DISTRIBUTIE
raunjLETGÊT"
Gemengd nieuws]
Autobus door trein gegrepen.
Plaatselijk nieuws
Landbouw en Veeteelt
Rechtszaken
ROODE STER
Binnenland
Melkbrood verdwijnt.
„Mijnhardtjes" De Nederlandsche Pijn- en Kouverdrijvers
Binnenland
Bespiegelingen.
HET 10110 VAH DE EEHZAME
HOEVE
3
VRIJDAG 18 OCTOBER 1948
als bijv. het op gepaste wijze colportee-
ren of het houden van een toegelaten
optocht.
In al deze gevallen zal de politie met
kracht en indien noodig met ge
weld optreden; niet zal worden ge
schroomd om de scherpste maatregelen
te treffen, teneinde de vóór alles ge»
weoschte openbare orde en rust te hand
haven of te herstellen.
De hoofdcommissaris, een beroep doen
de op de ordelievendheid der Haagsche
burgerij, vertrouwt, dat leder goedwil
lend burger het zijne er toe zal bijdra
gen om botsingen of ongeregeldheden
van politieke aard te voorkomen of te
vermijden.
Een ieder bedenke daarbij, dat in deze
tijd het uitlokken of veroorzaken van po
litieke relletjes van onberekenbare gevol
gen kan zijn op een geregelde gang van
zaken, bij welker handhaving en bevor
dering allen belang hebben en waaraan
dus allen, zonder uitzondering, naar hun
beste vermogens dienen mede te werken.
Vandaar dat de Haagsche hoofdcom
missaris met klem waarschuwt tegen dat
soort ordeverstoringen, tegen de bedrij
vers waarvan hij de strengste maatrege
len ln uitzicht stelt.
Elf dooden.
Woensdag is een groote autobus met
dertig werklooze arbeiders, die van Gro
ningen naar de slikken zouden worden
vervoerd, door de mist op de onbewaakte
overweg tusschen Winssum en Baflo ge
grepen door de locaaltreln Zoutkamp
Groningen.
De bus werd totaal vernield. Elf doo
den werden uit het wrak gehaald De
overige Inzittenden waren zwaar of licht
gewond. Allen waren Groningers.
De directeur van het Academische Zie
kenhuis te Groningen kwam met zijn staf
en vele dokters ter plaatse. De dooden en
gewonden werden met auto's naar het
Academisch Ziekenhuis overgebracht.
De* locomotief van de trein Is tenge
volge van de botsing gederailleerd en lag
naast de spoorbaan, evenals de daarop
volgende goederenwagen. Van de reizi
gers van de trein is niemand gewond.
Het treinverkeer ondervond groote ver
traging.
Twee lijken zijn nog niet geïdentifi
ceerd. De slachtoffers zullen van gemeen
tewege in een gemeenschappelijk graf ter
ruste worden gelegd.
De aangereden autobus was de laatste
van een vijftal, dat op weg was naar de
werkverschaffing te Pieterburen. De
chauffeur, die als plaatsvervanger van
een collega voor de eerste maal deze reis
maakte, was eenigszins achtergeraakt. De
eerste vier bussen waren dus al eenige
minuten de overweg gepasseerd en waren
rentrein mede. De personenrijtuigen ble
ven ongehavend in de rails staan.
NIEUW ZOEKLICHT IN ONS KUST-
GEBIED.
Brisch vliegtuig erin neer
geschoten.
Eenige Britsche bommenwerpers p<x-g-
den ln de loop van de nacht van Woens
dag op Donderdag via Nederland naar
het Duitsche Rijksgebied te vliegen. Een
Britsche machine werd ln het Nedcr-
landsche kustgebied door het Duitsche
afweergeschut neergehaald.
Het D.N.B. meldt nader, dat ln de Ne-
derlandsche kuststreek zoeklichten van
een nieuw type op proef worden gesteld.
Hun buitengewoon sterk stralingseffect
ls voor de eerste maal een vliegtuig van
den tegenstander noodlottig geworden.
De Britsche bommenwerper werd door
het schelle licht en de alles overtreffen
de kracht der stralen van deze zoeklich
ten dermate gehinderd, dat hij als een
verblinde vogel rechtstreeks op de Duit
sche afweerstelling afvloog en met en
kele goed gemikte treffers brandend
neergeschoten kon worden.
HONGAARSCHE TROEPEN BEZETTEN
KOLENMIJNEN.
Krachtige maatregel tegen
staking.!
Donderdag heeft de Hongaarsche re
geering de steenkolenbekkens van Sal-
gotarjan, Tata, Dorog en Tokod, waar een
staking is uitgebroken, door militairen
laten bezetten, daar onderhandelingen
tusschen de directies en de mijnwerkers
geen resultaat hebben opgeleverd.
Bij het nemen van deze energieke maat
regel der regeering zou de ernstig in ge
vaar gebrachte steenkoolvoorziening van
de Hongaarsche Industrie den doorslag
hebben gegeven.
