SCH0DNHDVEN5CHE COURANT
15
l^s
Het wapenprogram is er door.
De hand aan de buidel
4ERKJESI!
&Zn.
16.7’
!10.00
75.80
I95.00
85.M
Nog veel verkwisting bij de overheid
Ernstige moeilijkheden
EMBER 1949
TIEN BLADZIJDEN.
OVERZEESE GEBIEDEN.
MORGEN VOOR HET EERST.
„DAG VAN HET LEGER’.
gisteren
uitbetali:
arbe’ders
Huigender
AGENT VERMOORD.
iroop
Koiti vruch-
P-
o«ti wijn
maar
joed
hier en
SAMENWERKENDE LANDEN.
•troon
ROND DE RONDE TAFEL.
OUD A
BINNENLAND.
iber
zieh
rilde
-1 ike
K.L.M. vloog een kwart eeuw op
Indië.
Op 20 October zal hel 135 jaar geleden zijn, dat het wapen der Koninklijk?
11I. m 1 x. 11.4 ZI. 1 r.r./.i. I* I i r, f r. Anr „p/llI'Z, non.
>ds
venhuis.
van 18441869. De ruiter draagt het ceremoniele tenue van het ogenblik.
r dere
mocht
ien.
de gemal
root aantal
zijn door
DE TROEPENZENDING NAAR
INDONESIË.
in
Hen
laaulng
itan 10 et
maar
over
de
gehc
dere
voor
Het
naam
MINISTER STIKKER,
zakenman of diplomaat
IS
l kleedjes
s kwaliteit
1 patroon
ARPET
oonkanier
gevier
repul
•erste
ontvangen
worden gei
ter betalir
„racht
-t-jsteld
Mantisch
I door de
>n goed-
naai
een
bosr
orreed.
>nd. Er
VRIJDAG 30 SEPTEMBER 1949 81e JAARGANG.
NIEUWSHAD VD0RZUID-H0L1AND EN UTRECHT
Hootdred.. W Kerremans S. W. N VAN JiOOTEN. SCHOONHOVEN Tel. 207 (K 1823) Giro 13783
het
ligmi
tledi
dergelijke
bestaat De
opgesteld
gesticht. Geheel links het uniform der keizerlijke gen-
13), rechts het moderne marcchaussee-uniform, dat van
Advertentie»: 1-13 m tn. f 1.80. alk*
m.m meer f 0.12. darde plc
halva prijs. Familieberichte
par mm
Op
intig
poging
Neder-
licht gebracht heeft,
veel minder dan
het nt
aten over
doorn in
kan
nd er
delijkh...
's rijks
ren. maat
spilling t
-’beter
iet van f
de gehi
«orn in het oog van
i die dienst slecht
r is mén in
de bure3"*
actie
~3n en
door buite
tegenover
president
opperbevelhebber
ger een boodschai
gercommandant.
dagorder uit’
XARSCHÜWT TEGEN
IGE BEËINDIGING
(SHALL-HULP.
HOFFMAN WA,
VOORTIJDIG
MARS»
't dit ogenblik nog met
1 eind-besprekingen zulk
5 Men zal echter in Nede’
nchljni Maandag Woensdag
Vrijdag. Priji bij voorultbeta
g i 1.83 pat 3 maanden voor
Schoonhoven 1.50
intkend worden
smene Rekenki
beeld
kan
u
'“••rdl
door on-
in groot-
Er zijn
gedaan
Een
de vc
het aanvra;
een zo ingr
dat men mat
aan de aar
diging
voorbeeld gegeven in de begrotinj
lopende jaar. Onder het hoofd „k
tussen de posten voor vervangir
en aanleg van allerhande nieuwe
telefoon, radiodistributie en telegraaf eenbe-
opgenomen van bijna een
de bouw van een
President Soekarno zal ter gelegenheid van
de republikeinse „dag van het leger”, die op
14 October zal worden gevierd, onderschei
dingen uitreiken aan alle republikeinse staats
burgers, die tijdens de eerste en de tweede
militaire actie actief aan de strijd hebben
deelgenomen en zich daarbij hebben onder
scheiden door buitengewone heldhaftigheid en
loyaliteit tegenover de republiek. Op die dag
zal de president in zijnhoedanigheid van
lerbevelhebber van het republikeinse le-
een boodschap uitspreken en zal de le-
generaal Soedirman een
(vaardigen.
