fcat öatrtnbota fofcamge Honden met er öaet rullen
toeröen ©ooöseflafien öoo? öe Dienaers pan ücjuftitie, öie üaer toe bp üefe meroen ge-
niagtigljt.
01 fullen ïse jBooögeflagen Honden geWo^en hjerüen m
ten <3at gegjaVen in bet Bolwerk tippeen Tïendeweghs Poort.
HONDE(N)LEVEN IN DE ACHTTIENDE EEUW
door Drs. Suzan van der Mark-Hoevers
Fragment uit een keur uit 1753.
69
Foto P. van der Waals (Flu-
weelen Singel 661, Gouda),
eirca 1900.
Het begon met de hondsdolheid. In een publicatie
de magistraat dat het aantal honden in en om de stad "seer is
en dat onder deselve in dit hete Saysoen sommige door Dolligheyt aangetast syn,
waer uyt droevige gevolgen te vresen syn, gelyk in de Nabuurschap is gebleken".
En daarom werd verboden honden los te laten lopen "op de Straten so binnen
als buyte dese Stad" op straffe van een boete van drie gulden, in die tijd
een flink bedrag.
De laatste jaren verschijnen met een zekere regelmaat (ingezonden) stukken
in de Goudse kranten over de overlast, die honden in de straten op stoepen
en in winkelcentra teweeg brengen volgens de schrijvers. Allerlei oplossingen
worden daarbij aan de hand gedaan om de eigenaars te bewegen het stof-
wisselingspatroon van hun viervoeters onder controle te houden.
Vele oplossingen, maar nog niet die welke onze Goudse voorouders in de
tweede helft van de achttiende eeuw bedacht hadden om paal en perk te
stellen aan
van aandacht voor
Greenpeace, wel zeer gunstig
'die goede oude tijd'.
de grote hoeveelheid honden. En daarbij valt op dat onze tijd
al wat leeft, van dierenbescherming en acties als van
afsteekt bij wat wij dan wel plegen te noemen
Eeuwenlang zijn honden als huisdieren gehou
den. Op talrijke schilderijen, van de Middel
eeuwen af, komen hondjes voor: vaak lopen
ze schichtig met de staart tussen de benen te
snuffelen rondom de welvoorziene tafel van
een deftig heer in de kennelijke hoop een
schamel botje te kunnen bemachtigen. Of ze
liggen te midden van veel gewoel opgerold
rustig te slapen. Overigens is het opvallend
dat het meestal 'straathondjes' zijn.
Maar in de achttiende eeuw liep het blijkbaar
de spuigaten uit met het gedrag van de bees
ten, zodat het stadsbestuur van Gouda zich
genoodzaakt zag in te grijpen en enige regels
op te stellen. De mensen hadden niet zo zeer
last van de uitwerpselen - ze waren nog niet
zo schoon in die tijd - als wel van andere
vervelende verschijnselen. Erg veel dieren
liefde spreekt niet uit de verordeningen die
in die tijd vlak voor en na de Franse Revo
lutie werden uitgevaardigd.
In een publicatie van 14 juli 1753 stelde
"seer is toegenomen
