De ontwikkeling van de Krimpenerwaard
fan Rondom
Rassen
LIEFDE DER Z1ELE>
J mZÜWSBLAD VOO* ZUID-HOLLAND ÈN UTRECHT. gcfioonfcovmsrbt Coarut
VRIJDAG 30 MEI 1947
WAT ZEGT DE BILT?
Verwachting not Vrijdagavond:
Aanvankelijk zonnig weer Later toene-
n.endcLbewolking met enige kans op on
weersbuien met sterke afkoeling Matige
Oostelijke tot Zuidelijke wind.
MAANSTAND. Wassende Maan.
30 Mei: Op 13 59 onder 3 00.
31 Mei: Op 17.13.Vonder 3 14. 3
1 truni: Op 18.28. onder 3.28.
2 Junh Op 19.32, onder 3 45
3 Juni Volle Maar^,
(Vervolg van Pagina 1.)
DUITSLAND: RUSSISCH MEKKOETJE.
Do Engelse en Amerikaanse bezettings-au'-
loriteiten in Duitsland, hebben een regeling
getrofen, daardoor hun zones op economisch
gebied é'en eenheid zullen vormen. De uit
voering zal aan Duitsers worden opgedragen.
Rusland was wel bereid ook voor de Oos
telijke zone zo n regeling te treffen, maar dan
moet Engeland eerst een lening van 500 mil-
lioen gulden aan Rusland geven.
WELK LAND ZOU DAT ZIJN?
Recep Peker, de Turkse minister-president
heeft voor het parlement verklaard, dat „een
zekere vreemde mogenc^jftid" een nota had
gezonden, waarin baseê in Tuikije gevraagd
werden. Het verzoek was gedaan „met het oog
op het treffen van gemeenschappelijke verde
digingsmaatregelen' Poker zeide, dat Turkije
zich geplaatst zag tegenover wat men noemen
kon „territoriale eisen" en waakzaam moest
blijven in een gevtiTenvolle atmosfeér.
ARM FRANKRIJK.
In de loop van 1946 heeft Frankrijk
twee derde 'van zijn toch al niet grote
goudvoorraad moeten besteden voor slo
kopen in het buitenland, vooral in Ame
rika. Binnenkort staat het land daardoor
voor een volslagen gemis aan edel me
taal. Het enigp middel om hierin verbe
tering te brengen, te op het ogenblik 't
aantrekken van meer toeristen uit de
Ver. Staten, die ln Frankrijk dollars zou
den komen verteren en verder uit een
verlaging van de Amerikaanse Invoer--
rechten, waardoor meer Franse produc
ten naar de Verenigde Staten zouden
Kunnen worden uitgevoerd. t)it geldt
vooral voor wijn, likeuren, parfums, weef
sels en kaas. Tot nu toe echter verschanst
/Amerika zich* achter hoge invoerrechten.
Frankrijk zou door een eventuele crisis
ln Amerika ziyaar worden getroffen, om
dat daardoor het. aantal toeristen naar
Ei^ropa belangrijk zou afnemen.
4 RUIMTE, VOEDSEL EN TOEKOMST.
Verenigde Volken: hoop
der wereld.
Alexander 8. Bdnoglou, Éerste Secre
taris van de permanente Griekse -dele
gatie bij de Verenigde Volkeren, deelde
een schouwburg-auditorium mede, dat
Griekenland, een eerlijke behandeling
heeft gekregen van de UNO. Hij zeide dat
de kleine naties bezwaar hebben tegen
het veto-recht van de grote mogendhe
den in de Veiligheidsraad. Doch zelfs
met het veto-recht, voegde hij eraan toe,
te de UNO een &©ot succes voor cfe
wereld in het algemeen.
Beiijoglou verklaarde verder, dat de
volkeren der wereld, door een daadwer
kelijke steunverlening aan de UNO, "n
volgende oorlog kunnen voorkomen
een oorlog welke het 6h.de cfer bescha
ving zou betekenen. Hij beschreef de
UNO als „onze kans tegen volkomen
vernietiging" in het atoom-tijdperk.
„Er is ruimte, voedsel en toekomst voor
Iedereen op de wereld en iedereen kan
een redelijk deel krijgen. Het komt alle
maal neer op het vraagstuk van het
verwijderen van» misverstanden en twij
fel en het overboord werpen van be
krompen. egoïstische ldeëen. Het schijnt
zo eenvoudig, doch het te zo moeilijk ge-
weesj om dit denkbeeld binnen het be
reik van de practische politiek te bren
gen".
EEN SISSER IN FRANKRIJK.
ïn een gedeelte van onze vorige op
iate meldden wij reéd§:
De grote algemene stakirig. die het ge
hele land lam gelegd zou hebben, en die
vannacht in Frankrijk 2ou beginnen, is
met een sisser afgelopen. De 85 000 ar
beiders, die met de staking zouden be
ginnen hebben slechts van middernacht
tot tjalf één, een „symbolische demon
stratie" gehouden. Daarn» gingen zij aan
het werk.Er is een voorlopige overeen
komst getroffen, waarin bepaald wordt,
dat voor 18 Juni een regeling tot stand
moet komen. De regering schijnt ge
neigd te zijn en loonsverhoging van 8
procent toe te staan.
De bouwvakarbeiders in Orleans zijn
toch in staking gegaan.
„LICHTE GEVALLEN" WEEK
GEARRESTEERD.
De Haagse P.R.A. ia erin geslaagd een
gangsterbende van Amerikaanse afmetingen te
ontmaskeren. De „Thanspoïtaptie Den Haak'
onderdeel van de motor W.A. der N.S.B., oor
spronkelijk bedoeld om vrouwen en kinderen
uit door oorlogshandelingen bedreigde gebie
den te voeren, maakte Den Haag en omge
ving onveilig door garages af te gaan en op
de grootst mogelijke schaal auto s te vorde
ren Doch niet alleen auto's, maar ook levens
middelen. alcoholica en auto-onderdelen wa
ren van hun gading. Het aantal „gevorderde"
wagens wordt door henzelf op ruim 800 ge
schat, terwijl de waarde van de gestolen buit,
volgens giobale berekening, meer dan een
millio$n «bedraagt. Lange tijd wist men eigen
lijk weinig van deze zaak af. zodat de schul
digen deels als gewoon N.S B.-ers reeds in
\rijneid waren gesteld. Zij zijn thans opnieuw
gearresteerd. In totaal vertoeven 16 verdach
ten, Weer achter de tralies.
KERK EN SCHOOL
GEMENQD NIEUWS.
SIGAREN IN OVERVLOED.
Ook op een te Almelo gehouden bijeen-
korrtst van Twentse sigarenfabrikanten is
thans verklaard, dat er in ons lar.d momen
teel millioenen sigaren gereed liggen, waar
voor geen afname is. Behalve de gemelde
200.000 sigaren, die in Ootmarsum over zijn.
ligt «r alléén in de stad Almelo een millioen
bij de kleinindustrie en de toestapd is zo, dat
verschillende fabrikanten hun sigarenmakers
moesten ontslaan. Dit alles weet de vergade
ring San de wanverhouding in de huidige dis
tributie. Toch werd ook gelegd, dat de roker
niet te optimistisch moet zijn, daar de voor
raad tabak voor sigaren niet rooskleurig is.
Een deel van de ingekochte tabak is zo slecht
dat de- fabrikanten die zullen «wejgeren.
DUITSER SCHIET NEDERLANDER NEER.
Schandalig optreden.
De soldaat G. Jansen, in dienst bij de Kon.