De toestand wordt daarom zoo drei
gend geacht, omdat thans ook de staking
naar het steenkolenbekken te Fünfkir-
chen ls overgeslagen, waardoor practlsch
de geheele steenkoolproductle van Hon
garije wordt getroffen. Het aantal sta
kers wordt op 28 a 30.000 geraamd.
tijd een inleveringsplicht op grond vah
het Landbouwlnleveringsbesluit 1940 in
het leven te roepen. Voor het komende
seizoen zal worden geleverd aan de „Pro
vinciale Inkoopcentrales voor Akker
bouwproducten" (P.I.C.A.), welke de pro
ducten overnemen tegen vastgestelde
prijzen, terwijl deze provinciale instan
ties, waarbij iedere teler als georgani
seerde moet zijn aangesloten, de aan
wijzingen hebben op te volgen van de
,Ned. Inkoopcentrale voor Akkerbouw
producten" (N.I.C.A.).
Gorinchem. De heer P. N. Vo^staar is
te Delft geslaagd voor het candidaats-
examen werktuigkundig ingenieur.
Aardappelen zoncler geleidebiljet.
Gouda. Een 19-jarige aardappelhande
laar uit Puttershoek ventte hier met een
auto een partij aardappelen van 2500
K G. langs de huizen uit. Hij had deze
voorraad zonder vergunning van Beier
land naar Gouda vervoerd en was dus
strafbaar. De politie heeft tegen den
jeugdigen handelaar procesverbaal opge
maakt en de aardappelen ln beslag ge
nomen.
Distributlenieuws.
Gouderak. Binnenkort zullen hier op
acht verschillende plaatsen borden ge
plaatst worden, waarop het „Distributie-
nieuws" gepubliceerd zal worden.
Wijngaarden. De extra October collec
te in de Ned. Herv. Kerk bracht f 42.52
op.
De grasvoorraad in de landerijen
begint zichtbaar ln te korten, zoodat het
vee vroegtijdig het winterkwartier zal
moeten betrekken. Daar weinig kracht
voer beschikbaar .komt, en het bijvoeder
als pulp en bieten zeer prijzig is, staat
voor den veehouder geen voordeelige win
ter voor de deur.
IJsselstein. In verband met de verduis
teringsvoorschriften is men in deze ge
meente begonnen om verschillende pun
ten op hoeken van straten, wegen,
grachten en slooten wit te maken, wat
voor het publiek, dat zich bij avond op
de weg bevindt, een teeken ls, dat er ge
vaar dreigt.
LAAT OF VROEG?
Te Harllngen heeft in de stal van den
heer L. Messcher een schaap het leven
geschonken aan twee lammeren. In deze
tijd van het Jaar mag dat een zeldzaam
heid worden genoemd.
INLEVERINGSPLICHT GRANEN EN
PEULVRUCHTEN.
Ter verkrijging van een gelijkmatige
verdeeling van de beschikbare voedsel
voorraad moet van overheidswege over
de geheele voedselproductie van de Ne-
DE MELKSLIJTERSKWESTIE
TE SCHOONHOVEN.
Bestuur was onbevoegd.
In het kort vermeldden wij in ons vo
rig nummer reeds het vrijsprekend von
nis van de rechtbank te Rotterdam inde
appèlzaak aangaande een overtreding van
het Crlsismelkbeslult, waarvoor de kan
tonrechter te Gouda den melkslijter A.
J. V. te Schoonhoven een geldboete van
Het ernstig autobus-ongeluk op de onbewaakte overweg tusschen Winssum en Baflo elschte tien slachtoffers. Een
fotQ pp de plaats de» onheil*. tFoto Paz-Hollandl
,,Roode Ster Tabak", riep hij „Die koop ik*.
Dit voortrefl'lijke merk
Rook ik onder m'n werk
Als ik honderd word nóg en dat hoop ik*.
Zeldzaam zacht en
licht in de pijp! (~\<r
zes gulden subsidiair drie dagen hech-
tenis had opgelegd.
Niet iedereen zal zich deze zaak napw-
keurlg herinneren. Op 1 Maart werdte-
gen den zoon van V. proces-verbaal op
gemaakt, omdat hij reed met een drie
wieler en daarop bussen melk vervoerde,
die kennelijk voor den verkoop bestemd
was. Het Crisis-melkbesluit namelijk stelt
strafbaar het verkoopen van melk door
anderen dan hen, die lid zijn van een
door den» minister van Economische Za
ken goedgekeurde vereeniging van melk»
slijters.
Als gevolg van deze beperkingen ont
stonden in enkele dagen over in 't land
vereenigingen van melkslijters. Er ont
stond een soort schema van statuten, die
niet te veel onderlinge verschillen moch
ten vertoonen. Deze vereenigingen treden
in zekere zin ordenend op en zij kunnen
boeten opleggen aan leden, die in strijd
met de vastgestelde bepalingen hande
len. Er ls zelfs een commissie van beroep
voorgeschreven, die uit de leden moet
worden gekozen. Het bestuur heeft het
recht van royement van leden, die daar
mee ook practlsch uit de melkhandel zjjQ
gestooten.
Bestuur trad eigenmachtig sp
Verd. nu meende, dat hij ten onrechte
van het lidmaatschap der Vereeniging
van Consumptiemelkveehouders en -han
delaren voor Plaatselijk Gebruik ln de
Krimpener- en Alblasserwaard, (geves
tigd te Schoonhoven) vervallen was ver
klaard. Hij ging tegen dit royementsbe-
sluit ln beroep en de commissie verander
de zijn straf in een boete, die hij niet be
taalde, zoodat hij opnieuw werd geroy
eerd, zonder dat hiertegen meer beroej
mogeljjk was.
