De gedrukte kaarten
Stadsplattegrond van Gouda, 1585. FotoSAHM.
56
In de Goudse regio vormen al vanaf 1828 de kadastrale kaarten een belangrijke bron
voor onderzoek op het gebied van de lokale geschiedenis. Het aantal kadastrale kaarten van
dit gebied is aanzienlijk en geeft een redelijk compleet beeld van de ruimtelijke ontwikkeling
vanaf dat jaar. Helaas kan dit niet gezegd worden van de andere gemeenten, die aan het
streekarchief deelnemen. Alleen de gemeente Nieuwerkerk a/d IJssel is beter vertegen
woordigd, en wel met kaarten uit de periode 1890-1900.
De minuutplans uit 1828 zijn als film of witdruk aanwezig, maar kunnen evenals de op
ware grootte afgedrukte fotokopieën uit de periode 1940-1955 en de daarna vervaardigde
witdrukken niet tot de eigenlijke manuscriptkaarten gerekend worden.
In de periode 1867-1904 verscheen van de hand van gemeentebouwmeester L. Burgers-
dijk een belangwekkende serie kaarten. Zeer de moeite waard zijn de plattegronden, die hij
in verband met de aanleg van de riolering van de binnenstad maakte.20 Naar voorbeeld van
de kadastrale kaart tekende hij op schaal van 1:625 de verschillende secties van de stad, (zie
ill. pag. 54).
De verzameling gedrukte kaarten bestaat uit zowel oude als nieuwe stadsplatte
gronden, stadsprofielen, waterschapskaarten, kadastrale en topografische kaarten en veel
materiaal van de Dienst Openbare Werken. De kaarten in de atlassen van de Librije worden
hier niet toe gerekend. De serie oude stadsplattegronden beslaat de periode van 1585 tot
circa 1800. Dat Gouda een zeer fraaie stad aan de rivier de IJssel is, staat te lezen op de
gedrukte stadsplattegrond uit 1585, oorspronkelijk opgenomen in de "Civitates orbis
Terrarum" van Braun en Hogenberg, die in 1588 verscheen.21
Xt.
1 h*