68
afgebroken in verband met de verbreding van de Torenstraat, dat tussen 1465-
1503 ‘Die Wissel’ heette.27 Door de stad werd hofstedengeld betaald voor de
wissel, blijkens de zestiende-eeuwse stadsrekeningen.28
Merkwaardig noemde ik de stukken hierboven, omdat hiertussen een oude
(zestiende-eeuwse door burgemeester Jan Gerrit Heye Daemsz. vervaardigde29)
inhoudsopgave van de stukken is te vinden, zoals die in vele Goudse dossiers
nog is aan te treffen. Dit bewijst, dat de stukken voorheen te Gouda huisden.
Hieronder zal dat nog op andere wijze worden aangetoond. Blijkens een aante
kening met potlood van Van Wijn kwamen ze in 1822 op het ARA. Mogelijk
was de overweging bij deze verhuizing, dat de tafel van lening oorspronkelijk
een grafelijk domein was. De stukken hadden dan in het archief van de reken
kamer moeten worden geplaatst. Belangrijk zijn deze archivalia, omdat in het
Goudse archief nagenoeg geen stukken van voor 1600 over de tafel van lening
meer zijn te vinden.
Eén van de stukken, genoemd op de oude inhoudsopgave, ontbreekt ove
rigens in de omslag bij Van Wijn: de oudste; een brief van hertog Karei van
Bourgondië van de revocatie [herroeping] van alle octrooien, de Lombarden,
Piëmontezers en andere tafelhouders voorheen gegeven, en het gebod voortaan
geen tafel van lening meer te houden op verbeuren van lijf en goed d.d. 27 juli
1472. De Goudse grafelijke rentmeesterrekening over 1481 laat dan ook weten
dat de tafel van de lombarden ‘ter Goude teniet is gegaan.30
De reden voor het ontbreken is, dat dit charter sinds 1956 te Gouda is.31
Het charter is geborgen in de beruchte doos ‘ARA kloosters’ op het SAHM. Be
rucht, omdat de inhoud niet in een inventaris is beschreven. Erin zaten, gezien
het opschrift, charters van de kloosters, door Taal op het ARA verzameld en in
zijn inventaris van de Goudse kloosters uit 1958 verwerkt (de kloosterarchieven
waren voordien op het ARA geborgen). Overgebleven zijn enkele charters (niet
de minste!) die niet bij de kloosters behoorden en door Geselschap nadien ver
geten zijn bij de inventarisaties van het stadsarchief en de andere geestelijke in
stellingen. Het charter van de tafel van de lombarden betreft een “translaat uten
yvalsche in duytsche (uit het frans in het nederlands), bestemd voor het stadsbe
stuur van Gouda.
27 Deel (in hs. op SAHM) Markt: verp. nr. 1423
28 SAHM OAG inv.nrs. 1167 (1505) f. 31v: sub: particulen, vgl. 1029 legger renten 1548-1568 f. 113
29
Zie de inleiding door J.E. J. Geselschap op de Inventaris van het oud-archief van Gouda (Gouda 1965) p. iii.
30 ARA, Rek.Rek., inv.nr. 176 f. 6. Vgl. over 1473: Maassen, 'Onmisbare zondaars', p. 373
31 Zie: I'HO/l 1956, 2e serie, xxix, p. 29, bijl. II: staat van verliezen van het ARA aan het GAG