Het O.M. meende, dat de kantonrech
ter in de gegeven omstandigheden geen
ander vonnis had kunnen wijzen en r©
quireerde bevestiging hiervan.
De verdediger evenwel achtte zonne
klaar bewezen, dat verdachtes royemenl
ongeldig is. Toen de leden de voorloopigl
statuten hadden goedgekeurd en dezi
naar Den Haag ter goedkeuring waren
gezonden, had ook een nieuw bestuur ln
de plaats van het voorloopige moeten
worden gekozen. Dat ls verzuimd, zoodat
alles, wat dit voorloopig bestuur heeft
gedaan, onwettig ls, hetgeen ook geldt
voor de opgelegde boete en het uitge
sproken royement.
Treffend achtte pleiter het, dat dl
commissie van beroep werd gekozen uit
het bestuur! Deze vereeniging was dan
ook een echt onderonsje, waar de brood
nijd welig tierde, hetgeen wel blijkt uit
het feit, dat van de zeventien leden het
bestuur er nu al negen geroyeerd heeft
en er nog twee hiervoor op de nominatie
staan, zoodat dan het bestuur alleen zal
zijn overgebleven.
Volkomen terecht, aldus spr., beschouwt
verdachte zich nog altijd als lid, omdat
dit bes'tuur en deze commissie van be
roep geen bindende besluiten konden ne
men. Daarom concludeerde pleiter tot
nietigverklaring van het kantonrechter»
lijk vonnis.
De rechtbank heeft eveneens het
royement niet rechtmatl|
geacht,
aangezien de alinea van het betrokken
artikel, op grond waarvan het royement
werd uitgesproken, niet voorkwam ln dl
statuten, zooals zij door de ledenverga
dering waren goedgekeurd. Bovendien
heeft sedertdien geen nieuwe bestuurs
verkiezing plaats gehad.
De verkiezing van een bestuur door d»
leden vormt een der hoofdbeginselen van
het vereenigingsrecht en de Invoeging
van een bepaling in de statuten, volgens
welke bepaalde personen als bestuur op
treden, beteekent een wijziging van prln-
cipieele aard ln de statuten. Aan een op
dergelijke wijze tot stand gekomen bepa
ling kan een bestuur geen bevoegdheid
ontleenen. Het royement mist dus gel
digheid, zoodat verdachte geacht moei
worden lid van de vereeniging te zijn ge
weest.
Daarom heeft de rechtbank het von
nis vernietigd, het ten laste gelegde be
wezen verklaard, doch niet strafbaar en
verdachte ontslagen van alle rechtsver
volging.
LOUIS COMPANYS.
In de gevangenis van Montjuich ls de
Catalaansche separatistenleider en oud
president der Catalaansche republiek,
Louis Companys, gefusilleerd, nadat hij
door een krijgsraad ter dood was veroor
deeld.
Bij een beschikking van 15 October ls
het van die datum af verboden, brood
van tarwemeel of -bloem te doen verwer
ken met volle melk of volle -melkpoeder.
Slechts taptemelk of magere melkpoeder
mag worden gebruikt. Het daarmede ver
werkte brood kan men echter bezwaarlijk
nog melkbrood noemen.
Door onbekepdheid met de beschikking
tullen vele bakkers zich nog niet aan de
nieuwe maatregel hebben gehouden. Dit
ls te bevoegder plaatse bekend, zoodat te
gen hen dan ook niet zal worden opge
treden. Van heden af geldt echter het
verbod voor het geheele land.
VORDERING BALTISCHE SCHEPEN
DOOR ENGELAND?
Naar uit Londen gemeld wordt, heeft
het Britsche ministerie van scheepvaart
den kapiteins van tien in Engelsche ha
vens liggende Letlandsche en Estland-
sche schepen gelast, hun vaartuigen on
verwijld ter beschikking van de Britsche
regiering te stellen. In bepaalde Lon-
densche kringen, aldus het D.N.B., vreest
men, dat deze opvordering van de Engel-
WAARSCHUWING TEGEN RELLETJES
De hoofdcomissaris van politie te
's-Gravenhage vestigt er, wellicht ten
overvloede, de aandacht op, dat leden
van afweer-organisaties van politieke
groepen niet het recht hebben om gewa
pend te zijn.
Evenmin zal worden geduld, dat door
het publiek op ontoelaatbare wijze wordt
gereageerd op een toelaatbaar optreden
door leden van afweer-organisaties, zoo-
daardoor geheel onkundig gebleven van
het ongeluk, toen zij op de plaats van be
stemming aankwamen.
De trein heeft de bus gegrepen,
toen deze midden op de rails reed. Het
voertuig werd over een afstand van vijf
tig meter meegesleurd en brak toen mid
den door. De carrosserie werd nagenoeg
geheel versplifxterd en ter zijde van de
rails geworpen. De locomotief kantelde
en sleepte den daarop volgende goede-
derlandsche bodem beschikt kunnen
worden.
Ten einde dit te bereiken, werd be
paald, dat de telers van akkerbouwge
wassen over het meerendeel van hun
producten niet kunnen beschikken dan
door deze in te leveren bij de desbetref
fende overheidsinstantie.
