14 s
-
Hh
gsz -WK
w
8
Mr. Bruno van der Dussen
(1660-1741was een voor
aanstaand Gouds regent,
die tevens op gewestelijk
en landelijk niveau in
vloed uitoefende.
Gravure van B. Picart
1718, naar een schilderij
van Jan van Helmont, 1715.
Het waren
en
de keuze op Gouda is gevallen,
Zoals ik eerder opmerkte, is deze studie
naar drie Hollandse steden,
belangrijken voor de ingezete-
welijks sprake was van een sterk centraal gezag of van een uitgebreid bu
reaucratisch apparaat, waren het vooral de stedelijke elites die hun stem
pel drukten op de toenmalige samenleving.
Waarom de 18de eeuw? Velen hebben op school geleerd dat de glorieuze
17de eeuw, de Gouden Eeuw, werd gevolgd door een tijd van verval, de
Pruikentijd. De schuldigen waren de regenten. Zij waren verfranst, ver
slapt en gedegenereerd. Zij waren gaan rentenieren en hadden de zee aan
de Engelsen gelaten. Zij waren het die leger en vloot hadden verwaar
loosd en de bevolking onderdrukten. Dit beeld van de jansalie-geest heeft
lang standgehouden. Aan de bestudering van de 18de eeuw viel daarom
geen eer te behalen. Wie is er nu geïnteresseerd in verval? Om in deze
lacune te voorzien en om een wat objectiever en genuanceerder beeld te
schetsen is gekozen voor de 18de eeuw.
De beantwoording van de vraag waarom
heb ik voor het laatst bewaard,
onderdeel van een groter onderzoeksproject
Steden waren vroeger veel zelfstandiger en
nen dan vandaag de dag. Het waren haast kleine stadstaatjes met een ei
gen bestuur, eigen wetten en rechtspraak en met eigen belastingen. Dit
gold zeker voor de steden in het gewest Holland. Holland was het kernge
bied van de regentenmacht en bovendien als meest ontwikkeld gewest de
motor achter de economische expansie van de Republiek. Ongeveer de helft
van alle Nederlanders woonde er en het gewest betaalde meer dan de
..y z.
