mUJUEX?
IlLIJJflk
c~J-loe de
emigrantenvrouw
er over denk
NIEUWSBLAD VOOR 71'ID HOLLAND EN UT«,*v,HT - Schoon horeneche Cour»„t
KATERDAG X» DECEMBER 1X51.
Nederland en drie jaar geleden hebben we
onze zoon, die In Holland woonde, voor ple
zier ^>ver laten komen. Wij zijn dus wel Be
varen in Amerika en daarom mogen wij niet
klagen.
De toestanden zijn hier op het ogenblik
uitstekend en een bekwame arbeider, die er
niet tegen opziet hard te werken kan hier ze
ker vooruit komen als hij tenminste niet al
te spoedig op zijn Amerikaans wil gaan leven,
want de Amerikanen zijn nosal zorgeloos en
zorgeloosheid is kostbaar Maar het is hier
ook al precies als in andere lat.den. het zie
lental gaat hard omhoog, niet alleen door ge
boorte. maar vanzelfsprekend ook door de
immigratie. Er worden hier veel huizen ge
bouwd, maar dat is niet goedkoop, want het
materiaal is duur en de arbeidslonen zijn hoog
In de bouwvakken wordt ongeveer twee dol
lar per uur betaald.
Wij wonen hier in een aardig stadje met
•en bevolking van ongeveer vijfduizend zie-
bljna nergens wordt de hygiëne zo nauw
gezet in aeht genomen. Alls melk Is be
stemd voor Los Angeles en omgeving.
De melkboerderijen. die in oppervlakte
slechts varieren van 4 tot 20 hectaren, kunnen
niet htm eieen hooi en graan verbouwen en
daarom wordt dit gekocht van boeren, die
De heer D van Dam. dia 44 jaai1 geleden dank zij zijn geld. maar hij wist helemaal
vaniiit het Zuid-Hollandse polderlandschap
naar Amerika vertrok, schrijft uit Lyndem
(Washington):
.Als een van de oudste lezers
- ---derland terug willen voor familiebezoek, maai
mets. Hij had er geen idee van wat een ziek niet om er te wonen, want het leven is hier
dier mankeerde en hij kon {lus vanzelfspre- beter dan in Holland. Dit wil geenszins zeg-
kend niets tegen de kwaal doen. De meeste
boeren Heten daarom een ziek beest aan zijn
lot over. dan kostte het minder dan wanneer
Schoonhovensche Courant op 23 Januari een veearts ontboden, want warineer deze
*-„veedeakundige" kwam ging het dier toch
dood en zij waren dan nog een dollar per
gen. dat Canada een luilekkerland is, maar
degene, die hard wil werken, kan hier een
goed bestaan vinden. Er zijn vee) mensen in
Nederland die denken, dat men in Canada in
vier of vijf Jaar rijk is, maar die hebben een
verkeerde mening Men moet het hier met
zijn handen verdienen en wie hier-n geen zin
heeft, kan beter in Nederland blijven. Er n
in Canada wel wat te bereiken, maar voordat
Pien -ij re* -ioel verwezenlijkt heeft, zul
len Jaren verlopen
Het jaar 1951 loopt nu ten einde en het
- heeft ons gebracht, wat wij er van verwacht
morgens vijf tot 's avonds Sedert myn jeugd is er echter heel wat hadden. Vol goede moed en vertrouwend op
.-i ii_ j__ veranderd in de wereld Amerika, dat altlid n.-Am «.me* «ril 10*0 1.
hier 150 tot 500 kilometer vandaan wonen en hoop lk 78 jaar te worden geef ik
die de hooi- en eraanverbouw tot hun speci- Raame gevolg aan uw verzoek om iets te
alitrit gemaakt hebben. Jaren geleden was schrijven over mijn ervaringen als emigrant
Hyner (nu Paramount geheten) reeds 't mid- i" Amerika.
delpunt van deze twee takken van het aera- Vierenveertig jaar geleden verliet lk Ne-
riache bedrijfsleven Deze plaats had toen ook derland als e«n man. die was opgegroeid in
de grootste hooimarkt ter wereld, daar al het het wijde polderland, tussen kieviten en grut-
hooi en het vraan dat benodied was voor de toV ik had weinig school gehad want op mijn verbonden gehouden met het «tukje grond
kolossale melkbedrijven. met vrachtauto's, die elfde laar moest ik in dienst bM een boer Daar waarop ik opgegroeid ben.
20 tot 50 ton konden vervoeren, werd aange- werkte ik van e*J" 1 "J
voerd. h( 1 1
kilometer kwijt.
Zestien jèar heb ik dat werk gedaan In
1937 veploor ik mijn vrouw door de dood en
toen ben lk irf Washington gaan wonen De
Schoonhovensche Courant heeft mij altijd
Na de oorlog Is er echter ontzettend veel
gebouwd, vooral in deze omgeving en daar
door zijn de melkboerderijen langzamerhand
acht uur voor 25 cent per dag en moest ik dan
nog voor miin ei «en kost zorgen Mijn ent ge
vooruitzicht In Nederland was miln leven te
slijten al« boerenarbeider en dat deed mil het
besluit nemen om te emigreren naar Ameri
ka. Zodra ik ln het n'euwe vaderland was
merkte ik het grote verschil tu-sen de toe
standen daar en in Nederland. Ik kwam te
recht Ml een jon«e boer en zijn vrouw ln Jo-
wa die zeer goed voor mii waren Daar werk
te ik een naar Jaar als da«loner voor 1.90 dol
lar per dag en lk behoefde daarvoor geen
lange da«en te maken terwijl boverdien bij
na al het werk machinaal geschiedde Voor
het eten dat uitatekend was. behoefde lk daar
niets te betalen.
Na twee jaar wilde lk voor mezelf hrgln-
nen on een huurboerderlj. Ik had geld over-
gesnaard voor twee koeien, maar dit was n'et
genoeg. Tk moest dus hulp hebben maar dat
was In die da«en niet moeilllk. zelfs niet voor
Iemand, die n'ets bezat Men keek er alleen
veranderd lp de wereld. Amerika, dat altijd
zo rijk is geweest, zit nu ook diep in de staats
schuld en het kan er nooit meer bovenuit
komen. De Amerikaanse staatsuitgaven be
dragen dit jaar 258 milliard dollar De belas
ting wordt zo hoog. dat de belastingbetaler
er onder bezwijkt In Europa heeft iedereen
het oog gericht op Amerika- de volkeren heb
ben zich aangesloten om een duurzame vrede
te bewerkstelligen: er is veel georaat en veel
geld verkwist en het einde van alles is te
leurstelling. En het land. dat dit alles moet
betalen is Amerika.
De enit»e hoop voor deze wereld ls het ko
ninkrijk Gods, dat alleen wijsheid, vrede, lief
de en gerechtigheid kan brengen. De over
heden en de leiders der volkeren z'ln tenge
volge vah hun onwetendheid misleiders ge
worden De Bijbel zegt van hen: ..Zij zijn blin
de leidslieden en zij vallen samen in de
gracht". De mensen kunnen en willen geen
vrede maken, want honderdduizenden werken
maar naar of de«ene die om bijstand verzocht "u ™nr «joriOMdoelelnderi en mmmimJIü boerderijen leeg. Vmdat teen''koper'of
een goede werker was. de kwam, zou de «hel. huurder voor gevonden wordt'maar tan ï-
Zodoende zat ik al'direct voor duizend dol- en ^jui was revolutie onv rm J 1 zamerhand verandert dit wel. De laatste tijd
D. van Dam. -
De Hollandse properheid Is tot ver over de rrent«n bekend, door do emigratie niet het
minst in Amerika. De Amerikanen hoorden, dat de Nederlandera het straatje voor han
woning plachten te boenen en apoedlg werd dit so opgevat, dat de Hollanders gewoon
water elke week hot gehele wegdek te schrobben. In Pella Towa, waar sleh ln de af
galopen vijftig Jaar vele Hollanders gevestigd hebben en waar ook de heer A. Schilt
nit Reen wijk woont, heeft het Amerikaanse ^edeel 'e van de bevolking een Jaarlijks te
rugkerend evenement gemaakt van het stra»4boenen. Dit gebeurt %dens het tulpen-
feest, dat elk Jaar gehouden wordt. Hier riet men Amerikanen herig in hun tafelkleed-
eostuums, 41e moeten doorgaan voor Nederlandse klederdracht. De Nederlanders, die
la Poll» Towa wonen, staan aan de kant v*n de straat met plezier 't vreemde schouw
spel gade te slaan.
lar In de schuld. Ik kocht vier paarden, vier
koelen, vier zeueen en enkele machines en
be«on dus voor mezelf. De eerste vier laren
ginc het echter niet naar wens. Ik verloor 'n
paard en een beste koe en de varkens werden
getroffen door een ziekte fk had toen zestig
varkens en ik hield er geen een over. Wat
moest er toen gebeuren?
