Het onafhankelijk India.
LAATSTE BERICHTEN
Hoe Jantje Kruizemunt een erfenis kreeg
"NACHTELIJKE FORTUIN BOUW
g. tnEPWgm.AU VOUR ZUID-HOLLAND en UTRECHT. Schoonhovensche Courant
fflAAlWAO AiourüürrüS TStr
WAT ZEGT DE BILT?
Verwachting tot Maandagavond:
Droojg zonnig we r met zeer hoge tem
peraturen Matige Oostelijke tot Noord-
Oostelijke wind.
MAANSTAND: Wassende Maan.
18 Augustus Op 7 44. onder 2) JB. /T
19 Augustus: Op 9 08 onder 21.32. '4.
20 Augusius- Op 19 39 onder 21 47
22 Augustus Eerste Kwartier.
ruptie: terroristen profiteurs baantjesjagers
en al die immorale en bandeloze elementen, die
In elke revolutionaire tijd overal boven ko_
men drijven.
Ik \raag u heren, wie wi'.t ge thans hel
pen? Deze mensen, of de fatsoenlijke burgers,
die wij sternen? Uw actie, hoewel ingegeven
door een edelmoedig sentiment geeft nieuwe
hoop stoutmoedigheid en energie aan de
kwaadwilligen en brengt moedeloosheid on
der de grote meerderheid. Gij weet het best.
Waar uw plicht terzake van onkreukbaarheid
ligt. doch wat gij tot dusver niet blijkt te
hebben begrepen is dat hoe tegenstrijdig het
ook moge schijnen. uW eis tot stal en van het
vuren de moord op honderden onschuldig-n
tot gevolg heeft gehad Ik bezweer u dit te
overwegen.
Indisch bloed over de Veiligheidsraad.
Waarmee wij* in principe te kampen heb
ben zijn de overblijfselen van de Japanse ideo
logie. Japanse methoden en de infectie van de
Japanse Jeer Denkt gij dat ik overdrijf, mijn
heer de voorzitter? Sta mij dan toe iemand tot
getuige te nemen tegen wie niemand bezwaar
zal maken: Sjahrir zelf! Door de Republikeinse
Voorlichtingsdienst werd in November 1948 een
brochure van Sjahrir gepubliceerd, getiteld.
Onze Strijd, waaruit mr Van Kleffens uitvoe.
fig citeerde .onder andere: ..Over het alge
meen spraken geheime Japanse genootschap
pen sterk tot onze jongeren en deze hebben
hun geest tot op zekere hoogte beïnvloed. On
bewust ondergingen zij de invloed van deze
Jepanse propaganda, hun houding en zelfs hun
gedachten waren dikwlijls ge'ijk aan die van de
japanners'
Hpb ik overdreven, mijnheer de voorzitter?
Gedurende onze politie-actie hebben wij ner
gens een bevolking aangetroffen, die brandde
van verontwaardiging over hetgeen wij deden.
Integendeel: er was overal opluchting slechts
getemperd door de vrees dat de losbandige
elementen opnieuw zouden terugkeren, indien
gij de vreselijke verantwoordelijkheid: deze
republikeinse regering te ondersteunen, oo u
reemt. Bedenk wat dit zou betekenen voor dui
tenden vredelievende inheemsen en Chinezen.
Hun bloed zal over u komen niet over ons.
REEDS DERTIG DODEN.
Sinds de wapenstilstand.
Het Nederlandse legerbericht 49 meldt: In
verschillende gebieden werden de gebruike
lijke inbreuken op de order staakt het vuren
gepleegd. Ten Westen van Buitenzorg wer
den Nederlandse patrouilles nabij Louwiüang
eveneens door groepen, bestaande uit T.N I-
aoldaten onder vuur genomen. Deze werden
met verliezen teruggeslagen. Op Midden-Java
In de sector Ambarawa. zijn enige gewapende
benden uit het door de Nederlands bezette ge_
bied verdreven. Hiebij werd enige tegenstand
«meervonden. In de omgeving van Gombong
werden bij de zuiveringsacties in one gebied,
drie gewapende Japannezen. die aan de zijde
van de T N.I. meevochten gedood
Sedert de staking der vijandelijkheden be_
dragen onze verliezen volgens tot dusver ont
vangen gegevens 29 gesneuvelden. 91 gewon
de en één vermiste.
SJARIFOEDDIN DOET BEROEP OP
ATTLEE.
fjarifoeddtn heeft Vrijdagavond een persoon,
lijk beroep gedaan op dc Britse eerste minister
Clement Attlee om de Britse steun te verkrij
gen voor het Ipdonesische verzoek aan de Vei
ligheidsraad. om arbitrage te gelasten ter re
geling van het Nederiands.lndonesisch con.
filet Hij deelde in het telegram ook nog me
de. dat hij hoopte de premier spoedig te kun
nen bezoeken.
ANTWOORD AAN SJAHRIR.
Een woordvoerder van het departement van
buitenlandse zaken in Den Haag heeft stelling
genomen tegen de verklaringen, welke Sjahrir
ln zijn eerste rede voor de Veilighe.dsraad
heeft afgelegd De nadruk werd er op gelegd,
dat reeds in het begin van deze eeuw de Indi
sche poiit.ek var Nederland er op gericht wts
het volk van Indonesië op te voeden tot vol
ledige onafhankelijkheid en dat deze politi 'K
sine •solen en met name na de capitulatie van
Japan consequent is doorgezet. Ook wees de
v/oordvoeaer er op dat aanvankelijk de re-
geri.ig vtn de republiek bereid was de over.
eenkomst van Ltnggadjatl tc ondertekenen
maar <;8t haar later door gebrek aan gezag
over de leiders van de eewapendj organisa
ties het -oer uit handen viel. Het is untjist te
bewe-en roe'* Fjahrir gedaan heeft. Hat er
een difcpu kloof zou bestaan tussen de Ne-
der'ancce en de Indonesische interpretatie van
die ove-eenko>rsi Er bestond slechts vertchil
van mer.'rg over één punt. dat van de voor
ziening in óe handhaving van orde en veilig
heid. Op dit punt kon Nederland onmogchjk
toegeven omdat de reppbl ek haar onmaent om
on het eigen territoir het gezag uit te oefenen
«momstetelijk had aangetoond. Sedert gerui
me tijd berust de werkelijke macht niet meer
bij de republikeinse regering doch bij terreur
groepen. En hiermee slaat de republiek In
scherpe tegenstelling tot de andere delen van
de archipel waar orde. rust en vrijheid heer-
NOG STEEDS STRIJD TEGEN JAPAN.
Rede van Min. Van Boetzelaer-
Ter gelegenheid van de herdenking van het
feit. dat Japan zich twee jaar geleden over
gaf. heeft rnr. W. C G H. baron van Boet-
zelaer van Oosterhout de Nederlandse Minis
ter van Buitenlandse Zaken, voor de Ame
rikaanse radioomroep een rede gehouden. Hij
teide om.:
..Het is een ironie van het lot. dat Neder
land thans twee jaar na VJ-dag. nog het
hoofd moet bieden aan de gevolgen van de
Japanse bezetting. Er beslaan aanwijzingen,
dat deze invloeden nog miilioenen personen
op Java Sumatra en Madoera verhinderen n
vrljhe.d te leven. Elementen, die gedeeltelijk
onder invloed staan van de yoormalige vijand
belemmeren op dit ogenblik de politieke en
economische vooruitgang in een deel van. dat
grote gebied waar Needrland verantwoorde
lijk is vo# vrede en orde
Terwijl de ontwikkelingen in de Indonesi
sche republiek nog reden tot grote bezorgd,
heid geven geven de beide andere staten van
du toekomstige Verenigde Staten van Indone
sië (Oost-Indonesië en West-Borncoi een voor
beeld van wat samenwerking en welwillend
heid bereikt hefcben Ik vertrouw, dat de ves-
t.ging van een souvereine en democratische
Verenigde Staten van Indonesië" overeenkom.
Stic do beginselen van de overeenkomst van
Linggadjati zal bijdragen tot het handhaven
van de vrede In het Oosten en tot de voor.
