r
Een alarmsysteem bestaat niet.
GEMENGD NIEUWS
orison NIEUWS.
LRf-Tflïï BERICKTiEl
■4
&mk w:
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT Schoonhovenseöe Courant
WOENSDAG 9 MAART 194(1
Wat zegt De Bilt?
Aanhoudende vorst
Matige, af en toe vrij kranige wind uit
Oostelijke richt.ngi'n. Enkele overdrij
vende wolkenvelden, maar overwegend
droog woer. Lichte vorst tot tempera
tuur om het vriespunt.
Op. en Ondergang der Zon:
9 Maart: Op 7 06, onder 18.33.
10 Maart: Op 707, onder 18.85.
11 Maart: Öp 705. onder 18 36.
MAANSTAND. Wassende Maan
9 Maart: Op 11.07. onder 4 35. f
10 Maart: Op 12.17, onder 5 28.
11 Maart: Op 13 42. onder 608.
14 Maart Volle Maan.
Hoog water te Schoonhoven:
9 Msart 1219 uur: 10 Maart 1.FS uur
11 Maart 2 41 uur; 12 Maart 3 52 uur
Keulen. 9 Maart, stand 102. val 0 09.
DE BEANTWOORDING VAN HET
COMMUNISME.
John Foster Dulles, afgevaardigde van Ame
rika bij de VN heeft op een congres van
Amerikaanse protestanten le Cleveland ver
klaard. dal hij geen verantwoordelijke functlo.
naris van enig land kent. d e gelooft, dat Rus
land thans verovering door openlijke mi
litaire agressie overweegt.
Volgens Dulles rekenden de Russische lei
ders tot nog toe al'ereerst op de communis
tische partij en haar tactiek van propa
ganda. penetratie, sabotage, terrorisme en waar
de omstandigheden gunst g zijn. burgeroor
log". ..Deze methodes, hoewel gevaarlijk en
slecht, zijn de .niettegenstaande neg geen open
oorlog en kunnen beantwoord worden met
overeenkomst ge methodes. Wij hebben daar
al blijk van gegeven."
KINDJE UIT BRANDEND HUIS GERED.
Maandagavond is brand uitgebroken in een
huis te Sappemeer. Niemand van de bewme-s
was thuis. Een buurman wist. drt er zich nog
een 3-jarig kind in de wening bevond. Hij
heeft direct de deur ingetrapt en het kind
nog juist op t'jd gc-ed. Toen hij hu'ten was.
stortte het dak in. Het huis is gehteel uitge
brand.
KIND* IN ELECTR'SCHE DEKEN
VFRBFAND.
Door kortsluiting in een electrisch ver
warmde deken is te Oosterbeek een kmdie
van twee maanden verbrand De Keurings
dienst voor Electrische Materialen onderzoekt
de mogelijkheden van een constructiefout.
DRINKWATER PER ZEESCHIP.
De bevolking van de Nederlandse eilanden
Curacao en Aruba, die permanent van grote
droogte te lilden hebben, zullen spoedig wa
ter, afkomstig uit Ierland kunnen drinken
Tankschepen van de Anglo Saxon Petro'eum
Company met bestemming voor de ol eraf-
finaderijen op deze eilanden, zullen in de
toekomst elk geregeld 12 000 ton water inla
den te Belfast. Tot nu toe is de bevolking
dezer eilanden aangewezen geweest op re
genwater of gedistilleerd zeewater. De kos
ten van een scheeps'adng water van Belfast
bedragen 459 pond sterling.
UITGEREKENDE FABRIKANT.
De politie te Enschede heeft gearresteerd
de fabrikant W .Beukers wegens verduiste
ring van aanzienlijke hoeveelheden stoffea
In zijn fabriek werden stoffen geverfd voor
andere bedrijven. Als gevolg van het*verf-
S races rekken bepaalde stoffen, zodat elke
onderd meter stof circa drie meier langer
wordt. In opdracht van de fabrikant werd
dat eind er afgckn pt en aan opkopers ver
kocht. Deze werkwijze werd reeds geruime
tijd gevolgd. De fabrikant heeft een volle
dige bekentenis afgelegd.
AMELAND GEÏSOLEERD.
Voor de eerste maal deze winter kon de
postboot „Waddenzee", die de postdienst West-
Ameland— Hollum onderhoudt, tengevolge van
de lage waterstand op de Wadden niet varen,
waardoor Ameland geisole-rd is. Op da Wad
den bevindt zich enig drijfijs.
STERFGEVALLEN DOOR MOND- EN
KLAUWZEER.
Het aantal sterfgevallen tengevolge van het
mond- en klauwzeer in de week \-n ZO—27
Februari bedroeg: runderen 8. kalveren 10.
biggen 32.
ONWILLIGE BAKKERS.
De minister van Sociale Zaken heeft aan
de Stichting van den Arbeid een voorontwe p
van wet gezonden tot wijziging van de ar-
be.d»wet< omdat blijkt, dat met het oyertre-
den van hepalingen der arbeidswet 1919
wordt Voortgegaan, ondanks het feit. dat
jrhaalde maley proces-ve.baal werd
van voorbeeld wijst de minister
werd waargenomen in en aantal
na de bevrijding in Mei 1945. Ver
bakkers wildon gairne voldoen
van het pubkek naar vers
en er* bij herhaling toe over
vroeger een aanvang te rra-
brood vroeger te verkopen
wettelijke bepalingen geoor-
schil U'
dan vol
loofd is
een bep
„•hts in het bakkersbedrijf, doch ook
bedrijfstakken dederi zich soobtge-
i voor.
van berechting is voor het over-
der werkgevers voldoende, echter
aanzien van enkele hardnekk ge
Het huidige systeem faalt juist
ingrijpen het meest nodig is
nistér heeft daarom gemeend een
moeten doen tol het opnemen van
„jling in de arbeidswet van 1919. dit
het mogëlijk maakt, desnoods met behulp
van de sterke arm. arbeid te beletten, die
volgens de arbeidswet verboden is.
Totale verliezen in lndonesic.
De Nederlandse Strijdkrachten in Indonesië
I hebben thans iri totaal 1656 manschappen
verloren De grootste verliezen zi.n gleden
tn de periode tussen de tw»e polit one'e ac
ties. Hieronder volgt een overzicht ven de
verliezen tijdens de ve-scMUende perioden-
Einde '45 tot en met 20 Juli '47 totaal '.79
Eerste actie van 21 Juli '47 tot en mat 4 Aug
'47 104. Van 5 Aug. '47 tot en met 18 Dec. \'48
652. Tweede actie van 19 Dec 48 tot en met
5 Jan. '49 118. Van 8 J-n 49 en "-et 5
Maart 1949 303.
Bijzonder Gerechtshof te
Dordrecht.
Maandagmorgen werd uitspraak gedaan in
de zaak tegen de 26-jarige Jacob Roskam, uit
Süedrctcht. die werd beschuld gd van afper
sing v. n f 400 van B. Guus. bij wie hij met
zijn zwager, de beruchte Leeuwestein die
nog voortviGcht:#* is in de oorlog huiszoe-
k.ng had gedaan. Tevyns had hij dienst ge-
taan bij de Waffen S.S. De ei» was 8 jaar en
de u tspraak 4 jaar met aftrek en 10 jaar
uitsluiting van het actief en passief kiesrecht.
Na zyn arrestat-e wist Roskam te ontvluch
ten en 17 maanden onvindbaar te blijven.
Comelis Leende-t Verhagen, landbouwer te
Hardinxveld, oud 61 jaar. hoorde 34 dagen ge
leden 20 jaar tegen zich enen. Hij had zich
in de bezettingstijd meer dan ergerlijk mis
dragen, door regelmatig contact met de Duit
sers te onderhouden Zijn ergste misdraging
was wel de hulp. d'e hij de S D -er Renne had
verleend in Mei 1943 bij de stakingen, toen te
Hoornaar twee jonge mannen werden gearres-
tee-d. d'e door hem als raddraaiers werden
gekwakt>eerd. waardoor be'de mannen wer
den doodgeschoten Verhagen was 'n eigenwijs
en strijdlustig persoon, d'e soms ook met de
Duit'e'-s ove-hrop lag. Hij werd veroordeeld
tot 9 iaar met aftrek vanaf 18 Mei 1945 en
ontzett ng u?t de kiesrechten voor 4iet leven.