Ik verzocht opnieuw om hulp en ik kreeg
die ook: dat is alleen moceliik in Amerika.
Ik huurde een grotere boerderij, ook In Jowa.
waar veel mais verbouwd wordt. De eigenaar
van dit bedrijf was een Ier. Van een Hollan
der zou 1
Gods gunst gaan wij 1952 in.
Wy bopen. dat nog velen ons voorbeeld
zullen volgen want nogmaals. Canada is een
goed land. Wij wensen alle toekomst'ge emi
granten een behouden overkomst en een goe
de tijd ln Canada toe."
P. BRAND.
De heer A. Hoogendoom. afkomstig uit
Stolwijk, schrijft uit Rock Spring (Ontario
Canada):
„Onceveer anderhalf jaar geleden zijn wij
naar Amerika geëmigreerd en wij maken het
best in het nieuwe vaderland. Vorig jaar heb
ik een boerderij gekocht met een oppervlakte
van 25 ha., een stenen huis. een grote hooi
schuur. flinke stallen en varkenshokken. De
boerderij was goedkoop Wanneer men de ge
bouwen moest laten zetten zou men zeker tien
maal zoveel kwijt zijn. Er staan hier nog ve-
De heer
kerk. schr
nada):
P. Brand Azn. afkomstig uit Streef-
len. Iedereen heeft een stukje tuingrond bij
gijn woning.
De huizen worden hier niet aan elkaar vast
gebouwd. Elk huis staat afzonderlijk en ten
gevolge daarvan is het plaatsje aardig uitge
breid. Tweehoog wonen komt hier ook niet
voor. Tegenwoordig wordt van deze gewoon
ten echter wel eens afgeweken ten gevolge
van de woningnood. Het komt nu wel voor,
dat in één huis twee of drie gezinnen wonen.
Wat het kopen van een boerderij betreft, 't
kost tegenwoordig een kapitaal om een eigen
bedrijf te kunnen beginnen, want er moeten
vele dure machines aangeschaft worden wil
men bij de tyd blijven.
Hartelijk* groeten aan alle lezers van
A- Schilt.
(ADVERTENTIE I. M
De heer P. de Bruijn. afkomstig uit Berg
ambacht, schrijft uit Paramount (Californië):
«Op 19 Juli 1920 arriveerde mijn vrouw en
Ik per schip als emigranten ln het nieuwe va
derland en na een schijnbaar eindeloze reis
over bergen en dalen, door vlakten en woes
tijnen. kwamen we aan bij onze vrienden in
Los Angeles.
In die dagen was Los Angeles met een aan
tal Inwoners van onceveer 600 000 reeds de
grootste stad van de Westkust van Amerika
Dit aantal is thans gestegen tot over de twee
millioen en met dat van de omliggende plaat
sen bedraagt het zielental zelfs meer dan
vier millioen. In die dagen kwam de filmstad
Hollywood juist tot bloei, hetgeen bleek uit
de talrijke grote villa's en landhuizen, die
door de filmsterren werden gebouwd In Be
verley Hills, waar de elite van het „filmdom"
ook thans nog steeds woont.
Als emigrant en als ..groene Hollander"
had ik niet het minste begrip van de Eneelse
taal en meermalen was het zeer moeilijk me
verstaanbaar te maken. Zo moest ik eens wat
eieren gaan kopen, maar lk was niet in staat
de winkelier duidelijk te maken wat ik wilde
hebben. Telneinde raad begon ik maar te ka
kelen en toen was het probleem gauw opge
lost. In mijn oude vaderland droeg lk dikwijls
klompen en lk liet hier dere gewoonte niet
varen. Natuurlijk bezorgde dit houten schoei
sel mij veel bekijks
Alle begin ls moeilijk en dat gold ook voor
ons. vooral ook daar wU de taal niet beheer
sten. Niettemin was ik in staat werk te vin
den In een der olievelden in Montebello. on
geveer zestien kilometer ten Zuid-Oosten van
Los Angeles. In de avonduren leerde lk En
gels op een speciale avondschool, waaraan
ledereen vrij kan studeren.
Na een jaar kreeg ik een betere betrekking,
oamelljk die van olieboorder in de dichtbij
gelegen olievelden van Santa Fe Springs. Als
zodanig werkte ik vier jaar. maar intussen
studeerde ik hard om een betere betrekking
te kunnen krijgen. Dit is mij ook gelukt want
Ik werd technisch machinist op een fabriek
waar gas bereid werd voor huishoudelijk ge
brulk. Deze fabriek stond in Long Beach.
Deze positie heb ik behouden tot 1946. toen
Ik op mijn 65stft verjaardag aepen-ionneerd
werd. Daarbij kreeg ik de ln dit land gebrul
kelijke toespraken en beloningen.
Daar ik van nature niet in staat ben mijn
dagen in ledigheid door te brengen, richtte
ik nadien mijn oog op het welzijn van he:
algemeen. Ik werd namelijk lid van de jury
van een gerechtshof, welk ambt ik thans nog
bekleed.
Nu het een en ander over de omgeving van
mijn woonplaats, het stadje Paramount mei
ongeveer 20000 Inwoners dat gele en is tus
sen Lo« Angeles en Long Beach. In deze streek
wonen veel Nederlanders, die bekend staan
als voortvarende, maar ook als welvarende
mensen. De meesten van hen zijn in de afge
lopen jaren uit Zuid-Holland en Friesland ge
ëmigreerd.
Een groot percentage van hen bezit
grote melkboerderijen. welke ln alle op
lichten modern ingericht »ljn Doorgaans
varieert het aantal koelen per bedrUf v"n
ton tot 500. maar er zijn ook boerderijen
■net 1000 koelen. Nagenoeg al het werk.
Mk kot melken, geschiedt machinaal en
naar het Oosten verhuisd, naar Bellflower.
Artes ia en Cypres, zodat Paramount niet meer
het centrale punt ls van dit bedrijf. Toch kan
men nog veel Nederlands horen spreken ln
Paramount.
Er zijn na de oorlog veel huizen febouwd.
daar duizenden mensen uit andere staten ver
huisd zijn naar het zonnige Californië. Dat
bouwen geschiedt met een on«elooflijke snel
heid Op enkele kilometers afstand van hier
verrezen in bet sfcelopen jaar 30.000 huizen
teren een gemiddelde prijs van 9000 tot 10 000
dollar per stuk. Een firma alleen bouwt thans
17 000 hulzen op een stuk grond van ongeveer
1500 hectaren De bouwgrond werd van de
eigenaar gekocht voor 8 000 000 dollar. Hij
had het in 1830 rekoeht voor 1800 dollar Het
heeft een leeftijd geduurd, maar de winst la
toch enorm.
danken Heeft aan emigranten uit alle oorden
van de wereld Schijnbaar doen die emigran
ten de onmogelijkste dln"en. maar men moet
niet vergeten, dat deze dinaen alléén bereikt
worden door hard werken en door een groot
doorzettingsvermogen Iedereen, die deze twe«
feiten voor ogen houdt heeft ook nu nog ge
legenheid om vooruit te komen Men moet niet
de Indruk hebben, dat Amerika een luilek
kerland is. want dan komt mën bedrogen uit.
