27
Het boek ‘De oude verhalen...’ met de kaart naar Liefrinck bevindt zich volgens het
computerbestand en catalogi niet in de collectie van het streekarchief. Ook anderszins
is niet gebleken dat Fruin de gemeente Gouda na gebruik van de kaart een present
exemplaar van de uitgave aanbood. Het archief van de gemeente-archivaris van Gouda
gaat niet verder terug dan 1892. Voor het gebruik van het Gouds Archief door Fruin
lijkt genoemd boek de enige bron.
De keus om juist deze kaart te kiezen wordt breed uit de doeken gedaan.
Bij gebrek aan beter was bijna een kaart van Floris Balthasar uit 1610 benut
'...toen ik toevallig te weten kwam, dat in het Gemeente-archief van Gouda een
uitvoerige en blijkbaar nauwkeurige kaart van Zuid-Holland, op groote schaal en
met kleuren af gezet, berustte, die volgens het opschrift in 1578 door Hans Liefrin
ck van Leiden getekend was. Fruin vervolgt dan: “Al spoedig vestigde zich onze
keus op deze, aan het beleg nagenoeg gelijktijdige, kaart; maar zij was te uitge
breid om in haar geheel en op haar volle grootte overgenomen te worden. Tot ons
leedwezen hebben wij moeten besluiten, om alles weg te laten wat gemist kon wor
den, de strooken ten zuiden van de Maas en ten noorden van het Leidsche meer en
ten westen [oosten?, AdB] van Gouda, en bovendien om dat wat wij behielden op
een derde van de oorspronkelijke schaal terug te brengen. Ook de kleuren moesten
vervallen, om te groote kosten te mijden. Eerst had ik mij nog voorgenomen op de
kaart met roode inkt aan te wijzen, waar de schansen hadden gestaan en welken
weg de vloot van Boisot genomen had; maar bij nader beraad heb ik dit plan laten
varen, om het stelsel van de geheele uitgaaf getrouw te blijven en alleen de oude
gedenkstukken, zonder toevoegsel en zonder verklaring, te herdrukken, het aan
den lezer overlatende dat alles zelf te bestudeeren. Fruin ten voeten uit. Aange
haald wordt wel, dat de Leidenaar Liefrinck tijdens het beleg hoofd van een gezin
van zes personen was en woonde ‘achter de Hogelantsche kerck op de middel-
wegh’.
Fruin doet het ‘toevallig te weten komen’ van de inhoud het Gouds kaart-
bezit niet nader uit de doeken. Zou het toeval te maken hebben met het feit dat de
uitgave mede is bezorgd door W.J.C. Rammelman Elsevier, die in 1850 een Goud
se inventaris publiceerde7?
7 W.J.C. Rammelman Elsevier, Inventaris van de charters van het binnenste secreet der stad Gouda,
in: Kronijk [van het Hist. Genootschap te Utrecht] 6 (1850), 106. In het SAHM van hem alleen: In
ventaris van het archief der gemeente Leyden, 2 dln, Leiden z.j. (1860).
