36
Verzetsstraat
41-88
Herdenkingspunt elders
Dirk Floris van den Dool (schuilnaam Van Tol, geboren in 1903) werd in Nieuwerkerk
op 31 december 1944 opgepakt door verraad van zijn gewezen onderduiker Vogel
sang. Een bron hiervoor is: K. van Loon, 'Verzet in en om Dordt' (Den Haag 1947, p.
76-79). Hij werd als gevangene van het Kamp Amersfoort gefusilleerd als represaille
voor een KP-aanslag op de spoorlijn in Amersfoort, waarbij ook Duitsers werden ge
dood. De gestencilde editie voor Gouda en omstreken van het illegale blad Trouw van
24 februari 1945 (No. 17) memoreerde dit onder de kop 'Trouw tot in den dood'.
Een gedenkplaat met de naam van D.F. van den Dool en 19 anderen bevindt zich in
het pand aan de Barchman Wuytierslaan 40-42 te Amersfoort, bij welk pand zij op 5
februari 1945 werden neergeschoten. "Zij vielen ten offer aan de wraak. Zij offerden
zich voor de vrijheid" aldus die publieke plaat uit 1946 van de hand van stadsarchi
tect D. Zuiderhoek. (Zie foto pag. 37.)
Voor alleen het onderwerp Verzetsstraat werd toen overgegaan in een besloten
vergadering. Na heropening van de openbare vergadering deelde burgemeester
Vogelaar mee dat met het kiezen van de naam Verzetsstraat "...in de eerste plaats
de gedachten uitgaan naar de gevallen verzetsstrijder D.F. van den Dool, maar
tevens naar anderen die het leven Heten voor het vaderland tijdens de tweede
wereldoorlog en tijdens de daarna gevoerde acties in het voormalig Neder/andsch-
Indië". (Dat laatste is onder die naam ongepast en onherkenbaar: de politionele
acties waren zelfs tegen - Indonesisch - verzet.) Op verzoek van mevrouw Bier
vond hoofdelijke stemming plaats. De verzamelnaam Verzetsstraat werd aange
nomen met de stemmen van mevrouw Bier
en de heer Vente tegen.
De 'Goudsche Courant' van 3 december 1957
memoreert dat genoemde raadsleden "groot
bezwaar" hadden tegen de naam Verzets
straat en een verzetsstrijder vernoemd wilden hebben, maar dat de naam toch werd
vastgesteld. In het weekblad 'De IJssel- en Lekstreek' van 6 december 1957 staat
zelfs het hele raadsverslag van correspondent Cor Muit onder de kop 'Geen eenstem
migheid over straatnamen'. Elisabeth Bier-Reitsma wordt daarin naar het schijnt let
terlijker geciteerd dan in de raadsnotulen. Ze vond de naam Verzetsstraat 'hom noch
kuit' en nam het hoog op: "En van de inwoners mag verwacht worden dat zij niet zo
kleinzielig zullen zijn. Er is er maar één die in Nieuwerkerk aan den üssel heeft gewerkt
en is gesneuveld. Door het noemen van deze illegale werker zijn alle ondergrondsen
geëerd, zoals dit het geval is met de elders vernoemde Karei Doorman en Anne Frank.
Haar streven was dus tevergeefs en opvallend is dat de krant de naam van Van den
Dool - openbaar in de notulen van twee raadsvergaderingen - weer niet noemde. De
meesten van de circa 5000 inwoners wisten hem overigens toch nog wel.