Dezer dagen is een agent uit Loebikapkatp,
20 K.M. van Medan, .ijdens het jagen op var
kens. door onbekende personen overvallen en
vermoord. Nadat de jagers zich hadden ver
spreid. werd de agent door vermoedelijk reeds
enige tijd op de loer liggende bendeleden met
slagwaoens aangevallen en door drie messteken
dodelijk verwond. De overvallers namen hef
geweer van de agent mee.
Vacantie.
Het zijn zeker geen kleine postjes
dergeschikte ambtenaren uitgegeven
heids waan of na onvoldoende overlet
toezeggingen door ministers zelve
over enorme bedragen, die volkomen onver
antwoord werden uitgegeven om het excel
lente wbord gestand te doen. Een voorbeeld
daarvan is de ..verblijfsvergoeding die werd
toegekend aan een ambtenaar van de diplo
matiek* dienst om hem in de gelegenheid te
stellen zijn verlof (van een jaar) door te
brengen in een ander land, dan waar hij ge-
"tationheerd is. Hij ontving daarvoor boven
'H. Daarna bleef
ing. hetgeen ze,
lad. en daarna
door
waar hij
irvoor box
f hij een half
iggen wil dat
werd hij ge
houden algei
de centrale van
leidene spreker
jver het result)
sche herziening van het b.
burgerlijke rijks-ambtenaren.
/erd gezegd, voor grote groepen
erbetering heeft gebracht. Speciaal
aandacht gevestigd op de noodte*
I_ger gesalarieerden en erns--
'gdheid uitgesproken over de gevol
de devaluatie, de huur
schatting van
Iddelen.
ondt.
blijven.
is geworden,
keurde het ook goed, of
kte althans, dat aan een andere di-
f 17.815.54 voor verhuiskosten wer-
zonder dat de man van stand
erd was. De diplomaat was met
r Nederland geroepen om van
andere post uitgezonden te
n verblijf van een half jaar in
moest hij evenwel terugkeren èventüc
- idplaats, zodat een dub- stellen.
ming op t
~-~'l dit ogenbl
Het apparaat van de staatspol
over het verslagjaar een rekening
8®" voor 100 schrijfbureaux. Het is evenwel ge- een
bleken dat slechts honderd halve bureaux avoi
en dan nog zonder blad, geleverd zijn. Bij het .„.o»
werden deze ergerlijke feiten be- 109 stemmen) als
bovendien trad aan het licht, dat delinge stemming)
dienst, de politie dus!, in zake- De
relatie stond met zwarthandelaars. Uit ning
magazijnen van de politie waren tegen te
inkoopsprijs belangrijke hoeveelheden schoen- voor de
rs verkocht aan zwarthandelaars. pact en zes
t is wel een van de meest verbazing- commissies
•nde staaltjes van slordig beheer, die de gekeurd.
»c^c„Aamer aan het licht gebracht heeft. Het Huis van Afgevaardigden had bij eer-
zijn er gelukkig veel minder dan dere gelegenheid slechts 819.505.000 dollar
voorgaande jaar. voor het wapenprogram willen uittrekken.
.Iet wapenprogram heeft thans de nieuwe
„Wet betreffende hulp voor wederzijd
se verdediging" gekregen. Er wordt in be
paald. dat de landen van het Atlantisch Pact
500 millioen dollar in contanten zullen ont-
n en dat 500 millioen dollar in contan-
tullen ontvangen en dat 500 millioen
zuilen worden gebruikt voor aankoop-
igingen ter betaling van wapenbestel-
vangerr
zi
ilar
machtij
lingen.
Van de 500 millioen in contanten zullen
?r honderd millioen oBmiddellijk ter beschik-
..mg worden gesteld. De overige 400 millioen
zouden worden gegeven, wanneer het defen-
sie-comité van de Noord-Atlantische landen
samenhangende defensieplannen hebben op-
■jesteld.
