JII
-Hl
ik_5~a..r
6T)
I
5?
(V
0
"'C
DODENBE-
75
Voor een systematische be
handeling van alle aspecten
van het dodenbestel is het
Goudse archiefmateriaal niet
toereikend. In grote lijnen zul
len de gebruiken rondom de
dood in Gouda niet veel ver
schild hebben van die elders
in de Nederlanden, in het bij
zonder in Holland.6)
MIDDELEEUWS
STEL
Plattegrond van de Grote of
Sint Janskerk te Gouda, nd de
uitbreiding van 1475.
6> Mijn uiteenzetting berust op RJ. Hirsch, Doodenritueel in de Nederlanden vóór 1700 (diss. Amsterdam 1921); en Ester
Vink, 'Laat-middeleeuwse stedelijke keuren en het ritueel rond de dood', in: A. van der Zeijden ed., De cultuurgeschiedenis
van de dood (Amsterdam 1990) 33-48.
We concentreren ons
in dit artikel op het begraven
in Gouda in de vijftiende
eeuw, maar zullen toch ook
naar de zestiende eeuw ver
wijzen. in feite duurden de
middeleeuwen tot 1572, toen
door de invoering van de
Hervorming niet zozeer de
uiterlijke vorm, als wel de
betekenis van het doden
bestel ingrijpend veranderde.
In hetgeen volgt wordt
eerst een korte schets gege
ven van het middeleeuwse
dodenritueel. Dan volgen uit
eenzettingen over het oudste
grafboek, over het beheer van
de graven in de Goudse Sint
janskerk, over hun ligging en
hun verschijningsvorm, over
de grafeigenaren en over het
belang van het dodenbestel
als financieringsbron voor de
kerk. We eindigen met een
waardering van het fenomeen
'begraven in de kerk'.
33
28
32
22
25
24
18
15
12
"tef
(13)
40J
1