Verharen kon d'rert na de capitulatie niet
worden ge?rrerteerd, omdat hij zich schuil
hield Op 18 Mei we-d hij echter door de B S
ontdekt in een griendje.
Giessrn-Nieuwkerk. De heer C. v. A. had
het ongeluk uit een acht meter hoge boom te
vs'len Hij bezeerde zijn schouder zodanig,
dat hij voorlopig rust moet houden-
LANDBOUW EN VEETEELT.
LANDEOUW- EN ZUIVELMACHINES VBIJ
Met ingang van vandaag zijn de prijzen
v n landbouwwerktuigen, landbouwmachines
cn landbouwtractoren. Van zuivelbereidings
machines en onderdelen, vrijgelaten.
BELANGRIJKE VERRUIMING VAN
LANDBOUWEXFORT.
De met Engeland gevoerde besprekingen
hebben gebeid tot een ove -eenkomst, welke
in een belangrijke uitbreiding van het we
derzijdse handelsverkeer voor 1949 voorziet
Het resultaat moet vooral ook voor de Ne
derlandse land- en tuinbouw alsmede voor
de voedselvoorzieningssector van uitzonderlijk
belang wondert geacht Want in het thans tot
stand gekomen handelsverdrag is in een
agrarische export van onfeeveer 465 millioen
gulden voor het jaar 1949 voorzien tegen-een
gedrag van 300 millioen gulden in 1948 In
1Ö49 zal Nederland dus naar waarde voor
ruim 50 pCt. meer, producten uit de land* en
tuinbouw alsmede uit de voedselvoorzienings
sector aan Engeland kurtnen leveren dan in
het jaar 1948. De belangrijkheid van de En
gelse markt in dit opzicht blijkt wel uit het
feit. dat de landbouwexport oneéveer 70 pCt.
ven de to:ale Nederlandse uitvoer naar En-
land uitmaakt en voorts dat doze markt 25
pCt. van de gehele Nederlandse landbouw
export voor 1949 omvat.
In aansluit.ng op de thans gehouden be
sprekingen zal in April onderhandeld wor
den over contracten op lange termijn voor
de levering van land- en tu-nbouwproducten.
Ten nanz en van de nu tot stand gekomen
overeenkomst valt in het algemeen op te
merken, dat voor een groot aantal produc
ten minimum-contingenten werden vastge
steld.
MARKTBERICHTEN
UTRECHT. 7 Maart Paardenmarkt
Op de Utrechtse paardenmarkt werden Maan
dag aangevoerd 445 paarden. De prijzen vari
eerden voor: Luxe paarden f 800800; werk
paarden f 300—-500; oude paarden f 250425.
paarden boven drie jaar f 300500; paarden
beneden drie jaar f 225—425: veulens f 120—
200: h'tten f 109450. De handel was flauw.
BODEGRAVEN. 8 Maart Kaasmarkt.—
Aangevoerd 14 partijen. Prijzen: le soort f 1.72
—1.76. Handel matig.
INSTALLATIE NIEUWE PASTOOR.
Het R.K. Kerk- en Armbestuur met als
waarnemend president-kapelaan W. de Bot,
zal Vrijdagmiddag om half vijf de nieuwe
pastoor plechtig aan het Veer ontvangen,
's Avonds om 7 uur zal pastoor Poppen inde
Parochiekerk plechtig worden geinstalleerd
door de deken van Gouda, J. F. A. Bots.
Pastoor P. Poppen werd geboren op 21
September 1897. Hij ontving zijn opleiding
aan het seminarie .Hageveld" te Warmond,
waarna hij op 22 Mei 1921 tot priester werd
gewijd. Nadat hij enige tijd kapelaan was ge
weest te Rotterdam, werd hij benoemd tot
pastoor te Bergschenhoek. Later werd hij
naar Vliasmgen overgeplaatst.
ENGELAND WERKT AAN NIEUWE
WAPENS.
De Engelse admiraliteit heeft medegedeeld,
dat vorde'ingen worden gemaakt met een
n euw onderzee wapen. Naar men hoopt zou
nog dit jaar een prototype gereed komen
voor proefnemingen aan boord van een mo
tortorpedoboot. Er zou eveneens een onder
zoek worden ingesteld naar het vermogen
van gamma-stralen bij schepen in geval van
een aanval met een atoombom.
In een toekomstige oorlog zou het mogelijk
lijn. dat de Atlantische Oceaan de rol zou
spelen ven de Middellands zee in het ver
leden. Engeland zou dan de plaats van Malta
innemen.
AMERIKAANSE COMMUNISTEN
WORDEN* INGESCHREVEN.
In het Amerikaanse congres zijn gisteren
door republike nse leden twee wetsontwerpen
ingediend. volgens welke commun-'sten en
door communisten geleide organisat.e*s zich
officieel moeten laten inschrijven. De strek
king van de wetsontwerpen Is. leden van or
gan sat es. die ingeschreven staan als revo
lutionair. uit staatsbetreKkingen te weren en
hun te beletten paspoorten te verkrijgen.
FRUIT Of DE JAARBEURS.
Op de derde verdieping van het Jaarbeurs
gebouw aan het Vredenburg zal door het
Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen
een stand worden ingericht, waarin op aan
trekkelijke wijze een aantal manden en kis
ten met fleurige Nederlandse handappelen en
peren zuilen worden uitgestald. Het Centraal
Bureau van de 'Tuinbouwveilingen w»l hier
mede de b nnen- en buitenlandse bezoekers
er van in kenrns stellen dat Nederland, dank
zij de moderne koe.methoden in staat is ook
in het voorjaar fruit op de markt te brengen
dat voor vers fruit niet benoeft onder te
doen.
SAMENSTELtlNG BELGISCH ELFTAL.
De samenstelling van het Belgische elftal,
dat Zondag 13 Maart te Amsterdam tegen Ne
derland zal uitkomen, is als volgt:
Doel: Meert. f
Achter: Aernaudtg en Gillard.
Midden: Mees. Carré en Henriet.
Voor: Lembrechts. GovarU. Mermans. Cop-
pens. en ThiKfays.
Reserves: Daenen. Hendrickx. Copipens. en
F. Chaves.
PRODUCTIE WILLEM BARENDSZ.
Tct 27 Februari had de „Willem Bsrendsz"
ger od iccerd 87.511 vaten (14 585 ion) traan
tegen 53 955 vaten (8 993 ton) traan in de
overpenkoms4ige periode van het vorige jaar
De spermol eproduotie is met 639 ton onge-
wüzlgd gebleven De totale productie van
he4 vorige se:zosn bedroeg 13033 ton traan.
1176 ten sperm' e en ruim 100 ton aan bij-
nroduct'en.
VOETBAL.
Zondag heeft Sportclub het in de oefen
wedstrijd tegen „Moordrecht" lelijk laten zit
ten. Het zware terrein was wel een handicap
maar daar had ook Moordrecht de gevolgen
van. Voor de rust wist Moordrecht met twee
goede doelpunten de leiding te nemen. Hoe
wel de bezoekers sterker waren, hadden on
ze stadgenoten toch zeker de stand gelijk
kunnen maken. Het ging bijzonder slecht.
Na de rust hetzelfde spel. Moordrecht ver
hoogde de score tot 4—0. zonder dat Sport
club er iets tegenover stelde. Voor de pro
motie zal uit eon ander vaatje getapt moeten
worden. Sportclub 3 verloor met 21 van
Donk 3.
SCHOONHOVEN.
GEEN ZILVERBEURS.