Los Angeles. Paramount. Long Beach en
alle omliggende steden, die bijna aan elkaar
vastpebouwd zijn. liggen in een vlakte, om
hebben rich hier ln een omtrek van vier kilo
meter al elf Nederlandse emigranten geves
tigd. Dat geeft direct wat opleving ln de prija
ul„ \*n boerderijen Het land is hier vlak en
yft uit Brewers Milla (Ontario Ca- de grond is best maar erg verwaarloosd Slo
ten ztfn hier niet. De afseheidingen zlin alle-
Vanaf *4 Juni van dit jaar zijn wij in Ca- van hout. Bij elke boerderij Is een ge-
nada en tdt nu toe is het leven in het nieuwe deen* bos en dat levert brandhout en ook wal
vaderland ,ons hard meegevallen Een dag na timmerhout op.
onze aankomst begon ik te werken. Het eer- Een gedeelte van de bouwgrond wordt *•-
ste wat ik te doen kreeg was melken, met de P'oecd voor de verbouw van haver en mala,
machine natuurlijk, want in Canada gebeurt Na een paar laar wordt op deze grond kla-
- - bijna al hét werk op de boerderij machinaal, y gezaaid Men gebruikt dan weer een an-
wrWffer als lk onmogelijk wag mpt gebruik van de melkmachine d«r «uk '"r"1 voor d# teelt van haver en mals.
uop de hóogte. dus dit werk leverde geen Het hooien gsaf hier eemakkelilk. Het gras
moeilijkheden op. morgens gemaaid wordt gast 'g middags
In het begin komt men in Canada echter als hooi met de honiladder op de wagen en
nogal eens voor moeilijkheden te staan, en thuis zoret een hooilns.er er voor. dat het In
wel ln de eerste plaats door onbekendheid de schuur tereebt komt. Deze vlotte sfnwrking
met de taal Een van de voornaamste factoren J'"y morelifk. doordat de ron Mer veel
een boerderil hebben kunnen huren.
Op dit nieuwe bedrijf gin? het echter heel
wat beter Na vijf jaar bad ik al mitn schul
den afbetaald en kon ik met 5000 dollar naar
Californië trekken Zoiets komt alleen in
Amerika voor en het is dus niet vreemd, dat
men het een wonderland noemt.
In de streek van Californië. waar lk mil
vestigde, woonde maar één Nederlander en
die kwam spoedig na miln aankomst bij een
auto-ongeluk om het leven, zodat ik zonder
bekenden in een geheel vreemd land vertoef
de Ik kocht daar een veebedrijf, want land
bouw komt daar nagenoeg niet voor. 't Woon
huis stond on«eveer honderd meter van de
weg en het gedeelte grond tussen het huls en
de weg was vlak land. maar het stond ge
deeltelijk onder water en het was nooit be
werkt. waarsehitnlijk ook othdat het enigszins
zanderig was Het stukje grond stond bekend
als wsardelooa. F.r stonden drie eikebomen
waarvan
is voor een emigrant enige kenma van de taai.
Vooral de namen van gereedschappen en land
bouwmachines moet men weten. Gebrek aan
kennis van de taal geeft nogal eens aanlri-
d'ng tot misverstanden met de werkgever.
krachtiger schiint dan In Nederland.
Met dorsen helpen de hoeren elkaar Zoveel
als er nodig ziin worden opgebeld Wanneer
het graan In de schuur Is komen tij met de
„m «.«v maar wanneer het nog op het land la
Wij arriveerden hier midden in de hooi- brenren rij wa«ens en paarden mee om het
oogst maar het hooien ging heel wat anders van het land te halen De boerin zorgt
dan in Holland, 's Morgens werd het gras ge- dan voor. dat rij een uit-tekend maal ge
maaid en '5 middags ging het als hooi de voor de mannen. Hetzelfde gebeurt
schuur ln. Het is hier zo warm. dat het gras winters met bet racen van hout. Er komt
binnen een paar uren droog is. dan een r.a«marMne d<e bet voor de gehele
Tn Oost Ontario vindt men allemaal ge- winter h«nodi«de hout In een halve dag «tuk
mengde bedrijven De boer verbouwt alle voer Wanneer de mais in de silo's wordt
voor zijn vee Haver ,s hier wel het hoofd- helnen dezelfde ploegen,
gewas en daarnaast wordt mais geteeld. Dit dus wel. dat er op velerlei ge-
een een doorsnee had van f.atst. oroduct wordt groen gemaaid, gehak- b,pd een goede samenwerking hestsst In de
en enorm anderhalve meter. Die bomen rooide ik en ip .1. «;in ffedaan Ook wordt hier afgelopen zomer viel een boer van het eersti
Amerika js een land. dat zijn ookomst^te daarna hoogde ik het land wat op en nloeg- ej verbouwd VOfr ^0f>' r" k'nn"r' wilden halen en kwam
D« kwaliteit van de Irond ia hier uitjte- «naelukkl» tereeht. dat hij nooit maar ral
k. nd; de aamenstellinl ia (edeeltelijk rand en ver nnp v.n een week
gedeeltelijk klelleem Ook wordt in Canada Cnren alle horen naar rlin hooiland Tn «n*
n:et 10 gewoekerd met de grond; er la land dag ma.Men ril al "et era. en midden wa
in overvloed. Het komt hier namelijk wel ren er Sd mann-n en 50 teaetoren In het lend
loor. dat een ituK grond van vijl a re» hee- «"dat «™id. da gehele hnoloogat binnen
taren niet gebruikt wordt, omdat men het
niet nodig heeft. Iemand, dia uit Nederland De koeienr,tn Mer v.n een relfd. k-alitert
Clüt ti ft nn van zoiets d,e 'n Nedcrlsnd. De melkpriis bedreegt
Ook h« vee lT goedi men heen in der, rent oer liter bit v5oeh.ll. v.n
„treek de rria.an Holatein koe en ook wel de v er proeent. Het meel kort hier oneevjae
"ereey. De koelen geven goed melk. vooral vier rent p,r pond De pril. voor varken, bl
inde herfst. In dit lat. jaargetijde ia het hier «ra»M M cent eeslerh» gewicht, maar dat I.
b ,n. altijd droog. Wa hadden in November mlnlmumnrlja. In de .r-elnnen romer
nog geen regen van betekenl. geilen. Dit ia brachten rit veert!» rent gealaehl eewtrht per
duf 'el bete? den het Holland» natte en gure ""Z
mMifTvuldl«d worden om een vergelijking t«
kunnen maken met de Nederlandse prijzen,
want voor een dollar kan men h'er drie maal
zm-eel kopen als in Nederland. Rundertuber-
culose komt bier nrac+isch niet voor. Ambte
naren en controleurs zijn hier blijkbaar niet,
n*»n* ik heb er nog geen gezien op mijn boer
derij.
Ons buis «tast on «e veer SM mefer van dm
grote we« af De bakker komt 's zomers dr'e-
msal in de week en 'a winters tweemaal De
de het. Maar dit waa nog niet het eind van
de bewerking.
De boeren in "de omet' lng waren van oor
deel. dat mest niets waard was voor het land.
Bij een ven mijn buren zat de mest tegen het
dak van de stal aan. De onderste lagen wa
ren zeker twintig jaar oud. Een andere boer
had maar een nieuwe «tal gebouwd, omdat er
zoveel mest in de oude stal zat. dat zijn koelen
er niet goed meer in konden staan. Ik haalde
250 wagenvrachtén mest uit deze stallen en
bracht die op het stukje land. dat een opper
vlakte had van 960 roé. De mest ploegde ik
rinsd door verschillende bergketens Deze vlak- onder en daarna zaaide lk gras. Midden ln het
te. waarin zich ook verschillende heuvels be- land maakte lk een wel om het land water
vinden, loopt geleidelijk af tot aan de kust te kunnen verschaffen. Dat éanvankeiljk waar
van de Stille Oceaan Minder dan honderd deloze stukje grond leverde mij ieder jaar 60
jaar geleden had niemand ooit durven denken, ton hooi op. Ik maaide het zes maal per jaar
herfstweer.
Ik ben werkman op een consumptiemelk-
bedrijf. waar men alleen stamboek vee houdt.
Het vetgehalte van de melk ia goed. maar
niet zo hoog all in Nederland. Kunatmest
wordt hier bijna nooit gebruikt, vooral niet
in de zomer, want dan ia het véél te droog
Het kerkelijk levan «taat in Canada op een
hoog peil. Wij wonen de diensten bij in de
,/United Church;
dat is wel de grootste kerk
'om^gebrPe'ht'^De1'd'ienatenb'aljfr^i'lgf'kort'
doordat de predikanten meestal drie of vier on" varwliderd en dear kan men Mina alles
kerken hebben De kerken op het platteland
zijn heel klein. Voor het begin van de kerk
dienst hebben de kinderen Zondagsschool.
