Om de bronnen van de Nijl
Nu per 1 November de spertijd
van electrische stroom weer is in
gegaan, doen we een beroep op de
adverteerders hun advertenties zo
veel mogelijk reeds Donderdags in
te zenden.
DE UITGEVER
Voorlopig geen wegaanleg
Boskoop—Gouwsluis
In hun toelichting op de begroting
voor 1952 delen Ged. Staten van
Zuid-Holland mede, dat in verband
met de kapitaalschaarste in de eerst
komende tijd alleen gedacht kan
worden aan het voltooien van reeds
onderhanden zijnde werken en de
uitvoering van projecten, welke een
hoge graad van urgentie bezitten en
dat zelfs de financiering van dit
minimum zorg zal baren. Als gevolg
hiervan konden voor de verbetering
van o. m. de hieronder genoemde
wegen of weggedeelten in de Rijn
streek geen gelden op de begroting
worden uitgetrokken:
Rijnbrug (Alphen a. d. Rijn)—
NieuwveenUtrechte grens (langs
Westzijde Aarkanaal) 12 km; Oost
zijde Aarkanaal-Nieuwkoop-Nieuw-
veen deel Nieuwkoop—Nieuwveen,
5 km en Gouda—Boskoop—Gouw-
sluis, 4 kilometer.
KLAPROOSDAG
Evenals vorige jaren zal er ook
dit jaar op 10 November een
„Klaproosdag" worden gehouden.
De „Klaproosdag" is ingesteld door
het oorlogsgravencomité. Die dag
zal een kleine gave van U gevraagd
worden voor het onderhoud van de
oorlogsgraven en tevens om nabe
staanden, die financiëel niet in staat
zijn de graven van hun geliefde doden
eens te bezoeken, geldelijk te steunen,
om hun gelegenheid te geven deze
pelgrimstocht te maken.
Nu is de Bond van Plattelands
vrouwen gevraagd om, evenals andere
jaren, deze collecte in Waddinxveen
te verzorgen en hoewel er tegen
woordig veel van U wordt gevraagd,
hebben wij toch gemeend, daar een
bevestigend antwoord op te moeten
geven.
Geachte ingezetenen is het niet
ODze plicht om allen een kleinigheid
voor dit zo sympathieke doel te
offeren. Een paar centen of een dub
beltje is al genoeg; want vele kleintjes
mfeken een grote.
Ook internationaal is het van groot
belang, dat voor dit mooie doel
spontaan wordt gegeven.
Jaarbeurs Mei 1952
De Koninklijke Nederlandse Jaar
beurs zal van 17 Mei 1952 op
het Croeselaanterrein een internatio
nale Agrarische Jaarbeurs organise
ren waaraan uitsluitend zal knnnen
worden deelgenomen door exposan
ten van machines, werktuigen en ge
reedschappen voor de land- en tuin
bouw, zaaizaden, pootgoed, trans
portmiddelen, kortom alle producten,
die op de één of andere wijze in de
land- en tuinbouw toepassing vinden.
Voor deze Agrarische Jaarbeurs
is op het Croeselaanterrein aan over
dekte ruimte ca. 10.000 m2 beschik
baar, aan open terreinvlakte niet
minder dan 16.000 m2 netto. Voor
de Afdeling Machines en Werk
tuigen voor de Zuivelindustrie zal
in de hoofdgebouwen op het Vreden-
burg een netto expositieruimte van
tenminste 5.000m2 worden gereser
veerd,
Weest zuinig met brandstof
De Limburgse mijnen kunnen bij
lange na niet in de behoeften van
brandstoffen van ons land voorzien,
en gezien het wereldtekort aan kolen
en de deviezenmoeilijkheden, kan van
ruime invoer geen sprake zijn.
We zullen ons zeer moeten be
perken.
De minister zal zeer binnenkort
een persaonlijk beroep doen op de
gehele bevolking om in de komende
winter de uiterste zuinigheid te be
trachten, waarbij hij dan ook aan
het bedrijfsleven zal vragen zo enig
zins mogelijk, de kantoren op Zater
dagochtend te sluiten.