Enige tijd geleden hebben wij gemeld, dat
de rijksvakschoolvereniging het plan had op
gevat een zilverbeurs te organiseren ter ge
legenheid van de reünie die deze vereniging
dit jaar zou houden. Het scheen toen dat
enige argumenten sterk ten gunste van dit
initiatief golden, maar thans is gebleken.dat
de beurs niet kan doorgaan. In de kringen,
van hen. die op die beurs zouden moeten
exposeren, de zilverfabrikanten hier ter ste
de. is niet voldoende belangstelling voor zo
danige tentoonstelling.
LUCHTVAARTVERENIGING.
Enige jongelieden hebben het initiatief ge
nomen tot oprichting van een vereniging van
luchtvaartenthousiasteq, die de niet geheel
toepasselijke naam gekregen heeft van Ica
rus. Deze aero-club stelt zich niet de beoefe
ning vfcn de luchtvaart, maar meer de pro
paganda daarvoor ten doel. Voorzitter is de
heer J. Stuive.
De brandweer is goed, maar
De als oorzaak genoemde redenen zijn niet juist.
Jan van der Heyden Is een voor de maatschappij nuttig mens geweest. HU heeft de
brandspuit uitgevonden en daarmede veel narigheid voor het mensdom befcerkt. Maar
een brandspuit «elf wordt pas nuttig als die met de nodige bedieningsmanschappen dicht
genoeg bU de brand komt. Om dat te bereiken is.een oproepingsinlichting nodig die feilloos
werkt. In Schoonhoven mankeert aan dat laatste nog al heel wat.
WU maken hier opsetlelUk een scherpe schelding tussen do brandspuit met de bijpas
sende mannen en het systeem ter alarmering Van het geheel. Zoals bij vorige gelegen
heden is gebleken en zoals wU ook reeds onverbloemd gepubliceerd hebben is op de
brandblusmiddelen en het bedieningscorps niet alleen niets aan te merken, maar inte
gendeel verdient deze vrUwillige brandweer alle lof. Dat dat corps van hoog tot laag
niet In staat is de laksheid te overwinnen die heerst in hogere regionen (dat zijn het ge
meentebestuur en provinciale of l&ndelUke instanties) kan het niet euvel geduid worden.
kans gezien meer dan duizend meter snoer
beschikbaar te stellen.
Indien we ons thans bepalen tot de gebeur-
N„
aar aanleiding van de brand van Zon
dagmiddag aan de Langerakkerweg hebben
wij een uitgebreid en nauwkeurig onderzoek
ingesteld jiaar de Oorzaken, die er toe bijge
dragen hebben, dat een perfect geleid en
toegerust corps bijna drie kwartier, althans
meer dan een half uur. nodig had om op het
terrein van de brand te verschijnen. Wat ons
daarbij gebleken is. het moge hier volgen, is
al heel weinig verheffend.
Er is een tijd geweest dat Schoonhoven
trots was op zijn brandweer en op zi)n alar-
meringsinstallatje. Op het eerste deel van dit
geheel kan het dat nog zijn: het laatste, ze
ker zo belangrijke deel. bestaat eigenlijk al
vier jaar niet meer.
Dat alarmeringssysteem bestaat of lie
ver bestond uit een centrale meldingspost
(de politiewacht! en een verbindingmet waar
mede die post het alarm kon doorgeven naar
de huieen van de brandweerlieden. Reeds in
de ver vervlogen dagen toen het systeem nog
wel functionneerde waren er dikwijls klach
ten. Kleine storingen werden slechts met
grbte wachttijden verholpen, de voedingsbron
van de oproepmstallatie. die door de een of
andere technische gril niet bestond uit een
aansluiting op het electrisch net. maar uit
accu's, gat herhaaldelijk aanleiding tot klach
ten. omdat er niet op werd toegezien, dat die
accu's ook stroom gaven. Maar goed. dat be
hoort allemaal tot het verleden. In het laatst
van de oorlog begon het gehele systeem dui
delijke tekenen van slijtage te vertonen, maar
daaraan kon niets geuaan worden wegens
materiaalschaarste. Herhaaldelijk hebben wij
bij de berichtgeving over brandjes gemeld,
dat de alarmeringsinstallatie niet werkte, her-
haaldelijk is in de gemeenteraad naar aan.
leiding daarvan geinformeerd of dit vitale
punt by de brandbestrijding hersteld kon
worden. Twee maal hebben wij toen van de
college'.afel uitvoerige uiteenzetting gehoord
over de hoge eisen, die aan een alarmerings-
installatia. gesteld moeten worden en over de
buitengewoon grote moeilijkheden om de ver
eiste materialen te verkrijgen. Het geval had
evenwel de volle aandacht
Zondagmiddag
dan moeten wij allereerst tegenspreken, dat
de eerste paging tot het geven van een brand
melding zonder succes bleef, omdat de poli
tiepost geen antwoord gegeven zou hebben
op een telefonische oproep. Daargelaten dat
het niet tot de onmogelijkheden behoort dat
men de politie vergeefs opbelt, is dat in dit
geval n et geschiedt. De politie en de brand
weer-commandant hebben toen gepoogd het
ontbrekende alarmsysteem te vervangen door
op de fiets op zoek te gaan naar de brand
weerlieden. hetgeen geen tienijdenswaardige
opgave was. omdat de Zondagmiddag niet de
gunstigste tijd is om iemand thuis te treffen
in tot blussen geschikt costuum. Toen het
éénmaal zover was. dat een minimum, tot rij
den en spuiten bekwaam, aantal corpsleden
aanwezig was. kon de brandweerauto met
aangekoppelde motorspuit zonder al te veel
bezwaren de branaweergarage verlaten, om
dat de luxe auto. die gemeenlijk in die zelfde
garage gestald wordt, niet aanwezig was.
Daardoor bleef er voldoende ruimte naast de
vuilnisauto om de brandweergarage zonder
veel stoornis te verlaten. Toen kon er dus een
begin ggmaakt worden met de blussing, maar
dat was. wfj zeiden het boven reeds. 35 tot
40 minuten na de eerste melding. De kalme
gedragingen van het «vuur en de afwezigheid
van wind hebben de Langerakkerweg voor
een ramp gespaard. Wijlen de alarminstalla
tie heeft daaraan niet meegewerkt, wegens,
materiaalschaarste
Die aandacht is niet «o gro
dat het opgevallen Is. dat de schaarste
aan het materiaal waar het h'er om g9«*
t.g. tweellngdraad) reeds lang Is opge
heven. Dfe aandacht is ook niet zo groot
geweest dat bijvoorbeeld Iemand op het
idee Is gekomen, dat vele honderden ki
lometers tweelingsnoer, die vorig jaar
ins ons land gebruikt zijn J»iJ de feestver
lichting ter gelegenheid van het rege
ringsjubileum. geleverd werden in een
tyd, dat hier nog ernstig het hoofd ge
schud werd over de materiaalschaarste.
Om de gehele alarminstallatie van de
brandweer van nieuw draad te voorzien
is ongeveer drie kilometer van dat snoer
nodig. Het Is er nog steeds niet.
Natuurlijk is het juist, dat niet alle twee
lingsnoer gelijk is. r Het oude snoer dat tus
sen de huizen van de brandweerleden ben
gelt. was voorzien van een speciale laag. die
het beter bestand maakte tegen weersinvloe
den. maar het was daarbij ook zeer stug. zo
dat het by storm wel eens afknapte. Het
snoer dat thans en reeds jar'en lang volop
verkrijgbaar js. is soepeler, maar niet voor
zien van de speciale deklaag.
Het is evenwel meer dan voldoende sterk
om het een reeks van jaren in de buiten
lucht uit te houden. Maar ook "het speciaal
geïmpregneerde snoer is reeds leverbaar en
dat- niet sinds vandaag of gisteren. De con
clusie lift dus voor de hand, dat de alarme-
ringsinstallatie reeds sinds tenminste twee
jaar volledig in orde had kunen zijn. Waar
om daf niet het geval is. is volkomen duis-
Wlj hebben vorige week gemeld, dat be
gonnen was met het herstellen van die in«v
stallatie. Dat begin geldt evenwel slechts een
derde van de totale lengte aan snoer. De
provnciale brandwee-inspectie heeft nog geen
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK.
