a A
Gegevens punt Gouda St. Jan; Archief Rijks driehoeksmeting
92
Stereografische projectie
Uit: VROMfolder Kadaster en
Rijksdriehoeksmeting
Om een einde te maken aan het werken met zowel positieve als negatieve
waarden is later, omstreeks 1970, het nulpunt verschoven: 155 km westwaarts en
463 km zuidwaarts. Daarmee is ook bereikt dat geen verwisseling meer hoeft op te
treden van x en y. Binnen Nederland is de x altijd kleiner dan de y.
Door bijgaande illustratie wordt de stereografi
sche projectie verduidelijkt. Het driehoeksnet ligt op
het aardoppervlak, dat (bijna) bolvormig is. De recht
hoekige coördinaten van de punten gelden op het
platte vlak van de kaart, het projectievlak. Het punt A
krijgt zijn afbeelding in A’, punt PI in P’l en punt P2
in P’2. De afstand tussen twee punten die beide bo
ven het projectievlak liggen is op de kaart korter dan
op de bol. Onder het projectievlak geldt het omge
keerde; een lijnstuk bij PI wordt op het projectievlak
langer dan de werkelijkheid. Om deze verkleining
c.q. vergroting binnen de perken te houden (max. 1 cm per 100 meter) is een projec
tievlak gekozen dat in het centrum, Amersfoort, 1200 m onder het aardoppervlak ligt.
Met het gereedkomen van de metingen voor het hoofddriehoeksnet was de rol
van de St. Jan in de landmeetkunde niet uitgespeeld. Voor de bepaling van een groter
aantal punten, het secundaire net, werden in 1909 opnieuw metingen in Gouda ge
daan. De Rijkscommissie was met de werkzaamheden gereed in 1929. Toen waren
landelijk 3.732 punten bepaald en kon de landmeetkunde van het eenduidige coördi
natensysteem in heel Nederland gebruik maken. Het was intussen bekend dat al enke
le honderden punten
verstoord waren, door
brand, verbouwing of
nog andere oorzaken.
Om hierin te voorzien
stelde de regering de
Bijhoudingsdienst van
de Rijksdriehoeksmeting
in. die werd onderge
bracht bij het kadaster.
Deze dienst heeft in la
ter jaren vaak de St. Jan
bezocht. De illustratie
hiernaast toont hoe de
gegevens van het punt
Gouda St. Jan in 1992
zijn gepubliceerd.
122 km
92.3
19
108545.71
447146.92
20
108575.04
447171.45
Puntnunwer
PI. benaming
Jaar van bepaling
Coördinatenpunt
Lijnvergroting in nrn/km
Uitgave
Nr
01
16
y
447144.76
447162.39
x
108548.94
108549.99
Korte beschrijving
Stang boven makelaar (1992).
Grote bronzen bout in de N.muur van de uitbouw
aan de N.W.hoek van de kerk; 0.33 m uit de W.-
muur; 1.76 m b.b.g. (1950).
Bronzen bout in een tegel op de W.balustrade;
0.88 m uit de N.W.pilaster; 0.20 m uit de bui
tenkant (1992).
Grote bronzen bout in de W.zijde van de meest
W.steunbeer van de N.muur van de N.zijbeuk van
de kerk; 1.00 m uit de N.zijde van de steunbeer;
1.53 m b.b.g. 1985)
389102
H.K. St. Janskerk Gouda
1895
16
(Amersfoort)
i jK projectievlak
P’l V 'A' ,rP’2\
I i A' - A 1200m
projectiepunt