30
Schildering van alle nog in gebruik zijnde
beeldmerken in het nieuwe merken boek, 1865
Boekbespreking
D.H. Duco - Merken en merkenrecht van de pijpenmakers in Gouda, 2003,
Stichting Pijpenkabinet, Amsterdam ISBN 90-70849-21-6
Te bestellen via info@pijpenkabinet.nl of de boekhandel.
Voor lezers van de Schatkamer geldt een speciale aanbieding: na bestelling op post
bank 310.40.88 t.n.v. Stichting Pijpenkabinet, Amsterdam, krijgt men het boek
portovrij thuisgestuurd voor €50 (normaal €62,40). Het boek is ook te raadplegen in
het Streekarchief Midden-Holland.
Wie in of rond Gouda in de grond spit, heeft een aardige kans op kleine archeo
logische vondsten: koppen of stelen van de beroemde Goudse pijpen, die daar lang
geleden gestort zijn óf er minder lang geleden met verplaatste grond terecht zijn
gekomen. Men hoeft voor zo'n vondst dus niet eens te graven op de plek waar ooit
een pijpenmakerij gevestigd is geweest. In veel Goudse huishoudens moet zich dan
ook wel een schoenendoos met gevonden pijpenkoppen en -stelen bevinden.
Wil men zich verdiepen in de herkomst en achtergronden van zulke bodem
schatten, dan kan men terecht bij de nieuwste studie van D.H. Duco, "Merken en
merkenrecht van de pijpenmakers in Gouda", een prachtig uitgevoerde en zeer
complete uitgave.
Het eerste gedeelte van
het boek beschrijft de ontwikke
ling van het gebruik om de pijpen
te voorzien van een ingestempeld
of ingeperst merkje op de hiel van
de pijp, dat diende om de maker
van de pijp te kunnen iden
tificeren. Ook bij andere am-
bachts- of nijverheidsproducten
vindt men zulke merkjes, maar
nergens is dit gebruik zo'n eigen
leven gaan leiden als juist bij de
kleipijpen, die in de Goudse nij
verheid lange tijd een hoofdrol
hebben gespeeld. De Goudse pij
penmakers streefden ernaar om
de van hun merk voorziene pijpen
een zo hoog mogelijke kwaliteit te
geven; handelaars bestelden pij
pen op merk en klanten schaften
bij voorkeur de pijp met hun
favoriete merk aan.
