e jameson-RAi
5£«S!S
e&t op
ïïuïfnr
Toenemende vorstkansen
todp" artikel
„De oude strijd'
ti'T,
NUIIWSBIAD TOOK ïtm ROM AND EN tJTRECHI - Sehoonhovrnerh, Cevnml
MAANDAG 4 JANUARI 19S4
Wat zegt De Bil»
Geldig viin Maandagavond tot
Dinsdagavond (opgemaakt te 10
uur).
Vannacht lichte vorat.
Vrij veel bewolking met plaat
selijk enige sneeuw. Aanvan
kelijk matige tot krachtige en
langs de Waddenkuat mogelijk
nog harde, later overwegend
matige wind tussen Noord en
Oost. Vannacht en morgen
ochtend over het algemeen
lichte vorst. Morgenmiddag
temperatuur om het vriespunt.
Op- en Ondergang der Zon:
4 Jan.: Op 8.48, onder 16.42.
5 Jan.: Op 8.48, onder 16.43.
8 Jan.: Op 8.47, oft der 18-44.
MAANSTAND. Afn. Maan.
4 Jan.: Op 8.83, onder 16.55.
5 Jan.: Op 9.11, onder 17.13.
6 Jan.: Op 0.40, onder 18.36.
5 Januari Nieuwe Maan.
Hoog water te Schoonhoven
4 Jan. vm. 5.35 u.; nm. 5.55 u.
5 Jan. vm. 6.16 u.; nm. 6.41 u.
6 Jan. vm. 6.57 u.; nm. 7.27 p.
Keulen, stand 0.17, val 0.04.
PLMTSELUK NIEUWS.
Alblasserdam. In de jaarvergade-
rirg van de gymnastiekvereniging
UDO Woensdagavond gehouden heeft
de voorzitter de heer J. Turigh, het
verloop van het Oude Jaar gerele
veerd. De secretaris en penningmees
ter brachten een gedetailleerd jaar-
verslag uit. UDO bestaat dit jaar 45
jaar en in dit verband zal binnenkort
eer jubileumuitvoering gegeven wor-
deruVerder zijn er plannen om met
Hemelvaartsdag een Kringwedstrijd te
organiseren. De dames S. C. Arents en
A Groenendijk werden in het bestuur
gekozen. De vergadering was zeer ge
animeerd.
Bevorderd. Met ingang van
1 December werd de heer K van Ant
werpen groepscommandant der Rijks
politie bevorderd tot adjunct Rijkspo
litie.
Benoemd. Met ingang van
1 Januari 1954 ia tot onderwijzer Chr.
ULO school benoemd de heer D. P.
van Wijk te 's Gravenzaude en met
1 April de heer G. van Krimpen van
Rotterdam.
SLACHTOFFER VAN DE BRAND.
Ammerstol. In het ziekenhuis te
later had de Woerden doelman geluk
toen een vliegend achot van H. Boer
de kruising scheerde; en de tweede
helft kregen de bezoekers een morele
steun, opnieuw hadden ze succes inde
eerste minuut toen C. Versteeg 'n aan
val afsloeg en de bal voor de voeten
van de rechtablnnen trapte en deze
gelijk keihard inschoot 1-2. Haastrecht
nam weer het initiatief. Een klein
halt uur aan én stuk waren ze in het
veld de meerdere, maar de Woerden
verdediging gaf weinig kans, deze ble
ven beperkt tot een schot van H. Boer
naast de paal en één van A. Baan, wat
Felth vallend keerde. Een kwartier
voor het einde viel onverwachts de be
slissing aan de andere kant toen
Smits een voorzet van de rechtsbuiten
juist voor zijn vuist zag weggekopt, de
bal verdween ln de bovenhoek 1-3. De
geel-zwarten zagen geen kana meer tn
deze modderpoel tot een tegenoffensief
te komen. De invaller linksbuiten van
Woerden scoorde ln buitenspelpositie
het vierde doelpunt, terwijl Suisappa
het vijfde voor zijn rekening nam en
de Woerden aanhang een welverdien
de maar geflatteerde zege bezorgde.
(ADVERTENTIE I.M.)
Contact-avond bescherming burger
bevolking.
Oud-AlbUs, Op het gemeentehuis
werd Woensdagavond een contact
avond voor de B.B. belegd onder lei
ding van burgemeester H. H. Zwart.
Aanwezig was ook het kringhoofd
B B. kol. J. W. Sluiter.
Uit de toespraak van de burgemeea-
ter bleek, dat de B.B. op papier tot
stand is gebracht. Dit is echter niet
voldoende.
Wil de B.B. aan haar doel be
antwoorden, dan zal zij een levend or
gaan moeten worden. We hopen, dat
de B B. nooit nodig zal zUn, maar we
weten niet. of dit inderdaad zo zal
zyn, aldus de burgemeester. Daarom
moet de B.B. paraat en geoefend zijn.
Kol. Sluiter gaf een uiteenzetting,
wat van de B.B. in een kleine gemeen
te verwacht wordt. Voldoende is, wan
neer het team een éénheid vormt, om
snel en gedisciplineerd op te treden.
Nadat nog besproken was. welke
Uitrusting voor een B.B.-ploeg nodig
Is, sloot de burgemeester om circa
10.30 uur de vergadering.
Brandweer paraat, ook op Oudejaaro-
avond. i i
Oud-Alblaa. Op Oudejaarsavond typerend voor hem, dat hij dit op zeer
hield de brandweer een onverwachte humoristische wijze deed nu hij at-
oefening. Om circa 8.30 uur werd scheld nam van een dankbare directie
alarm gegeven en kort daarna was de en personeel dezer N V. in wier dienst
brandspuit reeds onderweg naar de de neer Starreveld zijn beste krachten
denkbeeldige brand. Op enkele, moei- had gegeven.
lijk te bereiken plaatsen, werden de AANBESTEDING
Het ene laar lijkt niet op het andere, zelfs „Vader
Tijd" vertoont verschillen als U erg goed oplet.
'lis net als bij slgarattenvloeiook daarbij is opletten
geboden want ook daar zijn verschilpuntenda
3 kwaliteitspunten van Mascötta, het vloei dat beter
rolt, beter plakt en beter brandt. U ziet het: heel
wat belangrijker verschillen den de 4 dia U ditmaal
in de tekening vindt.
Neem dan ook nooit zomaar
uitdrukkelijk om Mascotte.
vloei", doch vraag
paP'LiX
rolt fófol plakt fó&l brandt iïefci
leen maar ln het behalen van het ho
gere weekloon. Wanneer iemand niet
meer handelingen verricht aan een
werkstuk dan een of twee. kan dit
werkatuk hem geen vreugde verschaf
fen. In de massaproductie, die uitge
voerd wordt in t.g. „bandayateem"
past men juist dergelijke systemen toe
omdat de te maken handelingen geest
dodend zijn, het tempo daardoor daalt
wat men wil voorkomen door er de
prikkel van het hogere weekloon te
genover te zetten.
Dit najaar las ik in uw blad, dat er
plannen bestonden om tot oprichting
te komen van een lagere vakschool. Is
dit nog nodig, nu het vak zo vervlakt
wordt dat ek van de werknemer niet
meer verlangd wordt dan enkele han
delingen. Dj Schoonhovense zilverin
dustrie heeft een naam gemaakt in
binnen- en (buitenland, zonder dit sy-
ateem. Maa# wel met werkstukken die
de toets vim de vakman waardig wa-
rer. Hier ïl het Edelambachtahuia een
sprekende getuige van. De leek in het
vak kan aan de daar téntoongestelde
werkatukken Zien dat zij vervaardigd
zijn door vakmensen, die beslist niet
door wat voor systeem dan ook wer
den opgejaagd. En dat zij voor dit,
werk verantwoordelijkheidsgevoel had
den is duidelijk.
Dat het tarlevensyst«)em in de mas
saproductie voor de ondernemers
voordeel oplevert Ja mjj duidelijk. Dat
de arbeidslust. het verantwoordelijk-
heidsgevoel. en de zin tot samenwer
king gediend worden door een sy
steem- vind ik 'n verdraaiing van de
werkelijkheid. De vraag kan gesteld
worden of dit' lariefsysteem van
mens geen automaat maakt'
de yraag of dekjonge mensen ooit
een dergelijke manier hef vak zullen
leren.
Ét doorvoering van
slijk is bij; bedrij'
en vervat -
ng daarvl
t van de
sr geloof Ik niet.
