33
Namen van illegale kranten als dekmantel
De werkzaamheden voor Trouw eindigden voor Van der Matten niet met de bevrij-
ding. Want de ondergrondse krant Trouw werd na 5 mei 1945 aansluitend voortge
zet als nieuw landelijk christelijk dagblad onder dezelfde naam, met onder andere
een regionale editie voor Gouda en omstreken. De redactie daarvan kwam in han
den van de mensen van de voormalige stencilpost in Stolwijkersluis, M. de Kool en
D. Vermij, en de kranten werden gedrukt bij de Electrische Drukkerij E.J. Nijkamp
Zn te Gouda. Foto Studio aan de Westhaven nummer 1 in Gouda verleende de eer
ste weken gastvrijheid om in een van haar ruimtes een hoofdkantoor in te richten
voor de nieuwe krant.
'Het heeft ons buitengewoon onaangenaam verrast, dat in de kop van de Vrije Pers
die thans in Gouda verschijnt, een naam verscheen die nooit iets met illegaal pers-
werk te maken had gehad', schreef Van der Matten op 5 juli 1945 in het grote
Trouw-Herdenkingsnummer voor het District Gouda. Hij hekelde hiermee het feit
dat op 5 mei onder de schijn van een voortzetting te zijn van de ondergrondse Vrije
Pers in werkelijkheid een nieuwe krant was verschenen, met een andere kleur en
een nieuwe redactie. Die was de eerste dagen samengesteld uit Th. Arts, mr. A.A.J.
Rijksen en L.J.A. van den Steenhoven. Arts kreeg echter al snel een functie bij het
Militair Commissariaat met o.a. perszaken in zijn portefeuille en Rijksen werd hoofd
redacteur. Op hem doelde Van der Matten.
'Ook de medewerking van verschillende autoriteiten in Gouda liet veel te wensen
over, men was te veel met zichzelf ingenomen of onjuist ingelicht.' Een van de
Goudse voormannen had opgemerkt tegen de Trouw-mensen: "O, rekenen jullie je
ook onder de illegale werkers?"22
Uit de recent verkregen informatie blijkt dat de grote boosheid die in 1945 bij velen
in de kringen van LO/LKP en Trouw heerste over de honende reacties van de z.g.
septemberridders in Gouda vlak na de bevrijding, nog steeds niet over is. Dat is
opmerkelijk. Die hoon moet als zeer grievend zijn ervaren. Septemberridders: dat
waren zij die na het horen van de besluiten van de Nederlandse Regering in sep
tember 1944 meenden dat het na de oorlog beter voor hen zou zijn als ze zouden
kunnen aantonen óók iets in het verzet te hebben gedaan, maar die nooit tot echte
verzetsdaden waren gekomen. De boosheid richtte zich ook op hen die in schuilkel
ders het eind van de oorlog hadden afgewacht, anderen de kastanjes uit het vuur
hadden laten halen en zelf na de bevrijding de bestuurlijke touwtjes in handen had
den genomen.
De negatieve uitlatingen moeten in het bijzonder kwetsend en grievend zijn ge
weest voor Kees van der Matten, als verzetsman met een imposante staat van
dienst bij de LO en Trouw. Later zei Van Ruller over de bij zijn mensen populaire
districtsleider: "Hulde aan Tonny Gouda en zijn Zuid-Hollandse groep, die altijd zo
actief blijft in de handhaving en beleving van de Trouw-geest."23
22 Gouda, SAMH Trouw-Herdenkingsnummer voor het District Gouda, z.j.; uitgebracht 5 juli
1945
23 Amsterdam, HDC-VU Archief Trouw nr. 236 inv.nr. 12 Trouw-Mededeiingen no. 12 augustus
1947