Bedankt voor Waddinxveen J. T. Doornen
bal te Oene.
GEREF. KERKEN.
Aangenomen naar Rotterdam Z. (t
maal) dr. E. Messelink te 's-Gravenzande.
Beroepen naar Cepelle aan de IJssel candi-
daat C. Ch. Griffioen te Utrecht.
GEREF. GEMEENTEN.
Bedankt voor Alblasserdnm M. v d. Kette
rij te Vleardingen. voor Krabbendijke D. L.
Aangeenbrug te Dordrecht.
HERENIGING IN DE GEREF* KERKEN?
Ter vergadering van jie classis Woerden
van de Geref. Kerk kwam in behandeling
een voorstel van de kerk van Alphen a. d
Rijn. in betrekking tot hereniging piet de
vrijgemaakte kerken (art. 31). Verschillende
zienswijzen en bezwaren we-den paar voren
gebracht. Besloten werd 28 April as. een
buitengewone classis-vergadering aan deze
zaak te wijden. De kerk ven Alphen zal, bij-
classis, haar voorstel nog nader bezien,
gestaan door een drietal predikanten uit de
BEVESTIGING EN INTREDE.
Nieuw-Lekkerland. Het was Zond. g voorde
Gedeformeerde Kerk een blijde dag. Ds. P. de
Feyter. overgekomen van Zwartsluis, deed zijn
intrede in de gemeente. Des morgens werd h:j
in zijn dienstwerk bevest.gd door ds. H, van
Heijst. van Zwartemeer. (je vorige predikant,
met een predikatie over Ezechiël 3 17.
's Avonds verbond de nieuwe leraar zich aan
de gemeente met een leerrede over Romeinen
1 16 en 17. Na de predikat.e hield hij per
soonlijke toesprak'en tot de kerkeraad. ds.'
Wouters, van Dordrecht, ds. Stolte. te Alblas-
Mrdam. ds. Oldemans. van Lekkerkerk. ds. Van
Heijst, tot de burgemeester der gemeente, tot
de afgevaardigden van Zwartsluis en tot de
gemeente.
Hij werd toegesproken door ouderling Van
Ek. namens de kerkeraad. die hem toe liet zin
gen Is 123 1. d'or ds. Wouters, namens -de
classis Dordrechtdoor ds. Stolte. als consu
lent door ds. Oldemans namens de zusterkerk
van Lekkerkerk: dqgr een afgevaardigde van.
Zwartsluis, en door burgemeester v d. Ro-
vsart, a's hoofd vekt het gemeentebestuur.
De kerk. die 's morgens geheel was ge
vuld". kon avonds alle belangstellenden
nrnwelijks bevatten.
Klank en Weerklank
In Engeland wordt een maandblad
uitgegeven getiteld„Intelligence Di
gest" en dat h&ft ditmaal een paar
aardige, we* zouden zeggen domme
vragen gericht aan de Franse oud-mi
nister van financiën Reijnaud, die fi
nancieel deskundige is gebleven. Het
maandblad stelde de onnozele vraag,
die de ene buurvrouw aan de andere
zou kunnen doen: Wat zou er gebeu
ren als Engeland en Frankrijk binnen
één dag alle paspoorten, douanes en
beperking van geldzaken afschaften?
Het antwoord van de zaakkundirje
was verbluffend, het luidde: Sommige
takken van industrie zouden in zekere
moeilijkheden geraken, maar de alge
mene voordelen voor beide landen zou
den enorm zijn. Er is volstrekt geen
reden waarom die totale afschaffing
niet dadelijk zou worden toegepast.
Toen vroeg de interviewer van het
tijdschrift wat de gevolgen zouden zijn
als die ingrijpende daad zou worden
uitgebreid tot de Benelux-land en en de
oud-minister antwoordde: Het resul
taat zou naar verhouding groter en
beter zyn. En de heet Reijnaud liet er
op volgen: Weet n dat de Engelse mi
nister van buitenlandse zaken, Benin,
eigenlijk de voornaamste tegenstander
is van practische maatregelen van dit
soort
Eerlijk gezegd hebben we nogal op
gezien van deze antwoorden van Mon
sieur Reijnaud en we hebben de vra
gen en antwoorden tweemaal gelezen
om te weten of we die niet verkeerd had
den begrepen. Want dat fantastische
plan van de „Intelligence Digest" is
niet zo'n kleinigheid. Wc hebben het
vereiste respect voor de deskundigheid
van Mr. Reijnaud, maar we zouden toch
wel willen vragen wat hij verstaat on
der „sommige'"' lakken van industrie
en onder „zekere" moeilijkheden en
hoe de andere staten zonden reageren
op de lagere tarieven die Engeland en
frankrijk met elkaar sloten, wat bij
voorbeeld de zogenaamde „Meest be
gunstigde naties" zouden zeggen en hoe
de Engelse dominions zouden opspelen,
die allerlei voorkeurrechten genieten en
hoe het toezicht op ongewenste vreem
delingen zou moeten geschieden, zon
der de paspoorten en 'de visaEn nog
heel wat meer.
En toch vinden we het antwoord
kostelijk, zeer kostelijk! We zien eruit
dat een man van bekende deskundig
heid die genoeg verantwoordelijkheids
besef heeft om de betekenis van zyn
woorden te begrijpen, verkondigt, dat
er heel wat te bereiken is en onmiddel
lijk, als men in -plaats van de einde
loze en onvruchtbare conferenties aan
ronde en vierkante tafels, overgihg tol
feiten, tot daden.
Helaas, staan daar tussen de Russen
en de Engelse minister Bevin. In En
geland is er een haast algemene opinie
die van oordeel is, dat de Britse bui
tenlandse politiek zich te traag, te
angstvallig, te dadeloos gedraagt inzake
goede cn practische maatregelen ten
voordele van de Europese eenheid. Be-
vin is niet populair meer in Engeland
en vervanging van hem wordt niet on
mogelijk en wel gewenst geacht. Een
enkele man die niet de rechte man ts
op een bepaalde plaats, kan in onze
democratische en zelfs volks-democra-
tische tyd, veel zegenrijke maatregelen
tegenhouden.
Daarover kan ook Nederland mee
praten.
PREDIKBEURTEN.
NED. HERV. WERK.
AMEIDE. Woensdag 9 Maart, 's avonds 7
uur, os. C. van Dop. Bidstond voor het Ge
was.
UbttUAMÖAUHT. Woensdag 9 Maart, 's &v.
7 uur. as. H. JLwoldt. Bidstonü voor het Gewas.
GIESSEN-NIEUWKERK. Woensdag 9 Maart
's avonds 7 uur. ds. Breure. Bidstond voor het
Gewas.
LEKKERKERK. Hervt Evangelisatie. Woens.
dag 9 Maart,_'s avonds 7 uur, ds. Abma, van
Rotterdam.
OTTOLAND. Donderdag 10 Maart, 's av. 7
uur, ds. J.* Slok. van Dordrecht. Redp voor de
Jongei:ngsverenig,ng.
OUDERKERK AAN DE IJSSEL. Woensdag
9 Maart. s avonds 7 uur. ds. P. Zeilstra, van
Moercapelle Bidstond voor het Gewas.
REEUWIJK aan de Brug. Woensdag 9 Maart
's a nc.3 7.30 uur. ds. W. van DHk, van'Gou
da Bidstond voor het Gewas.
STOLWIJK. Donderdag 10 Maart. nm. 2.30
uur. ds. H. van Ewijck. Huwelijksinz'egening.
'geref. kerken.
LEKKERKERK. Woensdag 9 Maöït, 's av
7.30 uur. ds. Oldemans. Bidstond voor hetl Ge
was.
NOORDËLOOS. Woensdag 9 Maart, 's dv. 7
uur. ds. Van Munster.
OTTOLAND. Woensdag 9 Maarf. vmj 9 30
uur, ds. Van Be.'rkum, van Peursuro; 's av
7 uur. ds. J. van den Berg. Biddag voor het
Gewas.