,iuaar- vooral Jonge
dij systeem op te ,pei
dfc mogelijkheid ét
vieugde om zelf iets
met deze bepaling aan te vullen, aan
gezien dit bij de huidige stand van
zaken niet gewenst voorkomt.
Op voorstel van B. en W wordende
maatregelen door het rijk voor haar
ambtenaren genomen door verhoging
der jaarwedde ingevolge het toelage-
besluit 1953 ook voor de gemeen e-
ambtenaren van toepassing verklaard.
Bij de rondvraag Informeert de heer
Schippers naar de aanbesteding van
de verbouw van het gemeentehuis ep
de voormalige school, of dit publiek
of onderhands zal geschieden. De voor
zitter zegt hierover reeds met de
bouwkundige te hebben gesproken.
Deze zal daaromtrent wel met 'n p an
komen. Een klacht van de heer Schip
pers over de toestand van de riole
ring achter het Dorp zal door de voor
zitter worden onderzocht.
De heer Van Anrooy vraagt B. en
W. met voorstellen te komen om de po
litieverordening aan te vullen met een
bepaling dat de bewoners van perce
len langs de Dijk verplicht worde»
sloten waarop de brandspuit water kan
onttrekken bij brand uit te diepen,
zulks met het die middag voorgekomen
euvel bij het brandje In de schuur van
P. de Jong. Hier stopte de spuit plot
seling omdat er ln plaats van water
modder gezogen werd. De heer Labee
onderschrijft dit verzoek volkomen en
acht scherpe maatregelen noodzakelijk
Hierna sluiting.
Htmdwe- '•onderw"s.
lagai
•aad
Gonderak. Woensdagavond kwam lè*
maat'maakt? Ik stel .ie_^rlt8i*?d__ond«r,lading
systeem
van burgemeester Bergman, bijeen.
Na voorlezing en vaststelling der no
tulen volgden énkele mededelingen en
behandeling van ingekomen stukken.
Zonder] hoofdelijke stemming werd fce-
a
Gouda
rv die zilveren -^onderi hoofdelijke stemming we
dar de totstand ®)oten f a« bet iconsulatiebureau
ite mate af- 4e bestrijding w»n Rheuma te
éen bijdrage Va» f 0.02 per inwoner t*
MÉ j ff
VrUMlige
piaats vf
femhetd van dp
werknemers
verstrakken.
1 Aan het Vryd
werd jn de
Brandweercorps
van de bestaande
per jaar een vejr-
- toegekend.
met
l artfk
'sioie
Gouda is Zaterdag overleden mevr. M.
de JongKooy. Tijdens de brand, on
der andere in haar woning op Zon
dag 20 December, kreeg de 64-jarige
slangen nog uitgelegd. Om circa 10 uur
was de laatste oefening van 1953 ten
einde.
Nienwjaarscollecte.
Waddinxveen. Het ingenieursbureau
Stuurman en Zn. alhier hield
een publieke aanbesteding voor Je
NED. HEftV. KERK.
De onlangs door de Ned.
kerkeraad te Schoonhoven wegj
't aanstaande vertfek van ds. VahJj
fAls gediplomeerd zj
isttijd van ruim t'
erbedrljf. heb ik
ingstelling gelezej
i bescheidèn men'lpÉ gezegd.
1 EEN ^TERKNEMKR.
De Inzender Is geen werknemer irff
het bedrijf van de firma Pluut, waar,
het tarieven-«ysteeni to, ingevoerd.
P Redactie.
Heuvel beroepen predikant, ds I
lene} zal mo:
Doornenbal van ©ené}
Ouderkerk a. d. IJssel. Door de bouw van een Chr. Landbouwhuis- avond jn een kerkdienst voorgaan^ Na
t. Rn.M—R-nl An Irian.*. In „nH-nBRt 1
bewoonster een hartaanval. Zij is toen
dadelijk naar het ziekenhuis ver
voerd, waar zij thans is overleden.
BRANDWAARBORG.
Groot-Ammers. Woensdag had in
zaal Bohré de algemene ledenvergade
ring plaats van de onderlinge brand
waarborgmaatschappij Groot-Ammers
en Omstreken. Er waren 39 leden aan
wezig.
In zijn openingswoord herdacht de
voorzitter de grote Februari-ramp,
waarhij helaas zoveel mensenlevens
verloren zijn gegaan. De Alblasser-
waard is hierbij ook voor een groot ge
deelte onder water gegaan, waarbij het
lid, mej. G. Vuijk-Noorland, op tragi
sche wijze om het leven is gekomen.
Vfpder deelde hij mede dat de ver-
eniging'jch niag verheugen in een
voorspoed? laar-
Daarna verslag en rekening
en verantwoord!*» »5?»« 1,de°
hierover vragen hadden IP?4®!'*: ww" -
ke tot tevredenheid koncpn worden be
antwoord, werd bij monie van de heer
N. de Vos Nzn. het rappori van de fi
nanciële commissie voorgelezen, het
welk leidde tot decharge van bestuur
en administrateur. De voorzitter dank
te de leden van de»« commissie en in
de plaats van de hier N. de Vos Czn.
werd benoemd de neer A. d. Boer Axn.
De heer J. fprtleve, aftredend als
bestuurslid en <1® heren A. Maat en W.
Teriouw. beic«n aftredend als commis
saris. werden herkozen.
In de plaats van de heer A. van de
Werken, welke gemeend heeft te moe
ten bedanken in verband met zijn ge
zondheid en hoge leeftijd, werd tot
commissaris gekozen de heer C. van
der Ham.
De voorzitter herdacht de scheiden
de commissaris voor de prettige sa
menwerking en de goede adviezen in
de 15 Jaar welke hij zitting heeft gehad.
Bij de rondvraag kwamen verschil
lende leden aan het woord. Toezeg
ging werd gedaan dat meer aandacht
zal worden geschonken op de contröle
en ook op aanschaffing van meer
brandblusapparaten en tevens op het
keuren der lichtleidingen. Door een lid
werd nog gevraagd om overdag te ver
gaderen. Dit stuitte op grote bezwaren
De voorzitter dankte de aanwezigen
voor de gezellige sfeer en de aangena
me discussies en wenste allen 'n voor
spoedig Nieuwjaar.
Andere arm gebroken.
Goudriaan. Zoals reeds eerder is
gemeld brak het zoontje van de post-
commandant v. d. H. zijn rechterarm.
Thans is ook, door eén val van een
hek. de linkerarm gebroken, zodat
nu twee armen in gipsverband zitten.
Geslaagd. Mej. A. de Vries is
geslaagd voor het examen Kraamver
zorgster dat te Gorinchem gehouden
is
HAASTRECHT—WOERDEN 1—5
Haastrecht. Ondanks dat de thuis-
Olup veelal de toon aangaf kreeg Woer-
eeste kansen, de blauw-witten
erste plaats veel
t modderballet
wer-
houdschool te Vlanen. tn opdracht de predildng zullen de gemeente'.
ge]>ïenhold hebben njL, n,. D01
bal kennis te maken. J
van de afdeling Holland—Brabant ven
de Chr. Boeren- en Tulndersbond.
Voor deze inschrijving werden 29
inschrijvingen Ingeleverd. Laagste in
schrijver was M. van der Werf te
Utrecht voor een bedrag van
f 146.997.
LAATSTE BERICHTEN.
nieuwjaarscommissie werd per open
schaalcollecte langs de huizen der ge
goede burgers opgehaald een bedrag
van f 045,— zijnde f 50,— meer dan
vorig jaar.
Dit geld is door de commissie onder
78 minder gegoede gezinnen verdeeld.
Bevordering.
Oudewater. De opperwachtmeester
groepscommandant der rijkspolitie E.
Vos is bevorderd tot Adjunct, zulks
met ingang van 1 Januari 1954.
In het goud.
Oudewater. Op 30 December vierde
zuster Cypriana van de Orde van
Franciscanessen van Bennebroek haar
gouden kloosterfeest. Een opmerke-
lijke bijzonderheid is wel. dat deze ju- daag begonnen met het overbrengen
bflaresse 49 van haar 50 kloosterjaren var hun diepzeeduikapparaat.
in het St. Franciscus-pensionaat, al- DOOR CHINEZEN VRIJGELATEN.
PROF. PICCARD.
Prof. Piccard Is van plan ln April
ven dit jaar aan de Griekse kust een ie prijs behaalde met 174 punten (met
CONCOUR88Ü0CESSEN.
