□es
I SCHOONHOVENSCHE COURANT f
Het naburige en het verre Oosten.
iéen
UTRECHT
Goudriaan
Omstreken
Middelpunten van politieke spanning.
ragentjes
STAAT AMERIKA VOOR DE BESLISSING?
OCTOBER 194|
MAANDAG 14 OCTOBER 194é
No.
ACHTBLADZIJDEN.
usden
ge-
vijandelijk
aanval
•P
den
door Amerika,
opper-
•s.
t N.I.v.B.
eleE 2978
ibonnees
Belastingen,
nzenden aan
Accouniants-
3EAUFORT
RUYTER.
MILITAIRE MISSIE EN FORMATIES
JAGERS.
Vliegtuigen voor China.
De „New York Poet" meldt uit Was
hington, dat het in het voornemen ligt
Amerikaansche vliegtuigen aan China te
leveren.
dxeten in Groot-Brittaniuè hebben
blokkeerd.
uit
zal
met
like regel wear
■(aanbieding**.
Irijrendo»), ge-
vea niet auwr
undtrkachsl
ood,hoog 1 m,
in beste staat,
K. KROOK,
oude
TWAGEN,
iw. - J. M. d.
idweg, Quderkerk
l:
BRANDKAST,
ke aanbiedingen
oort en prijs aan
D 4 Bergam-
SCHMACHINK,
IW. J. BOIA
IN WATERPUT
pl.m. 1000 liter,
VULKACHELTJK
Nleuwpoort.
joed als nieuw?
K FIETS
en een goede
Te bevragen
Agent Schoonh.
Ijk.
Verschijnt Maandag, Woensdag
en Vrijdag. Prijs bij vooruitbeta
ling: voor Schoonhoven per 3
maanden f 135; per poet 1.50.
Tetef. 20. Tai.-Adrea: Vannootan. B. W. N. VAN NOOTEN, SCHOONHOVEN, HAVEN ZE Postrekening 137«1.
eBilt.
euwersluis.
nsterdam.
ijk b. Duurstede
one slieten,
nd., 6 mnd,
Jde Hav.n 11,
-
door FUMANS
■en beschadiging
ill guantie.
.traaf 260
n
gereed staan, terug te koopen.
berichten in de bladen, zouden
vliegtuigen aan Engeland worden
kocht.
Intusschen heeft het Zweedsche
nisterie van
bericht, dat door verscheidene
TOCH DUITSCHE TROEPEN IN
ROEMENIE.
DUITSCHE STEDEN GEBOMBARDEERD
Dooden en zware beschadigingen.
Qok in de afgeloopen nachten hebben
de Engelsche vliegers talrijke aanvallen
gedaan op woonwijken in Duitsche ste
den in het bijzonder in het Rijnland,
waarbij verscheiden burgers gedood of
gewond werden.
Zoo trof in Essen een bom een woon
huis van vier verdiepingen, vernielde dg
woningen en doodde vrouwen en kinde
ren. Twee andere bommen ontploften op
straat en veroorzaakten zware schade
aan "kadert woontunaen. Eenige dooden
gen, die geacht moeten worden op
hoogte te zijn, wordt verklaard, dat
Vereenigde Staten onvoldoende op
voeren van
7K JAARGANG.
NIEUWSBLAD VOOR ZUIDtiDLlAND EN UTRECHT
AMERIKAANSCHE VRACHTSCHEPEN
NAAR ENGELAND VERKOCHT.
Het D.N.B. meldt uit Washington, dat
negentien in de wereldoorlog gebouwde
Amerikaansche vrachtschepen aan de
New Yorksche agenten van vier Britsche
scheepvaartlijnen verkocht zijn.
Meer Amerikaansche leveranties?
Verder bericht het DN3.:
Wegens de dringende behoefte aan oor
logsmateriaal zou Engeland aan de Ver-
eengide Staten verzocht hebben het tot
dusver voor de Amerikaansche wapening
vervaardigde materiaal zoo snel mogelijk
naar Engeland te sturen. De leider van
de Britsche inkoopcommlssie zou Mor-
genthau, den Amerikaanachen minister
van financiën dit verzoek hebben voor
gelegd en er op gewezen hebben, dat als
gevolg van de „snel veranderde militaire
tactiek" de wapenen voor het voeren van
een moderne oorlog, voortdurend aan
wijzigingen onderhevig zijn. Het is daar
om in het belang van de Vereenigde Sta
ten van deze vernieuwingen gebruik te
laten maken en het thans vervaardigde
oorlogsmateriaal, dat wellicht binnenkort
verouderd zal zijn, niet op te bergen,
maar het aan Engeland ter beschikking
te stellen.