Gezien de situatie welke ontstaan is aan de oevers
van de Nijl de strijd tussen EngelandEgypte
is het interessant kennis te nemen van onderstaand
artikel.
Gordon, de kruisridder.
De Nijl is van ouds welvaartsbron
en levensader van Egypte en de
Soedan. In dit gebied heeft Enge
land bijna een eeuw de scepter ge
zwaaid. Hier openbaart zich thans
een streven naar zelfstandigheid en
bedreigt Engelands machtsposities.
Op de 17e November 1869 vaart
het keizerlijk jacht „l'Aigle" met
keizerin Eugénie van Frankrijk aan
boord, als eerste van een lange
reeks vaartuigen, het pas voltooide
Suez-kanaal binnen.
Een Franse ingenieur, Ferdinand de
Lesseps, is de ontwerper; met Fran
se steun en tegen de Engelse tegen
werking in is het gebouwd. Nu
Engeland staat voor het voldongen
feit, haast het zich om zoveel mo
gelijk vingers in de pap te hebben!
Egypte is opeens een belangrijk ge
bied geworden: de zeeweg naar
India loopt binnen zijn grenzen. En
het spreekt welhaast vanzelf dat
Engeland, dat de totstandkoming
van het kanaal met alle macht heeft
pogen te verhinderen, thans zijn
best doet zoveel mogelijk invloed te
krijgen. De handige staatsman Dis
raeli zorgt voor Engels overwicht
in de Suez-kanaalmaatschappij door
een gewaagde, maar meesterlijke
coup, waarbij hij van de verkwis
tende Khedive, die in geldnood zit,
een groot pak aandelen overneemt.
Met Egypte's financiën loopt het
mis. De Grote Mogendheden, zijn
schuldeisers, besluiten in het land
orde op zaken te gaan stellen. Een
„Comité pour la Caisse de la Dette
Publique", van internationale sa
menstelling, begint met deze sane-
ringsarbeid, welke rigoureuze be
zuinigingen met zich brengt.
De bevolking, die de buitenlandse
inmenging toch reedsi met lede ogen
heeft gezien, neemt deze bezuini
gingsmaatregelen niet. De officieren
leiden het verzet tegen de indrin
gers. Hun voorman, Arabi Pasja,
wordt na een dreigende demonstra
tie minister van oorlog. Op 20 Mei
1882 komt het tot relletjes. Er val
len doden, de Engelse consul wordt
gewond. Engeland en Frankrijk
zenden oorlogsschepen naar Alex-
andrië.
Frankrijk aarzelt, heeft geen lust
tot een Egyptisch avontuur. Daar
om is het de Engelse admiraal Sey
mour, die op 3 Juli 1882 zijn kanon
nen laat bulderen voor de rede van
Alexandrië en- de stad bombardeert.
Het oproer breekt nu in volle he
vigheid los, de Egyptenaren onder
leiding van Arabi komen in op
stand. Engelse soldaten worden bij
Port Said ontscheept, „herstellen de
orde", nemen Arabi gevangen en
slaan zijn troepen uiteen. Een
krachtig man, Lord Cromer, krijgt
practisch de touwtjes in handen en
zal bijna 25 jaar over Egypte rege
ren al is de Khédive de officiële
machtsdrager.
Al ziet een grote groep in Engeland
dit met genoegen, de premier Glad
stone wil deze politiek niet. Hij is
deze weg opgedreven, maar wil niet
verder gaan. Helaas, hij heeft één
voet op de glijbaan gezet en moet
die nu tot het eind toe afglijden.
De omstandigheden nopen hem
daartoe.
De held van Khartoem.
In 1881 is in het hart van de Soe
dan een opstandige beweging be
gonnen onder leiding van de Mahdi,
de opvolger van de Profeet, die de
„christenhonden" het land zal uit
jagen. Gladstone wil het Engelse
avontuur niet verder doorzetten en
laat de Egyptische troepen de Soe
dan ontruimen. Sir Charles Gordon
Pasja, gouverneur-generaal van de
Soedan, moet deze terugtrekkende
beweging leiden.