Aan het tijdens 2e kerstdag door de
Coram, ter bev. vatü Harmonie- en
Fanfaremuziek i. d. ^Wmpenerwaard
te Lekkerkerk georganiseerde solisten-
concours werd deelgenomen door de
Tavenu-leden H. v. <L«Horst, die in de
3e afdeling met tubajeen 2e prijs be
haalde en B. Hoon, ctie in de ere-af-
deling met saxophóon-sopraan een
PREDIK
NEDJ HERV. KERK.
SCHOONHOVEN. Dinsdag 5 Jan.,
's avonds 7 tiur, ds. J. T. Doornenbal,
van Oefce, geroepen predikant.
STREEFKERK. School met de Bij
bel. Dinsdag 5 Januari, avonds 7.3Q
uu: de heer J. van Woerden, van StolJ
wijk. J
GEREF. GEMEEN-E.
GROOT-AMMERS, Schoonh. Veer.
Woensdag 6 Januari, 's avonds .7 uur,
di- Steenblok, van Gouda.
B. en W. werd
e van toezicht op
JJ«I
itter
niet
k
nig
32
k V,
la
doch
re school
e voorzitter
Is niets aan i
éns de voorsch
De schoolbest
Vërgoeqing jof
ning Éi ,eten
te heffen
het nét van de I
ook de raad kén
scussie mef op-
er on
eo! ling
tachtig
s wo
nuMfw
indeti
oekel
K>r vgjij
i-ondeéiwijzeiu
lh te hebbelM
fi'inspecteur ivp
Ltfg dat hierin^
LZU zullen tevens
een
•zie.
in ift
- *mil aken Hi
^voorlichten doof inspecteur lt#n 't
ondérwijs van mening dat hierinwdor- f
zien moet worden.^ZU zullen tevens
trachten voor de OiL. school zo spoe- i
dig mogelijk een zodanige kracht te
krijgen.
Vervolgens wordén de rekeningen
dér gemeente-bedrijven aangeboden,
een commissie bestaénde uit de heren
Verkerk, Vleggeert en Van Schieveen
zullen deze controleren.
poging te doen om zijn 4iepzeedulk- lof der jury),
recor^ van 3.150 meter te verbeteren
tot meer dan 4000 meter. De zoon vaj
vaft
de professor. Jacques Piccard, la vtK/f
hier. heeft doorgebracht, waar zij voor
al de eerste jaren werkzaam onder de
pensionnairen is geweest.
Het Jubileum werd in de intieme
kloostersfeer op bescheiden wijze ge-
De heer B. Hoon nam op 2 Januari
aan een te Maassluis georganiseerd
concours deel en behaalde daar in de
superieure-afdeling eén le prijs 'met
106 punten, de heer Hoon werd geac
compagneerd door de heer Velthuizen,
die van. de jury een extra vermelding
Een door de Chinese autoriteiten vrij- ontving voor de kundige begeleiding.
OUD KATHOLIEKE KERK.
GOUDA. Dinsdag 5 Januari, vm.
9 uur. H. Mis. - Woensdag 6 Jan.. op haar verzoek toestemming om voor
Drie Koningen, vm. 1.30 uit iW 1 chameWke oefeningen voor heer «fe
mie; evonji. 7 uur Ve.per«. de,"« Huisvrouwen een «vond per
De gymnaitirkvereniging Thor krijgt
mini
gelaten Amerikaanse zakenman, Kiehn,
die sedert Maart 1951 door de commu
nisten was vastgehouden, is Zondag
COMMUNISTEN GENEGEERD.
In té gemeenteraad van
Groot-Utrecht.
week meer het gebéuik van het
meentelijk gymnastieklokaal echt»r
met dien verstande dat de bestaand*
huur van f 75,— verhoogd zal worden
vierd. Zr. Cypriana, die vrijwel geen te Honkong aangekomen. Hij was tot
..familieleden meer heeft, is thans 77 vier jaar gevangenisstraf veroordeeld
VMr oud. op beschuldiging van wapenbezit.
_VT HIJ vertelde, dat hij niet gemarteld
MOERAS IN HET DORP. WM( maar dat hij lange tijd geboeid
Sobejluinen. De gemeenteraad heeft was geweest. Door ondervoeding had
Maandagavond besloten tot onbewoon- hij beri beri gekregen,
baarverkïiftog van de woningen no. Kiehn zeide veroordeeld te zijn, om-
76, 77 en 84 uan de Voordijk en no. 1 dat de communisten wapens en patro-
langs de Nieuwe weg. Aan de Polder nen jn de vijver van zijn te Sjanghai
Het land der Zes Molens zal gevraagd hadden gevonden, die er in 1946., drie
worden een wisselplaats aan te oren- jaar voor de stad ln communistisch»
gen bij een gevaarlijke bocht in dé handen viel, in waren geworpen.
Nolweg. „rnnino Kiehn werd nu uit China gezét.
De m 1040 gereed gekomen woning
wetwoningen zullen opnieuw voor 5 NIEUWE INDUSTRIEËN,
jaar verhuurd worden aan de bewo- Thans worden met de gemeente Vlaar-
ners van thans, maar de weekhuur dingen besprekingen gevoerd over de
gaat f 1.50 omhoog. Ook de woning, ln vestiging van een Belgische fabriek
huur bij de rijkspolitie, moet 29 pet van lederverfwaren en een bedrijf uit
meer huur gaan opbrengen, uver oe Tgjecho-Slowakije van precisie-instru-
Ms van de ambachtswomng^van menten
VERHARDE HARTEN
Df. Dibelius, evangelisch bisschop
van Berlijn en hoofd van de Duitse
het^hoofd der openbare school heeft de
Inspecteur der Belastingen veel te zeg
gen. Het gemeentebestuur zal hem
vragen ook hiervan de huur te ver- VBI1 eeriyn en nuoia VMJ ua
hogen. evangelische kerk heeft in ziin nieuw- krachten tengevolge gehad. Men zou
Een crediet van f 350 werd verleend jaar8*ek ln de' Oost-Berljjnse Ma- de gevolgtrekking kunnen maken, dat
voor verbetering van de verlichting riake£k verklaard. dat het Duitse volk
der lokalen van de openbare scnooL gegrepen is door de vrees, dat de par-
Er komt een doelmatiger electriscne tyen 0p de conferentie reeds tevoren
verlichting; ook zal uit een aantal rui- gtandpunten hebben ingenomen, wei
ten het matglas verdwijnen. ke zij niet willen prijsgeven. „Men
De heer C. den Braven vestigde de vree^-i aIdus dr. Dibelius, dat alles
aandacht op de slechte toestand van mi8jukken 2ait 0mdat de harten zijn «««p
het sintelwegje over het gemeente^)k verhard en omdat niemand aanwezig systeem worden opgenomen moeilik
bouwterrein. De Bogerd en op or ge- ig om de partijen werkelijk tot elkaar die naam toekennen,
wenste putten en plassen op alt ter- te brengen".
rein. B. en W. zullen deze zaak nader h„0pte evenwel, dat de confe-
w ,p vooruit op de
dg'
ZILVEREN VEERMAN.
Op 1 Januari was het vijf en twintig
jaar geleden dat de heer H. Ros. woon
achtig te Gelkenes, ln dienst trad van
het gemeentelijk veerbedrijf.
In verband met dit zilveren jubileum
van deze verdienstelijke veerman
woel vandaag de driekleur van de pont
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Aan het postkantoor Schoonhoven
werd gedurende de maand December
1953 inge'egd f 36.490.37 en terugbetaald
f 25.700.13.
INGEZONDEN.
TARIEVENBYSTEEM IN
ZILVER IN DL' 8TRIE.
Naar aanleiding van uw artikel
„Tarievensysteem ln de zilverindu
strie", wil ik gaarne het volgende op
merken:
De Invoering van dit systeem is niet
alleen eertijds op verzet gestuit van
de werknemers, maar heeft ook tot
voor kort een verloop van arbeida-
tot f 112.50.