De republikeinse afgevaardigde John Vorys
(Ohio) verklaarde, dat de jongste atoom
explosie in Rusland de mening van vele le
den van het Huis,.met betrekking tot dit pro
gram had beïnvloed. Hij zei, dat halve maat-
In een te New York gehouden rede heeft
aul Hoffman, de leider van de Marshall-
organisatie verklaard, dat de tegenslagen, die
de communisten in Europa hebben onder-
S vonden, en Engelands besluit om het pond
te devalueren de Marshall-landen krachtige
hoop hebben gegeven, dat zij zich economise!»
zullen herstellen.
De resultaten, die in de afgelopen 18 maai
den met het pian-Marshall zijn bereikt, aldu
vervolgde Hoffman, zouden echter binnen
zes maanden volkomen verdwenen zijn, in
dién het hulpprogramma plotseling zou wor
den beëindigd. De fel gestreden en slechts
voor de helft gewonnen strijd voor eennjeuw
Europa zou gemakkelijk verloren kunnen
worden.
Hoffman merkte voorts op. dat er in Euro
pa vrees heerst, dat de Amerikaanse hulp
zal worden stopgezet. De Europeanen vrezen
dat wij onze plannen niet ten uitvoer zullen
'brengen tot 30 Juni 1952. zo zeide hij.
Hun grootste vrees is, dat zij zich opnieuw
geplaatst zullen zien voor steeds hoger wor
dende tariefmuren en dat Amerika zal blij
ven vasthouden aan de opvatting, dat de
handel „een straat is met één-richtingsver-
keer."
ELKE VIJF MAANDEN EEN MILLIOEN
AMERIKANEN.
De bevolkipg der Verenigde Staten
neemt thans tweemaal zo snel in aantal
toe als vóór de tweede wereldoorlog. Bij
de huidige bevolkingstoename van
200.000 per maanc. verwacht men dat op
1 November a.s. de Verenigde Staten 150
millioen zielen zullen tellen.
Minister S L. Mansholt was gi
Klaaswaal getuige van de eerste t
v^n pensioenen aan landarbeiders.
In een gee t van dankbaerheid werden cj
ze eerste pensioenen uitgereikt en ontva
gen. Een lange en moeizame weg voor lotsvt
betering van de landarbe’ders is hiermede i
gesloten Daarvan getuigenden de voorzitt
en de directeud van het Bedrijfspensioenfon
voor de Landbouw, de h$er A. W Biewenj
en dr J C CSchröder. 'tal van organisati
vertegenwoordigers, alsook minister Manthc
Deze uitkering is de eerste stap op de w
naar wezenlijke verbetering van de tot dl
ver wel zeer afhankelijke groep der lands
be.ders.
Het enige, wat ik betreur, aldus minist
Mansholt, is. dat alleen de ongeveer 140.0
landarbeiders aan het fonds deelnemen Het
zo nodig, dat ook zelfstandigen, speciaal kit
ne zelfstand ge in land- en tuinbouw, wier
toestand doorgaans toch niet bijster rooskleu
rig is. zich aansluiten. Ik hoop dan ook. dat
zij zich op hun oorspronkelijk afwijzend be
sluit zullen bezinnen en van de bij de wet
op de be.dfijspensioenen beschapen mogelijk
heden to‘' groter sociale zekerheid gebruik zul
len maken om te gaan meedoen
MEER ATOOMBOMMEN.
Amerika moet meer atoombommen maken
als gevolg van de atoomexplosie in Rusland,
aldus heeft senator McMahon, de voorzitter
van de congrescommissie voor atoom-ener»
gie te Washington verklaard.
Deze overweging is door de Amerikaanse
commissie voor atoom-energie en de gemeen
schappelijke congrescommissie voor .atoom
energie in een besloten zitting eepstemmig
aanvaard.
Ofschoon geen besluiten werden genomen,
heeft men op deze bijeenkomst, die door drie
andere gevolgd zal worden, overeenstemming
bereikt over een plan om de Amerikaanse
vooraad atoombommen te vergroten en ge
leerden. die thans voor particuliere instel
lingen werken, te verzoeken hun medewer
king aan het atoombomproject te verlenen.