BRIK.
tndbouwer: Een
in goeden staat
arkenskraam, en
den olie. Brieven,
aan het Bureau
ng van
(banden,
jken prijs.
commandant van de legionnaire beweging
Horia Sima, de minister van buitenland-
sche zaken, Sturdza, de onderstaatsse
cretaris van het ministerie van oorlog,
generaal Pantazi, de chef van de gene
rale staf van het Roemeensche legerge
neraal Joanitiu en hooggeplaatste offi
cieren van het Roemeensche leger ver
schenen. Een eerecompagnle met vaan
dels en muziek was opgesteld.
Gespannen verhouding tussschen
Engeland en Roemenië.
Te Londen werd Zaterdag officieel be
kend gemaakt:
„In opdracht' van de Britsche regee-
rlng heeft de Britsche ambassadeur den
Roemeenschen minister-president er van
in kennis gesteld, dat de betrekkingen
tusschen Groot-Brittannlë en Roemenië
in een kritiek stadium zijn gekomen. De
Britsche ambassadeur heeft opdracht ge
geven tot het vernietigen van belangrij
ke stukken."
Politieke kringen te Boekarest beves
tigen, dat de Engelsche gezant aldaar
Zaterdag reeds voorbereidingen trof voor
zijn vertrek en voor het overdragen van
de zaken aan een zaakwaarnemer. Ook
andere gezantschapsleden en een deel
der Engelsche journalisten en der Engel
sche kolonie stonden op het punt te ver
trekken of hadden het land reeds verla
ten. Het laatste onderhoud van den ge
zant, met generaal Antonescu is zonder
resultaat verloopen. De gezant heeft, zoo
wordt gezegd, op een vraag van generaal
Antonescu moeten toegeven, dat hij in
de plaats van generaal Antonescu dezelf
de politiek zou hebben gevoerd, aldus
meldt het D.N.B.
Volgens berichten uit Londen zou de
Britsche regeering alle Roeme*isch* eze
len:
JACHTWAGEN,
rieven, onder No
ireau v. d. Blad
AMERIKA KOOPT OORLOGS
MATERIAAL TERUG.
Vliegtuigen voor Engeland?
President Roosevelt heeft een wet on-
derteekend, waarin hij gemachtigd
wordt het aan buitenlandsche mogend
heden verkochte, doch nog niet gelever
de oorlogsmateriaal teru&te koopen. Op
deze wijze krijgt de regeering de gele
genheid, om ongeveer honderd militaire
vliegtuigen,- die door Zweden zijn ge
kocht, en groote hoeveelheden machlne-
onderdeelen, die reeds voor verscheping
Volgens
deze
ver-
i Instructie van het Roemeen
sche leger.
Het DN.B. meldde Zaterdag uit Ber
lijn:
In verband met de garantie, die te
Weenen tegenover Roemenië is aanvaard
heeft de Dultsche regeering overeenkom
stig de Roemeensche wenschen eenDuit-
sche militaire missie benevens de noodlge
instructleformaties naar Roemenië ge
zonden en tegelijkertijd formaties Duit-
sche jagers als aanvullende bescherming
van de Roemeensche olievelden naar
Roemenië overgeplaatst. De Dultsche
weermachtsformaties zullen dienen als
onderwijs- en instructletroepen bij de we
deropbouw van de Roemeensche weer
macht, die door het hoofd van de Roe
meensche regeering, generaal Antonescu,
ingezet is en zij zullen na het volbren
gen van hun taak weer naar Duitsch-
land terugkeeren.
De met Duitschland bevriende regee-
ringen, die politiek belang zouden kun
nen hebben bij de zending van de Duit-
sche weermachtsmlssie naar Roemenië,
zijn daarvan door de rljksregeerlng ver
wittigd.