Als leden van het maatschappelijk
Hulpbetoon, worden gekozen de aftre-
In de Zaterdagmiddag gehouden reads- dende leden C. Bregman en A Huis
vergadering van (Groot)-Utrecht heb- man. De dubbeltallen die gesteld wa-
ben de belde communistische raads- ren bestonden uit de heren C. Breg-
leden zich heftig geweerd. Dit begon man en A. v. d. Berg. resp. werd uit-
bU de wethoudersverkiezing, naar aan- gebracht 4 en 3 «temmen tweede dub-
leiding van de omstandigheid, dat de beltal A. Huisman en T. Reborst, wel-
arb.-fractie op een voorstel van de ke resp 5 en 2 stemmen verkregen
communistische fractie tot samenwer- Aan de heer B. Smalberg werd d*
king tussen deze belde fracties, afw|J- bestaande huur van een stukje ge-
zend had geantwoord. De communis- meentegrond voor f 15 een verlenging
tische fractie had n.l. voorgesteld aan Voor een jaar toegestaan,
de arb.-fractie niet vijf doch zes wet- Na een korte bespreking In geheime
houders te kiezen waarbij dan een tJtiing besloot de raad over te gaan tot
derde zetel zou ten deel moeten vallen aankoop van een stukje grond van
aan de P.v.d.A Op het betoog van de de heer Adr. Verstoep van 2625 M.
communistische fractie in de eemeen- v00r f 0.6O per meter ten bate van het
teraad heeft geen lid van welke an- uitbreidingsplan binnendijks,
dere fractie ook geantwoord. -
Bij de verkiezing van de leden van BffDIsmV vm CTIim
de commissies van bijstand iformeer- oUnufcHLlJRl» 0infill.
jlP hetJupl't OUDEWATER. Geboren: Helene Me-
thilde. d. van G. Burger en C ven
Vol! rt. .Hrfe ,wer.?n Stuyvenberg. Hendnkui Johannea.
i. .ff™ Jïï "«""'"«"de frictie, v,n j j Overbeek en Th. M. L.u-
inert bevestigend geint- Cerardu. M.rl., r v.n Th. A.
Oosterlaken en M. G. Barten.
De heer Hessing (P vd A.) betoogde Overleden: Ffanciscus Lissenburg,
baarbij, dat wat z|Jn fractie betreft, oud 86 j, weduwnaar van M van der
deze haar houding aanneemt, naar aan- Griend. Grietje Lekkerkerke^. oud
leiding - -
niu. o. e. -- riij hoopte cvoi.no»,
bespreken. Bedoeld terrein is in net rent(e Mn nieuwe stap
voorjaar van 1053 afgegraven; bomen we„ naar Duitse hereniging en wereld
zijn gerooid en de afgegraven gronajs vrede zai opleveren.
dit mensen waren die het opgevoerde
tempo niet kunnen volgen. Zo ver mij
bekend is waren dit juist mensen dl#
altijd zilversmid geweest z(jn. Ik
noem deze mensen met opzet zilver
smid. want wij kunnen toch mensen
die in vrij korten tijd geheel in dit
Dat de lust tot de arbeid, en de ver
antwoordelijkheid door dit systeem
ng van de verklaring van het ka
merlid Paul de Groot destjjds. dat de
communisten lijdelijk zouden aanzien
dat eventueel ooit een Russische
krijgsmacht Nederland zou binnen
trekken.
juist gediend worden, trek ik ten zeer-
in twijfel.
ste i
Die lust bestaat dan al-
verkócht. Er zou na afgraving weer
gras gezaaid worden, hetgeen niet ge
beurd is. Hier en daar i- het terrein
wat Ver afgegraven en .s na regen
weer een groot moerar in het dorps-
centrum. Het lokt de spelende kleu
ters tot zich tot ergernis van de moe
ders.
Het K.N.M.I. deelt mede:
naar het Oosten ruimen waarbij da
temperatuur wat lager wordt.
Vanmorgen daalde de luchtdruk ln
Noord-Scandinavlë al weer snel. De
afscheid.
-en. Donderdagmorgen wa-
ent-commissaris, de ge-
mmisSarissen, de directie
gedeelte van het perso-
Het afgelopen weekeinde heeft de
atmosfeer zich niet van haar rustigst#
Streefkerk. Woenid.gmidd.g brek weeten'ven d™Brrt.eTêi™ndeii een on- q d™*and"l»^«TOt'°Htordtmr'eön "de
brand uit ie een lchuur bUP. de Jon». gewoo„ krachtig hogedrukgebied be- „oraKto ÏÏStSl m-
Binnen de kort.t mogelijke tijd arri- vond ,rok ee„ van IJaiand afkomstige
«eerde de autospuit. Spoedig we. de dep„asl, n,,P scendlnevie en begon 1k"J »Jd "°rd™'d"'
brand gebluirt. Uit het onderzoek bieek daarbjj- ,terk in diepte toe te nemen. termijn de kansen op vorst
dat "rinderen vuurtje gestookt hadden Boven zweden aangekomen verander- t0®n®men-
in een oude kachel. De schaae wa vfln koerg en beg0n zich ln Zui- vvbv r y O l* n A OI
delijke richting uit te breiden. Hier- «külia RIV ObOUUlh
door ontstond op de Noordzee een
Noorderstorm, die het water langs N®0 HERV- KERK.
onze kusten opstuwde. Het Nederland- Bedankt voor Lexmond H. Harke-
se weer schip, wat sedert de stormramp te Zeist.
regelmatig op de Noordzee wacht houdt NEDERLANDS BIJBELGENOOT-
~V Kempkes' Meubel- meldde gisteren een uur lang n wind- SCHAP
«at J.e Waddmxveen. Hoe- In de j00p vgn gisteren begon de viering van het 150-jarig jubileum^an
eze bUwnkomst de afsMting luchtdruk ln Scandinavië snel te «ty- het bijbelgenootschap ln de wereld op
afgelopen iaar ook naar voren gen daardoor ontstond aan de achter- ie Juni, aan het hoofdbestuur van het
was dit toch niet de eigenUJM zjjde yan de depre8gle een Noordoos- Nederlands bijbelsgenootschap als een
leiding voor deze ottlce U ter gtorm die koude ,ucht ult Noord- jubileum-geschenk wordt aangeboden
mst. Dit was het.feit. dat een Rusland naar het Zuidwesten voerde, de mededeling, dat het leden- en be-
aanstaand man in net Deo uv Deze lucht is vandaag over ons land en gunstigerstal van het N.B.G. de 150.000
van de afdeling meubelmaker^^. omgeving ultgegtroomd. Dank zlj heeft bereikt.
biSbriek' was herbonden, op die dag het feit. dat de Oostzee nog niet dicht 0m dit mogelijk te maken is reeds
afscheid nam van de N.V. Kempkes' gevroren is. bleven de temperaturen eind 1951 onder de slagzin „Naar de
om van een welverdiende rust te gaan boven het vriespunt Geleidelijk be- top een nieuwe ledenwerf-actie in-
«nhlten weegt de depressie zich verder in on- gezet. Vooral de laatste weken bloeit
Axn het slot van de receptie dankte geveer ZuidrOostelijke richting. Daar- weer ln vele plaatsen een nieuwe actie
de heer Starreveld zelf allen. Het wa door gaat de wind in one land verder op.
j.. weduwe van D. Muljs.
SLIEDRECHT. Geboren: Janny
Lenie, d. van G. Kooijman en T C.
Zegelaar. Klaas Bieter, z. van T. A.
Prins en A. Mes (te Dordrecht). Jo-
hannes, van Joh. Bok en M. Versluis.
De stemmingen na het vinnige debat Louise Yvonne, d. van M. Muller en
hadden inderdaad tot resultaat, dat ln e, j. Jüngst.
geen der commissies van bijstand een Gehuwd: P. van den Berg, 24 J. en
communist werd gekozen. B. M. Mostert, 22 j.
Overleden: Dineena Cornelia Qiltalj»
78 J„ echtg. van J. Kop (te 's-Graven-
GEMEENTERADEN. Arigje Visser, 77 J.. weduwe van
Adr. Blokland (te Gorinchem). Arie
BTREEEKERK °p d, r.sdsvcrg.d.- Lr^MuuVijï
2fU£,.ferT.aX03d rrc."^ 88 D
king, met uitzondering van de heer WADDINXVEEN. Geboren: Arie, z.
Bouter, alle leden aanwezig. v A van der Kraats en W. C M. d#
Na opening der vergadering met het g00^- r ȟhoS
uitspreken van het formulier gebed N- Heeren. Cornells, z. v. L. Rehorst
worden de notulen der op 23 Septem- "VJKJi" j.' T t Th Huurman en
bar gehouden vergadering goedgekeurd m Vwhnnm A i vSïnalk en J Q
BIJ de mededelingen 1. onder andere V.nïS, Vermaak en J. G.
het goedgekeurde raadsbeslult waarbij Q^huWd: C. H. Ballering en A. van
gelden worden uitgetrokken voor de der Starren
verbouw van de onderwijzerswoning
tot gemeentehuis en de voormalige
openbare lagere school I tot gymnas-
tielokaal, -verenigingsgebouw.
