eenheid en sa
mengaan afmaakt met de oude
vraag: Ben ik mijn broeders hoe
der?
K.
HET GOUD VAN DE EENZAME
HOEVE
door
CHARLES ALDEN SELTZER.
S3
Een vreemde gemoedsaandoening maak
te zich weer van haar meester toen zij
den volgenden morgen haar kamerdeur
opendeed en Brazo, ontdaan van zijn
baard en het lange haar, bij de kachel
zag staan.
Zij was blU, dat Brazo haar niet aan
keek, toen hij „goede«morgen" zei en
merkte, hoe een snelle blos naar haar
wangen s^Mg. Want op dat oogenblik
wist zij, dat zij Brazo liefhad. Hij zag
nog bleek door zijn ziekte, maar was toch
knap. Zijn kin en mond waren juist, zoo
ais zij ze in den geest door zijn baaid
heen had gezien. Misschien waren zijn
lippen iets sterker, dan zij verondersteld
had, maar er speelde" een wonderiijk
lachje omheen en Juist op dit oogenblik
verkeerde hij in een eigenzinnige ge
moedsstemming. Zijn haar, dat in den
nek en aan de slapen kort geknipt was,
golfde bovenop. Na den eersten blik, dien
zij op hem wierp, maakte angst rich van
haar meester. „Brazo I" riep zij uit.
,3razol" riep rij uit. „Wat heb Je ge
daan?"
„Je bedoelt zeker met mijn haar en
oaard," antwoordde hij met zijn rug naar
haar toegekeerd. „Ik had ze al zoo lang,
dat ik ze moe werd."
„Maar nu zullen ze Je herac%non, •*%-
zo! De sheriff 1 IchmhI «1 t*t hem
tellen! Zij zullen je komen halenI"
„Dat is wel waarschijnlijk," antwoord-
Zij ging ln een stoel bij de tafel zitten
en staarde hem aan,
„O, waarom deed je dat, Brazo? zei
ze. „Het is zelfmoord! Weet je dan niet
dat ze je zullen ophangen?"
„Dat zouden zij zeker doen," zei hij.
„Zouden?" zei ze hem na. „Wal? bedoel
je daarmee?"
„Zij zouden het doen, als ik hier bleef,
was zijn antwoord.
Zij hijgde naar adem. Zij sprak niet
vóór zij er zeker van was, dat haar sterti
haar opwinding niet sou verraden. Toen
zei ze kalm:
„Beteekent dit, dat je weggaat?
„Zeker."
„Wanneer ga je weg?"
O ik heb geen haast. Over een paar
dagen denk ik." Hij keerde zich nu om
en keek naar haar en zij merkte op dat
hij, voor de eerste maal sedert zij hem
kende, haar kalm aankeek, zonder een
spoor van verlegenheid.
„Ik was niet van plan om zoo lang te
blijven, als Ik gedaan heb," zei hij. „Ik
ben hier langen tijd geweest. Ik beloofde
Jim, dat ik zou blijven tot hij er boven
op was en ik geloof, dat ik dat gedaan
heb. Jullie zijn hier nu op orde en ik ge
loof dat er voor mij nu niets meer te
doen is. Je hebt goede menschen om je
heen; het goud is in geld omgezet en
het begin van Je veestapel is er. Je bent
je rancho-huis aan het bouwen. Ik ge
loof dat ik gedaan heb, wat ik aan Jim
heb beloofd. Je zult je cheque-boek dat
je mij gaf, op dezelfde plek vinden, waar
je het neergelegd hebt. Voor ik ga, zal
ik het op jou laten overschrijven."
„Je kunt niet ver rijden, Brazo," zei
M. »J# c' x niet onie-"
Hij glimlachte. „Ik ben gezonder, dan
je denkt. Rijden zal mij geen kwaad
doen."
Het was een nieuwe Brazo, die voor
haar stond. Hij scheen zijn oude inden-
titeit te hebben laten varen, tegelijk met
het scheren van zijn baarden het af
knippen van zijn lang haar. In haar te
genwoordigheid was hij verlegen en
schroomvallig geweest, terwijl hij nu
vrijmoedig en doortastend leek. Hij
scheen nieuwe vitaliteit gekregen te heb
ben. Maar misschien was de vitaliteit er
aldoor geweest en had zij hat niet be
merkt. In ieder geval was er niets meer
van den ouden Brazo in den man, die
nu tegenover haar stond, niets behalve
de persoonlijkheid van zijn veranderd
uiterlijk. Een nieuwe, prachtige Brazo!
Nu was zij het, die een kleur kreeg. Zij
zat heel stil en keek naar het tafellaken
voor haar.
jDenk je, dat ze werkelijk om je zullen
komen, Brazo? Ik bedoel de sheriff?"
