31.Den Haag A.RA Rekenkamer van Holland, domeinen, rode nummers nr. 158, dd. 28 november 1580.
41
Inmiddels vond in Zevenhuizen een gebeurtenis plaats, die grote beroering gaf, en wel de
moord op Jacob Matthijsz van der spruyt wij hebben hem leren kennen als de persoon die als
ambachtsbewaarder in de achterliggende moeilijke jaren leiding gaf. Hij kreeg een conflict met
Heynrick IJsbrantsz, die we ook al eerder zijn tegengekomen als de spion die naar Nieuwerkerk
werd gezonden voor inlichtingen over de Spanjaarden. Waarover het conflict ging is onbekend,
maar dat het hoog op liep blijkt hieruit, dat Jacob door Heynrick doodgeslagen werd. Of het hier om
moord of alleen om doodslag gaat weten wij niet, de processtukken zijn niet bewaard. Heynrick IJs
brantsz wachtte zijn berechting niet af en nam de vlucht, zijn vrouw en kleine kinderen in armoe
dige omstandigheden achterlatende. Dit alles speelde zich af in 1579. Zijn goederen werden in be
slag genomen en vervallen verklaard3 "overmits den nederslach bij hem geperpetueert in den
persoon van eenen Jacob Thijsz mede van Sevenhuysen". Echter bleek dat de schulden, "op seer
weynich nae", even groot te zijn als de bezittingen. Op advies van de Baljuw van Schieland wordt
besloten de bezittingen maar aan de weduwe en de kinderen te laten: "....mede regardghenomen
hebbende opte dienste bij den voorn. Henrick IJsbrantsz gedaen ende dat hij int voorleden jaer inde
beiegeringhe der stadt Maestrichtzijn leven voort Vaderiandt heeft gheiaten". Hij heeft dus na zijn
vlucht dienst genomen in het leger en is al gauw gesneuveld.
Een volledig verhaal over de gevolgen van Leidens ontzet voor Zevenhuizen is niet te bren
gen. We moeten het doen met wat verspreide notities ons leren. In de latere bronnen leest men
niet veel meer over oorlogsgeweld in Zevenhuizen, zodat we mogen aannemen dat Zevenhuizen in
rustiger vaarwater terecht is gekomen.
Ook de herbergier had schade geleden en bracht een rekening in: "Leendert Claesz Bonteball
van dat de ruyters tense/ven tijde verteerden tot zijnen huysse 3 gld. 14 st"noch compt densel-
ven van dat tot sijnnen huyse aen bier gehaelt es van die hem op de woning van Dirckge Gerrits-
zoon se/ffgeforceert hadden 18 stvermoedelijk zijn dit geen Spanjaarden geweest, maar solda
ten van het staatse leger. Deze geuzen waren echter ook geen lieverdjes. De schade voor Zeven
huizen bij het doortrekken van deze groep blijft gelukkig beperkt tot het niet betalen van de reke
ning aan de herbergier.
“Het dorp Zevenhuizen
uit “De Nederiandsche
Stad- en dorpbeschrijver"
1793