Met algemene stemmen wordt de heer
A. van Holten met Ingang van 1 Ja
nuari aanstaande, wegens periodieke
aftreding, herbenoemd tot lid van de
dienst van Sociale Bijstand.
Aangezien verleden Jaar het raadsbe
sluit tot het instandhouden van de
openbare lagere school I te laat was
genomen, ls de goedkeuring door de
minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen slechts voor 1 jaar
verleend. Op voorstel van B. en W.
wordt besloten de instandhouding van
die school weder voor de Jaren 1954—
1956 aan te vragen.
Op een adres van enkele ingezetenen
om voor de ambtenaren dezer gemeen
te een amtbenaren reglement in te
•tellen en daarin de bepaling op te ne
men dat een ambtenaar op 65-jarige
leeftijd ontslag moet worden verleend,
wordt, na langdurige bespreking en
overweging, met algemene stemmen
besloten het bestaande reglement niet
/ADVERTENTIE I M)
Heden o vei i eed na vooiziei
te zijn van de heilige Sac'amen
ten dei stervende
Anna Maria
Kalbergen
Weduwe van
Kornelius van Mastwijk
tn de ouderdom van 80 Jaar.
Nam»n» d. RLKJH
Schoonhoven, 3 Januari '54
De plechtig* Requ'im Mts voo
de ztelerust van de ovetiedere
zal worden opgedragen a.*.
Donderdag Januari, om 10 uui.
in de kerk van de H. Baitholo
meüs, waarna begraienls op he<
R K. kerkho/.
3 TWEEDE BLAD VIEUWSni.AD VOOR ZUin HOI T AND EN UTRECHT - Scboonbovenscbe Courant.
MAANDAG 4 JANUARI 1954
Hervormd Wijkgebouw
geopend.
Waddinxveen. Na 116 jaren heeft
het Westelijk deel van Waddinxveen
gisteravond weer een gelegenheid ge
kregen. waar vanwege de Ned. Herv.
Kerk Zondags diensten des Woords ge
houden zullen worden. Toen in 1837
de toenmalige Herv Kerk aan de
Kerkstraat aan de dienst onUrok,ken
werd, moesten de Hervormde bewo-
nérs van „het oude dorp'' des Zon
dags de gang naar het toen gestichte
kerkgebouw aan de brug maken om
dé kerkdiensten te kunnen bijwonen.
Dpor de ingebruikneming van 't nieu
we Hervormde wijkgebouw heeft dat
déél van de gemeente weer de be
schikking over een eigen geboufv.
Dit constateerde de presidemt-kerk-
voogd. de heer W. Buitelaar tor gele
genheid van de officiële opening van
het nieuwe Herv. Kerkgebouw taan de
Esdoornlaan in de Bomenwijk.' Deze
opepingsdienst stond onder léiding van
as. J. van der Haar. Nadat voor de
eerste maal in het nieuwe gebouw de
Apostolische Geloofsbelijdenis gelezen
was en ds. Van der Haar was voorge
gaan in gebed, sprak deze naar aan
leiding van Haggaf 2 10 en vergeleek
•de ingebruikneming van dit nieuwe
wijkgebouw met de herbouw van de
Tempel te tleruzalem na de Babyloni
sche ballingschap.
Ds. Van der Haaf sprak de hbqp i
dat ditzelfde het levende Woonjl ln
toekomst in dit gebouw gepredikt zal
worden en aanvaardde ftamens de ker
keraad het nieuwe wnkgebouw Voor
het gebruik voor dp erediensten van
öe Ned. Herv. Kerk.
Bij de aanbieding van fet wijkgfbouw
ran de kerk^raad had' de president-
f heer W. Buitelaar te
|erkt, dat de toenmalige
i L. Vroqgindeweij in 1934
jvankélijke stoot tot de op-
T gegeven door de instel-
ilbouwfonds. Reeds bij de
P gronck yoor een tweede
J tevens de grond voor dit
angekhfcntj worden uif dit
wasvin dit fonds weer
beschikbaar. Wat vol-
m aruit d$ aanSchaf-
ir leur te bekostigen,
js jm schuJjd op
,bls apig. die voor 70%
ge. ncierd uit ^yrijwil-
ir a»*"' uitlaten hy-
erkvoogd.
oren opg
predikant
reeds de aa
chting ha
ng van e
van verschillende kanten bij de bouw
werd ondervonden.
Hoewei door de hoge kosten, die in
de tegenwoordige tijd gesteld kunnen
worden op f 350 a f 400 per zitplaats,
de stichting van een nieuwe kerk niet
mogelijk bleek, is het toch mogelijk
gebleken door dit wijkgebouw aan de
verlangens van de kerkeraad te vol
doen en tevens gelegenheid te schep
pen voor de verenigingsarbeid. Tevens
memoreerde sprekef nog, hoe voor het
nieuwe gebouw een electrlsche klok
werd aangeboden en verder was nog
gebleken van plannen, die bestaan on
der bewoners van de Bomenwijk voor
de aanbieding van een orgel. Ten slot
te deelde de heer Buitelaar nog mede
dat van verschillende zijden arbeids
kracht en materiaal gratis beschikbaar
werd gesteld bij de bouw. zowel als
bij de inrichting van het nieuwe wijk
centrum. Binnenkort zal een rijwiel
bergplaats worden gebouwd.
In zijn toespraak bekende de burge
meester dat dit wijkgebouw enerzijds
een teleurstelling was voor de gemeen
te. Het gemeentebestuur had in dez»
enigszins vlakke woningbouw een fors
oprijzend kerkgebouw gezien. Ander
zijds verheugde de burgemeester zich
er over dat hier niét. zoals tegen
woordig wel eens ondervonden werd.
alles achterwege gelaten wordt, als
men door financiële omstandigheden
geen 6choon en indrukwekkend uiter
lijk kan verkrijgen.
Als jaatste spreker haalde ds. Vroeg-
Indeweij, destijds predikant te Wad
dinxveen, enkele herinneringen op
uit het: verleden en sprak de hoop uit
dat in èlt nieuwe gebquw mensen door
het horen van het gepredikte Woord
tot het geloof zouden worden gebracht.
Nadat ds. Vroegtndeweij was voorge
gaan ln dankgebed, bezichtigden de
yele aanwezigen de 350 zitplaatsen
Ijevattende zaal was bij d^ze gelegen
heid geheel bezet het ffraale gebouw.
HETZELFDE.
Er zijn naar verhouding vrij
veel Nederlanders in Gnndel-
wald. en het was dan ooit niet
verbazingwekkend dat da ko
ningin. toen zij met Margfyet in
Cnt rlnrn „tnnHpMo OAfT
mkl toonde llspreker
ïfdewerking.
het dorp wandeljje. een beken
de tegenkwam, die f met' zijn
het winkelen
ouders (spraken
wat i samen èn zof)deden
die
'arteldtf
toen
uu
1 dochtertje aan
was4 De beide qjkders
wat'samen én zoFU~J-
kinderen. Mar4
over haar skilessen
vroeg het gndere meisjfe ji.waar
wonen juüif" „in hotel1 Adler".
zeide Margriet. „O ja. dat] weet
ik" was het antwoord, „dln wo
nen Juillie ln hetzelfde hotel als
de koningin en de prinsessen".
Grote oor raad bij Ned. Bank
Reeds ln 1952 werd een begin ge
maakt met een omzetting van dollar-
saldi in goud. Deze politiek van de
Nederlandsche Bank trok toen zeer de
aandacht, omdat men meende, dat de
bank tot deze goudaankopen overging
teneinde ook van een eventuele ver
hoging van de officiële goudprijs te
kunnen profiteren. Het probleem van
een officiële goudprijsverhoging door
Amerika stond toen immers nog in
het middelpunt der belangstelling. In
1953 echter ls het vraagstuk van de
goudprijsverhoging in een geheel an
der daglicht komen te staan. De prijs
ontwikkeling op de vrije goudmarkt,
die dit Jaar een voortdurende daling
heeft vertoond, maakt het niet waar
schijnlijk, dat de voorstanders van een
officiële goudprijsverhoging nog enige
kans op succes zullen hebben. Deson-
danks 1. de Nederlandsche Bank voort- echlllende landen het verechUnsei ral
1953 voor aanzienlijke bedragen goud
van Amerika betrokken. Ondanks de
belangrijke prijsdaling voor goud op
de vrije markt, heeft de goudpolitiek
van de Nederlandsche Bank niet tot
verliezen geleid, aangezien de bank in
staat was het goud in Amerika aan te
kopen tot de onveranderde officltle
prijs van 35 dollar per ounce fijn (28-95
gram).