Daar de afstanden hier geweldig groot zijn,
gejpeur» dat allemaal in opeenvolging. Een
Nederlander kan zich niet vooratellen, dat hij
een uur met een auto moet rijden, om naar
de kerk te gaan. De kerk en de school, die
hier staan, zijn gesticht door de grootvader
van mijn werkgever, de heer Frank Atkin
son. en dragen daarom de naam Atkinson-
kerk en -school Hij was een Engelse emi
grant en de eerste pionier in het stukje Ca
nada. waar wij nu wonen.
ons verwilderd en d«ar kan men bijna altea
konen, wat men nod'e heeft De postbode
komt elke dae WH zitten rondom In de bu
ren. alleen wonen de mensen hier niet zo dicht
on elkaar als ln Holland. Wanneer men weet
dat elke boerderii 25 tot 150 ha. groot ls. b*-
yriiot men. dat we elkaar hier niet in de
we« lopen Elke week kunnen we een Neder
landse kerkdienst hllwonen in een plaats, die
op een a'stand van dertig kilometer van on:
vandaan 11 "t.
n» Canadezen zlin over het al«emeen vrlen-
dellik en bebulnzaam. De taal la echter niet
zo «emekkeliik me»r te leren voor een Neder
lander die de viiftle reeds eeoasseerd Is. Ala
lone Is eaa» dat evenwel heel wat eemak-
men mne is ?aa» nat evenwei neei wat eema*-
Canada is het land keliiker en er z'ln. vooral voor ionae mensen,
?den." schrijft men in Nederland in de kran-
fUnlr ■•n U nalrlren Vievte tft«*
heden." schrijft
ten en dat ls waar Canada is een goed land.
M«?n heeft geen belastingen, zoals in Ho'land.
want men moet hier al heel wat verdienen,
wil men in aanmerking komen voor belasting.
Maar mei} moet in Canada kunnen leven en
7:l-' h'er ver' H ''«od^'s. die da^j"t no«r
d'e bc-eid «"n V-ik a*n te nakken. beste toe
komstmogelijkheden weggelegd in Canada".
A. Hoogenboom.
De heer P. v d. Linden afkomstig uit Berd-
De heer P. ie Bzuyo, afkomstig uit Bergambacht in de moderne keukeu van kan we
ning te Paramount (Californië).
niet in staat ziin. Men kan geen Hollander ambacht achrljft uit Picture Butte (Albette
blijven hier in Cadana. Men moet op zijn^Ca- Canada):
dat dezé schijnbaar dorre woestijn in enkele
tientallen jaren veranderd zou zijn in zulk
een prachtig en vruchtbaar land.
Wij hebben reeds 24 jaar in Paramount ge
woond en hoewel wij vanzelfsprekend ons
oude vaderland nog hogelijk waarderen moe
ten wij toch eerlijk bekennen, dat wij meer
cehecht zijn aan het nieuwe vaderland met
zijn zonnig klimaat, palmbomen en «inaas1-
anpelenboomeaardcn. Een beter klimaat zal
niet gemakkelijk eevonden kunnen worden, t
(Veer ia bijna altijd hetzelfde: 't zomers geen
regen en 's winters niet teveel. En de tempe
ratuur is maar zelden te warm.
Niettegenstaande het feit, dat in Paramount
nooit sneeuw valt. behoeven wij toch nooit
meer dan zeventig kilometer te rijden om
volop te genieten van de wintersport. In de
bergen van San Bernardino, die een hoogte
vafcmeer dan 3000 meter bereiken. Duizenden
mmjsën trekken hier 's winters heen.
Stormen zijn bier niet bekend en onweer
komt slechts zelden voor. alleen een hoogst-
enkele keer ln de winter Er vinden ook geen
aardbevingen van enige betekenis plaats. Een
maal hebben we zaleta meegemaakt in deze
streek dat was in 1933 De gevolgen hiervan
werden toen echter wel erger voorgesteld dan
zij in werkelijkheid waren.
Familié ie Bruij»
en door er voor te zorgen, dat het land vol
doende water kreeg groeide het gras telken.'
weer snel. Dit if echter alleen mogelijk met
een klimaat zoals in Californië heerst.
De Hollander stond in Amerika hoog aan
geschreven. Hij stond bekend als een uitste
kende boer. die op de hoogte was met alles
wat betrekking heeft op de boerderij en op
het vee.
Toen ik nog slechts korte tijd ln Californië
woonde kwam een buurman mij vragen of
ik een koe van hem wilde verlossen. Het duur
de vier uren voor ik dit karwei opgeknapt
had. maar de koe liep de volgende dag weer
te grazen. De dankbare boer zette een adver
tentie in de krant en dit had tot gevolg, dat
ik aangesteld werd tot veearts in deze streek
In een omtrek van dertig kilometer werd mijn
hulp ingeroepen.
Degenen, die dit lezen zullen zich echter
wel afvragen of er dan geen veeartsen warer
In Amerika. Die waren er wel. maar zij re
kenden een dollar voor elke kilometer die ze
moesten afleggen en zft wisten totaal niets
nadees leven on niet op zijn Nederlands. Men
mag wel aan 't oude ad<""lar>rl donW-er, maar
niet de gewoonten, die hier heersen, hier in
practijk brengen Men moet zich kunnen aan
passen aan.de gewoonten in het nieuwe va
derland en degenen die dat niet kunnen, heb
ber hier een moeilijk leven.
Wij hebben reeds veel kennissen en vrien
..Wij zijn hier nu anderhalf jaar en arbei
den in de suikerbietenteelt. Dit werk geeft
goede verdiensten. Het duurt ongeveer drie
maanden. Voor en na het bietenwerk gaan
drie van onze jongens naar andere werkge
vers en verrichten daar werk op het land. zo
als ploegen, zaaien en oogsten. Dat gaat alle-
den gekregen in de korte tijd, dat wij in Ca- maal machinaal. Ook gaan ze wel naar de
nada zijn. We zouden nog weleena naar Ne- bossen om bomen te zagen. Soms zien ze daar
beren, wilde koeien en schapen en reeën. Het
(ADVERTENTIE I. M.)
lof mur foeé mrtlf
es tl to itrim tli een plank
Om nog niet tp epreken
ean die Bhatunitliche Plin...
Eigenlijk moesten dlle mensen en zeker op
die leeftijd Kruschen nemen. En dan iede
re dag. regelmatig, 't Is zo'n kleine moeite
en 't kost nog geen l\i cent per dag. In ruil
daarvoor: altijd puur zuiver bloed, blijmoedig
in circulatie gehouden door jeugdig-vitale
bloedzuiverende organen, zelf* bij lieden, die
weinig beweging nemen, of een zittend le-
van veeziekten af. Hoe zU dan toch veearts ven leiden. Laat Kruachen ook Uw organen
konden zijn* Wel. In die dagen ging het nog
al gemakkelijk. Iemand, die zin had om een
veeartsenijschool te beginnen deed dat en de
leerling, die het meeste kon betalen ontving
het »»r»t ee- diploma werd dus veearts
die aansporende werking geven, opdat ze Uw
bloed vrü éiouden van de onzuiverheden, die
straks zo niet nü al oorzaak zijn van die
ondragelijke, alles ondermijnende Rheumati-
«che pijp
werk op het land bevalt de jongens nog het
beste, omdat het allemaal met de tractor gaat.
Ook met deze arbeid verdienen zij een goed
loon. Canada is een goed land met veel toe
komstmogelijkheden voor iedereen, die bereid
ls zijn handen uit de mouwen te steken en zieh
aan te paaaen bij de gewoonten van het land.
Het allermooiste hier ln Canada vind ik. dat
er geen standsverschil ia. Niemand draalt vonr
een ander zijn hoofd om. De arbeider rijdt
evonnoed in een auto als de man met geld.
Ook wij hebben een auto aan kunnen schaf
fen en dat ls helemaal geen overdaad, want
men kan zo'n motorvoertuig hier niet missen.
