16
Over het geheel genomen zal de toenmalige in de gebrandschilderde ramen geïnte
resseerde toerist, die meestal tot een wat meer geprivilegieerde groep behoorde en
in 1749 al drie stuivers, toen veel geld, entree moest betalen voor de bezichtiging
van de kerk, geen geld overgehad hebben voor de toch wel groot uitgevallen pla
ten, en bleef het kerkbestuur, ook omdat men langzamerhand het bestaan van de
gravures vergeten was, met de voorraad zitten.
18 SAMH, KM, inv.nr 46. fol. 11 en 12. Memorie van reso/utien aangaande de St. Jans-kerk
binnen Gouda en de principaaiste Zaaken, by heeren kerkmeesteren, in derze/ver administra
tie en opzigt over de gemelde kerk, van tyd tot tyd, gade te slaan en te observeeren. Te Gou
da, by Wouter Verb/aauw, 1776
19 SAMH, Notulen College van Kerkvoogden Hervormde gemeente Gouda, 4 maart 1912
20 P. Beelaerts van Blokland en W.S.G. Le Grom,Catalogus der tentoonstelling Goudse Glazen.
24 juni-31 augustus 1938, Gouda 1938
Beheer en gebruik
Voor de bewaring van de originele door Tanjé gegraveerde koperplaten, die voor
zien zijn van een beschermende laag schellak, was in het verleden een speciale kist
gemaakt, die ernstig was aangetast door de boktor. Daarom werd in de zeventiger
jaren van de twintigste eeuw een nieuwe eiken kist vervaardigd, die in de speciaal
voor de cartons gebouwde kluis wordt bewaard. Het kerkbestuur is zich toch altijd
wel bewust geweest van het belang der gravures. Want in 1776 werd het nodig
geacht in een gedrukte verzameling beheersbesluiten de zorg ervoor op te nemen
onder de kop 'Van de Kerkglazen'. Daaruit blijkt dat de koperen platen en de
afdrukken toen bewaard werden in een kast op de orgelgalerij. Intussen bleek de
prijs ook drastisch omhooggegaan te zijn, want men bepaalde: 'Deeze gemelde
Prenten worden den liefhebber van fraaie Prentkunst, ten hunne verzoeke en ten
behoeve van de Kerk, verkocht voor vierentwintig Guldens het exemplaar.'18 Ver
moedelijk wordt daarmee de hele set prenten bedoeld, zoals uit enkele afrekenin
gen in het begin van de negentiende eeuw blijkt. Door de verkoop en schenking
vanaf 1735 berusten losse exemplaren of sets van deze gravures in prentencollec-
ties van particulieren en diverse Nederlandse en buitenlandse musea. Tegenwoordig
wordt een dergelijke gravure een enkele keer te koop aangeboden voor méér dan
vierentwintig gulden!
Bij de oprichting in 1874 van de Goudse oudheidkamer, de voorloper van het huidi
ge 'Museum Gouda', werd een set prenten geschonken. In juli 1877 kon men de
gravures van de in Bolsward geboren Tanjé zien in de 'Historische Tentoonstelling
van Friesland', die in Leeuwarden werd gehouden. En in 1912 werden ze op initia
tief van de Goudse Kamer van Koophandel door het kerkbestuur uitgeleend voor de
'Ideal Home Exhibition' te Londen voor een expositie in een Oud-hollands huisje.19
In 1938 werden ze geëxposeerd in de grote Goudse Glazententoonstelling die in de
St. Janskerk werd gehouden ter gelegenheid van de voltooiing van de restauratie
der gebrandschilderde ramen.20 Vervolgens zijn in de loop der jaren regelmatig voor
gelegenheidstentoonstellingen in binnen- en buitenland verschillende prenten uitge
leend.