OUDERKERK AAN DE IJSSEL. Woensdag
9 Maart, 's avonds 7 uur. ds. C. A. Vreugden-
hil. Bidstond voor bet Gewas.
CHR. GEREF. KERK.
AMEIDE. Donderdag 10 Maart. nm. 2.3C
uur en "s avonds T uur. ds. W. F. Lsman, van
Rotterdam B dstoncl voor het Gewas.
NOORDELOOS. Woensdeg 9 Maart. vm. 0 30
uur en 's avonds 6.3Ó uur ds. Jongeleen, var
Hilversum.
EVANGELISATIE, f
Gebouw Rehoboth. Donder.-
avonds 7.30 uur. spreker de
heer Vink. van»tS ids':anarl. en de heer Fijn-
varadr^pt. van A'-or4 E"l-njS"|'(8atieS8tnen-
EV/
GIESSEfVDAM i
dag 10 Maart, s
5
3 TWEEDE BLAD NIEUWSBLAD VOOR ZUID-HOLLAND EN UTRECHT
Schoonhovensch© Courant
WOENSDAG 9 MAAKT lfOj
Uit de Radio-programma's.
Donderdag 3 Maart.
HILVERSUM I. 301 M. 7.00 en 8.00 Nieuws;
8.15 Gramofoon; 9.40 Schoolradio; 10.15 Mor
gendienst; 1100 Zonnebloem; 11.40 Schoolradio
12.03 Piano; 12.33 Metropole Orkest; 13.00
Nieuws; 13.25 Metropole Orkest; 14.00 Prome
nade Orkest; 14.40 Onder ons; 15.00 Gramo
foon; 15.30 Kamerkwartet; 16.00 Bijbellezing;
17.00 Jeugdjournaal, 17.30 Viool; 18.00 Leger
des Heils; 18.15 C.W.V.; 18.30 Strijdkrachten;
19.00 Nieuws; 19.15 Orgel; 2000 Nieuws; 20.15
Studio Steravond; 21.30 Familiecompetitie;
22.05 Causerie; 22.25 Piano-duo; 22.45 Avond
overdenking; 23.00 NieuwB; 23.15 Gramofoon.
HILVERSUM II. 415 M 7.00 en 8.00 Nieuws;
8.15 Gramofoon; 9.30 Waterstanden; 9.35 Gra-
mofdon; 11.00 Orgelconcert; 11.45 Voordracht;
12.00 Trio; 12.38 Piano; 13 00 Nieuws; 13.20 Ban-
di Balogh. 14.00 Reportage; 14.20 Solisten-con
cert; 15.00 Voor zieken en gezondeft; 16.00 As-
sortimento, 17.00 Kaleidoscoop; 17.20 Welk
dier: 17 30 Modelvliegtuigbouwers: 17.35 Kwin
tet; 18.00 Nieuws; 18 30 Musette Orkest; 1900
Kobus Kwint; 1910 Avondschool; 20.00 Nieuws
20.15 Kamerorkest. 21.10 Hoorspel; 22.15 Musi-
corda; 22.45 Causerie. 23.00 Nieuws; 23.15 Gra
mofoon. VrijdaK n Ma,rt
HILVERSUM I. 301 M. 7.00 en 8.00 Nieuws;
8.15 Gramofoon; 1030 Morgendienst; 11.15
Hoorspel- 12.00 Gramofoon; 12 33 Koor; 13 00
Nieuws; 13.15 Metropole Orkest; 14 40 Cause
rie; 15.00 Kamerorkest; 15 40 Schrijvers; 16.00
Kwartet: 16.25 Gramofoon; 16.40 Voordracht;
17.00 Sangh en Spel: 17.45 Koor, 18.15 Cause
rie- 18 30 Strijdkrachten: 19 00 Nieuws; 19.30
Actueel geluid; 19 45 C.N.V.; 20.00 Nieuws;
2Q.15 Kamerkoor- 20.45 Luisterspel: 21.30 Zi
geuner Orkest; 22.00 Causerie; 22 30 N.CR V.-
Kwartet: 2245 Avondoverdenking; 23.00
Nieuws 23.15 Orgel; 23.45 Gramofoon.
HILVERSUM II. 415 M. 7.00 en 8.00 Nieuws;
8.15 Gramofoon; 9.30 Waterstanden; 9.35 Gra
mofoon; 10.00 Morgenwijding; 10.30 Voor de
vrouw: 10 45 Zang en Piano, 11.05 Verhaal;
1140 Orgel 12.00 Piano en Orgel; 12 4Er Gra
mofoon. 13.00 Nieuws; 1320 The Avroleans;
14 00 Kookkunst 14.20 Gramofoon; 15.00 Dich
ters; 15.20 Pierre Palla. 16.00 Accordeon; 16 30
Tussen twaalf en zestien: 17 00 Filmland; 17.20
Muziek- 18.00 Nieuws; 1815 Accordeon; 19.00
Denk om de bocht; 19.30 De Gewesten; 20.00
Nieuws: 20 05 Zang en Orgel 20.30 Televisie:
2100 Men vraagt 2130 Serie-hoorspel: 22.00
-zicht- 22 15 GTamofoon- 22 45 Avond-
13.00Nieuws; 23.15 Causerie; 23.30
De auteur gaat ernstig en soms tragisch op
haar verhaal in en toont alle eigenschappen
van haar schrijverswezen.
Het is een verhaal van actie en avontuur,
beginnend in een der oorlogen van Schot
land tegen Engeland, waarbij de „ik" betrok
ken geraakt, vlucht en dan als slaaf op een
der eilanden bij Amerika \j(ordt verkocht. Een
aanval van de Fransen brengt hem de vrij
heid. maar daarmede zijn de tegenslagen niet
geëindigd. Pittig, doordringend op afstanden
en vlakbij, ontplooit de schsijfster haar ver
teltalent, met de klare, aantrekkelijke ge
voelstoon van het verhalend, proza, met een
epische groeperingsmacht, eerlijk en sober,
zonder woordkunstige omschrijvingen, maar
ook geen sehrijf-maar-raak werk. Een boek
dat de lezer grijpt en vasthoudt.
Bij een herdruk, die wel met uit zal blij1
ven, zouden we in overweging willen geven
om er rekening mee te houden dat de Ne
derlandse lezers niet allen zo thuis zijn in
de geschiedenis van Schotland, dat zij een
aanduiding van het tijdperk kunnen missen.
In het eerste hoofdstuk wordt dat alleen
aangegeven met '15 '29 '45 enz. Was daarvoor
het eeuwcijfer 17 geplaatst dan zou dit het
begrijpen gemakkelijker maken. Zelfs zou
een korte inleiding over het historisch tijd
stip wenselijk zijn, zodat de lezer weet wie
bedoeld wordt met „de Prins" en wat er bij
Glencoe en Oxenford was gebeurd.
K.
SPORTNIEUWS.
BOEKEN.
De romanschrijver doorleeft de werkelijk
heid. die hij zelf ziet. De mensen en dingen
leven zich uit voor hem. Bij de historische
romanschrijver is dat anders, die mist-zon
concreet doorleefde werkelijkheid, hij moet
zich altijd weer verdiepen in de feiten en do
cumenten zonder dat er een levend persoon
voor hem komt staan. Daarom moet hij door
voorstudie zijn gedachten zo instellen op de
tijd. die hij wil beschrijven, dat hij daarin
even werkelijk ve-keert als de moderne
schrijver in onze tijd.
Daarin is Norah Lof ts de auteur van CO
LIN LOWRIE (Uitg. A. G. Schoonderbeek.