*poe,d van de bevolking ln Indonesië en daar
mee' van de gehele wereld
Eerst qp de dag waarop dit bereikt is. kun
nen wij de oorlog in het gebied Mn de Stille
Oceaan, als Werkelijk beëindigd teschouwen.
Tot aan die datum vieren wij wel fee-st. doch
met pijjj in het hart."
VORMING VAN OOST-BORNEO.
Op 26 Augustus zal de federale raad voor
Oost-Borneo worden geïnstalleerd De zelfbe.
stuurders van Koetei BÓelongan. Sambaliocng
en Gcenoengtaboer hebben op 12 Mei van dit
jaar besloten zich te verbinden in een fede
ratie voor de behartiging van bun wederzijd
se belangen op sociaal, economisch en staat
kundig gebied
BUITENLAND.
AMERIKA BESCHULDIGT ROEMENIE.
Een woordvoeder van het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken heeft de Roe
meense regering er van teschuldlgd. dat meer
dan 2000 leden van de nationale boerenpartij
die in gevangenissen en concentratiekampen
worden vgatgehouden onmenselijke mishande
lingen" te verduren hebben .die herinneren
aan de donkerste bladzijden van dictatoriale
regiems van de achterlijkste landen".
Het economische herstelplan voor
Europa.
Dit jaar eren uitvoering.
Nog steeds vergadert in de Parijs de com
missie van vertegenwoordigers van zestien
Europese landen over de samenstelling van een
uitvoeringplan voor de voorstellen van de
Amerikaanse ministers Marshall.
De Amerikaanse president Truman heeft nu
op een persconferentie verklaard dat hij op
het ogenblik niets aan de horizon zag. dat het
bijeenroepen van een speciale zitting van .het
Congres vóór Januari zou rechtvaardigen.
Deze uitlating heeft aanzienlijke teleurstel
ling teweeggebracht in kringen te Washington,
ln welke men geloofde dat de verscherping
van de laatste weken van de ecenomischc cri.
bU in Engeland en in do rest van Europa de
Amerikaanse regering ertoe zou hebben kun
nen brengen om het programma van het in
werking «tellen van het plan-Marshall te her
zien in de hoop legen de jaarwisseling nieu
we financiële hulp te kunnen verlenen De ver
klaring van de president echter toonde aan.
dat hef niet in de bedoeling lag om het plan
voor Europa's herstel vóór Januari voor het
Congres te brengen en dat daarom definitieve
goedkeuring ervan vóór Maart nog steeds on
waarschijnlijk was.
Britse en andere diplomatieke kringen in
Washington deden geen moeite om hun versla
genheid tengevolge van 's presidenten verkla
ring te verbergen en waren in het b'Jzonder
bezorgd, omdat ten eerste Truman zijn ver
klaring had afgelegd hoewel de onderstaats
secretaris voor economische zaken. Clayton,
en drie Amerikaanse ambassadeurs in Europa
vorige week Marshall de raad hadden gegeven
om een speciale ziting van het Congres bijeen
te roepen omdai dit de enige manier was.
waarop Amerika hulp aan Europa zou kunnen
verschaf/en: en ten tweede, omdat Truman.
hoewel politieke overwegingen ongetwijfeld
ook hun invloed op zijn verklaring hadden ge
oefend. door de onwrikbaarheid van zijn in
zicht en zijn voortdurende weigering om com
mentaar te leveren op de Britse crisis, had ge
toond dat de snel plaets grijpende gebeurte
nissen van de laatste weken nog geen her
ziening in zijn plannen hadden veroorzaakt.
PALESTINA.COMMISSIE IN DUITSLAND.
De subcommissie van de U N O voor Pa
lestina, d.e thans in Duitsland de Joodse ver
plaatst epersonen bezoekt, kwam in Hamburg
aan waarop een kleine afstand van het be
ruchte kamp Bergen.Belsen nog 10 a 11 000 Jo
den zijn samengepakt in barakken die voor
S S -bewakingetroepen werden gebruikt in het
verleden.
In Berlijn was aan de commissie eon memo
randum overhandigd, waarin de Joden van
deze stad vroegen om toelating van 2000 hun
ner in Palestina daar het anti-semitisme rog
zo krachtig is in Duitsland, dat zij geen nor
maal leven kunnen leiden.
VERBITTERDE STRIJD IN PALESTINA.
In het grensgebied van Tol Aviv en Haifa
duren de gevechten tussen Joden en Arabie
ren nu al sinds drie 'dagen voort.
De incidenten begonnen toen een groep
Arabieren een Joods café aanvielen. Daarna
hadaen er vecht- en schietpartijen in de ar-
menbuurten plaats waar Joden en Arabieren
samenwonen.
De illegale zender van de Haganab zeidp.
dat deze organisatie verantwoordelijk was voor
een aanslag oP een Arabisch huis Een groep
Joden waren he' huis binnen gedrongen had
der vier inwonende Aratieren -geëxecuteerd"
dcor ophanging en daarna het hyis opgeblazen.
Uit de puinhopen van het huis werden later
in het geheel elf lijken geborgen Als reden
voor deze aanslag werd door de Haganah on-
gegeven. dat het huis een centrum was voor
anti-Joodse. Arabische activiteit.
De Palestijnse regering maakte bekend dat
zij vah oordeel was dat de Joods-Arabische In
cidenten niet het gevolg waren van een ..ge
zamenlijk plan" doch op zich zelf stonden.
De geheime zender der Haganah zeide. dat
er ge enhaat testand tussen het Arabische
en Joodse volk en dat dergelijke ihcidenten
slei hts werden geprovoceerd door de .ex-
McefR van Jeruzalem" en zijn vrienden, de
grote landeigenaren.
In het geheel werden bij de incidenten van
vorige week 17 Arabieren en 11 Joden ge
dood- 40 Arabieren en 1? Joden zwaar ge.
wond.
SPOORWEGONGELUK IN PORTUGAL.
In Portugal, ongeveer 65 K M ten Noord
den van de hoofdstad Lissabon, is gisteren een
goederentrein ontspoord. Aan die goederen
trein v aren evenwel \*r volggpakte personen
wagens gehaakt en de inzittenden van die rij
tuigen kwamen terecht tussen de splinters en
wrekstukkken. De "ontsporing werd waar
schijnlijk veroorzaakt doordat een as brak
van een van de voorste goederenrijtulgen. De
gehele trein schoof daardoor ihelkaar en na het
verstommen van het gekraak steeg een luid
gekerm uit de wrakken Reddingsploegen had
den gisteravond reeds vijftig gewonden gebor
gen alsmede de lijken van 28 passagiers, die
de dood gevonden hadden aan het eind van
hun vacantie-uit6tapje.
Slechts twee dagen nadat de onafhankelijk
heid van Voor-Indië op papier een feit ge
worden is. zijn de deelstaten India (Hindoe.
sten en Pakistan) tot een gezamenlijke militaire
actie moeten ovyrgaan. Het voormalige Britsch
Indië is verdeeld in twee dominions die in de
zelfde verhouding tot Engeland staat als Ca
nada en Zuid-AfrikB.
Vrijdagnacht even voor twaalf uur werd die
nieuwe toestand uitgeroepen. Maar de twee
dominions besloegen niet geheel Brits-lndië.
Er was een grensprovincie waarin ln de af
gelopen weken v'oortdurend gevechten plaats
vonden ter beslechting van de strijdvraag, welk
gedeelte van die provincie de Pundsjah aan
elk der dominions zou worden toegewezen. Gis
ter begon nu een commissie de werkzaamhe
den in de Cundsjah om de grens vast te stel
len De bevolkingsgroepen vonden, dat zij de
commissie blijkbaar van advies moesten die
nen en zij deden dat door wederzijds bewij
zen te leveren de de onrechtvaardigheid
der eisen van de gndere partij Met andere
woorden: zij gingen elkaar te lijf en er vie
len weer enige tientallen doden. De regerin
gen van de twee nieuwe dominions vonden
het nu te bar worden en besloten troepen
naar do Pundsjah te zenden ten einde orde en
rust te herstellen. Het is voor India te ho
pen. dat die twee legers die nu in samen
werking moeten optreden zich niet zullen men
gen in de twistvraag, waardoor een complete
oorlog zou ontstaan.
