Nogmaals: overspel of verkrachting
30
En Aagje, hoe is het haar eigenlijk vergaan?
Wel haar volle straf heeft zij niet uitgezeten, of liever gezegd niet uit kunnen zit
ten. In het gaardersregister van Gouda werd op 24 september 17685 het overlijden
ingeschreven van Aagje Breedveld in het Tuchthuis (ze had toen twaalf jaar van de
opgelegde vijftien jaar tuchthuisstraf uitgezeten).
Zie: Informatieboek Baljuw, SHM, Oud Rechterlijk Archief-Gouda, inventarisnr. 158
Zie: Crimineel Vonnisboek, SHM, Oud Rechterlijk Archief-Gouda, inventarisnr. 180
Doop- trouw- en begraafboeken Gouda, SHM
Doop- trouw- en begraafboeken Gouda, SHM
Dit voorval is voor de baljuw - Mr. Hieronimus Goudanus Snels - een goede reden
om te eisen dat Jan van Steyn voor twintig jaar verbannen zal worden uit Gouda.
En inderdaad wordt Jan van Steyn ook voor die periode uit de stad verbannen.3
Acht en een halve maand later, op 1 mei 1743,4 wordt in de St. Janskerk te Gouda
Hendrikje gedoopt, dochter van Jan van Steyn en Aagje Breedveld.
Nu we dit voorval kennen is het des te schrijnender dat Aagje Breedveld 14 jaar
later in 1756 o.a. vanwege dit gepleegd ‘overspel’ veroordeeld zou worden.
Overspel? Verkrachting lijkt mij een betere typering van wat er op die zomeravond
in 1742 in het huis van Aagje Breedveld in het steegje tussen de Raam en de Kei
zerstraat heeft plaatsgevonden.
De lezing van Aagje is bekend bij schout en schepenen van Gouda en is ook door
hen aanvaard. Immers, op grond van de verklaring van Aagje wordt Jan van Steyn
voor twintig jaar verbannen. En toch concludeert de baljuw dat Aagje een zeer
slecht en ondeugend vrouwmens is, die zich meermalen aan overspel is te buiten
gegaan.
Ik denk dat Jan van Steyn mij heeft willen pakken omdat hij eerder mijn
ruiten ingegooid heeft en ik daar wat van gezegd heb. Bovendien was Jan
van Steyn op de bewuste avond behoorlijk dronken. 2
2
3
4
5