DE PERIODE 1540-1546 8 Om bewijs te vinden voor het feit dat Schoonhoven na de afstand van het zuivelmarktrecht in 1540 toch weer een jaarmarkt organiseerde, werd in 1541 wederom door de burgemees ters van Gouda een Goudse notaris de Krimpenerwaard ingestuurd. Die trok van kerkdeuren en herbergen aanplakbiljetten af waarop de oproep tot de jaarmarkt stond. Twee van deze gedrukte pamfletten, die in Stolwijk en Bergambacht werden aangetroffen, zijn bewaard (zie de afbeeldingen op pag. 9). In het bewaard gebleven verslag van zijn tocht zegt de notaris, in gezelschap van twee poorters van Gouda als getuigen, voorts, dat zij buiten de Vrouwenpoort van Schoonhoven kazen geladen zagen worden in een schip. Op deze poort en de Kruispoort werden ook aankondigingen van de jaarmarkt aangetroffen, in Polsbroek werd een biljet ge zien op de kerkdeur en op de herberg ten noorden van de kerk, ook te Vlist op een huis en op nog andere plaatsen, die hij om kortheidswille verder niet noemt.43 Ook in 1544 hield Schoonhoven weer een jaarmarkt. Het liet de markt dit jaar zelfs in een Delftse almanak op nemen. In een verklaring voor een notaris van Gouda zeggen de poorters Goossen en Gherit Cornelisz, broers, die op verzoek van Gouda dat jaar te Schoonhoven gingen kijken, daar vele wagens gezien te hebben, met kazen geladen “in maniere van een jaerücxe suyvelmarckt ofte kaesmerckt", enige bemand door vreemde lieden “(zoe ons dochte aen hoeriuyder spraecke)". ook buiten de stad, op het "hooft" aan de Lek en bij de eerste molen op de Lek dijk, zagen zij wagens met kazen, die daar in schepen werden geladen.44 Blijkens de stads rekening van 1544 werd ook een Goudse bode gezonden naar diverse dorpen, om te zien, of die van Schoonhoven brieven op de kerken hadden laten plakken van haar markten45 fluweel.40 Het volgende jaar, in 1538, getuigen drie personen uit Den Bosch voor burgemees ters en schepenen van Gouda, dat zij brieven van de Schoonhovense markt aan de poorten en kerkdeuren in Den Bosch hebben gezien. Op 5 en 6 juli zijn zij op de zuivelmarkt daar ge weest, waar zij ook lakenkramen zagen. Nadat zij hun geld besteed hadden werden zij ver volgens door de stad in de “harddenbol" (alweer deze herberg)41 op wijn onthaald, wat vol gens hen in geen andere stad gedaan werd. Ook enige poorters uit Dordrecht zijn door “geprente" brieven op de zuivelmarkt in Schoonhoven geattendeerd, zij hebben zelf laken en andere goederen te Schoonhoven verkocht.42 Uit de verklaringen wordt terloops duidelijk, dat ook de lakenhandel een belangrijk onderdeel vormde van de jaarmarkten te Schoonhoven. 41 Deze herberg lijkt in een weinig gunstige relatie tot de Grote Raad te staan; op 22 oktober 1534 werden de dijkgraaf en hoogheemraden van de Krimpenerwaard er gegijzeld i.v.m. een ander proces dat voor dit gerechtscollege diende (A.H. Huussen jr, Inventaris en beschrijving van de Noord-Nederlandse Processtukken behorende tot het fonds Eerste Aanleg, berustende in het archief van de Grote Raad van Mechelen dl.II (Amsterdam 1970) nr. 363'") 43 De beide aanplakbiljetten, die qua inhoud gelijk zijn, maar typografisch verschillen, zijn met een zeer summiere toelich ting reeds gepubliceerd door J. Geselschap, 'Aanplakbiljetten uit 1541', Zuid-Holland 11 (1965) p. 18-9. De biljetten zijn te vinden in het dossier OAG inv.nr. 2349 en meten ca 20x30 cm. De verklaring van de notaris dd. 1541 4 juli los op perkament 42 Verklaring op perkamenten charters in lias met papier in dossier OAG inv.nr. 2349 dd. 1538 24 sep. en 1538 26 (on leesbaar) 45 OAG inv.nr. 1201: stadsrekening 1544 f 19 40 OAG inv.nr. 2349 charter dd. 1537 5 juli 44 OAG inv.nr. 2349 charter dd. 1544 4 juli

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Schatkamer | 1995 | | pagina 10