Onze ionrens moeten soms een afstand van
150 tot 200 kilometer afle»«en om naar een
nieuwe werkeever te gaan. Zij kunnen wel
met de bus of met de trein eaan. maar ik vind
zo'n rei «ie ook weleena aardig en dan breng
lk ben relf we» Dan ziet men ook eens ieU
meer var Panada
Zondags gaaa we near de kerk, waarts
f
NIEUWSBLAD VOOR ZUID-ftOLLAND EN UTRECHT Scnoonhoven«che Courant
EATERDAO XI DECEMBER 1981.
-rr
we een afstand moeten afleggen van ongeveer
tien kilometer. De schoolkinderen worden met
de schoolbus opgehaald en thuisgebracht. De
kinderen leren hier goed. de taal hebben ze
gauw te pakken. Als men wal ouder is gaat
het de eerste tijd wat minder gemakkelijk,
maar langzamerhand vlot dat wel. Nu kan
ik me aardig goed redden met de taal. Voor
het leren van de taal is het goed. dat men na
het verrichten van de dagtaak met altyd
thuis blijft zitten. Mijn vrouw en ik gaar. veel
weg 's avonds en zoeken contact met Canade-
gen Dat kunnen we allemaal doen doordat
we een auto hebben, want wanneer dit met.
het geval was zou het niet mogelyk zijn zo
veel bezoeken af te leggen. Voor geen goud
zouden we terug willen naar Nederland of
het moest zijn voor een familie bezoek. Wie
een paar jaar in Canada is kan in Holland niet
meer leven, omdat men in Canada zo n vrij
leven gewoon is. Wanneer men byvoorbeeld
een koe of een varken wil slachten kan men
gijn gang gaan. er behoeft geen vrees te be
staan voor een contróleur of een C C D -amb
tenaar. want dergelijke mensen kent men hier
niet; wanneer men een huis wil bouwen kan
men dit doen zoals men dat zelf wil. er zit
geen ambtenaar te loeren: wanneer men een
zaak wil beginnen staat er niets ln de weg.
diploma's zijn er niet nodig; wil men een rij
bewijs hebben dan betaalt men een dollar en
de zaak is ln twee minuten voor elkaar Er
is geen sprake van een proefrit, zoals in Hol
land, waar men soms drie of viermaal opnieuw
een proef moet afleggen voordat men het be
geerde papier in handen heeft. En die drie
of vier keer moeten natuurlijk ook betaald
worden. Neen. zo doet men in Canada niet.
Men ziet hier ook bijna niemand met een
•ktentas lopen en wanneer men er wel een
ziet is het zeker een Hollander. De Hollan
ders zijn dat zo gewoon. Maar degenen, die
met een aktentas loopt, heeft niet veel met
bietenwerk op: die zit liever op een kantoor.
Een enkele maal lukt dal een Nederlander
wel eens. maar dan moet hij goed van de
tongriem gesneden zijn en dat komt niet zo
veel voor wanneer men nog slechts korte tijd
ln Canada is. De emigranten, die on een kan
toor terecht zijn gekomen, zijn dikwijls de
genen. die een hekel hebben aan handenar
beid. Dergelijke mensen valt het leven in dit
land nogal eens tegen, want de Canadees wil
werkers hebben En ln dat opzicht hebben ze
gelijk, want ze betalen goed en het eten is
Uitstekend.
Mijn vrouw en ik komen vaak in de stad
Letbridge en we hebben daar nog nooit een
armoedig geklede vrouw of kind gezien, zo
als men die dikwijls ln de Nederlandse steden
kan aantreffen. Maar men kan hier ook geen
sterke drsiök kopen: misschien is dit wel een
(ADVERTENTIE I.M.)
ZWITSALETTEN
DE ANTI-PIJN TABLETTEN 5
loi^nkor
De werkdag duurt hier van 's morgens ze
ven uur tot 's avonds zes uur. De grond be
staat uit prima klei: er is ook zwarte grond
•n die is eveneens uitstekend. De koeien ge
ven hier veel melk met een vetgehalte van
Vijf tot zes procent.
De doorsnee-Canadees is een genoeglijk
mens om mee om te gaan. Sommige emigran
ten hebben wel eens last met hun werkgever,
maar dit ligt dikwijls aan de emigranten zelf.
Natuurlijk ligt de schuld ook weieens bij de
baas. Want die zijn ook niet altijd even goed
WU hebben een uitstekende wérkgevër. al
Hét hij geen loopje met rich nemen. We heb-
bjfn in de anderhalf jaar. dat we hier zijn. nog
geen Verkeerd woord met elkaar gehad Als
we samen in de stad zijn ls zijn eerste vraag:
Heb je zin in een glas bier'" en dan gaan
Wt samen even binnen en drinken een paar
glazen. De baas betaalt altijd. Komen we aan
huis bU de boer. dan moeten we altijd binnen
komen Dat is fijn. want zo voel je je geen
vreemdeling meer in Canada. Dat laten ze je
trouwens nooit voelen.
Als een emigrant in de plaats waar hij
•rtrkzaam is een goede naam heeft, schiet hij
•en eind in de richting. Vele emigranten, die
hier drie jaar geleden zijn gekomen zijn nu
•elf boer. Sommigen van hen huren een .be
drijf en anderen hebben een boerderij ge
kocht. Dit is vlug. maar het gaat goed.
Een Hollander, die hard wil werken en die
«en toekomst wil opbouwen voor zijn kinde
ren kan niet beter doen dan emigreren naar
Canada. Dat wil niet zeggen, dat hier de ge
braden duiven je zo maar in de mond vlie
gen. Ze moeten verdiend worden en dan sma
ken ze nog lekkerder.
Ik vond het een groter avontuur ln Hol
land te blijven 'dan te emigreren. Er zijaJk'el
•migranten, wie het niet meevalt in het meu-
De heer D. van Genderen, afkomstig uit
Lexmond, schrijft uit Renfrew (Ontario, Cana
da):
„Twee en een half jaar geleden zijn wij ln
deze streek aangekomen. Onze eerste werkge
ver had geen huis beschikbaar voor ons, maar
hij had zelf een grote woning, zodat we bij
hem konden inwonen. We waren toen tevens
bij hem in de kost. In het jaar. dat we daar
hebben vertoefd, hebben we veel geleerd, niet
alleen de taal, maar ook de Canadese leefwij
ze. Vooral voor mijn vrouw was deze inwoning
gemakkelijk want zij geraakte hierdoor goed
thuis in de Canadese keuken. Er gaat geen
maaltijd voorbij of men krijgt een aantal voor
een Nederlander vreemde gerechten opge
diend. Bij het avondeten gebruikt men zelfs
nog een aant»l koekjes.
Met het leren van de- taal maakten we goe
de vorderingen, maar dat was geen wonder,
want in de streek waar wij vertoefden be
vond zich geen enkele Nederlander, zodat we
wel genoodzaakt waren altijd Engels te spre
ken. Eerst verstaat men ongeveer niets van
de taal. maar na een paar maanden gaat men
het meeste wel begrijpen en dan leert men
woord voor woord het Engels aan. Ik spreek
nu met het meeste eemak Engels als een Ne
derlander zijn moedertaal. Wo lezen ook een
Amerikaanse krant.
De boerderij, waarop wij het eerste jaar
vertoefden was 400 ha. gfoot, maar er was
slechts een gedeelte van 40 ha. in cultuur: de
rest was bos en wildernis. Er was wel een
heining van prikkeldraad Rondom het land.
zodat er 's zomers ongeveer vijftig stuks vee
konden rondlopen. De dieren hadden drink
water. daar er een paar meertjes in het land
waren. De kalveren gingen met de koeien mee
en gebruikten dus de melk. In de herfst kwa
men zij moddervet terug en dan werden ze
verkocht.
Wanneer de dieren niet uit zichzelf naar de
boerderij terugkomen worden enkele oude
koeien met een bel om de hals het land inge
stuurd. zodat ze altijd gemakkelijk te vinden
zijn. De koeien blijven in het land tot om
streeks nieuwjaar: dan wordt 't te koud Vroe
ger bleven ze de gehele winter buiten. Het
voeren ging erg gemakkelijk. We gooiden wat
hooi uit de schuur en klaar waren we Mes
ten is in zo'n geval ook niet nodig. Op die
boerderij groeide voer genoeg voor wel hon
derd stuks vee. Op een gedeelte van het land
werd mais geteeld voor de varkens. Wij moch-
en 's winters ook een koppel varkens houden,
waarmee we een mooie cent verdienden.