Laren, f 4.90) goed geslaagd. Zij kent het le
ven van de 18e eeuw in Schotland en in
Amerika, zij kent de verhoudingen in Schot
land. zelfs het leven der slaven op de ta
baksplantages is haar genoeg vertrouwd om
de „ik" uit haar roman daar lange tijd te
doen' verblijven. Haar scheppende fantasie,
die toch gebonden moest blijven aan de do
cumenten, is diep doorgedrongen in het le
ven uit die tijd, in toestanden, begrippen.
geestelijk leven, opvattingen. sentimenten,
aandoeningen enz. Zij kon die niet toetsen
aan ons modern voelen en denken en toch
is vrijwel alles in dit boek van veel actie en
machtige gebeurtenissen, aanmerkelijk. Alleen
niet het korte incident van zuster Bridget.
Noch haar eigen handeling, noch hetgeen met
haar geschiedt, is waarschijnlijk.
Lofts verhaaltrant is recht op het doel af
gaande. doorprikkeld van een fijne gejaagd
heid. die het tempo aangeeft, waarin het door
leefde is gedacht. Zij heeft de drukke be
wegelijkheid en de vonkenschietende geest
van een zuidelijk karakter. Haar emotie is
even gauw gewekt als verdwenen; smart en
vreugde dringen maar een kort ogenblik naar
voren. De weemoed kan nauwelijks zijn
zachte melodie aanheffen of driftige opja
gingen van nieuwe gevoelens verdringen die
weer. Toch is de menselijkheid in het verhaal
dikwijls van grote innigheid en zuiverheid.
K.N.V.B. AFDELING GOUDA.
In verband met de wedstrijd Nederland-*
België op 13 Maart, zijn geen wedstrijden vast
gesteld.
JUNIOREN-COMPETITIE.
Programma Zaterdag 12 Maart
Afdeling A: Groep 1: Olympja a—Schoonho
ven a-
Groep 2: Boskoop aNieuwkoop a.
Afdeling B. Groep 2: Olympia b—Goude
rak a.
ZATERDAGMIDDAGCOMPETITIE.
Programma Zaterdag 12 Maart.
le klasse: Jodin Böys 2Boskoop Z.
2e« klasse: SSVGVictorie (terrein GSV);
Jodan Boys 3Woerden Z.
K.N.V.B. AFDELING DORDRECHT.
In verband met de interlandwedstrijd Neder»
land—België op 13 Maart zullen er geen wed
strijden worden vastgesteld, terwijl op Zondag
20 Maart a s. geen wedstrijden voor de le af
deling zullen worden vastgesteld, in verband
met een oefenwedstrijd voor het afdelings-elf-
tal.
ZATERDAGMIDDAGqOMPETITIE
DORDRECHT e.o.
Programma Zaterdag 12 Maart
Heerjansdam 3Tornado 1, Heerjansdam 2—
Grote Lindt 2; Pelikaan 2—Oranje Wit 3; VV
GZ 3—Rijsoord 3: Wieldrecht 2—Maasdam U
OO^D Maasdam 2; Rijsoord 2—Or. Wit 2.
DOODGRAVERS-STAKING.
De Katholieke aartsbisschop van New York,
kardinaal Spellman heeft zich gisteren aan
het hoofd van honderd seminaristen, naar de
New Yorkse begraafplaats begeven om daar
grafkuilen te graven ter vervanging van de
doodgravers, die in staking zijn gegaan.
De stakers eisen een vijfdagenweek tegen
hetzelfde loon, dat zy thans voor zes dagen
ontvangen.
VROUWELIJKE DIEVEN.
Gedurende de laatste maand werd Delft
onveilig gemaakt door een inbrekersbende.
Thans is de recherche erin geslaagd negen
inbraken op te helderen en vier vrouwen en
twee mannen in arrest te stellen. Bij de in
braken werden grote hoeveelheden lood en
brons gestolen, ter waarde van f 3500.—, een
partij konijnenvellen ter waadde van f 5000,
en by een kleermakerij een aantal in repa
ratie gegeven herencostuums. Een groot aan
tal der gestolen goederen kon bij opkopers
in 's-Gravenhage worden achterhaald. Als
daders zyn aangehouden een vrouw uit Den
Haag en drie uit Delft en als helers de ge
broeders K. uit 's-Gravenhage.
Doodstraf geëist
beneven» een boete van vijftien mille.
De advocaat-fiscaal bij het bijzonder ge
rechtshof te Amsterdam eiste de doodstraf
en een boete van f 15.000 tegen de banketbak
ker A. G. van der Maat te Amsterdam. Van
der M. was ten laste gelegd, dat hij van Ja-*
nuari 1941 tot de dolle Dinsdag actief werk
zaam is geweest bij de Sicherheitspolizei en
deel heeft genomen aan een groot aantal ar
restatie» van Joden en illegale werkers en
bovendien zyn wagen beschikbaar stelde om
de gearresteerden te vervoeren.
Een groot aantal getuigen was ter zitting
verschenen om over de handelingen van Van
der M. verklaringen af te leggen. De belang
rijkste verklaringen werden afgelegd door
vijf Joodse mannen, die in dienst van de
Joodse raad waren geweest. Zij verklaarden
allen, dat Van der M. deel uitmaakte van de
colonne Rigter. die zy erger noemden dan
de colonne Henneicke. Talloze malen, zowel
overdag als des nachts kwam de auto van de
bakker, die hy voor dit luguber werk be
schikbaar had gesteld, bij de Hollandse
Schouwburg om de ongelukkige Joodse land
genoten af te leveren. Meestal stuurde van
der M. zelf. Hy had ook een actief aandeel
in het afleveren van de arrestanten, dat niet
altijd op een zachtaardige manier geschiedde.
Van der M. zei. dat deze getuigen stonden
„te liegen" en wilde het doen voorkomen als
of hy slechts enkele malen de wagen had
bestuurd. Kort ha Mei 1940 wist Van der M.
leveranties aan de wehrmacht te bemachti
gen. Deze namen zulke afmetingen aan, dat
zijn gebak-omzet, die voor de oorlog onge
veer 300 a 400 stuks per dag had bedragen,
in de oorlog opliep tot 3000 per dag. De
Duitsers waren by Van der M. als kind in
huis. Door al deze affaires ging het Van der
M. financieel zeer voorspoedig. Bedroeg zijn
kapitaal in 1939 ongeveer f 38.000. volgens
berekeningen van het beheersinstituut was
dit tegen het einde van de oorlog opgelopen
tot f 145.000.—.
Aan het slot van zyn requisitoir zag de
procureur-fiscaal geen enkele verzachtende
omstandigheid en eiste tegen Van der M. de
doodstraf en een geldboete van f 15.000. Het
hof zal in deze zaak op 18 Maart uitspraak
doen.
BETJE WERY HOUDT LEVENSLANG.
Het Bijzonder Gerechtshof te Leeuwarden
veroordeelde onlangs de vrouw Bet je Wery.
uit Amsterdam, tot levenslange gevangenis
straf. omdat zü gedurende de bezetting had ge
werkt voor het „devisenschutzkommando". Ve
le handelaren in goud en zilver werden door
haar verraden en tengevolge daarvan door de
Duitsers gearresteerd.
In 1944 verried zij een aantal illegale wer
kers aan de S.D., waardoor drie jonge mannen
het leven lieten.
Een maand geleden werd deze zaak be
handeld voor de Bijzondere Raad van Cassa
tie. De procureur-fiscaal bij de Raad conclu
deerde toen tot 20 jaar gevangenisstraf met af
trek. De Bijzondere Raad van Cassatie ver
wierp Woensdag echter het beroep.
OPLICHTING.
De centrale recherche heeft dezer dagen een
Amsterdamse kok gearresteerd. De man gaf
zich uit voor vertegenwoordiger van 'n scheep
vaartmaatschappij met als opdracht het zoe
ken van emigranten voor «Zuid-Afrika en be
zocht talrijke families in Amsterdam, die hij
voorspiegelde, dat zij naar Zuid-Afrika konden
emigreren, mits zij bedragen van f 500 tot
f 1000 als voorschot op de passagepriis stort
ten. Hij heeft op deze manier ruim f 4000 „ge
ïncasseerd". Bovendien gaf hij zich uit voor
fabrikant van koek en banket en had hij als
zodanig een compagnon.
ZOMER AAN DE NOORDPOOL.
