Bronnen:
70
Bij het huis van zijn grootmoeder opent hij het rookdeurtje, steekt daardoor zijn
arm en weet de pin van het schuifraam te openen. Daarna is het openmaken van
het raam een fluitje van een cent. Hij klautert naar binnen en loopt naar zijn
grootmoeders kabinet. "Eerst maar eens kijken wat daar in zit", denkt Bastiaan.
Hij wrikt de kast met zijn mes open.
Helaas vindt hij in de gauwigheid geen geld, maar wel diverse kledingstukken, die
genoeg geld bij de lommerd zullen opbrengen om zijn terugreis te kunnen bekos
tigen. Hij graait de kleren bij elkaar, maar voordat hij zich weer uit de voeten kan
maken hoort hij gestommel bij het raam. Hij schrikt zich wezenloos als hij ziet dat
het raam wordt opengeschoven. In het donker kan hij niet goed zien wie er bin
nenkomt, maar de stem herkent hij onmiddellijk. Het is Anthony van Loog, die,
zittend in zijn eigen haardstede, gestommel hoorde en tegen zijn vouw Neeltje
riep, dat hij even bij Philippijntje ging kijken, omdat hij onraad vermoedde.
Ondanks zijn 74 jaar mankeerde er niets aan de oren van Anthony.
Hij betrapt de dief op heterdaad. Bastiaan schrikt zo, dat hij, verstijfd van angst,
zich niet meer durft te verroeren. Inmiddels heeft Neeltje Burger, de vrouw van
Anthony Loog, haar buurman gewaarschuwd en op verzoek van Anthony waar
schuwt zijn buurman de stedehouder hulpschout), Jacob Melchior van Hoorn,
die heel snel met twee van zijn dienaars ter plekke arriveert. Daar treffen zij een
bange Bastiaan van der Vin aan, die snel een volledige bekentenis aflegt dat hij
zijn grootje wilde bestelen, omdat hij terug naar zijn schip moest en de reis niet
kon betalen. De baljuw en schout Frangois van Harencarspel Decker eist dat Bas
tiaan strengelijk gegeseld zal worden op het schavot achter het stadhuis en dat hij
voor twee jaar verbannen zal worden uit de stad.
Op 9 april 1789 wordt Bastiaan van der Vin voor vier jaar verbannen uit Holland
en Westfriesland. Een geseling blijft hem bespaard.
Hoe vergaat het de hoofdpersonen van dit verhaal verder? Ondanks de vierjarige
verbanning keert Bastiaan al eerder terug in Gouda. Op 26-jarige leeftijd overlijdt
hij in juni 1790 in zijn woning op de Raam te Gouda. Zijn tweede kind, een doch
tertje, Lena, overlijdt - vier maanden oud - in januari 1790. Zijn jonge weduwe
Judic Anroe overlijdt drie jaar later in de Lange Geuzenstraat in Gouda.
Anthony van Loog, de 74-jarige cherge van de gemenelandsmiddelen (belasting
ambtenaar), overlijdt nog in de zomer van 1789 (het jaar van de inbraak).
Grootmoeder Philippijntje van der Stichel, weduwe van Sebastianus van der Vin,
overleeft hen allen. Zij verhuist van de Achter de Vismarkt naar de Turfmarkt,
waar zij in juni 1796 overlijdt.
1) Informatieboek Baillu, inv. nr. 160, Oud Rechterlijk Archief Gouda, Streekar
chief Midden-Holland.
2) Crimineel Vonnisboek, inv. nr. 181, Oud Rechterlijk Archief Gouda, Streekar
chief Midden-Holland.
3) Doop-, trouw- en begraafboeken Gouda, Streekarchief Midden Holland.