Het Engelse optreden in India wordt van
linkse zijde in Nederland gaarne ten voorbeeld
gesteld aan onze regering voor haar beleid in
Indonesië. „De Engelsen hebben." zo zegt
men „India do dominionstatus geschonken en
in die toestand hebben India en Pakistan het
recht de volledige onafhankelijkheid van Enge
land te verwerven. Doe evenzo de Nederland
se regering en geef Indonesië de vrijheid die
het verlangt."
Dit advies is een miskermihg van de ge
schiedenis en met'de bovenomschreven gebeur,
tenissen voor ogen 's het ook voor Indonesië
minder aanlokkelijk. Brits-lndië is thans ge-
komert aan het eind van een strijd van tien
tallen jaren, tegen het Engelse bewind. Dade
lijk laait nu de onderlinge strijd op. waarvan
he( eind helaas nog niet te zien is. In tegen
stelling tot het Engelse bestuur in Voor-Indië
ia het juist de verdienste van het Nederlandse
gezag in Indonesië dat het steeds een vrede
lievend naast elkaar leven van de verschillen
de volksstammen heeft mogelijk gemaakt. De
onderlinge gevechten in Brits-lndië daarente
gen zijn nimmer geheel afwezig geweest al
werden zij afgewisseld met aanvallen op
Britse gezagsdragers.
SCHOONHOVEN.
CONTACT MET INDIE.
In talrijke brieven die wij uit Indië ont
vangen. lezen we telkens weer „Wij vonden het
fijn nog eens iets uit het vriendelijke Schoon
hoven. met zijn wel zeer gastvrije inwoners, te
horen".
De militairen in Indië stellen het zeer op
prijs, dat er nog steeds contact blijft bestaan
tussen Schoonhoven en hun tegenwoordige
verblijfplaats. Wij maken dan ook van deze ge.
legenheid gebruik aan de inwoners de groeten
over te brengen van alle jongens die hier kor
ter of {linger tUd verblijf gehouden hebben en
nog vaak terugdenken aan de prettige tijd hier
doorgebracht. Schoonhoven en zijn inwoners
Worden door hen niet vergeten. Laten dan
ook de Schoonhovenaren blijk geven dat ze
de jongens in Indië nog niet zijn vergeten.
Als ieder gezin op zich neemt van tijd tot tijd
aan één onzer militairen een brief te schrij
ven zouden zij dat zeer op prijs stellen. Men
kan er zeker van zijn dat men enthousiaste
brieven terug krijst Adressen kep ieder bij de
contactcommissie in de barakken bekomen.
Men verwacht daar dat velen zich zullen aan
melden om mee te helpen het reeds bestaande
contact te bewaren en te verstevigen.
EEN PLAATS VOOR PUIN.
Hier en daar wordt ln de gemeente puin ge
stort Dit is vooral het geval op het eind van
de Botersloot. bij de Stadsherberg.
Het gemeentebestuur heeft de storting voor
hel vervolg verboden en de politie is ver
zocht daarop toe te zien. Het puin bleef lang
liggen en ontsierde de omgeving. De storting
kan voor het vervolg oP de vuilnisbelt ge
schieden.
DE TOESTAND OP JAVA VOICENS Of OEEIClflE GEGEVENS
S*«tond»»ch*ndngen
D*morco*i*g*b>*d*n
0="<> l«>«ding*n d«> N*d bo»pe
Opmo-i d*r N*d*rl t>oep*n
G*b *d*n, welk* officii*! ondar
cöHtrSI* atoo
OUDERDOMSVOORZIENING.
De eerste stap tot uitvoering van de nood
wet Ouderdomsvoorziening zal hier deze week
gezet Worden De commissie «ai twee dagen
net gymnastieklokaal zitting houden voor het
uitreiken van aanvraagformulieren.
HUISVROUWEN MET VACANTIE.
Van 12—15 Augustus trokken 20 van onze
stadgenoten naar Bennekom. Het waren allen
leden van de Vrouwenbond van de Partij van
de Armeid IVfidden in de bossen bij Benekom
ligt De Bom het modern ingerichte vacan-
iieoofd van deze Vrouwenbond. Hier konden
de huismoeders enkele dagen van een rusti
ge vacantie genieten. Wandelingen, sport en
spel werden afgewisseld door lezingen en be
sprekingen. Onder leiding van mevr Ploeg
Ploeg te Utrecht kwamen zowel de grote vra
gen vnn> het wereldgebeuren naar voren als
de prcblemen waarvoor de huisvrouw zich
iedere dae weer geplaatst ziet
Versterkt en verfrist keerden de huisvrou
wen huiswaarts om in eigen gezin haar taak
weer op te rt-^men.
Van 2629 Augustus hoopt een tweede groep
van 20 vrouwen naar ..De Bom" te gaan.
AUTOBUS RAMT DRIEWIELER.
Vanmorgen vroeg w^rd oP de Haven West
zijde. ter hoogte van de Steenen Brug. een
bakfiets van de firma Van Bruinessen door
een autobus van de Twee Provinciën aangere.
den. De driewieler liep tamelijk grote schade
op en verloor een wiel
Het ongeval is vermoedelijk te wijten aan
onvoorzichtigheid van de buschauffeur. De po
litie heeft procesverbaal opgemaakt
WATERPOLO.
Vacantielocht naar Venend aal.
Zaterdag maakte S.Z. en P C. met een schare
supporters een vacantiereisje naar het natuur-
bar dte Venendaal voor een ontmoeting met
de zwetr.club V.Z.C.
Als eerste nummer werd een estafette ge
zwommen waaraan van beide verenigingen de
spelers van drie zeventallen deelnamen Na
een enfhouslastc race ging Venendaal met de
overwinning srtijden. In de hierna gespeelde
polowedstrijd tussen de adspiranten van bei
de verenigingen behaalde S.Z. en P C een 31
overwinning. Aok het tweede zevental van on
ze stadgenoten bracht de reserves van V.Z.C.
een nederlaag toe. In he treffen tussen de éér
ste zeventallen, van belang in verband met
de as promotiewedstrijden wist V.Z.C. een
41 voorsprong te verkijgen. Voordat de
scheidsrechter het einde blies, had S.Z. en P-C-
hóar achterstand verkleind tot 4-*-3.
Na afloop vond een gezellig samenzijn plaats,
waarna om 10 uur in de beste stemming, de
terugreis werd aanvaard.
Promotiewedstrijd 2e kl. K N.Z.B.
A Z.C. uit Aiphen V.Z.C. uit Venendaal en
D.Z.V. uit Delft .zijn de overige derde klas.
sers. waarmee SZ. en P.C. de strijd moet aan
binden om éen plaats in de 2e klasse. De com
petitie is ais volgt geregeld: Dinsdag 19 Aug.
as spelen A.Z.C tegen D Z V. op neutraal
terrein te Leiden. Woensdagavond a s. vindt de
ontmoeting plaats tusschen S Z. ®n P C., even
eens op onzijdig terrein te Utrecht. De win-
nuars van beide wedstrijden ontmoetten dan el
kaar op 26 Augustus. Wie uit deze laatste wed
strijd als winnaar te voorschijn komt. promo
veert nriar de 2e klasse. Gezien de grote be-
alngstelling rUden Woensdagavond extra bus
sen naar Utrecht.
„SPORTCLUB" WINT EERSTE PRIJS.
Zondag nam Sportclub deel aan de serie
wedstrijden ter gelegenheid van het jubileum
van de voetbalvereniging Oudeawter". In de
eerste ronde moesten» de blauw.witten uitko
men tegen de jubilarissen zelf die met 20 ge
klopt werden Kavelaars zorgde met een mooi
schot voor het eerste doelpunt en Van Hoof
zorgde uit een voorzet van eerstgenoemde voor
no. twee.
In de finale moesten onze stadgenoten het
opnemen tegen Haastrecht dat Montfoort met
4—1 had verslagen. Door Van Hoof. weer uit
een voorzet van Kavelaars, namen de blauw-
wiiten de leiding maar toen het einde aan
brak. was de «tand alweer gelijk
Strafschoppen moesten de beslissing bren
gen en pas na drie keer werd de strijd ten
gunste van Schoonhoven beslist.
