V
■16
h
O
T
R-23 en zijn helpers-
Schoonhoven
Telegrammen
Verduistert tijdig!
^Plaatselijk nieuws
slaat datu wat
Ti HUUR.
Een advertentie doet't beter.
Sportnieuws
VERVROEGDE
UITGAVE
negen uur tb
De huisvronw
in vroeger tijden
iïïf
'W 'li
Binnenland
Sportnieuws
Da» in dag uit worden op het terrein ren de Haagsohe gasfabriek de aakken
.ie i Fntn Sr-himmelnnnn
De berg. die nooit verdwijnt.
MAANDAG 2 DECEMBER Ml
IN HOTELS ENZ. OOK BOTERBONNEN
NOODIG.
Met ingang van Dinsdag 5- December
tnogen in hotels e d. geen maaltijden, sa
mengesteld met gebruikmaking van bo
ter, margarine of vet, meer aan de gas
ten mogen worden verstrekt zonder dat
daarvoor bonnen van de boter- of vet
kaar t worden Ingeleverd.
In yerband met de hoeveelheid boter
Af margarine, welke op een bon kan
worden gekocht (250 gram), verstrekken
de distributiediensten aan de genoemde
Instellingen zg. „wissel kaar ten", be
staande uit 50 wisselbonnen. Elke wis
selbon geeft recht op het koopen van
1/50 rantsoenen boter of margarine (5
gram). Deze wisselbonnen mogen, even
als is bepaald met betrekking tot dè wis-
selbonnen voor brood, vleeech en kaas,
uitsluitend gebruikt worden in hotels,
restaurants e i De distr'ibutiediensten
stellen deze wisselbonkaarten van heden
af in beperkte hoeveel verkrijgbaar voor
hotels, restaurants e.d. In afwijking van
de voor wisselbonnen voor brood, vleesch
ep kaas geldende regeling kunnen voorts
ook particulieren tegen inwisseling van
bonnen der boter- of vetkaart wissel
bonnen bij de diJtrUxitiediensten ver
krijgen, hetgeen vooral van belang is
voor hen, die regelmatig maaltijden
buitenshuis gebruiken. De wisselbonnen
hebben een onbeperkte geldigheidsduur.
Teneinde te vcprkomen, dat zij, dis een
bon van de boter kaart of van de vet--
kaart inruilen voor wisselbonnen, niet
zouden beschikken over een bon voor het
aanschaffen van boter of margarine voor
huishoudelijk gebruik, kan gedurende de
eerstvolgende distributieperiode (Zaterdag
30 November tot en met Vrijdag 8 De
cember) niet slechts de voor die penode
geldig verklaarde bon 10, doch desge-
wenscht ook reeds bon 20 bij de plaatse
lijke distributiediensten en met ingang
van Dinsdag 3 December bij de* hotels,
restaurants, café's, e.d. worden inge
ruild voor wisselbonnen. Dit komt er dus
op neer, dat bon 20 van Dinsdag 3 De
cember af desgewenecht reeds gebruikt
kan worden bij gebruik van boter of
margarine in hotels e.d. Men bedenke
echter, dat deze bon in de naaste toe
komst alsnog zal worden aangewezen
voor het koopen van genoemde artikelen
bij den winkelier.
Ten slotte wordt er de aandacht op
gevestigd, dat de voor boter, margarine,
vet, vleesch, vleeschwaren en kaas aan
gewezen bonnen ln den vervolge ook ge
durende de tweede week van hun gel
digheidsduur ln hotels, restaurants e.d.
gebruikt zullen mogen warden. Dit laat
ste geldt echter niet voor de bonnen,
welke recht geven op het koopen van
brood, gebakken eieren.
stratie van Kroatische nationalen tegui
de pol.tiek van de Kroatische Boeren
partij.
NIEUWE AARDBEVING TE BOEKAREST
BOEKAREST, 2 Dec. Boekarest is gis
teravond door een nieuwe aardbeving ge
teisterd. De bevmg werd officieus als een
van de vierd# graad gekenmerkt. Ben
reeks straten werd beschadigd.
De bewoners renden in paniek de stra
ten op, Er zijn nog geen berichten over
schade van belang binnengekomen.
VLIEGTUIG ZONDER PROPELLER EN
EXPLOSIEMOTOR.
ROME, 2 Dec. De Italiaansche record
vlieger kolonel De Bemardi, bezitter van
verschelden wereldrecords snelvliegen en
overwinnaar in de strijd om de «Schpei-
derbeker", ontving de gouden medaille
voor bijzondere luchtvaartprestaties.