Voor een groot aantal producten,
waaronder granen en peulvruchten, be
staat zelfs het voornemen, binnen korte
sche regeering de toestand tusschen de
Britsche regeering en de Sowjetunie ver
der zou kunnen verscherpen, daar Mos
kou de schepen ongetwijfeld als Russisch
bezit zal beschouwen.
EVACUATIE DUITSCHE KINDEREN.
Uit groote steden.
In verband met de thans geleidelijk
doorgevoerde evacuatie van kinderen uit
steden ais Berlijn en Hamburg, die groo-
ter iuchtgevaar kennen, verklaren de
Diiltsoho bladen, dat de evacuatie in elk
geval afhankelijk is van het vrijwillige
besluit der ouders en dat dwangmaatre
gelen van welke aard ook, niet worden
uitgevaardigd.
De aanleiding tot deze omvangrijke
evacuatie der kinderen vormt, naar de
bladen verklaren, niet direct het gevaar
dat voortspruit uit Britsche bomaanval
len, die volgens de tot dusver opgedane
ervaringen een dergelijke actie niet nood
zakelijk maken, doch de overweging, dat
de veelvuldige onderbreking van de slaap
als gevolg van het luchtalarm, op den
duur schadelijke gevolgen heeft voor de
gezondheidstoestand der Jonge kinderen.
Men wil elke schadelijke invloed die op
deze gezondheidstoestand kan worden
uitgeoefend, zooveel mogelijk verhinde
ren.
ENGELAND EN ROEMENIE.
Londen verbreekt de han
delsrelaties.
De Londensche radio heeft, naar het
DUB, uit Stockholm meldt, medegedeeld
dat de regeering van Groot-Brittannië de
handelsbetrekkingen met Roeménië ver
broken heeft.
8UNER MINISTER VAN B UITEN -
LANDSCHE ZAKEN.
Blijkens een decreet in het Spaansche
«taatsblad is de minister van buttenland-
sche zaken, kolonel Belgbeder uit de reT
geering getreden. De minister van bin-
nenlandsche zaken, Serrano Suner, wordt
tot minister van bulten'landsche zaken
benoemd.
De benoeming van Serrano Suner heeft
Beer de aandacht van de Duitsche pers.
De „Berliner Börsenzeitung" schrijft, dat
Duitschland het zeer toejuicht, dat Su
ner, dl® de grootste sympathie heeft ver
worven bij zijn bezoeken aan Berlijn en
Rome, thans met de leiding der Spaan
sche buitenlandsche politiek is belast. Het
oogenblik, waarop dit geschiedt, verleent
aati deze maatregel een bijzonder ac
cent.
OUD-PRESIDENT TERECHTGE.
STELD.
Kfll|A «V 4.*_
if»" few
3 t'IVEEUE BLAD.
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT Schoonhovensche Courant
VRIJDAG If OCTOBER 1940
ARTIKEL EN BON
Brood Bons no. 10
Bloem Bon no. 78
Boter en Vet Bon no.05 tm 12
boterkaart
Bon no. 05, 06 en 07 (vetk.)
Bon no. 08 (vetkaart)
Bon no. 09,10,11 en 12 (vetk.)
Rijst Bon no. 76
Maïzena, enz. Bon no. 28
Macaroni Bon no. 15
Havermout Bon no. 77
Suiker Bon no. 109
Koffie, Thee Bon no. 114
Vleesch, Bons 04 „Vleesch"
Bon 04 „worst"
Zeep. Bon no. 104
(«lg. distr. bonboekje)
HOEVEELHEID
OELDIO
100 gram brood of 125 gr.
roggebrood per bon
H p. bloem, zelfrijzend bak
meel, roggemeel of boek-
weitmeel
'li pond boter
Bon no. 116
(bij textielk. extra uitgereikte bonnen)
Petroleum Zegel Periode 6
Petroleum Zegel Periode A
Brandstof Bons 01,02 en 03
(haarden en kachels)
Bons 01 t/m 06 centr. verw.)
Bon» „een eenheid" le periode
Bons 04, 05, 06
(haarden en kachfls)
Laatstgenoemde 3 bona kunnen ook
H pd. margarine of boter
H p. gesmvspijsvet of boter
H pd. boter m. 1 Oct.reductie
Vt pönd rijst of rijstemeel
1 ons maizena, griesmeel,
puddingpoeder of tapioca
t ons macaroni, spaghetti
f of vermicelli
Vs pond havermout, gort of
grutten
1 kilogram
75 gr. thee of H pd. koffie
100 gram vleesch of vleesch-
waren per bon (vet inbegr.)
een rantsoen vleeschwaren
150 gr. toiletzeep; óf 120
gr. huishoudzeep; öf 200
gr. zachte zeepöf 250 gr.
zeeppoeder; öf 125 gr.
zeepvlokken; öf 250 gr.
zelfwerkende waschmid-
delen; öf 200 gr. vloeiba
re zeep. De bon geldt ook
voor gezinswasch per acht Kg.
droog waachgoed
50 gr. scheerzeep öf één
tube scheercrême, óf één
pot scheerzeep
2 liter
2 liter (voor verlichting)
1 eenheid vaste brandstof
195 kg. persturf öf 175 kg.
fabrieksturf óf 200 kg. bag
ger- of andere turf.
bewaard worden en zijn later geldtg
fing van zuiver linnengoederen geheel
buiten de textieldistributie te doen val-
.'a...jia len en die zonder punten beschikbaar te
MCUWS doen stellen.