De oefeningen van de Engelse marine aan
de Noordpool zijn Vrijdagavond, een week
voor de vastgestelde tijd, beëindigd, als ge
volg van warme Zuidelijke winden, die ver
dere proefnemingen onmogelijk maakten.
OPSPORING VERZOCHT VAN VRAATZUCHTIGE KOSTGANGER!"
Met het oog op de nog steeds dreigende uitbreiding yan de veidmuizenplaag in ons
land publiceren wij deze levensgrote foto. daar de practijk uitwijst, dat de veldmuis
nog bij herhaling wordt verward met aanverwante soorten, tengevolge waarvan het
succes van de bestrijding in gevaar wordt gebracht. Zodra men haar aanwezigheid op
dq akker constateert, dient men de Plan tenziektenkundige Dienst te Wageningen
onverwijld in kennis te stellen.
HOGE BOETES VOOR PRIJSOPDRIJVING.
De tuchtrechter voor de prijzen te Assen
veroordeelde een persoon uit Assen tot een
geldboete van f 1500 wegens het nemen van
een te hoge huur voor een woning en win
kelhuis Een inwoner van Meppel kreeg een
boete van f 12.000. omdat hij schoolschriften
tegen een te hoge prijs had verkocht.
KORTE VREUGDE.
De rijkspolitie te Schagen is erin geslaagd
de dader van de op 16 Februari gepleegde
roofoverval op het postkantoor te Schagen
te arresteren. Het is de 30-jarige Jaco^ Scho-
rel uit Wieringerwerf. die vroeger in Scha
gen heeft gewoond. De man heeft in de loop
van de avond zijn daad bekend en bij huis
zoeking zijn in zijn woning 8 000 van de 10 dui
zend gestolen guldens alsmede de geldtrom-
mel, waarin het geld zat, en het pistool, waar
mee hij op de vroege ochtend van 16 Fe
bruari de enige in het postkantoor aanwezige
P.T.T.-amhtenaar bedwong, teruggevonden.
De tweeduizend gulden, die zijn opgemaakt
heeft S. besteed aan de inrichting van een
woning in Wieringerwerf. welke hij een
week na de overval betrok.
„GROOTGBONDBEZITTER-ARCHITECHT"
GEARRESTEERD.
Een inwoner van Bilthoven. P. Hogendoorn,
plaatste sinds October van het vorige jaar ad
vertenties in dagbladen, waarin hij heide
grond onder de gemeente Rhenen te koop aan
bood. Velen, meestal kleine burgers, uit alle
delen van het land. gingen op zijn aanbieding
in, betaalden vooruit en hoorden dan nooit
meer iets. Om vertrouwen te wekken, noemde
H. zich architect en eigenaar van de heide-
grond.
Enige slachtoffers hebben bij de politie te De
Bilt aangifte gedaan, waarop H. gearresteerd
werd.
TUINBOUWGRONDEN BIJ ZOETERMEER
In tuinderskringen doen geruchten de ron
de. dat op de duur een groot gedeelte van
het tumbouwareaal van het Westland naar de
omgeving van Zoetermeer zou worden over
geplaatst. Dit gerucht is onjuist. In verband
echter met het structuurplan-Dudok. dat op
lange termijn beschouwd moet worden, zou
na verloop van jaren een deel van de tuin-
bouwgrond onder Loosduinen moeten worden
opgeofferd aan de stadsuitbreiding vgn J)en
Haag.» Men heeft gezocht naar verplaatsings
mogelijkheden voor de tuinderijen, die lang
zamerhand zouden moeten verdwijnen. Vast
gesteld werd. dat onder meer in de gemeente
Zoetermeer geschikte gronden liggen om het
tuindersbedrijf uit te oefenen. Tot dusverre
is van de vestiging van over te plaatsen glas
cultures naar die gronden nog niets bekend.
DRIE SIAMESE EX-MINISTERS DOOD
GESCHOTEN.
De Siamsese-, politie heeft drie vroegere minis
ters en een vroeger parlementslid doodgescho
ten „toen zij trachtten te ontsnappen", aldus
werd te Bangkok bekend gemaakt
De vier mannen waren gearresteerd onder
verdenking van samenzwering tegen premier
Piboel Songkram.
Alle vier waren actief In de verzetsbewe
ging tijdens de oorlog en steunden een voort-
t politicus.
PARLEMENTAIRE ONSCHENDBAAR
HEID VAN COMMUNIST OPGEHEVEN.
De Franse nationale vergadering heeft met
363 tegen 202 op 565 deelnemers aan de stem
ming. de opheffing goedgekeurd van de par
lementaire onschendbaarheid van Robert Ga-
raudy. decommunistische volksvertegenwoor
diger, die er van beschuldigd wordt in de
pers en door middel van vlugschriften de
minister van buitenlandse zaken, Schuman en
de px-efect van het departement Tarn, Cornu
te hebben beledigd.
STIJGEND AANTAL FAILLISSEMENTEN.
In 1944 werden in Nederland gemiddeld zes
zaken per week failliet verklaard, in 1945
was er een daling (hoofdzakelijk door ds
stilstand in zaken) n.l. iets meer dan 3 fail
lissementen per week. In 1946 waren het er
4 per week. doch in 1947 wordt de toestand
veel ongunstiger en vallen er 16 faillissemen
ten per week. In de eerste helft van 1948
steeg dit aantal reeds tot 21 en aan het eind
van 1948 telde men 27 faillissementen per
week. Dit is zonder twijfel een onrustbaren
de stijging, want de uiterst zwakke oorlogs
ondernemingen zijn reeds lang verdwenen.
De oorzaken van de financiële zwakheid det
bestaande zaken zijn velerlei. Ten eerste wa
ren er veel bedrijfjes, die producten ver-
vaardigden, vooral luxe artikelen, dia thans
niet meer te verkopen zijn. Andere zaken
hadden te veel geld in voorraden van djrge-
Iijke artikelen gestoken, tal van uitgevers
hadden zich arm gekocht aan onverkoopbare
manuscripten. Al deze zaken kwamen in on
overkomelijke moeilijkheden toen de belas-
tingschroef steeds meer aangeschroefd werd.
Vele bedrijven, die wel het hoofd boven wa
ter konden houden, bereikten dit alleen door
eigenlijk noodzakelijke uitgaven voor ver
nieuwing en verbetering na te laten. Dit be
vordert uiteraard de stijging van de produc
tie niet. Daarom is het dringend nodig, dat
de lasten op het bedrijfsleven worden ver
licht, vooral nu de conjunctuur omslaat en
lagere prijzen in aantocht zijn. Met de vela
dure voorraden en hoge aanschaffmgskoSteo
van machines van de laatste jaren zal het in
de naaste toekomst voor duizenden zaken
buitengewoon moeilijk worden aan hun ver
plichtingen te voldoen.
DE GROOTSTE 8TAD VAN DE WERELD.
De grootste stad van de wereld is niet Lon
den of New York. maar Kiruna in het uit«r
ste noorden van Zweden Deze stad heeft ril.
een oppervlakte van 13000 vierkante kilome
ters. wat meer dan een derde van geheel Ne
derland is. Aan inwoners is deze stad niet zo
rijk. want de totale bevolking bedraagt maar
19.000, waarvan er 14.000 in de eigenlijke stad
wonen en de rest dunnetjes verspreid over
de geweldige uitgestrektheid. Toch is Kiruna
een plaats van grole betekenis, want men
vineït op haar giondgebied de rijkste ijzer
mijnen ter wereld. Er liggen daar ware ijzer
bergen van een bijzondre hoog ertsgehalte.
Niet alleen bestaan de bergen geheel utt
ijzererts, maar ook de ondergrond. Men heefl
al tot 1000 meter diepte geboord en nog steed»
is het al ijzer wat men vindt. Dagelijks ver
trekken dan ook uit Kiruna 25 treinen, met
ieder 35.000 ton erts verscheept in de NoorSI
haven Narvik, trie in de oorlog zo bekend U
geworden In het laatste boekjaar maakte de
Kiruna IJzermaatschappij een winst van nie'
minder dan 126 millioen Kronen.