Marechaussee en gedetacheerd te Beek bij
Nijmegen, vertoefde dezer dagen in de omge
ving van de Duitse douanepost van het grens
dorp Wyler. -Hij werd door 'n Duitser gesom
meerd mee naar het kantoor te gaan. J. vol
deed aan c^t verzoek, maar kreeg tijdens de
visitatie woorden ipet de Duitsers. Een van
hen greep zijn geweer en loste enige schoten
op J., die dodelijk getroffen werd. Jansen is
vader van vier kinderen.
LAATSTE BERICHTEN.
RUIM HONDERD DODEN BIJ yLIEG-
ONGEL UKKEN.
Een Amerikaans verkeersvliegtuig is kort
na de start in de straten van New-York neer
gestort. Van de 48 inzittenden konden er
slechts 10 gered worden, doch ook zij zijn
ernstig gewond.
Op het voormalige .Japanse schiereiland
Korea is een Amerikaans vliegtuig veronge
lukt waarbij 41 personen het leven verloren.
Op een vlucht naar Reykjavik is een IJs-
lands verkeersvliegtuigmet 25 inzittenden ver-
mist. Men vreest dat het verloren is. Een
groot Amerikaans militair vliegtuig is in
Alaska neergestort. Drie leden van de befhan-
ning werden gedood.
GROTE BRAND ÏN PARIJS.
Bij een grote brand in Parijs. die ontstond
in een opslagplaats van lorren is een opper
vlakte van twee en een halve vierkante kilo
meter, die geheel bebouwd was met fabrieken
en woonhuizen verwoest. Ook een fabriek van
patroonhulzen tis verloren gegaan.
NED. HERV. KERK.
Benoemd tot hulpprediker te Boskoop cand.
J. de Hars te Zeist.
Beroepen te Jaarsveld C. C. Klerkx te An-
del (N.-Br
GEBED VOOR INDONESIË.
Het moderamen van de generale synode der
Ned. Herv. Kerk heeft aan de predikanten
verzoéht om in de godsdienstoefeningen van
Zondag 1 Junf in het bijzonder in de voor
bede aandacht te willen geven apn Indonesië.
Met het oog op de moeilijke situatie, waarin
deze gebiedsdelen verkeren.
F. KR A AI JE VELD.
Capelle a.d. IJssel. In zijn woning aan de
IJsseldijk, is in den ouderdom van 63 jaar
overleden F. Kraaijveld. predikant bij de Ned
Geref. Gemeente. De overledene,v die eerst op
Jateren leeltijd tot het predikambt kwam,
diende qerst een gemeente in Zeeland. Toen-
ds. J. Kars, tijdens de bezetting werd gefusil
leerd, is" hij dezen opgevolgd. Een ernstig
hartlijden heeft een einde aan zijn werkzaam
leven gemaakt.
MARKTBER1CHTÉN.
ZWIJNDRECHT, 28 Mei. Andijvie I 45—72,
andijvie II 28—52, per 100 kg.; bloemkool IA
81—95, bloemkool I 66-^90, bloemkool II 31—
70, bloemkool III 1845. Komkommers I 96—
110, komkommers II 81—112, komkommers III
71—85, per 100 stuks; komkommers stek 54-68.
per 100 k g.; bospcc'n 70—89e peterselie 16-18,
per 100 bos; postelein 4046, prei I 1621;
prei II 12—19, rabarber 6—10. per 100 kg sel
derij 2—5, radijs 3.70—8, per 100 bos; natuur-
sla I 11—16, natuursla II 6-12 per 100 krop;
stoofsla 43—57, spinazie 9—23. per 100 kg.;
aardbeien 0.59—0.91, per doosje.
GOUDA. 29 MeL Mérkt. 34R biggen f 25—
36. 13 runderen f 450—600. 78 nuchtere kalve-,
ren vovergenomen; 26(h«lammeren f 3035; 16
brikken en geiten f 26—45; 5 honden. Handel
matig.
Kaasmarkt. Aanvoer 156 partijen le
kwal met rijksnterk f 1 501.52 2e kwal. met
rijksmerk f 1,42—1.49. extra kwaliteit tot f 156.
exclusief 8 cent toeslag Handel matig.
gebracht, bestemd voor een cantinewagen.
De postduivenvereniging „De Snelpost"
hield eon wedvlucht uit Vilvoorde, afstand
112 K.M.. De prijzen waren: 1 en 8 Jac. van
der Ham: 2 G. de Pee; 3 en 5 C. Slinger,
land; 4 en 6 C Spek; 7. en 11 J Mourik: 8
H van Housselt. 10 M. Rölloos; 12 A. Mudde:
13 B G. Geteecüs 14 R Buitelaar.
De meisjesclub .Jeugd Gloren" hield een
tentoonstelling van eigen gemaakt speelgoed.
Leuke voorwerken, die van waardeloos mate.
riaal waren vervaardigd waren uitgestald De
meisjes willen spelen en arbeiden tegelij*.
Voorts was er een aardige collectie van het
museum voor ouders en opvoeders uit Rot
terdam te bezichtigen. Na de tentoonstelling
werd een verloting gehouden.
Moercapelle. Poldervergadering,
De heren J Jansen en J. C. v. Hilten werden
herkozen als heemraden van de Binnenwegso
Poldér. De begroting 1947 werd aangenomen,
waarbij de omslag werd vastgesteld op f 22
per H.A.
Nieuwerkerk a.d. IJssel. Gunning.
Dijkgraaf en Hoogheemraden hebben het op
hoogte brengen van Schielands Hoge Zeedijk
onder Capelle a.d. IJssel, Nieuwerkerk a.d.
IJssel en Moordrecht gegund aan G. van Herk
alhier voor f 63 800.—.
•Nieuw-Lekkerland. Zondag werden in de
Ned. Herv. Kerk twee extra giften, elk van
f 10 gecollecteerd, ten behoeve van de kerk
voogdij. In -de Ned. Herv. Kerk te Kinderdijk
werd een extra gift van f 25 ontvangen voor
het klokfonds.
•»- In de vergadering van de reisverenlgthg
..Dc ZWöluwen" is gebleken, dat het aantal
leden is gestegen tot 36. De contributie, f 0 25
per week. zal tot Augustus gehandhaafd blij
ven. besloten werd om op 31 Aug. éen reis te
ondernemen naar Belgié.
HUIDVERZORGING.
Tegéh zonnebrand. stuklopen, doorzitten,
schrijnen, smetten, en ter verbetering der
huid: Purol of Purolin Dcjpr 't crème-karak
ter is PuroWn geliefd door de vrouw voor
zichzelf en de baby. lAtJv)
PLAATSELIJK NIEUWS. SCHOONHOVEN.
DE PRIJZEN IN VACA^TIEPENSIONS.
Wanneer men met vacantie gagt en tijde-
HJk zlji) tanten in een pension opslaat, dan
moet men ook weten waar men aan toe is
wat de betaling betreft. Zonder dat blijft er
een element van onbehaaglijkheid, dat het
vancantiegenocgen grondig bederven kan.
De overheid heeft hierin voorzien door een
prijsregeling voor vacantiepensions te treffen,
waarmede beide partijen, zowel pensiongast
als pensionhouder, tevreden kunnen zijn.
Een populaire uiteenzetting daarvan is in
de vorm van een vouwblad op ruime schaal
verkiyjgbaar gesteld.
BANKROVERS VOOR DE RECHTER.
Tegen de daders van de inbraken in het
Rotterdamse hoofdpostkantoor die in Januari
en Augustus 1946 gepleegd werden en waarbij
f fft.000.en f 243.000.— gestolen werd, zijn
gisteren straffen van 31/2 en 4 jaar gevange
nis geëst,. Het zijn twee bestellers, Tcgelaar
en Lutjebhuizen, die beiden een zeer vreemd
verweer voerden voor de rechtbank.
ONBESTELBAAR GOUD.
