21
'Tonny Gouda', een heer van Trouw in de Krimpe-
nerwaard
Corrie de Kooi-Verhoog
Ais een steen in het water
Toen Theo de Kool het eerste exemplaar van 'Frits S.S' van Stolwijkersluis. Een
Goudsche heer van Trouw in het openbaar overhandigde aan mevrouw Hannie
Boekamp-Sierink, had niemand kunnen vermoeden welke gevolgen dat zou heb
ben.1 Die uitreiking vond plaats op 30 juni 2009 in het Verzetsmuseum te Gouda in
het bijzijn van een klein aantal genodigden. Daaronder waren de wethouders drs
H.H. Janssen en drs M. Kastelein als afvaardiging van de gemeenteraad van Gouda.
Enkele dagen eerder had De Kool (in de oorlog 'Frits S.S', waarbij S.S staat voor
Stolwijkersluis) in kleine familiekring zelf het eerste exemplaar gekregen uit handen
van zijn toen 6-jarige achterkleindochter Marije. En zoals hij bij die gelegenheid
spontaan en vol vuur zijn herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog begon te ver
tellen en ieder - tot de kleinsten toe - geboeid naar hem zat te luisteren, op dezelf
de wijze wist de 97-jarige ook in het Verzetsmuseum de aandacht van de aanwezi
gen te vangen met zijn verhalen.2
Het vragenuurtje na de toespraken leverde direct nieuwe informatie over onderwer
pen in het boek. Een stroom reacties op 'Frits S.S' van Stolwijkersluis kwam op
gang, waarvan de meeste heel verrijkend waren voor het beeld dat in het boek over
de illegale pers in Gouda en de Krimpenerwaard was geschetst. Die over de persoon
van Kees van der Matten, de districtsleider van Trouw, waren echter ronduit verras
send. Zijn oorlogsverleden bleek in twee delen uiteen te vallen. Veel van zijn ver
zetswerk in de periode Gouda kan verklaard worden uit omstandigheden of sluit aan
bij gebeurtenissen uit de eerste periode, toen hij actief was in het verzet vanuit
Dordrecht. Van het laatste heeft De Kool niets geweten.
Op TJ december 2009 zond RTV Gouwestad een radiodocumentaire uit, geheel ge
baseerd op het boek 'Frits S.S' van Stolwijkersluis. De redactie van het programma
was in handen van de zeer geïnteresseerde Reijn van der Niet en ook op deze uit
zending werd gereageerd.
In onderstaand artikel is het meeste van die nieuwe informatie bijeengebracht. Die
was voor een deel afkomstig uit privéarchieven en betrof vooral de persoon van Kees
van der Matten. Vanwege zijn centrale rol in de ondergrondse pers in de Krimpener
waard is hij dan ook de hoofdpersoon geworden in deze aanvulling op het boek. Zon
der meer verhelderend zijn de tabellen waarin op overzichtelijke wijze is aangegeven
wanneer en op welke stencilposten de verschillende edities van de illegale Vrije Pers
en Trouw voor Gouda en de Krimpenerwaard (en de Alblasserwaard) zijn vervaardigd.
1 C.C. de Kool-Verhoog 'Frits S.S.van Stolwijkersluis. Een Goudsche heer van Trouw, Ridder
kerk 2009
2 Theo de Kool is op 3 september 2009 overleden.