Een Amerikaans officier heeft verklaard,
dat het gehele AmerikftaaiSe leger spoedig
een oefenprogram zal beginnen tegen de uit
werking van de atoombom. Sommige troepen
onderdelen in Duitsland hebben feeds heime
lijke instructies ontvangen voor incyviduele
verdediging tegen de gevolgen van een ont-
plotting. Hoge Amerikaanse deskundigen zou
den spoedig overkomen om de Amerikaanse
troepen in Europa leiding in deze te geven.
Bendewezen nog actief.
Een gewapende bende van vijftien man
heeft Dinsdag een aanval gedaan op een
employé en twee ondernemingswachters van
de suikerfabriek Kremboeng In de Sidoardjo-
Delfa. De employe kreeg twee schoten door
de hoed, doch bleef ongedeerd. Een der on
dernemingswachters werd gedood en van
kleren en wapeps beroofd. Dit slachtoffer
werd later teruggevonden, doch de andere
ondernemingswachter, die ontvoerd werd,
heeft men tot nu toe niet kunnen opsporen.
De jeep, waarin de drie mannen waren ge
zeten, is verdwenen.
Maandagmiddag is de trein van Proepoek
ir Tegal nabij Lemvang beschoten door
i bende van de Darul Islam, die in een
srand waren opgesteld. In de trein, die
doorreed, werden drie reizigers ernstig ge
wond. Er moesten tien reizigers worden op
genomen in het ziekenhuis te Slawi.
Maandag is de middagsneltrein van Bata
via naar Bandoeng voor Tjikamvek ter hoog
te van Sadang met stenen bekogeld, waar
door een passagier werd gewond. De trein
reed door.
control
toch verbetering, deze^
Het kan niet ontkend worden, dat het ver- bele verhuizing moest plaats vinden zonder
slag van de Algemene Rekenkamer over 1948 enig resultaat
een vrij wat gunstiger beeld geeft das het Niet alleen bU de buitenlandse dienst wordt
voorgaande. Evenmin kan ontkend worden. ruwhandir gegraaid
S ae met „v.e! ™..le =.de
uitbetaald.
Bij het minister!® van economische zaken
hebben zich een pfiar rrialen moeilijkheden
voorgedaan over hét personeelsbeleid. Hoe
wel dat departement beschikt over een spe
ciale afdeling ..peisoneelszakcn'' werd nog
een bijzondere adviseur aangesteld, die de
verschillende kwesties over het personeel aan
de minister moest voorleggen. Deze adviseur
werd benoemd in de rang van administra
teur met de hoogst mogelijke bezoldiging.
Toen de Rekenkamer de vrees uitte. dat dit
voorbeeld van overbodigheid door andere
departementen gevol^I zpu worden heeft de
minister van economisch» zaken zijn advi
seur eervol ontslag
Het feit, dat in de oorlogsbegroting voor
1950 voorzien wordt in de uitzending van
Nederlandse troepen in de loop van dat jaar
naar Indonesië, heeft in Indonesië een zé
kere verontrusting gewekt
Van gezaghebbende Nederlandse
Wordt verklaard, dat voor een
verontrusting geen enkele grond
ontwerp-oorlogsbegroting werd
tang voor de ronde tafelconferentie
Met de vooruitzichten, welke door
conferentie worden geopend, kon en i
daarbij géén rekening worden gehoud»
Een herziening van de begroting ten aan- in de loop van dit jaar heeft de luchtverbin-
tien van de uitzending van Nederlandse ding met Indonesië meermalen in de belang-
troepen naar Indonesië zal plaats hebben stelling gestaan, onder meer door de bëlemme-
todra de ronde tafelconferentie is geslaagd, ringen, die de K LM. door politieke oorzaken
HET HEZOLD>OINO8B«I.V1T BVB- K.