DUIVENVLUCHT.
De P.V. De Luchtpost" hield een wedvlucht
vanuit Marbehan. Afstand 246 K M Duiven in
vrijheid 8.45 uur. Aankomst eerste duif 12 55 23
uur. laatste duif 1.41.35 uur Prijzen werden
ais veigt behaald: 1 6, 11. 16 en 26 A. Koore-
vaar: 2 J. Sterrenburg: 3. 7 en 19 C. J. S. van
Vliet; 4. 15 22 Pn 23 W. van 't Hullenaar. 5
G de Graa"f 8 H J. Saveur. 9. 17 en 24 Van
den Bergh. 10 en 26 J. G. Saveur; l2 14 en 20
D de Graaf; 13 Jac. Lensen; 18 en 21 R. Wit
stee.
PLAATSELIJK NIEUWS.
LAGERE OMSLAG
Goudcrak. De polderlasten der polder Voer-
stalblok, Middelblok en Kattendijksblok zul
len voor het dienstjaar 1047 resp. verlaagd
worden van 6.50 op 5.— van 8.op
6.— en van 9.op 6per H.A.
Prins Bernhard onthult
gedenkteken te Gorinchem
Op dezelfde plaats waar Pater Blijs in de
illegaliteit bekend als Pater Lodewijk. precies
twee jaar geleden bij een auto-ongeluk het le
ven verloor heeft Prins Bernhard Zaterdag
middag een monument onthuld. Da. Slomp
(Frits de Zwerver), namens het hoofdbestuur
van de Stichting 1940—'45 en de voorzitter van
de Bond van oud-illegalen, de heer J. Scha
kel (Jan Snor) hebben de grote verdiensten
Van Pater Lodewijk terdege doen uitkomen.
Na het spelen van Aases Tod nam burge
meester Van Rappard namen* het gemeente
bestuur van Gorinchem. met enkele woorden
het monument over Aan Prins Bernhard en
de ouders van de ontslapen^ werden enkele
Geuzenliederen aangeboden, vervaardigd door
een musicus uit Gorinchem.
DE BAKKERSSTAKING.
In verscheidene grote plaatsen van het land
hebben de bakkerspatroons zich solidair vé'r-
klaard met de actie Van hun Amsterdamse
vakbroeders I,, Den Haag en Rotterdam word»
weliswaar niet gestaakt doch in Utrecht. Den
Bosch. Tilburg en Breda wordt geen brood
gebakken. In geheel Overijsel hebben ongeveer
alle bakkers hun bedrijven gesloten. In het
Noorden des lands en in Limburg wordt nie|
gestaakt.
BOYCOT IN AMERIKA?
Det Amerikaanse zeelledenbond heeft mede.
gedeeld dat zij haar 90 000 leden advies heeft
gegven. te weigeren schepen met oorlogsmate
riaal voor de Nederlanders in Indonesië te be
mannen of te laden De leden zullen dez«
Week over dit advies stemmen.
GEEN ZUIVERING IN RUSSISCHE ZONE
Gisteren hebben de Russen per proclamatU
bekend gemaakt, dat zij aan dulzende „kleine
nazi's" in hun bezettingszone amnestie hebben
verleend. De proclamatie be\atte ook de op-
zierl-aaende mededeling, dat er in de Rus-,
sisi he zene nog steeds nazi's zijn, die openba*
re ambten bekleden.
MARKTBERICHTEN.
VARKENSFOKDAG GOUDA.
Oo Donderdag 28 Augustus zal te Gouda ctW
de Veemarkt voor de derde acthereenvolgenda
keer de jaarlijkse Varkens- en Schapenfokdag
Sehouden worden Gelet op het succes van bei«
e vorige keren belooft het ook dit jaar weee
een mooie dag te worden, daar ook nu weer.
evenals verleden jaar. de beste fokschapen
van de provinaie aanwezig zullen zijn.
Ook wat de varkens aangaat zullen ver*
schillende zeer goed* exemplaren aanwezig
zijn en van het meest gewenste foktype zat
men zich dan een goed beeld kunnen vormen.
Ondanks de beperkte varkensstapel en de iéts
mindere belangstelling voor de achapenhoudc*
rli zal Weer duidelijk uitkomen, dat er ln de
omgeving van Gouda een prim aschaap en var«
ken gefokt kan worden.
OROOT-AMMERS. 18 Aug Aan de kaas
markt waren Zaterdag aangevoerd 10 parfijem
mot te zamen 279 stuks kazen wegende 1953 kg.
Pnlzen: Extra f 1 40-#41 met rijkemerk 1st»
soort f 1.37—1.89 Han»l matig.
OUDEWATER 18 Aug Kaasmarkt. -*
Aanvoer 25 partijen. Prijzen: Rtjksmerk le
soort f 1.41—1-43 idem 2e soort f 1.38—1.4(1
Toeslag 18 cent. Handel flauw.
UTRECHT. Veemarkt. Aanvoer 2603
stuks vee w o 900 runderen. 44 graskalveren.
160 nuchtere kalveren. 638 schapen 123 v%r«
kens. 481 biggen 57 bokken en geiten.
De prijzen waren: Stieren 275425; kalfvaar-
zen 300—450; pinken 150—225: melkkoeien 400
—600; kalfkoeien 425—625; varekoeien 225—
400: graskalveren 80—140; nuchtere kalveren 20
—35. schapen 45—80: lammeren 30—48. varken»
35—85; biggen 20-35; bokken en gelten 20-60.
UTRECHT. V e 111 n g ..Utrecht en Omstre.
ken". 15 Aug Rabarber 3—6 per 100 kg.: wor
tels 5—12 per 100 bos: bloemkool 2—85: kom
kommer geel 3—16 idem groen 8—lS'/i. sla
1 60—9 00 per 100 stuks sardappeleen 8—10 an
dijvie 2 80—17.00 augurken 2—?3. bieten 3-8,
kooi groene 4 2013 00. ide mrode 4.209.00,
postelein 4—17 pronkbonen 621. slabonen 6—
66 snijbonen 4—54. spinazie zomer 5—16. uien
821 waspeen 4 8(>13 00, tomaten 1828 bra.
men 40—130 druiven blauw 4(1-160. (dem wit
210—240, pruimen 8—73 per 10 kg aardbeien
4—7 meloenen 10—90. perziken 1—39. vijgen H
—12 per 100 stuks.
LEESOEFENING.
De Belgische professor dr. R. Schockaert
van de universiteit te Leuven heeft de vol
gende aardige leezles samengesteld, die in de
nieuwe spelling geschreven grappige verras»
singen geeft.
„De moeder zei tot haar kinderen: Met al
det krakelèn en kakelen komt gij tot niets;
als straf voor uw kakeling krijgt ge geen kra»
keling.
Mijn harteken zoet. zei de vrouw uit het
hutteken, gij hebt hetzelfde litteken als uw
vader.
Bij het hanteren van het 2waard deed hij
de tafel kenteren.
Mijn gezel werd met een gesel geslagen.
Ik zal hem met geselen bedelen.
Hij liet zich adelen, maar bekwam daaw
door nadelen.
Men mag de kleineren niet kleineren.
Breng geen verandering in de provlande»
ring.
Paarden renderen meer dan runderen.
Hij deed de kantelen kantelen.
Door G. Th. ROTMAN.
105. Een poosje later werd meneer Krui
zemunt uit de kooi gehaald. Hi) was blijk
baar niet dik genoeg en moest wat bijgemest
worden Het goedje, dat ze hem te eten wil
den geven, smaakte echter zo akelig, dat hij
er geen brok van door 2'n keelgat kon krij
gen. De papoea s wisten ect)ter raad. Ter
wijl de ene overlaat Jiem stevig vasthield,
duwde de ander het voedsel met een stokje
«eovousMg naar binnen;
106. Dat ging zo twee dagen voort; de ar*
me man moest slikken, of hij wou of niet,
elk uur een halve liter. Maar 't opperhoofd
scheen zo'n trek in het malse boutje te heb
ben. dat hij onmogelijk langer wachten kon,
en de derde morgen werden onze twee arme
stakkers gebonden naar buiten geleid. Blijk
baar wilde men hen op een afgelegen plaatf
hakken en stoven of zaMlw
B NIEUWSBLAD VOO» EÜID-HOLI AND EN CTRECH"F. SchoonhoTensche Courant
MAANDAG 1» ACGTTSTTS tMT
BUUBPKAATJE
EEN SCHAT
Het gebeurd menige Jongen dat hij ergens
Ben meisje ziet en dan smoorverliefd raakt.
