GOUDA,
REGLEMENT
SOCIËTEIT,
OPRECHTE
V ADERLANDSCHE
79
Te G OU D d,
WOUTER VFRBI.AAUW,
EOEKEERKOPEK.
OPGERICHT BINNEN
DEN XV lil FE BRU ART
MDCCLX.XX.ViI.
Het reglement van de Oprechte Vaderlandsche
Sociëteit de Oranjesociëteit), opgericht
op 18 februari 1787 SAMH Gouda
7 Bij een rekestenstrijd op 24 april 1787 hadden de patriotten een rekest ingediend met 290
handtekeningen. Om te demonstreren dat men over een veel bredere steun onder de bevol
king beschikte, dienden de orangisten ook een rekest in, met het dubbele aantal van 580
handtekeningen. Velen tekenden echter met een kruisje (analfabeet).
8 Op 30 april was dit nog Cornelis Nicolaas Plemper van Bree; per 1 mei was dit zijn opvolger
Jan Couperus. Hun verklaringen echter waren identiek. Beiden waren patriotsgezind. Smit,
Regentendagboek, 788-793
De krijgsraad rapporteert negatief over de Oranjesociëteit (7juni1787)
Vanaf haar oprichting op 18
februari 1787 tot medio juni
1787 ondernam de Oranjeso
ciëteit vele pogingen een ge
lijkwaardige en respectabele
tegenhanger te worden van
de Patriottische Sociëteit.
Men stelde een reglement op,
benoemde commissarissen
die de Oranjesociëteit naar
buiten toe moesten represen
teren (meestal bij het stads
bestuur) en diende, net als
de andere partij, regelmatig
rekesten of verzoekschriften
in. De bedoeling was om res
pectabel over te komen, als
een partij die gelijkwaardig
was aan de tegenstander. En
ook - en dat was zeer belang
rijk - om zich als partij in ge
sprek met het stadsbestuur
te profileren, zich beroepend
op een brede steun onder
alle lagen van de Goudse be
volking.7 Maar hoe keek de
Goudse magistraat tegen dit
streven aan?
Al eerder, op 30 april, en ook
nog eens op 1 mei, had de
baljuw8 in de magistraat ver
slag gedaan van de sociale
achtergrond van de 580 on
dertekenaars van het oran-
gistische, antidotale rekest
van 24 april 1787.
VOOR. DE
