Weekblad voor Waddinxveen
De Sfaetyd van de week
Peipts BeetoUacd [/ee{aad
Kris-Rras
Uit het Parlement
de- Stemfius keefé $e&(M>Uen
No. 368
Vrijdag 27 Juni 1952
8e Jaargang
Adres Redactie en Administratie:
Oranjelaan 30, Waddinxveen, Telef. 438
Verschijnt elke Vrijdag
Abonnementsgeld per kwartaal f 1.00 bij vooruitbetaling
Advertentieprijs 6 ct, familieadvertenties 7 ct per m-m.
Bijdragen, Verslagen, etc. uiterlijk
's Woendagsavonds inzenden.
Bij het scheiden van de markt heb
ben enige ministers hun departe
menten blijkbaar tot spoed aange
maand, om nog vóór de verkiezings
datum met enige belangrijke wets
ontwerpen voor het voetlicht te kun
nen komen.
Minister Rutten kwam met ingrij
pende wijzigingen ons onderwijs be
treffende en zijn collega Lieftinck
kwam met voorstellen voor een
nieuwe heffing van de Omzetbelas
ting, waardoor een groot gedeelte
[van de middenstand - naar schat
ting 100.000 kleinhandelaren met die
zozeer gehate belasting niet meer
te maken zouden hebben. Deze vrij
stelling, waarmede het aanzienlijke
bedrag van f 210 millioen is ge
moeid, zou worden gedekt door hef
fingen anderzijds, bijvoorbeeld van
de fabrikanten en van de invoer,
zodat het Rijk toch aan z'n trek
komt. Een voordeel van deze veran
dering zou echter zijn, dat de Mid
denstand in den vervolge niet meer
behoeft op te treden als onbezoldigd
belastingontvanger. Een feit is, dat
menige middenstander elk einde van
het kwartaal weer met zorg tege
moet zag, omdat dan de omzetbelas
ting moest worden afgedragen. De
nieuwe Tweede Kamer zal dus niet
om werk verlegen zitten.
De minister van justitie heeft voor
de verkiezingen mede van zich doen
spreken. Het eerste - Kamerlid Reij-
ers, houdt vol en wil het fijne weten
van de zaak-Menten - de tapijten ge
schiedenis. Het Kamerlid had in een
serie vragen beschuldigingen ge
uit ten aanzien van enige ambtena
ren van justitie, die de minister in
die zaak niet juist zouden hebben
voorgelicht.
In een uitvoerige nota aan de
voorzitter van de Eerste Kamer heeft
de minister op die klachten geant
woord. Zijne Exellentie noemt de
aanval op de ambtenaren niet fair
en onjuist, omdat deze zich niet in
het departement kunnen verdedigen.
Hierbij zij opgemerkt, dat er héél
wat moet gebeuren, als een minister
zijn ambtenaren af valt. Daar staat
echter tegenover, dat dit die ambte
naren geen vrijbrief geeft om maar
te doen wat zij willen en met grote
belangstelling volgt men dan ook de
volgende zet, die de heer Rijers op
dit schaakbord in zijn strijd om de
waarheid heeft gedaan. Want ge
noemd Kamerlid houdt vol. Over
diezelfde zaak-Menten - thans over
de gang van zaken ten aanzien van
de pogingen om tot een minnelijke
schikking te komen, heeft hij nu de
ministers van Oorlog en van Justitie
vragen gesteld. Als er dingen zijn
gebeurd, die niet door de beugel kun
nen, dan mogen die niet in de doof
pot worden gestopt, maar dan moe
ten zij worden geopenbaard. Men
krijgt wel eens de indruk, dat het
volk - behalve dan in de verkie
zingstijd! - door sommige categorie
ën als niet mondig worden be
schouwd. Zo is kort geleden door
het ministerie van buitenlanse za
ken ontkend, dat er besprekingen
over de grenscorrecties met Duits
land werden gevoerd. Maar van
officiële Duitse zijde werd thans toe
gegeven, dat men ten deze sedert
enige tijd tracht tot een wederzijds
bevredigende regeling te komen. De
Nederlandse gr ens verlangens ten
aanzien van de Dollart - reeds in
1947 door Nederland officieel ver
langd - zouden echter op verzet van
Duitse zijde (haven en bedrijfsleven
van Emden) stuiten. Als men dit ver
neemt, vraagt men zich af, waarom
ten deze van Nederlandse zijde zo
veel geheimzinnigheid wordt be
tracht.