HU zoekt contact en als hij slaagt dan is hy de
wereld te rUk. Het meisje is knap, kan ge
zellig praten in één woord ze is een schat.
Dat woord schijft hij in zijn brieven, hU lis-
1 pelt het aan haar oor en hij herhaalt het
voor zich in de eenzaamheid. Als hij zUn
meisje eens mee mag nemen naar de ouder
lijke woning is hij trots op haar en hu wil
niet dat vader of moeder er maar iets tegen
inbrengen zullen. f De jonge liefde heeft wor
tel geschoten in zUn hart en elk rukje aan die
wortel doet pijn of maakt hem wrevelig.
Vader en moeder bekijken de zaak echter
veel nuchterder dan hun jongen. Het kan
voorkomen dat het meisje wel knap is en pra
ten kan, maarheeft ze ook handen aan
haar lijf? Is ze geschikt voor de huishouding?
Heeft ze idee in huishoudelUke bezigheden? En
(als ze boer zijn) zou het meisje moeders
plaats willen en kunnen Innemen op de boer
derij? Dat zijn allemaal vragen, die bij de ou
ders opkomen uit liefde voor hun kind. En
als ze dan merken dat het antwoord onbevre
digend moet zijn, dan komen de waarschuwin
gen De jongen verdedigt en er kunnen bot
singen. Het zijn die twisten, die het huiselUke
leven vergallen. Ouders en kinderen worden
van elkaar verwijderd. Houdt de jongen vol.
dan gebeurt één van tweeën. Het wordt een
huwelijk waarbij va^er en moeder opzij wor
den geschoven, of de jongen laat zijn verstand
werken en doet zijn ogen en eren open. Hij
maakt het af Niet omdat zUn ouders dat wil
len, méar omdat hij zelf ook wel inziet, dat
het mooie en leuke meisje niet bij l\em past.
Het is echter veel brter, dat het zover niet
komt. Daarom mUn buurpraatje met elke boe
renjongen. die aan het begin van deze weg
staat Weet je wat een schat is vriend? Een
meisje dat je kunt waarderen omdat ze flink
is Een meisje, dat handen aan haar lijf heeft
die niet verkeerd staan. Een meisje dat je wil
helpen zoveel ze kan. Een meisje dat verstan
dig is en een goed oordeel heeft over de din
gen van het dagelijks leven. Een meisje dat
weet van aanpakken en opschieten. Een meis
je dat zonder gierig te zijn, weet te sparen en
zuinig zijn. Een meisje dal zich geeft om je
het leven zo aangenaam en mooi mogelUk te
maken. Zulk een meisje is een waardevolle
schat, al zou ze ook minder spraakzaam zijn
of een beetje lelijk'. Als je haar niet gevonden
hebt. zoek haar en als je haar hebt gevonden
waardeer haar. Onbezonnen kalverliefde heeft
vaak een minder gelukkig huwelijk gemaakt
maar een verstandig begin met het vaste voor
nemen elkaar te helpen en trouw te zUn opent
de weg tot een blij huwelUksleven. Een meis
je dat hlets liever doet dan je helpen dat is,
mijh jonge vriend, een schat. Heb haar lief en
toon dat door haar bij te staan met woord én
daad. In blijken van waardering schiet de lief
de de diépste wortels.
JAN DE BOER.
GEMENGD NIEUWS.
NOG KARIGE VOORZIENING VAN
HUISHOUDELIJKE VOORWERPEN
Regering werkt ten volle mee
De productie van eenvoudige degelijke ge
bruiksgoederen. (utility goederen) die op aan
drang van de regering ter hand wordt geno
men is thans het moeilUke stadium van voor
bereiding gepasseerd en aan uitvoering toe.
Er is een begin gemaakt met keukenartikelen
huishoudelijke artikelen, dekens en andere
wollen stoffen. De fabricage van meubels is
el eerder geïntensiveerd. De productie van
haarden, kachels e.d. verkeert nog in een sta
dium van bespreking. Het directoraat van de
prijzen betoogt, dat een van de vorderingen
van het z.g. „utility-steisel" te zien is aan het
feit dat het systeem voor geweven kunstzUde
en halflinnen goederen per 1 Juli in werking
is getreden. Hier is een stelsel van plafond-
prijjen gekozen, wat inhoudt dat van 1 Octo
ber af voor 75 pCt. van de geproduceerde
hulshoudgoederen en kledingstukken bepaalde
maximum pryzen niet zullen mogen worden
•verschreden.
De fabriekanten hebben de verplichting, in
ïuli 40 procent, in Augustus 50 procent, in
September 60 procent en in de daaropvolgen
de maanden 75 procent van het bedrag van
hun omzet tegen ten hoogste de vooïgeSchre-
Vén plafondprijzen te leveren. Om enige cij
fers te noemen: gebleekte lakens- en slopen
katoen van 1.20 m. breed moet in de winkel
190 koeten een dozijn tetra luiers 11.50,
een dozijn katoenen Zakdoeken 6.— katoenen
schortenbont van 1.36 m. breed 3.10
De wollen-dekenproductie is pas begonnen:
In September zat de volle capacltèlt béféikt
worden.
Koppen en schotels, borden en bekers, zijn
nog aan punten gebonden en aanwUzing heeft
al geruime tijd niet plaats gehad.
Andere keramische artikelen als theepotten
en slakommen zijn vrU. Doch de achterstand
ln de voorziening is zo geweldig groot, dat
de artikelen de winkel uitvliegen voor ze goed
en wel in de étalage staan. Maar 85 procent
van de productie van huishoudelijk aardewerk
ven de Maastrichtse fabrieken wordt thans
„utility" vervaardigd en van de totale Neder
landse aanmaak van huihouc^elUk aardewerk
wordt ongeveer 55 procent volgens het utliity-
stelsel vervaardigd.
MINDER AMBTENAREN IN FRANKRIJK
De Franse Nationale Vergadering heeft het
Wetsvoorstel tot vermindering van het aantal
ambtenaren in civiele dienst met 409 tegen 184
stemmen goedgekeurd.
Het Franse ambtenarencorps omvat onge
veer 2 millioen personen. Volgens de nieuwe
wet zal dit aantal met 300 000 verminderd wor
den De communisten stemden tegen.
Verzorg Uw Huid!
Tegen zonnebrand, stuklopen. doorzitten,
schrunen. smetten. en ter verbetering der
huid: Purol of Purolin. Door 't crème-karakter
is Purolin geliefd bU de vrouto vodr zichzelf en
de baby. (Adv)
NEDERLANDSE GROENTEN NAAR
PUITSLAND.
Reeds geruime tijd. zoals wij reeds uitvoe
rig berichtten zyn van Nederlandse zijde
door handelskringen pogingen in het werk ge
steld om met de autoriteiten van de Ameri
kaanse en Britse zones in Duitsland een over
eenkomst te sluiten, volgens welke Nederland
groenten en aardappelen aan Duitsland zou le
veren en daardoor te zUner tijd bepaalde in
dustriële producten rou terug ontvangen Na
langdurige onderhandelingen in BerlUn bleek
geen overeenstemming mogelijk.
Onder deze omstandigheden heeft de Neder
landse hanelscombinatie zich genoozaakt ge
zien Berlijn te vèrlaten De poging om langs
deze weg de uitwisseling van goederen tussen
Nederland en Duitsland weer op gang te bren
gen moet voor het oe«nbllk als mislukt worden
beschouwd.
MIJNRAMP IN ENGELAND.
Ontploffing eist 111 offers.
Vrüdagavond is het in de William-mUn bu
Whitehaven tot een zware ontploffing geko
men. die waarschijnlijk 111 mijnwerkers het
leven heeft gekost.