Uit Boekarest meldt het D.NB. voorts,
dat een trein met leden der Dultsche
missie Zaterdagmiddag om twaalf uur is
aangekomen op het koninklijk station in
Baneasa bij Boekarest, dat met de Dult
sche en Roemeensche vlaggen feestelijk
wju versierd.
Op het station waren ter verwelkoming
oa. de pteaUvervangaud® premier ea
DE HONGAARSCH-ROEMEENSCHE
MOEILIJKHEDEN.
Boedapest wendt zich tot de as.
Het Hongaarsche telegraafagentschap
publiceert een bericht, waarin o.m. wordt
gezegd: De leider der Roemeensche de
legatie te Boedapest heeft op 10 October
de Hongaarsche regeering een nota ge
zonden, met 't voorstel een Hongaarsch-
Roemeensche gemengde commissie te
belasten met het onderzoek der klachten
van de Hongaarsche en de Roemeensche
minderheden.
De Hongaarsche regeering verwacht
echter op grond van haar ervaringen in
de afgeloopen 22 jaren van het optreden
eener dergelijke commissie geen resul
taat. Daarom heeft zij op grond van de
scheidsrechterlijke uitspraak van Wepnen
de aandacht der twee groote as-mogend-
heden op de toestand gevestigd, die zich
steeds meer toespitst.
De Hongaarsche regeering hoopt, dat
normale toestanden tusschen de tweena-
buurstaten ten spoedigste hersteld zullen
worden.
Mislukte
Cherbourg.
In den nacht van 10 op 11 October
probeerden kleine eenheden van de Brit
sche marine Cherbourg te beschieten. Zij
werden na een beschieting van drie mi
nuten door het vuur van de kustartiUe-
rie tot keeren gedwongen.
Een kort daarop in de morgenscheme
ring op Cherbourg iaanvarende zware
Britsche kruiser werd tijdig door lucht
verkenning gemeld, onder vuur genomen
en zwenkte af, voor hijzelf tot vuren kon
overgaan.
Militaire schade ontstond noch In de
haven, noch in de stad Cherbourg, ech
ter werden eenige Fransche woonhuizen,
getroffen. De tegenstander verloor Vrij
dag totaal 13 vliegtuigen, waarvan tien
in luchtgevechten en drie door luchtdoel-
artillerie. Eén Duitsch vliegtuig wordt
vermist.
dat het land in de komende weken kan
worden betrokken in de Europeesche
oorlog, in de oorlog in het Verre Oosten
of in een tweefrontenoorlog. In deze krin-
de
de
het*
een oorlog zijn voorbereid,
evenals Engeland onder Chamberlain ten
tijde van de oorlogsverklaring aan
Duitschland. Hoewel de Amerikaansche
industrie een groote productiecapaciteit
heeft, is zij op het oogenblik toch niet
in staat, gelijktijdig Engeland en de Ver
eenigde Staten van voldoende oorlogsma
teriaal te voorzien. In het Amerikaan
sche leger en ook bij het luchtwapen Is
een tekort aan personeel en materieel.
Zouden de Vereenigde Staten in de oor
log geraken, dan zouden zij geheel on
voorbereid een aanvalsoorlog moeten voe
ren.
De democratische senator Wheeler,
heeft In een persgesprek gepleit vpor
overleg tusschen de Vereenigde Staten
en Japan op grond van het Kellogg-
Brland-pact. teneinde het oorlogsgevaar
af te wenden, daar de Vereenigde Staten
door oorlog met Japan automatisch in
een oorlog van vele jaren in Europa zou
den worden betrokken. Wheeler verklaar
de verder, bereid te zijn, elk land te be
strijden. dat de Vereenigde Staten zou
aanvallen. Hij zelde echter niet bereid te
zijn, oorlog te voeren alleen om de bezit
ting van een ander land te beschermen.
Evacuatie van Amerikanen.
Het schip „Washington" van de Uni
ted States Lines wordt, naar de „New
York Times” verneemt, zeeklaar gemaakt
orti Amerikaansche burgers uit het Verre
Oosten te evacueeren. Donderdag zal het
schip voor vertrek gereed zijn.
De „Associated Press" meldt uit Sjang
hai, dat de in China wonende Amerika
nen weinig lust toonen om te ev’acuee-
ren. De meesten achten de toestand niet
zoo critiek om hun bestaan prijs te ge
ven en hals over kop te vluchten. Ameri
kanen, die al vele jaren in Sjanghai wo
nen, verklaarden, dat zij vroeger al der
gelijke crises hebben meegemaakt en te
boven zijn gekomen.