GERLIJKE RIJKS-AMBTENAIJEN. jaar geledén. dat de KLM de eerste
In de te Utrecht gehouden algemene be- deed om een luchtverbinding tussen
Stuursvergadering van de centrale van rijks- land en Indië tot stand te brengen
personeel gaven verscheidene spreker uiting In deze periode werden ruim 53 millioen ki-
aan de teleurstelling over het resultaat van lometers afgelegd, wat övereenkomt met 1300
de technische herziening van het bezoldi- vluchten rond de aarde. Ruim 104 000 passagiers
gingsbcsluit burgerlijke ruks-ambtenaren. werden vervoerd, evenveel als het aantal in-
welke naar werd gezegd, voor grote groepen woners van een stad als Nijmegen. De K.L.M-
generlei verbetering heeft gebracht. Speciaal machines vervoerden verder ruim 1280 ton
werd de aandacht gevestigd op de noodtoe- vracht en ruim 3000 '.on post, oftewel 460 mil-
stand van de lager gesalarieerden en ernsti- lioen brieven. Tussen Nederland en Indië zijn
ge bezorgdheid uitgesproken over de gevol- in deze vijf en twintig jaar 3787 vluchten uit-
gen van de devaluatie, de huurverhoging en gevoerd,
de afschaffing van de subsidies op de le- Gedurende deze jarc
vensmiddelen. de overzeese gebieder
Aan het dagelijks bestuur werd opdracht gen die de stormen des
gegeven, die maatregelen te treffen die er en die
toe kunnen bijdragen aan het rijkspersoneel ter lijke
een behoorlijk levenspeil te waarborgen. heelt ge
Tijdens het komende weekeinde zullen de ten
leden van de ronde-tafel-conferentie door- doll<
werken. In het bijzonder zullen de leden van
de centrale commissie met de voorzitters van
de financieel-economische commissie en sub
commissies gezamenlijk trachten een oplos- er I
smg te bereiken voor de ernstige moeilijk- kin»
heden, welke in deze commissie! zijn «gerezen.
De V.N.-commissie zal de besprekingen bij
wonen en trachten actief mede te werken. sam<
teel door middel van bepaalde voor- gestt
tot het bereiken van overeenstem- Di
de moeilijke punten. Het staat op
vast, waar de week- e:
Hen worden gehouden, d
leland blijven.
vaard.
schok gespaard;
ichonden
verbonden;
■nen hun als
de hals.
thuis
t zieke
TELEFOHISCH we&rbepicmt
De prijsstop in de practijk.
Daags na de bekendmaking van de deva
luatie werd door de Nederlandse regering
een prijsstop afgekondigd Deze prijsstop be
tekende. dat het niet oirbaar was om han-
delsartikelen in prijs te verhogen. Er werd
zelfs bepaald, dat diverse artikelen verkocht
moesten worden voor de prijs, welke gang
baar was op 17 September. Ambtenaren van
de prijscontrole hebben in de provincies
Groningen. Friesland en Drenthe nauwkeurig
•'ontrole uitgeoefend op de uitvoering van
prijsstop. Tijdens deze controle bleek,
dat diverse zuivelfabrieken in de Noordelij
ke provincies boter aan de markt brachten,
die in prijs hoger lag dan op 17 September.
Tegen verscheidene zuivelfabrikanten werd
derhalve proces-verbaal opgemaakt. Ook op
stofzuigers werd een prijsverhoging van f 15
geconstateerd. Andere winkeliers hielden in
verband met de vermoedelijke prijsverho
ging van naaimachines deze machines achter.
Een voorraad naaimachines werd -daarom in
beslag genomen. Een Groningse grossier
dacht, dat de stroopprijs wel verhoogd zou
worden en bracht reeds vijf cent per kilo
extra in rekening. In Hoogeveen werd een
grote partij uit België geïmporteerde haarden
en kachels achter gehouden en er werd een
wachtlijst aangelegd in afwachting van een
eventuele prijsstijging.
Ook op de peulvruchten werden
daar prijsverhogingen geconstateerd.
ït over
meer c!
>1 aan
aan
‘jn dr-
volgei
kwart
LandarbeiMs ontvingen
het eerst pensoen.
S L. Mansholt
getuige van de
larbeiders.
kbaerheid
regelen in Amerika en Europa geen antv.„
zouden zijn op de Russische vorderingen
atoomgebied.