De mUn. die ruim 120 jaar geleden in ge
bruik werd genomen is een van de rykste on-
derzee.mUnen van Engeland Het stadje White,
haven i» ln Noofdwest-Engeland gelegen aan
de Solway Flrth «an de kust van de Ierse zee
en telt 21JHJ0 inwoners. De mUn omvat tal van
echachten. die tot zeven kilometer onder de
zeebodem doorlopen. In een dezer onderzeese
gangen is de ontploffing geschied, waarbij 11]
van de 121 mijnwerkers van de buitenwe
reld werden afgesloten. Tien konden worden
gered.
Er daalden onmiddellijk vrijwillige reddings
ploegen af die echter geen levenstekenen
meër vernamen Zestien lUken werden tot dus
ver gevonden. Dè tpdders hebben met grote
moeilijkheden tc kampen gas en neer/allend
gesteente terwijl het zeewater begint binnen
te dringen.
In 1910 had er eveneens een ontploffing In
de Sir William Pitt.mijn plaats, die 136 do.
den eiste; in 1941 verloren 10 arbeiders er hét
leven- .V
De oorzaak van de ramp van thans Is nog
niet bekend.
ZOMERWEER HOUDT AAN.
Het KN M I ln De Bilt deelt mede: Nadat
ruim een week geleden een kle.ne .depressie
met veel reggn over ons li»nd was getrokken,
breidde zich opnieuw langzaam een hogèdruk-
gebied over de Britse eilanden in de richt r.g
van Scandinavië uit. waardoor het zonnige
weer terugkeerde en de temperaturen gelelde
lijk weer hoger werden. Het centrum van dit
hocedrukgebied bevindt zich nu over de Noord
zee en trekt maar heel langzaam verder in
Oostelijke richting.
De stabiliteit van dit maximum is zeer groot
en daar de lucht tevens droog is. komen er
over uitgestrekte eebieden bijna nergens mèer
wolken voor.
Op de Oceaan blUR de depressie-activiteit
gering en de stofingeh trekken op zo grote af
stand het vasteland van Europa voorbij, dat
verwacht kan worden dat de huidige période
met droog weer met weihlg wolken en veel
zonneschUn nog wel enige dagen zal voort
duren
Daar de hoogste luchtdrukwaarden echter
over het Oostzeésebied zullen komen fe liggen,
draait de wind in ons land steeds meer naar
het Oostèn en wordt warmere lucht aange
voerd. Dè temperaturen zullen in dé volgen
de dagèn geleidelijk ftog hoger wordèn en zelfs
bij deze hogëre max.mumtempératuren kan
tengevolge van de grote droogte van de lucht
pog vrijwel nergens onweer ontstaan. De kans
op enkele verspreide onweersbuien wordt even
wel wat grotèr.
TUCHTRECHTSPRAAK
DE VOEDSELVOORZIENING
In de maand Juni ontvingen de ambtenaren
voor de Tuchtrechtspraak voor de voedsel
voorziening 5 708 processen verbaal
De Tuchtrechters voor de Voedselvoorzie
ning deden in die periode 842 uitspraken,
waarbij voor een totaal van f 395.547 aan boe
ten werd opgelegd, ln 2.478 gevallen werden
schikkingen getroffe t tot een totaal bedrag
van 157.666. Het tc il aan opgeiegde waar
borgsommen bedroei 31 775. ln 23 gevallen
(Waarvan 15 voorwaardelijk) werd sluiting
van het bedrijf bevolen terwijl 40 ver.
gunningen (v/aarvan 1) voorwaardelijk werden
ingetrokken. 15 Personen (van wie 7 voorwaar
delijk) werden van een toewijzing uitgesloten.
DIJKBREUK IN AMSTERDAMSE HAVEN-
Vrijdagnacht is een dük doorgebroken ln de
Coenhaven aan het Noordzeekanaal bij Am
sterdam tengevolge waarvan het na een ar
beid van maanden bijna drooggelegde gedeelte
van de Coenhaven thans weer geheel onder
water «taat De Coenhaven werd bij de bevrij
ding deeriyk gehavend door de puitsers ach
tergelaten Diverse steigers en aanlegkaden
waren onijermUnd en ingenieurs achtten het
noodzakelijk het grootste gedeelte van de ha
ven droog te malen, wilde men in staat zijn
deze te repareren. Juist nu men erin ge
slaagd was het peil van het water door be
maling drie meter te verlagen. Is de tijdelijk
gelgde dUk doorgebroken, waardoor hét met
grote kracht naar binnen stromende water de
arteid van maanden heeft vernietigd Het gat
in de dijk i« ongeveer 30 meier groot. Naar
schatting zal het éen maand duren, om hét
gat te dichten waarna opnieuw mét malen kan
worden begonnen.
ZWARTE EN WITTE COLLABORATEURS.
De P.R.A. en haar wérk.
De afdeling Haarlem van de P.R A. hoopt
alle bij haar in behandeling zijnde zaken voor
1 October gereed te hebben. Wie meent dat
deze Instelling geen reden van bestaan meer
heeft slaat de plank volkomen mis Zo zal
men in de eerste plaats beginnen met de be
handeling van de zaken van ondergedokenen
en personen, die zich nog in Duitsland of elders
in het buitenland bevinden. Een speciale af
deling houdt zich bezig met de economische
collaboratie De totale omzet van de tot op he
den behandelde zaken «chat men op niét min
der dan 250 millioen lulden Men onderscheidt
hierfeU witte en zwarte collaboratie. Met de
éérst e bedoelt men normale transacties tegen
geoorloofde prijzen met de Duitser terwijl men
met zwarte collaboratie dezelfde handelingen
tegen zwarte prijzen aanduidt. Een voorbeeld
hiervan is dé vrachtrijder die voor 12' a mil
lioen guldén voor de Duitsers verreden had.
Boekhouden deed hij niet." zo vérklaarViè hij.
„we maakten de kast OPen en dan rolden ons
dc bankbiljetten teeemoet
Een speciale commissie is ingesteld om in ge
heel Noofd-Hollfend geplaagde misdrijven te
onderzoeken Zij beschikt echter over zeer va
ge signalementen en gegevens zodat haar wérk
practlsch oduitvoerbaat is Tot heden zijn de
zaken van 148 oorlogsmisdadigers behandeld,
waaronder 28 ernstige. Dc meesté gézochtè
personen bevinden zich in Duitsland ln kam
pen. Doch ooii hier is het meestal zóeken
naar een naald ip een hooiberg
Voor dit alles is veel personeel noodig doch
geleidelUk wordt de stfaf ingekrompen. De lei
ding van de P R A. is er op uit om haar me
dewerkers van hoog tot Jaag te doordringen
van het feit dat mocht de opheffing van deze
afdeling, waarvan al en'Ke tijd «prake is door
gang vinden, de dossiers zo goed mogelijk in
orde moeten zijn.
HISTORISCHE VONDSTEN.
Onder de ruines van de Ned.
Rerv. kerk te Eist,
De rijksdienst voor het oudheidkundig bo-
demonoerzock heelt in het voorjaar van 1947
van predikant en kerkvoogden van de Ned.
herv. gemeente te Eist toestemming en me
dewerking gekregen voor het doen van oud
heidkundige opgravingen irt en bU deze door
de oorlogshanaeiingen vernielde kerk. Oud
heidkundige opgravingen hadden in 1948
p.&ats in de keraen te Oosterbeek, Angerloo,
Zeihom, Re»en en Wessem. De resultaten
waren verrassend.
De opgravingen te Eist staan onder leiding
Van de ónderdirecteur van de rijksdienst voor
het oudheidkundig bodemonderzoek, dè hear
drs. P. Glazema.
Te Ëlst werden in de kerk op geringe diep
te onder de vloer zware funderingen aange
troffen, die reeds op het eerste gezicht deden
vermoeden, dat mvn hier met middeleeuwse
bouwresten te doen had. Bij dieper graven
kwamen voldoende aanwijzingen aan het licht,
dat de fundamenten niets minder waren dan
de overblijfselen van een rofnéins bouwwerk.
Dit rometnse gebouw bleek naderhand een
z.g. gallo-romeinse tempel té tijn, eén tem-
pelvotm zoals ln 1921 en 192È te Nijmegen ge
vonden werd door de stadsarchivaris Da-
niëls.