De kolonel heeft de eerste geslaagde
proefvluchten ondernomen met een ge
heel nieuw type vliegtuig. Het betreft hier
een zuiver Italiaansche uitvinding, en wel
van een vliegtuig, dat zonder propeller
en eXploislemotor vliegt. Het wordt aan
gedreven door e«n sterk gecomprimeerd
vloeibaar element. Deskundigen hechten
aan het nieuwe type vliegtuig vooral
waarde voor het maken van stratosfeer-
vluchten.
Mosselen gereed voor het gebruik. Het Haagsche verkoopkantoor voor mosselen
deae geaonde Wk,*»rnlj schoon en brengt ze in zakken geheel panklaar aan
den man. (Foto Schimmelpenningh)
DE WINTERHULP-COLLECTE.
AMSTERDAM, 2 Dec. De collecte voor
de Winterhulp Nederland, welke Vrijdag
en Zaterdag in Amsterdam is gehouden,
bracht, ongeacht de stortingen op giro-
en bankrekeningen f 42.000 op, namelijk
t 25.000 van de straatcollecte en f 17.000
van de hulscollecte. Het hoogste bank
biljet, dat men in een bus vond, be
droeg f 1000.
VOORTDURENDE AANVALLEN OP
ENGELAND.
HERUJN, 2 Dec. Uit Londen wordt ge
meld, dat de Duitscne bommenwerpers
boven de ZAïidkuat brand- en brisantbom
men hebben laten vallen, terwijl het op-
ruimingswerk nog gaande was in de puin-
hoopen van de haven van Southampton
na de geconcentreerde luchtaanval, die
pas Zondagmorgen eindigde. De Duitache
bommenwerpers, aldus het bericht, ge
bruikten weer de Coventry-techniek.
Londen is in de nacht vgn Zatferdag op
Zondag tweemaal aangevallen. Ook uit
Zuid-west Engeland, Zujd-Wales, de
Midlands, Liverpool en andere deelen des
lands komen berichten over luchtaanval
len binnen. Duitsche formaties vlogen
Zondag boven de kust. Van Engelsche
zijde wordt thans toegegeven, dat ln
Southampton zware schade is aangericht.
De groote haven, zoo wo^dt hierover van
Amerikaansche zijde gemeld, was bloot
gesteld aan de hevigste luchtaanval sinds
het uitbreken van de oorlog. De langdu
rige en geconcentreerde aanval eindigde
pas ln de eerste uren van Zondagmor
gen. Talrijke brandende ruines en groote
verliezen z«n de uitwerking van deze
aanval.
BOMAANSLAGEN TE AGRAM.
Demonstratie van nationalen
tegen boeren.
BELGRADO, 1 Dec. Naar het Joegosla-
visch persagentschap Avala ber cht, zijn
Zaterdagmiddag op plaatsen in de stad
Agram bommen ontploft, zonder schade
aan te richten.
Zij waren gemunt op het verblijf van
den banus, op een plaats voor 4e woning
van den secretaris-generaal der Kroati
sche Boerenpartij, dr. KroejewitsJ en op
het huis naast dat van den plaatsver-
vangenden premier, dr. Matsjek.
piyirKoT hat hier een
WINTERHULPCOLLECTE.
De Vrijdag en Zaterdag gehouden col
lecte voor de ^interhulp heeft hier ter
stede f 316,85 opgebracht, waarander twee
bankbiljetten van f 25 en drie van f 10;
voorts waren er eenige rijksdaalders en
guldens. Dit bedrag is zonder aftrek van
de onkosten. Alle molentjes, ten getale
van 400, zijn verkocht. De rest van het
bedrag werd opgehaald bij de hulscol
lecte
SCHOOLTIJDEN GEWIJZIGD.
De lesuren van de School voor Chris
telijk Volksonderwijs zijn, ln verband met
de duisternis in de morgenuren, weder
om gewijzigd en met ingang van heden
gesteld op *s morgens van 10 tot 12.30
uur en 's middags van 2 tot 4.30 uur.
De Chr. Bewaarschool heeft ln overeen
stemming met deze uren haar schooltij
den veranderd. De uren van aanvang en
einde van de Jan Kortlandschool zijn
overeenkomstig die van de O. L School
gewijzigd.
EEN DRIFTIGE HIT.
