15
meestal grondig was weggekrast. Behalve de geijkte toeristische kaar
ten, ook bij Ans was Valkenburg favoriet, brachten de Batenburgs het
buitenland, das Mahlerische Sauerland, Marien burg, Dellach am
Worther See, een Pilgerheim in Murmurbachtal in het album. Van de
familie van moederskant kwamen berichten uit Bodegraven, Zwam-
merdam en Kockengen. De neven en nichten bezochten Haarzuilens,
Utrecht, Rotterdam en Amsterdam.
Zelden waren de kaarten van tekst voorzien. De nichtjes Van
Dam hoopten op de komst van Ans om op die manier toestemming tot
kermisbezoek te krijgen. Kermis was belangrijk: ‘misschien kom ik per
fiets of anders met het rijtuig want ik wil de kermis bezoeken’, schreef
een ander familielid. Een neef uit Bodegraven wilde een recensie uit
het Dagblad van Gouda over een toneelstuk in de sociëteit Ons Ge
noegen ontvangen. De teksten zijn wat onbeholpen, de enkele tekst
van Mies Batenburg-van Haansbergen, in Gouda secretaris van de
elite vereniging Tesselschade-Arbeid Adelt, springt eruit qua stijl en
toon.
Conclusie
André en Jan hielden hun albums keurig bij. De drie albums, twee van
Jan en een van André, vertonen een rustige bladspiegel. Het rode Ju-
gend Stil album van Jan met op de kaft een gestileerde pauw is een
juweeltje.7
De Zijderlaans waren bewuste verzamelaars. Een mooie kaart
voor je verzameling, meldden de afzenders af en toe. De kaarten van
de Boerenoorlog, vaak onbeschreven, zijn daarvan een voorbeeld. De
drie albums van de jongens herbergen her en der vijfendertig kaarten,
geschonken door Ans Both; als tegenprestatie kreeg zij een paar kaar
ten. De kaarten in haar album zijn kris kras ingeplakt, zonder rekening
te houden met de chronologie van verzending of ontvangst.
Rommelig, maar wel romantisch is het album met kinderkaarten
(33) en romantische kaarten (34), zoals verliefden op de fiets, heren
die een aanzoek doen, een verliefd paar in het bos met herenfietsen.
7 Zorgvuldig gerestaureerd door boekbinder Arie Speksnijder te Papendrecht.