Dat een uitvinder geheimzinnig
doet, kunnen wij begrijpen. Zo wil
de de architect H.F. Roosdorp te
Bloemendaal niet precies vertellen
hoe zijn uitvinding was. Die vinding
lijkt wel heel erg fantastisch: zon
der gebruik van brandstoffen, al
leen maar door de installatie te
plaatsen, zal iedereen in huis, werk
plaats of kantoor zelf stroom kun
nen opwekken. Bediening van 's he
ren Roosdorp's installatie is zelfs niet
nodig. Komt de uitvinder hiermede
in de openbaarheid, dan zal zijn uit
vinding een grote ommekeer bete
kenen.
Minister Wemmers trad letterlijk
in de openbaarheid, toen hij de nieu
we weg Baarn-Hoevelaken officieel
in gebruik stelde. Deze weg geeft
een belangrijke verbetering: voor
Amsterdam - Apeldoorn of Zwolle
geeft hij de automobilisten een be
sparing van zeker een half uur rij
tijd, waarbij nog dit grote voordeel
komt, dat de smalle en gevaarlijke
kronkelroute door Soest en Amers
foort wordt afgesneden.
Ten slotte zij gememoreerd, dat
mische raad advies gevraagd heeft
over deze materie. En dan nog wel
op zo kort mogelijke termijn. Er is
dus nog haast bij ook. Je zou tot de
conclusie kunnen komen, dat de
huiseigenaren diep in de put zitten
en het hoog tijd wordt, dat de huren
andermaal worden verhoogd.
Maar als nu de huiseigenaren het
recht wordt gegeven meer huur te
vragen, dan worden de huurders de
dupe. Om dit te voorkomen is nu
het advies nodig van de Sociaal-Eco
nomische raad. Want er zal natuur-
m
Zondag 29 Juni hoopt Prins Bern-
hard zijn 41ste verjaardag te herden
ken. Met hem en zijn gezin viert het
gehele Nederlanse volk deze dag als
een feestdag.
De foto toont ons Z.K.H. aan zijn
bureau temidden van papieren en
rookgerei. Hier bereidt de prins zich
voor op de taken die hij voor ons
vervult. Hij bestudeert hier de pro
blemen die hem worden voorgelegd,
alsook taal en volk van de landen
die hij gaat bezoeken om good-will
te kweken voor Nederland.
Z.K.H. Prins Bernhard is een har
de werker voor de belangen van Ne
derland en het Nederlandse volk en
wij hopen, dat hij nog lang voor ons
gespaard moge blijven.
Alkmaar en West-Friesland zich
mochten verheugen in het Konin
klijk Bezoek. Degenen die het niet, of
slechts „per radio" meemaakten, ver
heugden zich inzonderheid over de
toevallige, charmante ontmoeting
van Hare Majesteit met een jong
poesje, waarmede de Koningin zich
liet rotograferen in volle open
baarheid!
In de gloeilampenfabriek van
Philips te Eindhoven is deze week
een schade aangericht, welke be
groot wordt op 2 millioen gulden,
tengevolge van een ontploffing,
waarvan tot op heden de oorzaak
nog niet kon worden opgespoord.
Doordat de explosie gebeurde bui
ten de werkuren, zijn er gelukkig
geen slachtoffers.
ONZE HUREN
Het is een nijpend probleem, dat
vraagstuk over onze huren. Daar
schijnt heel wat aan vast te zitten
al zijn wij daar nu niet direct van
doordrongen.