FEUILLETON.
Vondeling
op de Vuurtoren
(Nadruk verboden).
Het laatste telegram, dat ik van hen kreeg
was de vijftiende Juli uit Stavanger verzon
den en bij normale weersgesteldheid hadden
ze begin Augwstus terug moeten zijn.
Maar in de nacht van de zestiende raak
ten «Ij bij de ingang van het Skagerrak in
een dichte mist. Vijf minuten later werd de
Esmeralda midscheeps aangevaren door een
bark en het jacht zonk als een baksteen. Je
Vader, geholpen door de kapitein en de be
manning, slaagde er in om twee boten te la
ten zakken en voorlopig waren al de opva
renden gered.
Je vader was er altijd trots op. dat zijn
reddingsboten, met het oog op alle gebeur
lijkheden, steeds voorzien waren van een vol
doende hoeveelheid voedsel en water, maar
dat neemt niet weg. dat ze toch natuurlijk
Diets onbeproefd lieten om het schip te be
reiken. dat het jacht tot'zinken had gebracht.
Dat deden ze liever dan proberen met de
kléine boten aan de kust te komen.
Daar de „Esmeralda" op het ogenblik van
de aanvaring op stoomk'acht voer. ontplof
ten de ketels, toen het jacht in de diepte
verdween en dit is ongetwijfeld de oorzaak
geweest van de tweede catastrophe. De ka
pitein had opgemerkt, dat de vreemde bark
scherp bij de wind voortzeilde. die krachtig
uit het Westen blies en daarom volgde hij
met de eerste reddingsboot, waarin je vader
en moeder met jou en mijn vrouw en kind
zich bevonden, in dje mhting. Hij riep de
manne»~in de tweede boot toe het verband
met hem niet te verliezen, want het was ont
zettend mistig.
De bark. die het geweld van de explode
rende ketels hoorde., draaide onmiddellijk en
haar p'oging om hulp te bieden, werd juist de
oorzaak van de tweede ramp. die veel tragi
scher gevolgen had dan de eerste. De voor
ste reddingboot botste in het duister tegen de
boeg van de bark; de zeilen raakten verward
in het touwwerk van de boegspriet, de boot
werd overvaren en liep vol water, en de
tweede boot. die direct achter haar volgde,
schoof met geweld op de eerste. Al de inzit
tenden van de eerste boot kwamen in het wa
ter terecht en verdronken. Jij werd door een
neger gegrepen, een eerste klas zwemmer.
Hij en jij en nog twee matrozen werden ge
red dat was alles. Je vader was een krach
tig 'man en eveneons een uitstekend zwem
mer. Hij moet óf zijn tegenwoordigheid van
geest helemaal verloren hebben óf gewond
zijn geraakt op de een of andere manier. De
twee matrozen hadden in de tweede boot ge
zeten en waren erin geslaagd zich aan het
vreemde achip vast te klemmen en aan boord
te komen. De hele tragedie had zich In een
paar seconden afgespeeld!
Meneer Traill stond op en liep langzaam
naar het raam. Payne staarde in het vuur. De
oudere man streek met de hand over de
ogen; de hele vreselijke scheepsramp doem
de in al haar noodlottige détails voor zijn
geestesoog op. Het was een visioen, dat reeds
zo menig uur van zijn leven had vergald.
Hy keek uit in de stille siraat. Uit de zwar
te schaduwen aan de overkant dook een po
litieagent op; hij stak de straat over naar het
hotel en Traill hoorde de bel gaan. Deze
doodgewone dingen voerden zfjn gedachten
weer naar de werkelijkheid terug Wat bracht
het terugvindep van zijn verloren gewaand
kind toch een stormvloed van herinneringen
mee!
Het ligt voor de hand. begon hij weer na
een lange pauze, terwijl hij terugkwam in
de rosse gloed van het vuur en het zachte
schijnsel van de lamp. ^het^gt voor de
hand. dat al deze dingen juiMHanalDond weer
bij me opkomen. Het verhaal 'van de ramp
berust natyurlijk voornaqjefj# op de mede
delingen van de negér en de .beide matrozen.
Alle drie verklaarden zijl dat "de beide red
dingboten gezonken waren. .De bemanning
van de bark verklaarde, dat zij op het mo
ment. dat hun schip met de eerste boot in
botsing kwam. angstkreten had gehoord. Maar
ofschoon ze een sloej\ uitzetten en urenlang
in de buurt bleven kruisen, vonden ze niets
dan, wrakhout.
Jij. Charlie, kon toen ik je vijf weken
later* terugzag, alleen mafer vertellen, dat je
erg koud en nat was geweest. Dat is alles,
wat ik ooit van de ondergang van de ..Esme
ralda" heb geweten, tot ik het geluk had
Aagaard te ontmoeten aan ^boord van de
„Ygdrasil".
Dus u kunt u een voorstelling maken
van de manier! waarop Hildur gered werd?
vroeg Charlie Payne.
I— Absoluut! Aagaard. die zeeofficier is.
zoals je natuurlijk weet. en twee mannen.
Lynne en Anderson, die indertijd Olsen s colj
lega's waren op "de vuurtoren, hebben my
geholpen een hoogst aannemelijke theorie
over het verloop van de geschiedenis op te
bouwen. Het staat vast. dat de tweede boot
inderdaad niet gezonken is. zoals de gezag
voerder van de bark rapporteerde. Ze moet
bij de botsing alleen maar beschadigd zijn en
haar mast moet zijn gebroken. In mist en
duisternis en bij de algemene verwarring, die
er heerste, kan ze door de bark. d waar
schijnlijk vier knopen in het uur liep. wel niet'
opgemerkt zijn. De beide matrozen die van
het dojtoord afsprongen, hebben haar na-
tuurlijk half doen kantelefi en we denken,
dat op dat ogenblik mijn arme vrouw met
een laatste wanhopige krachtsinspanning het
kind in de boot heeft geworpen.
Olsen heeft de boot opgemerkt op de och
tend van de,25ste. Ze had toen negen dagen
rondgedreven Een overlevende, die ook aan
boord was. moet het kind voedsel hebben ge
geven. anders was een kind van een jaar niet
in het leven gebleven. Waarschijnlijk is de
mistbank op de oppervlakte van de zee blij
ven hangen en peelt de boot de getijstroom
gavolgd. want er was geen wind in de dageo,
die op de ondergang van het jacht volgden.
Nog iets eigenaardigs; er waren wel levens
middelen aan boord van de reddingsboot,
tnaar geen water. Hoe kwam dat. Er zijn twee
mogelijkheden: óf door botsing is het water
reservoir beschadigd en leeggelopen, óf een
zorgeloze steward heeft vergeten het te vul*
len.
Een volgend punt is de identiteit van de
boot. Door de domheid van een matroos ver
brandde één van de reddingsboten van de
„Esmeralda" op de Noorse kust. Hij smeet
een blik petroleum om. terwijl hij bezig was
het open te maken en een brandende lucifer
deed de rest. Ze kochten, een nieuwe boot,
maar door een of ander toeval of in de haast
werd vergeten de naam van het jacht er op
te schilderen. Er was .wel een Noors haven
nummer aan bevestigd, maar dat moet er af
geslagen zijn door de neervallende mast. Uit
het feit. dat het zeil door het water sleepte
op het ogenblik, dat Olsen de boot vond,
blijkt met absolute zekerheid, dat de over
levende of overlevenden misschien ziek
of gewond is geweekt en te zwak om het zeil
binnenboord te halen. Het iyk van een man
werd in de boot gevonden en die moet al
enige dagen dood zijn geweest. Tenslotte heb
ben we nog het bewijs van de kleren van he'
kind.
De meisjes hebben me op de rot» eefl
en ander van de «geschiedenis^ verteld, zei
Payne.
-xr Ik had niet durven dromen, dat Hildur.
of beter gezegd Helen, mijn nichtje' was!
(Wordt vervolgd).