De- hit van bakker Kuif uit Cabauw,
die dezer dagen zijn eigenaar reeds een
onaangenaam avontuur bezorgde, door
met de wagen in de Lopikerwetering te
rijden, verwekte Vrijdagmiddag opnieuw
opschudding. De bakker deed zijn ronde
langs zijn klanten en had zijn wagen
Stilstaan ln de Lopikerstraat, op de hoek
van de Lange Weistraat. Toen hi) weer
op de wagen wilde stappen, kon het
paard zijn ongeduld niet langer bedwin
gen en ging er plotseling met een vaart
je van door. De heer Kuif, d-e de teu
gels nog niet in handen had, kon niet
beter doen, dan fluks weer van de wa
gen springen en de hit stoof daarmede
de Weistraat in. Na een fiets te hebben
meegesleept en deerlijk beschadigd, reed
het voertuig de kolenwagen van den
heer Okhuijzen aan, die er echter vrij
wel onbeschadigd afkwam. Het schichti
ge paard rende daarojp aan de overzijde
van de straat de Fonteinsteeg in, die ge
lukkig te smal was voor de wagen, zoo
dat deze klem liep en ernstig werd toe
getakeld. De schok bracht het Jonge
paard tot kalmte en bakker K. kon, na,
de brooden, die ln grooten getale over
de straat verspreid lagen, opnieuw te
hebben geladen, zijn reis vervolgen. Wij
vernemen, dat hij na dit n.euwe avon
tuur het lastige paardje haastig van de
hand heeft gedaan.
EEN SERENADE.
Een geluid, waaraan we langzamer
hand ontwend zijn, klonk Zaterdagmid
dag door onze straten: TA.VJS.N.U. blies
eeh vroolijke marsch. Het corps bracht
als een hartelijke attentie aan een zij
ner leden, den heer G. Bekkenk, een se
renade aan diens ouders, het echtpaar
W. Bekkenk, wonende aan de Haven
straat. Een paar pittige nummers en een
blij „Lang zullen zij leven" verwekte
voor een oogenblik een vrooUJke stem
ming ln de buurt, waar tal van belang
stellenden de koude vergaten en zich in
een wijde kring om de muziek schaar
den.
De bij dergelijke gelegenheden ge
bruikelijke korte rondgang door de stad,
moest deze keer achterwege blijven, om
dat daartoe geen vergunning was ver-
kreegen.
TIJDELIJK ONDERWIJZER.
In verband met het ziekteverlof, ver
leend aan mej. B W. Dresselhuls, is de
heer J. v. d. Brugge benoemd tot tijdelijk
onderwijzer aan da School voor Chr.
Voikonderwlj*.
DE VERDUISTERING.
De politie heeft de laatste dagen meer
malen proces-verbaal moeten opmaken
tegen menschen, die onnoodig of op
verkeerde wijze gebruik maakten van
zaklantarens. Het komt ook nog te veel
voor, dat winkeliers, die hun deuren
niet voorzien hebben van een sleepcon-
tact of een lichtsluis, bij het openen
hunner winkeldeuren een groote baan
licht naar bulten laten vallen. Ditzelf
de is ook dikwijls het geval aan woon
huizen, waar eerst de voordeur geopend
wordt en pas dan het ganglicht ge
doofd.
„ZURE" APPELEN.
Zes groentenhandelaren, die op hun
wagens appelen vervoerden, zagen Zich
Vrijdag door "controleurs deswege be
keurd.
NACHTELIJK WANDELAAR.
In de nacht van Vrijdag op Zaterdag
heeft de politie proces-verbaal opge-
ma&lct tegen den Ingezetene R., die zon
der noodzaak 's nachts te kwart voor
twee op straat liep.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Omtrent onderstaande gevonden voor
werpen zijn Inlichtingen te bekomen aan
het Bureau van Politie:
Dasje; twee handschoenen; een paar
wantjes; identiteitskaart.
Waterstand
Schoonhoven hg. water 9.20 uur, 1.33 M,
Maastricht 30 Nov., 41.07 M., val 0.18 m!
Nieuwe Maan. Op 12.15, onder 21.lt.
Nieuwe Maan Op 9.13, onder 18 10.
Vandaag gaat de zon onder om 17 uur
30 minuten.
Opkomst morgenochtend om 0 uur 30
minuten.
Tusschen deze beide tijdstippen mag
dus nergens licht naar bulten uitstralen.
Men verduistere goed en lette op do*
tijden. 41
ningen der Bouwvereemging. Voorstel
Inzake ontruimingsternujn onbewoon
baar verklaarde woningen 128, 120 en
106. Voorstel tot herziening raadsbesluit
vaststelling exploitatievergoeding bijzon
dere scholen 1935, 1936, 1937 en 1938,
Voorstel inzake art. 13 Lager-onderwijs-
wet 1920. Vaststelling gemeente-begroo-
ting 1941 met daarbij verordening op.
centen. Benoeming lid commissie wering
schoolverzuim.
VEERTIG JAAR JACHTOPZIENER.
Noordeloos. Dinsdag 3 December zal tk
heer C. van Drenth 40 jaar jachtopzie
ner zijn. Hoewel Kees reeds de leeftijd
der ouderen bereikt heeft, neemt hij rjog
steeds met onverflauwde ambitie zijn be
trekking waar. Wij verwachten, dat hij
Dinsdag veel belangstelling zal ondervin
den. Bij de jachtgezelschappen van voor
heen en thans staat hij hoog a&ngeschrs.
ven. Ook met zijn plaatsgenooten, met
wie hij ln verband met verschillende op
drachten van gemeente en distributie in
aanraking komt, is hij vooral een goeds
be,kende.
