De "IJsselbrugghe” van Gouda’s stadstimmer
man Adriaen Hugezoon uit 1503
door drs Suzan van der Mark-Hoevers
1 SAHM-OA 1125 en volgende nummers
1
De stadsrekeningen
De Goudse stadsrekeningen beginnen in 1437 en gaan door tot 1810'. Alles
wat in de stad gebeurde en geld kostte aan de stad is er in opgeschreven, een
uiterst belangrijke bron van informatie dus voor de geschiedenis van de
stad. Helaas is het schrift vaak zeer moeilijk te ontcijferen en de taal is het
middelnederlands. Soms ook niet eenvoudig. Elk deel, 40 tot 75 bladen in
perkament gebonden, beslaat een jaar. Het is ingedeeld in inkomsten en
uitgaven, en de uitgaven zijn meestal onderverdeeld in de volgende rubrie
ken:
Reizen (door stadsbestuurders en afgevaardigden),
Schenkingen (veelal wijn en bier),
Waken (de stadswachten, vooral in oorlogstijd),
Timmeren (gebouwen, bruggen, straten, schepen etc.),
Diversen,
Bezoldigingen.
De inkomsten bestaan vooral uit accijnzen en verpachtingen.
Nog nooit zijn deze rekeningen systematisch en volledig bestudeerd, dus toe
gankelijk gemaakt, en dat gebeurt nu. Alles wordt vertaald en in de compu
ter opgeslagen, te raadplegen bij het streekarchief in Gouda. Zo zijn de ana
lyses van de Goudse stadsrekeningen binnenkort ook op Internet te lezen.
1 werkende aan het toegankelijk maken van de Goudse middeleeuwse stads
rekeningen stuitte ik op een interessante bezigheid van die middeleeuwers,
waar ik u graag deelgenoot van wil maken. Het gaat om het bouwen van een
brug over de Hollandse IJssel, genaamd de IJsselbrugge, later de Haastrechtse brug,
en het speelde zich af in 1503. Niet zo dikwijls komt het voor dat van zo'n vroeg
bouwwerk in de tijd van het ontstaan is opgeschreven wie er precies aan gewerkt
hebben, welke en hoeveel materialen er zijn gebruikt, hoeveel tijd het allemaal in
beslag nam, en hoeveel het allemaal gekost heeft. Dit verhaal is dus enigszins te
vergelijken met de uitvoerige beschrijving van de bouw van het Goudse stadhuis in
1450, ook in de stadsrekeningen, zij het op veel kleinere schaal.
bibliotheek streekarchiefdienst
HOIAfund MinncM