AANVALLEN OP TROEPENKAMPEN FN
BEWAPENINGS-INDUSTK1E.
Groote schade aan Waterloo-
station.
Zondag meldde het Dultsche
bevel:
De aanvallen van het Dultsche lucht
wapen op Londen en op talrijke ander®
plaatsen van het Britsche eiland zijn des
nachts en overdag met sterke uitwerking
voortgezet. Te Londen was het gebied
ten Noorden van de Theems-bocht en
van de East India docks, evenals het ge
bied aan weerszijden van Londen bridge,
hoofddoel van de aanvallen van de af-
deelingen Dultsche gevechtsvliegers. Ook
in het gebied ten Oosten van het Vlcto-
ria-park zijn goede treffers waargeno
men. Waterloo-station is door talrijk®
bommen zoo zwaar beschadigd, dat re
kening dient te worden gehouden met
groote storingen in het verkeer.
In Zuid-Engeland deden afzonderlijk
optredende gevechtsvliegtuigen, voor een
deel In duikvlucht, aanvallen op twee
troepenkampen. In de onderkomens wer
den zware verwoestingen aangericht.
Verdere aanvalsdoelen waren twee ha
vensteden in Zuid-Engeland. Te Hastings
zijn spoorwegen vernield, een gashouder
werd in brand gezet en talrijke gebou
wen werden verwoest.
In de loop de nacht deden sterke
afdeelingen gevechtsvliegtuigen aan
vallen op verschillende bewapenlngsln-
dustrieën in midden-Engeland. Sterke
ontploffingen en branden toonden hier
van de uitwerking aan.
Een duikboot heeft vijf gewapende vij
andelijke koopvaarders van in totaal
25 741 br.reg. ton tot zlnke gebracht. Een
andere duikboot meldt het tot z’nken
brengen van 18.300 br. reg. ton vijande
lijke koopvaardljtonnage.
treffers en raakten in brand. Tal van af
zonderlijke aanvallen richtten zich tegen
spoorweginstallaties en spoorbanen 'in het
Zuiden van Engeland.
Ook verschillende bewapenlngs- en ra-
vltailleeringsbedrijven in Midden-Enge
land en aan de Oostkust van Schotland
werden met succes gebombardeerd. Een
belangrijke bewapenlngsfabnek aan da
Oostkust is volkomen afgebrand.
Voor de Schotsche Oostkust viel een
Dultsch vliegtuig een konvooi van ver-
scheiqpne bewapende koopvaardijsche
pen in duikvlucht aan. Een schip van
8.000 BJR.T. bleef met sterke rookontwik
keling stilliggen. Een ander beveiligd kon
vooi werd ten Zuiden van de Hebriden
met bommen bestookt. Twee schepen
werden zoo getroffen, dat zij niet verder
konden varen. Een duikboot bracht uit
een vijandelijk konvooi in korten tijd
drie schepen van rond 21.000 B.R.T. tot
zinken.
Het Britsche luchtwapen voerde deS*
nachts terreuracties uit tegen talrijke
Nederlandsche plaatsen, waarbij zware
materieels schade werd aangericht en
personen werden getroffen. Overigens be
perkte de aanvalsactie van den vijand
zich tot eenige nachtelijke vluchten naar
de Duitsche Bocht en het Noord-Duit-
sche kustgebied.
AMERIKA BUITEN DE OORLOG,
hoopt Roosevelt
President Roosevelt heeft in een te Co
lumbus (Ohio) gehouden rede verklaard,
dat snelheid en nog eens snelheid nood-
«ak slijk is ter voorbereiding van Ameri-
ka’s verdediging. Hij zelde dat het moei
lijk Is, In een wereld, waar de oorlog
woedt, daar buiten te blijven, dóch hij
voegde hieraan zonder voorbehoud toe,
dat hij vol vertrouwen was, dat Ameri
ka buiten het conflict kan blijven.