Hoornaar. De heer J. van Kleef ge
raakte Vrijdagmorgen nabij slager
Eij keiboom te water. Met groote moeite
wist hij zich te redden.
Mej. Sagasser, kweekeling met akte
op de openbare school, heeft Woensdag
afscheid genomen van de school, in ver
band met haar benoeming te Hilversum.
Gevonden: een dameshoed en mes
ln schede. Inlichtingen bij de gemeente
politie.
Voor deze streek Is tot onderdirec
teur voor de vleeschvoorziening benoemd
de heer G. Slob Azn.
Wielrijders worden er op attent ge
maakt, dat in deze gemeente controle
zal wórden gehouden op de naleving van
de voor- en achterverlichting.
Het gemis van de autobusdienst, die
speciaal op het vervoer van schoolkin
deren naar Gorinchem was ingesteld,
doet zich voelen. Heden worden pogin
gen gedaan om deze dienst weer Inge
voerd te krijgen.
Gemeenteraad.
Jaarsveld. De gemeenteraad is voor een
openbare vergadering bijeengeroepen te
gen 3 December, voormiddags om 10 uur
ter behandeling van de volgende agen
da: Aanvulling Bouwverordening. Voor
stel kasgeldleenlng. Regeling krachtens
Afvallenbesluit. Voorstel overneming Wo-
NEDERLANDSCHE VOETBALBOND.
Onderafdeeüng Gouda.
Uitslagen van Zondag 1 December,
le klasse:
Gouda 4OKA 4
Bergambacht 1D.OHJK. 2
Overgangsklasse:
Haastrecht 2—Olympia 3
2e klasse B:
Gouda 6—Lekkerkerk 3
Se klasse A:
DJtD. 2—Moordrecht 3
scheidsr. n. opget
cokes gevUld uit den berg, die onaige w«i
VJSP. 2—Olympia 5
3e klasse B:
Dilettant 3—Moercapelle 2
3e klasse C:
Groot-Ammers 2VIP. 3 4-4
Amerst. 8.V. 3Bergambacht 2
scheidsr. n. opget
Alle niet vermelde wedstrijden werden
afgekeurd.
Het is voor on« agenten ni«t
mogelijk om zonder eenige ver
lichting ons blad te bezorgen op
alle wegen en dijken, langs sloten
en vaarten, terwijl zij ook de
woningen niet kunnen onder
scheiden, waar zij de courant
brengen. Daarom is het nood
zakelijk dat wij nog vroeger dan
thans met afdrukken beginnen
Wij kiiansn dUntongwlgj
op dB vrschi|ndaflOP
rmrtwnti»» roor dat numm**
niet laf r qannemen da*
9 PIPE BLAD.
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT hor^h» Courant
MAANDAG 2
door c. HOUBOLT.
ln d«en tijd «jn d« zorgen der huiz-
rrouw over de vraag: Iullen we
eten. wat drinken?- veel grooter dan btlv.
in de 17e eeuw, onze gouden eeuw Toen
ging de bubvrouw uit de burgerztand
alleen van hub voor zaken, haar gezin
betreffende, ln hoofdzaak marktbezoek
Voor haar genoegen ging ze zelden van
hub: ze kende geen concerten, geen co-
ETÜiüS" f106000»- *een slechte
bi) uitzondering een gastmaal. Alleen, als
er wat te labaaóen tbegraten) was met
,bare": "«rd luiselak werk een
tadje gestaakt De woning, de afgod van
bet burgergezin der 17e eeuw, mocht
zieebta voor een gedeelte ln gebruik
worden genomen. In de pronkkamer
kwam men zelden; alleen werd ze den
beapekers getoond De kinderen speelden
ba goed weer op straat; bij slecht weer
in de kerk. Ba hooge uitzondering moch
ten1 za ln dö stove spelen, een klein ver
bek naast bet woonhuis. Daar bracht
het gezin den UJd door tadens de maal-
tijden.
De overige kamers waren voor de huls
vrouw en de maert (dienstbode), om er
te werken, zoodat alles glom en blonk
Die in orde te houden, was een aanhou
dende zorg voor de vrouw des huizes.
Bij die zorg voor haar huis, had de
vrouw ook de zorg „voor de pot". Hoe-
Wel gewoonlijk vier maal per dag werd
gegeten, werd zelden meer dan één maal
gekookt. Het eten mocht slechts ln de
stove geschieden, en het koken niet ln
de eigenlijke keuken, waar veel koper
werk sierlijk glom; daarvoor diende de
«unieer, het kookhok naast de keuken.