„Zeker. Wilson kent mij. Die man,
waarop ik schoot, hoorde, dat ik jou over
den moord op den betaalmeester vertel
de."
„Misschien zal Wilson het niet vertel
len," merkte ze op. Zij zocht wanhopig
naar een uitweg om hem te behouden. Zij
wilde niet, dat hij gaan zou!
„Hij zal het beslist vertellen."
„Je zou je baard weer kunnen laten
groeien.
„Nooit meer." Hij lachte grimmig.
„Voortaan scheer ik mij Iedere dag." Hij
keek haar recht ln de oogen. Maar zij
had Anderson vergeten en merkte het
sarcasme in zijn woorden niet op.
„Waarom?" vroeg zij. „Je zag er heel
goed uit met dien baard, Brazo."
Hij had haar nu kunnen vertellen, dat
hij, terwijl hij een baard droeg, zich be
wust was geweest van de bijzondere aan
trekkelijkheid van Anderson. Dat hij
Anderson's naam niet noemde, bewees,
dat hij haar niet verlegen wilde maken.
Hij wilde geen voordeel zien te behalen
door een afbrekend woord over den man,
dien hij dacht dat zij liefhad.
„Och kom," zei hij enkel.
Hij zette h'et ontbijt op tafel en ging
tegenover haar zitten. Zij at weinig, want
zij had geen trek in eten. Tevergeefs pro
beerde zij een middel te bedenken om
hem bij zich te houden. Zij kon hem
niet brutaalweg vertellen, waarom zij-
wilde, dat hij bleef, want haar trots ge
doogde dat niet. En zij kon niets anders
bedenken, dat invloed op hem zou heb
ben. Toch moest hij blijven! Zij wou hem
niet laten gaan!
Brazo sprak niet, want er scheen niets
te zijn om over te praten. Praten was
nutteloos.'Wat een man of een vrouw
zei, had heel weinig uit te staan met
zijn verlangens, want meestal maakte
men gebruik van woorden om zijn ge
dachten te verbergen. Neem bijvoorbeeld
Ella. Als hij niet beter geweten had, zou
hij gedacht hebben dat zij wenschte, dat
hij in het huisje zou blijver, terwijl het
enkel beleefdheid tegeryyfer hem was, als
zij hem probeerde te overreden om te
blijven.
Hij had gehoopt dat zij een goede re
den zou aanvoeren om te blijven. Zij was
bekend met het feit, dat Wilson en zijn
mannen in de buurt waren, maar zij had
geen woord over hen gesproken, of over
bang zijn voor hen. En hij wist, dat zij
bang vsor hen was, dat zij reden had om
te vreezen.
Vroeger of later, zou Wilson haar weer
achtervolgen.
Maar z'ij had niet gesproken over haar
vrees voor den man. Brazo had verwacht
dat zij Wilson zou noemen, want dat.zon
hem een excuus gegeven hebben om te
blijven. Hij had geen zin om weg te gaan
Hij had heimelijk hoop, dat zij na ver
loop van tijd van meening omtrent An
derson zou veranderen. Maar daar zij
gezorgd had een direct beroep op hem to
vermijden, wist hij, dat zij hem niet noo
dig had.
Zij had het gesprek op een veilig ter
rein gehouden, had hem over zich zeil
laten praten en over het gevaar, dat hij
door den sheriff gevangen genomen zou
worden. Was er éen man, die zich dooi
zooiets zou laten influenceeren? Zij wai
tamelijk slim geweest, vond hij, door
hun gesprek zoo te beperken, want na
tuurlijk moest zij weten, dat hij, nadat
hij zich als Brazo had geopenbaard, niet
in de streek kon blijven, tenzij zij het
hem bepaald vroeg of een beroep deed op
zijn bescherming.
Zij had dit niet gedaan, ofschoon hl»
wist evenals zij het wist dat zij be
scherming noodig had.
Maar zij had hem niet noodig-, zij ver
trouwde op Anderson. En Anderson was
een goed man. Als er gevochten moest
worden, kon Anderson het even goed als
hij.
Welnu, hij had één ding ontdekt. Het
afscheren van zijn baard had haar opi
nie omtrent hem niet veranderd. Hij be
viel haar niet beter dan tevoren. Ja-
loerschheid had hem dat ingegeven en
nu de daad was geschied, kon hij de
groote onnoozelheid, de inbeelding, d#
kinderachtigheid ervan inzien. Zij wist
natuurlijk waarom hij het gedaan had.
Van het begin af had zij hem geheel
kunnen doorzien. Dat was de reden,
waarom hij haar nooit had kunnen aan
kijken, als hij wist, dat haar blik op hem
rustte. (.Wordt T#rv#l*d)