In een brief van 27 September van het
WAT VERKRIJGBAAR IS Rijksbureau voor de distributie van tex-
tielproducten door den handel is meege
deeld, dat het. onmogelijk ls een afzon
derlijke waardeering op te nemen voor
halflinnen en linnen artikelen. Over de
ze kwestie gaat dus bedoeld onderzoek.
Voor halflinnen producten heeft men
Inmiddels gedacht aan een beschikbaar
stelling tegen de helft van het aantal
punten, dat blijkens de textieldistributie
regeling voor wol en katoen noodig is.
Men verwacht, dat uitvoering van het
voorgestelde een prikkel zal zijn tot groo-
ter gebruik van linnen goederen, hetgeen
nu er betrekkelijke schaarschte aan ka
toen is, wellicht niet ongewenscht ware.
t/m 20 Oct.
t/m 1 Nov.
t/m 18 Oct
t/m 18 Oct.
t/m 18 Oct.
t/m 18 Oct.
t/m 1 Nov.
t/m 1 Nov.
t/m 1 Nov.
t/m 1 Nov.
t/m 25 Oct.
t/m 9 Nov.
t/m 20 Oct.
t/m 20 Oct.
t/m 18 Oei
t/m 31 Dec.
t/m 3 Nov.
t/m 9 Nov.
t/m 31 Oct.
vaste brandstof.
PRIJZEN VLEESCH IN BLIK.
Het verhandelen en afleveren van
vieeschconserven ln blik aan Verbrüikers
ls voortaan blijkens een ln de Staatscou
rant van Woensdag opgenomen beschik
king slechts toegestaan tegen prijzen,
welke niet hooger zijn dan die, welke de
verkooper vóór 13 Juli bij de verkoop van
gelijke soorten en kwaliteiten berekende.
Zooals bekend, geldt een soortgelijke re
geling reeds voor een heele reeks vleesch-
soorten en vleeschwaren, waarbij echter
de datum 18 September als critlek punt
wordt genomen.
Ten aanzien van vleesch ln blik peldt
niet de bepaling dat een aan bepaalde
eischen voldoende prijslijst in de winkel
van den verkooper moet zijn opgehan
gen.
LINNEN EN HALFLINNEN.
De studiecommissie van het Rijkstex-
tielbureau tot het bevorderen van het
bewerken van linnengarens en de vlas
commissie hebben in een onlangs gehou
den vergadering besproken, welke rol het
vlas kan spelen in de kleedingvoorziening
van ons volk. Men wil de betrokken rijks-
instanties voorstellen doen, de aanschaf-
GEEN VERWERKING VAN WOL
VOOR CIVIELE DOELEINDEN.
Sedert 5 October geldt een algeheel
verbod om wol te verwerken voor civiele
doeleinden. Aldus is bepaald in de voor
schriften, dre bij aanschrijving van 4 Oc
tober door het Rijksbureau voor wol en
lompen te Tilburg aan alle ingeschreve
nen bij genoemd bureau zijn meegedeeld
en inhouden, dat per 5 October een nieu
we regeling van kracht is geworden ten
aanzien van de uitvoering van de wolbe
schikking.
Door deze nieuwe regeling zijn alle
vroegere regelingen en alle eerder afge
geven speciale vergunningen komen te
vervallen, echter met uitzondering van:
a. vervoerbewijzen, waarvan de geldig
heidsduur nog niet is verstreken en b.
vergunningen tot aan- en verkoopen en
tot in ontvangst nemen en afleveren van
wol en wollen garens, afgegeven na 9
September.
In de toelichting wordt nog opgemerkt,
dat de aanpassing aan de eisch van ui
terste beperking bij het verbruiken der
schaarsch geworden grondstoffen regel
matig verloopt en dat het initiatief der
ondernemers, ondanks alle moeilijkhe
den, middelen weet te vinden, om het
bedrijf zoo goed mogelijk op gang tehou-
den.
WARME-SPIJSUITD EELING.
Er is een algemeene regeling in voor
bereiding, waarbij een speciale afdeeling
van het rijksbureau voor de voedselvoor
ziening in oorlogstijd beiast zal worden
met de verdeeling van voedselvoorraden
voor speciale doeleinden, als bijvoorbeeld
het verstrekken van warme maaltijden.
De gemeentebesturen, die dergelijke ac
ties zouden willen ondernemen, zullen
zich tot deze afdeellngm moeten wenden
voor het verkrijgen van de noodig© in
grediënten.
CENTRALE KEUKENS OP KOMST.
Voorbehoedmiddel tegen
ondervoeding.
Naar aanleiding van de binnenkort te
verwachten Instelling van centrale keu
kens ln het geheele land, heeft het A.N.
P. inlichtingen hieromtrent ingewonnen
bij de daartoe bevoegde instanties. Het
vernam daarbij het volgende:
Bedoelde keukens Sullen voornamelijk
bestemd zijn voor een bepaald deel der
bevolking, n.l. de economisch zwakkeren.
Zij zullen slechts worden Ingericht ter
plaatse, waar daaraan behoefte bestaat.