In de lente, toen we ongeveer een jaar in
Canada waren, wilde onze werkgever naar 'n
andere boerderij gaan en ons op ae oude boer
derij zetten. Wij wilden echter liever verhui
zen en zodoende kwamen wij bij onze huidige
werkgever terecht. We waren nog maar een
paar maanden van baas veranderd toen onze
eerste werkgever zijn boerderij verkocht Hij
had in die paar maanden vier Canadese
knechts gehad. Die lopen zomaar van de ene
baas naar de andere.
Op de boerderij, waar we nu werken, wor
den Frisian Holsteins gehouden. Die zijn on
geveer taclytig/jaar geleden uit Holland Inge
voerd Het is allemaal stamboekvee De melk
wordt elke dag gewogen en eenmaal per maand
op vetgehalte gecontroleerd De vier beste
vaarzen kwamen over de 16.0p0 pond melk
met een vetgehalte van 3.6 procent Een had
zelfs een vetgehalte van gemiddeld 3.8 pro
cent. Enkele koeien passeerden de 20.000 pond
melk met een vetgehalte van meer dan 3,5
procent. De halve veestapel bestaat uit verse
koeien. Dit bedrijf levert de melk aan de stad
voor consumptie. Direct na het melken wordt
de melk in een electrlsche koeler afgekoeld.
Er wordt natuurlijk machinaal gemolken.
Het goede vee vindt meestal afzet naar de
Verenigde Staten van Amerika Onlangs waren
hier veekopers uit Nieuw-Holland (Penhsil-
vanië). Die zijn zeer gezien bij de Canadezen
omdat zij goed in hun geld zitten en een hoge
prijs willen betalen. Wat voor een godsdienst
zij er op na houden weet ik niet, maar voor
hun huwelijk laten de mannen hun baard
wogen kan worden en die lichtte het graan
zo hoog op. daj het mes er net onderdoor kon.
Van die lap grond hadden we 1000 schepel
gerst, die in zakken werd gedaan en verkocht.
Daarna werd de haver geoogst. Het zakken
sjouwen zinde de baas echter niet en daarom
ging hij naar de stad en kocht daar eèn oude
kipauto. Wanneer die auto vol graan was reed
hij achteruit de schuurzolder op. draaide de
laadbak achterover en kon zo. zijn graan stor
ten waar hij het hebben wilde. Tussen de
melktijden door werkte ik het dan verder in
de graanhokken.
Met het stro werd dezelfde gang van zaken
gevolgd als het hooi. alleen werd een derde
De woning, waarin het echtpaar P. v. d. Linden afkomstig uit Bergambaeht-Benedenberg
met twaalf kinderen is gehuisvest in Picture Butte (Canada). „Ruimte genoeg", schrijft
de heer v. d. Linden.
we vaderland, maar die zijn nog geen week
hier of ze beginnen al met te zeggen: ..In Hol
land had ik dit en dat, en dat moet ik nu al
lemaal missen- Ik kan niet meer naar mijn
familie en ik. kan geen koffie meer gaan drin
ken bij mijn buurvrouw., of „Dpn is die en
die jarig en nu kan ik er niet heen". Derge
lijke mensen kunnen beter in Nederland blij
ven, want zij hebben het hier niet naar hun
liH en w,anneer men het niet naar zijn zin
heeft. Vlot het werk ook doorgaans niet. De
meeste emigranten kunnen het echter best
vinden met hun werkgever. Ook hebben vele
emigranten een auto en dat is geen slecht te
ken. Nogmaals: het is hier een goed land mei
vele toekomstmogelijkheden.
Alle familieleden, vrienden en bekender
wordt een gelukkig nieuwjaar toegewenst door
P. VAN DER LINDEN
gedeelte van al het stro van het land gehaald
Toen was er al genoeg voor de winter. De rest
werd ondergeploegd.
Een van de aangename bezigheden in de
herfst is voor de Canadezen de hertenjacht.
De baas heeft er omstreeks half November
weer twee mee naar huis gebracht Wij heb
ben ook nog wat geholpen om het vlees op
te krijgen.
Wij wensen alle familieleden, vrienden en
kennissen een voorspoedig 1952 toe".
D. VAN GENDEREN
Hoe de vrouwelijke emigranten zich
voelen in het nieuwe vaderland blijkt
uit de volgende brieven, die door echt
genoten van emigranten gcachrevèn
zijn.
Me
groeien. Ze lopen met zwarte pakken aan en
met een breedgerande zwarte hoed op.
De modernste machines voor de hooibouw
zijn hier al enkele jaren in gebruik. Het gras
wordt met de tractor gemaaid, met de rake
op rijen gelegd, een machine vormt het hooi
tot pakken en een laadmachine zorgt ervoor,
dat deze pakken op de wagen terecht komen.
Wanneer de wagen vol is rijdt deze op de
schuurzolder. Een soort lopende band brengt
daar de pakken hooi waar ze zijn moeten.
Met de korenoogst gebruiken waf hier d'
Clipper Massey Harris Combine, die op een
eigen motor draait, maar getrokken word
door een tractor. Volgend jaar hoopt onze ba
deze machine te ruilen voor één met zelfaan
drijving. We hadden dit jaar 9 ha. gerst, die
helemaal tegen de grond lag, zo zwaar waren
de halmen. Ik was berjieuwd wat er van het
maaien terecht zou komen, maar dat ging er'
gemakkelijk. We zetten aan de vingerbalk om
de reie pikken een pik» omhoog, een lange,
die door middel van een veer op en neer be-
evr. M. Muilwijk—.Van Vliet, afkomstig
uit Ottoland. schrijft uit Cardinal (Canada):
„Gaarne wil ik van dpze gelegenheid ge
bruik maken om de lezers van de Schoon
hovensche Courant iets oVer Canada te vér
tellen. Maar allereerst wil ik een dankwoord
schrijven voor de stipte toezending van deze
courant. Als oud-bewoners van de Alblas-
serwaard zien we natuurlijk altijd met ver
langen uit naar nieuws uit die streek.
Canada is een mooi land met heel veel mo
gelijkheden. Wij, dat wil zeggen mijn man en
ik. wonen aan een drukke hoofdweg, langs
de Laurensrivier. Juist tegenover ons huis is
een schutsluis Ook Nederlandse scbeppn,
meest van de Oranjelijn. komen hier voorbij.
Het doet altijd weer goed, de Nederlandse
driekleur te zien in een ander land.
Mijn man werkt hier op een flinke boerde
rij. waarop 65 stuks vee zijn. Veel werk ge
schiedt machinaal op onze farm. zelfs het
stalmesten. maar dat is een uitzondering. Er
is hier lang niet zoveel landwerk als in Ne
derland. Baggeren of sloten schoonmaken
bijvoorbeeld behoeft men hier niet te doen.
omdat er geen sloten zijn. Ieder, die in Ca
nada dan ook een Doerderij koopt, kijkt eerst
hoe de watervoorziening is. Op vele farms
moeten de koeien thuis gedrenkt worden. Op
andere, zoals ook die van onze baas. is een
kreekje of een stroompjë. In practisch ge
heel Canada komen de koeien 's zomers op
stal om gemolken te worden. Het melken
gaat meest machinaal. Onze werkgever ge
bruikt de ook in Nederland welbekende
„Surge" melker, zonder na te melken. Bijna
iedere veeboer teelt graan voor zijn eigen
vee. Heel veel silo's, die hier erg hoop zijn.
worden gevuld met wat we hier ..corn noe
men, maar wat in Holland, als ik het wel
heb. „Spaanse tarwe" heet. Dat wordt ge
malen en gaat met een blazer de silo in. Ook
zijn er natuurlijk heel veel bedrijven met en
kel bouwland. De opbrengsten zijn heel ver
schillend. al naar gelang het land is. Op
sommige plaatsen, vooral hier in de omtrek,
zit veel steen in de grond. Ook hebben veel
boeren een stuk bos Dat is wel gemakke
lijk Vooreerst behoeft men geen kolen te
kopen want "het hout is een uitstekende
brandsrof.
