Sluipwijk 1. October 1784.
74
zuipen, gij kunt en moogt roemen, dat gij weer een zo fraai houwpaard voor 't Land
hebt, dat zig dood zal vreeten aan 't Vrouwen stroo. Ik ben
MIJN HEER!
UEDW Dienaar,
ARIJ VEEN.
132 Orangistische pamfletten, zoals Iets voor Leijden en Iets voor Edam, Leijden, enz., gepu
bliceerd in 1784.
133 Hier doelt de pamflettist op Overraam, een uitspanning onder Leiderdorp. Te Overraam
werden illegaal orangistische pamfletten gedrukt, maar omdat dit buiten de stadspoorten ge
beurde, kon de Leidse overheid hier niet tegen optreden, want buiten de stadsgrenzen golden
de rechten van het Leidse drukkersgilde niet.
134 Het patriotse blad De Batavier (Leiden, 1784-1787, door Frans de Does uitgegeven, redac
teur Frangois Bernard; ook bijdragen van o.a. Pieter Vreede). Van Wissing, Stokebrand Janus
1787, 333-351.
135 De Leidse uitgever Frans de Does (katholiek), gevestigd op de Hooigracht. Theeuwen, De
Post, 615.
136 Francois Bernard, een Leidse patriot en publicist/journalist. Hij was van Franse afkomst.
Als uitgetreden priester noemden zijn politieke tegenstanders hem 'de Jezuïet' of'Loyola'. Op
26 juli 1784 begon Bernard met een nieuw patriots blad, De Batavier. Theeuwen, De Post,
580.
137 De doopsgezinde Leidse predikant Cornelis van Engelen (1726-1793).
138 De doopsgezinde Leidse predikant Franciscus Adrianus van der Kemp (1752-1829). In
1781 hielp hij Van der Capellen met de massale, heimelijke verspreiding van het pamflet Aan
het Volk van Nederland.
Daar dit Blaadjen voornamenlijk is ingericht aan de zogenaamde Patriotten, en men
de mond zo lasterlijk vol heeft over de recht Vaderlandsche blaadjes, Iets voor Leij
den, Iets voor de Republiek, en Iets voor Edam en Leijden,132 om dat ze onder Leij-
derdorp verkocht worden;133 zoo kunnen wij niet afzijn om van de intrigues en
schelmerijen [8] van den Batavier,134 welke bij de schobbejak DE DOES135 wordt ge
drukt, iets te zeggen: De waereld gelooft dat Monsieur Bernard den Autheur is,135
om dat hij 'er voor uitkomt. Maar neen welmeenende in den Lande, men misleid
hier door meer en meer de verblindene en men legd hun op zulk eene wijze de god
looste lagen tot hun verderf; maar als men bij Monsr. de Does Vastenavond houd,
als zijn beminde, oliekoekebakster van pater T., en de Kappellaan, en Pater Bernar
dus 'er bij is, dan disputeeren zij wat een Autheur en wat een magere scharminkel
echte kinderen moet noemen; Fransje beweert dat zijn Batavieren alle echte kinde
ren zijn van Sir Bernardus, al kan hij geen woord hollandsch, en al hebben de mis
leiders der Regeering als VAN ENGELEN,137 VAN DER KEMP138 en zulk soort ze ge
maakt, en zeker ROOIJEN Heer ze in de vont van Sint Willebord te Oestgeest onder
den doop gehouden, daar ondertusschen Pater zegd, dat alle kinderen echt zijn,
welke tusschen Gent en Brugge gemaakt worden; eindelijk worden ze het eens, en