Je hebt huiseigenaren die zeggen:
huizen, man, dat is tegenwoordig een
bijlger. Je doet veel beter geen hui
zen te kopen en als je reeds bezitter
bent van een of meer huizen, welnu,
de voordeligste manier kan zijn: op
ruimen dat huizenbezit.
Ik ken niet veel „huisbazen", maar
die ik wel ken, verkopen toch hun
huizen niet. Zou er dan tóch nog wel
verdiend worden aan huizenbezit?
Ik zou wel eens een winst- of ver
liesrekening willen zien van huis
eigenaren, maar daar kom je natuur
lijk als doodgewoon iemand hele
maal niet aan. Vooropgesteld dat je
zo'n ingewikkelde staat met cijfers
kon lezen. Dat is ook een probleem
op zichzelf.
Maar dat het vraagstuk van de
huren niet zo maar één, twee, drie is
op te lossen, bewijst wel het feit, dat
de minister van wederopbouw en
Volkshuisvesting de Sociaal-Econo-
lijk een weg gevonden moeten wor
den deze verhoging te compenseren.
Misschien door verlaging in prijs
van een of ander artikel ofeen
loonsverhoging. Maar dat laatste ge
loof ik niet. Een loonsverhoging
brengt prijsverhoging.
Ja, dat huurvraagstuk is nog lang
niet opgelost. En toch vraagt de hui
dige toestand om een oplossing.
Daarom wil de minister het advies
weten van de Sociaal-Economische
raad. En als we dit nu maar goed
in gedachten houden, dan zijn we er
zeker van, dat Pp een gegeven mo
ment onze huren omhoog gaan. Als
het maar gebeurt op een manier dat
de huurders er niet op achteruit
gaan. En hiervoor ben ik soms wel
eens een beetje bang.
Hebben we nog niet genoeg offers
gebracht op tal van punten?
Tot de volgende week.
Kris-Kras
De Eerste Kamer dacht deze week
voor het laatst te vergaderen. Dat
is niet gelukt, want op een zeer on
verwacht ogenblik vroegen de com
munisten stemming over twee wets
ontwerpen. Er waren (helaas) niet
voldoende leden aanwezig om een
eind te maken aan de beraadslagin
gen, zodat de Senatoren nogeens bij
elkaar moeten komen om te stem
men. Een trieste zaak. Het gebeurt
gelukkig niet vaak, dat in onze Eer
ste Kamer het quorum niet aanwe
zig is. Verontschuldigingen zijn er
ditmaal genoeg aan te voeren. Op
de vooravond van de verkiezingen
dienen vele leden in hun woonplaats
te zijn. Niet in het minst de talrijke
burgemeesters die onze Senaat rijk
is. Maar goed, de eindstemming zal
nu plaats hebben op 8 of 12 Juli.
Op deze laatste datum wordt n.l. dit
zittingsjaar officieel gesloten. Het
nieuwe vangt aan op 15 Juli
Gemakkelijk heeft de Eerste Ka
mer het de Ministers niet gemaakt.
Zij was in de oppositie tegen de he
ren Lieftinck en Wemmers. Haar
verbolgenheid tegen de bewindsman
van Verkeer en Waterstaat was te
recht. Dit kunnen we niet zeggen
over het optreden van het merendeel
der Kamer tegen de minister van
Financiën. Er lag te wachten een
wetsontwerp houdende wijzigingen
van de wet op de Materiële Oorlogs
schaden. Prof. Molenaar was van
mening - en dat was zijn goed recht
- dat het bedrijfsleven niet voldoen
de gelegenheid heeft gehad om van
zijn gevoelens' te kunnen blijk ge
ven. Bovendien zou hij veel tijd no
dig hebben om de overwegingen van
de minister van Financiën te weer
leggen. Daarom vroeg hij het ont
werp van de agenda af te voeren.