Dinsdag arriveerde in dé haven van Stock
holm het Russische stoomschip „Sestroretsk'
met o.a. 300 kg. goud aan boord bestemd voor
de Zweedse Nationale Bank. Doch toen het
schip grotendeels gelost was, had zich nog
niemand gemeld om het goud af te halep. Aan
de bank „wist men van niets". De Russische
kapitein laat het kapitale vrachtje zorgvuldig
in zijn hut bewaken.
DE BEVOLKING VAN NEDERLAND
DE VOLKSTELLINGEN VAN 1830-1930
7 Mill
4 Mill
3 M11
2 Mill
TOTAAL BEVOLKING
B30|1840| 1849| i 839| 1869| 1879|l 889| 1899|1909| 19 20| 1930|
100 000 BHI MANNEN QSSI VROUWEN
De bovenstaande |ra-
fiek behoeft weinig
toelichting Op het bo
venste deel ziet men
aangegeven hoe de lijn
van de volkstoename
steeds steiler omhoog
gaat van 2.613.487 in
woners ln 1830 tot
7 935.568 in 1930. Op de
onderste grafiek geven
de zwarte, kolommen
het aantal mannen en
de grijze het aantal
vrouwen aan. Het
vrouwenoverschot
blijft over deze 100 ja.
ren vrijwel gelijk
De cijfer* van de
grafiek gaan alechts
tot 1930. omdat er na
dien geen volkstelling
meer gehouden is
Het was geen groot, maar wel een illuster
gezelschap, dat gisterenavond in het Vereni
gingsgebouw te Krimpen a.d. IJssel de derde
en laatste causerie bijwoonde onder het mot
to: Nieuwe mogelijkheden tussen IJssel en
Lek. Ditmaal trad op it. W. F. Schut? direc
teur van het instituut voor Stad en Land
schap te Rotterdam, met het onderwerp: Van
straat tot streek. Onder de aanwezigen be
vonden zich ir. M de Bruijn, ven de rijkswa
terstaat, directie beneden rivieren, ir. Mohr-
man, van de directie der Ned. Heide Mij.,
heren C. v. d. Giessen, directeur v. d. scheeps
werven, ir. Gotsch, directeur v, d. Asphatt-
labrick, C. Pannevis, directeur van v. d. Gics«*
sen's werktuigénfabriek, burgemeester Van
Oordt, van Krimpen a.d. Lek, burgemeester
en wethouders van Lekkerkerk en diverse
leden van gemeenteraden.
Mensen zijn rare wezen*, zei ir. Schut. Zij
interesseren zich veelal meer voor de uitslGg
'van een schaakpartij of voor de schoonmaak,
dar? voor gebeurtenissen die werkelijk iets be
tekenen. Er zijn uitzonderingen, doch zij zin
ken tegenover het grote aantal andere geval
len in, 't niet. Zo was het ook met steden
bouwkundige aangelegenheden.
Als beginsel voor de stedebouwkundige ar
beid stelt spreker: bij het kleine beginnen en
als motto: plaats voor alles, maar alles opzn
plaats!
De stedebouw betreft de vorm, die zich een
samenleving kiest, geen geestelijke, maar een
uiterlijke vorm. In de Krimpenerwaard wo
nen 38.000 personen. Hoe zullen deze mensen
in de toekomst wonen qn werken? Gezocht
wordt naar een oplossing, waarbij allen be
vredigd worden.
Een veel gebruikt beeld is de samenleving
in een huis, waarin tal van gezinsfuncties
mogelijk zijn, er wordt gewoond, gewerkt, ge
speeld. Zo is voor een plaats en een stad het
landschap de woning. Daarom moet het orga
nisch opgebouwd worden.
Er moet zijn wisselwerking tussen overheid
en burgerij. Alles komt uit het leven naar bo
ven. Belanghebbenden komen met bezwaren.
Zo ontstaat er een botsing van meningen,
waaruit op de duur het goede voortkomt.
Een gemeentebestuur moet een stedebouw
kundig adviseur hebben, niet zo, dat van uit
Rotterdam de lakens worden uitgedeeld in de
Krimpenerwaard, doch dat op verzoek van
dat bestuur goede oplossingen worden ge
zocht .De stedebouwkundige wetenschap grijpt
als een knooppunt alle draden van het leven,
doch baant ze een eigen weg.
De heer Schut besprak de houding tegen
over de erfenis van vorige jaren. Er is een
geest om die te aanvaarden. Het geld is er
eenmaal voor uitgegeven, dus behoudt be
staande havens, wegen, enz. Deze redenering
strookt wonderwel met onze zuinige natuur,
maar dan is alles over 50 jaar nog net eender.
Er moet afgerekend worden met fouten uit
het verleden en gewaakt tegen nieuwe. Ze
ker, er worden nieuwe fouten gemaakt De
stedebouwkunde is nog in ontwikkeling en om
dat men niet alles definitief weet. daarom
moet men toch wel wat doen. Het botst en
bruist van verlangens die tegen elkaar in
druisen. Centraal leiden van deze levens
ambities is onvermijdelijk. Men moet zeker,
heid hebben, dat ruim overleg gepleegd jvordt
met de mensen die het aangaat.
Men moet zich rekenschap geven van: hoe
het is geworden Elk probleem in z'n histori
sche waarde aanvatten De schooljeugd leert
wel. dat in 1425 Albrecht Beyllng te Schoon
hoven levend begraven werd, maar niet hoe
de Kripipenerwaard is ontstaan. Ook de be.
staansontwikkeling ga men na.
De Krimpenerwaard bevat 18.000 H.A., waar
van 20 pCt voor agrarische doeleinden wor
den gebruikt; van de 15.000 H A., die voor
agrarisch doel worden gebezigd is 14.5000 H.A.
voor het weidebedrijf in gebruik.
Welke volksaard de bevolking heeft, worde
niet uitgepeuterd ,doch het heeft wel waarde.
De waardering voor het beleven is groter dan-
die voor het denken. De wijze, waarop iets
wordt voorgedragen, is van belang. Jan de
Bakker en de gebroeders Ledeboer kwamen uit
deze «treek Dat eigen tyRe wisselt weer met
bepaalde plaatsen. De asychologie in de stede,
bouw staat no* ln de kinderschoenen en men
mag er nog geen doorslaande betekenis aan
hechten.
Isolement vond men vroeger in de waard.
De enige brug was bij Stolwijkeraluis Er ziin
legio plannen vJ»or een brug over de IJssel,
maar ze is er nog steeds niet.
Alles op zijn plaats
Aan de hand van enkele grafische voorstel
lingen en een duidelijke kaart ging de heer
Si hut de bevolkingsontwikkeling na. Merk
waardig is dwat deze vrijwel staionnair is in al
le gemeenten van de Krimpeherwaard Wel
worden er veel kinderen geboren doch deze
moeten elder* bestaansmogelijkheden zoeken.
Allcon Krimpen a d- IJssel ga^t er ver boven
uit en groeide met 100 pet. sinds 1920 D"
plants ligt gunstig en li% de Stormpolder zijn
grote mogelijkheden.
Spr. wees op de"> betekenis van de centrale
wèg De keuze had een logische achtergrond.
Ze gaat door schrale gronden, die te ver van
de weg en dp boerderijen liggen. De weg
midendoor is voordeliger voor de boerderij.
Daar is ontwikkeling mogelijk. De landerijen
zijn dan te overz-en en er zal een beter re
sultaat verkregen worden.
Bij Krimpen moet een brug komen, doch de
Rijkswaterstaat heeft met de gekanaliseerde
IJssel nog. veel moeilijkheden. Spr. verwacht
een vaste verbinding en een stormachtige ont
wikkeling van de Stormpolder
Elke hectare Industrieterrein moet gecomple.
teerd worden door 5 hectaren voor woningen.
straten, pleinen enz
De econt/misch. techn. dienst weet welke
industrie op bepaalde plaatsen gevestigd kan
worden. Voor Krimpen a.d IJssel heeft het
Insituut een plan gemaakt, dat de gemeente
raad nog niet bereikt heeft, doch dat zorgt
voor een duidelijke structuur van straten,
openbare gebouwen op markante punten, sport-
teirein, aansluiting aan de centrale weg enz.
