2.768
1.094
55
246
121
1
0
4.825
64,6
25,5
1,3
5,8
2,8
0,0
0,0
100,0
100,0
Religie
73
Toelichting inzake Gouda:
Aantallen en percentages Gereformeerd zijn inclusief die van de Waals Gereformeerden.
Rooms-KathoHek: de staties De Brasem, Jezuïeten en Minderbroeders.
Oud-KathoHek: de staties De Tol en St. Jan Baptist.
Doopsgezind: betreft bij dit kerkgenootschap de voiwassenendoop.
Joods: het jodendom kent de kinderdoop niet. In de onderzochte periode werden te
Gouda geen joodse inwoners aangetroffen. Om compleet te zijn is de joodse religie
wei in de tabel opgenomen. Pas in 1795 is melding van 20 joodse gezinnen te Gouda;
die maakten toen gebruik van de synagoge te Rotterdam.
Toelichting inzake Zuid-Hoiiand in 1809:
De opgave spreekt alleen van katholieken, en specificeert verder niet tussen Rooms-
KathoHek en Oud-katholiek.
Dopen
79-88,
perc.
Dopen
79-88,
aantal
Gereformeerd
R.-Katholiek
Oud-Katholiek
Remonstrants
Luthers
Doopsgezind
Joods
Totaal
Gouda
1809,
aantal
inwoners
7.448
2.935
123
461
252
6
146
11.371
Gouda
1809,
perc.
inwoners
65,5
25,8
1,1
4,1
2,2
0,0
1,3
Z.-Holland
1809,
aantal
inwoners
289.560
90.780
3.056
10.240
470
5.890
399.996
Z.-Holland
1809,
perc.
inwoners
72,4
22,7
0,8
2,5
0,1
1,5
100,0
Bevolking: religie
Tot op heden waren de religieverhoudingen in Gouda in de jaren 1785-1787 alleen
globaal bekend. Pas de volkstelling van 1809 leverde hieromtrent exacte gegevens.
Gouda telde toen 11.371 inwoners. Dit aantal verschilt nauwelijks met dat van 1795;
toen telde Gouda 11.715 inwoners. Daarnaast bestaat er een schatting van het
percentage katholieken in Gouda in het jaar 1775: omstreeks 25. Dit percentage is
nagenoeg gelijk aan dat van 1809: 25,8, waaruit volgt dat in de tussenliggende
periode 1785-1787 het aantal katholieken zich ongeveer rond hetzelfde percentage
zal hebben bewogen. Te bewijzen viel dat echter tot op heden niet. Bij gebrek aan
beter kon de conclusie dan ook zijn, dat de gegevens van 1809 met een slag om de
arm ook voor de jaren 1785-1787 zouden kunnen worden aangehouden.7
Om voor mijn studie tot een exactere bepaling te komen is onderzoek gedaan naar
het aantal dopen. Om een voldoende betrouwbaar beeld te verkrijgen is, analoog
aan het onderzoek naar het vermogen via het MOT en MOB, een periode van tien
jaar (1779 t/m 1788) onderzocht. In deze tien jaar vonden 4.825 dopen plaats, m.i.
ruim voldoende om via de doopregisters van de diverse kerkgenootschappen de
Goudse religieverhoudingen redelijk nauwkeurig te bepalen.8 De resultaten van dit
onderzoek staan in tabel 3. Ter aanvulling staan daarin ook de gegevens van de
volkstelling van 1809 vermeld voor resp. Gouda en de provincie Zuid-Holland.9
Tabel 3: Religieverhoudingen Gouda 1779-1788