Om die behoefte te onderzoeken, ls de
medewerking Ingeroepen der gemeente
besturen, dis daarover het beste kunnen
oordeelen.
Het geheele plan moet worden opgevat
als een maatregel om een gevaar voor on
dervoeding bij een deel der bevolking
reeds bij voorbaat te bestrijden.
Er bestaat namelijk een mogelijkheid,
dat juist bij de economisch zwakkeren
deze winter bezwaren zullen ontstaan bij
het verkrijgen van warm voedsel. Daar
om is het noodzakelijk dat reeds thans
maatregelen worden genomen om een
dergelijk gevaar te voorkomen. Het is dus
eenzelfde maatregel als reeds in de oor
log van 1914 to,t 1918 werd genomen, toen
deze keukens eveneens zeer nuttig werk
hebben verricht.
Geen extra-rantsoen.
Het voedsel, dat wordt verstrekt door
deze keukens, moet niet worden opgevat
als een extra-rantsoen. Het ligt in de be
doeling tegen een zeer lage prijs dit voed
sel ter beschikking te stellen, waarbij
bonnen voor de verschillende levensmid
delen zullen moeten worden ingeleverd.
Hoewel de keukens bestemd zijn voor
de minst draagkrachtigen, zal het ook
voor beter bedeelden mogelijk zijn, hier
van gebruik te maken. Ten aanzien van
den prijs zal echter rekening worden ge
houden met de draagkracht der betrok
kenen.
BESTEMMING VAN HUISAFVAL.
Wettelijke regeling op komst.
Binnenkort is een wettelijke regeling te
verwachten Inzake het verzamelen van
huisafvallen. Deze regeling zal o.m. de
bestemming aanwijzen van de voor voe
dering van dieren geschikte afvallen. Een
der gevolgen van die regeling zal zijn,
dat niet-boeren in het algemeen niet
meer in staat zullen worden gesteld van
de verzamelde huisafvallen varkens te
mesten, aangezien het feit, dat de var
kenshouderij reeds zoozeer wordt be
perkt, medebrengt, dat het recht om var
kens te houden voor de boeren gereser
veerd wordt.
INSPECTIE VAN HET BRANDWEER
WEZEN.
Met ingang van 15 October ls bij het
departement van binnenlandsche zaken
Ingesteld een inspectie van het brand-
weerwëzen.
Met de leiding is belast, met den titel
van hoofdinspecteur de kapitein van den
generalen staf op non-actief, de heer P.
L. van Boven, thans werkzaam bij de Op-
bouwdlenst. u
PANIEK ONDER INBOORLINGEN,
Wegens zonsverduistering.
De totale zonsverduistering, die dezer
dagen was waar te nemen in Zuid-Afrlka,
doch niet op het Noordelijk half rond?
heeft onder de Inboorlingen een ware
paniek teweeg gebracht. Onder de In
druk der oorlogsgebeurtenissen geloofden
velen dat de zon door een zwerm vlieg
tuigen verduisterd was. Duizenden in
boorlingen hebben ln paniek hun dorpen
verlaten. Het openbaar bestuur kon hun
maar niet aan het verstand brengen, dat
de jongste dag nog niet was aangebro
ken. In verschillende dorpen zijn de in
boorlingen teruggekeerd tot hun heiden-
sche gebruiken. Tegen talrijke offerdien
sten moest van hoogerhand worden
gegrepen.
„Aangaande de dagen onzer ja
ren," kan men in Psalm 90 lezen,
„daarin zijh zeventig jaar of zoo
wij zeer sterk zijn tachtig jaar".
Een enkele maal komt de mensch
nog boven die grens, negentig jaar
is al zelden, honderd jaar een bij
zonderheid. Als wij 90 jaren op
aarde zijn geweest, hebbea we een
lang leven gehad; er zijn insecten,
dfc maar enkele uren leven, en
voor die diertjes zijn die weinige
uren evenlang als voor ons de
tientallen van jaren.
Ook een muziekstuk kan vlug of
langzaam gespeeld worden, maar
het blijft in wezen dezelfde melo
die en alleen daaraan herkennen
we haar. Zooals het is met het ge
hoor, zoo is het ook met het ge
zicht, een gebeurtenis blijft de
zelfde, hoe zij ook versneld of ver
traagd moge worden. Een insect
kan zijn vleugels doen trillen dui
zenden keeren in een seconde, en
elke trilling gevoelt het, moet het
gevoelen. De mensch echter kan
met zijn gehoor hoogstens 7 en
met het gezicht 16 trillingen waar
nemen. Zoo'n insect moet dus een
bliksemstraal kunnen volgen als
een langzaam voortbewegend licht
punt, niet als een straal.
Evenzoo zijn onze begrippen en
opvattingen afhankelijk van onze
waarnemingen, waarvan wij slechts
eenige in de seconde kunnen doen.
Langzame bewegingen, zooals de
groei van een boom, kunnen wij
alleen zien door veranderingen;
snelle bewegingen kunnen we niet
meer afgescheiden waarnemen,
zooals de spaken van een draaiend
wiel. Onze klankwaarneming ls
al even beperkt en een wereld van
gebeurtenissen gaat voor ons ver
loren door de beperktheid van on
ze vermogens.