Ir. Schut besloot met de opmerking dat de
stedebouwkundige zich in elk opzicht zal richten
op wat er nu leeft, wat voor de toekomst aan
behoeften mag worden verwacht en wat aan-
gerechtvaardigde stromingen in»een bepaalde
plaats is te bespeuren
Na de pauze was er gelegenheid tot besnre-
king. waarvan dankbaar werd gebruik gemaakt
en waarbij burgemeester Van Oordt. van
Krimpen a.d. Lek een woord van dank richt
te tot het gemeentebestuur van Krirripen a.d.
IJssel. voor de lezingen, die met deze werden
besloten.
ZONDAGSDIENST ARTSEN KRIMPENER
WAARD.
Van Zaterdagmiddag 2 uur tot Maandag
ochtend 8 uur zijn aanwezig de artsen: H. F.
Adam te Stolwijk. Tel K 1824 327; J. N. B.
van der Grient te Bergambacht. Tel. 1825 216;
C G. A von Lindern to Krimpen a.d. Lek
Tel. K 1895 451, cn W J. Leeuwenburg te
Ouderkerk a.d. IJssel Tel K 1894 266
Bergambacht Schoonhoven. Zondags
dienstveeartsen 1 Juni veearts De
Haan Bergambacht. Telefoon 357
Bergambacht. De plaatselijke harmonie mu
ziekvereniging „Excelsior", die op het con
cours te Lekkerkerk een le prijs behaalde,
zal ter gelegenheid van dit grote succes Za
terdagavond een concert in de muziektent ge
ven.
Bergambacht. Siegfried. Op een
concours hippique dat Tweede Pinksterdag te
Dordrecht gehouden werd, behaalde de lande
lijke ruitervereniging Siegfried bij de dres-
suurproef voor viertallen met 45.05 punten de
eerste prijs. Bij de individueele dressuurproef
handicap verwierf de heer D. Bodegom met
ffloland II de derde prijs.
Gouderak. Een paard van de landbouwer
BI., dat in een moddersloot geraakte, is, na
dat men het op het droge geholpen had, dood
in de wei neergevallen. Het cadaver is naar
het abattoir te Gouda gebracht.
VROEGE AARDBEIEN
Groof-Ammers. De 'wed A. Janse plukte de
ze week reeds rijpe aardbeien van de koude
grond.
Groot-Ammers. De postduivenvereniging
„Gevleugelde Bode" Streefkerk—Groot-Am
mers hield Zaterdag een vlucht uit Vilvoorde
(Belgié), afstand 112 km. Los 12.30 uur. 1 J.
de Jong; 2 A. P. de Lange; 3 en 4 gebr. Gel
derblom: 5 G de Kovel; 6 B. Burggraaf; 7 G.
Boll; 8 W. L Schippers; 9 G Bol; 10 M L-
de Jong. Aankomst eerste duif 1.54.42 uur.
Burgemeester Aalberts sloot het samenzijn
met woorden van dank.
Haastrecht Polsbroek Oudewater.
Doktersdienst Zaterdag 31 Mei en
Zondag 1 Juni dr. Bonga te Haastecht. Tele,
foon 303.
Krimpen s-d. IJssel De collecte georgani
seerd door het Niwin-comité heeft f 286 49 oa-
DE TUIN VAN DE MILITAIREN.
De verfraaiing van het terrein rondom
de barakken nabij het Ol. van Noort-
plein, waarover wij kort geleden schre
ven, is thans zo ver gevorderd, dat de
tuin Dinsdagavond officieel kon worden
geopend. Er is vooral gedurende de laat
ste dagen hard gewerkt en gisteren is
een vrachtauto naar Drente geweest om
bomen cn struiken te halen, die aan de
tuin een apart aanzien zullen geven.
Aan de officiële opening zal een fees
telijk karakter - worden gegeven.
Nog veertig woningen.
Nog dit jaar gereed?
Zoals men weet wordt binnen veertien da
gen de aanbesteding gehouden voor het bou
wen van twintig volkswoningen ten behoeve
van de gemeente Schoonhoven. Er zijn, nu be
sprekingen gevoerd om dit bouwplan uit te
breiden. De bedoeling daarbij zou zijn om nog
qirca veertig woningen van ongeveer hetzelf
de type te doen verrijzen. In de bespreking,
die hierover reeds gevoerd is, moet het stre
ven behandeld zijn om deze veertig woningen
ongevedr gelijktijdig met de thans aan te be
steden huizen gereed te hebben, dat wil zeg
gen, voor de winter. Hoewel natuurlijk, voor
al over de datum van oplevering, nog niets
met zekerheid vast staat, is wel de toezegging
van de autoriteiten verkregen, dat de toestem
ming voor het uitbreiden: van de bouwplan
nen verstrekt zal worden.
NUT8BIOSCOOP.
Er zijn ook na de laatste oorlog weer tal
loze films verschenen, die op een of andere
wijze de grote strijd tot onderwérp hebben.
Grote gevechten op het slagveld of stille ver
zetsdaden in de bezette landen, vormden
meestal het hoofdmotief. De film, die deze
week in het Nut vertoond wordt, is ook een
oorlogsverhaal, doch van geheel ander genre
dan het hierboven omschrcvene. „Mrs. Min-
niver" laat de oorlog zien, zoals die door een
gewone Engelse familie beleefd wordt. Het Is
een menselijke geschiedenis, waarin de mooie
momenten en de vele droeve uren van een
Engels gezin, dat door de oorlog uiteen ge
rukt is, op zeer gevoelige wijze worden uit
gebeeld. De film verwierf in Amerika de
hoogste prijs voor speelfilms.
VOETBAL.
Woensdagavond speelde Schoonhoven
2 tegen DCV 2 uit Krimpen a.d. Ussel,
dat de bovenste plaats in zijn afd. bezet
had. Het be-gin was sensationeel, want
van de aftrap nam de Schoonhovense
voorhoede de bal mee en Ouweneel gaf
zijn club de leiding. DCV stelde alles in
het werk deze voorsprong ongedaan te
maken, maar de blauw.witte verdedi
ging stond pal. Na rust veranderde het
spelbeeld. Schoonhoven viel nu meer
aan. Bij een vrije schop plaatste Kers
keurig voor het doel en bij de volgende
worsteling wordt de bal ingeschoten 2.0.
Dit wordt DCV te machtig, heftig valt
het aan en het weet nu een tegenpunt
te maken- Onze stadgenoten geven ech
ter geen krimp en de uitvallen zijn steeds
gevaarlijk. Hiervan weten ze nog
een derde doelpunt -te" maken. Met 3-1
komt het einde.
Voor Zondag is er een belangrijk pro
gramma vastgesteld. Half drie speelt
Schoonhoven I tegen Ammerstol I,
waarbij het aan spanning niet zal ont
breken. De krachten liggen niet ver
uit elkaar, 's Morgens bindt het derde
elftal de strijd» aan tegen het leidende
Ammerstol II. Ook hier zullen de doel
punten duur zijn. Het tweede elftal moet
naar Lekkerkerk 2 en gezien de resulta
ten der laatste wedstrijden is er kans
op een puntje.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren; Johannes Adrianus Ebana Maria,
z. van A. J. v*p Engelen en J. A. v. Door
nen. - Getrouwd: L. J. Straver. 29 J. en G v.
d. Vliet, 23 j. - Overleden: T. Bakker, 79 j.
