8
Slot
Aangezien Schielands Hooge Zeedijk oftewel de IJsseldijk zelf hier als straatweg
was verhard lijkt men met de Groenendijk te bedoelen de dijk van het Moordrechtse
buitenpoldertje De Snelle. Om die te redden liet men dan twee schuiten zinken. In
tussen is het buitenpoldertje dankzij de normalisatie van de rivier rond 1940 hele
maal verdwenen. De naam resteert nog wel in de Snellesluis van de Zuidplaspolder
en in een binnendijkse boerderij, gebouwd in de drooggelegde boezem van die pol
der. (In 1953 werd in Schielands Hooge Zeedijk 'bij De Snelle' een zwakke plek ver
zwaard met zandzakken.)
Alleen al aan de benedenloop van de Hollandsche IJssel werden de dijken dus met
succes minstens vijf maal met schepen gedicht: in 1682, 1717, 1775 en 1953 (bij
deze laatste aan beide oevers dus). 'Als je honderd keer zo'n stunt uithaalt met een
schip in een dijkgat, gaat het 99 keer mis', aldus de in 1953 absente ir 1 Salomé
van Schieland over het Groenedijkgebeuren van toen in het bekende werk 'De
Ramp' van Kees Slager. Dat wordt niet door de historie gestaafd. Zou het wat zijn
om op alle plekken in Schieland en de Krimpenerwaard waar weleens een schip te
gen de dijk werd gezet een informatiepaaltje te plaatsen? Bekend is toch al dat niet
de twee hoogheemraadschappen, maar het rijk bij Capelle-Krimpen maar snel een
stormvloedkering tussen hun te zwakke dijken plaatste. Deze kering voor water
standen van 2,5 m boven NAP was al klaar in 1958. Was dat niet mede dankzij het
schrikbeeld nog vóór de Deltawet en voordat voor de financiering daarvan werd ge
tekend? In 1997 volgde nog de Maeslantkering met een sluitingspeil van 3 m +NAP.
1776 weer mis
Het Nieuwerkerkse boekje van het hoogheemraadschap van 1983 memoreerde: 'de
laatste dijkdoorbaak in Schieland was in 1775'. In Moordse publicaties werd het
daar tegen de dijk zetten van de schepen in 1775 al niet meer vermeld. In een loka
le herdenkingsuitgave over 1953 kwam ook een hoofdstuk over 'Nederland door de
eeuwen heen geteisterd door het water'.17 Daarin was in de tekst noch aandacht
voor dijkgevaar van 1775 noch voor dat van 1776. Opgenomen werd wèl de beken
de ets (ook op www.rijksmuseum.ni} van de 'overstroming en doorbraak, van den
Ysseidyk, buiten Gouda' van Noach van der Meer (II) naar een tekening van de
Rotterdammer Hendrik Kobell uit een volgend boek van Hering. Zoals de titel onder
de ets ook vermeldt ging het om de doorbraak in de nacht van 21 op 22 november
1776.18 Van een ook toen eventueel tegen de dijk zetten van een schip is niets be
kend.... Het fusieboekje 'Thuis in Zuidplas' uit 2010 besteedde onder Moordrecht
geen aandacht aan 1775 en 1776, maar nam onder dat dorp wèl een prent op van
de doorbraak van de Spaarndammerdijk in 1675.
17 Eef Oosterwijk en Toos Helmsing (red.), Moordrecht 1 februari 1953, uitgave HVM 2003
18 J.H. Hering, Bespiegeling van Neêrlands watersnood tusschen den 21 en 22 Nov. MDCCXX-
VI, Amsterdam 1778. Ingekleurde ets bijv, weer opgenomen in: Ludy Giebels (red., Waterbe
weging rond Gouda van ca. 1100 tot heden, Leiden 1988 (Rijnland bij ingebruikname Hane-
praaigemaal). Zie voor bestek van het herstel bij weer de Essepolder met gedrukte bekend
making van de besteding van het werk OA Schieland inv.nr. 1738.