Over het algemeen was het leven der
I7e eeuw eenvoudig, ook bij zeer gegoede
burgers. Om 8 uur des morgens, des win
ters 1 uur vroeger, werd het ontbijt in
de stove gebruikt. Nadat de maert de
tafel met een dwaal had gedekt, het
brood uit de spinde in de broodpanier
bad gelegd, sneed de vader er voor ieder
*Un deel af. Daarna ging hy vóór in het
febed, dat staande werd aangehoord. Na
«en gemeenschappelijk „Amen", dekten
vader an de soons weer het hoofd en
nam men plaats met uitzondering der
schoolgaande kinderen, die staande het
ontbijt gebruikten. De maert, de mede
aanzat, vulde de pullen voor de grooten
men haar met bier; die der kleinen met
melk. Het brood, rogge-, tarwe- of witte
brood, bij minder gegoeden dikwijls ha-
ver- of boonenbrood, belegd met boter
of kaas (zelden met belde), werd met de
handen gebroken. Vader toch alleen had
een mes, geen tafelmes, doch een, dat
hij steeds in de schede bij zich droeg.
Veelal werd bij het ontbijt ook' vlsch ge
bruikt, bij de armen schar, bij den ge
goeden burgerstand spiering of haring,
bij de aanzieniyken verschillende duur
dere soorten als paling, schol enz. Was
de maaltijd afgeloopen, dan stond men
op en ontblootten vader en zoons weer
het hoofd, om naar het dankgebed te
luisteren. Met een psalm of ander gees
telijk lied werd het samenzijn besloten.
Dan ging ieder zijns weegs; de vader
baar zijn kantoor of winkel; de kinderen
naar buiten of naar school, terwijl moe
der met de mand of tasch naar de
markt liep. Had slj veel lnkoopen, dan
nam zij de maert mee. BU haar thuis
komst moest alles vlug worden klaar ge
maakt, want om 11 uur kwamen allen
weer naar de stove voor het noenmaal,
het eigeniyke middagmaal. De maert
dekte nu de tafel met een ammelaken,
plaatste daarop de tinnen teljoren, plate
len scotelen, kroezen en lepels. Als alleen
gezeten waren en de maert de gerechten
had opgediend, vader het gebed had uit
gesproken en brood, vleesch en groenten
had uitgedeeld, ving de maaltijd aan,
waarby de kinderen veelal mochten aan
zitten, doch nooit spreken, als hun niets
gevraagd werd.
Dank zij den Leidschen hoogleeraar de
I^cluse waren in de 17e eeuw uit andere
wereldstreken hier tal van groenten en
vruchten bekend geworden, als peul
vruchten, bloemkool, savoyekool, ver
schillende appelsoorten enz. Daardoor
had de huisvrouw minder zorg voor den
pot dan voorheen. Gewoonlijk bestond
het eerste gerecht uit de potagie. als
grauwe erwten met boter en ajuin of
witte boonen met pruimen en stroop of
broodsoppe met vleeschnat of gewreven
«rwten met boter en gember. Als tweede
gerecht werd dikwyis brood met vlsch of
vleesch ojlgediend. Vaak ook at men
warmoes, een pap van meel, witte kool
en gezouten vleesch, in melk gekookt,
waarna dan garste-blomme stroopcoecken
*ls toespys kwamen.
Voor de hulsvrouw was het gemakke-
lyk, als de huisgenooten van hutspot
hielden. Van dat mengsel van gesprenckt
vleesch, andijvie, wortelen, erwten of
boonen, kon zy dan zooveel klaar ma
ken, dut er wel voor 3 of meer dagen
voldoende was. Dat spaarde het naar de
«arkt gaan er het koken in de snuiver.
Voor vele gerechten werden lepels ge
bruikt; sojteie met de vingers naar bin-
Ondank, dWrtbutt. tdch knopan. 8t. Nteojju* huldigt dreen .Uren atelregti en ,«,t da^ada lederen Nederlan-
derlander aan goad voorbaald. (Poto Pax.Holland)
nen gewerkt. Vorken waren er wel be
kend. doch zelden gebezigd, omdat de
tweetandige vorken zeer onhandig waren
By 't middagmaal had leder een dwaal,
om de vingers en den mond af te vegen.
GelUk het ontbyt werd ook het noen
maal overvloedig met bier besproeid.