J TWEEDE BLAD. NIEUWSBLAD VOOR ZUID HOLLAND EN UTRECHT. Srhoonhovemtchr Courant
VRIJDAG 36 MM 1947
door JAN KIJKUIT.
Wat maken de mensen mekaar het leven
toch onnodig onaangenaam, zuchtte tante op
kijkend van de courant, die zij aan het spel
len was. Nou heb ik verleden in Cabouw ho
ren vertellen, dat de nieuwe huisjes, die ze
gingen zetten aan d» Uitweg in Jaarsveld al
lemaal al vergeven waren en nou zie ik, dat
de burgemeester nog nergens van weet. En
ze wisten het toch voor zeker te vertellen
t Wal al een hele opschudding daar, want ze
gunnen mekaar, die huizen ook niet.
Tante, die meestal niet van veel woorden
is eindigde deze lange monoloog met meewa
rig het hoofd te schudden. Zij wilde daarme
de haar mening over dit geval kenbaar ma
ken Het was voor ons' allen duidelijk genoeg.
Tante, met haar meevoelend hart voor moei
lijkheden van anderen, vond het maar treu
rig, dat er al een klein oorlogje ontstaan was
over huizen, die nog niet eens bestonden.
Maar Jod had minder menselijke, daarentegen
juridische inzichten over dit geval.
Tante, zei hij, in de eerste plaats mag ik er
de nadruk op leggen, dat uw aanduidingen
van Jaarsveld en Cabouw niet juist zijn, aan
gezien er nog slechts één gemeente, genaamd
Lopik. bestaat én in de tweede plaats is het
me niet duidelijk, waarom de inwoners van
voornoemde gemeente zich zo ongerust ma
ken want krachtens het vorderingsbesluit-
woonruimte heeft de burgemeester het recht
behuizingen toe te wijzen aan degen»n, die
daarvoor, naar zijn inzicht, het meest in aan
merking komen.
Krek wat je zegt, wierp Teun er tussen
dus de burregemeester ken die huizen wel
vergeven en dan weet jij ook wel, dat je
derbij mot zijn, wil je wat los krijgep.
Teun, zei ik op kalmerende toon, want hij
had zich nogal opgewonden, omdat hij vond.
dat Jod met zijn juristerijen tante onrecht
aandeed. Teun je moet niet denken, dat de
burgemeester van welke gemeente dan ook er
een zaakje van zal maken. Het helpt in Lopik
of ergens anders niet of „je derbij bent" zo
als jij dat noemt. Bovendien zal de burge
meester. al heeft hij dan. zoals Jod zegt, recht
woonruimte toe te wijzen, dat bijna nooit naar
eigen inzicht doen. Hij zal daarover adviezen
inwinnen en daarvoor zijn besprekingen no
dig In die besprekingen kan „je der toch
niet bij" zijn en het is dus verstandig te vol-
itaan met een schriftelijk verzoek
Dat heb ik nou geloof ik van jou nog nooit
gehoord. Jan, zei tante verbaasd, dat jij zit
aan te prijzen om briefjes naar de autoritei
ten te schrijven. Maar zoals je het nu uitlegt
kan ik wel zowat met Je meegaan.
-Jullie hebben het nou maar zo druk over
pepiertjes. phllosbfeerde Teun met een pein
zend gelaat, maar as ik het goed heb, dan
benne ze daar in Jaarsveld een mooi endjie
vooruit op andere plaatsen. Bij mijn weten zijn
ze nog nergens zover, dat je ai ruzie ken gaan
maken over nieuwe huizen.
Jod was enigzins geërgerd over de her
nieuwde aanduiding Jaarsveld en antwoordde
dan ook tamelijk scherp; Dan weet jij het
verkeerd Teun, want in Waddinxveen wordt
ook reeds gebouwd.
Teun lette er niet op en zette zijn overden
king voort. Ik zeg maar zo. dat je vandaag
de dag al blij mot zijn, wil je mekaar ken
nen versjacherijnen over nieuwe huisies. Nee
het is maar niks ze zitten op alderhande be-
roos maar pepieren in te vullen en ik zien
niet dat er wat van terecht komt.
Als afdoend wederwoord kon ik volstaan met
te wijzen op de advertentie in de Schoonho-
vensche Courant, waarin de aanbesteding van
twintig woningen in Schoonhoven werd aan
gekondigd en Jod begon snel een uitvoerige
verhandeling, waaruit eenvoudige zielen niet
veel anders konden begrijpen dan dat ln nog
meer plaatsen. Streefkerk, Stolwijk. Aiblas-
serdam, Bergambacht. Nieuw-Lekkerland. Ze
venhuizen en nog enige andere ook vergevor
derde bouwplannen bestonden.
Hoe gaat dat nou allemaal, die bouwerij
Jan? vroeg tante. Als ze nou alle papieren in
orde gebracht hebben gaan ze dan heen en
gaan ze maar raak bouwen of zoeken ze daar
nog een goed plaatsje voor uit? Ik hoorde
verleden in Cabouw ook klachten, dat die zes
tien huizen zéver weg stonden. De mensen,
die daar komen te wonen, moeten zeker vier
kilometer lopen voor ze in de kerk zijn. En
dat is rijkelijk ver. Is dat per ongeluk Jan?
Hebt u wel eens van een uitbreidingsplan
gehoord, tante? stelde ik glimlachend als we
dervraag.
Ik wel, kraaide Teun verheugd. Das zoveul
as een tekeningie waarop ze zetten waar of
dat de nieuwe huizen motte kommen en waar
of dat ze niet motten kommen.
s Inderdaad is dat een rudimentaire definitie
van bebouwingsvoorschriften samengevoegd
tot een uitbreidingsplan, leraarde Jod.
Net wat ik ok al zei, giebelde Teun. wien
de hatelijkheid, in deze woorden verscholen,
gelukkig ontging.
Nu dan, ging ik voort, zo'n uitbreidings
plan is een zeer Ingewikkelde zaak. omdat re
kening gehouden moet worden met de belan
gen en eipen van bijna alle .nwoners van een
gemeente. Daar komt nog iets bij. Zoals je
weet ben ik onlangs in Den Haag geweest en
toen heb ik minister Neher, de minister van
wederopbouw gesproken.
Hè, zei Teun en zijn mond viel open van
verbazing. Afijn het zit daar ook hartstikke
vol met ministers en,dat $oort mannen.
Enig ontzag voor de overheid zou je niet
misstaan, Teun, kon Jod niet nalaten op te
merken.
Vertel es verder over die minister, hoe
noem je hem, drong tante aan. Je hebt er
niks van gezegd, dat je bij hem op bezoek
bent geweest.
Bezoek is een groot woord tante, zei ik,
maar het komt hter op neer. dat de bewinds
man vertelde hoe het er nu ^oor staat met de
mogelijkheden voor het bouwen. Lange tijd 's
het zo geweest, dat er hoegenaamd geen ma
terialen waren voor de herbouw. Dat tekort
is nu eigenlijk overwonnen, maar er zijn an
dere bezwaren Er zijn nu te weinig bouw
vakarbeiders om de beschikbare materialen
te verwerken en er is te weinig bouwgrond
gereed om woningen op te zetten.
Das lang niet best. bedacht .Teun, terwijl
hij zijn smorrelend pijpje tot bedaien bracht.
Is dat hier in de buurt ook zo Jan, infor
meerde tante.
Wis en zeker zei ik. ln veel gevallen is het
gebrek aan geschikte bouwgrond de oorzaak
van de vertraging bij het bouwen. Als er ont
eigend moet worden voor men kan gaan bou
wen is dat een zaak, die niet in een paar da
gen geregeld is.
Jod zag een kans om zijn wijsheid over de
onteigeningsprocédure te luchten en begon.