Ook loont het meestal wel de moeite, wat
hout. dat electrisch gezaagd wordt, voor
brandhout te verkopen. Op sommige plaatsen
zit ook goed timmerhout aan de bomen.
Maar in onze streek is de houtsoort meest
te hard voor timmerhout. Haast elke boer
heeft hier ook 100 k 200 kippen en sommigen
houden nog wat varkens. De Canadese boer
leeft gemakkelijker als de Nederlandse: hij
is veel vrijer. Hier zijn namelijk geen ver
gunningen >f voorschriften, waaraan men
zich te houden heeft Ied^r houdt en doet wat
hij wil. zonder zich aan buren of wie dan ook
te storen, terwijl er ook niemand aanstoot
aan neemt.
En. zullen velen vragen, kunnen de Hol
landers het nogal uithouden in Canada? Ik
zou zo zeggen, de meeste wel. Om bu de boe-
ren te blijven, iemand, die in Holland altijd
boerenwerk gedaan heeft tul hier het werk
wel aan kunnen. De eerste tijd ls natuurlijk
moeilijk, daar alles anders is. dan men ge
wend bent. Maar om rmjrf man als voorbeen
te noemen, hij staat om zes ttur op komt om
ongeveer half acht thuis voor t ontbijt van
12 tot 1 uur voor hét middageten. Om S uw
komt hij weer eten. waarna hij gaat melken
en omstreeks 7 uur is hij klaar, zomer en win
ter Alleen gedurende de hooibouw wordt er
langer gewerkt. Op deze boerderij is de hooi
bouw echter ook niet zwaar, daar het gras na
het maaien machinaal gepakt wordt zodat
men niet veel anders te doen heeft dan de
pakken binnenhalen.
Men leert vlug met de machines omgaan.
Een voornaam punt is de taal. Een goede raad
voor adspirant-emigranten is: leer Engel».
Door niet verstaan, komen vaak komische,
maar ook heel dikwijls minder grappJge en
zelfs zeer onprettige verhoudingen tot stand.
Zowel mijn man als ik kenden geen woord
Engels, toen we hier nu ruim 16 maanden
geleden, aankwamen. De eerste weken waren
daardoor zeer moeilijk. Nu hadden we een
Teer goéde baas. die veel begrip toonde en
ons met alles hielp en nooit lelijk keek of
een woord verkeerd zei. als myn man iets
n>«t goed verstaan had en het dus verkeerd
deed. Maar niet elke emigrant treft zulk een
baas alhoewel de meeste Canadezen noga!
•emoedelijk zijn. als men zijn best maar doet.
En nu het leven van de Nederlandse vrouw
in Canada Er wordt weieens gezegd, dat de
vrouwen het het zwaarst hebben. Of dat zo
is wil ik in het midden laten, maar het is
nderdaad een feit. dat heel veel vrouwen last
van heimwee krijgen in 't begin. Vooral d«
vrouw, die al wat ouder is en in Nederland
>pn goed ingericht huis gewend was. valt
het tegen. De bouwwijze is hier nu eenmaal
anders dan in Holland. Vooral diep in Ca
nada is het moeilijk, want daar zit men zon
der electrisch licht of waterteiding. Zelf heb-
na nergens komen, daar de wegen onderge
sneeuwd zijn. Die emigranten voelen zich
eerst minder gelukkig, daar de Zondag voor
velen een dag is, waarop, zij met Hollanders
kunnen praten. Er zijn in Brocville twee ker
ken. een Christian Reformed Church en een
Reformed Church, welke beide goed bezet
zijn De Nederlanders komen daar uit een
omtrek van 32 mijl heen en je begrijpt na d«
dienst wordt er altijd nagepraat over 't we'
en wee van de emigrant In het binnenland
moet de vrouw van een emigrant sterk zijn.
want voor haar is het leven het zwaarst; zij
blijft alleen achter overdag, de man heeft
zijn werk en praat met zijn baas en leert wat
gemakkelijker Engels Sommige emigranten
komen in een goed huis terecht maar er zijn
er ook die een huisje krijgen, waar soms maar
één kamer en één slaapkamer in is en daar
moeten zij soms in huisvesten met acht kinde
ren Om nog eens terug te komen op de
grond, er zijn sommige plaatsen waar de
rotsachtige bodem twee voet onder de op
pervlakte zit en daar is het met een droge
Zomer slecht gesteld. Dan verdroogt »lles.
Deze grond bedriegt een onervaren emigrant
gauw, wanneer hij wat voor zichzelf wil ko
pen In 't voorjaar staat op deze grond het
graan en gras prachtig en dan vliegt de emi
grant er in. Daarom wordt er hier sterk op
aangedrongen zich met eën deskundige in ver
binding te stellen, wanneer men wat kopen
wil.
Er zijn hier wel toekomstmogelijkheden.
Men kan een boerderij van 40 H.A. en met
goede gebouwen kopen voor een bedrag, dat
varieert van 4000 tot 7000 dollar. Als men
2000 dollar contant kan betalen, kan men de
rest gemakkelijk lenen. Er zijn echter te veel
emigranten, die te vlug willen btgiimriL Som-
migen hebben niet meer dan 500 600 dollai
en dan wordt het een ploeteren van de vroe
ge morgen tot de late avond. Op het ogen
blik wordt in Nederland het emigreren wel
iets te gemakkelijk voorgesteld Er zijn ook
vele moeilijkheden aan verbonden. Voor Jon
ge mensen met een goede wil legt hier echter
een goedj toekomst open.
Mevr. F. TRAPMAN.
Het echtpaar Trapman uit Glei
het werk In Prescott (Ontario. Canada).
Op de tractor mevr. Trapman, links haar
echtgenoot en rechts een Canadees.
ben we licht en water, maar lang niet ieder
een treft dat. Zelf heb ik geen last gehad van
heimwee. Nu wil dat niet zeggen, dat men de
eerste tijd, als men nog geen woord Engels
ken, en dus ook bijna met niemand pratën
kan. niet eens de neiging hebt om te gaan zit
ten treufen. maar ik had het geluk, dat ik
me verzetten kon en met een opgewekt ge
zicht mijn man kon verwelkomen, als hij
kwam.
Heel veel jonggetrouwde vrouwen en ook
wel oudere, gaan er werken. Maar ik heb dat
zelf nooit gedaan, daar mijn man het liever
niet heeft. Ook thuis kan een vrouw wel wat
verdienen, door bijvoorbeeld veel aardappe
len en groenten en tomaten te telen. Daar
heb ik deze zomer aardig wat mee verdiend.
Maar nogmaal.s jonge mensen passen zich
gemakkelijker aan den oudere mensen, die
dan ook emigreren ter wille van de toekomst
van hun kinderen en dus al wat ouder zyn.
moeten bedenken, dat ze veel moeten missen
en opofferen de eerste tijd. Maar wie hier
komt met de vaste wil. om vooruit te komen,
zal ook zeker slagen. De mogelijkheden zijn
vele in Canada niet alleen voor boeren, maar
ook voor andere groepen.
In heel veel plaatsen, waar Nederlanders
wonen, worden zowel door de Reformed als
door ge Chr. Reformed Church kerkdiensten
gehouden Daar de Hollanders meestal nog al
verspreid zitten, zijn de afstanden nogal eens
bezwaar, maar meestal wordt er voor dege
ne. die er prijs op stelt, wel een weg gevon-
don. Nederlanders, die hier al een auto heb
ben. nemen anderen, die er nog geen hebben,
wel mee. Het verband onder de Nederlandse
emigranten wordt aanmerkelijk versterkt
door die kerkdiensten, daar er meestal voor
en na kerktijd nog even gepraat wordt, ouder
wets Hollands natuurlijk. Degenen, die geen
Nederlandse kerkdienst in de buurt vinden,
gaan meestal naar de Canadese kerk. Men
wordt altijd met hartelijkheid verwelkomd.