Gordon is het type van de kruis
ridder; hij is acht eeuwen te laat
geboren. Een dapper krijgsman, een
bekwaam aanvoerder, vereerd door
respecteerd door zijn tegenstanders,
een oprecht christen met een diep-
mystieke inslag. Voor hem verte
genwoordigt de Mahdi de macht
der duisternis. Hij weet alle ellende
van de Mahdi-heerschappij, roof en
plundering, moord en slavenhandel.
Hij besluit op eigen gezag de stad
Khartoem tegen de troepen van de
Mahdi te houden en weldra is de
vesting van alle kanten ingesloten.
Lord Kitchener wordt, gezonden om
de koppige generaal te ontzetten,
doch hij vordert langzaam. Twee
dagen vóór de Britse troepen Khar
toem bereiken, bestormen de Mah
disten de stad. Weldra prijkt het
hoofd van Gordon op een staak
voor de tent van de Mahdi.
Wanneer de bijzonderheden van het
beleg en van Gordon's heroïsche,
sterk tot de verbeelding sprekende
houding Engeland bereikt, laait de
verontwaardiging tegen het minis-
terie-Gladstone hoog op. Koningin
Victoria is hoogst verontwaardigd.
Voor Gordon wordt een standbeeld
opgericht.
Dit is de gelegenheid, waarop vele
Engelse hebben gewacht. Zij wil
len Afrika beheersen „de Afrikaan
se peer overlangs doorsnijden". In
het Zuiden leidt dit tot een streven,
de onafhankelijke Boerenrepublieken
in te sluiten. De geniale, maar wei
nig scrupuleuze Cecil Rhodes
droomt van een spoorlijn Kaapstad-
Caïro dwars door Engels koloniaal
gebied.
Gladstone mag proberen in een an
dere richting te sturen, het lukt
hem niet. Engeland gaat verder op
de weg naar de beheersing van het
zwarte werelddeel. Het is baas in
Egypte, nu is de Soedan aan de
beurt!
Ingezonden mededeling.
PK. vakkleding is de beste vak-
kleding, die in Nederland wordt
gemaakt.
Daarom hebben wij de alleen-
verkoop op ons genomen.
Fa. C. v. d. LINDE Zn
Dorpstraat 38 - Tel. 573
Incident bij Fasjoda.
In 1882 heeft Engeland ingegrepen
in Egypte, tegen de (zin van de
ministerpresident, Gladstone, die
niets voelt voor deze politiek. Maar
de heldhaftige dood van Sir Charles
Gordon Pasja, de verdediger van
Khartoem, heeft het Engelse impe
rialisme een krachtige stoot voor
uit gegeven. En Engeland gaat ver
der!
De Engelse regering kan zich na
tuurlijk beroepen op humane argu
menten. In Centraal Afrika is het
roversrègime van de Mahdi aan de
macht, de slavernij bloeit daar we
lig. En het komt goed uit, dat deze
overwegingen parallel lopen met die
van de textielmannen in Lancashire,
die grondstoffen nodig hebben en
het oog slaan op de langvezelige
Egyptische katoen, die vooral in de
Soedan wordt geoogst.
Ook hier weer zijn het de omstan
digheden, die Engeland verder voe
ren op het koloniale pad.
Doortastende Britten willen de
Afrikaanse peer overlangs door
snijden, en via een spoorweg Kaap-
stad-Caïro (droombeeld van Cecil
Rhodes) het vasteland van het
zwarte werelddeel beheersen. Maar
Frankrijk, dat zich aan de West
kust genesteld heeft, broedt andere
plannen uit. Het wil eveneens
Afrika controleren, maar dan „over-
dwars" van West naar Oost.
Italië heeft een greep gedaan naar
Abessinië, maar de negus Menelik
heeft bij Adoea de Italiaanse gene
raal Baratieri een verpletterende
nederlaag toegebracht. Frankrijk
port Menelik aan, dóór te tasten en
zijn gezag te vestigen op de rech
teroever van de Nijl. De Fransen
willen dan van het Westen uit, door
middel van een expeditie, op de
linkeroever de tricolore planten.