Nadat het middagmaal met dankzeg
ging en gezang was geëindigd, vingen de
werkzaamheden weer aan tot 3 uur. Dan
verschenen allen weer ln de stove, nu
voor het zoogenaamde stick, een stuk
brood, gewooniyk met komijn, soms ook
met gember gekruid. By feesteiyke ge
legenheden werden er ook wei krenten
ln gebakken. Ook daarby werd bier ge
bruikt, des winters warm. Met het stick
was voor ieder de dagtaak afgeloopen,
doch de huisvrouw had met de maert
nog veel te beredderen. Er moest worden
gesponnen, gestopt en genaaid. Boven
dien was klokslag negen de tyd voor het
avondmaal. Was dit gewoonlijk eenvou
dig, brood met boter of kaas en een eitje,
in olie gebakken, niet zelden was er nog
een warm schoteltje by.
Te 10 uur luidde de rutmklok. daar
dan de stadspoorten gesloten en de ta
veernen ontruimd werden. Dan was het
bedtijd voor den burger.
MR. DR. A. BARON ROELL.
Een zeer verdienstelijk Neder
lander.
Te Haarlem is Vrydagmiddag ln de
ouderdom van 78 Jaar in zijn ambtswo
ning te Haarlem overleden de commis
saris der provincie Noord-Holland, mr.
dr. A.. baron Roëll.
Jonkheer Anthcjpie Roëll promoveerde
ln 1892 tot döSfor ln de rechtsweten
schappen. In 1898 werd hy burgemees
ter van Leeuwarden en in 1904 van Arn
hem. In Januari 1010 werd hy aange
wezen tot burgemeester van de hoofd
stad, doch reeds na vyf jaar kreeg hy
de leiding van het bestuur over de pro
vincie Noord-Holland.
In beide functies heeft baron Roëll
het land zeer belangrUke en in breede
kring gewaardeerde diensten bewezen.
BENOEMING VAN EEN GEMACHTIGDE
VOOR DE PRIJZEN.
Prijsvorming in overeenstem
ming met algemeen belang.
Het „Verordeningenblad (nr. 39) bevat
thans een besluit ln zake de benoeming
van een gemachtigde voor de pry zen.
Artikel 1 van dit besluit luidt als
volgt:
Tot regeling van de pryzen vopr alle
goederen en diensten, benevens van ver
goedingen van iedere aard, alsmede tot
handhaving van deze pryzen en vergoe
dingen wordt een gemachtigde voor de
pryzen (hierna „gemachtigde" te noe
men) aangesteld, die door den secreta
ris-generaal van Handel, Nyverheid en
Scheepvaart wordt benoemd en ontsla
gen.
De gemachtigde heeft in het bijzonder
bemoeienis met de pryzen voor alle goe
deren. van belang voor de dagehjksche
behoeftevoorziening, de huurprijzen voor
roerende en van onroerende goederen,
vervoerstarieven, gas- en electriciteits-
tarieven en renten.
Artikel 2 bepaalt:
De wetteiyke voorschriften tot rege-
lang in overeenstemming zynde prijs
vorming te verzekeren. Te dien einde
kan hy in het bijzonder algemeene
rlchtiynen voor de prysvorming vast
stellen en den ambtenaren, die door de
secretarissen-generaal met «de behande
ling van de prysaangelegenheden zyn
belast, ter zake aanwyzingen geven.
De gejnachtigde zorgt artikel 4
voor de naleving der prysvoorschriften
HU kan aan de ambtenaren, die met de
opsporing en vervolging van overtredin
gen van deze voorschriften zyn belast,
de bevelen geven .welke hy met het oog
op de handhaving van deze voorschrif
ten noodzakeiyk acht.
Artikel 5 bepaalt: De gemachtigde
wordt by de uitvoering van zyn taak by-
gestaan door een door den secretaris
generaal van Handel, Nyverheid en
Scheepvaart te benoemen commissie.
NIEUWE REGELING VAN LOON EN
SALARIS.
Verhooglng vereischt goed
keuring. j.
„Verordeningenblad-nr 39 bevat een
verordening van den Rykscommissarls
betreffende de totstandkoming van re
gelingen inzake loonen, salarissen en
andere arbeidsvoorwaarden. Hierin
wordt bepaald, dat collectieve arbeids
overeenkomsten geen bepalingen mogen
bevatten, welke een wyzlging van de loo
nen of salarissen afhankeiyk maken
van het intreden van bepaalde om
standigheden, welke niet direct de tus
schen werkgevers en werknemers be
staande verhouding raken. Komen der-
geiyke bepal.ngen voor in bestaande
collectieve arbeidsovereenkomsten, dan
treden ze buiten werking.
Nieuwe collectieve arbeidsovereenkom
sten. alsmede wyzigingen van bestaande
behoeven goedkeuring voor zooveel daar
by loon- of salaris-regelingen zyn ge
troffen, dienen verhooging van bestaan
de loonen of salarissen inhouden.
Een verhtfoging van loonen of salaris
sen behoeft ook goedkeuring als ze niet
uit een collectieve arbeidsovereenkomst
voortvloeit.