De republil
Smith (Wiscoi
mans aankondi
explosie de lev
'jdel
lliard
ir dt
ren is tussen Nederland en
erzeese gebieden een hechte brug gesla- Marechaussee Wérd grut -
lie de stormen des tijds heeft doorstaan (1810—1813), rechts het moderne marcchaussee-uniform, dat van
'‘V’&Z” tot dkïï; 18(19 in gebruik is. en tweede van rechte een marechaussee, uit de jaren
heeft gebracht. van 18441869. De ruiter draagt het ceremoniele tenue van het ogenblik.
aan een
dienst om 1
stellen zijn verlof
brengen in een andi
statfonheerd is. Hij
zijn salaris f 21 000
>n jaar ter beschikking
hij ook vacantie ha-
pensionneerd.
De buitenlandse dienst.
zantschappen en consulatt
wereld, is trouwens een d,
de Rekenkamer Men
controleren en nog mincv,
legenheid na te gaan of
buitenland» wel doelms
en met name niet veel
staven aanhouden Dit
bel belang, omdat niet i
guldens door de Nederlai
opgebracht moeten
omdat die guldens
in de na de deval
geworden deviezei
tenlandse zaken heeft
van de Rekenkamer om
trole in te voeren van de hand gew
De buitenlandse dienst is altijd
een exclusief gezelschap
geweest, dat boven en onder de wet stond.
Dat moet blijkbaar zo blijven, zelfs nu een
zakenman minister
Deze zakenman
vergoelijkte althans
plomaat f 17.8’”
den uitbetaald.
plaats verander
„.j.i gezin naar
daar naar een
worden. Na een verblijf van een half jaar
het vaderland moest hij evenwel terugkei
naar zijn oude standplaats, zodat een c’
een
ugdel
Amerika maakt meer atoombommen^
verleend,
apparaat van de staatspolitie heeft bedrage van 1.314 010 000 dollar, waarvan de atoomgebied.
het verslagjaar een rekening betaald bij het Atlantisch Pact aangesloten landen De republikeinse afgevaardigde Lawrence
100 schrijfbureaux. Het is evenwel ge- een milliard dollar ontvangen, is Woensdag- Smith (Wisconsin) zei. dat president Tru-
bureaux avond wet geworden, doordat het zowel door mans aankondiging van de Russische atoom-
zijn. Bij het Huis van Afgevaardigden (met 223 tegen explosie de levering van wapenen aan Euro-
eiten be- 109 stemmen) als door de Senaat (bij mon- pa een „ijdel gevaar" had gemaakt.
...a- stemming) werd goedgekeurd. Een milliard dollar is. zoals gemeld, be-
3e wet behoeft alleen nog de handteke- stemd voor de Noord-Atlantische Landen De
;g van de president om officieel van kracht rest van het bedrag (ongeveer 314 millioen)
worden. Het bedrag, dat is vastgesteld wordt verdeeld onder Griekenland en Tur-
landen van het Noord-Atlantisch kije (211.370.000 dollar), Perzië, Korea en de
i andere landen, moet nog door de Philippijnen (27.640.000 dollar) en „het al-
voor toewijzingen worden goed- gemene gebied” van China (75 millioen dol
lar).. President Truman kan beschikken over
de oesteding van deze laatste 75 millioen
dollar.
ken dat slechts hondt..
-T cu dan nog zonder blad,
nst slecht contró]e werden deze e.
m ae ge- vestigd en bovendien trac.
of de bureaux in het deze zelfde dlenst de U|
latig georganiseerd zijn Juke re]aUf
iel te grote personeels- de magaz
vraagstuk is van dub- inkoc?;r-
-t alleen de kosten in veters
-„.landse belastingbetaler Dit 1Z
worden, maar bovendien wekkende
omgezet moeten worden Rekenkan
aluatie wel zeer kostbaar maar er
zen. De minister van bui- over het
heeft evenwel een voorstel
imer om een deugdelijke con-
- ie hand gewezen...
t. dat
i zake-
irs. Uit
‘-?en
jen
geen besh
>p deze bij.
wor
n plan
jmmen te
par,
’ken
...Momproject
ians officier h
Amerikiaaise
i zal beginnen tegen
■doornbom. Sommige tre
ütsland hebben ipeeds
ontvangen voor ii
i de gevolgen
Amerikaanse des
jverkomen om de Amei
iropa leiding in deze te
Een van de belangrijkste democratische
rechten. die de volksvertegenwoordiging
heeft, is het budgetrecht, het toezicht op de
uitgaven van de uitvoerende organen. Wan
neer een minister plannen maakt, kunnen
die slechts uitgevoerd worden wanneer de
volksvertegenwoordiging de daarvoor beno
digde gelden wil toesfaan. Afgezien dus van
principiële beschouwingen en practische be
zwaren houdt het parlement steeds het heft
in handen, doordat het de geldbuidel beheert.