De wet schrijft voor, dat onteigening te alge
menen nuttemaar hij werd overstemd
door Teun, die wilde weten hoe datf nu in
Lopik zo vlug voor elkaar gekomen was. Hij
had gelezen dat Lopik tot de eerste gemeen
ten in het land behoort, die gaan bouwen.
Juist Teun, zei ik, dat is wat ik tante wilde
vertellen. In Lopik was de bouwgrond aan de
Uitweg reeds eigendom van de gemeente en
bestemd voor woningbouw. De bezwaren wa
ren dus reeds bij voorbaat overwonnen.
Nou as 't dan zo is, dan snap ik nie, wat ze
legge te miere over een kilometertje meer ol
minder. Nou ben ik zo oud geworre, maar ik
kijk der nie op, vond Teun. Ze krijge daar
een durrepie apart zo'n bietje, want het
wordt een knap spul zo'n heel klussie huisies
bij mekaar en een weg der omheen.
Bovendien is de gemeente Lopik bijna 20
kilometer lang, wist Jod nog te vertellen, du»
het kan niet vermeden worden dat in zo'n
uitgestrektheid afstanden bestaan.
We werden even stil over dit wijsgerig in
zicht, totdat Teun iets te binnen schoot. Als
hij herinneringen gaat ophalen komt hij op
zijn praatstoel dus we gingen op ons gemak
zitten.
Jullie hebbe het nou over nieuwe huisies
en zo, maar das allemaal niks teugeswoordig,
begon hij. We waren het er niet mee eens,
maar we lieten het zo. Nee dan vroeger dan
beleefde je nog wel eris wat bij de bouwerij.
Weet jij het gemaal in Haastrecht te staan.
Bet, vroeg Teun.
Dat zal waar zijn, antwoordde tante, daar
staat de naam Van Nooten op.
Juist krek, da bedoel ik, voer Teun voort.
Daar hebbe ze een jaar of wat terug aan hei
metselen geweest en an het oreken en toen
vonde ze een kruik jandoedel, jenever zoge-
zeit. Ik heb toen hore verluien, dat die der
al 20 jaar inzat.
Dat is dan belegen oude 4^1are geweest
zei ik.
Jaat, zei Teun, die zich niet Van de wijs
liet brengen, maar het mot bepaald nog
ouwere klare geweest zijn. Ik zou zegge zo'n
jaar of dertig. Ik weet nog -wel, dat ze toen
daar ok an het karweie geweest zijn, want
me neef Dirk het me wel es verteld dat die
toen zijn naam nog op een mooi stuk pepier
geschreven het, dat ze gongen inmetselen.
Wat is dat nou voor onzin, vond tante.
Nee tante, zei Jod, dat behoeft geen on
waarheid te zijn. Er bestond destijds een ge
bruik om oorkonden in te metselen bij bouw
werken. maar het lijkt me niet waarschijn
lijk. dat een neef van Teun op zo'n document
zijn' handtekening geplaatst heeft
't Is welles riep Teun. 'k Weet het sekuur.
Een hoop lui hebben derlul naam der opge
schreven.
Ja het ging vroeger gemoedelijk toe bij de
bouwerij, vond tante.
Dat is nog n®g zo tante, zei ik Weet u wel
dat bij de eerste steenlegging in Lopik de ar
beiders, die geen gebakje gekregen hadden bij
de burgemeester om een extra sigaar lieten
vragen en dat ze die toen kregen?
Da's eerlijk vond Teun. leder wat van de
stokvisvellen. Maar ik ken het je sterker ver-
telle Der waren daar een troep hoge man
nen met auto's en zo en toen die an de kof
fie zatte voor het feest zogezeit toen hep der
een van de lui van het werk met de pet
rondgeweest omdat de keetjuflrouw de krul
in der haar most zette.
Jod viel bijna uit zijn stoel. Hebhen ze on
der de autoriteiten gecollecteerd voor een
permanent-wave?
Net zo zei Teun. maar die juffrouw ver
zorgt ook al het volk op zo'n werk.
Tante vond het juiste woord. Da's sociale
tijd, zei ze.
PLAATSELIJK NIEUWS.
DODELIJK ONGEVAL.
Ameide. Dinsdagmorgen werd de 79-jarige
Marinus de Bruin, door een motorrijder te
Bleskensgraaf aangereden. Na verbonden te
zijn werd hij met de melkauto van de Graaf
stroom bij zijn zoon in Ameide gebracht
Enige uren later is hij aan de gevolgen over
leden. Hij Verd juist dien dag 79 jaar.
Ameide. De wandelveren. „Op Marsch
nam 2e Pinksterdag deel aan de wandeltocht
uitgeschreven door de wandelver. „Juliana
te Gorinchem. De juioren behaalden een le
prijs met 313 punten en de senioren een 4e
P De postduivenveren „De Snclvlucht"
hield Zaterdag een wedvlucht uit Vilvoorde,
afstand 120.623 K M De uitslag was als volgt
Jac. Rietveld 1 en 10; F. Verheij 2. 9 en 11
H. Pince v. d Aa 3 en 5: A. van Gelderen 4
B. de Gans 6 en 18; Jac. Verheij 7, 12 en 17
H. Boon 8, 13 en 21; A Tukker 14 en 19: O1-
Roodhorst 15; J. van Gelderen 16 en 20. Los
12.30 uur Aankomst eerste duif 2.00.53. Laat
ste duif '2.08.07.
Het fanfarecorps „Unie' nam 2e Pink
sterdag deel aan het concours te Zeist en
behaalde daar een le prijs met 374 punten
Unie kwam uit in de afdeling Uitmuntend
heid.
Bergambacht. Coloradokever.
Dat de komende spuiting van de aard
appelvelden in deze gemeente nodig is.
blijkt wel uit het feit, dat in Bovenberg
op het land van P. v. d. D reeds een
aantal coloradokevers zijn ontdekt.
Volkstelling. Deze week ko
men cfe 33 tellers bezoek brengen aan
alle woningen in de gemeente, teneinde
het materiaal uit te reiken, dat de vol
gende week ingevuld weer moet worden
opgehaald. Gehoopt wordt, dat de in
woners hierbij alle medewerking zullen
verlenen.
De Muziekvereniging ..Excelsior"
behaalde op het concours te Lekkerkerk
een le prijs ln de 3e afdeling Harmonie
met 344 punten.
Bergambacht. Uitslag wedvlucht van
Qulvrain. 185 K M. Gelost 8 uur. Aankomst le
duif 10.14.41 uur, laatste duif 1042.58. G de
Mik 1. 4 en 6; Gcbrs van Vliet 2. 9 en 15 G.
van Wijngaarden 3; C. J. Duhen 5 en 16; G.
v. d. Berg 7, 11 en 14; B. den Toom 8 en 13;
W. de Jong 10 en 18: J. Brand 12; J te Hen-
nepe 17.
De heer A F. trapte ln het zwembad in
een spijker. De volgende dag moest genees
kundige behandeling worden ingeroepen. Het
bleek bloedvergiftiging te zijn geworden
Giessendam. Onze- dorpsgenoot de heer C
van der Giessen slaagde voor het examen als
aankomend tekenaar van de Bedrijfschool
van de N V. de Vries Robbé en Co. te Gorin
chem.
De collecte voor ereschuld en dankbaar
heid in dc Ned. Herv. Kerk heeft f 362 opge
bracht.
Een aanhangwagen geladen met gras
voor de grasdrogerij van de firma A. van
Houwelingen, geraakte los en kwam daardoor
in het water terecht. Gelukkig hadden geen
persoonlijke ongelukken daarbij plaats. Later
wist men de wagen weer op het droge te
krijgen en ook de lading werd opgevist.
Lopik. Het afscheid van den heer W. van
Joohngen als hoofd der christelijke schooien
de installatie van het nieuwe hoofd, de heer
Boender, is bepaald op Maandag 2 Juni, des
morgens te half 10.