SDeze verordening is niet van toepas
sing op de arbeidsverhoudingen in over
heidsdienst noch op de huiseiyke dien-
echter ook erop letten, dat ongecontro
leerde loonsverhoogingen, welke het al
gemeen belang schaden, achterwege biy-
ven.
o.
Een toelichting.
Op deze verordening heeft de leider
van de afd. Sociale Zaken van het RUks-
commissariaat het volgende commentaar
gegeven. Hy zei o m., dat. zooals het be-
dryfsleven en de economie van een volk
door de staat xi^oet worden geleid, willen
zy aan de belangen der gemeenschap
geheel dienstbaar worden gemaakt, ook
de tot standkomlng van de loonen lei
ding van staatswege niet kan ontberen.
De verorden ng heeft dan ook de alge-
heele vryheid van de loonvorming ln ze
kere mate moeten beperken.
De verordening vervangt het tot nu
toe geldende verbod van loonsverhoo
gingen van 17 Mei. doch laat met In
achtneming van de door de prUsstyging
veranderde economische en sociale toe
standen loonsverhoogingen toe, wanneer
zy goedgekeurd worden door de Staat,
vertegenwoordigd door de ryksbemldde-?
laars.
Mede door de reeds eerder uitgevaar
digde verordening over het verbod van
loons- en salarisverlagingen heeft de
staat het thans in de hand. de ontwik
keling der loonen naar beneden en naar
boven zoo te leiden, als geëischt wordt
VOETBAL.
DE WEDSTRIJDEN VAN GISTEREN.
„Sportclub I" wint in Den
Haag van „Zwart Blauw 1"
mot< 34. Uitstekende wed
strijd van de reserves. De
weetrijd „O.N.A. III"—„Sport
club II" niet doorgegaan.
„Sportclub m"—„U.N.I.O. II"
afgekeurd.
Schoonhoven. Er ls goed nieuws, maar
ook een teleurstellend feit te vermelden
uit het „Sportclub"-kamp. Het góede
nieuws ls. dat het eerste elftal van
„Sportclub" prachtig werk heeft verricht,
door twee zeer kostbare punten uit Den
Haag mede naar de Lekstad te nemen,
die kostbaar zullen biyken te zyn ln het
verdere verloop der competitie. Toen wy
het elftal naar de Residentie zagen af
reizen, konden wy niet veel moed heb
ben op de uitslag. Immers, vyf eerste èlf-
talspelers ontbraken op het appèl Maar
aJle hulde aan de spelers, die er alles op
hebben gezet, om dit goede resultaat te
bereiken. Het elftal had. mede door de
reserves, een geheele verjongingskuur on
dergaan, en de gemiddelde leeftyd der
spelers bedroeg 21 jaar Dat moet toch
wel een duldeiyk bewys zyn. dat men het
tenslotte van Jonge spelers hebben moet.
Met enkele oude geroutineerde voetbal
lers, die de jongens aanwyzlngen kun
nen geven, ls er nog wel wat te maken
van dit elftal.
Wat in de geschiedenis van „Sport
club" gelukkig nog niet veel ls voorgeko
men, ls gisteren gepasseerd. Mede nog.
dat het derde elftal vry was, kon men
er niet in slagen elf spelers op de been
te brengen voor een tweede elftal voor
de wedstrijd in Gouda tegen „O.N.A. III".
Het gevolg was dus. dat men „O.N.A. III"
in de kou liet staan, en de Blauw-Witten
niet kwamen opdagen. Het gevolg ls dus.
de reglementaire boete en men tócb naar
Gouda moet De grootste oorzaak van dit
voorval was wel. dat het eerste elftal vijf
spelers noodlg had. Maar ondanks dat,
moeten toch de spelers bedenken, dat d*
club niet gebaat is. dat men zich nu zoó^
en dan maar eens beschikbaar stelt. Heti
wordt daardoor een hopelooze taak voorj
het bestuur.
De wedstrijd, die hier op het Sportter-j
rein was vastgesteld tusschen „SpofM
club n" en „U.N.I.O" II" van Oudewfr-j
ter. vond geen doorgang, doordat de con-|
sul het veld onbepeelbaar achtte.
Over de wedstrijd nóg het volgende:
„Zwartblauw I"—„Sportclub I%|
nog het volgende:
Het veld was door de vorst zeer hattf]
geworden en slechts vop aandringen van]
de Sportclub'-spelers. die liever niet ofiJ
verrlchterzake naar huis wilden keeféBJ
liet de scheidsrechter spelen, na «ivmww
de spelers van beide ploegen erop gewWH
zen te hebben, elkaar zooveel mogelijk te]
ontzien. ..Sportclub" stelde zieh aJal
volgt op:
Doel: S. Kok.
Achter: H. Patyn en J. Oskam.