Bij aankomst van president Roosevelt,
die aan de vooravond van Columbus-dag
in een speciale trein naar Columbus was
gekomen, had zich een menigte van
ruim 25 000 menschen bij het station
verzameld. Roosevelt hield voor hen een
geïmproviseerde toespraak, waarin hij
bovengenoemde optimistische voorspel
ling deed. Hij verbond daaraan echter de
eisch van een zoo groot mogelljke ver
snelling der bewapening.
Roosevelt verklaarde echter nog eens,
dat de Vereenigde Staten Engeland alle
hulp zullen blijven verleenen, zoolang
daarvan niet de deelneming van Amerika
aan de oorlog afhangt.
GROOTE BRANDEN IN LONDEN.
Duitsch weermachtbericht.
Zaterdag maakte het Dultsche opper
commando bekend: Het werpen van bom
men door afdeelingen lichte gevechts
vliegtuigen, heeft in de Britsche hoofd
stad omvangrijke verwoestingen aange
richt.
De ontstane branden ontwikkelden zich
op eenige punten tot zeer groote bran
den, die bij het invallen der duisternis
den formaties zware gevechtsvliegtuigen
de weg wezen voor hun vergeldingsaan-
vallen. Talrijke bommen van midden- en
zwaar kaliber veroorzaakten tusschen de
bocht van de Theems en Leyton verdere
groote brandhaarden. Eveneens konden
In de streek van Battersey-Park en aan
de Theems-oevers talrijke treffers waar
genomen worden.
Ook andere gebieden aangevallen
Een andere groote aanval richtte zich
tegen het haven- en industriegebied van
Liverpool, Birkenhead en Manchester
Hier ontstond in de koelhuizen rond de
Alexandra-haven en ten Oosten van de
Canada-docks een groote brand, die rich
mei ultbrcidde. Ook waren groote bran
den tusschen de Stanley-haven en de
Canada-docks te zien.
De haveninstallaties van Llverpool-
Bnotle Kregen eveneens verschillende vol-
sde
BAKFIETS,
c. Adres;
- Prinsegracht
pte geheim-
iten.
Advertentiën: 1—8 regels f 1.30,
elke regel meer 0.20; derde
1 plaatsing halve prijs. Adver
tentiën worden gratis
plaatst in „De Gorcumer”.
ONGERUSTHEID IN AMERIKA.
Over oorlogsgevaar.
In de „New York Journal American”
schrijft Karl von Wiegand, dat er In
kringen van leger en vloot te Washing
ton bezorgdheid heerscht over de in de
Vereenigde Staten heerschende meenina.
meerderheid van de Amerikaansche be
volking in, tegen den zin der neutraliteit*
wetgeving, zooals zij oorspronkelijk was,
toch het lot der Vereenigde Staten aan
dat van Engeland tracht te verbinden,
is minder begrijpelijk en laadt een zeer
groote verantwoordelijkheid op de schou
ders van den president. Het is tenslotte
alleen verklaarbaar uit dezelfde misken
ning van den werkelljken stand van za
ken en van de werkelijke krachten wel
ke op het oogenblik in de wereld werken
tenzij men moet aannemen dat hier
ernstige economische doeleinden achter
schuilen en met een ondergang van En
geland en van het door Engeland voor
gestane economisch bestel, tevens een
ondergang van de Amerikaansche eco
nomie vreest, welke zich steeds meer op
Groot-Brittannië oriënteert.
Intusschen wordt het wel steeds dui
delijker, dat de oorlog tenslotte dreigt te
ontbranden in een wereldstrljd, welke
slechts een einde kan vinden, indien ook
ten aanzien van Amerika de brandende
vraagpunten zijn uitgevochten. Steeds
meer wordt de rest van de wereld te
ruggedrongen in een laatste verdediging
van het llberaal-democratisch-economisch
bestel. Dat intusschen ook voor ons en
met name in Indië, groote gevaren van
deze Amerikaansche oorlogspolitiek drei
gen, is duidelijk. Een oorlog waarin ook
Japan betrokken wordt, kan niet zonder
invloed blijven op Ned.-Indië. Indien
slechts .Washington zou inzien, dat de
Monro«-leer (de leer dat Europa geen
land mag veroveren in Amerika, voor
de toepassing waarvan men in Amerika
zich zoo bijzonder gevoelig betoont, even
zeer van toepassing is op het Europee-
s< he sn het Aziatische continent, indien
ivr.n slechts zou Inzien, dat Juist de ont
wikkeling der laatste tientallen van la
ren duidelijk wijst op een hergroepee-
ring der wereld in continentale gebieden
onder leiding van enkele groote machten,
welke Invloedssferen zorgvuldig afge
bakend worden, dan zou Washington er
van afzien nog het oude stelsel der over
al in de wereld met elkander In strijd
zijnde Invloedssferen te verdedigen. En
zou ook na de totstandkoming van het
nieuwe Europa, onder Dultsch-ltaliaan-
sche leiding, een vreedzame samenwer
king tusschen de continenten moge lijk
zijn.