Gorinchem. De heer G. C. Schalk, chef
ontwerper op de Constructiewerkplaatsen van
De Vries Robbé en Co. is Dinsdag gehuldigd
in verband met het feit dat hij deze dag 40
jaren op de fabriek werkzaam was. Hij werd
thuis per auto afgehaald met zijn echtgenote
en zoon en op het kantoor van de direetie
ontvangen door de heer Van Hees, die hem
in gevoelvolle bewoordingen prees om zijn
plichtsgetrouwheid. Als blijk van waardering
werd hem een gouden vulpotlood en vulpen
aangeboden door het personeel en een enve
loppe met inhoud door de directie. De heer
Schalk dankte bewogen voor deze huldeblijk
ken.
Haastrecht. Erkentelijkheid.
Zaterdagavond zal de muziekvereniging in
Concordia een gratis concert geven. Dit ge
baar dankt zijn ontstaan in het feit dat de
2000 loten tot de laatste werden verkocht. Nu
zal de muziekvereniging dit geld wederom be
steden voor aankoop van instrumenten.
Haastrecht. Oudewater, Polsbroek. Dok
tersdienst 31 Mei en 1 Juni dr Bonga. Haas
trecht, telefoon 303.
Hoog-Blokland. Het gecombineerde concert
dat de zangverenigingen uit Schelluinen, Ke-
dichem en Blokland Zaterdagavond gaven is
goed geslaagd. Een mooi programma werd
voor een groot en aandachtig publiek afge
werkt. Aanvankelijk was het de bedoeling,
dat de muziekvereniging Symphonia ook zou
concerteren, doch wegens verhindering van
enige leden is dit niet doorgegaan.
Stedoco en S.V.A. hielden Zaterdagavond
in de openbare school te Hoornaar voor de
laatste maal in dit seizoen haar clubayond,
waarbij optrad het variété-gezelschap Gérzee
uit Amsterdam waarbij de leiding in handen
was van de numorist Joh. Klaas. De school
was goed bezet. De heer D Baron opende en
sloot de bijeenkomst.
Kinderdijk. Inslag bliksem. Tij
dens een onweer dat zich de 2e Pinksterdag
ontlastte boven deze gemeente sloeg de blik
sem in bij dhr. W. van Hcugten aan den
Vecrdam. Egn begin van brand is door de bu
ren geblust.
Lexmond. Concert De muziekver
eniging „Excelsior" gaf Zaterdagavond op öe
muziektent enkele concoursnummers en een
vrij nummer ten gehore. Helaas bleek ook
de/.?' avond de jeugd weer \eel te rumnerig.
zodat' daardoor veel van hetgeen geboden werri
verloren ging. Een verqrdening, waarbij het
tijdens het spelen verbod -n zich te ver
plaatsen, zoal# deze in enkele omliggende
plaatsen geldt, zou hier waarschijnlijk ook een
goede oplossing zijn
Concours. Maandag nam de mu
ziekvereniging Excelsior deel aan het con
cours te Zetten. Men wist daar in de 2e af
deling een eerste prijs te behalen met 333
punten, hetgeen het hoogst aantal op het con
cours behaalde aantal punten bleek te zijn.
De foto toont met welk een belangstelling de
Balinezen een hanengevecht volgen
JUBILEUM M. SCHEER.
Noordeloos. Op 1 Mei j.l. was het 25 jaar
geleuen. dat de neer M. Scheer ais hoofd anp
Oe O. L School werd verbonden De oud-
lterlingen hebben een actie op touw gezet om
deze dag niet onopgemerkt voorbij te laten
gaan Zij vormden een comité teneinde de
hoofdonderwijzer een feestavond aan te bie
den. Verschillende omstandigheden weckten
echter remmend op de voorbereiding, zodat
eerst Vrijdag deze avond werd gehouden.
Vele oud-leerlingen hadden gehoor gegeven
aan de uitnodiging tot bijwoning, zodat er
een gezellige drukte heerste in de feestelijk
versierde lokalen van het schoolgebouw. Ver
der waren tegenwoordig burgemeester Scha.
kei en weth. Bikker en afgevaardigden van
de vereniging Het Groene Kruis. Volksonder
wijs enz. Toen de jubilaris werd binnenge-
De dwaze en wrede rassentheorie van Hit
ler is gelukkig opgeruimd, maar daarmede
niet het rassenvraagstuk en het rassenbe-
grip. Nu is het feit van grote verscheiden-
reid van aanleg en begaafdheid Ontegenzeg
gelijk juist, maar onjuist en noodlottig is de
onderstelling, dat een enkel bepaald ras alle
grondkrachten der ware cultuur in zich zou
verenigen.
Men moet bij de bespreking van het ras
senvraagstuk voorop stellen dat ieder afzon
derlijk ras zijn levensvatbaarheid verliest,
zodra het vergeet, hoeveel het aan andere
rassen te danken heeft, zodra het zich ver
beeldt dat zijn halfheid iets volkomens is en
de ogen sluit voor de noodzaak om zijn een
zijdigheid door samenwerking met andere
rassen aan te vullen en te vereffenen Alleen
hij, die beseft dat hij nog aanvulling ën vol
making nodig heeft, kan groeien. Ootmoed
is de deugd van dc sterken, is het be
wustzijn van nooit eindigende taken voor
eigen volmaking. Verwaandheid daarentegen
is stilstand en een ras dat zichzelf tracht wijs
te maken dat het al wat goed is uit zich zelf
heeft en dat al hej. verkeerde van buiten
komt, verkeert al in eèn zware crisis van zijn
bestaan. De samenleving heeft behoefte aan
de samenwerking van de verschillende be
schavingselementen. waarvan ieder op zich
zelf onvoldoende grondslag Zou zijn. zij heeft
nodig kracht tot daden en bespiegeling; zelf
standigheid en eerbied voor de overlevering;
tucht en bewegelijkheid; zin voor vorm en
vrijheidsdrang; individualisme en sociale on
derwerping; scherpzinnigheid en medegevoel.
Al die tegenstellingen zijn nergens in een
enkel ras verenigd, zij kunnen door weder
kerige aanvulling en samenwerking eniger
mate verelfend worden, maar wanneer de nu
aan de spits staande rassen zich houden voor
de uitsluitend bevoorrechte dragers der be
schaving, dan verliezen zij uit het oog, dat
de mensen, die onder de tegenwoordige le
vensvoorwaarden staatkundig succes hebben,
nog niet 't bewijs geleverd hebben dat zij 'ook
in staat zijn, tot het volbrengen van de maat
schappelijke en paedagogische taak binnen
de grenzen zijner beschaving en tevens zich
naar buiten openbarend. Wanneer rassen
zonder hulp en de leiding van andere zich
nog niet hebben kunnen opwerken, dan be
wijst dat met dat zij niet. geschikt zijn om
zich te ontwikkelen. Als zij wbrdén inge
schakeld in een groot veroand met andere
rassen, worden zij op deze wijze beschermd
tegen zekere gebreken van hun aangeboren
en bijzondere hoedanigheden en kunnen zich
ontwiKkeien tot voordeel van allen.
Het leidende talent is niet het enige dat
over de cultuurwaarde van de mens beslist,
er bestaat een soort van bescheiden dienst
vaardigheid, die door haar grootheid in het
kleine tot een zedelijke ma-ht in het leven
wordt. K.
leid werd hij met ^en spontaan lang zal hij
leven ontvangen.