Midden: P de Jong, A. van der Hors*
en J. van Ipenburg
Voor: H. Bouter. J. Looren de Jong, IJ
de Boer, H. van Putten en A. Oakam.
Het begin van de strijd was geheel voor,
„Sportclub". De voorhoede liet zich van
haar goede kant zien. Ternauwernood^
kon de ..Zwart-Blauw"-doelverde<Uger een
harde schuiver van den linksbinnen tol
hoekschop verwerken. Het geluk was aan
de zyde van „Zwart Blauw", toen d»
linksbuiten van ,.8portclub" even later
tegen de lat schoot Er zat een doelpunt
ln de lucht. De middenvoor plaatste zich
achter een door ruw aanvallen verkregen
vrye schop, mooi zweefde de bal voor het
doel en op zeer fraaie wyze kopte de links
binnen in (01). By een tegenaanval
van „Zwart Blatiw" loste de middenvoor
een tam schot, hetwelk de „Sportclub"- I
doelman niet vermocht te stoppen door
het feit. dat z'n uitzicht werd belemmerd.
Kort hierna volgde een tweede „Zwart
Blauw"-doelpunt, die van goed gehalte
was De linksbinnen der gastheeren kop
te n.l. uit een voorzet van rechts hartt
en onhoudbaar ln (2—1). Het nu volgen
de kwartier was voor ..Sportclub" zeer fa
taal. Eerst Jiep de linksbinnen een voor
zet van rechts in het doel, doch doordat
de scheidsrechter zich door het achter
het doel staande publiek liet beïnvloe
den. annuleerde hy dit doelpunt, onder
het motief, dat de bal met de hand zou
zUn gespeeld. Ondanks hevig protest van
den betrokken speler, die Inderdaad geen
overtreding begaan had. bleef de arbiter
bij z'n beslissing. Tot overmaat van ramp
scoorde „Zwart Blauw" na dit voorval een
doelpunt, waarby de maker ervan wel
tien meter achter de achterspelen de ba!
stond op te wachten. De scheidsrechter
kende dit doelpunt toe en wilde niet naar
de door den „Sportclub '-aahvoerder aan
gevoerde argumenten luisteren, Het spel
werd hierna van de zijde van „Sport
club" zeer nonchalant en het was maar
goed. dat spoedig de rust aanbrak.
Na de thee viel ..Sportclub" dadelljla
verwoed aan en uit een der aanvallen;
wist de rechtsbuiten de scoren (32). Dl|i
gaf nieuwe moed. De middenvoor van
„Sportclub" belastte zich met het nemen
van een hoekschop, waaruit de midden-
half op eminente wyze de gelijkmaker in
de Haagsche touwen kopte (3—3). Dll
doelpunt werd spoedig gevolgd door num
mer vier. De rechtsbinnen, die nog niet
veel gepresteerd had. passeerde eenigo
tegenstanders en wist ook de uitgeloopen
doelman nog te omspelen, waardoor da
stand op 34 werd gebracht. Er wsm
hierna nog 20 minuten te spelen, en,
„Zwart Blauw" gaf zich nog lang niet
gewonnen, doch de achterhoede van
„Sportclub" had er goed het oog op en
slechts weinig moest de „Sportclub"-
doelman. die ditmaal een betrouwbare in
druk maakte, er aan te pas komen. Toen
de scheidsrechter voor de laatste maal
floot, had „Sportclub" een verdlendt
overwinning bevochten.
113. Vlak daarby was ln het geblader-
derte een open plek, waar de zon warm
doorheen scheen Daar hij zich kil voelde
zag op een afstand van vyf voet een ca-
telslang. met zyn bek wyd open.
114. Joop had den nacht doorgebracht
De wetteiyKe voorscnruien rot rege- Doven zoo te leiden, als geeischt wordt doorheen scheen Daar hij zich kil voelde
ling van de pryzen worden door de se- door het algemeen belang, met lnacbt- na zyn slaap, wilde Frits in het zonnetje slapend op een boop dorre bladeren, aan
cretarissen-generaal, na overleg met den neming van de belangen der werkfle- gaan zitten Hy draaide zich om en lag den^voet van een dikken boom en bij het
gemachtigde, uitgevaardigd.
Volgens artikel 3 Ijeeft de gemachtig
de tot taak, een mat toet algemeen be-
mers.
Evenals de staat ongegronde loonsver
lagingen w>et verhinderen, moet J&U
nu op een warm bed van dennënaalden, aanbreker van den dag was hij opge-
waar hy weldra opnieuw insliep. Na eeni- staan en had wat lichaamsoefeningen ge-
gen tyd ontwaakte hij weer. nu doer een maakt, daar hij door de nachtlucht tot
vreemd geluld Hy ogende zijn oogen en in merg en been verkleumd wax.
