boden een kans tot nader contact en ook hier weer de mogelijkheid tot
humor: een omslaande kano of een meisje dat een schaatsende jongen
laat struikelen. Taferelen met vallende ladders, omrollende meisjes met
een mand vol eieren, weinig subtiel, maar toch plezieriger dan de
ingekleurde stijve meisjes en jongens op de Franse kaarten.
Kaarten met dieren werkten vertederend, zoals kleine poesjes in
een mand, musicerende poezen, trompet spelende honden en grappige
afbeeldingen zoals schooltjes waar apen, honden en poezen vaak de
leerkracht voor schut zetten. Kleurenfotografie was goed toepasbaar in
series over kinderen in Marken en Volendam.
Techniek was nauwelijks zichtbaar op de kaarten. Motorfietsen
werden bestuurd door jongens met een meisje achterop. Twee kaarten
van een jongen en een meisje met koptelefoons en primitieve radio
buizen kijken elkaar verrast aan. Een meisje, telefonerend in een cel,
kijkt met verbazing naar een buiten wachtend negerjongetje. Stereotiep
werd die bevolkingsgroep afgebeeld: een negerjongetje als charmant
piccolootje en witte jongens die verbaasd naar negermeisjes kijken met
op de achtergrond een hutje met palmen. In het kinderland was indus
trie ver te zoeken, laat staan dat kinderarbeid werd afgebeeld. Evenals
in schoolboekjes was de maatschappij een landelijke, toverachtige
dorpse samenleving.
Slechts één kaart laat heel in de verte een silhouet van een stad
rokende schoorstenen zien.
Topografische kaarten
De familie logeerde regelmatig in Den Haag. Jan en André gingen als
schooljongens bepakt en bezakt op de fiets naar oom Willem. Later bo
den Jan en Keet gastvrijheid aan familie uit Bergambacht, Stolwijk en
Lekkerkerk. Winkelen, wafels eten, de Haagse Dierentuin bezoeken:
vermaak genoeg. Ansichten van de straten en de mooie parken
brengen de Hofstad tot leven. Regeringsgebouwen, de Ridderzaal, de
Eerste Kamer, de Hofvijver en het Huis ten Bosch - door oom Jan om
schreven als ‘een van de huisjes van Onze Koningin en Juliana’ -
waren vaste ijkpunten voor elke bezoeker.
Foto’s van de koninklijke familie ontbraken, maar de liefde voor
28
