Zuidplasverhalen uit 1793 gered door overnemen
Adri den Boer
Goudasche Courant, 4 mei 1795 (col! Koninklijke Bibliotheek)
47
Ook de geschiedenis van de geschiedschrijving, de historiografie, blijft boeiend! Van
grijze literatuur, te min voor universiteitsbibliotheken en stadslibrijes, bleef soms
niets bewaard, ook al werd er in de eigen jaren mee geadverteerd en werden de
werkjes zelfs besproken in de media. Verder konden exemplaren later alsnog zoek
raken, zoals dat nog een gróter gevaar is bij mappen en bestanden in het tijdperk
van de digitale dementie, ook gemeentelijke!1 Na wat oude verdwijnvoorbeelden uit
de regio wordt in deze bijdrage vermeld hoe twee Zuidplasverhalen uit 1793 gered
werden dankzij overnemen.
Een tiental gedrukte feestredes vanwege 'het geheel ontruimen van den Bataaf-
schen grond door het Engelsch Russisch leger' uit 1799 werd besproken in het van
uit Amsterdam uitgegeven blad 'Algemeene Vaderlandsche letter-oefeningen...' van
1800. Nummer VII in die reeks is die van de Zevenhuizense schout ds Jacob Bruyn
(en nummer IX die van de Goudse ook remonstrantse ds Frederik van Teutem). Het
Gemeentearchief Rotterdam had de gedrukte rede van Bruyn, 24 gedrukte kwarto-
pagina's, in haar bibliotheek.
Verdwijnvoorbeelden van Jacob van Dijk en van ds Jacob Bruyn
In de Goudasche Courant van 4 mei 1795 kwam een unieke advertentie: 'NB Ge
schiedenis der Omwenteling te Nieuwerkerk aan den IJsseL Op den 22 April j.L,
beschreven door den Burger en beroemde Dichter, Jacob van Dyk, wordt heden in
alle Vaderlandsche Boekwinkels a 2 Stuiv. uitgegeven.
Van dit werkje bleef geen exemplaar bewaard in een wetenschappelijke biblio
theek. (Wie weet komt het nog eens op de markt en kan de SVAL zijn slag slaan!)
Na hem heeft nog geen Nieuwerkerkse geschiedschrijver zo'n verspreiding ge
presteerd.... In de Nagelatene Schriften van Van Dyk uit 1832/1834 (puur over
gedichten) mankeert deze publicatie ook.2
1 'nieuwerkerkaandenijssel.nl niet meer beschikbaar' in; HVN-Nieuwsbrief 54 (mei 2010), p. 8
en 'Nogmaals digitale dementie' in HVN-Nieuwsbrief 60 (mei 2012), p. 7
2 Adri den Boer, Jacob van Dyk: Nieuwerkerkse veelschrijver in soorten, in: Het Kanaal 31-1-
2012 (Toen Nu 1189), eerder ook op www.groenehartarchieven.nl/weblog resp.
www.gha.ab-c.nl.
JyJg GESCHIEDENIS der' OMWENTELING N1EUWERKERK c.m den
YSSEL op den 22 April f. bcfchrcvcn door den Burger en beroem,
den D chtery JACOfi KAN Di'£, wordt heden in alle VaderUadfcbe Boekwinkel!
h 2 Stuiv. uitgegceven.
-------