Is het toevallig, dat Menelik in het
uitvoeren van deze plannen gehin
derd wordt, doordat plotseling in de
provincie Tigre een opstand uit
breekt? Valt het te verwonderen
dat boosaardige lieden daarin de
hand van Engeland zien dat, als het
zo te pas komt, het toeval gaarne
zijn soldaten, gevreesd en toch ge-
te hulp komt?
Hoe het zij, Frankrijk zet door, en
in 1898 gaat de Franse kapitein
Marchand met een troep van 200
man het binnenland in. Op de 10e
Juli van dat jaar bereikt hij de Nijl
bij Fasjoda en hijst daar de Franse
driekleur.
Engeland heeft inmiddels niet stil
gezeten. Londen komt tot de con
clusie, dat men de Mahdi daar in de
Soedan niet langer zijn gang kan
laten gaan. Lord Cromer, de feite
lijke machthebber in Egypte, en de
sirdar, Lord Kitchener, die later
door zijn systematische vernieti-
gingskrijg tegen de Boeren zich een
droeve reputatie zal vestigen bij
vele Nederlanders, die met de Boe
ren sympathiseren, zijn het daar al
lang over eens. Inplaats van Glad
stone leidt thans Joe Chamberlain
de regering. Wanneer hij „de Egyp
tische regering", dat groepje mario
netten, alle steun van Engeland toe
zegt, ontbreekt het in het Lagerhuis
niet aan spottende opmerkingen.
Maar Kitchener gaat op mars en
zorgt er voor dat de aanleg van de
spoorweg die hem met het achter
land verbindt, gelijke tred houdt
met de vorderingen van zijn troepen.
In enkele vernietigende slagen jaagt
hij de Mahdisten op de vlucht, ver
plettert bij Omdoerman de kern van
het leger van de Mahdi, die ten
slotte op laaghartige wijze, door
vergiftiging, aan zijn eind komt.
Gordon is gewroken!
Maar bij Fasjoda stuit Kitchener
op het kleine troepje Fransen, dat
daar stand houdt rondom de trico
lore. Fransen en Engelsen bejegenen
elkander met de grootste beleefd
heid, waaronder een bijna onver
draaglijke spanning schuil gaat.
Groter is dan echter de spanning
tussen Parijs en Londen. Heftige
nota's worden gewisseld. Maar ten
slotte buigt Parijs het hoofd. Mar
chand krijgt orders zich terug te
trekken. Terwijl Britse soldaten,
strak in de houding, toezien, daalt
de driekleur langs de vlaggemast
omlaag. Frankrijks poging tot de
beheersing van Afrika is mislukt,
Engeland zegeviert.
Groot is de verbittering in Frankrijk.
Maar bij Fasjoda is, hoe wonder
lijk het ook lijkt, de kiem gelegd
voor de Engels-Franse samenwer
king, die nu niet meer gestuit wordt
door botsing van belangen in Afrika.
Koning Edward VII, een man die
van een vrolijk leventje houdt en
Parijs beschouwt als zijn tweede
vaderstad, zal door persoonlijk ini-
tatief de grondslag leggen van die
„Entente Cordiale" op grond waar
van Fransen en Engelsen samen
aan de Somme de Duitsers zullen
tegenhouden.
Joe Chamberlain kan nu zijn plannen
uitvoeren. Op 19 Januari 1898
wordt afgekondigd, dat Egypte en
Engeland samen, in een gemeen
schappelijke souvereiniteit, de Soe
dan zullen beheren.
Engeland is meester over de bron
nen van de Nijl!
Egypte ontwaaktl
In 1881 landden Engelse troepen in
Egypte, onderdrukten een opstand
en vestigden er hun gezag. In 1898
verdreef Lord Kitchener de Fran
sen van de Nijloever en plantte de
Britse vlag in de Soedan. En ten
slotte werd Egypte een Brits pro
tectoraat.