Het klimaat is od> enigszins velschillend
van Holland. Onze eerste winter in Canada
was zacht volgens de mensen hier. maar i
was voor ons toch soms erg koud. Een ge
zonde Nederlander kan echter d.e k°u
verdragen, 's Zomers kan het ftmk warm
zijn. maar deze laatste zomer was het niet
bijzonder heet.. De lucht is hier droger dan m
Nederland. Zodoende hindert de hitte of kou
niet zo erg.
Alvorens te eindigen, wil lk allen, dledit
lezen, ook namens mijn man. een gelukkig
en voorspoedig Nieuwjaar tpewensen.
M. MUILWIJK—VAN VLIET.
Mevrouw Trapman, afkomstig uit Giessen-
dam, schrijft vanuit Prescott (Canada):
Op 2 Juni 1949 stapten wij in Quebec van
de"boot en kwamen in het land .waar wij een
nieuwe toekomst tegemoet hoopten te Saan.
's Middags om vier uur gingen we in Quebec
op de trein en de volgende dag s middags om
12.45 uur stapten wij uit op bet station te
Prescott. waar onze werkgever de hwr E J-
Connell ons op stond te wachtem We gingen
met zijn auto op weg naar de boerden! door
het stadje Prescott. een mooie plaats, met
verschillende fabrieken, een
een lange winkelstraat. Toen we de stad door
waren. kwamen we op een hoofdweg waaraan
de boerderij legt. Langs deze W?
Sint Lawrence rivier, s Middags liet de heer
Connell ons zijn boerderij zien. De knechts
i^tmr>? np ma
ten met de ma-
gepoot. Onze
800 H.A
Er zitten
pinden zich
de opper-
'ónze werk-
per 'H.A.
waren aan het aai
chine. Ze hadden
werkgever heeft ei
De grond is hier
wel enige stenen im
doorgaans wel 1%
vlakte. Van de aardig
gever een opbrengst vaï»
van de wintertarwe 122 mud per H A., maar
hii gebruikte veel kunstmest Er rijn op h«
moment nog 3000 hennen op het bedrijf, in t
voorjaar waren er 8000. Nu ia onae werkge
le? van plan om er volgend jaar 40.000 te
te gaan houdan. Er tujn ook 300 varkens;
koeien of paarden l.oudt de heer Connell er
niet op nn Voor de bewerking van zijn land
zijn vijf tractoren beschikbaar. De Nederlan
ders moeten nog veel van de Canadese boe-
en leren; wij die komen uit Alblasser- of
<rimpenerwaard. Waar alles zo netjes moet
■ebeuren. moeten ons hier leren aanpassen
bh vlug en ruw werk. Wij hebben het hier
2oed naar onze zin; wjj zijn hier goed terecht
«ekomen. Er zijn veel emigranten, die diep
in het binnenland een plaats gevonden heb
ben. waar de mensen soms ver uft elk.iar
wonen. Winters kunnen zij bovendien bij-
Mevrouw R. Brand-Den Ouden, afkomstig
uit Streefkerk, zond ons vanuit brewers MillI
(Canada) de volgende brief:
Brewers M'"* (Ontario)
De naam Canada la geen vreemde klank
meer. Integendeel het ls voor velen n woord
met grote inhoud, want het betekefit
land. nieuwe mogelijkheden en een nieuwe tee-
komst voor vélen, die het ie het v.deti.nd
wat nauw en bekrompen vinden ia het een
lokwoord en tevens een vraagteken want zaï
men er vinden, wat men er verwacht te vin-
den?
En om dit vraagteken een uitroepteken te
laten worden moet men leven en werken m
Canada. Vele Nederlanders spreken hun oor
deel reeds over emigratie uit wanneer zij
misschien nog nooit verder dan «ven bulten
de provincie zijn geweest, maar men kan er
eerst over oordelen, wanneer men enige tyd
ln het nieuwe vaderland is geweest.
Toen wij in de nacht van 24 Juni van dit
jaar ln Canada uit de trein stapten, was de
enige vraag die ons bezighield: „Wat sal on«
hier te wachten staan, zal het mee of tegen
vallen?" En nu. na een verblijf van vijf maan
den in Canada kunnen wij niet anders zeg
gen dan dat het ons hier in dit kleine plaatste
van het grote Canada hard meegevallen ia.
Maar men moet zich kunnen aanpassen en
overschakelen op een geheelenderïeyendan
men in Holland gewoon is. Nu blijft het voor
een vrouw natuurlijk wel het zelf de of zij
hier haar huishouding doet of in Holland, maar
er zijn hier toch ook genoeg dingen, watr men
rekening mee moet houden, die er in Holland
niet waren Even vlug een boodschap doen
la er niet bij voor de huisvrouw hier op het
platteland woont, want met een boodschap i«
hier een hele morgen of middag gemoeid. Nu
is dat iets. waar men vlug aan went Eenmaal
per week gaat men naar de stad en dan n««i"*
men voldoende voorraad mee naar huls_ Bood
schappen doen is hier een genot. Men behoeft
geen lange tijd te wachten voor men aan a«
beurt is zoals in Holland dikwijls het geval ia.
Het zijn hier meest zelfbedienings-winkels. Bij
de ingang pakt men een wageritje. loopt langs
alles heen en pakt wat men denkt nodig te
hebben. Men hoeft er zijn mond niet voor open
te doen. wat fijn is als mën hier pas is en nog
niet goed Engels spreekt. En hier in Canada
is ook van alles te krijgen. Al moet men eerst
wel even wennen aan de meestal andere na
men die de artikelen hebben. We hebben zelf
nog geen auto. maar lk kan altijd meerijden
met Mvs. Atkinson, de vrouw van mijn man s
werkgever Zij chauffeurt zelf. iets wat velr
vrouwen doen in Canada.
Toen wij hier aankwamen werden wij di
rect opgevangen door dit gezin, dat bestaat uit
man. vrouw en twee kinderen. Wij zijn daar
drie dagen geheel over huis geweest. Het ble
ken heel gastvrije en vriendelijke mensen t«
zijn. die ons overal mee ten dienste stonden.
Na drie dagen kregen wij twee kamers tot on
ze beschikking in hun grote boerderij. «>dat
we geheel op ons zelf konden wonen. Ik had
beschikking oyer een vrije keuken met water
en kon electrisch koken. Dit was echter tijde
lijk. want er stond een huis voor ons ter be
schikking. m-a- dat werd «nog bewoond en
na het vertrek der bewoners moest het geheel
gerepareerd worden. Nu wonen wij er twee
maanden in en we hebben het goed naar ons
zin. Het is een aardig huis en alle kamers zijn
opnieuw geverfd ejfcphangen. Het is groot ge
noeg voor ons gezjT^an drie personen. Boven
hebben we vier slaapkamers, beneden een ka
mer. een grote woonkeuken, een bijkeuken en
pen grote kelder. Er is ruimte volop rondom
het huis en we hebben een flinke groenten-
tuin tot onze beschikking. Wij wonen op het
land. een kwartier rijden van Ganonoav. een
flinke vacantieplaats aan de St. Lawrens ri
vier. en een half uur rijden met de auto van
Kingston, een heel aardige stad. ook aan de
St. Lawrens River gelegen. Kingston is geheel
op leisteen gebouwd. Ja, men staat versteld
van de steenmassa's die men hier ziet. Het is
hier een echt heuvellandschap en de weg
maakt soms heel grillige bochten over een
heuvel. Veter ons. voormalige bewoners van
het vlakkeTüuid-Holland is dat een sterk con
trast. Het landschap hier doet het meest den
ken aan de Veluwe. Men krijgt hier niet ge
noeg van de omgeving en we hebben deze zo
mer echt van het natuurschoon genoten.
We hebben veel contact met Hollanders. Het
is typerend hoe dat aantrekt ln den vreemde
en het is fijn. dat men eens in het Nederlands
van gedachten kan wisselen. Wil men gaan
emigreren, dan is het heus wel nodig wat En
gels te kennen, men kent er nooit te veel van
Dank zij onze uitstekende lessen, die we in
Holland ontvangen hadden, stonden we hier
niet direct met een mond vol tanden, maar
konden ons behoorlijk verstaanbaar maken.
Wel was het in het begin moeilijk de Canade
zen te verstaan, maar nu hebben wij er geer
moeite meer mee. En voor mij is het ven gro-