Maar als nu die eens minder
beperkt waren, als onze eenheid
van waarneming duizendmaal zoo
groot was, zoo groot als bij som
mige insecten, dan zou ons be
wust leven duizendmaal rijker aan
feiten worden en onze jaren zou
den ook verduizendvoudigd worden.
Werd de eenheid van onze waar
nemingen duizendmaal kleiner,
dan zouden onze 70 jaren tot 25
dagen Inkrimpen en we zouden
oud en grijs zijn, voor we een
maand oud waren.
Bij het loopen door een ruimte,
bewegen we ons om ergens te ko
men, terwijl wij bij het doorloopen
van de tijd niets hebben, dat op
beweging gelijkt. Een verandering
van onze zintuigen, zou onze toe
komst versnellen of vertragen. Het
is dus even waar, dat de toekomst
uit hen heden naar het verleden
vloeit, als dat het omgekeerde
plaats heeft. De toekomst moet
dus reeds bestaan, maar wij geloo-
ven pas aan haar, als we haar
zintuigelijk kunnen waarnemen.
en-
en-
in-
door
CHARLES ALDEN SELTZER.
88
„Je handelt natuurlijk zoo, om mij tr
ergeren. Je denkt,dat Je mij betaalt zet,
wat ik glstere'n tegen Je zei."
„Van vandaag, mevrouw," zei hij
„Nog maar een minuut geleden passeer
de je mij en deed alsof je mij niet zag.
Ik geloof, dat je het idee had, dat je mij
ergens voor strafte."
„Heb je iets gedaan om straf te ver
dienen?" vroeg zij vlug. Aan de wijze,
waarop zij haar oogen half dichtkneep
toen zij de vraag deed, merkte hij, dat
zij hem tegen Millie had zien glimlachen.
Maar het behaagde hem ©m zich on
wetend hiervan te houden.
.Dacht je, dat ik zoo iets gedaan
had?" vroeg hij, met iets uitdagends in
zijn stem.
„Wat je deed is jouw zaak," zei ze te
gen hem. „Ik betwijfel geen oogenblik of
je deed het, omdat je het wilde doen en
als dat het geval ls, valt er niets meer
te zeggen. Ik wilde je alleen laten weten,
dat ik je gezien heb!"
„Je hebt mij dus gezien," zei hij op
gerekten toon, terwijl hij zich nog altijd
hield, alsof hij haar bedoeling niet be
greep. „Misschien zou Je mij wel willen
vertellen wat je mij zag doen?" vroeg
hij.
Houdt je nu maar niet zoo, Brazo!"
zei ze. .Daarin bega je een leelijke ver
gissing! Je weet even goed als ik, dat je
in de deur van die herberg met die
vrouw hebt staan flirten."
Hij lachte en zijn polsen hamerden
van vreugde. Zij was j&loersch.
„Zoo zag je dat? Wel, het was precies
andersom. Zij probeerde om met mij te
flirten."
„Lieg niet Brazo. Ik zag je. En ik zag
haar door de achterdeur de salon bin
nengaan. O, het kan my niet schelen!"
vervolgde zij koel. „Wat je doet, gaat mij
niets aan, alleen alleen, lieg asje
blieft niet tegen my, Brazo. Ik verfoei
een leugenaar!"
Haar eerhjke, booze blik gaf Brazo
een onaangenaam gevoel. Of zij nu van
hem hield of niet, hy wilde niet, dat
zy den indruk zou krijgen, dat hy aan
getrokken kon worden tot vrouwen van
het type Millie. Ook vermoedde hij, dat
Ella hem dezen middag uit de woning
der vrouw had zien komen. Hy was de
voordeur uitgegaan en Ella moest bem
beslist gezien hebben, als zy in die rich
ting gekekin had en er belang in stelde.
Maar hy wist, dat hy tegen Millie ge
lachen had, en dat Ella hem gezien had.
Onverschillig wat hy haar nu vertelde,
zy zou hem niet gelooven. Hy zou geen
verklaringen geveh. Toegestemd, dat hy
tegen Millie gelachen had. Hy had haar
niet tegen Anderson zien glimlachen? Hy
had haar geen opheldering gevraagd, al
had hy er meermalen om gedacht zulks
te doen. En hy vermoedde, dat zy al
dien tyd geweten had, dat haqr glim
lachjes tegen Anderson hem mishaagden.
„Als het je niet schelen kan, waarom
vertel je my dan, dat je my met die
vrouw zag flirten?" vroeg hy, met norsch
spottenden glimlach.
,Ha!" riep zy uit. „Je erkent het dus?"
„Wel," zei hy kalm, „is er eenlg ver
schil in of ik met haar flirt of zy met
my?"
„Natuuriyk niet."
„Er is een massa ver»chi] in. Veronder
stel, dat jy met een man flirtte laten
wij zeggen, Anderson."
zy richtte zich styf op en antwoordde
Üzig.
„Ik heb nooit met Anderson geflirt."
Brazo voelde een groote voldoening
over deze ontkenning, maar hy herin
nerde zich enkele van haar glimlachjes
tegen zijn mededinger en lljade een irL
teerend: „Nle-iet?"