De Russische goudaanbledingen
Het wordt opmerkelijk geacht, dat
Rusland goud aanbiedt in een periode,
waarin de prljsconstellatle op de vrije
goudmarkt allerminst gunstig kan wor
den genoemd. Alleen bijzondere om
standigheden zullen de Russische rege
ring hebben genoopt een dergelijk de-
viezenverlies te aanvaarden en deze
goudverkopen door te voeren op dit
voor haar ongunstige tijdstip. Russi
sche goudharen werden ook in Neder
land omgesmolten. Het oppotten van
goud door particulieren is belangrijk
afgenomen. Met een prijs van 35 dol
lar per ounce fijn is het goud 't goed
koopste product ter wereld geworden,
daar op dit ogenblik geen enkele
grondstof zich op het prijsniveau van
1934 bevindt. Gezien de verschillende
onzekere factoren, valt omtrent de
toekomstige prijsontwikkeling op de
vrije goudmarkt niets met zekerh.-id
te zeggen.
EEN BLOEDEND BEELD?
Op order van de bisschop van Digne
wordt een officieus onderzoek inge
steld naar een houten beeld van de
heilige Anna, dat reeds driemaal in de
afgelopen dagen gebloed zou hebben
uit een beschadigde vinger. De eerste
maal zouden er een dertigtal getuigen
geweest zijn. Reeds zijn enkele dui
zenden mensen, op het vernemen van
het gerucht, naar Entrevaux. de ge
meente waar het beeld zich bevindt,
gekomen. Men heeft er versieringen
en offerlicht bij aangebracht. Het
beeld is eigendom van zekere Jean
Salvadc. en gerant, die niet gelovig
is. Hij heeft het beeld in een vitrine
doen plaatsen waarin een glas onder
de beschadigde vinger is gezet om
cveptueel „bloed" op te vangen.
Een nieuwejaars-avontuur in Zuid-Afrika
Op de lu*#te dag van het jaar 1895 werd de wereld opgeschrikt door
een kort belicht uit Zuld-Afrika; het meldde, dat dr. Jameson met
vijfhonderd man en enige stukken geschut van Mafeking uit de
Transviwlse Republiek was binnengevallen en naar Johannesburg op
rukte. Drie dagen later nadat Jameson en z(jn bende zich inmiddels
aan een Boeren-commando onder aanvoering van Cronje hadden
moeten overgeven kwam er wederom sensationeel nieuws; Willem
II. Keizer van het Duitse Rtfk. had het volgende verbazingwekkende
telegram aan President Krnger gestuurd: „Ik wens u er oprecht mee
geluk, dat u zonder hulp van tbevriende mogendheden erin geslaagd
zijt op eigen kracht de in luw land binnengevallen gewapende ben
den terug te drijven en 4e onafhankelijkheid van uw land ^gen
vreemde agressie te handhaven Wie was dr. Jameson en wat beziel
de de blufferige keizer om met dit onbekookte telegram aan de toch
al zo wankele EngelsDuitse verstandhouding een (blijkens de Brit
se reacties) gevoelige knauw toe te brengen?
Leander Starr Jameson was een Toen deze onderneming Mashona-land
Schotse dokter, die zich na voltooide wilde gaan opleggen, gaf JameSon zijn
studie en aansluitende promotie als medische praCtijk op en maakte de
huisarts gevestigd had; daarnaast gaf pionierstocht van 1890 mee. Van die
hü anatomische demonstraties. Maar tijd af was zijn lot met dat van rüi°'
na een jaar reeds dreigde zijn gezond- des verbonden. Hij wist nog andere
heid door overwerktheid geruiijeerd stukken land in Britse handen te bren-
te worden: tot herstel vertrok hij naar gen en in 1891 werd hij administra-
Zuid-Afrika én verwierf zich een me- teur van Rhodesia. Tegen het einde
dische praktijk in Kim,berley. van 1894 ging ..Dr. Jim'', zoals hu ge-
Hjj kwam daar in cdhtact met Cecil woonlijk genoemd werd. naar Enge-
Rhodes, ..de Napoleon van ZuidJAlrl- land en werd daar in vele kringen ge-
ka" en nauwer van het Britse im- vierd.
perium in dat deel van de wereld; Maar inmiddels was de politieke
deze ontmoeting zou van de aller- ontwikkeling in Zuid-Afrika in een
grootste betekenis voor zijn levensloop crisis-stadium gekomen. De ontdek-
Blijken te zyn en deed hem „de ge- kjng van goud in Transvaal in 1884
had binnen we-.nige jaren een ontzag-
i bui
In het afgelopen Jaar heeft de goudvoorraad van de Nederlandsehe
bank een opmerkelijke stijging vertoond. Naar gewicht heeft de goud
voorraad zelfs het niveau van 577.M0 kg. van Mei 1940 overtroffen
e» bedraagt thans 652.M0 kg. (begin December). In geld uitgedrukt
werd door de Revaluatie van de gulden een recordstand bereikt van
niet minder dan f 2.775 miltioen tegen f 1 Ï60 millloen in Mei 1940. al
dus het oudejaarsoverzlcht van de Hollandsche Bank-l'nie. waarin te
vens wordt opgemerkt, dat een \erdere daling van de goudprijs op de
vrije markt niet te verwachten ls.
ln gevélcht 13 pet. b°8®r is dan in Mei
1940. Door de verschillende devaluaties
van de gulden ls de goudprijs van de
Nederlandsche Bank sterk gestegen,
namelijk van f 1647.50 per kg. fijn ln
1936 tot f 4254 in 1949 Sindsdien bleef
de goudprijs van Nederland onveran
derd gehandhaafd. Bij een vergelij
king met voor de oorlog mag niet uit
het oog worden verloren, dat wegens
de destijds heersende oorlogsvrees het
devlezentegoed van de Nederlandsche
Bank ln 1939 grotendeels ln goud was
omgezet.
Amerikaans goud.
Het ls begrijpelijk, dat zolang het
goud in het internationale betalings
verkeer een functie als betaalmiddel
blijft vervullen en als zodanig ook
overal wordt aanvaard, zich in de ver-
gegaan met haar politiek van omzet
ting van dollarsaldi in goud. Deze ge
dragslijn heeft er mede toe geleid, dat
blijven voordoen dat dollarsaldi wor
den geconverteerd in goud. Verschil
lende Europese landen, onder andere
de monetaire goudvoorraad thans zelfs Duitsland en Nederland, hebben
LEANDER STARR JAMESON.
schiedenis ingaan". Waarschijnlijk wa
ren er later momenten, dat hij heel
graag de historie weer uit had willen
gaan.
In 1888 gebruikte hij zijn invloed
op de Matabele-koning Lobengula (de
zoon van de legendarische Moselekat-
se), die een van zijn patiënten was,
om aan de agenten van Rhodes een
aantal concessies te geven, hieruit ont
stond de British South Africa Compsny
tijdens de Boerenoorlog beter bekend
als de beruchte „Chartered Company".
(ADVERTENTIE I.M,)
lijke toestroom van buitenlandse ele
menten veroorzaakt; deze gingen lang
zamerhand een aanzienlijk deel van
de bevolking vormen en kwamen al
spoedig met de eis van gelijke rech
ten; voortdurend waren er wrijvingen
en werd er geroepen om Britse inter
ventie. In de zomer van 1895 werden
er door Rhodes, Jameson en nog een
kopstuk van de Chartered Company,
Beit geheten, tesamen met enkele lei
ders der „Uillanders" plannen beraamd
tot een gewapende inval in Transvaal
mdl het doel door krachtsvertoon de
gewenste polttieke hervormingen af
te dwingen. Jameson gaf tenslotte te
kennen dat hij ten behoeve van de
Britse zaak handelend wenste op te
treden.
Hoewel uiteindelijk de verant
woordelijkheid voor de hele on
derneming bij Rhodes lag. was
Jameson in feite de drijvende
kracht achter de schermen. Ro
mantisch en heetbloedig van
aard. stond hü te trappelen van
ongeduld om met een gewapen
de bende Transvaal binnen ie
rukken „en daar eens eventjes
aan de corruptie een einde te
maken". HU had zich Clive, de
veroveraar van Indie. als voor
beeld voor ogen gesteld en voel
de dat dit de kans van zUn
leven werd. Rhodes keek ver
der dan zUn neus lang was en
zag in de hele zaak slechts een
onderdeel van zUn troots opge
zette politiek tot verovering van
geheel Zuid-Afrika; Jameson
wilde in zijn diepste wezen
eigeniUk als de held uit de
avonturenromans optreden, de
inval werd voor hem steeds
meer tot doel op zichzelf en deze
alles-overheersende hartstocht
leidde hem tot een overUld be
sluit.