De tempel te Eist komt in deze vorm vrij
wel overeen met de Nijmeegse. Het betreft n
rechthoekig gebouw van 28 x 23 meter met
daarbinnen een cella van 15 x 13 meter. Ter
wijl naar men meent de celia tot op grote
hoogte in massief muurwerk was opgetrok
ken en opgedikt met een zaddldak, droeg 't
buitenste muurwerk een kolonnade met les
senaardaken Men krijgt dan een centraai-
bouw waarvan het middengedeelte te hoog
opgaat, terwijl de omgang een lager, open
gedeelt| hieromheen vormt De tempel te
Eist is aanmerkelijk groter dan die in Nijme
gen. Bovendien konden de NUmeegse heilig
dommen slechts ten dele ontgraven worden.
Ook kwamen behalve de zware, zandstenen
funderingen, die tot vnj grote hoogte bewaard
zUn, nog andere gegevens over de tempel aan
het licht en wel fragmenten van zandstenen
zuilen, stukken van kroonlijsten en een paar
brokken van korintische. kalkstenen kapitelen
Een grote hoeveelheid fresco leverde het be
wijs. dat de muren van het cultusgebouw
versierd waren met beschilderde stuc.
Het rood, groen, zwart en geel van deze
wandbeschilderingen is nog zo fris alsof hej
kortgeleden gemaakt werd. De fresco wordt
voornamelUk gevonden in het afbraakpuin.
dat zich binnen de tempel bevindt.
Bij verder ondersoek is gebleken, dat aan
de grote tempel te Eist een ouder cultusge
bouw voorafgaat. Dit heiligdom ligt onder de
Srote tempel. Het muurwerk is van geringe
breedte. Een groot deel van de rode mortel-
vloer van dit gebouw Is intact.
Het spreekt vanzelf, dat deze vondsten te
Eist verschillende gevolgen met zich bren
gen. Een tempel staat doorgaans niet alleen
Jloch is omgeven met een hof. waarbinnen
rich verschillende andere cultusgebouwen be
vinden. Het kan wel niet anders of deze hof
is het huidige kerkhof en het ligt dus voor
de hand dat in de naaste toekon\st ook dit.
niet meer voor begraving gebruikte kerkhof,
aan een nader onderzoek moet worden onder
worpen.
Romeina Elat wordt opgevolgd door chris
telijk Eist.
De Noord-Zuid gerichte tempel werd ver
vangen door een Oost-West gerichte kerk
Merkwaardig is nu, dat de as van de kerk
vrijwel het hart van de tempel snijdt. Deze
dispositie kan er op wijden dat de heidense
cultusplaats ook na het verdwUnèn van de
Romeinen uit deze streken, misschien in ge
bruik gebleven is en dat by de Invoering van
het christendom deze plaats diréet voor de
ére-dienst gebezigd wérd. Vermoedelijk was
de tempel, nog in behoorlUke staat zodat men
overeenkomstig het voorschrift van Paus Gre-
gorius de Grote om dé heiligdommen niet te
vernielen, maar te kerstenen, het gebouw
zonder meer voor de christelijke godsdienst
gebruiken kon. De ingang was dan aan dc
Zuidzijde. Deze gang van zaken zou geheel
in overeenstemming zijn met het verhaal.dat
de zendeling Werènfridus. hier onder het al
taar begraven is geworden. Tegen de Oost
muur van de cella werd n.l. een Vroegmiddel
eeuwse. kalkstenen doodkls* gevonden, het is
niet onmogelijk, dat deze sarcophaag het graf
is van Werènfridus. De inhoud van de dood
kist was gestoord.
Strijd tegen de droogte
Uit de Radio-programma's.
Dinsdag 19 Augustus.
HILVERSUM U 7.30 Morgengebed; 745 Clave-
cimbel. 8.15 Pluk de dag. 9.00 Lichtbaken; 930
Oude muziek: 10.00 Klein kleutertje; 10 18 Pla
no. 10.40 Voordracht. 10.50 Werken van VI.
valdl en Bach; 1130 Als de ziele luistert.. 1140
Gramofoon: 12 03 Orgel: 12 33 Lunchconcert;
12.53 Zonnewijzer. 13.15 Bockeninformatie. 1320
Concert; 13 50 K merorkest: 14 30 Ons on<;
15 00 Gramofoon. 15 30 Hongaarse muziek: 16 00
Zonnebloem 16 30 Gramofoon. 17.45 Rijk over
Zee 18 00 Volksliedoren 18.20 Sportpraatje;
18.30 Strijdkrachten 19 20 Accordeon: 19.45 Ni-
wm: 19 50 Rubriek Wederopbouw; 20 05 Actu-
ai.tei.ten 20.12 De gewone man: 20.30 Philhar-
monlsch Concert. 22 23 De van Rooyen's; 22 45
Gramofoon.
HILVERSUM II. 7.30 Gramofoon. 8.15 Morgen
klanken. 8 45 Sdiubert-programma; 915 Mor
genwijding; 9.35 Arbeidsvitaminen; 10 30 Vrouw
tot rouw. 10 35 Viool en Piano. 10 50 Kleuter,
tje luister; 11.00 R.V.U. 1130 Zang; 12 00 Lyra
Trio; 12 30 Platteland; 12 42 Orkest. 1315 Mu
sette Orkest. 13 45 Zang. 14 00 Kn.ples: 14 20
Gramofoon- 14.50 Zomer-matiné; 17 00 Frans
halfuur. 17.30 Skymasters. 18 15 Plano; 18 30
Voordracht:" 19 00 Bernard Person: 19.10 Or
kest; 19 30 Viool en «Piano; 20 05 Toespraak:
20 15 StrUkorkest; 21.15 De plaat van de luU-
teiaar 22.15 Buitenlands overzicht: 22 30 Cotfc
eert; 23.45 Gramöfon
Woensdag 20 Augustus.
HILVERSUM I 7.30 Kamermuziek; 7.45 Woorl
voor de dag; 8 15 Orgel 8 30 Orkest; 9 00 Zt»
kenbezoek; 9 30 Lichte morgenklanken; 10.31
Morgendlênst: 1100 Vioolrecital; 1145 Hawalia»
muziek. 12.00 Stafmuziekkorps. 1315 Scali.
Sextet. 14 00 Piano-reci.al- 14 30 Gramofooi.;
1530 Blaaskwariet: jfl.Oo Voor postzegelver
zamelaars; 16 15 Knapenkoor; 10 45 Voor dt,
Jeugd; 17 30 Volksherstel17.45 Metropole-Or-
kc^t: 18 30 Strijdkrachtén 19 15 CN V. Orkest,
19 30 Actueel geluid: 19.45 Gramofoon: 20-15
Omroep Orkert: 21 15 Toespraak 21.35 Zang- en
Piano-soli; 21.50 Orgelconcert. 22.45 Avonover.
der.king; 23 00 Lichte klanken
21.15 Toespraak; 21 35 ZangMen Piano-soll; 21.50
Orgelconcert; 22.45 Avonffoverdenking; 23.00
Lichte klanken.
HILVERSUM II 7 30 Gramofoon; 818 Morgen,
klanken: 8 30 Voor de hulsvrouw 9.00 Operetta
programma; 9.35 Orkest. 10 00 Morgenwijding;
10 20 Voor de vrouw; 1O.35 Piano-muziek; 11 00
Non-stop-programma; 12 00 Accordeon Orkes<;
12 35 Orgel; 13 15 Plattelands Uitzending. 13.20
Deens Dansorkest: 14 00 Voor de vrouw: J4 11
Kamerorkest: 15.00 Voor de jeugd: 15.35 Muset
te klanken 16 45 Ziekenbezoek. 1615 Vragen
slaat vrij: 1715 Instrumentale Soil; 17.45 Rijk
over Zee 18.15 Varia: 18 20 Zang: 18 45 Le
zing 19 00 Orkest, 19 30 Lezen in de Bijbel 20 05
Dingen van dc dag: 20.15 Residentie Orkest;
21 15 Hoorspel 22 05 Tango-Rumba-Orkest
22 35 Orgel; 22 45 Toespraak; 2315 Zang met
Piano: 23.25 Gramofoon.