Nu merkte hy op, dat haar oogen
koud waren van verachtelijke veront
waardiging, de aandoening, die er giste
ren in geweest was, toen zy gedreigd
had om hem ln zyn gezicht te slaan. Het
was wonderiyk, dat haar oogen altijd
die uitdrukking aannamen, als hy An
derson noemde.
„Neen!" zeide ze woedend, stampte met
haar voet en klemde haar handen in
een. „Ik zeg Je, dat lk nooit met Ander
son geflirt heb! Neen! Neen! Ik wil
niet, dat je dat denkt! Ik ik haat je,
Brazo. Ik haat je! O, wat haat ik je!"
„Wel," zei luj. verschrikt docr de hef
tigheid van haar woorden, „dat heb lk
allang geweten."
zy keek hem een oogenblik strak aan,
alsof zy zyn gezicht voor goed in haar
herinnering wilde vastleggen. Toen keer.
de zy zich om en liep naar het huisje,
terwijl Brazo meer ontsteld dan oott over
haar schynbaar grillige gevoelens, naar
de eetloods ilep, om met de mannen te
gaan eten. Daar werd hy ontvangen met
bewonderende opmerkingen over- zijn
houding in het gevecht met Wilson. Maar
hy zei weinig en de gelukwenschen der
mannen schenen hem verdrietig te
stemmen. Hy zat langen tyd na te den
ken over een gezegde van Hardin;
„Je bent werkeiyk op en top een man,
Brazo!"
Misschien was hy het. Hy had er nooit
veel over nagedacht, wani hy kende
slechts één manier om met mannen om
te gaan, daar hy hun gedachten kende
als de zyne. Maar vrouwen waren an
ders. Hy wist niets van haar geestes
processen, haar gemoedsstemmingen,
haar opvattingen over moraliteit en op
rechtheid. Hy wist alleen, dat hy by één
vrouw misdaan had. Voor haar was hy
niet „op en top een man" cn hij wist,
dat hy het ook nooit zou zyn.
HOOFDSTUK XXVI.
Natuuriyk kon Brazo, nu Ella hem
haatte, het niet met zijn geweten over
eenbrengen om in het huisje te bUjven.
Daarom ging hy in den namiddag, toen
hy er zeker van was, dat zy niet in het
huisje was, er heen, verzamelde zyn be
zittingen en droeg ze naar de slaap-
loods. Tenslotte had hy niets met haar
zaken te maken. Hy had nooit de een
of andere positie by haar bekleed. Hy
was geen employé, evenals Hardin of
Anderson of een der andere mannen en
natuurlijk zou hij dat nooit zijn. Het
cheque-boek, waarop het deposito stond,
dat zy op zyn naam voor zyn aandeel
in het geld, dat voor het goud gemaakt
werd, genomen had, was in het huisje
achter gelaten. Van het begin af, was hy
vastbesloten geweest om het niet aan te
nemen.
Zyn besluit om het huisje te verlaten
stond vast. Langen tyd had hy over den
toestand nagedacht en den laatsten tyd
was hy zich beginnen af te vragen, of
hij het meisje geen onrecht deed. door
het huisje met haar te deelen, hierdoor
praatjes-opwekkende die haar rèputatie
konden schaden. Zoolang qr geen stad
in de buurt was geweest, had hun ge
meenscha ppeiyke bewoning weinig te
beteekenen gehad, in werkeiykheid had
den de omstandigheid dezen toestand
onvermydeiyk gemaakt. Maar dat de
tongen in beweging gebracht waren, wa«
bewezen door Wilson's beleediglng, en hij
twyfelde niet, of de anderen maakten
heimelijk een schandaal uit deze zaak.
Hyzelf had aan geen kwaad gedacht.
Zyn liefde voor Ella was eerbiedig, vol
aanbidding, een extatische hartstocht,
die hem louterde. Daarentegen had het
schipbreuk lijden van zyn liefde hem
neerslachtig gemaakt.
Hy gaf de andere mannen geen ver
klaring over zyn komst naar de slaap-
loods. En zy vroegen niets, want er was
iets in zyn houding, wat hen waar
schuwde.
Hy had nu geen bezigheid en de tyd
was een vervelende leegte, waarin niets
gebeurd. Hy vermeed Ella en Anderson.
Hy wilde niet met het personeel rijden,
omdat dit zou aanduiden, dat hij vrij
willig zyn onafhankeiykheid opgeofferd
had. Evenmin wilde hy Ella vragen hem
ln haar dienst te nemen, want dat zou
een krenking van zyn trots zyn. Toch
wilde hij niet weggaan, omdat hij wist,
dat er een dag zou komen, waarop Ella
hem noodig zou hebben. Hy liet zich
niet misleldeh door Wilson's vertrek.
Wilson zoü terugkeeren, want hy was
geen man om het gemakkelijk op te ga
ven. Hij zou terugkeeren, met zijn man
nen. En dan zou Ella hem noodig heb
ben.
Zoo bleef hy doelloos talmen. HIJ
bracht Yeel tyd door met het verkennen
van de rotswoningen, beklom de ladders,
die van terras naar terras reikten, kroop
door nauwe doorgangen, peinsde over het
leven, dat de Indianen geleid hadden,
vóór de blanke mannen hen kwamen
storen. Hun stad vormde een verrassend
contrast met de stad. die de blankeman
nen nu in het bassin hadden gebouwd
AüYordt vervolgd)