Maandenlang werden voorbereidin
gen getroffen om de inval tot een suc
ces te maken; Jameson zou erop los
trekken terwijl op hetzelfde moment
in Johannesburg een opstand der Uit-
landers ontketend zou worden; in
kolenwagens en petroleumvaten wer
den grote partyen wapens in de stad
gesmokkeld. Maar de leiders der Uit-
landers waren niet zo dom of zij had
den de persoonlijkheid van Jameson
door; zij begonnen terug te krabbelen
en probeerden de onderneming nog
wat uit te stellen. Zij stelden voor
om nog een laatste poging tot weg
neming van hun grieven te doen door
een petitie aan de Volksraad; zou deze
geweigerd worden, dan zouden deUit-
landers inderdaad tot een gewapende
opstand overgaan en om de tussen
komst van de Britse regering vragen.
Dat was zonder en.ge twijfel een plan
op gezondere basis. Maar ze hadden
de doldriestheid van Jameson onder
schat. Hij werd misleid door zijn vroe
gere successen tegen de Matabelen en
beeldde zich in dat zijn handjevol
meelopers elke troep gewapende Boe
ren op de vlucht kon jagen. Hij had
wel degelijk in de gaten, dat de lei
ders in Johannesburg door de knieën
dreigden te gaan en toen hy inlichtin
gen verkreeg, volgens welke president
Kruger zijn gewapende macht vlak
bij de grens steeds meer ging wan
trouwen. besloot hij einde December
de knoop maar eens door te hakken
en tot daden over te gaan.
In de nacht van Zondag 29
December 1895 rukte hü Trans
vaal binnen en met deze histo
rische daad leidde hU als het
ware de komende Oorlog in
Zuid-Afirka in.Aanvankelijk
ontmoette hU geen tegenstand
van betekenis, maar op Nieuw
jaarsdag raakte hU bU Krugers-
dorp slaags: hU beschoot deze
plaats, maar was niet in staat
zUn positie te handhaven. Kru
ger was eerst volkomen over
rompeld door de plotselinge
inval van dr. Jim, maar spoedig
herkreeg hU zUn koele vastbe
radenheid en nam tegenmaatre
gelen. Commandant-Generaal
Piet Joubert werd met de tegen
actie belast, de Boeren trokken
ten strUde en spoedig hadden
ze het handjevol avonturiers in
gesloten. Op 2 Januari trok
Jameson in de richting van
kop bU Krugersdorp, waar hU.
na zes-en-dertig uur van bijna
onafgebroken vechten en het
verlies van 17 doden en 49 ge
wonden gedwongen werd zich
over te geven aan Piet Cronjé.
Van de opstand in Johannes
burg was niet» terechtgekomen.
De gehele wereld (behalve Engeland
natuurlijk) veroordeelde de inval;
Kruger leverde Jameson en zijn mede
leiders ter berechting aan de Engelse
regering uit. waar echter op de duur
niet veel van terecht kwam. De Duit
se keizer gaf op de hem eigen wijze
van zijn leedvermaak over het mis
lukken van dit Engelse veroverings
plan blijk; een paar dagen later werd
bekend, dat er een poging was aan
gewend om Portugese toestemming
tot doortocht van Duitse mariniers
naar Pretoria te verkrijgen; zelfs
gingen er geruchten dat de Duitse re
gering trachtte een aantal andere mo
gendheden tot gezamenlijke interven
tie te bewegen Het bericht verwekte
in Engeland een storm van veront
waardiging en een vlooteskader werd
prompt gemobiliseerd om de Duitsers
duidelijk te maken, dat elke inmen
ging als een begin van vijandelijk
heden zou worden beschouwd. Maar
na korte tijd luwde storm, totdat drie
jaar later de strijd werkelijk zou uit
breken.
Dr. Jim zat een jaar gevangenisstraf
uit en werd toen wegens slechte ge
zondheid op vrije voeten gesteld. Hij
speelde daarna nog jarenlang een rol
in de Zuid-Afrikaanse politiek als lei
der der Unionisten, trok zich in 1912
terug en overleed vyf jaar later in
Engeland. Als symptoom van de wij
zigingen in de politieke ontwikkeling
zij vermeld, dat er in later jaren tus
sen hém en de vroegere Boerengene
raal Louis Botha een hechte vriend
schap was gegroeid.
HUGO ZIMMERMAN.
DR. KOROWICZ
(rechts), tot voor hort (September '53)
eerste plaatsvervanger van de Pools*
afvaardiging naar de Algemene Ver-
gadering van de Verenigde Naties, di*
in Amerika politiek asyl heeft ge
vraagd en gekregen, vertelt William
Oatis (links) en James Kilgallen over
de Russische slavenkampen in Polen.
Oatis. die correspondent te Praag I*
geweest van een Amerikaans persbu
reau. weet wel het één en ander va»
communistische gevangenissen. I»
communistisch TsjechoslowaktJe heeft
men hem 25 maanden lang vastgebon
den. nadat men hem op grond -va»
..spionnage" had „veroordeeld". Dr.
Korowicz deelde onder andere mee»
dat „honderden duizenden Polen wor
den gedwongen, te werken voor d*
glorie van de Sovjet-Unie".
DOOR SNEEUW INGESLOTEN.
De toestand in het Italiaanse dorp
Castelluccio di Norcia, nabij Perugia,
dat reeds een week door sneeuw van
de buitenwereld is afgesloten, wordt
ernstiger.
Reeds drie dagen zitten de onge
veer 400 dorpelingen, die omringd ztfn
door een sneeuwmu'ur van twee meter
hoogte, zonder licht.
Verscheidene zieken in het dorp be
hoeven geneeskundige hulp, doen zij
kunnen niet door dokters worden be
reikt
Er zijn reddingsploegen onderweg
om de inwoners uit hun benarde posi
tie te verlossen.
IN DE TOEKOMST ELECTRI8CIU
VISVANGST?
In de Amerikaanse wateren zullen
spoedig geheime proefnemingen wor
den verricht met een nieuwe revolu-
tionnair genoemde Duitse method*
voor het vangen van vis. waarbij ge
bruik zal worden gemaakt van elec-
trische stroom Duitse deskundigen
hebben alle wetenschappelijke pro
blemen opgelost, welke verband hou
den met deze wjjze van visvangst. D*
Duitsers hebben het vaartuig waarop
de proefnemingen werden verricht
aan de Amerikanen overgedaan di*
thans practisehe proefnemingen zul
len doen voor het tot ontwikkeling
brengen der electrische visvangsttech
niek.
De Duitse deskundigen hebben ver
klaard dat er geen vrees behoeft t*
bestaan dat de nieuwe vangmethod*
zal leiden tot algehele verdwijning van
de visvoorraad daar met behulp van
de nieuwe methode de Jonge vissen
gemakkelijker gespaard kunnen wor
den.
Oplossing Kruiswoord
raadsels.
Horizontaal: 1 karpet. 6 gelakt,
11 retort, 13 po. 15 pilaar, 18 oa. 20
rio, 21 as. 22 da, 23 trafaat, 25 eelde,
27 naast, 29 ta. 31 urk, 33 ko, 34 fee,
35 allah, 37 gaarne, 40 cl, 41 lea, 42
re, 43 lo, 44 lat, 46 ee, 47 riante. 50
nadir, 52 set, 54 mt, 55 oir, 57 ee, 5t
snaak. 61 derde, 63 amertka, 65 ee,
66 zo, 67 aal. 68 si, 69 eender, 71 dr,
73 geneve, 75 vergen, 76 balans.
Verticaal: 2 aal. 3 praal, 4 eer, 8
tt, 6 graat, 7 et, 8 ap, 0 kortaf, 20 spar-
ta 12 oor, 1* botte' 16 is, 17 lelaar,
19 kanon. 23 tergen. 24 aa, 28 du, 28
sectie, 30 alleen. 32 ka. 33 kro, 36 le,
38 aleida. 39 elanden, 42 rat, 45 ad,
46 essaai, 48 imker. 49 to, 81 retort. 53
taalde, 56 re, 59 am, 60 eisen, 62
reëel, 64 kin, 66 ze, 69 eva, 70 don, 72
rr, 73 ge, 74 eb.