Van Britsche zijde echter, zal men zulk
een ontwikkeling uit alle macht trach
ten te voorkomen.
mi-
Buitenlandsche Zaken een
- - - bladen
verspreid was, tegengslproken, volgens
hetwelk voor Zweden bestemde vliegtui
gen in de Vereenigde Staten in beslag
zijn genomen.
Drieploegenstelset in vliegtuig
fabrieken.
Het departement van Oorlog heeft de
vliegtuigindustrie in de Vereenigde Sta
ten verzocht een drleploegenstelsel in
te voeren, zoodat er 24 uur per dag zal
worden gewerkt. In vakkringen verluidt,
dat dit voorstel ten gevolge van gebrek
aan materialen niet onmiddellijk
voerbaar is. Het drleploegenstelsel
de bouwkosten van leder vliegtuig
ongeveer 20 verhoogen, terwijl de pro
ductiestijging, welke bereikt zou worden,
slechts 2>f maal die van de productie bij
een éénploegenstelsel zou bedragen.
met de volkomen
waaraan Washington
niet
der
De berichten omtrent de toenemende
bewapening van Amerika en het op volle
oorlogssterkte brengen der Amerikaan
sche marine, wijzen er op, dat de toe
stand zoowel in de Groote als in de Stil
le Oceaan, steeds meer gespannen wordt
De mogelijkheid van een oorlog tus
schen de Ver. Staten en Japan doemt
steeds duidelijker aan den horizon op.
Om welke vraagstukken gaat het daar
bij in hoofdzaak?
De rechtstreeksche problemen, welke
tusschen Washington en Tokio bestaan,
behoeven op zichzelf allerminst aanlei
ding tot een oorlog te zijn. Er zijn tegen
gestelde belangen in China, welke ver
band houden met de volkomen open-
deur-politlek, --
wenscht vast te hoyden, maar die
meer past in het groeiende stelsel
groote continentale complexen. Dan is
er het vraagstuk van de vlootpositie der
beide mogendheden in den Stillen Oce
aan, dat op den düur ongetwijfeld tot
wrijving aanleiding zou geven, maar dat
op dit oogenblik evenmin op zichzelf aan
leiding tot een conflict behoeft te wor
den. Wat echter de schaal sterk in de
richting van een strijd met Japan doet
doorslaan, Is eenerzljds de politiek van
Roosevelt, welke er consekwent naar
streeft Engeland in den oorlog te steu
nen ®n anderzijds, de politiek van
Churchill, welke er even hardnekkig naar
streeft, de Amerikaansche politiek op
één lijn te brengen met de Britsche.
Al sedert zeer geruimen tijd is Ame
rika in het Verre Oosten de steun van
de Westerse he belangen. In Noord-China
worden de Britsche belangen, na het te
rugtrekken der Britsche troepen, behar
tigd of beter beschermd
terwijl Washington hier met de meeste
kracht de oude politiek der ex-terrlto-
daliteit en van de open deur verdedigt.
Nog duidelijker is de toestand in Zuid-
China, waar Amerika opkomt voor het
openhouden van den eenigen toegangs
weg waarlangs Tsjiang Kal Sjek nog
oorlogsmateriaal kan krijgen, via Indo
china. Tenslotte heeft de doorslag ge
geven het verpachten van Britsche vloot
bases aan Amerika en de levering van
oud® Amerikaansche torpedojagers voor
patrouille-doeleinden aan Engeland. Op
deze wijze wordt Amerika meer en meer
aan de zijde van Engeland getrokken.
Dat Churchill deze politiek met alle
kracht nastreeft is duidelijk en begrij
pelijk. Maar dat Roosevelt eveneens, te
gen een zeer belangrijk deel, zoo niet de