Dit betekende, dat minister Lieftinck
de afhandeling daarvan niet meer
zal meemaken, daar het algemeen
bekend is, dat hij niet meer zal te
rugkeren. Mr. Rip voelde dit wel
als een bezwaar aan. Hij vroeg, of
het staatsrechtelijk mogelijk is, dat
de minister die dan demissionair zal
zijn, het ontwerp nog vóór 12 Juli
verdedigt. Dit kan wel, zo antwoord
de de bewindsman, maar de moei
lijkheid is, dat ik er na 1 Juli niet
meer ben. Hij kon dat niet nader
verklaren. In ieder geval zal hij er
niet meer zijn. Het voorstel Mole
naar kwam daarop in stemming. Het
werd aangenomen met 20-15 stem
men. Het was duidelijk merkbaar,
dat Prof. Lieftinck deze afloop niet
bijster kon waarderen. Wij kunnen
ons dat voorstellen. Men mag nog
zoveel critiek op zijn beleid hebben,
het is niet aardig om een minister
die zeven jaar achter de regerings
tafel heeft gezeten op de laatste dag
zo maar naar huis te sturen. Boven
dien kon hij zich niet verdedigen.
Het zwaarste argument - dreigen
met aftreden - had ook al geen en
kele zin, daar het Kabinet reeds de
volgende dag zijn zetels ter beschik
king zou stellen. Hoe het zij: de vol
gende bewindsman van Financiën
wacht alvast een groot debat met
Prof. Molenaar, die in deze zaken
vasthoudend is als een terrier.
Minister Wemmers kreeg terecht
een berisping. Niet omdat hij sprak
over de „inboorlingen" van Zeeuws
Vlaanderen toen het ging om dit
deel van Nederland uit zijn isole
ment te verlossen. Maar wel omdat
hij zakelijk niet geheel juist had ge
handeld. De kwestie van de vrije
veren is een moeilijk probleem. Des
tijds hebben de ministers Gerbrandy
en Schermerhorn beloofd, dat er
geen veergeld behoefde te worden
betaald omdat Zeeuws Vlaanderen
uit zijn afgeslotenheid moest worden
gehaald. Na veel strubbelingen in
belde Kamers der Staten-Generaal
is mén er in 1950 toe overgegaan om
een gedeeltelijke tariefheffing in te
Na de stembus!
De winnaars:
Zie je wel: nèt wat we dachten,
De partij was weer in trek;
Goeie punten, prima mensen,
Nee, het is dit jaar niet gek!
De verliezers:
Och, we hebben wat verloren,
Maar niet véél, zoals je ziet;
Het had érger kunnen wezen,
Ontevreden zijn we niet
De optimisten:
Als ze nou maar gaan regeren
Zoals óns program het zegt,
Nou, dan zul je wat beleven,
Dan komt alles bést terecht!
De pessimisten:
Toe zeg, la»me-nou-niet-lachen
En ze drinken nog een glas,
En ze doen nog een je-weet-wel,
Maar de zaak blijft, zo-die was
De partijbesturen:
Wat een rust dat dat voorbij is,
Sjonge, wat een laks publiek;
Als je altijd zó moest zwoegen
Was 't geen baan, die politiek!
De gekozenen:
Och, mijn zetel in de Kamer
Is niet zó'n gebeurtenis,
Doch ik mag het niet verhelen
Dat het toch wel prettig is
Jaap Mijderwijk
voeren. Nu heeft de minister op een
persconferentie meegedeeld, dat door
iedereen en voor elke klas op de
veerboot moet worden betaald.
Daarover interpelleerde de heer
Kramer. In de eerste plaats vond hij
dit in strijd met de gedane toezeg
gingen. En ten tweede vond hij het
onjuist dat dit zou geschieden zonder
overleg met de Staten-Generaal. Hij
diende daarom een motie in om te
bereiken, dat dit probleem niet voor
November zal worden behandeld.
Minister Wemmers verdedigde zich
door te wijzen op het grote tekort
op de exploitatierekening.