Van links naar rechts: l
knap, 3 ka. 5 rekel, 8 eik, 11 po, 13 lo,
17 antiek. 19 re, 21 es, 25 ore, 27 ta,
29 staal, 30 tu, 33 lo, 34 os. 36 amaril,
40 la, 41 ot. 43 Ja. 45 opa. 49 vla, 52
ade, 54 maria, 55 ml, 56 tres, 57 slaap.
Van boven naar beneden: 2
peen, 4 ap. 6 eli, 7 kolos, 9 let. 10
klip. 12 oh. 14 val, 16 eg. 18 kiÉP*
20 egaal. 21 ent, 22 eo, 23 nr, 26 est,
29 tuil, 32 noor, 35 sik, 36 aha, 37
me, 38 ato, 40 luid, 42 toe, 43 java. 44
nu, 46 naar. 47 eens, 48 warm, 50 la
ma. 51 aria. 53 jas.
De boodschap luidt dus; Veel heil
zegen in het nieuwe jaar.
t O lil ET O N
DOOR HENK VAN HEESWIJ*
27
„Deze nacht." bracht hij er met moeite uit
zal ik nooit vergeten. Het was ver
schrikkelijk en tochBezeling begon te
zingen, toen het water ai tot ons middel
stonden we hebben allemaal meegezon
gen allemaal, behalve Kees En even
later was hij in het water verdwenen we
konden er niets aan doen. ,ook niet, toen
andere gingen.een mam met een kind op
zijn arm dat is zo ellendig.als je he
lemaal niets kunt doen, omdat iedei erkeer-
de beweging ten gevolge kan hebben, dat je
zelf ook gaat Ik was bang voor de
dood. Bezeling niet... die zong.... En
toen we allemaal gered waren en in de boot
zaten, zei iemand op bittere toon: ..Waarom
moet dit alles zo geschieden?" En toen ant
woordde Bezeling: „Dal weet God alleen
Waarom moet ik oude man, nog olijven leven
en gingen longeren heen? Ook dat weet Go,
alleen Daar mogen wij niet aankomen. Ja
dat zei hij."
Het was lange tijd stil. Mevrouw Bakker
kwam met de koffie binnen. Ze keek naar
tweetal, dat bij elkaar stond eu zette ae kof
fie bij Joke neer. Tben ging ze weer weg. de
kamer uit. Ze begreep, dat die twee op dit
moment liever alleen wilden zijn.
Joke keek even naar haar koffie en zei
toen „Denk er om, vaderdat van Kees..
mag niemand te weten komen
„Och, van mij zal niemand het verder
horen. Maar zo velen weten het Allen, die
gered zijnen Klaas zelf.... en Dijk
stra
„Klaas en Dijkstra houden wel hun mond
Als Jannie Vok maar zwygt."
„Ik zal het morgen tegen haar zeggen,"
antwoordde Van Vliet.
Joke zakte weer op haar stoel en lepelde
ln de koffie. Ze keek naar haar vader, die
nog altijd zielig naast haar stond en greep
even zyn hand „Ga naar bed. vader, je hebt
je rust hard nodig. Morgen is er weer een
nieuwe dag."
Hij knikte. „Ja, morgen. en wat dan'
Het vee is verdronken en het huis staat on
der water. Alles is wegWat voor zin
heeft morgen nog?"
Opnieuw stond ze op en keek haar vader
diep in de ogen. „Wat voor zin heeft dit al
les? Dit leed? de ellende? Ik hoor vanavond
dat niet alleen ons eiland, maar haast al de
andere overstroomd zUn. En zelfs een deel
van Brabant. Er zUn honderden doden en
nog tallozen moeten er gered worden, die
t.og onbereikbaar zUn. Niet alleen Uw vee
is verdronken, maar dat van tienduizenden
mensen misschien. Wie zal het zeggen? Wa!
voor zin heeft dat allemaal? Laten we daar
alsjeblieft niet aan denken. Morgen gaan
we weer aan het werk en gaan we opnieuw
bouwen. Dacht U, dat we bU de pakken neer
gaan zitten? Onzin. Er komt weer een nieu
we boerderU en er komt weer ander vee
Gaat U maar rustig slapen en piekert U daar
maar niet over. Dat komt allemaal best
weer in orde."
Van Vliet knikte en zuchtte. „Ik ben te
oud om opnieuw te beginnen. Dat moet
Harm maar doen. Ik had er al lang mee wil
len ophouden, maar dat ik zo van mUn be
drijf zou afkomen. nee. dat had ik nooit
gedacht
Joke antwoordde niet, maar dronk haar
koffie.. Toen stond ze op. „Kom," zei ze
haar vader onder de arm nemend, „ik
breng U naar Uw kamer en dan gaat U lek
ker slapen. En niet meer denken aan wat
voorbU is."
Boven op de gang. kuste Joke hem nog
eens. „Welterusten, vader." zei ze.
„Welterusten, Joke." zei hij zacht. „Ben.,
ben je niet meer boos op me?"
Ze drukte even zacht zUn arm. „Welnee,
hoe komt U er bU? Ik ben veel te bhj dat
het tussen ons weer in orde ls."
Maar op haar kamer gekomen, zat ze nog
geruime Ujd in haar stoel en dacht er over
na. dat Klaas al die maanden de laster ge
dragen had zonder zich te verweren. Om
dat hU det niet kon doen. En langzaam drup
ten de tranen uit haar ogen. Arme jongen.,
zei ze zachtNu zal ik helpen dragen....
HOOFDSTUK 17.
Ellendig voor Katrien.
De Maandag brak aan en de storm was
geluwd. De springvloed had zijn lugubere
taak volbracht en het water was weer te
ruggevloeid. Doch de Idapolder en tal van
andere polders bleven overstroomd. BU eb
waren de verschillende boerderU en en ar
beiderswoningen goed te zien. Dan staken
ze boven het water uit. En de visser lilt
Idadorp die de hele Zondag heen en weer
gevaren had en verscheidene vluchtelingen
van de daken redde, wilde Maandagmorgen
opnieuw de polder ingaan om te kijken, of
er nog meer mensen op de daken zaten. In
de loop van de middag had burgemeester
De Vries met zUn beide wethouders bespre
kingen gevoerd. Vast stond dat bUna honderd
mensen in zijn gemeente het leven verloren
hadden en nog eenzelfde aantal werd ver
mist. „Laten we hopen, dat de meesten van
hen ergens heen gevlucht zUn." opperde de
burgemeester. Brouwer, de zoon van de elec-
tricien in het dorp, die op de M.T.S. leerde,
had in zUn vrije tUd een kleine buitenboord
motor in elkaar geprutst. Toen hU hoorde,
dat de visser de hele Zondag in de over
stroomde Idapolder aan het zoeken was ge
weest, liep hU in de vroege Maandagmor
gen met zijn motortje naar de roeiboot en
na een paar uur werken had hU het ding
hecht bevestigd. Ze maakten een proefvaart
in de sloot en het bootje voer met een flinke
snelheid. Samen met de visser gingen ze op
nieuw de polder in. Hun tocht was n
tevergeefs: nog verschillende mensen, die
daken en hooizolders zaten, konden w(
den gered.
Joke werd die Maandagmorgen, na e
onrustige nacht, wakker en dacht onmidd
lUk aan de bekentenis van Kees. Als zU.
het wisten, nu maar hun mond hielden..
Er was al ellende genoeg
Om half acht stond ze op en bedacht, tr
wUl ze zich waste en kleedde, dat ze va
daag natuurlUk weer gewoon aan haar y/f
moest gaan. Misschien had het v^feinig z
dat kon ze nog niet beoordelen.
ieder geval in dienst van de Bank.
Na het ontbyt vroeg ze naar Harm. Nee,
die was in de afgelopen nacht niet thuis
gekomen. Joke keek bezorgd naar mevrouw
Bakker, maar ze zweeg. Als hem nu maar
geen ongeluk was overkomen. Via de radio
hoorde ze. dat vrijwel alle eilanden onder
gelopen waren en dat er van Schouwen en
Duiveland vrijwel nog geen bericht was
doorgekomen. De ramp was een nationale
ramp geworden
Tegen half negen was Joke bU de Bank,
doch de deur was nog op slot. Ze liep naar
de woning van DUksfra. doch nadat ze een
paar malen gebeld had, keerde ze onver
richt terzake naar huis terug. Er was nie
mand en Ze had geen sleutel om er ln te
komen. Dtjkstra zou toch niets overkomen
zijn?
(Wordt vervolgd).