Dat is de theorie, de grondwet.
Niet alleen in de zaken, het rijk betref
fende. bestaat deze regeling, doch evenzeer
in het provinciaal en gemeentelijk bestuur.
De practische toepassing van dit recht be
staat uit de vaststelling van een begroting,
waarop alle uitgaven geraamd worden Wan
neer die bedragen zijn goedgekeurd weet
elke dienst en elke afdeling, waaraan zij zich
te houden heeft De voUsvertegenwoord ging,
of dat nu de Kamer of de raad is. heeft een
bepaald bedrag toegestoan en dat kan uit
gegeven worden aan de daarbij omschreven
doeleinden.
Dit toezicht op de geldmiddelen blijkt steeds
•en voor de uitvoerende organen wel wat
knellend karakter te hebben, tenminste zo
doen zij het zelf voorkomen. Met voorbijgaan
van het belangrijke budgetrecht ia het vooral
bij de gemeentebesturen gewoonte de begro
ting te beschouwen als een mooi stuk admi
nistratief werk, maar niet als leidraad voor
de aard en omvang van de werkzaamheden
Het gevolg is dan natuurlijk dat vele posten
overschreden worden zonder dat daartoe de
voorafgaande goedkeuring van de volksver
tegenwoordiging is gevraagd Om dan nog de
schijn op te houden alsof de raad werkelijk
iets te zeggen heeft over de besteding van
de belastingpenriingen wordt daarna een reeks
begrotingswijzigingen voorgesteld, die de naam
hebben administratieve veranderingen te zijn.
Als de raad die heeft goedgekeurd is aan de
eer voldaan Dan heeft de gemeente geleefd
zoals de uitvoerende ambtenaren het gc
dacht en de raad heeft daarna ja-geknikt.
Bij het rijk gaat het iets ingewikkelder In
een opzicht, veel gemakkelijker in ander op
zicht. Een overschrijding van een begrotings
post kan goedgekeurd worden door de mi
nister van financiën. Doet hij dat. dan wordt
er verder niet over gesproken en het gehele
budgetrecht komt op losse schroeven te staan
Doet hij het niet dan moet de ministerraad
en opnieuw het parlement er aan te pas
komen.
Het moet nu geconstateerd worden, dat
de jaren na de oorlog in zeer vele gevall
dé eerste de gemakkelijke weg bewandeld
is. Een groot aantal posten is overschreden
en die alle zijn door minister Lieftinck goed
gekeurd. De Kamer had weliswaar andere
bedragen vastgesteld, maar daaraan stoorde
de regering zich niet.
n andere weg om het budgetrecht van
zolksvertegenwoordigmg te ontlopen is
igen en omkleden van bedragen op
gewikkelde of verwarrende manier,
mag hopen, dat de betrokken post
«ndacht van de volksvertegenwoor-
ontsnapt. De PTT heeft daarvan een
ng voor het
.kabels” was
ing van oude
ve kabels voor
- ...egraa»
drag opgenomen van bijna een half millioen
voor de bouw van een kabelschip. Het is
van een Kamerlid maar nauwelijks te ver
wachten. dat hij al die kabels nagaat en ziet
of de opgenomen posten verantwoord zijn.
De algemene rekenkamer doet dat wel en zij
heeft gevraagd, wat het nut van het schip
was en waarom het op zo onduidelijke wijze
in de begroting was opgenomen Daarbij
bleek dat het kabelschip slechts zeer spaar
zaam gebruikt zou worden en derhalve veel pjaa
te duur zou zijn. Op het tweede deel van de zijn
vraag bleef men het antwoord geheel schul
dig