Minister Lieftinck werkt graag
met Bijbelteksten. Het ontwerp om
belastingaftrek te geven voor uitga
ven voor liefdadige doeleinden wist
hij in overeenstemming te brengen
met het Oude Testament. Toen leg
de men om de drie jaar 1/10 van het
inkomen in de poort voor de wedu
wen en wezen. Dat bedrag is onge
veer even groot als met dit ontwerp
wordt beoogd, zo zeide hij. Hoe het
precies ging met de belastingaftrek
in de tijd van Mozes, wist hij echter
niet; daarvoor kent hij het belasting
stelsel uit die tijd niet voldoende...
Overigens waren de heren Regout
en Molenaar helemaal niet enthou
siast over dit ontwerp, dat zij zagen
als een lapmiddel en dat zelfs geen
half werk kan worden genoemd.
WELK KABINET
De verrassingen, die de Tweede-
Kamerverkiezingen van 1952 hebben
gebracht, betekenen in de eerste
plaats een misrekening in de plan
nen van de Katholieke Volkspartij.
Immers, reeds weken voor de ver
kiezingen liet de K.V.P. doorscheme
ren, dat na de verkiezing het onge
twijfeld de heer Romme zijn zou, die
als eerste aangewezen zou worden
voor de vorming van een kabinet.
Zij grondden dit recht op het feit,
dat het met de samenwerking van
de katholieken met de socialisten
gedaan was. Inderdaad was al min
of meer uitgelekt, dat het sedert eni
ge maanden niet meer boterde in
het kabinet en dat er een groeiende
controverse was ontstaan tussen en
kele ministers van de twee genoem
de partijen. Een controverse, die men
evenwel niet op de spits wilde drij
ven, gezien het feit, dat dit kabinet
nog maar korte tijd te leven had.
De wegen van de katholieken en de
socialisten begonnen uiteen te lopen
en de politiek van ver doorgevoer
de socialisatie werd de K.V.P. uit
eindelijk te gortig. Romme heeft in
zijn verkiezingsredevoeringen even
eens door laten schemeren, dat het
nieuwe kabinet of één op brede ba
sis, of een coalitie-kabinet zou moe
ten worden, waarin dan waarschijn
lijk voor de socialisten geen plaats,
althans geen leidende plaats meer
zou zijn.
Van dit alles komt niets. De P.v.
d.A. is met een grote overwinning
uit de stembus gekomen. De K.V.P.
daarentegen heeft verlies geleden en
de partij van de heer Weiter heeft,
na de Pv.d.A., ongetwijfeld de groot
ste winst geboekt.
Spreken we van een verschuiving
naar rechts, dan klinkt dit belache
lijk gezien alleen maar de winst van
de socialisten. En ongetwijfeld
dwaas, als we dan tevens zien naar
het verlies van de A.R.
Toch is deze definitie niet hele
maal onjuist. De P.v.d.A. behaalde
haar winststemmen in de eerste
plaats uit de gelederen van de voor
malige communisten. Dat is dus een
verlies voor uiterst links. De winst
van de V.V.D. kan men tevens zien
als een verschuiving naar rechts. De
winst van de heer Weiter moet men
evenzo zien en het stemverlies van
de A.R. moet grotendeels op reke
ning worden geschoven van het feit,
dat de dissidente Gereformeerden
met een eigen lijst uitkwamen. Dat
zij bij voorbaat kansloos waren,
minstens 52.000 stemmen te behalen,
heeft hen des ondanks niet weer
houden hun vroegere partij schade
te berokkenen. Het verlies van de
rechtse A.R. (ook voor een deel ge
volg van de emigratie; ruim 50°/o
der emigranten is prot.-christelijk1.)
was dus nutteloze winst voor het
eveneens rechtse G.V.P. Van een
verschuiving is hier dus geen sprake.
Alleen maar een volkomen stemmen
verlies.
Na dit alles rijst dan de vraag:
welk kabinet zal ons volk straks re
geren? Dan komen we in de eerste
plaats tot dit feit: De P.v.d.A. is, zij
het dan ook niet in stemmenaantal