De heer Ab. de Haas. die deze avond con.
ferencieicie, hield namens alle oud-leerlingen
een korte toesp.ak waar.n hij tot uitdrukking
bracht de grule erkentelijkheid van de oud-
leerlingen voor de heer Scheer niet alleen
voor het ondeiwijs. maar evenzeer van de op
voedende kracht die van hem uitging Als
blijk van waardering boden dé oud-leerlingen
een radio.toestel aan
Na enige zang volgde een toespraak van
burgemeeüter Schakel, die namens de gemeen
telijke overhe.d zijn gelukwensen overbracht.
Spr schatte het 'n de heer Scheer van hoge
waarde dat deze naast zijn grote onderwijs
capaciteiten in de verschillende verenigin
gen leiding wist te geven zonder daarbij zélf
op de voorgrond te treden. Spr had uit de
oude annalen van de Heerlükheid Noordeloos
de interessante bijzonderheid gevonden, dat in
die dage.-i heerste over de Heerlijkheid Noor
deloos en tevens over de Heerlijkheid Vianen.
giavin Amalia van Lippe van wie Prins
Bernhnrd afstamt
Namens de vereniging Volksonderwijs werd
nog gesproken door de heer W. Slob en na
mens Het Groene Kruis door de heer F Bos.
Hierna werden foto's van vroegere school
reisjes. oneelstukjes enz. op het witte
doek gebracht wat bij het publiek zeer in
de smaak viel Eveneens had men veel suc
ces met het spel „De Chineese schimmetjes".
Het slotnummer stelde een schoolklasse voor
dat herinneringen aan vroegere dagen deed
opleven.
Ottoland. Vanwege het waterschap „De
Overwaard' worden de vele piftten ln de we
gen in deze gemeente thans aangevuld met
grind en asphalt.
Ged. Staten hebben aan de Prov. Staten
van Zuid-Holland voorgesteld om de brug
aan het Lubbertjes gat tussen Ottoland en
Groot-Ammers aan het verkeer te onttrek
ken. Voor Gebr. Kooima zal dit een groot on
gerief veroorzaken
ReeuwUk. De hter J. Bos te Nunspeet heeft
zijn benoeming tot adjunct-commies ter ge
meente-secretarie alhier aangenomen.
73.
Roman schema door W Kerremans
„Is het waar? Is de heroel zoo genadig? Ik zou willen lo
pen, kom ln mijn armen. Maar ik weet een betere plaats voor
je. Meester, hoe heet u?"
„Roelants".
.Meester Roelants ga zitten en red me. Of neen, ga niet zit
ten want elke minuut uitstel kan de doodelijkste gevolgen heb
beri voor de afdeeling Comptabiliteit. Ga mee redder des va-
derlands".
De joviale officier nam Roelants mee naar verschillende af
deelingen en legde hem uit hoe de gang van zaken waa vast
gelopen en waar zich vragen voordeden waarop nog nlemanc.
een bevredigend antwoord had weten te vinden.
Dat uittogen was niet een eenvoudig werk en RoelanM was
telkens weer verbaasd over de omslachtige en Ingewikkelde
manier waarop deze militaire administratie func loneerde. Hi
stelde den kapitein vragen en deze keek hem dikwijs verra.
of medelijdend aan.
„Roelants", zei hij eindelijk, ..je hebt geen inzicht «Pjk
menstelling van dit onderdeel. JU denkt met civiele her^ne.,
maar je moet nog leeren met militaire hersenen te denken
Roelants", zei hij kort. „Ik heb weinig tijd en er is ook nie
veel te zeggen. Ik heb uit de stukken gezien dat jij en je melsji
het prettiger zouden vinden om bij elkaar te zijn mplaats var
epK te doen jegens het vaderland De adviezendok
ten hoe - heet le - en van dien professor helSben mil niet
ln 't minst kunnen overtuigen dat er de geringste aanlerfmi
zou zijn om je verzoek tot voorloopige vrijstelling m te Willi
£n. mtT afgewezen en het is tijdverlies daarover t
"'Stem, n begrijpt geloof ik niet dat het hier gaat om lc
ven en dood of tenminste om gezondheid of het verlies daar
van".
„Dat lees ik niet in dc bedoelde stukken. Er staat in dat het
reeds begonnen genezingsproces let wel op die woorden
vertraagd word' door je afwezigheid. Dat is alles en dat is
toch geen reden'om soldaten die nood g zijn voor de verdedi
ging van het land naar huis te laten gaan om met hun meisje
te vrijen".
Roelants kreeg zoo n weerzin tegen den zelfingenomen man
dat hij salueerde en heen ging. Maar de commandant riep hem
woedend terug;
„Je schijnt je militaire houding verleerd te hebben, anders
zou je weten dat je zoo maar niet kunt wegloopen als de com
pagniescommandant met je spreekt Dan zou je weten dat Je
te wachten hebt tot die je ontslaat. Ik zal 't op rekening stel
len van je teleurstelling en je daarom niet dadelijk straf op
leggen, maar pas op voor een volgende keer. Dank je, je kun
gaan
Roelants keerde zich op de omslachtige manier die het reg
iement voorschreef om en verliet het bureau.
Geheel ontmoedigd liet. hij zich neervallen op zijn strooznk
Wat nu te doen? Hoe moest hij dit aan Yonca berichten? Zou
deze nieuwe tegenslag haar niet weer versterken in haar ge
loof dat alles haar bleef tegenloopen. dat zij op geen geluk
mocht rekenen Welk een allerverderflijkste uitwerking zou die
brief van hem te weeg brengen. Zou 't niet beter zijn als hij
de uitslag aan den dokter schreef en dat deze de boodschap
voorzichtig overbracht aan Yonca? Neen. dan zou zij denken
dat de tijding nog ernstiger was en dat hij die niet zelf aan
haar kon doen weten. Verloven werden voorloopig niet toege
staan, anders zou hij wachten tot hij het haar zelf kon ver
tellen en om zonder verlof naar Apeldoorn te gaan was zeer
gevaarlijk. Hij zou niet alleen gestraft worden, maar vermoe
delijk overgeplaatst naar een streek vanwaar hij Yonca veel
moeilijker zou kunnen bereiken.
Een korporaal trof hem aan en nam hem mee om verschil
lende werkjes te doen, maar toen zij de soldatenkamer zouden
verlaten hoorde hij den sergeant majoor roepen:
„Roelants, dienstplichtige Roelants
Verrast en vol verwachting repte hij zich naar het compag
nie bureau Zou de kapitein zich bedacht hebben. Zou hij hem
toch al vast maar voor een paar weken, dagen desnoods, ver
lof geven?
Nu stram in de houding, groette hij den officier die, zooals
Roelants zag. met een zoogenaamde vragenlijst voor zich zat.
de lijst waarop betreffende elke soldaat vermeld staat zijn be
roep. zijn geloof, zijn politieke richting, zijn opleiding, zijn lief
hebberijen. enz.
„Roelants, ik zie hier op je lijst dat jij bent meester in de
rechten en dat je vroeger directeur van een bank waart".
„Jawel kapitein" antwoordde hij ontgoocheld.
Dan heb ik werk voor je. Gelukkig dat ik naar aanleiding
van je vraag en jeonmilitaire houding je lijst opvroeg. Ben
je bekend in Amsterdam?"
„Ja kapitein"
„Goed, prachtig. Ga jij eens naar de Prinsegracht no. 312,
daar zal je het bureau vinden van de afdeeling Comptabiliteit.
Nou Roelants, daar zitten ze zoo'n beetje en niet zoo'n klein
beetje met de handen in het haar. Ze hebben er boekhouders,
administrateurs en meer van zulke kerels, maar geen zaak
kundige in bankzaken en de juristerij. Ze zoeken naar zoo'n
iemand en het hoofd van die afdeeling. dat is kapitein Welmer,
heeft mij gevraagd dat als lk iemand kon vinden die met dat
soort zaken op de hoogte is, hem die dadelijk te zenden. Ga er
dus met de looppas heen en zeg dat lk Je gezonden heb".