LANDBOUW EN VEETEELT.
DE MELKPOSITIE BAART ZORGEN
Het gebrek aan veevoeder tengevolge
van ere langdurige droogte, doet zich
overal gelden. De prijzen van runderen
zijn gemiddeld met 100 gulden gedaald,
het aanbod Is enorm. Vele boeren moeten
vee opruimen om de rest van voedsel te
kUnnen voorzien.
Ook voor de komende winter staat het
er niet rooskleurig voor. De kwaliteit van
het hooi is prima, dPch de kwantiteit
laat veel te wensen over en juist dit is
van primair belang' Het graan is kort ge
bleven en dat vindt zijn terugslag weer
op de stro-voorziening. De prijzen stijgen
schrikbarend.
Grote weidedistricten ln het Westen
zijn overbezet njet vee. De nabijheid van
grote steden en het goedkope kracht
voer van voor de oorlog waren hiervan de
oorzaak. Doch de boeren zien thans het
verkeerde hiervan in en zij zullen voor
de winter hun veestappels zeker inkrim
pen. De Hollandse Maatschappij van
Landbouw heeft hen in deze richting ge
adviseerd.
Het is vanzelfsprekend, dat de melk-
voorziening in de kornet»de winter niét
royaal zal zijn. Bij de thans geldende
mekprljs kunnen vele boeren in het Wes
ten nu al niet uitkomen. Zij moeten ln
belangrijke mate voer bij kopen en de
vastgestelde melkprijs is daarop niet be
rekend Zelfs wanneer de wintermelkprljs
vijf of zes cent hoger wordt, bljjft dit be
zwaar van kracht. De regering staat hier
voor een uiterst moeilijk en ingewikkeld
vraajestuk, dat voor boeren en burgers
naar tevredenheid moet worden opgelost
J7 door W. KERREMANS.
„Ja'\ antwoordde Kees glimlachend, dat slaat op mij".
„Ik geloof dat het vermogen yiel bij u past, maar het is een
buitengewoon en nog nimmer waargenomen vermogen. Vertel
u mij eens. hebt u in de droom lang tijd gehad" om dat alles
waar te nemen?".
„Neen, heel kort. Het tafereel komt op, het Is dan heel scherp
en helder en het verdwijnt plotseling".
„Hoe hebt u in die korte tijd de voor u toch moeilijk te lezen
en te onthouden Latijnse woorden Eo goed kunnen opnemen,
dat u ze zonder haperen hier hebt kunnen herhalen?".
„Toen professor de Vries mij vroeg wat er op het papier
stónd zag ik de woorden weer duidelijk voor mij".
,Dat is een nieuwe merkwaardigheid. Zonder die afspiegeling
zoudt u ze vermoedelijk niet meer herinnerd hebben?".
„Ik had er wel een herinering aan en lk zou een deel der
wóórden wel hebben kunnen herhalen, maar niet de gehele
zinnen, zoals nu".
„Hebt gij u in de droom voorgenomen om die woorden zo
goed mogelijk te onthouden?".
.Neen ik ben in de dromen een volstrekt lijdelijk toe-
De twee geleerden bespraken enige tijd het wonderlijke feit
en Hermes hoorden hen beschouwingen' houden oVer meta.
phische verschijnselen, subliminale werkingen, nenorisch auto
matisme. afwisselende stromingen, omzet van bewustzijn, su-
praliminale strata, splitsing van persoonlijkheid, disintregatie,
hypnagogische beelden, maar hij kon het onderhoud niet vol-
eenToch acht ik de mogelijkheid van telepatlsche overaraeht
niet geheel en al uitgesloten", hoorde hij prot. de Vries zeg-
^-Moet lk daaruit opmaken, dat u denkt dat ik u misleid",
vroeg Hennes.
„In 't geheel niet meneer Hermes. nep De Vries haast ver-
ontwaardigd, dat komt niet bij mij op",
„Als het een geval was van telepathie, dan zou ik toch niet
mogen zeggen dat ik het gedroomd heb?".
.Dat is een misverstand van u. U kunt volkomen te goeder
trouw, óprecht en eerlijk geloven cfat u droomt, terwijl in uw
slaap u' de boodschap van de enveloppe en de zinnen telepa.
tisch worden overgebracht".
Termjjtelen was het niet eens met zijn ambtgenoot en er
volgde weer een geleerd debat. Midden in een zin van de Vries
zei Termij telen:
„Mijnheer Hermes. we mogen u niet langer houden bij onze
vakgesprekken, die u maar matig zullen interesseren. Zou het
u schikken nog enige Éfageil in Leiden te blijven; natuurlijk ls
uw verblijf hier en uw reis op kosten van de universiteit. Wij
zouden namelijk graag nog een bespreking met u hebben,
waarbij we nog enige terzake kundigen zouden willen uit
nodigen".
Kees stemde toe en nam afscheid.
Hij zat die avond in het vermaarde cafe „De Turken" las
die Nieuwe Rott. Courant. Bij het omslaan van het blad zag
hij chreot een opschrift „Het phenomeen Hermes" Het artikel
was een tamelijk uitgebreide uiteenzetting en bespreking van
zijn dromerijen, kennelijk van wetenschappelijke zijde ge
schreven. Er stond bij dat Hermes op het ogenblik in Leiden
vertoefde, waar hij op verzoek van den hoogleraar ln de psy
chologie en psychiatrie prof. dr. H. Termijtelen was heenge
gaan en dat deze hoogleraar waarnemingen en onderzoekin
gen op hem verrichtte.
„Ziezo, dacht Hennes, nu heb ik e^n wetenschappelijk bre
vet, dat zal mijn reputatie goed doen".
Hij sliep die nacht onbewaakt ln een hotel en voor het eerst
sinds lange tijd had hij een droomloze nachtrust. Om 8 uur
werd hij gêwekt door het bonzen op zijn deur.
„Hallo, riep een lulde stem, meneer Hermes, lk moet u spre
ken. Dadelijk, Even maar".
Kees ging in zijn pyama de deur openen. Een man Ihet
wilde haardos en een ongewoon grote hoed drong hem op zij
Om de Kamér binnen te komen. Hij reikte Hermes een kaartje
over en ael géjaagd:
„Here you are. John Macpherson van de Associated Press.
Ga maar weer in bed. Ik ben 20 met u klaar. Honderd gulden
voor een paar woorden en nog eens honderd voor uw foto. Ik
behoef alleen maar uit üw mond te horen of het alles waar is,
wat in de kranten staat .In de Nieuwe Rott. hebt u wel gele
zen. Natuurlijk. Ik ben eerst in uw woonstad geweest, maar
uw stadgenoten liepen als paardekopers. Zijn de gevallen van
Spronk en Kok waar?".
„Ja".
„Onderzoekt professor Termijtelen u?".
„Ja"
„Heeft hij proeven genomen?".
„Ja een".
„Gelukt?".
„Ja"
„Vertel op".
„Neen r.iet zonder voorkennis van de professor".
..Goed onder tucht. Allright, mag lk wel. Termijtelen zal
mij neggen De Associated krijgt alles wat zij hebben wil. Hebt
u nog wat nieuws?".
„Neen".
„Bent u bereid naar Amerika te gaan?".
„Ik naar Amerika? lk denk er niet over".
.Nog niet! Maar u moet er over denken. De impressarloa
zullen op u afstormen ais een beer op de honigpot. Nu even
hiér bij het raam voor een foto".
„In pyama?".
..Alleen de kop. Hier komen staan. Een beetje diepzinnig
kijken Dat ziet men graag bij gevallen als dit. Tjoep, Klaar".
Hij nam zijn portefeuille, zocht er twee biljetten van 100.
uit en legde die op tafel.
„Ik sein een interview met u naar de States. Er zal veel
meer in staan dan u gezegd hebt Ik heb 't uit dé kranten en
u hebt het bevestigd. Behoeft geen tweemaal te worden ver
teld Tijdverlies. De mop. die Termijtelen met u heeft uitge
haald. hoor ik wel van hem. Bye, bye".
(Wordt vervolgd.)
